VOAL

VOAL

AFORIZMA NGA NAPOLEON BONAPARTI (1769-1821)

July 15, 2015

Komentet

Aforizma nga Michel Foucault (Mishel Fukò- 15 tetor 1926- 25 qershor 1984)

VOAL- Pushteti nuk është një institucion, as një strukturë; as nuk është një forcë e caktuar me të cilën jemi të pajisur; është emri që i atribuohet një situate komplekse strategjike në një shoqëri të caktuar.

Disiplina nuk mund të identifikohet as me një institucion dhe as me një aparat; është një lloj pushteti, një modalitet për ushtrimin e tij, që përfshin një grup të tërë instrumentesh, teknikash, procedurash, nivelesh zbatimi, objektivash; është një ‘fizikë’ ose ‘anatomi’ e fuqisë, një teknologji.

Siç e tregon lehtësisht arkeologjia e mendimit tonë, njeriu është një shpikje e kohëve të fundit. Dhe një, ndoshta, afër fundit të tij.

Në analizën politike dhe shoqërore ende nuk ia kemi prerë kokën mbretit.

Drejtësia duhet gjithmonë të vërë në dyshim vetveten, ashtu si shoqëria mund të ekzistojë vetëm me anë të punës që bën për veten dhe institucionet e saj.

Shpesh thuhet se përkufizimet e qeverisë islame janë të pasakta. Megjithatë, mua më dukej se kishin një qartësi që ishte plotësisht e njohur dhe gjithashtu, duhet thënë, jo qetësuese.

Nëse represioni ka qenë me të vërtetë lidhja themelore midis pushtetit, dijes dhe seksualitetit që nga epoka klasike, është e arsyeshme që ne nuk do të jemi në gjendje të çlirohemi prej tij përveçse me një kosto të konsiderueshme.

Ka forma të shtypjes dhe dominimit që bëhen të padukshme – normalja e re.

Kundërshtari strategjik është fashizmi… fashizmi në të gjithë ne, në kokën tonë dhe në sjelljen tonë të përditshme, fashizmi që na bën të duam pushtetin, të dëshirojmë pikërisht atë që na dominon dhe na shfrytëzon.

Libri nuk është thjesht objekti që njeriu mban në duar dhe nuk mund të qëndrojë brenda paraleles së vogël që e përmban: uniteti i tij është i ndryshueshëm dhe relativ. Sapo dikush e vë në dyshim atë unitet, ai humbet vetëkuptimin e tij; ai tregon vetveten, e ndërton vetveten, vetëm mbi bazën e një fushe të ndërlikuar ligjërimi.

Ajo që më bie në sy është fakti që në shoqërinë tonë arti është bërë diçka që lidhet vetëm me objektet dhe jo me individët apo jetën.

Burgu është një qendër rekrutimi për ushtrinë e krimit. Kjo është çfarë ai arrin.

Hipoteza ime nuk është aq shumë se gjykata është shprehja e natyrshme e drejtësisë popullore, por funksioni i saj historik është ta fusë në grackë, ta kontrollojë dhe ta mbysë atë, duke e rishkruar brenda institucioneve që janë tipike për një aparat shtetëror.

Liria e ndërgjegjes sjell më shumë rreziqe sesa autoriteti dhe despotizmi.

Njohuria nuk është pjesë e natyrës njerëzore. Konflikti, lufta, rezultati i betejës dhe, rrjedhimisht, rreziku dhe rastësia janë ato që lindin njohuritë. Njohuria nuk është instinktive; ajo është kundërinstinktive, ashtu siç nuk është e natyrshme, por kundërnatyrale.

Ligji penal nuk u krijua nga njerëzit e thjeshtë, as nga fshatarësia, as nga proletariati, por tërësisht nga borgjezia si një armë e rëndësishme taktike në këtë sistem ndarjesh që ata donin të futnin.

Historia e mendimit, e dijes, e filozofisë, e letërsisë duket se po kërkon dhe po zbulon gjithnjë e më shumë ndërprerje, ndërsa vetë historia duket se po braktis ndërprerjen e ngjarjeve në favor të strukturave të qëndrueshme.

Problemi i Islamit si forcë politike është një problem thelbësor për kohën tonë dhe për vitet në vijim, dhe ne nuk mund t’i qasemi me një çikë inteligjencë nëse nisemi nga një pozicion urrejtjeje.

Për borgjezinë, rreziku kryesor nga i cili duhej mbrojtur, ai që duhej shmangur me çdo kusht, ishte kryengritja e armatosur, ishte populli i armatosur, ishte punëtorët që dilnin në rrugë në një sulm kundër qeverisë.

Çmenduria është shkëputja absolute me veprën e artit; formon momentin konstituiv të heqjes, që tret në kohë të vërtetën e veprës së artit.

Jemi në shoqërinë e mësuesit-gjyqtar, mjekut-gjyqtar, edukatorit-gjyqtar, punonjësit social-gjyqtar; është mbi to që bazohet sundimi universal i normativës; dhe çdo individ, kudo që e gjen veten, ia nënshtron trupit, gjestet, sjelljet, prirjet, arritjet e tij.

Ky plebé i paproletarizuar ka qenë racist kur ka qenë kolonialist; ka qenë nacionalist – shovinist – kur ka qenë i armatosur; dhe ka qenë fashiste kur është bërë polici. Këto efekte ideologjike në plebs kanë qenë të pakontestueshme dhe të thella.

Në funksionin e tij, fuqia për të ndëshkuar nuk është thelbësisht e ndryshme nga ajo e shërimit apo shkollimit.

Burgu vazhdon, tek ata që i janë besuar atij, tek një punë e nisur diku tjetër, të cilën e gjithë shoqëria e ndjek mbi çdo individ me mekanizma të panumërt disiplinimi.

Kufijtë e një libri nuk janë kurrë të qartë: përtej titullit, rreshtave të parë dhe pikës së fundit, përtej konfigurimit të brendshëm dhe formës së tij autonome, ai përfshihet në një sistem referencash për libra të tjerë, tekste të tjera, fjali të tjera: është një nyje brenda një rrjeti./Elida Buçpapaj

 

 

 

Aforizma nga Maximilien de Robespierre (6 maj 1758 – 28 korrik 1794)

VOAL- Sekreti i lirisë qëndron në arsimimin e njerëzve, ndërsa sekreti i tiranisë qëndron në mbajtjen e tyre të paditur.

Të ndëshkosh shtypësit e njerëzimit është mëshirë; t’i falësh është mizori.

Çdo ligj që cenon të drejtat e patjetërsueshme të njeriut është në thelb i padrejtë dhe tiranik; nuk është aspak ligj.

Mbreti duhet të vdesë që vendi të mund të jetojë.

Çdo institucion që nuk e konsideron popullin të mirë dhe gjyqtarin korruptiv, është i keq.

Mëshira është tradhti.

Ateizmi është aristokratik; ideja e një Qenieje të madhe që mbron pafajësinë e shtypur dhe ndëshkon krimin triumfues është krejtësisht popullore.

Krimi therorizon pafajësinë për të siguruar një fron dhe pafajësia lufton me të gjitha forcat kundër tentativave të krimit.
Vullneti i përgjithshëm sundon në shoqëri pasi vullneti privat qeveris çdo individ të veçantë.
Përsëri, mund të thuhet, se për të dashur drejtësinë dhe barazinë, njerëzit nuk kanë nevojë për përpjekje të mëdha virtyti; mjafton që ata ta duan veten e tyre./Elida Buçpapaj

Aforizma nga William Wordsworth- (Uilliam Uordsuorth, 7 prill 1770- 23 prill 1850)

VOAL- Besimi është një intuitë pasionante.

Mbushni letrën tuaj me frymëmarrjet e zemrës suaj.

Fëmija është babai i burrit.

Urtësia është shpesh më afër kur përkulemi sesa kur fluturojmë.

Dilni në dritën e gjërave, le të jetë natyra mësuesi juaj.

Për të filluar, fillo.

Jeta ndahet në tri kohë – në atë që ishte, në atë që është, dhe në atë që do të jetë. Le të mësojmë nga e shkuara në të mirë të së tashmes, le të mësojmë nga e tashmja, për të jetuar më mirë në të ardhmen.

Natyra kurrë nuke  tradhtoi zemrën që e dashuroi atë.

Si e shpaloset lulja e Livadhit lulëzimin e saj? Sepse lulja e vogël e bukur është e lirë deri në rrënjë dhe në atë liri është e guximshme.

Poezia është vërshimi spontan i ndjenjave të fuqishme: e merr origjinën nga emocionet e kujtuara në qetësi.

Lulja që mban erën më të ëmbël është e ndrojtur dhe e përulur.

Oqeani është një harmonist i fuqishëm.

Pikturat i mbrojnë muret më shumë se i zbukurojnë ato.

Çfarë është krenaria? Një raketë që imiton yjet.

Me një sy të qetësuar nga fuqia e harmonisë dhe fuqia e thellë e gëzimit, ne shohim në jetën e gjërave./Elida Buçpapaj

Aforizmi i ditës- 26 mars 2024

Power has only one duty – to secure the social welfare of the People.

Benjamin Disraeli

Pushteti ka vetëm një detyrë – të sigurojë mirëqenien sociale të Popullit.

Benjamin Disraeli

Aforizma nga Madeleine Albright (Medlin Ollbrajt, 15 maj 1935- 23 mars 2022)

VOAL- Urrejtja, emocionalizmi dhe frustrimi nuk janë politika.

Për të kuptuar Evropën, duhet të jesh gjeni – ose francez.

Për mua, Amerika është realisht, me të vërtetë kombi i domosdoshëm.

Është Madeleine dhe më pas është ‘Madeleine Albright’. Dhe ndonjëherë mendoj se kush është ky person? Pasi të bëhesh ‘Madeleine Albright’ je vetëm Madeleine Albright.

Isha në Evropë dhe pikërisht në këtë fazë u dashurova me amerikanët me uniformë. Dhe vazhdoj ta kem atë lidhje dashurie.

E kalova jetën duke studiuar komunizmin dhe sistemet sovjetike.

Burokracia e OKB-së është rritur në përmasa elefanti. Tani që Lufta e Ftohtë mbaroi, ne po i kërkojmë atij elefantit të bëjë gjimnastikë.

Është një gjë të jesh fetar, por është tjetër gjë ta bësh fenë politikën tënde.

Unë i kam parë gjithmonë Shtetet e Bashkuara si një forcë të mirë. Dhe kam mësuar se ekziston pjesa idealiste për atë që mund të bëjmë në OKB dhe ka një pjesë të realizueshme. Dhe kam mësuar se çfarë është më e mundur.

Aftësia për të negociuar… është diçka që do të thotë që jo vetëm duhet të kuptosh plotësisht se çfarë beson dhe cilat janë interesat e tua kombëtare, por që të jesh një negociator vërtet i mirë, duhet të përpiqesh të kuptosh se çfarë ka në mend personi tjetër matanë tryezës.

Dialogu ynë strategjik me Kinën mund të mbrojë interesat amerikane dhe të mbështesë parimet tona, me kusht që të jemi të ndershëm për dallimet tona për të drejtat e njeriut dhe çështje të tjera dhe me kusht që të përdorim një përzierje stimujsh dhe sanksionesh të synuara për të ngushtuar këto dallime.

Më pëlqen që jam grua dhe nuk isha një nga këto gra që u ngrita në jetën profesionale duke mbajtur pantollona burrash ose duke u dukur mashkullore. Më pëlqente të vishja ngjyra të ndezura dhe të isha kjo që jam.

Unë mendoj se ne të gjithë e dimë se çfarë është e keqja. Ne kemi një ndjenjë të asaj që është e keqe, dhe sigurisht vrasja e njerëzve të pafajshëm është e keqe. Ne jemi më pak të sigurt për atë që është e mirë. Ka një lloj të mirë, mjaft të mirë, mund të jetë më mirë – por e mira absolute është pak më e vështirë për t’u përcaktuar.

Pavarësisht se sa shumë mund të dëshirojmë, ne nuk do të jemi në gjendje ta transformojmë sjelljen e Kinës brenda natës.

Unë mendoj se nuk ka kurrë një udhëheqës të pazëvendësueshëm, qartë? Mendoj se ka një kohë me dinjitet që ai duhet të largohet./Elida Buçpapaj

Aforizma nga Edith Piaf (Edit Piaf, 19 dhjetor 1915- 10 tetor 1963)

VOAL- Të kënduarit është një mënyrë për t’u arratisur. Është një botë tjetër. Unë nuk jam më në tokë.
Të këndosh është të japësh jetë; e pamundur nëse fjalët janë mediokre, sado e mirë të jetë muzika.
Vdekja është fillimi i diçkaje.
Vdekja nuk ekziston.
Unë nuk dua të vdes një grua e moshuar.
Të jesh i suksesshëm në Francën time të lindjes, ku njerëzit flasin të njëjtën gjuhë dhe më kuptojnë, nuk është asgjë.
Nëse Zoti më ka lejuar të fitoj kaq shumë para, është sepse Ai e di që unë i jap të gjitha.
Mos u interesoni se çfarë thonë njerëzit. Mos u jepni asnjë mallkim për ligjet e tyre.
Gjithmonë kam dashur të këndoj, ashtu siç e kam ditur gjithmonë që një ditë do të kisha vendin tim në analet e këngës. Ishte një ndjenjë që e  kisha.
Gjithçka që kam bërë gjatë gjithë jetës sime është mosbindja.
Dua t’i bëj njerëzit të qajnë edhe kur nuk i kuptojnë fjalët e mia.
Njerëzit thonë se unë mund të këndoj librin e telefonit dhe ta bëj të tingëllojë mirë.
Do të doja të shihja një person – vetëm një – që do të pranonte të kishte qenë frikacak.
Nuk do të më shkonte në mend kurrë të kthehesha në tokë pas vdekjes sime.
Unë kam qenë duke menduar për Jezusin. A nuk ju duket pak e çuditshme që, duke qenë se Ai jetonte me familjen dhe të gjithë, u ngrit dhe i la ata pikërisht kur ata kishin më shumë nevojë për të?
Mendoj se dashurinë duhet ta paguash me lot të hidhur.
Më thuaj çfarë dëshiron të më dëgjosh të këndoj. Unë do të këndoj çfarë të duash, pas së cilës do të marr një koleksion, nëse nuk e ke problem.
Për sa më përket mua, dashuri do të thotë të luftosh, gënjeshtra të majme dhe nja dy shuplaka në fytyrë.
Paratë? Si i humba? Nuk i kam humbur kurrë. Nuk e dija kurrë se ku shkuan./Elida Buçpapaj

Aforizma nga Thomas Hobbes (Tomas Hobs, 5 prill 1588- 4 dhjetor 1679)

VOAL- Nuk është mençuria, por Autoriteti që bën ligjin.

Gjatë kohës që njerëzit jetojnë pa një fuqi të përbashkët për t’i mbajtur të gjithë të frikësuar, ata janë në ato kushte të quajtura luftë; dhe një luftë e tillë si e çdo njeriu kundër çdo njeriu.

E qeshura nuk është gjë tjetër veçse një lavdi e papritur që lind nga një konceptim i papritur i njëfarë eminence në veten tonë, në krahasim me dobësinë e të tjerëve ose me tonën më parë.

Koha e lirë është Nëna e Filozofisë.

Kur e gjithë bota është e stërmbushur me banorë, atëherë zgjidhja e fundit e të gjithëve është lufta, e cila siguron për çdo njeri, fitore ose vdekje.

Mishi i duron vetëm stuhitë e së tashmes; mendja, ato të së shkuarës dhe së ardhmes si dhe të së tashmes. Grykësia është një epsh i mendjes.

E tillë është natyra e njerëzve, sado që ata të pranojnë se shumë të tjerë janë më mendjemprehtë, më elokuentë ose më të ditur; megjithatë ata vështirë se do të besojnë se ka shumë të mençur sa ata vetë.

Gjendja e njeriut… është kusht i luftës së të gjithëve kundër të gjithëve.

E drejta e natyrës… është liria që çdo njeri ka për të përdorur fuqinë e tij, ashtu siç do vetë, për ruajtjen e natyrës së tij; domethënë të jetës së tij.

Shkenca është njohja e pasojave dhe varësia e një fakti nga një tjetër.

Në gjendjen e natyrës fitimi është masa e së drejtës.

Ai që merret dhe futet në burg ose në zinxhirë, nuk mposhtet, megjithëse i mposhtur; sepse ai është ende një armik.

Papati nuk është tjetër veçse Fantazma e Perandorisë Romake të ndjerë, që rri ulur e kurorëzuar mbi varrin e saj.

Forca dhe mashtrimi janë dy virtytet kryesore në luftë mes tyre.

Frika nga gjërat e padukshme në farën natyrore të asaj që secili në vetvete e quan fe.

Lavdia e papritur është pasioni që i bën ato grimasa të quajtura të qeshura.

Një njeri i mençur duhet të shkruajë në mënyrë të tillë (edhe pse me fjalë të kuptueshme nga të gjithë njerëzit) që vetëm njerëzit e mençur duhet të jenë në gjendje ta lavdërojnë atë.

Shpirti pa trup është i pavdekshëm; nuk ka asgjë prej saj që mund të plaket ose të vdesë. Por shpirti i mishëruar e sheh vdekjen në horizont sapo zbardh dita e saj.

Kurioziteti është epshi i mendjes.

Fjalët janë paratë e budallenjve.

Privilegji i absurditetit; të cilit nuk i nënshtrohet asnjë krijesë e gjallë, por vetëm njeriu.

Që një njeri të jetë i gatshëm, kur të tjerët janë gjithashtu të tillë, për sa i përket paqes dhe mbrojtjes së vetes, ai do ta mendojë të nevojshme, t’ua japë këtë të drejtë të gjitha gjërave; dhe të kënaqet me aq shumë liri kundër njerëzve të tjerë, sa do t’i lejonte njerëzit e tjerë kundër vetes.

Detyrimi i nënshtetasve ndaj sovranit kuptohet se zgjat aq gjatë dhe jo më shumë sesa zgjat fuqia me të cilën ai është në gjendje t’i mbrojë ata.

Të kuptuarit nuk është gjë tjetër veçse konceptim i shkaktuar nga të folurit.

Të gjitha mendjet bujare kanë një tmerr nga ato që zakonisht quhen ‘Fakte’. Ato janë kafshët brutale të fushës intelektuale.

Ata që miratojnë një opinion privat, e quajnë atë opinion; por ata që nuk e pëlqejnë, e quajnë herezi; e megjithatë herezia nuk nënkupton asgjë më shumë se opinion privat.

Maturia nuk është veçse përvojë, të cilën koha e barabartë ua dhuron njëlloj të gjithë njerëzve, në ato gjëra për të cilat ata zbatohen njëlloj.

Lavdërimi i autorëve antikë nuk buron nga nderimi i të vdekurve, por nga konkurrenca dhe zilia e ndërsjellë e të gjallëve.

Mendimet sekrete të një njeriu mbizotërojnë mbi të gjitha gjërat, të shenjta, profane, të pastra, të turpshme, të rënda dhe të lehta, pa turp apo faj.

Nuk ka gjë të tillë si qetësia e përhershme e mendjes ndërsa jetojmë këtu; sepse vetë jeta nuk është veçse lëvizje, dhe nuk mund të jetë kurrë pa dëshirë, as pa frikë, jo më shumë se pa kuptim.

Unë jam gati të bëj udhëtimin tim të fundit, një kërcim i madh në errësirë.

Të mos besosh në forcë është njësoj si të mos besosh në gravitacion.

Gabimi i askujt nuk bëhet Ligji i tij; as nuk e detyron atë të vazhdojë në të.

Ndërgjegjja dhe gjykimi i njeriut janë e njëjta gjë; dhe ashtu si gjykimi, ashtu edhe ndërgjegjja, mund të jetë e gabuar.

Unë vendos për prirjen e përgjithshme të gjithë njerëzimit, një dëshirë të përhershme dhe të shqetësuar për pushtet pas pushtetit, që pushon vetëm me vdekje.

Lufta nuk konsiston vetëm në betejë, ose në aktin e luftimit; por në një hark kohor, ku vullneti për të luftuar me betejë është mjaft i njohur.

Një njeri nuk mund të heqë dorë nga e drejta për t’i rezistuar atyre që e sulmojnë me dhunë, për t’i marrë jetën.

Një e vërtetë e tillë, që nuk kundërshton përfitimin, as kënaqësinë e askujt, është e mirëpritur për të gjithë./Elida Buçpapaj

Aforizma nga Horaci (8 dhjetor 65 para Krishtit- 27 nëntor 8 para Krishtit)

VOAL- Vdekja e zbehtë, me hap të paanshëm, troket në kasollen e të varfërve dhe në kullat e mbretërve.
Kujdes kur rruga e jetës është e pjerrët për të mbajtur mendjen tuaj të qetë.
Pena është gjuha e mendjes.
Fatkeqësia zbulon gjenialitetin, begatia e fsheh atë.
Vdekja e zbehtë rreh njëlloj në portën e të varfërve dhe në pallatet e mbretërve.
Ndaloni së pyeturi se çfarë ju rezervon e ardhmja dhe merrni si dhuratë çdo gjë që ju sjell dita.
Zemërimi është një çmenduri e shkurtër.
Pikërisht kur përpiqem të jem fjalëpak, bëhem i errët.
Në mënyrë të pamerituar ju do të shlyeni mëkatet e etërve tuaj.
Lërini kompozimet tuaja letrare të mbahen larg syve të publikut për të paktën nëntë vjet.
Dituria pa arsim është vetëm padrejtësi e armatosur.
Vuajtja nuk është veçse një emër tjetër për mësimin nga përvoja, e cila është prindi i mësimit dhe mësuesi i jetës.
Të kesh një mik një njeri të madh, u duket e këndshme atyre që nuk e kanë provuar kurrë; ata që e kanë, frikësohen.
E ka çuar në gjysmë veprën, ai që ka bërë fillimin.
Të tjerat lerjuani perëndive.
Një zemër e përgatitur mirë për fatkeqësi në kohë të këqija shpreson, dhe në kohë të mira ka frikë për një ndryshim në fat.
Është puna juaj kur muri ngjitur merr flakë.
Mos mendo, thjesht vepro.
Është shqetësimi juaj kur muri i fqinjit tuaj është në zjarr.
Ju mund ta dëboni natyrën me një pirun, por ajo do të ikë vazhdimisht.
Asnjë poezi nuk mund të kënaqë për një kohë të gjatë apo gjithmonë që janë shkruar nga pijanecët e ujit.
Është guximi, guximi, guximi, që e ngre gjakun e jetës në shkëlqimin e kuq. Jetoni me guxim dhe paraqisni një front të guximshëm ndaj fatkeqësisë.
Kush kultivon mesataren e artë, i shmanget edhe varfërisë së një shtepie, edhe zilisë së një pallati.
Ju përshkoni botën në kërkim të lumturisë, e cila është brenda mundësive të çdo njeriu. Një mendje e kënaqur ua jep të gjithëve.
Atëherë kush është i lirë? Njeriu i mençur që mund të komandojë veten.
Shmangni personat kureshtarë, sepse ata me siguri do të jenë thashetheme, veshët e tyre janë të hapur për të dëgjuar, por ata nuk do të mbajnë atë që u është besuar.
Pisha e lartë më së shpeshti tundet nga erërat; Kullat e larta bien me një përplasje më të rëndë; Dhe rrufeja godet malin më të lartë.
Ne jemi thjesht statistika, të lindura për të konsumuar burime.
Asgjë nuk është e bukur nga çdo këndvështrim.
Përzieni pak marrëzi me planet tuaja serioze. Është bukur të jesh budalla në momentin e duhur.
Jeta nuk na jep asgjë ne të vdekshmëve pa mundim.
Fatkeqësitë kanë efektin e nxjerrjes së talenteve, të cilat në rrethana të begata do të ishin të fjetura.
Duhet të shmangni përtacinë, atë sirenë të ligë.
Budallenjtë janë si valëzimet e ujit, sepse çdo gjë që bëjnë shuhet shpejt; Por të drejtët janë si gdhendjet mbi gurë, sepse vepra e tyre më e vogël është e qëndrueshme.
Pasi një fjalë është lejuar të ikë, ajo nuk mund të kujtohet.
E çuditshme – apo jo? Atë të mijërave që Përpara nesh kaluan derën e Errësirës, Askush nuk kthehet të na tregojë për rrugën, të cilën për të zbuluar duhet të udhëtojmë edhe ne.
Ai që nuk mund ta frenojë zemërimin e tij, do të dëshirojë të zhbëhet, ajo që temperamenti dhe acarimi i tyre i shtynë të bëjnë.
Besnikëria është motra e drejtësisë.
Është një gjë e ëmbël dhe e dukshme të vdesësh për atdheun tënd.
Jeta është kryesisht një çështje pritshmërie.
Pasuria i mashtron shumë ata që favorizon.
Njëri endet majtas, tjetri djathtas. Të dy janë njësoj në gabim, por joshen nga iluzionet e ndryshme.
Zgjidhni një lëndë të barabartë me aftësitë tuaja; mendoni me kujdes se çfarë mund të refuzojnë supet tuaja dhe çfarë janë në gjendje të mbajnë.
Nëse dëshironi që unë të qaj, para së gjithash duhet të ndjeni pikëllim vetë.
Një fotografi është një poezi pa fjalë.
Filloni, jini të guximshëm dhe merrni guximin të jeni të mençur.
Shfrytëzojeni ditën dhe vendosni sa më pak besim të mundshëm tek e nesërmja.
Njeriu ziliqar bëhet i dobët në suksesin e fqinjit të tij.
Duke u munduar të jem konciz, bëhem i errët.
Një fjalë e thënë një herë nuk mund të kujtohet kurrë.
Të paktë janë ata që kalojnë lumin e kohës dhe janë në gjendje të arrijnë joqenien. Shumica e tyre shkojnë lart e poshtë vetëm në këtë anë të lumit. Por ata që kur e njohin ligjin ndjekin rrugën e ligjit, do të arrijnë në bregun tjetër dhe do të shkojnë përtej mbretërisë së vdekjes.
Mençuria nuk është mençuri kur rrjedh vetëm nga librat.
Është turp i rremë i budallenjve të përpiqen të fshehin plagë që nuk janë shëruar.
Njerëzit e trishtuar nuk e pëlqejnë të lumturin, dhe të lumturit të trishtuarin; të menduarit e shpejtë qetësues, dhe të pakujdesshëm i zënë dhe punëtor.
Ai që do të fillonte e ka bërë gjysmën. Guxoni të jeni të mençur; fillojnë.
Kur gjërat janë të pjerrëta, mos harroni të qëndroni të niveluar.
Në fatkeqësi mos harroni të mbani një mendje të barabartë.
Unë e urrej rrëmujën e pandershme dhe i mbaj larg meje.
Ajo që mësojmë vetëm përmes veshëve bën më pak përshtypje në mendjen tonë sesa ajo që i paraqitet syrit të besueshëm.
Ai që shtyn orën e jetesës është si fshatari që pret të mbarojë lumi para se të kalojë.
Siguria juaj është në rrezik kur muri i fqinjit tuaj digjet.
Një pjesë e njerëzimit krenohen me veset e tyre dhe ndjekin qëllimin e tyre; shumë të tjerë luhaten mes të bërit atë që është e drejtë dhe respektimit të asaj që është e gabuar.

Ai nuk ka jetuar keq, lindja dhe vdekja e të cilit ka mbetur pa u vënë re nga bota.
Malet do të shkojnë në lindje dhe një mi i vogël budalla do të lindë.
Ai fiton miratimin e të gjithëve që përzien të këndshmen me të dobishmen.
Një gjykatës i mirë dhe besnik preferon gjithmonë të nderuarin sesa të përshtatshëm.
Zakonisht njeriu modest kalon për dikë të rezervuar, i heshturi për një person të vrenjtur.
Paraja është një shërbëtore, nëse di t’i përdorësh; një zonjë, nëse nuk e di.
Rrallë gjejmë dikë që mund të thotë se ka jetuar një jetë të lumtur dhe që, i kënaqur me jetën e tij, mund të tërhiqet nga bota si një mysafir i kënaqur.
Ndërsa budallenjtë i shmangen një sërë gabimesh, ata hasin në të kundërtën.
Pse të ngacmoni me qëllime të përjetshme një mendje deri në të dobët për t’i kapur ato?
Turpi i të tjerëve shpesh i mban mendjet e buta nga vesi.
Ky është një gabim i përbashkët për të gjithë këngëtarët, që mes miqve nuk do të këndojnë kurrë kur t’i pyesin; pa u pyetur, ata nuk do të tërhiqen kurrë.
Çfarëdo këshille që jepni, jini të shkurtër.
Poetët duan të përfitojnë ose të kënaqin.
Ai është i armatosur pa kush është i pafajshëm brenda, qoftë ky ekrani yt dhe ky muri yt prej bronzi.
Mbani gjithmonë qetësinë tuaj. Nuk mund të shënosh nga penalltia; dhe për të fituar, duhet të shënosh.
Koha do të nxjerrë në dritë çdo gjë që fshihet; do të mbulojë dhe do të fshehë atë që tani po shkëlqen me shkëlqim.
Është një gjë e mirë të jesh marrëzisht homoseksual herë pas here.
Hedh mënjanë bojërat dhe fjalët e tij një këmbë e gjysmë të gjatë.
Pse nxitoni të hiqni çdo gjë që ju dhemb syri, ndërsa nëse diçka ju prek shpirtin e shtyni shërimin për vitin e ardhshëm?
Nëse pasuria e një njeriu nuk i shkon, është si këpucët në tregim; nëse është shumë i madh, e pengon atë, nëse është shumë i vogël, e shtrëngon atë.
Çdo poezi e vjetër është e shenjtë.
Fjalët nuk do të dështojnë kur çështja shqyrtohet mirë.
Një këpucë që është shumë e madhe është e përshtatshme për të penguar një, dhe kur është shumë e vogël, për të shtrënguar këmbët. Kështu ndodh edhe me ata, pasuria e të cilëve nuk u shkon për shtat.
Nuk është art i madh të thuash diçka shkurtimisht kur, si Taciti, dikush ka diçka për të thënë; kur dikush nuk ka asgjë për të thënë, megjithatë, dhe megjithatë shkruan një libër të tërë dhe e shndërron të vërtetën në një gënjeshtar – këtë unë e quaj një arritje.
Përdorni mirë të tashmen.
Një mikpritës është si një gjeneral: fatkeqësitë shpesh zbulojnë gjenialitetin e tij.
Nuk ka asnjë pasojë nga prindërit që lind një njeri, përderisa ai është një njeri me merita.
Avokatët janë burra që marrin me qira fjalët dhe zemërimin e tyre.
Mësimi më i madh në jetë është të dish se edhe budallenjtë kanë të drejtë ndonjëherë.
Nëse gjërat shkojnë keq tani, nuk do të jenë gjithmonë kështu.
Përmbahuni nga pyetja se çfarë do të ndodhë nesër, dhe çdo ditë që ju jep pasuria, llogariteni si fitim.
Punoni me zell për të rritur pronën tuaj.
Ky është një gabim i përbashkët për të gjithë këngëtarët, që mes miqve nuk do të këndojnë kurrë kur t’i pyesin; pa u pyetur, ata nuk do të tërhiqen kurrë.
Unë mësoj se të gjithë njerëzit janë të çmendur.
Kërkohet përpjekje e madhe për të ndalur kalbjen dhe për të rikthyer energjinë. Njeriu duhet të ushtrojë mendimin e duhur, të planifikojë me kujdes përpara se të bëjë një lëvizje dhe të jetë vigjilent në mbrojtjen kundër rikthimit pas një rilindjeje.
Jemi të lirë t’i dorëzohemi së vërtetës.
Nënshtroni pasionin tuaj ose do t’ju nënshtrojë.
Një fjalë, një herë e dërguar jashtë vendit, fluturon në mënyrë të pakthyeshme.
Fuqia e guximit të çdo gjëje që sugjeron fantazia e tyre, si gjithmonë i është dhënë piktorit dhe poetit.
Nuk mendoj fare kur shkruaj. Askush nuk mund të bëjë dy gjëra në të njëjtën kohë dhe t’i bëjë të dyja mirë.
Shpesh na pengon krimi nga turpi i të tjerëve.
I bllokuar nga teprica e djeshme, trupi e tërheq mendjen me vete.
Burri ose është i çmendur, ose po bën vargje.
Ndjenja e mirë është njëkohësisht burimi kryesor dhe burimi mëmë i shkrimit të mirë./Elida Buçpapaj

Aforizma nga Andrè Gide (Andrè Zhid, 22 nëntor 1869 – 19 shkurt 1951)

VOAL- Njeriu nuk mund të zbulojë oqeane të reja nëse nuk ka guximin të humbasë nga sytë bregun.

Asgjë nuk e pengon lumturinë si kujtimi i lumturisë.

Është më mirë të të urrejnë për atë që je sesa të të duan për diçka që nuk je.

Ka shumë pak monstra të cilat meritojnë frikën që kemi prej tyre.

Arti është një bashkëpunim mes Zotit e artistit, dhe sa më pak të bëjë artisti aq më mirë.

Gjithçka është thënë më parë, por meqë askush nuk na dëgjon, ne duhet të vazhdojmë të kthehemi pas dhe të fillojmë përsëri.

Ji besnik ndaj asaj që ekziston brenda vetes.

Besojini ata që kërkojnë të vërtetën. Dyshoni tek ata që e gjejnë.

Njih veten. Një maksimë sa e dëmshme aq edhe e shëmtuar. Kushdo që studion veten, ndalon zhvillimin e tij. Një vemje që kërkon të njohë veten nuk do të bëhej kurrë një flutur.

Është më e lehtë t’i çosh njerëzit të luftojnë, duke nxitur pasionin e tyre, sesa t’i frenosh dhe t’i drejtosh në punët e durueshme të paqes.

Shumica e grindjeve përforcojnë një keqkuptim.

Arti fillon me rezistencën – në pikën ku rezistenca kapërcehet. Asnjë kryevepër njerëzore nuk është krijuar ndonjëherë pa punë të madhe.

Atë që do ta kishte bërë një tjetër po aq mirë sa ti, mos e bëj. Atë që do të kishte thënë një tjetër si ti, mos e thuaj; atë që do ta kishte shkruar edhe një tjetër, mos e shkruaj. Ji besnik ndaj asaj që nuk ekziston askund veçse në veten tënde – dhe kështu bëhu i domosdoshëm.

‘Prandaj’ është një fjalë që poeti nuk duhet ta dijë.

Gjërat më të bukura janë ato që çmenduria i nxit dhe arsyeja i shkruan.

Posedimi i plotë vërtetohet vetëm me dhënie. Gjithçka që nuk jeni në gjendje të jepni, ju zotëron.

Është vetëm në aventurë që disa njerëz arrijnë të njohin veten e tyre – të gjejnë veten.

Peshqit ngordhin nga barku lart dhe dalin në sipërfaqe. Është mënyra e tyre e rënies.

Jo të gjithë mund të jenë jetimë.

Njeriu është më interesant se njerëzit. Zoti e krijoi atë dhe jo ata sipas shëmbëlltyrës së tij. Secili është më i çmuar se të gjithë.

Mirëpritni çdo gjë që ju vjen, por mos ki mall për asgjë tjetër.

Çfarë do të kishte në një histori lumturie? Mund të thuhet vetëm ajo që e përgatit, vetëm ajo që e shkatërron.

Zoti arrihet nëpërmjet nesh.

Ngjyra e së vërtetës është gri.

Natyrat më të talentuara janë ndoshta edhe më drithërueset.

Në ferr nuk ka dënim tjetër përveçse të vazhdoni pa mbarim detyrat e mbetura të papërfunduara gjatë jetës tuaj.

Një rrugë e drejtë nuk të çon kurrë askund, përveç objektivit.

I vetmi art që më përshtatet është ai që, duke lindur nga trazirat, priret drejt qetësisë.

Nëpërmjet besnikërisë ndaj së kaluarës, mendja jonë refuzon të kuptojë se gëzimi i së nesërmes është i mundur vetëm nëse e sotmja hap rrugën për të; se çdo valë i detyrohet bukurisë së vijës së saj vetëm tërheqjes së asaj të mëparshme.

Të lexosh një shkrimtar nuk është thjesht për të marrë një ide të asaj që ai thotë, por për të shkuar me të dhe për të udhëtuar në shoqërinë e tij.

Gjërat më të rëndësishme për të thënë janë ato që shpesh nuk e kam menduar se janë të nevojshme t’i them – sepse ishin shumë të dukshme.

Unë u detyrohem shumë miqve të mi; por, duke pasur parasysh të gjitha gjërat, më bën përshtypje se u detyrohem edhe më shumë armiqve të mi. Personi i vërtetë e merr jetën nën thumbim edhe më mirë sesa nën një përkëdhelje.

Është e paimagjinueshme që një francez të arrijë në moshën e mesme pa pasur sifiliz dhe Kryqin e Legjionit të Nderit.

Mëkati është çdo gjë që errëson shpirtin.

Veprimet më vendimtare të jetës janë më shpesh veprime të pamenduara.

Punoni dhe luftoni dhe mos pranoni kurrë një të keqe që mund ta ndryshoni.

Mungesa e logjikës të bezdis. Shumë logjikë të mërzit. Jeta i shmanget logjikës dhe gjithçka që ndërton vetëm logjika mbetet artificiale dhe e detyruar.

Autorët e mëdhenj janë të admirueshëm në këtë aspekt: në çdo brez bëjnë mosmarrëveshje. Nëpërmjet tyre ne bëhemi të vetëdijshëm për dallimet tona.

Nuk është gjithmonë duke e kapërcyer një vështirësi dhe duke iu përmbajtur asaj; shpesh është duke punuar në atë pranë. Disa gjëra dhe disa njerëz duhet të trajtohen në mënyrë të pjerrët, në një kënd.

Vetëm ato gjëra janë të bukura që janë të frymëzuara nga çmenduria dhe të shkruara nga arsyeja.

Duart e vjetra lëndojnë çfarëdo që të përkëdhelin, por edhe ato kanë bukurinë e tyre kur bashkohen në lutje. Duart e reja janë bërë për përkëdhelje dhe dashuri. Është keq t’i bashkosh ato shumë shpejt.

Është mirë të ndjekësh prirjen tënde, përderisa të çon lart.

Asnjë teori nuk është e mirë nëse nuk e lejon, jo për pushim, por për vepër më të madhe. Asnjë teori nuk është e mirë përveçse me kusht që ta përdorësh për të vazhduar më tej.

Deri në çfarë mase e njëjta e kaluar mund të lërë shenja të ndryshme – dhe veçanërisht të pranojë interpretime të ndryshme.

Askush nuk është aq budalla sa shprehja e një burri që komplimentohet.

Nuk ka asnjë paragjykim që vepra e artit të mos e kapërcejë përfundimisht./Elida Buçpapaj

Aforizma nga Jack London (Xhek London, 12 janar 1876- 22 nëntor 2016)

VOAL- Funksioni i duhur i njeriut është të jetojë, jo të ekzistojë. Nuk do të humbas ditët e mia duke u përpjekur t’i zgjas ato. Unë do të përdor kohën time.

Nuk mund të presësh për frymëzim. Duhet ta ndjekësh me ngulm.

Jeta nuk ka të bëjë me mbajtjen e letrave të mira, por ndonjëherë, të luajë mirë një dorë të dobët.

Më mirë do të isha një meteor i shkëlqyer, çdo atomi im me shkëlqim të mrekullueshëm, sesa një planet i përgjumur dhe i përhershëm.

Ka një ekstazë që shënon majën e jetës dhe përtej së cilës jeta nuk mund të ngrihet. Dhe i tillë është paradoksi i të jetuarit, kjo ekstazë vjen kur njeriu është më i gjallë dhe vjen si një harresë e plotë që njeriu është i gjallë.

Mallkuar rrota e botës! Pse duhet të rrotullohet vazhdimisht? Ku është marshi i kundërt?

Më mirë do të isha hi sesa pluhur!

Një kockë e qenit nuk është bamirësi. Bamirësia është kocka e ndarë me qenin, kur je po aq i uritur sa qeni.

Nëse paraja vjen me famën, eja famë; nëse paratë vijnë pa famë, ejani para.

A e dini se e vetmja vlerë që ka jeta është vlera që jeta i jep vetes?/Elida Buçpapaj

Aforizma nga Herbert Hoover (Herbert Huver, 10 gusht 1874- 20 tetor 1964)

VOAL- Fjalët pa veprime janë vrasëse të idealizmit.

Paqja nuk bëhet në tryezat e bisedimeve ose në traktatet, por në zemrat e njerëzve.

Nderi nuk është pronë ekskluzive e asnjë partie.

Pauza midis gabimeve dhe sprovave të ditës dhe shpresave të natës.

Është po aq e rëndësishme që biznesi të qëndrojë jashtë qeverisë sa edhe qeveria të qëndrojë jashtë biznesit.

Nuk ka klasë punëdhënëse, klasë punëtore, klasë bujqësore. Ju mund të shikoni një burrë ose një grua si fermer ose punëtor, ose një burrë profesionist, ose një punëdhënës, ose edhe një bankier. Por djali i fermerit do të jetë mjek ose punëtor ose edhe bankier, dhe vajza e tij mësuese. Djali i një punëtori do të jetë një punëdhënës – ose ndoshta president.

Shtetet e Bashkuara e pranojnë plotësisht të vërtetën e thellë se përparimi, prosperiteti dhe paqja jonë janë të ndërlidhura me përparimin, prosperitetin dhe paqen e mbarë njerëzimit.

Liria është dritarja e hapur përmes së cilës derdhet drita e diellit e shpirtit njerëzor dhe dinjitetit njerëzor.

Më lejoni t’ju kujtoj se kredia është gjaku i biznesit, gjaku i çmimeve dhe vendeve të punës.

Liria ekonomike nuk mund të sakrifikohet nëse liria politike duhet të ruhet.

Fëmijët janë burimi ynë natyror më i vlefshëm.

Mençuria nuk konsiston aq shumë në të diturit se çfarë të bësh në çastin e dhënë, sa të dish se çfarë të bësh më pas.

Demokracia nuk është statike. Është një forcë e gjallë. Çdo ide e re, çdo shpikje e re ofron mundësi për të mirën dhe të keqen.

Lavdia e kombit qëndron në karakterin e njerëzve të tij. Dhe karakteri vjen nga fëmijëria. Kështu, çdo fëmijë është një sfidë për të rriturit e tij.

Lum të rinjtë, sepse ata do të trashëgojnë borxhin kombëtar.

Është një paradoks që çdo diktator është ngjitur në pushtet në shkallët e fjalës së lirë. Menjëherë pas arritjes së pushtetit, çdo diktator ua ka shtypur të gjithëve lirinë e fjalës, përveç të tijën./Elida Buçpapaj

 

 

 

Aforizma nga Gina Lollobrigida (Xhina Lolobrixhida, 4 korrik 1927 – 16 janar 2023)

VOAL- Gruaja, në mënyrë private, pa të gjitha truket dhe grimin, duket se është diçka tjetër”.

– Femra në moshën 20 vjeçe është akull, në moshën 30 vjeçe është e ngrohtë, në moshën 40 vjeçe është e valë.

– Në kohën time bëhej kinema e vërtetë, ajo me “A” të madhe.

– Ajo që më zemëron është se ata gjithmonë janë përpjekur t’u heqin diçka grave dhe kjo vazhdon edhe sot. Janë gjithmonë burrat që shkojnë përpara dhe gratë gjithmonë një hap prapa dhe kjo nuk është e drejtë.

– Një grua e bukur edhe në moshën shtatëdhjetëvjeçare është një grua e bukur.

– Thashethemet zgjasin vetëm disa ditë, shuhen shumë shpejt dhe e vërteta ka përsëri epërsinë.

– Kinemaja është një art i menjëhershëm: ti bën një film dhe të nesërmen të njohin në të gjithë botën. Në skulpturë dhe pikturë merret vesh pas 300 vjetësh.

– Që nga momenti kur vendosa që doja të bëja karrierë në film, pashë sa më shumë filma. Kam parë dhe rishikuar, duke mësuar nga gabimet e aktorëve më të vegjël dhe ikonave të mia të preferuara, Bette Davis, Katharine Hepburn dhe Lilli Palmer.

– Popullariteti ka një rreshtim argjendi dhe hap shumë dyer. Por e vërteta është se nuk më pëlqen, sepse e kthen jetën private në një gjë të vogël.

– Rivalitet mund ta kisha pasur me Sophia Loren, jo me fillestaret.

– Sabrina Ferilli ka bërë kinema? Më falni, nuk e kam vënë re!

– Në Moskë u gjeta në një festë me Liz Taylor të veshur me të njëjtin fustan si unë. Ishte nga Christian Dior. Nëse ndodh diçka e tillë, ka pak për të qeshur. Por ne u përqafuam dhe qeshëm me zë të lartë.

– Gjithmonë kam qenë strikte, kam dashur vetëm role të jashtëzakonshme. Nuk kam luajtur një rol, e kam jetuar.

– Humphrey Bogart… ishte i jashtëzakonshëm, tashmë në mëngjes ishte i dehur dhe këndonte. Ai film [The Treasure of Africa] ishte argëtues! Në mbrëmje ai debatoi me Truman Capote [skenarist], Piero Piccioni, Robert Capa. Capa bëri shaka të tmerrshme. Capote ishte më i vogli, por ishte më i forti dhe fitonte gjithmonë. Ai ishte i dashuruar me mua, në një mënyrë të mirë eh… Më shtoi batutat.

-Ishte një mbrëmje e frikshme në ambasadën italiane në Londër. Ajo [Mbretëresha Elizabeth II] ishte ulur në tryezë me burrin tim dhe Princi Philip ishte ulur në timen. Kur e pashë duke ngrënë pulën me duar, e bëra edhe unë.

-Fatkeqësisht më njohin vetëm si aktore, e cila është një pjesë e imja. Por për shkak të xhelozive të egra nuk kam mundur të kryej arte të tjera që janë po aq të rëndësishme për mua [skulpturë dhe fotografi].

– Unë kam lëkurë shumë delikate. Kur po xhiroja Come September me Rock Hudson, mora një pako me një pajisje që kishte llamba për rrezitje. E përdora në mbrëmje për disa minuta, rrobaqepësja dhe parukierja kontrolluan kohën. Por një natë më zuri gjumi dhe të nesërmen në mëngjes u zgjova e kuqe. Në set, doktori më dërgoi në shtëpi për tri javë. Më trajtuan si një yll, shumë ndryshe nga Italia.

– Në Amerikë më kanë llastuar. Producentët më bënin gjithmonë një dhuratë në fund të xhirimeve. Më thanë: shko në Bullgari merr çfarë të duash. Zakonisht brilante dhe bruz, vathë dhe karficë zbukurimi. Një herë kërkova një Rolls-Royce si të Mbretëreshës Elizabeth dhe e mora!

– Një nga momentet më emocionuese të jetës sime ishte takimi me Eisenhower në Shtëpinë e Bardhë: ai ishte presidenti im “i parë”. Aty hymë sikur të ishte një shtëpi e zakonshme, sapo kishte kaluar një uragan në Uashington. Kur Reagan më ftoi, ne qeshëm shumë: njiheshim që nga ditët e tij si aktor në Los Anxhelos dhe shkuam për darkë me John Wayne./Elida Buçpapaj


Send this to a friend