FJALA PERJETON GJITHMONE FATIN E KRISHTIT …
Te dashtun miq , siq e keni vene re ,une kam bashkenda me ju tre fragmente nga trinia e kundraromanit te autorit Ton Zmali.
Nga kundraronani i pare “Engjuj pa qiell”kam publikue “Edhe shpija e Zotit”ka nevoje per ajrosje .
Nga kundraromani i dyte “Jeta e Vjellagjolasve” – ” Kutia e zeze e nji avioni tragjik” dhe nga kundraromani i trete “Oazi qe mund shkretinat” kam nda me ju “Njeriu i dy ikonave”
Ne publikimin e ketyre fragmenteve kam pas per qellim orientimin tuaj drejt vepres .
Kundraromani asht nji gjini e re ne letersine shqipe dhe e pa eksplorueme ndonjehere ma pare .
Prandaj tu pas parasysh ket fakt se sondat e shkrimtarit Ton ZMALI kan shpue ne nje terren te ri e te veshtire jam mundue me ju servir nje pjate nga kjo gjelle e veqante .
Ne ndryshim me romanin tradicional, kundraromani nuk ndjek te njejtin stil ne cilen ndertohet e gjith vepra . kundraromani me ngjan me vargmalet tona , ku cdo pjese i ngjan nje mali ne madheshtine e Vet e ne forme te nandheshme lidhet me malet e tjera perrreth.
Shum nga Ju mund ta kene lidhe vepren me antiromanin francez qe ne fakt autori insiston se nuk kan asnje lidhe te drejtperdrejte njana me tjetren. Ndoshta ata qe jan studiues te mirfillte Dhe qe e njohin antiromanin munden me ba ndryshimin ne konstrukt e ne mbushje …
Po pse kundraronan? Mund te pyesin shumkush…a nuk i mjafton Romani me than fjalen e vet ?
Benxhamin Frenklin thote : ose shkruaj dicka qe ja vlen ta lexosh ,ose bej dicka qe ja vlen ta shkrush . Ton Zmali nuk ka preferue me na pershkrue ate qe sheh por ate qe perftyron e imagjinon pa kufizime e paramendime.
Prandaj e ka lan autostrden e Romanit e ka nis nji rruge krejt ne krah te kundert , rruge te veshtire e krejte i vetem . Ama asht rruge .
Per autorin ka rendesi institucioni i fjales ,e ket fjale autori don me latue simbas deshires vet pa pyet fare per rregulla klasike e tradicionale .Arti nuk ka nevoj per rregulla , ai shijohet e perjetohet . Ka studiues e shkrimtar qe jan shpreh ne leter per kete veper .Ka edhe prej atyne qe jan krejt kunder ksaj vepre me argumente e fjale por pa marre mundimin me u ul ne leter asnjehere . Ka edhe prej atyne qe mund te thone :u ba Ton Zmali prej Kokdode te Pukes me ba Kundraroman e me na kallzue se ka edhe forma tjera . Ose ,pse nuk mur leje me ja nis ksaj rruge?, po u cmend e ja nisi krejt vetem . E tash e paq vehten n’qaf Ton Zmali se vetes ja ke ba. Ma te lehte e ke pase me nejt te poezia e me ba ndonji tregim , hajde mksimumi edhe ndonji roman te vogel . Letersia asht oqean ,ti je fut thell e tash pshto ne mujsh me pshtue se breg per ty nuk ka ma …
Miq siq e dini , kritiku ma i mire asht lexuesi .
Por per te shijue kundraromanin, lexuesi duhet pak i stervitun me shijue e nankuptue metaforikat e simbolikat e vepres. M. Camaj thoshte se une nuk shkruej per kedo , por per lexuesin me nivel .
Edhe Ton Zmali ka gatue nji gjelle qe jo gjithkush mundet me kaperdi .
Poetet, shkrimtaret e artistet ne pergjithesi kan nevoje per mbeshtetje ,kritike te mirfillte e lexues te menqur . Kur kritiket kasape, cubat e herojte e letersise te marrin ne dore , at’here mjer arti . Ton Zmali duket se i paraprin kesaj lloj kasapokritike me nje poezi ne librin e tij poetik “honeve te askundit”
Petrit Zmali
….
O rjepsat e mi , te vjeter e te ri
-Pash Krisht e Allah !…
Mos me rjepni gjithmone …
Me briskun budalla …
Kam lexue dikun se kritiket duhet te thone vetem te verteten , por ama duhet ta njohin mire ate . Besoj plotesisht se edhe kjo veper ka nevoje per kritike te mirfillte , nese ekziston ndonje institucion i kritikes e jo thashethemgji a puntor te perkohshem qe ndersehen prej klaneve e oborreve te caktuara letrare.As ndonjani qe nuk e gjen veten te nji zhaner i caktuem s’mundet me mpreh kalemin e me ju turr …Por sidoqofte cdo liber ka fatin e vet e askush nuk mundet me ndal e as me zhba .
Ndoshta mungesa e lirise se fjales dhe mendimit per shum e shum vite ne kohen e maskave e ka ba Ton Zmalin rebel e te pa kompromis me fjalevrasesit . liria e fjales asht kryefjale e ktu autori nuk pajtohet as me Zotin. Edhe “percaktimi” i rregullave te fjales duket sikur ja gjymton lirine e saj e Ton Zmali e don fjalen pa kurrfar kufizimi . Lugetrerit e fjales i duket sikur e ndjekin ngado .E pikerisht fjala duket sikur asht ba shkak qe autori me devijue korsin e me u nis ne nje rruge te pashkelun . Ne kohen e buallit autori e ka perjetue vdekjen e fjales , por gjithnji ka besue se fjala ka me pas fatin e Krishtit . Ne librin poetik “Honeve te Askundit” FJALA si dashuri e pashijueme e ban autorin me shperthye si ma poshte:
VDEKJA E FJALES
Vdiq fjala lulefjala, nusefjala
Zemërfjala, dritëfjala,andërrfjala
Mjaltfjala, gaforrefjala, qyqefjala
Vdiq kryefjala, zeusfjala….
Vdiq edhe piramidë antifjala
Folësit mbetën memecë
Gojështazë, gjuhështerpë, përtypës
Deri atë çast nan gjamën e zezë
Askush nuk ia dinte vlerën fjalës
Arkivole zërash mbi supe
Verbi i gojës së heshtun
Nan lotë, vaj, kuje
Me kangë trimnie
U varros fjala
Magjia e shpirtit
Mbi varr me veshët në krah
Memecëritë prisnin në agoni
Ringjalljen e saj
Fjala padyshim ka me perjetue
Fatin e Krishtit…..
….Edhe pse gjallojnë
Lugetërit fjalëngrënës !?…
Edhe “SHPIJA E ZOTIT” ka nevoje per ajrosje….Fragment nga kundraromani “Engjuj pa qiell” TON ZMALI
.Ate nate, shpirti i Pater Gjergjit takoi per here te pare perendine … Ne internetin e madh qiellor hapeshinqindmijera planete internetesh te tjera , ku zbardheshinpafundesi enigmash e te panjohurash te botes se shkuar e asaj qe vjen . Me njerin sy ne internet e me tjetrin te shpirtii pater Gjergjit, perendia i tha : -degjo biri im , qe sot e tutjeti do marresh shpirtrat e njerezve nen mjegull e do t,isjellesh ne qiell . Merre kete celular e po qe nevoja me telefono . Sonte, ne mesnate, do te marresh shpirtin e Maries . Perendia hapi librin e madh te internetit qiellor, kuu shfaqej mjegulla dhe poshte saj perbreg pojata e vetmuar, ku bashkoheshin dy lumejt , i ziu dhe i bardhi …
– Me kuptove ? Sonte shpirti i Maries do te jete ne qiell …
-u befte vullneti yt i pasosun si ne qiell ashtu edhe ne toke- u pergjigj Pater Gjergji , teksa ne ekranin e madh teinternetit me ngjyra, u shfaq imazhi i portretit te madh mbikale fluturues, ku shkruhej ” Gjergji i madh ,shpetimtari i qytetnimit ” kurse ne nje cep gjysempamja engjullore e njegruaje mbi te cilen shkruhej
” Bamiresja e botes “… ik e mos u vono i tha perendia . Shpirti i Pater Gjergjit u zhduk ne thellesite e mjegullnajave …
….. hodhi syte ne deren e kishes se Shkembit te Bardhe , kuakoma rrinte varur si nje patkua i pandryshkur kali, gjuha e tij e shkulur, e thare .Ne nje cep te kasolles Maria rrinte ne mes te dy djepeve duke perkundur binjaket ,djale dhe vajze. Burrit ia paten prere qafen xhelatet e buallit diten qe nukpranoi shpaten , duke thirur :” rrofte bualli yne…Zoti yne!… Maria vendosi te mos martohej me , por te rrisi femijetjetim .Jeta ish bere e veshtire , asnje bereqet nen mjegullnuk behej i sakte , asgje nuk gjelbronte , cdo gje zverdhej e vyshkej . Deborat e ruanin token e pjellorite e saj ,pormjegulla e kishte mbushur vendin me dergje e semundje . Femijet lindnin raketike , me te meta mendore ,gjymtimefizike , shtremberime kockash , paraliza faciale e shembtime gjymtyresh , trupash e fytyrash , qe kurre nuk i ishin pare ne ate rrace qe ishte nje nga me te pastrat e me tezgjedhurt mbi toke .Demtime te medha paten fituar sidomssyte , qe dukeshin te dala e me damare te verdhe si kokrralimoni te shtrydhura . Te rriturit ishin bere boke nga renja e flokeve dhe zbardhja e tulles , llapat e vesheve u kishinrene nga mardhja , hundet u ishin zmadhuar e zgjeruar pa kriter , kurse nofullat shtremberuar si gure te vjeter mullini,kollat e terrfamat degjoheshin kudo ,azma ish fare kronike. Maria teksa filloi tu kendonte ninullen e gjumit dyfemijeve qe i perkundte me dy duart ,.
nina nana po vjen gjumi ,
ardhte i bardhe e ardhte is pellumbi ,
enderrmire per femijet e mi ,
me ua heq terrin e zi…
Qiriu po sosej e terri po sundonte teresisht pojaten . Ajombeshteti koken te kaptellat e qendisur te djepave dhe nengjumin e lehte e mori terrfama kronike e mjegulles .
Atje ku bashkoheshin hatullat nen skuten e errte te pojatespriste i padukshem shpirti i Pater Gjergjit , atij ju kujtuanbletet qe kish patur kjo shpi ….hodhi syte dhe pa se te gjithakishin vdekur e ikur ne eksode jashte mjegulles…Ate cast njeri nga femijet u kollit , e Maria qe bente gjume lepuri me njerin sy hapur e tjetrin mbyllur filloi ta perkund duke i perseritur fundin e ninulles me ca vargje te improvizuara ne intuiten e castit .
mire se erdhe o gjum i ri ,
enderrbardhe per femijet e mi…
Qiriu u shua , nje melodi hutimi perkundte naten e erret . Si mund ta marr jeten e kesaj gruaje ? mendoi me vete pater Gjergji i strukur ne padukshmeri . Kush do t,i rrite t,iushqeje keta femije ?… kur tu dale gjumi me nenen e vdekur , edhe keta te dy do vdesin te lidhur ne djepe . Me fal o pernedi , tha shpirti i Pater Gjergjit , por kete nukmund ta bej …Co Gjebrailin se une nuk e marr dot nenen e dy femijeve ne mes dy djepeve …Mesi i nates akoma nukkishte trokitur nen mjegull. Qetesia sundonte gjithcka. Meskesaj qetesie Pater Gjergji mori rrugen e qiellit … Ku e keshpirtin e Maries ?- e pyeti i habitur perendia me njerin syne qiellin ekran te internetit e me tjetrin ne fytyren e zbehtee te mjegulluar te pater Gjergjit . Nuk mund t’ua marr nenenatyre femijeve , nuk mund ta bej… si do rriten ? kush do kujdest per ta nen ate mjegull , ku cdo gje po vdesgradualisht …? Degjo biri im-tha perendia, duke hapur njefaqe te re ne librin e pafund te internetit qiellor , shko tani e merre shpirtin e Maries se cdo krijese qe mbetet ka fatin e vet ! Pater Gjergji vuri re se perndia i tha keto fjale pa shkeputur asnjerin sy nga interneti i tij. U zhyt ne mjegull , permes ujit te lumit u fut ne krua , Maria po mbushtebucelen me uje ., ai mbylli syt , mori shpirtin e saj dhe u kthye ne qiellin e perendis me detyren e kryer . Ato qastendjeu bllokim frymemarrje dhe mendoi se,EDHE SHPIJA E ZOTIT KISHTE NEVOJE PER AJROSJE…. Me njeplage te thelle e te heshtur dhimbjeje, ngujuar brenda vetes, per dy engjujt pa qiell qe mbeten jetime nen mjegullenverbuese te asaj nate te erret ai priste misione te reja …
.
‘KUTIA E ZEZE’ E NJI AVIONI TRAGJIK…Fragment nga Kundraromani ‘Jeta e Vjellagjolasve’ Ton Zmali
Ushi i vogel guxoi pertej cdo ekstremit te cdo lloj tradite e kanuni njerezor. Ne diten e aksionit kunder fese qe drejtohej nga rinia gjoliste , ai theu kryqin e gdhendur ne gure mbi varrin e xhaxhait te vet . Kryqi i thyer u kthye ne molle sherri ne mes atij dhe vellait te madh,Qun Morina. Kur Quni mori vesh per aktin e kryer vandalisht mbi te vdekunit e katundit , qajti me kuje zakoni e bani gjame burrash duke alarmue te madh e te vogel…Ai u betue se me Ushin e vogel ,Teten e Langut e Zan Pushkallen ,nuk kish ma djal nane ,mik as dashamire qe mund te arrinte me i pajtue. Aq shum u trondit u shqetesue dhe u merzit per thyerjen e atij kryqi te skalitun me lloj -lloj punimesh e ornomentesh ,me portretin skulptural te Krishtit te gozhduem ne mes ,saqe ne gjaknxehtesine e momentit mori shulin e fshehur te pushkes dhe vendosi te vriste vellain e vet ,Ushin e vogel. E ama e kuptoi dhe i doli perpara duke i than : Pash gjinin e tamlin qe u kam dhan mos u vrisni nderveti se me u vra vllaznit nderveti thon se per shtate breza hyn gjaku i keq…Shko bir e rrefeu te Pader ZEfi …Me siguri ka me ta rrefye rrugen e ZOtit …Qun Morines i pelqeu porosia e urte e se ames. Ah sa zor asht me vu ne kandar zemren e nanes ,tha Qun Morina duke marr shtegun e bjeshkes.
Keshtu Quni u nis nan driten e hanes e yjeve te rralluemun .
Rruga perbreg gjolit e liqenit te trazuar ishte shembur vende-vende, kali mezi mbahej ne udhetim. Era e piste e pellgjeve shperndahej kudo. Ciklone mizash te vogla , mushkonjash e insektesh fluturuese i perplaseshin ne syte e tij e te kalit qe i binin qerpik vetullave e i nxirrnin jashte nen riga loti. Ai e ndaloi kalin , u ul e bani disa here kryq te guri i vaut te gjolit .Te ai gure thuhej se gjolistet me ne krye Skeletin kishin hedh ne gjol eshtnat e gjeniut ,poetit ,dijetarit e luftetarit te paepur me lirine …Prekja e eshtnave te vdekunve ishte e ndalueme ,e denueshme e kriminale ne te gjitha komunat e Gurabardhit,por kanuni gjolist nuk njifte asnje vlere te gjalle pervec atyne qe banin hymne per gjolistet dhe korbin e tyre kryetabu e zemerfaraon. Ne te shkrepun te diellit qe rruezonte mi vese , ai lidhi kalin te hani perballe senatoriumit ku ndodhej i shtruar pater Zefi qe vuante nga astma kronike qe ish avancue ne Bacilinkok e izolimi i tij ishte i detyruar me ligjet botnore te mjeksise. Krejt befas ,dy duar te buta femerore ja bllokuan syte pas me shuplakat e imta e gishtat e holle si te pjanisteve delikate. Bora…! Bora ime…!Zemra ime…!Ata ju hodhen ne qafe njani -tjeterit cmendurisht dhe pasi e rrotulloi dy tre here rreth vetes pothuajse iu mpak e i ra te fiket ne duart e tij. Cfar ka ndodh me Pater Zefin pyeti ai ?Psikologjia pamore e te dyve transmetonte nje melankoli te palexueshme qe rrinte si vello pesimizmi ne syte dhe fytyrat e ndezuara. Ajo ngriti kryet me ato hullia loti ne fytyre ,mori guximin dhe tha: Pader Zefin e kan arrestue perpara tre ditesh !…
Drejtori , mjeket dhe gjithe personeli kambengulen ,por cdo gja ishte e pamundun.
Atij ju duk sikur shtangu i ngrime ne vend. Nji paralize bllokuese i sundoi trupin ,fjalen dhe mendjen . Ajo i futi krahun nen sqetull duke ju lut te dilnin xhiro ku ti conte kamba e syni pa adrese…Ajo dinte hollesira te vecanta te qytetit ,rolin e ciceronit e luajti ne menyre te persosun duke i fol partnerit te shpirtit per kalane qei ngriti muret mbi legjenden e pabesise vllaznore, per vorret e boshatisuna te Frangut te Bardhe e Gjergjit te ndritun. Kur u ngjiten te gjini i murosun qe pikonte tamel ,ata njomen duart e preken fytyren me ate leng te bardhe qe buronte mistershem nga zemra e gurit …
Rruga e kalldremeve dhe leqet e kuajve kalonin permes zallishteve te Beghinit ku dy paralele bunkeresh me goje e dhambe te hapuna ,rrethonin cep me cep kodrat ,malet dhe brigjet e gjolit.
Kur nata e vendosi plotesisht pushtetin e vet te pakundershtueshem gjithandej, trumcaket e larget ,lakuriqet e nates,zogjte e karkalecat,turma e mizave e mushkonjat e pellgjeve ,kllackave ,mocaleve e kenetave te pista ,shtojca te gjolit me bretkoca ,zhabka,alga e nanprodukte te tij, jepnin kakofonin e nji muzike funebre.
Cikamat e qenve e zagarve qe kafshoinin e haheshin me njeni -tjetrin, sillnin tinguj qe ngjasonin me nota elegjish, vajesh e britmash njellakeqe.
Kali gjithnji e me shum po i shpeshtonte frenimet duke i ba edhe ma te forta, ma goditese,te egra e paranjoftuese.
Ne legjendat ,gojdhanat ,balladat ,mitet e rrefimet e lashta te atij vendi, mrekullite e parandjenjave te kuajve , kishin magjite e tyne cudibamse.
Shiu imtesohej e bahej gjithni e ma i shpeshte. Papritur,kali turfulloi eger,frenoi ashper saqe stopi e rrahja e patkonjeve mbi guret e kalldremit rreflektoi shkendi xixash si zjarre unoresh, ajo u perserit disa here si refleksion ferkimi …shqetesimi u ba i prekshem.
Cfar ka kali qe frenon keq?, pyeti me nje shqetesim te pa ekspozuar ,por edhe te dukshem e te pa permbajtun ajo .
Kali reflektonte gjithni e ma teper tiparet e ashpra e te egra shtazore.
As goditjet e kamzhikut ,as britmat e te zotit nuk jepnin asnji efekt .
Ai jo vetem nuk ecte para ,por terheqja mbrapa ne stilin gaforre e mposhti frenimin me indjetrot e forta .
Asaj i shkoi mendja te ndonje prite gjakmarrjeje. Kali kurre nuk e conte te zotin ne priten e zane …
Poshte kamzes se vogel te ures, turma qenesh ,meckash,kulinash,zagaresh,macesh e macokesh te panumert vertiteshin rreth bunkereve ,cungjeve e shelgjeve lotuese.
Shtazet mishngrenese kishin perpara nje trup njeriu , qe e shqyenin e cope cope ja hanin mishin . Rreth e rrotull kamve te ures , bunkereve e shelgjeve lotuese , skuqnin token e barishtet njolla te kuqe gjaku e lecka te zeza qe asaj i ngjasuen me veladonin e e meshes qe mbante veshur gjithmone Pader Zefi…
Zbriti rrufe nga kali e permes drizave e manaferrave ,gmuzhave ,barishteve, hidhrave e fierit , mesyni i pambrojtun dhe i pasigurt drejt tyne .
Kur syte i dalluen mire konopin e belit te fratit qe terhiqnin zagaret e qenet , Ajo shpertheu ne britma te llahtarshme ,sic bien grate ne vaje e kuje mbi te vdekunit e dashtun.
Vajtimi i Bores ishte i tmerrshem. Iso i banin elegjise se dhimbshme vetem bishat e kafshet e egra me nje muzike funerale pellgjesh ,kllackash,mocali e kenete qe rrethonin gjolin e turbullt, nen dirigjimin pa harmoni te zhbkave ,bretoksave,lakuriqeve te nates e qenjeve te tjera tipike te territ.
Kafshe e shpend ,sorra e korba ujq e cakaj ,dhelpna , minj e urithe qe rrembenin copa mishi e kockash.
Rrashta e kres kishte nje vrime ne lule te ballit ,qe dukej se ishte plumbi i prokurorit qe gjuante pas bresherive automatike te skuadrave speciale te pushkatimit.
Kur goditi forcerisht me shkop nje qen te madh , ajo dalloi se nga goja e tij rane ne toke nje kokerr e vogel ne forme sferike .
Ajo sfere e vogel ne forme globi , ishte kokerdhoku rrumbullak i njanit sy te priftit.
Asaj ju duke se ai kokerdhok syni ishte kutia e zeze ku ishte regjistrue fund e maje jeta e Liqenit dhe gjolit me dukshmerite dhe padukshmerite e saj.
PO A DO VININ NDONJEHERE NJEREZ QE DO TE ZBARDHNIN E DESHIFRONIN TRAGJEDITE MAKABRE TE KESAJ KUTIE TE ZEZE ???
NJERIU I DY IKONAVE – fragment nga Kundraromani “Oazi qe mund Shkretinat” me autor Ton Zmalin .
NJERIU I DY IKONAVE fragment nga kundraomani i trete “Oazi qe mund shkretinat”
Kur Jetoni u pranua ne kolegjin universitar “Zoja e Mire” dikush i tha se tan pamja , portreti, bota e brendshme dhe shikimi i ngjasonin natyralisht ikonave shejtnore…
Ne fillim Jetonit ju duk si nje perralle e bukur por nuk kaluan shum dite ,pa prit e pakujtue perralla filloj te behej realitet.
Profesori plak i ikonastikes e mori Jetonin ne studion e vet dhe filloi ta pikturonte ne pamje te kryqzueme mbi dy trare te gozhduem mbi njani tjetrin ne formen e kryqit …
Ky realizim ne portret dhe skulpture-ikone do te konkuronte ne komisionin ma te nalte te kohes per fytyren sa me njerezore te Jezusit .
Teksa po perqafonte ngulshem profesorin e vjeter , hijerande e fjalepak, nji rreke mendimesh te zjarreve te pashuara e te paprituna ja pushtuen trunin , duke i ndez dritat e fikuna te kujteses per kohen e hupun dhe gjurmet e saj krejt te padukshme…
Jetonit i ngjasonte sikur mbi trupin e tij po godisnin me gure e shkopinj turma te egra hakmarrese , vija me plaget e kuqe i ngjasonin sikur te ishin te verteta ,aqsa ne imazhet e fantazis andej-ktej i dukej se i rridhnin rreke gjaku …
Ai qe studenti qe ngriti zanin ne krye te gjithve kunder kulteve trushurdhe ne demostratat studentore qe kerkonin liri te vertete dhe te drejta njerezore …
Jetoni qe denue disa here per organizimin e rrevoltave dhe grevave.
Rrevolta e fundit u shtyp pa meshire nga forcat speciale te sigurimit te fshehte. Jetoni u vendos ne dhomen e fundit te izolimit qe komandohej nga skuadra speciale . Disa here e shtruan ne psikiatri dhe i banin ilaqe nga ma te randat e ma goditeset ne tru e psikoze per eleminimin e kujteses dhe dobesimin mendor…
Gjithe turturat ma barbare qe pillte mendja e hetuesve eksperimentoheshin mbi trupin dhe mendjen e tij …
Nen gjith kompleksin e ilaqeve e dhunes se pashoqe qe i banin cdo nate , ai ishte shnderrue ne gjysme njeri e gjysme kafshe …
E vetmja pjese e paburgoseshme ishin ndjenjat e shpirti fluturues i Jetonit qe udhtonte ne pafundesite e horizonteve hyjnore te mbijeteses fatale te barbarise njerezore .
Ate pak kohe te pashlyeshme ne auditoret e dijes ai pati simpatizue Aferditen, nji vajze energjike , vertet drite e yll bukurie .
Diten kur e denuan Jetonin e dashtun te saj ajo pati deklarue ne sallen e gjygjit se do ishte perjetesisht besnike e andrrave te perbashketa te thuruna midis tyne per te ardhmen e jetes.
Ajo pati kerkue drejtesi , por prokurori i ktheu pergjigje te eger duke shpall bashkefajsine e saj qe synonte edhe burgosjen e saj qofte edhe me deshmitare te rreme.
Aferdita nuk priti, me ndihmen qe i dha Sosja e Gavigjajve , pa u gdhir dita u gjend te kroni i Zanave . Sosja i shpjegoj se ky ishte kroni e mrizi per te cilin , gjyshja u thoshte se Muja e Halili kishin takue Oret e Zanat e Maleve .
Me pak vonese Aferdita kaloj katundet e braktisuna,por gjithnji e me shum veshet i dukej se po i ushtonin e kumbonin elegjite e vajet e Ajkunes fantazme.
Ajo e kaloi pa asnje problem ate cak ortiqesh te rruges se veshtire , duke ndjekur rrjedhen e zallishtat e lumit te bardhe qe e drejtonin per ne manastirin e grave . Atje Aferdita do fillonte jeten e murgeshes ne manastirin e femrave qe ish ndertue mbi koken e nje guri te madh ne formen e nje kreshte mali rrokaqiell. Ajo ishte e bindun se kjo ishte e keqja me e vogel qe mund te zgjidhte ne ato kushte kur toka po i shembej cdo cast poshte kembeve . Per te mberritur deri atje Aferdita e Sosja kaluan perball malit te Zotave te lashtesive . Zeusin nuk e pane askund , por ato dalluan se ne listat e trasheguesve te tij ishin ekspozue edhe ftyrat e shemtueme te Buallit te madh , Korb Gjolit, Babatrushurdhit te pare .
Aferdites ju duk sikur pa me syte e saj nji njeri qorr picllipicak me koken ne forme dhelpre e trupin si zvarranik qe kryente nevojen e trashe mbi karriken luksoze te Zeusit …
Pas shembjes se murit te madh dhe rrezimit te permendores se dhunes se Trushurdhve ,
Aferdita besonte e andrronte se nje dite do ta gjente Jetonin e saj qe cdo dite e me shum e ndjente mungesen e tij , por per fatin e keq askund nuk i gjente gjurmet e hupuna…
Ne kete vorbull pa krye ku udhtonte Burgajeta e Hapsani , Aferdita e kishte te pamundur te gjente Jetonin te cilin e kerkonte me kambngulje natedite.
Kur Oazi i shpresave po shkonte drejt shterrimit , asaj I dukej sikur degjonte zanin e tij qe i thoshte dicka per besimin te dashnia , dicka per magjite e atij Oazi qe mund shkretinat , qe lind e rilind jeten e vertete .
Nji mbramje krejt rastesisht po kalonte te bodrumi ku kishte studion e vjeter profesori i ikonave . Dritat e ndezuna dhe biseda e njerezve i terhoqi vemendjen. Kur hapi deren e studios perballe me syte e saj ishte vendosur nje burre i gjate me pamje llahtaruese . Ne anen tjeter mbi telajo po skiconte profesori i ikonave, te cilin ajo nuk e kishte pare qe kur vinte me Jetonin per ikonen e Krishtit .
Vemendjen ja terhoqi pamja e shemtuar prej perbindeshi e modelit qe dukej krejt real e I pa maskuar . Profesori e sqaroi Aferditen se portreti qe po skiconte ishte profili i Luciferrit , djallit dhe paudhesive te tij . Modelin ma solli drejtori i burgut tha ai , por kam problem se syte e tij nuk mi shprehin aspak intrigat, hipokrizite e lajkat qe duhet te percjell ikona e kamufluar e shejtanit…Modeli asht memec, nuk flet … Qellimisht i kan demtue organet e te folurit. O Zot i madh, tha ajo , sa shum kan per te folur keta njerez pa goje …
Krejt rastesisht nji telefon e thirri profesorin e ikonave dhe u largua per tu rikthyer shpejt. Ne studio ata ngelen vetem ,ball per ball njani tjetrit. Cuditerisht ai filloj te kuptoje e te dyshoje se ajo ishte andrra e zemres se tij ,Aferdita me te cilen qe i dashuruar marrezisht . Jetoni theu heshtjen kur nxorri nga gjepi i brendshem nje bllok ne forme kalendari dhe ja dha Aferdites duke i ba me shenje memecerie qe ta lexonte.
Ajo hapi faqen e pare ku shkruhej titulli i nji libri”Oazi”…Poshte nji shenim dore i futur ne kllapa ( Ja kushtoj Aferdites sime , Jeton Mali ) Ajo mbeti e shtangun ,Jetonin qe aq shum e pati lyp tani e kishte para syve . Ai qe ne rinine e vet ishte model per Ikonen e Krishtit , tani mjerisht ishte shndrrue ne model per Luciferrin per vete djallin keqberes . Mos u cudit aspak shkroi ai ne nje cope leter se jeta e trushurdheve na solli kete ndeshkim qe brenda nji fytyre te mbijetojne Krishti e te fshihet vet djalli …
Ata u mbingarkuan me emocione te medha , por ajo qe e lumturoj pa mase Aferditen ishte e papritura qe ndigjoj me veshet e saj Jetonin qe prej shum vitesh nuk fliste, filloj te shqiptoje fjalen A…A…Afer…Afer…dita. Ata u hodhen mbi njeri tjetrin si adoleshenta, u perqafuan , u puthen e nuk largoheshin dot nga krahet e shoshoqit. Ai ndjeu mbi gjoksin e tij cicat e fryra te saja dhe buzet qe i ngjasonin me varken e Noas ne ringjalljen e shpresave e shpetimin e Botes se tij nga permbytja tragjike ..
Komentet