Sot violonçelisti Gjergj Antoniu, muzikanti par excellence do të festonte 75 vjetorin.
Koncertist karriere me një intensitet befasues koncertesh për kohën, ngriti peshë zemrat e spektatorit dhe u bë legjenda e jetës muzikore shqiptare. Për 35 vite rresht interpretoi në 91 koncerte, krye-vepra të literaturës muzikore botërore dhe pothuajse gjithë veprat e kompozitorëve shqiptarë.
Por…
Në një ditë shtatori të vitit 2012, trupi i tij s’mundi dot t’i rezistonte më sëmundjes fatale, që e mori në një moshë relativisht të re, 63 vjeç.
Sa shumë projekte koncertesh mbetën pezull, sa ëndrra i mbetën pa u realizuar, sa vepra bashkëkohore të blera kohët e fundit edhe pse kurohej për disa vite në Greqi, Ai nuk mundi dot t’i jepte zë me talentin e tij të përveçëm e të pazakontë në mjedisin shqiptar por dhe jo vetëm.
I admiruar nga muzikantët dhe publiku, i vlerësuar me superlativa prej kritikës profesionale në shumicën e rasteve, me të njëjtin respekt edhe u përcoll në banesën e fundtit në atë 29 shtator…
Kur arkëmorti la prapa derën e Universitetit të Arteve, kortezhi instiktivisht e vuri në mes të dy rreshtave dhe po aq instiktivisht heshtja e rëndë u thye nga një duartrokitje e ndrojtur, që vetëm pas disa sekondave u shumëfishua nga të gjithë, me të njëjtin zell të përherëshëm. Për dijen time ishte rasti i parë i një reagimi të tillë dhe s’kish si të ndodhte ndryshe.
Ishin këto duartrokitjet e fundit që i dhanë kolegët instrumentist, të cilët s’linin rast pa u shprehur në media për vlerat e tij, ishin kompozitorët që shumicën e krijimeve për violonçel ia dedikuan Atij e njëkohshëm e konsideruan frymëzues e konsulent profesional, ishin duartrokitjet e fundit të studentëve që do ju mungonte dashamirësia e urtësia e sugjerimeve profesionale, por dhe rreptësia në plotësimin e kërkesave dhe jo vetëm violonçelistët, por të gjithë studentët e tjerë, që përfituan nga kultura e tij dhe që me përkushtim dhe pasion kurrë nuk ia kurseu bashkëbisedimet për faktorët që siguronin cilësinë e interpretimeve. Ishin duartrokitjet e familjarëve të pakët, që koha i kishte rralluar, të cilët për dekada, madje që fëmijë i kishte bërë krenar.
Nga talenti i tij kanë marrë jetë 75 vepra të letërsisë botërore muzikore, 52 vepra të kompozitorëve shqiptarë, 14 vepra të transkriptuara, 9 vepra të muzikës së dhomës. Gjithësej150, prej të cilave një numër i konsiderueshëm i përcolli në skenat tona për herë të parë duke dhënë modelin e perceptimit dhe interpretimit artistik si Ai.
Muzikant i sojmë me fantazi krijuese dhe imagjinate të pasur që pas procesit rigoroz të njohjes, duke realizuar ekzekutime perfekte tekniko-profesionale ndjente misionin t’i përcillte vlerat estetike të veprës përmes prizmit të tij shpirtëror e intelektual.
“Çdo harresë është e dëmshme, por ajo mbi artin, tempujt e tij dhe dishepujt, është e pafalshme” (P. Kabo)
I paharruar kontributi.
(Të dhënat faktike janë nxjerrë nga studimi monografik “ Gjergj Antoniu Një jetë me violonçel”).nga ku po shkëpusim një fragment të karakteristikave të individualitetit.
Qendrimi krijues
Vepra artistike në të në cilën merr trajtë objektive vullneti krijues i kompozitorit, talenti dhe ndjeshmëria subjektive e tij ndaj ideve muzikore , imponohet si një skemë e përgjithshme për muzikantin interpret. Mbajtja e qendrimit realist dhe shprehja me vërtetësi realizon korrektësinë e ekzekutimit , domosdoshmëri edhe kjo e përgjithshme. Vetëm mënyra e përjetimit intelektual dhe shpirtëror të instrumentistit e bën atë variant të përveçëm. Në këtë kuptim, termi interpretim e presupozon , ekzekutimin ndërkohë ai sa është i dallueshëm aq mban edhe varësi lidhjesh me ekzekutimin, si simbiozë e vërtetësisë me individualitetin. Zbatimi me korrektësi i partiturës shfaqet si tipar i ekzekutimit të pastër, interpretimi është mëvetësi e qenësishme, është bazim i shpirtit drejtuar nga intelekti, është përveç sakësisë një vetdhurim plot pasion. Në të gjendet hapësira për të shprehur interpreti qendrimin subjektiv krijues. Në bashkëveprim me lirinë e shprehjes, ky qendrim ndihet në trajtat e ndjeshmërisë e nuancimet shpirtërore individuale, në perceptimin intelektual e artistik, e bëhet i dukshëm në karakterin improvizativ të lojës.
Improvizimi, kur plekset me rreptësinë e formës të çdo detaji e të parashtruar në veprën konkrete krijon në intepretim variantin e përveçm indivdual.
Në librin “Poetika Muzikore” në kapitullin mbi ekzekutimin Stravisnky pohon: “Eshtë e drejtë dhe e natyrshme t’i kërkojmë edhe interpretit nënshkrimin dhe kulturën që i kërkojmë krijuesit. Sepse që të dy do të gjejnë në to lirinë në plotësinë e saj të skajshme dhe në fund të fundit edhe nëse jo përnjëherej , suksesin e vërtetë, shpërblimin e ligjshëm të interpretëve, të cilët në shpalosjen e virtuzitetit të tyre më të shkëlqyer ruajnë atë modesti dhe atë vet përmbajtje të shprehjes që është vula e artistëve të sojmë” (fq. 87)
Natyrisht së bashku me lexuesin e vëmendshëm, biem në sintoni tek pranojmë që në këtë përkufizim të Stravinskit përfaqësohet më së miri edhe Gjergj Antoniu….
Tërë hapësira tingëlluese e veprës në interpretimin e tij vjen te dëgjuesi si refleks i vetëndjerë artistik, në lirinë e shprehjes e qendrimin krijues, dhe kjo padyshim ndihet jo vetëm në raport me literaturën shqiptare, por dhe me atë botërore ………
I.Dema ,12 Prill 2024
Shyqir qe i hoqi shumicen e kriminelve sepse edhe sot do te ishim Kore du Nord ( koreja e veriut)
Bej edhe krushqi po deshe me femijet e atyre qe te vrane babane ,por mos harro kurre qe ne rastin e pare qe ti do te varesh prej tyre ,do te te vrasin edhe ty ,pasi geni qe vret nuk zhduket lehte per shume gjenerata …!!!
Arbeni eshtë artist ne kuptimin e plote te fjales , i ritur me ndjenjen e dashurise njerzore dhe te se bukures ne jete dhe ne art. Te dhurosh miqesi e dashuri dhe ta shohesh persekutorin tend prodhim te nje sistemi eshte se shpirt madhesia dashuria per njeriun eshte me e madhe se virusi i urejtjes dhe hakmarjes . Kjo tregon vyrtyt qe duhet kultivuar ne mënyrë qe dhe shoqeria jone do ecte me shpejt në krijimin e nje shoqerie humane te mbeshtetur mbi vlera te bukura njerzore mbi dashurine dhe respektin njerzor.
more ky njeri a asht mire ne kry po kaq shpejt e paska harru luften e klasave ky pinjoll do te ishte mire sikur fmit e bllokmeneve ata miqt dhe shoket e ti se nje mut jeni te tan tju vrasin do te isha kenaq phuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuu as fara mos ju bifte per ket jet .
Beni Babai yt qe i shkelqyer fatkeqsi qe koha qe e tille te punonte per ate sistem si dhe baba im Sirri Jasa qe vdiq i helmuar me ke punonin i thoshte shefqet peci cdo dite ne qytet stalin do te var do te pushkatoj. Te kesh mbaru fulzin dhe pastaj te kesh studiuar per ing elektrike ne Prage para lufte dhe te degjosh njerez te till. Por Beni me te motren Ninen qene te talentuar te mire te edukuar dhe ska se si te sillen ndryshe . Une per vete nuk e harroj trajtimin e keq qe i kane bere babait.
Ben Thepdhosi ke qënë dhe mbetesh i shkëlqyer si artist dhe si njeri , sepse vlerat nuk janë vetem te tuat por edhe te familjes tënde dhe veçanërisht te babait tend . Njihemi qe në vitet 70 i përjetuam te gjitha lëvizjet shoqërore por ti ishe i thjeshte i dashur ne çdo moment me te gjithe pa dallime pushteti familjare kemi ndare te miren dhe te keqen bashke gezime dhe hidherime shkurt ti kishe dhe ke dashuri dhe respek per njerzit panvarsisht shtresës funksionit apo meritave.
Keshtu kam njohur edhe babain tuaj në vite kure vinte në minierën e batrës dhe Krastes Martanesh njohës i mirë i minierave dhe teper i komunikueshëm faleminderit kesaj familje per njohjen dhe vlerat qe kishin dhe ruan Beni sot.
Ben Theodhosi ,duhet ta ruaje ,dhe ta mbaje ,miqesine me djemte e atyre qe i vrane banane ,pse jo….i jat i tij o do te vriste e do ta vrisnin ,e vrane ate me pare , komunistet njesoj ishin ,filozofine ,vra , perca dhe sundo ,te gjithe ,njesoj e kishin….tani ai nuk ka miq dhe shok te tjere ,vecse djemte e udheheqesve te komunizmit ,se edhe i jati i tij minister i bllokut ka qene ….
E doni sdromin e Stokolmit…..ja ku e keni tek ky artisti qe u burrerua me dashurine per partine dhe shokun Enver…..dhe boton libra zoteria…..edhe ate pak respekte qe kisha per babain e ketij artisti, e humba nga kjo pjelle……..ja shembulli sinjifikativ i psikanalizmin froidian kur thote – edukimi baze i njeriut fillon qysh ne barkun e nenes……dhe mbaron ne moshen 7 ( shtate ) vjecare…po qe se ky njeri nuk ka mare edukim normal, eshte e veshtire qe te behet i mire per shoqerine….