VOAL

VOAL

Intervista – David Phillips*: Debati për ndarjen e Kosovës krijon konfuzion të madh

October 22, 2018
blank

Komentet

blank

Daniel Serwer me propozime konkrete: Ja 6 sanksionet që i duhen vendosur Serbisë

Profesori amerikan, njohësi i mirë i çështjeve rajonale, Daniel Serwer, del me propozime konkrete se cilat duhet të jenë sanksionet që i duhen vendosur Serbisë pas sulmit terrorist në veri të Kosovës.

“Tani është koha për të vendosur sanksione serioze. Çfarë mund të nënkuptojë kjo? Këtu janë disa mendimeve rreth opsioneve të mundshme:

-Të pezullojë fluturimet e Air Serbia në SHBA dhe BE.

-Të ngrijë projektet e Bankës Botërore dhe BERZH në Serbi.

-Të pezullojë financimet zyrtare të BE dhe SHBA për projektet ekonomike (jo ato demokratike) në Serbi.

-Të ngrijnë negociatat e Serbisë për anëtarësim në BE.

-Të pezullohet bashkëpunimi ushtarak mes Ushtrisë së Serbisë dhe Gardës Kombëtare të Ohajos.

-Të vendosen sanksione udhëtimi dhe financiare ndaj individëve që kanë urdhëruar dhe mbikëqyrur trajnimin e paraushtarakëve”.

“Po kaq të rëndësishme sa sanksionet janë pritshmëritë që ata synojnë të mbështesin dhe çfarë duhet të bëjë Serbia për t’i dhënë fund sanksioneve. Këtu janë disa sugjerime:

-Një falje zyrtare publike nga presidenti i Serbisë për presidenten e Kosovës.

-Dorëzimi tek autoritetet e Kosovës për gjykim i të gjithë autorëve të dyshuar të strehuar në Serbi.

-Shpërbërja e partisë politike Lista Srpska.

-Një fund i dokumentuar i të gjithë armatimit dhe pajisjeve të forcave kryengritëse brenda Kosovës.

-Tërheqja e dokumentuar e të gjitha forcave të fshehta të sigurisë serbe nga territori i Kosovës.”

blank

Ivana Stradner: Diplomatët Amerikanë duhet të paketojnë gjërat e tyre e të kthehen në SHBA, nëse nuk e parandalojnë përshkallëzimin

Ekspertja amerikane e sigurisë Ivana Stradner reagon në Twitter rreth dështimit të diplomacisë:

“NËSE gjërat përshkallëzohen në Ballkan, të cilat diplomatët Amerikanë mund t’i parandalojnë, ata do të paketojnë gjërat e tyre dhe do të kthehen në SHBA për të shijuar problemet e tyre të para botërore. Zyrtarët e korruptuar të qeverisë dhe mafia në Ballkan do të dërgojnë paratë ($$$) dhe fëmijët e tyre në Perëndim. Por njerëzit e zakonshëm do të dërgohen të luftojnë dhe të vriten. Skenari i Milosheviqit nga vitet ’90. E turpshme.”

 

blank

Ligjvënësi Republikan Keith Self Escobarit: Të mos lejoni këtë dorë të zgjatur të Rusisë në territorin e NATO-s

 

Ligjvënësi Republikan Keith Self i ka adresuar disa pyetje emisarit amerikan, Gabriel Escobar, mbi qasjen e tij ndaj Kosovës.

Sipas Ligjvënësit Self, Escobari po tregohet jokonsistent me deklaratat e tij. Në Komitetin për Punë të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve në SHBA, ai ka pyetur se pse nuk po sanksionohet Serbia.

“Dëgjoj një lloj jonkonsistence. Ju keni qenë në anën e Kosovës në çdo moment, kështu thatë. Por, që tani po shohim një qasje më të balancuar. Por nuk ka dyshim që Vuçiqi ka nxitur bojkotimin e zgjedhjeve të Kosovës, nuk ka kurrfarë dyshimi në këtë. Në diçka nuk jam fort i sigurt, më duket se Serbia i ka vonuar pak zgjedhjet e veta për shkak të zgjedhjeve në Kosovë. Kjo nuk është Ukraina, por është në kufi të NATO-s. Serbia dhe Rusia janë të rrethuara nga shtetet e NATO-s dhe kjo mund të jetë më shumë rrezik në kuptimin e përhapjes së dhunës. Nuk jam fort i qartë pse nuk kemi sanksione ndaj Serbisë sot sepse kanë importuar armatim të rëndë nga Rusia që nga viti 2017, që është dashur të çonte drejt sanksioneve në kuptimin e luftimeve të kundërshtarëve të Amerikës me anë të sanksioneve në vitin 2017. Po ju pyes juve pse jo?” ka pyetur ai.

Escobar është përgjigjur se sanksionet për armatimin e shteteve funksionojnë ndryshe dhe për këtë SHBA-ja është në komunikim me Serbinë.

“Nuk është zyra ime që merret me sanksionet. Sanksionet nuk kanë të bëjnë vetëm me blerjen e armatimit rus, po të ishte kështu do të kishim probleme edhe me Turqinë dhe të tjerët. Është niveli i blerjeve dhe kapaciteteve teknologjike të këtyre blerjeve. Për këtë kemi vazhduar komunikimin me Serbinë”.

Ndërkohë, Self ka përmendur shkrimin e ish-ligjvënësit Eliot Engel botuar tek FP se Administrata Biden po e përkëdhel Serbinë, duke kërkuar koment nga Escobari.

Escobar ka kundërshtuar duke përmendur se për 60 ditët e fundit administrata i ka dhënë vetëm mbështetje Kosovës.

“Kjo është e gabuar në fakte. Në 60 ditët e fundit kemi qenë në mbështetje të liberalizmi të vizave, anëtarësim të BE-së, Këshill të Evropës, kemi njohur rezultatet e zgjedhjeve, autoritetin e kryetarëve kundrejt kundërshtimeve të Serbisë, kemi sanksionuar shefin e Inteligjencës”, ka thënë.

Në fund, Self ka kërkuar nga Escobari që “të mos lejoni këtë dorë të zgjatur të Rusisë në territorin e NATO-s”.

blank

SHBA duhet të qëndrojë me Kosovën – Nga Eliot L. Engel, ish-kryetar i Komisionit për Punë të Jashtme në Dhomën e Përfaqësuesve të SHBA

Dëshira e Uashingtonit për stabilitet në Ballkan ka tejkaluar mbështetjen e tij për demokracinë, sundimin e ligjit dhe kundër korrupsionit

 

Si ish-kryetar i Komitetit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve dhe gjatë më shumë se 30 viteve në Dhomën e Përfaqësuesve, kam ndjekur nga afër politikën e Shteteve të Bashkuara ndaj Ballkanit dhe kam qenë i kënaqur nga mbështetja e Uashingtonit për demokracinë, sundimin e ligjit dhe përpjekjet për antikorrupsion atje. Por, megjithëse në përgjithësi mbështes atë që po bën administrata e Presidentit Joe Biden brenda dhe jashtë vendit, kam shqetësime për trajtimin e mosmarrëveshjes së vazhdueshme ndërmjet Kosovës dhe Serbisë nga Departamenti i Shtetit.

Shtetet e Bashkuara dhe pjesa më e madhe e Evropës e njohën Republikën e Kosovës në vitin 2008, kur vendi i vogël shpalli pavarësinë nga Serbia. Pak më shumë se dy dekada më parë, Shtetet e Bashkuara dhe NATO ndaluan spastrimin e egër etnik të popullatës shqiptare etnike të Kosovës nga ish-fuqiu jugosllav Slobodan Millosheviç. Ishte një sukses i madh i politikës së jashtme për Perëndimin dhe u pasua nga vite të tëra të mbështetjes së fuqishme të SHBA-së për Kosovën. Por që atëherë, Serbia dhe Rusia kanë bllokuar përpjekjet e Kosovës për t’u anëtarësuar në Kombet e Bashkuara dhe për të fituar njohjen e plotë në mbarë botën, dhe Departamenti i Shtetit i SHBA-ve kohët e fundit është dukur më pak i gatshëm për të mbështetur ushtrimin e sovranitetit të Kosovës në të gjithë territorin e saj.

Gjatë vitit të kaluar, Kosova ka kërkuar të kryejë funksionet normale të qeverisjes brenda kufijve të saj  për t’u përballur pastaj me dënimin dhe madje edhe ndëshkimin nga Shtetet e Bashkuara. Kur Kosova u përpoq që të gjithë qytetarët e saj, përfshirë serbët etnikë në veri, të përdorin targat e saj dhe jo ato të Serbisë, Departamenti i Shtetit kritikoi ashpër Kosovën. Kur Kosova kërkoi të kishte kryetarë komunash të zgjedhur siç duhet, të cilët ishin shqiptarë etnikë për shkak se serbët etnikë bojkotuan votimin, të cilët fillonin punën në zyrat e tyre në veri të Kosovës – një funksion themelor dhe normal i një qeverie demokratike – SHBA. Sekretari i Shtetit Antony Blinken “dënoi ashpër” republikën e re dhe dënoi vendin.

A e dënoi Uashingtoni presidentin serb Aleksandar Vuçiq për presionin ndaj serbëve të Kosovës që të bojkotojnë zgjedhjet? Jo. A e dënoi grupin e vogël të serbëve që sulmuan Forcën e NATO-s në Kosovë, duke plagosur 30 paqeruajtës? Mezi—dënoi dhunën, por nuk thirri sulmuesit. A e dënoi Serbinë për nxitjen e qytetarëve serbë etnikë të veriut të Kosovës që të refuzojë në mënyrë agresive përdorimin e targave të vendit ku ata jetojnë? Jo. A i ka dënuar ajo veprimet e Serbisë kundër shqiptarëve etnikë në Serbinë jugore, të cilat, sipas Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut në Serbi, përbëjnë “spastrim etnik përmes mjeteve administrative”? Përsëri, mezi, nëse fare jo.

Me ngurrim arrita në përfundimin se në mosmarrëveshjen Kosovë-Serbi, Uashingtoni qetësoi një ngacmues gjysmë autokratik – Vuçiqin – dhe u bë vetë një ngacmues, duke e shtyrë dhe frikësuar Kosovën më të vogël dhe më të cenueshme. Është sjellje nën nivelin e SHBA dhe është koha për të rivendosur qasjen.

Serbia është duke u larguar nga demokracia dhe Perëndimi që kur Partia Progresive Serbe (SNS) e Vuçiqit erdhi në pushtet në Beograd më shumë se një dekadë më parë. Sipas Freedom House, një organizatë joqeveritare që gjurmon të drejtat e njeriut dhe liritë civile në mbarë botën, SNS në pushtet “ka gërryer në mënyrë të vazhdueshme të drejtat politike dhe liritë civile, duke ushtruar presion mbi mediat e pavarura, opozitën politike dhe organizatat e shoqërisë civile”. Për më tepër, Departamenti i Mbrojtjes i SHBA-së raportoi në vitin 2019 se “[f]pas zgjedhjeve të Serbisë të vitit 2012, SNS ndërmori hapa për të rritur marrëdhëniet e saj ushtarake me Rusinë”. Që atëherë, lidhja Moskë-Beograd ka vazhduar. Në të vërtetë, Serbia ende nuk ka vendosur sanksione ndaj Rusisë për pushtimin e Ukrainës – gjë që e ka bërë çdo vend tjetër në Evropë (përveç Bjellorusisë). Pra, çfarë po ndodh? Pse Shtetet e Bashkuara janë kaq të shpejta për të dënuar Kosovën dhe kaq kundërshtues për të thirrur Serbinë? Dhe si ta përfundojmë këtë spirale në rënie dhe t’i rikthejmë njëfarë kuptimi politikës së SHBA-së?

Unë besoj se në dritën e luftës në Ukrainë, dëshira e Uashingtonit për stabilitet në Ballkan ka tejkaluar mbështetjen e tij për demokracinë, sundimin e ligjit dhe kundër korrupsionit. Presidenti amerikan meriton një meritë të madhe për mënyrën se si administrata e tij po udhëheq Perëndimin në mbështetje të Ukrainës. Por dëshira e tij e zjarrtë për të ruajtur stabilitetin në Evropë ka shtrembëruar pikëpamjen e administratës së tij për konfliktin e gjatë midis Serbisë dhe Kosovës. Uashingtoni tani po e merr me të mirëq Vuçiqin në një përpjekje për të ulur tendencat e tij ndezëse.

Natyrisht, Shtetet e Bashkuara duan t’i shohin Serbinë dhe Kosovën t’i bashkohen institucioneve kyçe euro-atlantike, përfshirë Bashkimin Evropian dhe NATO-n, si shtete paqësore dhe demokratike. Por tani, administrata Biden duhet të mbështesë Kosovo pasi forcon demokracinë e saj dhe konsolidon sovranitetin. Në vend të bllokimit të Prishtinës nga frika se Beogradi gjysmë-autokratik mund të ndezë flakët nacionaliste dhe t’i vërë flakën fuçisë së barutit që ka kultivuar në veri të Kosovës.

Diplomatët amerikanë argumentojnë se nëse vetëm Kosova do të zbatonte Asociacionin e Komunave me Shumicë Serbe (ASMM) – një shoqatë e propozuar e komunitetit me një farë aftësie për të koordinuar aktivitetet lokale – në veri të saj, atëherë të gjithë mund të ecnin përpara. Po, Kosova ka premtuar krijimin e ASMM-së në Marrëveshjen e Brukselit të vitit 2013 dhe duhet ta bëjë këtë. Por ASMM nuk do ta zgjidhë problemin themelor – kundërshtimin agresiv të Serbisë për një Kosovë të pavarur – i cili forcohet vetëm kur Uashingtoni kënaq keqbërjet e Vuçiqit. Në fund të fundit, nëse do të krijohet ASMM, të njëjtat parti do të kenë të njëjtat interesa dhe do të tërheqin të njëjtat leva për të arritur të njëjtat synime. Dhe Vuçiç do të vazhdojë të nxisë separatizmin dhe të nxisë dhunën.

Natyrisht, është mirë që Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian janë përpjekur të avancojnë normalizimin ndërmjet Serbisë dhe Kosovës përmes dialogut të lehtësuar nga BE. Megjithatë, normalizimi do të thotë gjëra mjaft të ndryshme për secilën palë.

Në ndërkohë, qetësimi i Serbisë nuk po funksionon dhe është koha për të ndryshuar kursin. Administrata Biden ndërmori hapin e parë në këtë drejtim javën e kaluar, kur Departamenti i Thesarit vendosi sanksione ndaj shefit të spiunazhit të Serbisë, Aleksandar Vulin, për shkak të “korrupsionit të avancuar … dhe përfshirje në një rrjet të trafikut të drogës” dhe duke përdorur “pozitat e tij publike për të mbështetur Rusinë , duke lehtësuar aktivitetet keqdashëse të Rusisë që degradojnë sigurinë dhe stabilitetin e Ballkanit Perëndimor.” Por këto aktivitete kanë vazhduar në qeverinë serbe për vite me radhë, dhe është koha për të bërë një shkëputje të vërtetë me të kaluarën.

Shtetet e Bashkuara duhet të mbështesin demokracinë, sundimin e ligjit dhe lirinë e shtypit dhe të kundërshtojnë korrupsionin. Këto karakteristika janë në rënie në Serbi, por janë në rritje në Kosovë. I bëj thirrje administratës së Biden-it që t’i kthehet bazave: të rifokusohet në vlerat e SHBA-së dhe të ndalojë shtypjen e Kosovës. Dhe ajo duhet të ribalancojë politikën e saj për Ballkanin për të mbështetur ata që i përqafojnë ato prioritete dhe të qëndrojnë përballë atyre që nuk i përqafojnë./Voal.ch/ Burimi FP

The U.S. Should Stand With Kosovo

blank

The U.S. Should Stand With Kosovo – By Eliot L. Engel, the former chairman of the Committee on Foreign Affairs in the U.S. House of Representatives

 

 

Washington’s desire for Balkan stability has overtaken its support for democracy, the rule of law, and anti-corruption

 

As the former chairman of the U.S. House Foreign Affairs Committee and during more than 30 years in the House of Representatives, I closely followed United States policy toward the Balkans and have been pleased by Washington’s support for democracy, the rule of law, and anti-corruption efforts there. But although I generally back what President Joe Biden’s administration is doing at home and abroad, I have concerns with the State Department’s handling of the ongoing dispute between Kosovo and Serbia.

The United States and most of Europe recognized the Republic of Kosovo in 2008, when the small country declared independence from Serbia. Less than a decade earlier, the United States and NATO halted former Yugoslav strongman Slobodan Milosevic’s vicious ethnic cleansing of Kosovo’s ethnic Albanian population. It was a major foreign-policy success for the West, and it was followed by years of robust U.S. support for Kosovo. But since then, Serbia and Russia have blocked Kosovo’s effort to join the United Nations and gain full recognition around the world, and the U.S. State Department has recently seemed less willing to support Kosovo’s exertion of sovereignty throughout its own territory.

Within the past year, Kosovo has sought to carry out the normal functions of government within its borders only to be faced with condemnation and even punishment by the United States. When Kosovo tried to have all of its citizens, including ethnic Serbs in the north, use its license plates rather than those of Serbia, the State Department firmly criticized Kosovo. When Kosovo sought to have duly elected mayors, who happened to be ethnic Albanian because ethnic Serbs boycotted the vote, begin work in their northern Kosovo offices—a basic and normal function of a democratic government—U.S. Secretary of State Antony Blinken “strongly condemned” the young republic and slapped punishments on the country.

Did Washington condemn Serbian President Aleksandar Vucic for pressuring Kosovo Serbs to boycott the election? No. Did it condemn the small group of Serbs who attacked NATO’s Kosovo Force, wounding 30 peacekeepers? Barely—it condemned the violence but did not call out the attackers. Did it condemn Serbia for stoking ethnic Serb citizens of northern Kosovo to aggressively reject using license plates of the country where they live? No. Has it condemned Serbia’s actions against ethnic Albanians in south Serbia, which, according to the Helsinki Committee for Human Rights in Serbia, amount to “ethnic cleansing through administrative means”? Again, barely, if at all.

I have reluctantly reached the conclusion that in the dispute between Kosovo and Serbia, Washington has been appeasing a semi-autocratic bully—Vucic—and has become a bit of a bully itself, pushing around and intimidating the smaller, more vulnerable Kosovo. It’s behavior that’s beneath the United States, and it’s time to reset the approach.

Serbia has been drifting away from democracy and the West ever since Vucic’s Serbian Progressive Party (SNS) came to power in Belgrade more than a decade ago. According to Freedom House, a nongovernmental organization that tracks human rights and civil liberties around the world, the ruling SNS “has steadily eroded political rights and civil liberties, putting pressure on independent media, the political opposition, and civil society organizations.” In addition, the U.S. Defense Department reported in 2019 that “[f]ollowing Serbia’s 2012 election, the SNS took steps to increase its military relationship with Russia.” Since then, the Moscow-Belgrade connection has persisted. Indeed, Serbia has still not imposed sanctions on Russia for invading Ukraine—which every other country in Europe (except Belarus) has done. So what’s going on? Why is the United States so quick to condemn Kosovo and so averse to calling out Serbia? And how do we end this downward spiral and restore some good sense to U.S. policy?

I believe that in light of the war in Ukraine, Washington’s desire for stability in the Balkans has overtaken its support for democracy, the rule of law, and anti-corruption. The U.S. president deserves enormous credit for how his administration is leading the West in support of Ukraine. But his fervent desire to maintain stability in Europe has skewed his administration’s view of the long-standing conflict between Serbia and Kosovo. Washington is now placating Vucic in an attempt to tamp down his incendiary tendencies.

Of course, the United States wants to see both Serbia and Kosovo join the key Euro-Atlantic institutions, including the European Union and NATO, as peaceful and democratic states. But right now, the Biden administration should be backing Kosovo as it strengthens its democracy and consolidates sovereignty. Instead, its blocking Pristina out of fear that semi-autocratic Belgrade could stoke nationalist flames and set fire to the powder keg it has cultivated in northern Kosovo.

U.S. diplomats argue that if only Kosovo would implement the Association of Serb Majority Municipalities (ASMM)—a proposed community association with some ability to coordinate local activities—in its north, then all could move forward. Yes, Kosovo promised to set up the ASMM in the 2013 Brussels Agreement, and it should do so. But the ASMM won’t solve the basic problem—Serbia’s aggressive opposition to an independent Kosovo—which is only bolstered as Washington indulges Vucic’s misdeeds. At the end of the day, whether the ASMM is created, the same parties will have the same interests and will pull the same levers to achieve the same goals. And Vucic will keep stoking separatism and inciting violence.

Of course, it’s good that the United States and the European Union have been trying to advance normalization between Serbia and Kosovo through the EU-facilitated dialogue. Still, normalization means rather different things to each side.

In the meantime, appeasement of Serbia is not working, and it’s time to change course. The Biden administration took the first step in that direction last week, when the Treasury Department imposed sanctions on Serbia’s spy chief, Aleksandar Vulin, for having “advanced corruption … including involvement in a drug trafficking ring” and using “his public positions to support Russia, facilitating Russia’s malign activities that degrade the security and stability of the Western Balkans.” But those activities have been going on across the Serbian government for years, and it’s time to make a real break with the past.

The United States needs to support democracy, the rule of law, and the free press, as well as oppose corruption. Those features are in decline in Serbia, but they are in the ascendance in Kosovo. I urge the Biden administration to return to basics: Refocus on U.S. values and stop bullying Kosovo. And it needs to rebalance its policy in the Balkans to support those who embrace those priorities and stand up to those who don’t./foreignpolicy.com

foreignpolicy.com/2023/07/18/biden-kosovo-policy-serbia-democracy-vucic/

 
blank

Ivana Stradner: E turpshme! SHBA ende besojnë me naivitet se Vuçiq do ta njohë Kosovën!

Voal.ch po sjell një reagim të analistes Amerikane Ivana Stradner, e cila pak kohë më parë ka marrë kërcënime nga një zyrtar i lartë i qeverisë serbe.

“E turpshme. Shtetet e Bashkuara ende besojnë me naivitet se Vuçiq do ta njohë Kosovën dhe Uashingtoni po e qetëson atë në mënyrë që ai të mos krijojë një luftë të re me mbështetjen e Rusisë në Ballkan. Por Rusia nuk mund ta ndihmojë atë… Gjithashtu, unë po ndjek atë që po ndodh në Moldavi, Gjeorgji, Armeni dhe Azerbajxhan dhe e gjithë kjo është pjesë e të njëjtit skenar… por 🇺🇸 ende beson se Vuçiç do t’i mbajë premtimet e tij. Në fakt, ai thjesht po blen më shumë kohë.”

 

 

Dr. Ivana Stradner serves as a research fellow with FDD’s Barish Center for Media Integrity, where her research focuses on Russia’s information operations and cybersecurity, particularly Russia’s use of advanced forms of hybrid warfare and the threat they pose to the West. Ivana studies Russia’s security strategies and military doctrines to understand how Russia uses information operations for strategic communication. Given the divergence between the American and Russian militaries’ understandings of cybersecurity, her work examines both the psychological and technical aspects of Russian information security.

blank

Plakja e Shqipërisë, deficiti i skemës së pensioneve u thellua me 23% në 6-mujorin e parë të 2021-shit

Ndonëse të ardhurat nga sigurimet shoqërore në 6-mujorin e parë ishin më rritje në krahasim me 2020, prej rritjes së normës së pagesës së kontributeve nga rritja e pagës minimale, kjo nuk e ka penguar deficitin e skemës së pensioneve të zgjerohet më tej.

Instituti i Sigurimeve Shoqërore (ISSH) raportoi se gjatë janar-qershor deficiti i skemës së pensioneve (shpenzimet që nuk u mbuluan dot me të ardhura) arritën në 12,6 miliardë lekë ose 23 për qind më shumë se e njëjta periudhë e vitit 2020, ku deficiti i skemës ishte 10.3 miliardë lekë.

Deficiti po zgjerohet për shkak se shpenzimet po rriten me shpejt se ritmet e grumbullimit te të ardhurave nga kontributet.

Edhe pse qeveria rriti masën e kontributeve, si rrjedhojë e rritjes së pagës minimale në 1 janar 2021 me 30,000 lekë nga 26,000 lekë që ishte më parë, kjo nuk ka qenë e mjaftueshme për të frenuar deficitin të zgjerohet, pasi shpenzimet e skemës janë në presionin e plakjes së popullsisë. ISSH njoftoi se vetëm në 6 muajt e parë të këtij viti kanë plotësuar kriteret për pension rreth 11 mijë persona. Zakonisht skema e pensioneve shtohet me 15-16 mijë pensionistë në vit, ku shumica janë përfitues të skemës se pleqërisë.

Deficiti i skemës së pensioneve do të ishte më i lartë nëse nuk do të ishte miratuar reforma e re pensioneve që hyri në fuqi në fillim të vitit 2015, e cila rriti moshën e daljes në pension e për rrjedhojë frenoi numrin e pensionistëve të rinj në skemë.

Vlera e deficitit në skemën e pensioneve është gati dyfish më e lartë se në vitin 2013, edhe pse në skemë janë shtuar 180 mijë kontribuues të rinj që nga 2013-ta.

Ekspertët në ISSH thonë se, pa reformën do të kishim thellim të mëtejshëm për shkak se numri i pensionistëve po rritet me shpejtësi.

Si pasojë e këtyre zhvillimeve, skema e pensionit në Shqipëri nuk është e balancuar financiarisht. Kjo paqëndrueshmëri financiare është rezultat i rritjes së shpejtë të masës së pensioneve para pak viteve.

Shkaqe të tjera janë numri i ulët i kontribuuesve, mosdeklarimi i pagës reale, numri relativisht i lartë i pensionistëve krahasuar me moshën e re të popullsisë, mosha e ulët e pensionistëve si rezultat i daljes së parakohshme në pension në fillim të viteve ‘90 dhe mosha e ulët e daljes në pension për disa kategori të veçanta, ndryshimet demografike, niveli i papunësisë dhe niveli i lartë i emigracionit i forcave të punës.

Sipas të dhënave zyrtare nga INSTAT dhe Institutit të Sigurimeve Shoqërore, në vitin 1990, vendi numëronte një popullsi më shumë se 3.2 milionë banorë, teksa paguanin sigurime më shumë se 1.4 milionë persona. Në vitin 2021 paguan sigurime vetëm 778 mijë persona, teksa numri i përgjithshëm i popullsisë ishte mbi 2.8 milionë.

Të dhënat krahasuese tregojnë se, teksa numri i përgjithshëm i popullsisë ka rënë me 11%, personat që paguanin sigurime kanë pësuar rënie me 47%./Monitor

blank

Rivarrosen eshtrat e Demë Ali Pozharit dhe zbulohet shtatorja e tij në Deçan

Këtë të shtunë janë rivarrosur eshtrat e patriotit Demë Ali Pozhari në fshatin e tij të lindjes në Pozhar të Deçanit.

“Një patriot i madh u kthye sot në atdhe!”, kështu është shprehur me këtë rast ish Presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, transmeton Klankosova.tv.

“Sot, pata nderin dhe privilegjin të jem e pranishme në ceremoninë e rivarrosjes së eshtrave të njërit nga patriotët më të mëdhenj shqiptar, Demë Ali Pozhari. Pozhari zë vend të rëndësishëm në historinë çlirimit të Kosovës dhe çështjes kombëtare shqiptare. “Në kohë paqe, i butë si qengj është shqipëtari. Por, në luftrat e betejat si luan i tmerrshëm bëhet”, shkruan Naim Frashëri në poezinë ‘Dëshira e vërtetë e Shqiptarëve’. Si luan do të vepronte gjatë gjithë jetës së tij Demë Ali Pozhari, sepse jetonte në kohë të karakterizuar nga shtypja e shqiptarëve dhe tendencat për zhdukjen e tyre nga Kosova”.

Jahjaga është shprehur se Pozhari njihet për atdhedashurinë, guximin dhe angazhimin e parreshtur për t’i mbrojtur shqiptarët dhe për të vënë në pah rëndësinë e tyre si faktor i rëndësishëm politik e gjeostrategjik në Ballkan.

“Ai dhe familja e tij, brez as brezi, sakrifikuan dhe flijuan jetën për kauzën e çlirimit dhe të shtet-ndërtimit. Kulla e Pozharajve, e cila qëndron e fuqishme edhe sot e kësaj dite, do të mbahet mend gjithmonë si vatër e trimave dhe heronjëve të vendit tone”.

“Në vitin 2012, Pozharin e pata dekoruar post-mortum me Urdhërin e Lirisë për kontributin e tij për lirinë e shqiptarëve”.

blank

SHISH: Korrupsioni i lartë: si po ndërveprojnë administrata shtetërore dhe sistemi i drejtësisë

Pastrimi i parave, kontrabanda, evazioni fiskal dhe madje dhe cenimi i sigurisë ushqimore janë format më të përhapura të krimeve në ekonomi. Ky është konkluzioni i raportit të SHISH në lidhje me korrupsionin në sistemin e drejtësisë, por edhe për gjyqtarët që janë në proces vettingu.

Sipas raportit, korrupsioni ka vijuar në sistemin e drejtësisë, por edhe në disa sektorë të administratës shtetërore, ku konstatohet se palët ndërveprojnë të nxitura nga interesi i përfitimit të përbashkët.

“Në sistemin e drejtësisë, punonjës të veçantë (prokurori/gjykata), janë përfshirë në veprimtari të kundërligjshme, të shfaqur në forma si: ushtrim i ndikimit të paligjshëm dhe ndërveprimit korruptiv, me qëllim lehtësimin e pozitës së të pandehurit, nëpërmjet ndryshimit të masës së sigurisë nga arrest me burg në arrest shtëpie ose duke aplikuar dhënien e dënimit alternativ”, thuhet ndër të tjera në raport.

Në raport thuhet gjithashtu se ka elementë të veçantë të sistemit të drejtësisë, të cilët janë në proces vettingu dhe po e shfrytëzojnë këtë periudhë në funksion të përfitimit personal.

Raporti i SHISH për impaktin mbi korrupsionin
Edhe gjatë kësaj periudhe, korrupsioni ka vijuar në sistemin e drejtësisë, por edhe në disa sektorë të administratës shtetërore, ku konstatohet se palët ndërveprojnë të nxitura nga interesi i përfitimit të përbashkët.

Në sistemin e drejtësisë, punonjës të veçantë (prokurori/gjykata), janë përfshirë në veprimtari të kundërligjshme, të shfaqur në forma si: ushtrim i ndikimit të paligjshëm dhe ndërveprimit korruptiv, me qëllim lehtësimin e pozitës së të pandehurit, nëpërmjet ndryshimit të masës së sigurisë nga arrest me burg në arrest shtëpie ose duke aplikuar dhënien e dënimit alternativ.

Elementë të veçantë të këtij sistemi, të cilët janë në proces verifikimi të pastërtisë së figurës në kuadër të procesit të Vettingut, po e shfrytëzojnë këtë periudhë në funksion të përfitimit personal, duke shpërdoruar detyrën kundrejt ndërveprimit korruptiv, nëpërmjet dhënies së vendimeve gjyqësore në kundërshtim me parashikimet e akteve ligjore në fuqi.

Pastrimi i produktit të veprës penale, kontrabanda e mallrave të akcizës, evazioni fiskal dhe cenimi i sigurisë ushqimore, evidentohen si format më të përhapura të krimeve në ekonomi.

SHISH-i ndërvepron me agjencitë ligjzbatuese në funksion të bashkëpunimit ndërinstitucional, si pjesë e Komitetit Kombëtar të Koordinimit për Parandalimin dhe Luftën Kundër Krimit të Organizuar, lidhur me zbatimin e Aktit Normativ Nr. 1, datë 31.01.2020, “Për masat parandaluese në kuadër të forcimit të luftës kundër terrorizmit, krimit të organizuar, krimeve të rënda dhe konsolidimit të rendit e sigurisë publike”, si dhe në funksion të dhënies së mbështetjes informative për Operacionin Forca e Ligjit (OFL).

blank

Ndahet nga jeta ikona e gazetarisë së Kosovës, Shaban Arifaj

Lorik Arifaj gazetar i Radio Televizionit të Kosovës ka njoftuar se sot në moshën 69 vjeçare ka vdekur babai i tij, Shaban Arifaj, i cili për vite me radhë ka qenë ikona e televizionit kosovar.

“Te dashur miq,

Me dhimbje te thelle, ju njoftojme se sot ne moshen 69 vjecare ka nderruar jete baba jone Shaban Arifaj.Per detajet rreth varrimit ju njoftojme nderkohe, pasi qe trupi ndodhet ne Shkup.Ju jemi mirenjohes per mesazhet mbeshtetese qe na keni dhene gjate gjithe kohes.Ne u munduam ne maksimum, por Zoti e deshi kete engjull prane.Do te te duam baba jone deri sa te kemi fryme.PUSHO NË PAQE”, ka shkruar Lorik Arifaj.

Shaban Arifaj kishte lindur më 6 maj, 1952, në Istog ku kishte kryer shkollimin fillor dhe të mesëm.

Kishte studiuar gjuhën dhe letërsinë shqipe në Fakultetin Filologjik të UP-së. Kishte mbaruar edhe studimet e larta për gazetari si dhe studimet post-universitare nga lëmi i komunikimeve masive dhe kishte fituar titullin Master (Msc) i shkencave në komunikimin masiv dhe gazetari.

Në vitin 1974, Shaban Arifaj nis punën në Radiotelevizionin e Prishtinës si spiker, gazetar dhe redaktor. Pas mbylljes së RTP-së nga regjimi serb, ai shkruan për gazetat dhe revistat që botoheshin në Prishtinë si “Shkëndija”, “Kosovarja”, “Fjala”, “Dielli” etj. Ndërkohë, ai filloi të raportojë për Radio Zagrebin nga Prishtina dhe Brukseli ku kishte hapur radio stacionin “Radio Kosova” ku kryente punën e kryeredaktorit duke raportuar njekohësisht për ngjarjet kryesore nga Brukseli. Ai ka punuar edhe si korrespondent i radios “Zëri i Kosovës” në Kopenhanger Kanalen (Danimarkë) dhe për radion publike të Suedisë. Shaban Arifaj ka raportuar për ngjarje të ndryshme nga Viena, Uashingtoni, Montreali, Otava, Brukseli etj. ndërkaq nga viti 1992-1997, ishte redaktor përgjegjës në Radiotelevizionin shqiptar (RTSH), redaksia e Kosovës.

Nga viti 1999, ai kishte punuar si redaktor dhe redaktor përgjegjës për 10 vjet rresht në Radiotelevizionin e Kosovës (RTK). Krahas punës në RTK dhe RTSH, ai kishte ndjekur edhe një varg seminaresh për ngritje të vazhdueshme profesionale si në Virginia të SHBA-ve, Montreal të Kanadasë, Selanik të Greqisë etj. Në Institutin e Medies së Kosovës, kishte përfunduar trajnimin duke e marrë titullin e trajnerit të gazetarisë.

Krahas gazetarisë, ku kishte realizuar raporte, kronika, intervista etj., ai kishte shkruar edhe tekste të ndryshme publicistike, pastaj tregime, drama, romane siç janë “Eklipsi në mesditë”, “Dialogu me fqinjin”, “Harmonia në temperaturën minimale”, “Katraligu”, “Kosova në udhëkryqet ballkanike”, dhe librin shkencor “Gjuha, zëri dhe figura në radiotelevizion”.

blank

Ministria e Mbrojtjes: Shqipëria “në flakë” nga veriu në jug, ja zonat më problematike

Vijon situata problematike nga zjarret nga veriu në jug të vendit. Në një njoftim të fundit, Ministria e Mbrojtjes thekson se ka disa vatra aktive në mbarë vendin, ku më problematike situata është në fshatin Thirrë të Mirditës.

MM bën me dije se përveç helikopterit holandez Chinook, për shuarjen e flakëve në këtë zonë janë angazhuar edhe trupat e Forcave të Armatosura dhe autoritetet lokale.

Sa i përket situatës në Himarë, ministria njofton se “vijon aktive vatra në përroin e Vishnjes. Gjate natës zjarri nuk ka avancuar. Aktualisht digjen vetem trungje brenda vatrës si dhe humusi. Terreni është i vështirë dhe nuk lejon nderhyrjen nga toka. Sipërfaqja është me shqopë dhe koçimare. Situata po monitorohet nga zjarrfikësit lokalë”.

Njoftimi i Ministrisë së Mbrojtjes:

Qarku Lezhë
1-Bashkia Mirditë, njësia administrative Fan, fshati Thirrë – Vatra e zjarrit ka avancuar poshtë shpatit me intensitet të ulet në drejtim të fshatit Xhuxhë. Forcat në terren kanë vështirësi për shkak të tymit të dendur. Nuk ka rrezik për banesat. Për shuarjen e zjarrit veç helikopterit holandez Chinook janë angazhuar trupat e FA dhe autoritetet lokale.

2-Bashkia Mirditë, njësia administrative Rubik, fshati Katund i vjetër. Situata është më e qetë sot. Ka vijuar puna për normalizimin e situatës me nga helikopteri Cougar i Forcës sonë Ajrore, trupat e FA dhe 25 FA dhe autoritetet lokale.

3-Bashkia Mirditë, njësia administrative Fan, fshatrat Munellë dhe Domgjon – Aktualisht vatra nuk paraqet rrezik dhe po monitorohet në terren. Zjarri vijon në një zonë të zhveshur pa bimësi.

4-Bashkia Lezhë, njësia administrative Kolsh, fshati Patalej – Vatra e zjarrit është izoluar dhe në disa pika të saj ka tym. Situata po mbahet në monitorim nga forcat e pushtetit vendor.

Qarku Shkodër
5-Bashkia Pukë, Fushë Kumulli, Qershizë –Situata është nën kontroll dhe paraqitet e qetë, por në terren mbeten të angazhuar 25 trupa të FA, 8 nga shërbimi pyjor dhe 8 zjarrfikës.

6-Bashkia Fuzhë Arrëz, njësia administrative Blerim, fshati Flet –Situata sot paraqitet më e qetë. Në terren po punohet nga 20 trupa të FA dhe 52 forca të bashkisë dhe shërbimit pyjor. Nga ana e fshatit Srriqë situata është pak më problematike, ku është planifikuar të ndërhyhet nga ajri.

7-Bashkia Shkodër, njësia administrative Gur i zi, fshati Gur i zi – Situata sot paraqitet e qetë, megjithatë vijon puna në terren nga FA dhe shërbimi pyjor lokal.

Qarku Kukës
8-Bashkia Kukës, Maja e Rrunës – Sot situata paraqitet më e qetë, megjithatë krahas ndërhyrjes së helikopterit holandez Chinook, vijon puna në terren nga FA, zjarrfikësit lokalë dhe punonjësve të njësisë administrative.

9-Bashkia Kukës, në vendin e quajtur stanet e fshatit Morin, në afërsi të malit Koritnikut, brenda parkut natyror Korab-Koritnik zonë e mbrojtur, vijon të jetë aktive vatra, sot janë angazhuar 5 punonjës të AdZM Kukës dhe 10 forca të njësisë administrative Tërthorë.

Qarku Dibër
10-Bashkia Dibër, njësia administrative Selishtë, Qafë Murrë, Kaçni – Pasditen e djeshme ka pasur një riaktivizim të vatrës dhe sot janë angazhuar zjarrfikësit e Dibrës, punonjësit e shërbimit pyjor dhe 10 vullnetarë. Nga ana tjetër në Baxhaj po punojnë punonjësit e bashkisë Klos, por nuk ka rrezik për zonat e banuara.

Qarku Vlorë
11-Bashkia Himarë, vijon aktive vatra në përroin e Vishnjes. Gjate natës zjarri nuk ka avancuar. Aktualisht digjen vetem trungje brenda vatrës si dhe humusi. Terreni është i vështirë dhe nuk lejon nderhyrjen nga toka. Sipërfaqja është me shqopë dhe koçimare. Situata po monitorohet nga zjarrfikësit lokalë.

blank

Situatë alarmante: Himara e përpirë nga flakët, Vasili publikon fotot rreth mesnatës

Një situatë aspak normale ka qenë gjatë natës në Himarë, për shkak të zjarreve, që kanë “pushtur” këtë zonë.

Nënkryetari i LSI, Petrit Vasili, ka publikuar në faqen e tij të “Facebook” disa foto, ku shihet situata alarmante e Himarës mes flakëve.

“Himara e pushtuar nga flaket vetem pak minuta me pare! Ne zbritje nga qafa e Vishes drejt Himares!!”, shkruan Vasili.

blank

 

blank

blank


Send this to a friend