I dërguari i Bashkimit Evropian për dialogun Prishtinë-Beograd, Peter Sorensen, ka thënë se prioritet për të do të jetë të sigurojë takime mes përfaqësuesve të Kosovës dhe Serbisë. Sipas tij, janë vetë palët që pastaj do të vendosin për kompromise potenciale.

“Dialogu është për t’u siguruar që të ketë takime. Se a do të thotë kjo kompromise apo jo, u takon palëve për ta përcaktuar”, tha Sorensen, gjatë deklarimit për media, pas takimit me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurtin.

Takimi i fundit në Bruksel i ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian, mes Kosovës dhe Serbisë, ishte zhvilluar më 17 dhjetor të vitit të kaluar.

Sorensen po e viziton Kosovën për herë të parë prej se e mori detyrën në fillim të shkurtit, për t’u takuar me zyrtarë të lartë të vendit.

Ai e quajti takimin me Kurtin “fillim të mirë”.

“Ishte një takim prezantues, folëm për atë se si mund të vazhdojë procesi përpara. Është një fillim i mirë”, tha Sorensen.

“Sapo t’i kem bërë këto biseda [me përfaqësuesit e Kosovës dhe Serbisë], mund të ulem dhe të vlerësoj se ku jemi. Por është shumë e qartë që procesi i dialogut mban në vete edhe një numër të madh të zhvillimeve të rëndësishme dhe duhet të merremi edhe me to”, shtoi Sorensen.

Më herët, Sorensen zhvilloi takim edhe me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani. Pas takimit, Osmani tha se ka kërkuar nga Bashkimi Evropian (BE) të trajtojë Kosovën në mënyrë “të barabartë” në dialogun e Brukselit.

Në një postim në Facebook, Osmani tha pas takimit se Kosova “është dëshmuar tashmë si pala konstruktive në dialog, e angazhuar për paqe, demokraci e sundim të ligjit”

“Prandaj mbajtja e masave të padrejta të BE-së ndaj vendit tonë po i dëmton jo vetëm qytetarët tanë por edhe balansin e nevojshëm në dialog”, tha Osmani.

Blloku evropian vendosi masa ndëshkuese ndaj Kosovës më 2023, pas rritjes së tensioneve në veri të vendit. BE-ja pati vlerësuar se Qeveria e Kosovës nuk ka bërë mjaftueshëm për shtensionim.

Sorensen ende nuk e ka ndërmjetësuar ndonjë takim të dialogut mes Kosovës dhe Serbisë në Bruksel, por ka punuar kohëve të fundit për mënyrat për ta çuar përpara dialogun, duke takuar ndaras zyrtarë nga të dyja vendet.

Ai e mori detyrën më 1 shkurt, duke e pasuar Mirosllav Lajçakun.

Në takimin e fundit në Bruksel nën ndërmjetësimin e Lajçakut, më 17 dhjetor, Kosova dhe Serbia u pajtuan për zbatimin e plotë të deklaratës së përbashkët për personat e zhdukur.

Shefja e diplomacisë së Bashkimit Evropian (BE), Kaja Kallas, tha muajin e kaluar se po dëgjonte kritika rreth formatit të deritashëm të dialogut mes Kosovës dhe Serbisë.

Ajo paralajmëroi se, së bashku me Sorensenin, po shqyrtonte mundësinë për ta bërë funksional dialogun mes dy vendeve fqinje.

Kosova dhe Serbia dialogojnë nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian që nga viti 2011. Në vitet e fundit, dialogu është zhvilluar në nivel të lartë, mes liderëve të dy vendeve, dhe në nivel kryenegociatorësh.

Gjatë mandatit gati pesëvjeçar të të dërguarit të kaluar të bllokut, Mirosllav Lajçakut, në fillim të vitit 2023 Kosova dhe Serbia arritën Marrëveshjen për në rrugën drejt normalizimit të marrëdhënieve.

Marrëveshja, e cila nuk është nënshkruar, është ligjërisht e detyrueshme për palët, ka thënë blloku, i cili i ka akuzuar Kosovën dhe Serbinë për mosnisjen e zbatimit të paktit.

Në të kaluarën, liderë të Kosovës, nisur nga presidentja e vendit, Vjosa Osmani e deri të kryeministri Albin Kurti, e kanë kritikuar Lajçakun për qasje të pabalancuar në dialog dhe për rreshtim me raste kah Serbia.

Nuk është e qartë se kur mund ta mbajë takimin e parë Sorensen në kuadër të dialogut, duke qenë se Kosova mbajti zgjedhje më 9 shkurt dhe pritet ta formojë qeverinë e re, ndërsa Serbia përballet me paqartësi politike midis protestash të mëdha të studentëve.

Kallas tha në shkurt se po priste derisa Kosova të formojë qeveri të re, për të “parë se si të vazhdojmë tutje”.

Sorensen, për dallim nga paraardhësi i tij, do të merret vetëm me dialogun ndërmjet dy vendeve fqinje, e jo edhe me çështje rajonale të Ballkanit.

Emërimi i Sorensenit është parë si pozitiv, duke qenë se 57-vjeçari e njeh rajonin. Diplomat prej shumë vitesh, ai ishte angazhuar në Kosovë, në kuadër të Misionit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (UNMIK), si dhe në role tjera, në Serbi, Maqedoni të Veriut dhe Bosnjë e Hercegovinë.

Sipas njohësve të politikës, ai nuk ka nevojë që të informohet paraprakisht për njerëzit apo faktet historike të rajonit, sepse tashmë ka pasur mundësinë ta krijojë një pasqyrë nga afër.

Një tjetër argument që është përmendur si pozitiv nga zyrtarët në Prishtinë është se ai është nga Danimarka, vend që njeh shtetësinë e Kosovës, dhe se do të ketë qasje të barabartë në dialog.

Stacionimi i forcave paqeruajtëse në Ukrainë, siç është propozuar nga Britania dhe Franca, në rast të arritjes së ndonjë armëpushimi me Rusinë, është çështje për të cilën duhet të vendosë Kievi dhe jo Moska, ka thënë presidenti francez, Emmanuel Macron në një intervistë.

Macroni dhe kryeministri britanik, Keir Starmer i kanë rritur përpjekjet për të konsoliduar mbështetjen ushtarake për Ukrainën, teksa presidenti amerikan, Donald Trump çon përpara marrëveshjen për paqe me Rusinë.

Starmer ka mbajtur të shtunën një takim virtual me Macronin dhe me aleatë tjerë të Ukrainës.

“Ukraina është sovrane. Nëse bëhet fjalë që forcat aleate të jenë në territorin e saj, për këtë nuk duhet të vendosë Rusia”, ka thënë Macron në një intervistë të përbashkët për shumë media franceze, që është publikuar të shtunën vonë.

Rusia e ka hedhur poshtë idenë që ushtarë prej vendeve të NATO-s të stacionohen në Ukrainë.

Macroni ka thënë se çdo forcë paqeruajtëse do të përbëhet nga “mijëra trupa të secilit shtet”, të cilat do të stacionohen në lokacione të rëndësishme, dhe që ka shtete evropiane dhe përtej që janë të interesuara të marrin pjesë.

Por, sikurse aspekte tjera të armëpushimit potencial, pak dihet se si mund të formohet forca paqeruajtëse.

Britania dhe Franca kanë thënë se mund të dërgojnë forca paqeruajtëse në Ukrainë, derisa kryeministri australian, Anthony Albanese, ka thënë se shteti i tij është i hapur për negociata.

Presidenti rus, Vladimir Putin ka thënë të enjten se mbështet në parim propozimin e Uashingtonit për armëpushim në Ukrainë, por që forcat e tij do të vazhdojnë të luftojnë derisa të plotësohen disa kushte.

Rusia dhe Ukraina i kanë vazhduar sulmet ajrore ndaj njëra-tjetrës të dielën, duke shkaktuar dëme të konsiderueshme.

Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.

Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre.

Qasja në informata të klasifikuara në arkivat e policisë, ushtrisë dhe inteligjencës serbe, krahas nisjes së gërmimeve në Batajnicë dhe në Kozhle në territorin e Serbisë, janë kërkesa në të cilat këmbëngul kryesuesi i Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur, Andin Hoti.

Këto dhe çështje të tjera, Hoti tha se do t’i diskutojë në takim me Përfaqësuesin e Posaçëm për Dialogun Kosovë-Serbi, Peter Sorensen, javën e ardhshme në Prishtinë.

Pasi theksoi se përfaqësuesit e kaluar të BE-së në procesin e dialogut “nuk e kishin në fokus dhe prioritet këtë temë aq sa nevojitet”, ai kërkoi që lehtësuesit e rinj të jenë më të prerë.

“Nëse z. Sorensen dhe znj. Kallas vërtetë do ta kenë vërtetë me rëndësi, me prioritet dhe do ta trajtojnë si çështje humane çështjen e personave të zhdukur. Kjo nënkupton që Serbia nuk mjaftohet me ledhatime, që Serbia nuk mjaftohet më me ato presionet e buta e gati hiç presione ndaj saj, tash e katër vjet, prej 2021 prej kur jemi në Bruksel. Por, Serbia duhet të kushtëzohet”, ka thënë Andin Hoti, Kryesues i Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur.

Takimi i parë i Komisionit të Përbashkët për Personat e Zhdukur në Bruksel, nën kryesimin e BE-së, i paraparë të mbahej më 15 Janar, kishte dështuar si pasojë e bojkotit nga pala serbe – e cila, dy javë më vonë, bllokoi edhe nën-grupet punuese të ndërmjetësuara nga Kryqi i Kuq.

Derisa sipas Termave të Referencës në gjashtë muajt e parë parashihen takime të rregullta, çdo muaj, katër muaj nga dakordimi në Bruksel, emisari Sorensen synon caktimin e takimit të parë të Komisionit të Përbashkët.

Referuar pengesave dhe zvarritjeve nga pala serbe, Hoti përmendi rëndësinë që BE-ja ta mbajë atë përgjegjëse.

“Në kuadër të Komisionit të Përbashkët, ajo (BE-ja) e ka për obligim të raportojë te 27 shtetet anëtare të BE-së. Po flas ndonjëherë me familjet – kjo prapë nuk do të thotë që kemi rezultat, sepse familjeve u intereson vetëm rezultati. Mirëpo kjo do të thotë që ne jemi një hap para, sepse 27 shtetet anëtare do ta kenë në tavolinën e tyre çështjen e personave të zhdukur të Kosovës dhe për mua besoj se është me rëndësi kjo çështje”, ka thënë Andin Hoti, Kryesues i Komisionit Qeveritar për Personat e Zhdukur.

Edhe zyra e zëvendëskryeministrit për dialog, Besnik Bislmi, thanë se kanë i kërkuar BE-se të rrisë e presionin ndaj Serbisë, lidhur me këtë temë.

Bashkimi Evropian i konfirmoi Dukagjinit se menjëherë pas vizitës në Prishtinë, Përfaqësuesi i Posaçëm Sorensen do të ftojë në Bruksel takimin e parë të Komisionit të Përbashkët për Personat e Zhdukur./Dukagjini/

Franca po përshpejton dërgimin e pajisjeve ushtarake dhe municioneve në Ukrainë pasi ndihma e SHBA-se mbetet e pezulluar, tha ministri i Mbrojtjes Sébastien Lecornu në një intervistë për “La Tribune Dimanche”.

Për të përshpejtuar mbështetjen, ushtria franceze po transferon pajisje më të vjetra, duke përfshirë tanke AMX-10RC dhe transportues të blinduar të personelit.

Për më tepër, Franca do të ndajë një paketë të re ndihme prej 195 milion euro (211 milion dollarë) këtë vit, e financuar nga interesi nga asetet e ngrira ruse.

Paketa do të sigurojë predha artilerie 155 milimetra dhe raketa AASM, të cilat përdoren nga avionët luftarakë “Mirage 2000” që Franca filloi t’i furnizonte Ukrainës në shkurt. sn

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka thënë të shtunën se bombardimet vdekjeprurëse të Rusisë në ditët e fundit, tregojnë se synimet e luftës së Moskës “nuk kanë ndryshuar”, prandaj bëri thirrje për sanksione të reja.

“Sulmet e tilla tregojnë se synimet e Rusisë janë të pandryshuara”, shkroi Zelensky në Telegram të shtunën.

“Prandaj, është shumë e rëndësishme të vazhdojmë të bëjmë gjithçka për ta mbrojtur jetën, për ta forcuar mbrojtjen tonë ajrore dhe për t’i rritur sanksionet kundër Rusisë”, shtoi ai.

Të paktën 20 njerëz u vranë si pasojë e sulmeve ajrore ruse gjatë natës në Ukrainën lindore, sipas zyrtarëve ukrainas.

Një ditë më herët, Rusia kreu një sulm masiv me raketa dhe dronë ndaj infrastrukturës energjetike dhe gazin në disa rajone të Ukrainës.

Pas sulmit ndaj infrastrukturës energjetike të Ukrainës, presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, paralajmëroi se do të vendosë sanksione shtesë ndaj Rusisë, e cila e nisi pushtimin e Ukrainës në vitin 2022.

Sulmi masiv, i 30-ti ndaj infrastrukturës energjetike të Ukrainës që nga fillimi i pushtimit të gjerë nga Rusia në vitin 2022, është pjesë e një strategjie më të gjerë të Rusisë për ta goditur sektorin jetik energjetik të Ukrainës. Në dy javët e fundit, sulmet ruse kanë goditur në mënyrë të përsëritur objektet energjetike në rajonin e Odesës.

Pavarësisht mohimeve të përsëritura të Moskës se nuk e sulmon infrastrukturën civile, Ukraina dhe organizatat ndërkombëtare i kanë quajtur këto sulme krime lufte.

Zelensky u ka kërkuar ditëve të fundit aleatëve të tij që t’i bëjnë trysni Rusisë për ta përfunduar luftën, me një armëpushim ajror dhe detar si hapi i parë.

Në një fjalim më 7 mars para sulmeve të fundit të Rusisë, Zelensky tha se Ukraina dëshiron paqe “sa më shpejt që është e mundur dhe është e vendosur të jetë shumë konstruktive”.

“Tema është e qartë: paqe sa më shpejt, siguri sa më të besueshme”, tha ai.

Trump nuk dha hollësi rreth masave të mundshme ndaj Rusisë. Ai kishte folur disa ditë pas inaugurimit të tij më 20 janar për mundësinë e përdorimit të “taksave, tarifave dhe sanksioneve” për ta shtyrë Rusinë të ulet në tryezën e bisedimeve, por nuk janë ndërmarrë masa të reja.

Duk folur në një ngjarje në Shtëpinë e Bardhë më 7 mars, Trump tha se ai beson se presidenti rus Vladimir Putin dëshiron paqe, por sugjeroi se ai do të donte garanci më të forta nga Kievi.

“Mendoj se të dyja palët duan që kjo të zgjidhet”, tha ai, por “e shoh më të vështirë, sinqerisht, të bashkëpunoj me Ukrainën, dhe ata nuk janë në pozitë të fuqishme”.

Trump e mbrojti vendimin e tij këtë javë për ta pezulluar ndihmën ushtarake për Kievin dhe për të kufizuar ndarjen e informatave të inteligjent me Ukrainën, duke thënë: “Duhet të di se ata duan ta zgjidhin këtë. Nëse nuk duan ta zgjidhin, ne largohemi”.

“Ukraina duhet të veprojë dhe ta bëjë punën e vet”, tha ai.

Pavarësisht tensioneve, një delegacion nga Ukraina do të udhëtojë në Arabi Saudite javën e ardhshme për t’i takuar zyrtarët amerikanë me qëllimin për ta gjetur një kornizë për një marrëveshje paqeje.

Në ngjarjen e Shtëpisë së Bardhë me Trump më 7 mars, këshilltari për sigurinë kombëtare, Mike Waltz, tha se ai dhe sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, do të takohen me delegacionin ukrainas në Arabi Saudite.

Waltz tha se mendon se Shtetet e Bashkuara “do t’i kthejnë gjërat në binarë me Ukrainën”.

Bashkimi Evropian (BE) ka thënë të premten se Serbia, me sjelljen e saj në Këshillin e Evropës, është duke e shkelur Marrëveshjen e Ohrit të vitit 2023, në të cilën, mes tjerash, Beogradit i kërkohet të mos e pengojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare.

Kosova hasi edhe në një pengesë tjetër gjatë kësaj jave në Këshillin e Evropës (KiE), pasi kërkesa e saj për të qenë mysafire speciale në Komitetin për Çështje Politike dhe Demokraci të Asamblesë Parlamentare të KiE-së, u hoq nga rendi i ditës të mërkurën.

Serbia, përmes delegacionit të vet në këtë Komitet, por edhe përmes kryetares së Kuvendit, Ana Bërnabiq, u krenua për këtë arritje, duke e quajtur si fitore të madhe të Serbisë në mbrojtjen e interesave kombëtare.

I pyetur për këtë, një zëdhënës i BE-së tha të premten se Serbia qartazi po i shkel detyrimet e saj nga Marrëveshja e Ohrit, e arritur mes saj dhe Kosovës më 2023.

“Sjellja e Serbisë në Këshillin e Evropës është një shkelje e qartë e obligimeve të Serbisë nga Marrëveshja e Ohrit”, thotë zëdhënësi i BE-së, duke nënvizuar se ky obligim përmendet në nenin 4 të Marrëveshjes, ku flitet për moskundërshtimin e anëtarësimit në organizatat ndërkombëtare.

Serbia, në disa raste në të kaluarën, ka lobuar kundër anëtarësimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare, ndonëse Marrëveshja e arritur me lehtësimin e Bashkimit Evropian qartë thotë se ajo nuk mund ta bëj një gjë të tillë.

Marrëveshja nuk është nënshkruar, por BE-ja ngul këmbë se ajo është ligjërisht e detyrueshme për palët dhe duhet të zbatohet në tërësi.

Kosova dështoi të anëtarësohet në Këshillin e Evropës në fillim të vitit 2024, për shkak se u kushtëzua me krijimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë. Edhe Asociacioni është obligim për Kosovën nga kjo Marrëveshje.

Vitin e kaluar, Serbia kishte formuar grup punues për koordinimin e aktiviteteve të autoriteteve shtetërore kundër pranimit të Kosovës në Këshillin e Evropës.

Këshilli i Evropës është organizatë lidere në mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Anëtarësimi eventual do t’i ndihmonte Kosovës, mes tjerash, në fushën e sundimit të ligjit, dhe luftimin e korrupsionit.

Udhëheqësit opozitarë ukrainas, Petro Poroshenko dhe Yulia Tymoshenko, kanë refuzuar mundësinë e mbajtjes së zgjedhjeve në vend gjatë pushtimit rus të Ukrainës, pasi raportimet e mediave sugjeruan se zyrtarët amerikanë i kishin kontaktuar ata me këtë ide.

Poroshenko, ish-president, dhe Tymoshenko, ish-kryeministre – njëherësh figurat opozitare më me ndikim në Ukrainë – thanë më 6 mars se zgjedhjet duhet të mbahen vetëm pasi të arrihet paqja.

Përmes një deklarimi me shkrim të publikuar në rrjetet sociale, Poroshenko e pranoi se ekipi i tij ka kontaktuar me “partnerët” amerikanë, por “thelbi i bisedimeve me përfaqësuesit e palës amerikane gjithmonë janë reduktuar gjithmonë në dy parime: siguria e para dhe paqja përmes forcës”.

“Ekipi ynë gjithmonë ka qenë në mënyrë kategorike kundër zgjedhjeve gjatë luftës”, shtoi ai.

Kostiantyn Yelisieiev, ish-diplomat ukrainas dhe bashkëpunëtor i ngushtë i Poroshenkos, i tha Radios Evropa e Lirë se ish-presidenti dhe ekipi i tij janë “ndërmjetës të rëndësishëm” dhe ata “mbajnë kontakte me shumë njerëz nga e mbarë bota”, pavarësisht përpjekjeve të supozuara nga presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, që t’i largojë ata nga “skena politike e Ukrainës”.

“Mendoj se qëllimi ynë është që ta mbajmë Ukrainën në agjendën e dy partive”, tha ai, duke shtuar se ekipi i Poroshenkos mban kontakte me Partinë Demokratike dhe Republikane në Uashington.

“Ne nuk kërkojmë zgjedhje të parakohshme, pasi qëllimi ynë kryesor është që të sigurojmë që çdo zgjedhje që do të mbahen të jenë të lira dhe të drejta, në përputhje me standardet evropiane”.

Tymoshenko, ndërkaq, tha se ekipi i saj po “bisedon me të gjithë aleatët tanë që mund të na ndihmojmë të arrijmë paqe të drejtë sa më shpejt që të jetë e mundur” dhe shtoi se “nuk mund të ketë biseda” për zgjedhje para se të arrihet paqja.

Këto deklarata u bënë pasi Politico raportoi se katër zyrtarë të lartë të ekipit të presidentit amerikan, Donald Trump, janë takuar me Poroshenkon dhe Tymoshenkon për “bisedime sekrete” lidhur me mbajtjen e zgjedhjeve.

Diskutimet u përqendruan nëse Ukraina duhet të mbajë shpejtë zgjedhje presidenciale, raportoi kjo media.

Në shkurt, Trump e quajti Zelenskyn “diktator pa zgjedhje” për shkak të mosmbajtjes së zgjedhjeve që kur Rusia nisi pushtimin e Ukrainës më 2022.

Zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë po ashtu kanë përmendur mbajtjen e zgjedhjeve në Ukrainë si pjesë e një procesi të paqes, në mes të bisedimeve që po vazhdojnë mes Uashingtonit dhe Moskës.

Presidenti rus, Vladimir Putin, ka pretenduar se nuk mund të ketë bisedime të paqes me Ukrainën, pasi sipas tij, Zelensky nuk është udhëheqësi legjitim i shtetit për shkak e mandati i tij ishte paraparë të përfundonte në maj të vitit 2024.

Megjithatë, sipas Kushtetutës ukrainase, Zelensky duhet të qëndrojë si president pasi vendi ka shpallur gjendje lufte pas nisjes së pushtimit. Këtë pikë ligjvënësit ukrainas e kanë përmendur kur miratuan një rezolutë në mbështetje të Zelenskyt më 25 shkurt.

Zyrtarët ukrainas vazhdimisht kanë theksuar se për arsye praktike, por edhe të sigurisë dhe ato ligjore, vendi nuk mund të mbajë zgjedhje në kohë lufte.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha të dielën se vendi i tij është i gatshëm të nënshkruajë një marrëveshje për mineralet e rralla me Shtetet e Bashkuara dhe se beson që mund të shpëtojë marrëdhëniet me Presidentin amerikan Donald Trump.

Në një konferencë për shtypin pas një takimi të udhëheqësve evropianë në Britani, zoti Zelensky tha se mendon që Shtetet e Bashkuara do të jenë gjithashtu të gatshme të nënshkruajnë marrëveshjen e mineraleve, por mund të “duhet kohë për të analizuar disa gjëra”.

Të dyja palët pritej të nënshkruanin një marrëveshje javën e kaluar gjatë një vizite të zotit Zelensky në Shtëpinë e Bardhë, por marrëveshja u prish pas shkëmbimeve të ashpra gjatë një takimi me Presidentin Trump dhe nënpresidentin JD Vance.

Presidenti Zelensky tha të dielën se Ukraina mbështetet në ndihmën e Shteteve të Bashkuara në luftën e saj kundër Rusisë.

“Unë mendoj se ndalimi i një ndihme të tillë vetëm do të ndihmojë (Presidentin rus Vladimir) Putin”, tha zoti Zelensky. “Dhe për shkak të kësaj, unë mendoj se Shtetet e Bashkuara dhe përfaqësuesit e botës së qytetëruar, udhëheqësit e kësaj bote, definitivisht nuk do ta ndihmojnë Putinin”.

Presidenti Trump e quajti zotin Zelensky mosmirënjohës gjatë takimit të tyre të së premtes dhe ka kërkuar marrëveshjen për mineralet si një mënyrë për të rimbursuar Shtetet e Bashkuara për miliarda dollarë ndihma që i kanë dhënë Ukrainës.

Presidenti Trump ka theksuar nevojën për t’i dhënë fund luftës dhe ka zhvilluar një bisedë telefonike me Vladimir Putinin, përveç zyrtarëve të lartë amerikanë që u takuan me zyrtarët rusë në Arabinë Saudite, për të diskutuar një marrëveshje të mundshme paqeje, pa përfshirë zyrtarë ukrainas në bisedime.

“Ne duhet të shpenzojmë më pak kohë duke u shqetësuar për Putinin dhe më shumë kohë duke u shqetësuar për bandat e emigrantëve përdhunues, bosët e drogës, vrasësit dhe njerëzit nga institucionet mendore që hyjnë në vendin tonë, në mënyrë që të mos përfundojmë si Evropa!”, shkroi Presidenti Trump të dielën në platformën e tij “Truth Social”.

Kjo pasoi bisedimet e së dielës në Londër, gjatë të cilave Kryeministri britanik Keir Starmer u tha 18 aleatëve se me Shtetet e Bashkuara të lëkundura në mbështetjen e tyre për Ukrainën, Evropa e gjen veten “në një udhëkryq historik”.

“Ky nuk është një çast për më shumë biseda – është koha për të vepruar. Është koha për t’u ngritur, udhëhequr dhe bashkuar rreth një plani të ri për një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme”, tha Kryeministri Starmer.

Udhëheqësi britanik tha se pa një garanci për përfshirjen e Shteteve të Bashkuara për të vepruar si një mbështetje për forcat e mundshme paqeruajtëse, “Evropa duhet të marrë përsipër barrën e rëndë” për të siguruar paqen në Ukrainë. Ai tha se kishte një “koalicion të të vullnetshmëve” të gatshëm për të ndihmuar në mbrojtjen e çfarëdo armëpushimi.

Ndërkohë, këshilltari i Presidentit Tump për sigurinë kombëtare, Michael Waltz, duke folur për zotin Zelensky i tha emisionit “State of the Union” të rrjetit CNN të dielën se “ajo që nuk ishte e qartë për ne ishte nëse ai ndante qëllimin tonë për t’i dhënë fund kësaj lufte. Nuk ishte e qartë se ai ishte gati të shkonte drejt paqes”.

Ndryshe nga Uashingtoni, zoti Zelensky u prit ngrohtësisht në takimin Londrës nga shumë prej udhëheqësve të shteteve evropiane, së bashku me kryeministrin kanadez Justin Trudeau dhe shefin e NATO-s Mark Rutte. Mbështetësit e zotit Zelensky u mblodhën jashtë rezidencës së zotit Starmer në mbështetje të Ukrainës.

Shefja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen paralajmëroi se “ne duhet urgjentisht të riarmatosim Evropën” dhe “të përgatitemi për më të keqen” në kontinent.

Kryeministri polak Donald Tusk, u bëri thirrje Shteteve të Bashkuara dhe Evropës që të “flasin me një zë” për t’i treguar presidentit rus Vladimir Putin “se Perëndimi nuk ka ndërmend të kapitullojë para shantazhit dhe agresionit të tij”.

Të dielën zoti Zelenskyy u takua me mbretin Charles në rezidencën e tij private në Sandringham.

Kremlini tha të dielën se ndryshimi dramatik i qasjes së Shteteve të Bashkuara ndaj politikës së jashtme të Evropës ndaj Rusisë, është kryesisht në përputhje me pikëpamjen e Moskës.

“Administrata e re po ndryshon me shpejtësi të gjitha konfigurimet e politikës së jashtme. Kjo përkon kryesisht me pikëvështrimin tonë”, tha zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov në një intervistë me televizionin shtetëror rus, që u regjistrua të mërkurën e kaluar.

Asnjë negociatë paqeje nuk është planifikuar.

Këshilltari i Presidentit Trump për sigurinë kombëtare, Michael Waltz, tha se përfundimisht Rusia dhe Ukraina do të duhet të bëjnë lëshime negociuese për të arritur një marrëveshje paqeje. “Do të ketë nga të gjitha llojet e karotave dhe shkopinjve për ta bërë këtë”, tha ai.

Sekretari amerikan i Shtetit Marco Rubio, theksoi gjithashtu rëndësinë që të dyja palët të ulen në tryezën e bisedimeve.

“Ne po përpiqemi t’i japim fund luftës”, tha sekretari Rubio. “Ju nuk mund t’i jepni fund një lufte nëse të dyja palët nuk ulen në tryezë, duke filluar nga rusët. Dhe kjo është çështja ku e ka vënë theksin presidenti”.

Kryeministri Starmer tha se Britania, Franca dhe Ukraina kanë rënë dakord të punojnë për një plan armëpushimi për t’ia paraqitur Shteteve të Bashkuara. Disa vende evropiane kanë thënë se janë të gatshëm të dërgojnë trupa paqeruajtëse në Ukrainë për të ndihmuar në zbatimin e një marrëveshjeje të mundshme paqeje, por kanë nevojë që Shtetet e Bashkuara të sigurojnë mbështetje ushtarake rezervë për t’u përballur me Rusinë, në rast se Putini bie dakord për një armëpushim dhe më pas e shkel atë ose fillon një agresion të ri.

Presidenti Trump ka refuzuar ofrimin e një mbështetjeje të tillë nga Shtetet e Bashkuara dhe tha se i beson Putinit se do të respektojë çdo zgjidhje për të cilën ai pajtohet.

Kryeministri Starmer tha se ai nuk i beson Putinit, por i beson Presidentit Trump.

“A i besoj Donald Trumpit kur thotë se dëshiron paqe të qëndrueshme? Përgjigja për këtë është po”, tha ai.

Zoti Starmer tha se ka “diskutime të ngjeshura” për një garanci sigurie nga SHBA-ja si një nga disa komponentët për një paqe të qëndrueshme.

“Nëse do të ketë një marrëveshje, nëse do të ketë një ndalim të luftimeve, atëherë ajo marrëveshje duhet të mbrohet, sepse më e keqja nga të gjitha rezultatet është një pauzë e përkohshme dhe pastaj Putini vepron sërish”, tha Kryeministri Starmer. “Kjo ka ndodhur në të kaluarën, mendoj se është një rrezik real dhe kjo është arsyeja pse ne duhet të sigurohemi që nëse ka një marrëveshje, ajo të jetë e qëndrueshme, jo një pauzë e përkohshme”.

*Disa pjesë të këtij materiali u morën nga agjencitë e lajmeve Associated Press, France-Presse dhe Reuters.

Kancelari i pritshëm i Gjermanisë, Friedrich Merz, tha se do të kërkojë “pavarësi” të sigurisë nga Shtetet e Bashkuara dhe shprehu dyshime për të ardhmen e NATO-s.

“Për mua, prioritet absolut do të jetë forcimi i Evropës sa më shpejt që të jetë e mundur, në mënyrë që, hap pas hapi, të mund ta arrijmë pavarësinë nga SHBA-ja” në çështje të mbrojtjes, tha Merz të dielën vonë, pasi aleanca e tij CDU/CSU doli e para në zgjedhjet parlamentare të Gjermanisë.

Ai tha se nuk ka “fare iluzione për atë që po vjen nga Amerika”.

“Pas deklaratave të [presidentit amerikan] Donald Trump javën e kaluar, është e qartë se amerikanët janë kryesisht indiferentë ndaj fatit të Evropës”, tha Merz.

“Jam shumë kurioz të shoh se si do të shkojmë drejt samitit të NATO-s në fund të qershorit – nëse do të flasim ende për NATO-n në formën e saj aktuale, ose nëse do të na duhet të krijojmë një kapacitet të pavarur mbrojtës në Evropë shumë më shpejt”, shtoi ai.

Trump i tronditi aleatët tradicionalë të Amerikës në Evropë me gatishmërinë e tij për të rifilluar marrëdhëniet diplomatike me presidentin rus, Vladimir Putin, dhe për të negociuar fundin e luftës në Ukrainë.

Kjo shkaktoi shqetësime se Evropa apo edhe vetë Kievi do të mund të mënjanohen nga ky proces.

Trump, gjithashtu, është ankuar se vendet evropiane nuk paguajnë mjaftueshëm për mbrojtjen e tyre dhe shpesh ka vënë në pikëpyetje qëndrueshmërinë afatgjate të vetë NATO-s.

Në komentet e tij paszgjedhore, Merz tha: “Ndërhyrjet nga Uashingtoni nuk ishin më pak dramatike dhe drastike sesa ndërhyrjet që kemi parë nga Moska”.

Ai iu referua kështu deklaratave të aleatit të Trumpit, Elon Musk, përpara zgjedhjeve, në favor të partisë së ekstremit të djathtë, Alternativa për Gjermaninë (AfD).

“Ne jemi nën një presion aq të madh nga të dyja palët, saqë prioriteti im absolut tani është krijimi i unitetit në Evropë”, tha Merz.

Në një nga zgjedhjet më të rëndësishme të Gjermanisë në epokën e pas Luftës së Dytë Botërore, aleanca e tij, CDU/CSU, doli e para me 28.5 për qind të votave, por jo të mjaftueshme për të formuar e vetme qeverinë.

AfD-ja doli e dyta, por Merz e ka përjashtuar mundësinë e bashkëpunimit me të.

Aleanca konservatore e Gjermanisë CDU/CSU, e udhëhequr nga Friedrich Merz, i ka fituar zgjedhjet e së dielës për Qeverinë e re federale, me 28.5 – 29 për qind të votave, sipas sondazheve të para televizive.

Partia e të djathtës ekstreme, Alternativa për Gjermaninë (AfD) renditet e dyta me 19.5 – 20 për qind të votave, që do të thotë se e ka dyfishuar rezultatin e zgjedhjeve të vitit 2021, bazuar në shifrat e publikuara nga transmetuesit publikë, ARD dhe ZDF.

Sipas tyre, partia e kancelarit Olaf Scholz renditet e treta.

Merz lavdëron “fushatën e mrekullueshme zgjedhore”

Nëse rezultatet e sondazheve do të vërtetohen, Merz duket se do të jetë kancelari i ri i Gjermanisë, vendit me ekonominë më të madhe në Evropë.

Mirëpo, për të siguruar shumicën në parlament, atij do t’i duhet të krijojë koalicion me të paktën një parti tjetër, me shumë mundësi me Socialdemokratët (SPD) e kancelarit në shkuarje, Olaf Scholz.

Merz u është drejtuar mbështesëve nga selia e partisë, duke lavdëruar “fushatën e mrekullueshme zgjedhore”, dhe ka folur me “respekt për kundërshtarët politikë”.

“Tani do të diskutojmë së bashku, sepse është e rëndësishme të formojmë Qeverinë sa më shpejt që është e mundur. Bota nuk është duke na pritur neve”.

Sipas tij, të gjithë në botë duhet të shohin që Gjermania ka një Qeveri të qëndrueshme dhe të besueshme.

“Sonte do të festojmë, nesër do ta nisim punën”.

Scholz: Na duhet ta pranojmë që humbëm zgjedhjet

Kancelari gjerman, Olaf Scholz, ka thënë se rezultati i zgjedhjeve është i “hidhur” për partinë e tij, SPD, duke e quajtur situatën “humbje”.

SPD-ja duket se ka regjistruar atë që është rezultati më i dobët në Gjermaninë e pasluftës, me rreth 16 – 16.5 për qind.

Duke folur para mbështetësve në Berlin, Scholz ka thënë se është koha që “të pranojmë se kemi humbur zgjedhjet”.

Sipas tij, partia ka pasur rezultate më të mira në zgjedhjet e kaluara, për të cilat ka qenë përgjegjës ai, dhe që rezultati tani është “më i keq, dhe për këtë jam përgjegjës, gjithashtu”.

Scholz e ka uruar Friedrich Merzin për fitoren.

Liderët e AfD-së: Kemi mandat për të bërë ndryshim politik

Rritja e AfD-së, parti kundër imigrimit, është rezultat i zemërimit publik rreth çështjeve të migrimit dhe sigurisë, pas një morie të sulmeve të kryera nga migrantët, dhe pas shqetësimeve për dobësim të ekonomisë.

Pavarësisht kësaj, AfD pritet të mbetet jashtë pushtetit, tani për tani, sepse të gjitha partitë tjera kanë refuzuar të bashkëpunojnë me të.

Liderët e AfD-së kanë thënë se janë shumë të lumtur me rezultatin e këtyre zgjedhjeve.

Njëri prej udhëheqësve, Tino Chrupalla, ka thënë se është “shumë krenar” me partinë.

“Ne ishim të bashkuar, fushata jonë ka pasur cak dhe kemi qenë të disiplinuar”, ka thënë ai, duke qenë afër Alice Weidelit, udhëheqëses tjetër të partisë.

“Ne mund të bëjmë ndryshim epokal”, ka thënë ai, duke shtuar se janë të hapur për negociata.

“Ne kemi fituar besimin e votuesve dhe kjo duhet të jetë diçka që e pranojnë të gjithë”, ka shtuar ai.

Të Gjelbërit, një tjetër partnere e mundshme për CDU/CSU, duket se ka siguruar 12-13.5 për qind të votave.

Në këto zgjedhje kanë pasur të drejtë vote 59.2 milionë gjermanë.

Zgjedhjet janë mbajtur pas prishjes së koalicionit trepartiak të Scholzit, në fund të vitit të kaluar.

Një rënie ekonomike, një krizë emigrimi dhe heqja e një mbështetjeje sigurie që është ofruar për dekada nga aleati më i fuqishëm i Gjermanisë, SHBA-së janë në mendjet e zgjedhësve gjermanë ndërsa ata do të votojnë në zgjedhjet parlamentare kombëtare të dielën.

Zgjedhjet e përgjithshme të Bundestagut, dhomës së ulët të parlamentit të Gjermanisë, nuk pritej të zhvilloheshin deri në shtator të këtij viti.

Por, më 6 nëntor, vetëm një ditë pasi votuesit amerikanë ia besuan Donald Trumpit një mandat të dytë presidencial, kancelari gjerman, Olaf Scholz shkarkoi ministrin e Financave, Wolfgang Schauble pas muajsh grindjesh mbi mënyrën se si po rifuqizonte ekonominë gjermane, duke çuar në rrëzimin e qeverisë së koalicionit tre-partiak të Scholzit dhe shpalljen e zgjedhjeve të parakohshme.

Katër kandidatë po konkurrojnë për të qenë kancelari i ardhshëm i Gjermanisë – kush janë ata?

Të dhënat më të fundit të sondazheve tregojnë që Social Demokratët e Scholzit janë në vendin e tretë mes zgjedhësve me 16 për qind, pas partisë së krahut të djathtë, Alternativa për Gjermaninë (AfD) me 20 për qind dhe Unionit Kristian Demokrat (CDU) së bashku me partinë e saj bavariane CSU me 29 për qind mbështetje, transmeton Telegrafi.

CDU pritet të dalë si fituesi më i madh i votave dhe kështu të ketë mundësinë të formojë një qeveri koalicioni me një ose dy parti të tjera.

Duke qenë se të gjitha partitë kryesore të Gjermanisë kanë premtuar se nuk do të qeverisin me AfD, e cila është nën mbikëqyrje të brendshme për kërcënimin që i bën demokracisë gjermane, kandidati i CDU-së për kancelar, Friedrich Merz, mund të ketë vështirësi në krijimin e një qeverie koalicioni, shkruan npr.

‘Unë jam thjesht e shqetësuar se pas zgjedhjeve mund të duhen ndoshta dy muaj për të formuar një qeveri koalicioni’, thotë Jana Puglierin, drejtoreshë e zyrës së Berlinit në Këshillin Evropian për Marrëdhëniet e Jashtme.

‘Pasi koalicioni të formohet, ata duhet të hartojnë një buxhet. Dhe nëse kemi shumë fat, të gjithë këto do të bëhen para pushimeve verore të parlamentit’, shtoi ajo.

Kjo periudhë e mundshme e vonuar e formimit të qeverisë gjermane shqetëson vëzhguesit për shkak të urgjencës që ka qeveria e ardhshme për të trajtuar krizat e shumta që po përballon ekonomia më e madhe e Evropës.

Këtu përfshihen një recesion ekonomik, një debat kombëtar mbi migracionin dhe, ndoshta më e rëndësishmja, si të menaxhohet një rend i ri global i sigurisë tani që administrata e presidentit amerikan, Donald Trump duket se po bashkëpunon me Rusinë për të përfunduar luftën e Moskës në Ukrainë, pa ftuar Evropën ose Ukrainën në tryezën e negociatave.

Cila do parti që të formojë qeverinë e ardhshme të koalicionit në Berlin, Merz mbetet pasardhësi i mundshëm i Scholzit. Ai është një konservator 69-vjeçar që vjen nga një familje avokatësh. Përveç se ka shërbyer si deputet i CDU-së, Merz ka punuar gjithashtu si avokat korporatash dhe si anëtar i bordit mbikëqyrës të degës gjermane të Blackrock, kompanisë më të madhe të menaxhimit të aseteve në botë.

Kolegu i Merzit, Norbert Rottgen, i cili gjithashtu shërben si deputet i CDU-së në parlamentin e Gjermanisë, thotë se 69-vjeçari është një politikan me bindje të forta. Rottgen e njeh Merzin për më shumë se 30 vjet. Ata kanë hyrë në parlament së bashku dhe kanë punuar krah për krah gjatë qeverive të ndryshme.

Ai thotë se Merzi beson në ‘shoqëri konservatore, vlera tradicionale dhe ka bindje të forta se tregjet e lira i shërbejnë popullit. Dhe ai është një transatlantik i thellë dhe pro-europian’.

Rottgen thotë se bindjet e Merzit do të jenë të dobishme pasi Gjermania përballet me vendime të vështira pas sinjalizimeve të SHBA-së për ndryshimin e mënyrës sesi e shohin aleatët e saj evropianë.

Administrata e re amerikane nuk ka ndihmuar në ndërtimin e një rruge të bashkuar për Evropën mbi Ukrainën, thotë Puglierin.

‘Mendoj se Merz, nga natyra, do të ishte më i hapur për të mbështetur Ukrainën më vendosmërisht’, thotë Puglierin dhe shton ‘por, ai duhet të punojë brenda një kuadri. Do të kufizohet nga partneri i koalicionit, por edhe nga populli gjerman’.

Pas bisedimeve për koalicionin dhe trajtimit të një buxheti që administrata Scholzit e la të papërfunduar, mund të kalojnë muaj të tërë që Merz të ketë mundësi të lërë shenjë në Gjermani, thotë Puglierin.

Megjithatë, shenja se si ai do të udhëheqë kanë dalë javët e fundit, pasi Merz u përball me probleme brenda partisë së tij kur ra dakord të bashkëpunonte me AfD-në në fund të muajit të kaluar për të kaluar një propozim që do të ashpërsonte politikën e imigracionit të Gjermanisë. Propozimi dështoi pas kundërshtimeve të forta ndaj Merzit për faktin se ra dakord të punonte me një parti që shihet nga partitë kryesore politike si anti-demokratike.

Votuesja Ute Wolters, arkitekte 64-vjeçare nga Lower Saxony, është e shqetësuar për mundësinë e udhëheqjes së Merzit.

‘Ai thotë se është në nivelin e detyrës, dhe e dimë që është një biznesmen i mirë, por jam e shqetësuar se ai mund të kthehet nga premtimi për të mos hyrë kurrë në një qeveri koalicioni me AfD-në’, thotë ajo, duke iu referuar premtimeve të përsëritura që ai ka bërë gjatë fushatës.

Një tjetër votues, Ulrich Hinz, biznesmen i pensionuar 74-vjeçar nga Frankfurt, mendon se perspektiva pro-evropiane e Merzit mund të ndihmojë në një moment kaq të vështirë Gjermaninë.

‘Na duhet një kancelar dhe një qeveri që është më evropiane dhe një që mund të marrë vesh më mirë me francezët, italianët dhe polakët’, thotë ai.

‘Kjo është mënyra e vetme se si mund të mbetemi në nivel me Kinën, Rusinë dhe Shtetet e Bashkuara’, shtoi biznesmeni.

Ndryshe, Gjermania ka një sistem zgjedhor proporcional të përzier. Votuesit kanë dy vota: vota e parë përdoret për të zgjedhur drejtpërdrejt një kandidat në zonën e tyre elektorale duke përdorur sistemin ‘fituesi merr gjithçka’ (first-past-the-post), ndërsa vota e dytë është për listën zgjedhore të një partie.

Për të hyrë në Bundestag, një parti duhet ose të marrë pesë për qind të votave të dyta në shkallë kombëtare ose të fitojë tre zona elektorale përmes votave të para – duke kaluar pragun zgjedhor. Në secilin rast, partia hyn në Bundestag dhe merr mandate në përpjesëtim me pjesën e saj të votave të dyta në shkallë kombëtare. Partitë që përfaqësojnë pakicat e njohura, të cilat marrin pjesë në zgjedhjet federale, aktualisht vetëm SSW, janë të përjashtuara nga pragu.

Fillimisht, në shpërndarjen e përgjithshme, të gjitha 630 vendet (përveç atyre të fituara nga kandidatët e pavarur) ndahen në mënyrë proporcionale në nivel federal për partitë që e kalojnë pragun dhe më pas brenda secilës parti për kandidatët në çdo land.

Të dyja llogaritjet bëhen duke përdorur metodën Webster/Sainte-Lague. Numri i zonave elektorale të fituara nga secila parti në secilin land zbritet nga shpërndarja e saj për të arritur në numrin përfundimtar të mandateve të listës. Mandatet e listës që i takojnë secilës parti shpërndahen sipas listave të mbyllura të hartuara nga vetë partitë brenda secilit land.

Kandidatët e pavarur zgjidhen nëse marrin shumicën e votave në zonën e tyre elektorale. Votat e dyta në fletët e votimit ku një kandidat i pavarur fiton votën e parë nuk merren parasysh në shpërndarjen proporcionale të mandateve për të ruajtur barazinë e votuesve. Megjithatë, këto vota numërohen për të përcaktuar nëse një parti ka kaluar pragun prej 5 për qind. sn

Shumica e deputetëve të Parlamentit Evropian që morën pjesë në diskutimet rreth draft-raporteve për Kosovën dhe Serbinë, kërkuan që Bashkimi Evropian ta qartësojë procesin e integrimit të Kosovës, në mënyrë që ky vend të mos mbetet një zonë gri në hartën e Evropës.

Të enjten, në Komisionin e Politikës së Jashtme të PE-së, raportuesi për Kosovën, Riho Terras, paraqiti draft-raportin e tij vjetor për situatën në Kosovë dhe përparimin e saj drejt BE-së.

Gjatë debatit u shpreh pritja që Kosova ta konstituojë sa më shpejt Kuvendin, pas zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit, dhe ta formojë Qeverinë.

Ndërsa u kritikua mbajtja në fuqi e masave ndëshkuese të BE-së ndaj Kosovës, prej saj u kërkua që ta mbajë fokusin në rajon, sidomos në Kosovë, në kohën e, siç u tha, rrethanave sfiduese në Evropë dhe në botë.

Raportuesi Terras tha se pret që BE-ja të marrë rol më aktiv në Ballkanin Perëndimor dhe që Komisioni i ri Evropian dhe përfaqësuesja e lartë e tij, Kaja Kallas, të jenë në krye të këtij angazhimi.

Ai tha se BE-ja duhet t’i heqë masat ndaj Kosovës – që u ndërmorën në vitin 2023, për shkak të situatës së tensionuar në veriun e vendit të banuar me shumicë serbe – sepse ato, sipas tij, nuk janë korrekte.

Terras kërkoi që edhe pesë vendet e BE-së, të cilat nuk e kanë njohur Kosovën, ta bëjnë një gjë të tillë, në mënyrë që të përshpejtohet procesi i integrimit të Kosovës në BE.

Kosova është vendi i vetëm në Ballkanin Perëndimor që nuk është kandidate për anëtarësim në këtë bllok.

Raportuesi në hije nga Grupi Socialist dhe Demokrat, Elio Di Rupo, i cili ishte edhe vëzhgues i zgjedhje në Kosovë, tha se procesi ishte i një cilësie të lartë, me standarde të larta.

Ai tha se mediat në Kosovë janë duke u përballur me sfida dhe se duhet të ketë më shumë përparim edhe në luftën kundër korrupsionit.

Di Rupo tha se raportet mes kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, dhe presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, janë të vështira për shkaqe historike. Ai tha se Kurti ishte i burgosur nga regjimi i Serbisë, por shtoi se kjo duhet të tejkalohet, në mënyrë që dialogu për normalizimin e marrëdhënieve mes tyre të ecë përpara.

Nathalie Loiseao foli në emër të Grupit të Liberalëve dhe mbështeti tekstin e draft-raportit.

Loiseao ishte shefe e vëzhguesve të BE-së në zgjedhjet e 9 shkurtit në Kosovë.

Ajo kërkoi që dialogu mes Kosovës dhe Serbisë të ringjallet dhe që palët t’i zbatojnë obligimet e marra.

Edhe ajo tha se është domosdoshme që të gjitha vendet e BE-së ta njohin Kosovën dhe kërkoi që blloku ta sqarojë rrugën evropiane të Kosovës, në mënyrë që, siç tha, Kosova të mos mbetet një zonë gri.

Davor Ivo Stier, shef i delegacionit parlamentar për Kosovën, kërkoi po ashtu heqjen e masave ndaj Kosovës, duke thënë se “kjo qasje e pabalancuar e BE-së ndaj Kosovës dhe Serbisë”, sidomos pas sulmit në Banjskë në shtator të vitit 2023, e pengon përparimin në dialog.

Përfaqësuesi i Komisionit Evropian, Jiri Plecity, shef i njësisë për Kosovën dhe Serbinë në Drejtorinë e Zgjerimit, e përshëndeti zhvillimin e zgjedhjeve në Kosovë, por shprehu keqardhje për vonesat në numërimin e votave.

Ai tha se pret që Qeveria e re të formohet sa më parë, për të vazhduar me reformat dhe në normalizimin e raporteve me Serbinë.

Komisioni Evropian, në anën tjetër, pajtohet me pjesët kryesore të raportit.

Ai i mirëpriti veprimet e Kosovës për të tejkaluar pengesat që ishin paraqitur në Marrëveshjen për Tregti të Lirë në Evropën Qendrore – CEFTA.

Zuzana Michalciva Sutiakova, si përfaqësuese e Shërbimit të Veprimit të Jashtëm të BE-së (EEAS), përmendi retorikën e ashpër gjatë fushatës zgjedhore në Kosovë dhe problemet me numërimin e votave, por tha se këto nuk duhet t’i vënë nën hije pikat kryesore pozitive, që dëshmuan se Kosova ishte dhe mbetet demokraci funksionale.

Ajo tha se këto zgjedhje do të duhej të shënonin hapin e parë të kthimit të serbëve në institucionet e Kosovës.

“Presim konstituimin e Kuvendit dhe të Qeverisë. Pas zgjedhjeve do të donim të shënonim një moment të ri në rrugën e Kosovës drejt BE-së. Siç janë shprehur edhe komisionarja [për Zgjerim] Marta Kos dhe përfaqësuesja e lartë, Kallas, ne jemi të gatshëm ta shqyrtojmë aplikimin e Kosovës për anëtarësim në BE, sapo të marrim një mandat për këtë nga Këshilli. Progresi në raportet me Serbinë është kusht i padiskutueshëm. Dialogu nuk ka alternativë”, tha Michalciva Sutiakova.

As përfaqësuesja e EEAS-it, as ai i Komisionit Evropian nuk e përmendën heqjen e masave ndaj Kosovës, ndonëse kjo ishte ndër kërkesat më të shpeshta të deputetëve të Parlamentit Evropian.

Draft-raporti për Kosovën e vlerëson përkushtimin e Kosovës për integrim në BE. Në dokument thuhet se e ardhmja e Kosovës është në BE dhe se përpjekjet për ta nxjerrë vendin nga një zonë gri, janë në interes edhe të Kosovës, edhe të BE-së.

Aty nënvizohet “progresi domethënës në fushën e drejtësisë, sigurisë dhe lirive, në luftën kundër krimit të organizuar dhe në funksionimin e ekonomisë së tregut”, por shprehet keqardhje për “përparimin e limituar” në sundimin e ligjit.

Në draft-raport, edhe një herë, kërkohet nga BE-ja që t’i heqë masat ndëshkuese ndaj Kosovës, të cilat përfshijnë ngrirjen e disa fondeve dhe pezullimin e takimeve të nivelit të lartë.

“Bëjmë thirrje për heqjen e menjëhershme të masave të BE-së ndaj Kosovës, të cilat nuk janë më të arsyeshme dhe janë në kontradiktë me përkushtimin e dëshmuar të Kosovës ndaj vlerave evropiane dhe me përshtatjen e saj me politikat e BE-së”, thuhet në dokument.

Parlamenti Evropian mbështet edhe kërkesën e Kosovës për anëtarësim në Këshillin e Evropës dhe planin për t’iu bashkuar programit të Partneritetit për Paqe të NATO-s.

*Video nga arkivi: Shpjegojmë se çka përfiton Kosova nga anëtarësimi në Këshillin e Evropës?

Në raport shprehet shqetësim për gjendjen jo të kënaqshme në Kosovë sa i përket korrupsionit dhe kërkohet që, pos reformave ligjore, të ketë edhe rezultate të dukshme në hetime dhe dënime të rasteve.

Shqetësim serioz shprehet edhe për dobësitë sistematike të sistemit të drejtësisë në Kosovë, sidomos sa i përket pavarësisë dhe respektimit të ndarjes së pushteteve.

“Përsërisim shqetësimin për vonesat në rastet gjyqësore dhe kritikat nga ana e zyrtarëve të Qeverisë ndaj vendimeve në rastet individuale”, thuhet në draft-raport.

Shqetësim shprehet, gjithashtu, për situatën e sigurisë në veri të Kosovës, posaçërisht pas sulmit të armatosur në Banjskë në shtator të vitit 2023, dhe sulmit në kanalin e Ibër-Lepencit në nëntor të vitit 2024.

Raporti kërkon që kryesit e këtyre veprave të dhunshme, të nxirren para drejtësisë.

Aty shprehet keqardhje përse Serbia nuk i ka nxjerrë para drejtësisë “kryesit e sulmit terrorist në Banjskë, përfshirë ish-nënkryetarin e Listës Serbe, Millan Radoiçiq”.

Sa i përket gjendjes së mediave, raporti përmend ekzistimin e një mjedisi pluralist dhe nënvizon rolin e Komisionit të Pavarur të Mediave, autonomia e të cilit “duhet të ruhet fuqishëm”.

Në raport kërkohet më shumë transparencë sa i përket pronësisë dhe financimit të mediave, ndërsa shprehet shqetësim serioz për rastet e sulmeve ndaj gazetarëve.

Dokumenti shpreh, gjithashtu, mbështetje për procesin e dialogut për normalizimin e raporteve mes Kosovës dhe Serbisë dhe përshëndet emërimin e Peter Sorensenit në postin e të dërguarit të posaçëm të BE-së për këtë dialog.

Serbisë i kërkohet të dëshmojë përkushtim ndaj integrimit në BE

Në këtë seancë të Komisionit të Politikës së Jashtme të Parlamentit Evropian u paraqit edhe draft-raporti për Serbinë, i përgatitur nga ana e raportuesit kroat, Tonino Picula.

Në këtë dokument thuhet se Serbia duhet të dëshmojë me sjelljen e saj se është e përkushtuar vërtet për integrim në BE.

Asaj i kërkohet të respektojë edhe të drejtën e protestave paqësore dhe t’i ndërpresë akuzat ndaj vendeve të BE-së, se qëndrojnë prapa protestave të studentëve, të cilët kërkojnë përgjegjësi për vdekjen e 15 personave nga shembja e strehës në Stacionin Hekurudhor të Novi Sadit, nëntorin e kaluar.

Serbisë, po ashtu, i kërkohet progres në normalizimin e raporteve me Kosovën.

Picula, me këtë rast, kërkoi masa të shpejta ndaj kryesve të sulmit në Banjskë, përfshirë edhe ndaj Radoiçiqit.

Edhe përfaqësuesit e Komisionit Evropian, edhe ata të Shërbimit të Veprimit të Jashtëm nënvizuan se përparimi i Serbisë në negociatat për anëtarësim në BE, do të varet sidomos nga progresi në normalizimin e raporteve me Kosovën dhe në sundimin e ligjit.

Pas paraqitjes së këtyre draft-raporteve në Komisionin e Politikës së Jashtme të Parlamentit Evropian, deputetët do të kenë mundësi deri më 6 mars të paraqesin edhe amendamente në këto dokumente.

Për to, pastaj, do të votohet së pari në Komisionin parlamentar nga fillimi i muajit prill, e më pas edhe në seancë plenare, ku raportet do të miratohen si rezoluta të Parlamentit Evropian.

Bashkimi Evropian e ka përsëritur thirrjen ndaj Serbisë – si vend kandidat për anëtarësim – që të përshtatë qëndrimin e saj në politikën e jashtme me atë të BE- së, dhe t’i evitojë hapat që janë në kundërshtim me këto qëndrime.

Sipas diplomatëve të BE-së, kjo kërkesë vlen sidomos lidhur me qëndrimet ndaj Rusisë, kundër së cilës BE-ja vazhdojë të vendosë sanksione për shkak të luftës së nisur në Ukrainë, ndërkohë që Serbia vazhdon të kultivojë raporte miqësore me Rusinë.

Një zëdhënës i BE-së, duke iu referuar vizitës së fundit të ministrit të Jashtëm të Serbisë, Marko Gjuriq, në Moskë, dhe takimit të tij me ministrin e Jashtëm të Rusisë, Sergej Lavrov, ka thënë se BE-ja ka marrë hapa për ta izoluar Rusinë, i ka ulur në minimum kontaktet, dhe po përgatit edhe një paketë të re sanksionesh, andaj pret që Serbia si vend kandidat të mos ndërmarrë hapa kundër kësaj politike të Bashkimit Evropian.

“Serbia, si vend kandidat, duhet t’i shtojë përpjekjet për t’u përshtatur me politikën e jashtme të BE-së si çështje me shumë prioritet. Prandaj duhet të përmbahet nga veprimet apo deklaratat të cilat shkojnë kundër qëndrimeve të BE-së në politikën e jashtme“, ka thënë një zëdhënës i BE-së.

Ndërkohë, diplomatë nga disa vende anëtare kanë thënë se, krahas mungesës së progresit në procesin e normalizimit të raporteve me Kosovën, çështjeve të sundimit të ligjit, edhe bashkëpunimi i ngushtë i Serbisë me Rusinë ka ndikim që të mos hapen disa kapituj negociues në procesin e negociatave të anëtarësimit të Serbisë në BE, edhe pse Serbia sipas Komisionit Evropian i ka përmbushur kushtet teknike për këtë.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka bërë thirrje për krijimin e një ushtrie të bashkuar evropiane, duke thënë se kontinenti evropian duhet patjetër vetëmbrohet ndaj kërcënimeve të vazhdueshme nga Rusia, si dhe për shkak të paqartësisë në lidhje me mbështetjen nga Shtetet e Bashkuara.

Në fjalimin e tij në ditën e dytë të Konferencës së Sigurisë në Munih të shtunën, Zelensky e përshkroi gjendjen e tanishme se “realitet të ri”.

“Ne duhet t’i ndërtojmë patjetër Forcat e Armatosura të Evropës, në mënyrë që e ardhmja e Evropës të varet vetëm nga evropianët dhe vendimet për Evropën të merren në Evropë”, tha Zelensky.

Në Kiev dhe në Bruksel janë ngritur shqetësime se ata mund të anashkalohen në përpjekjet për t’i dhënë fund pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia, dhe se marrëveshja për përfundimin e luftës mund t’i leverdisë Moskës.

Zelensky e përsëriti se Ukraina dhe Evropa duhet të jenë të përfshira në bisedime.

“Ukraina kurrë nuk do të pranojë marrëveshje pas shpinës sonë dhe pa përfshirjen tonë”, tha Zelensky.

“I njëjti rregull duhet të vlejë për të gjithë Evropën. Asnjë vendim për Ukrainën pa Ukrainën – asnjë vendim për Evropën pa Evropën”, nguli këmbë ai.

“Ne duhet të veprojmë si Evropë, jo si disa popuj të ndarë”, shtoi ai.

Duke folur gati tre vjet pasi Rusia e nisi pushtimin e plotë të vendit të tij, ai tha se “nuk do ta heq nga tryeza e bisedimeve kërkesën për anëtarësimin e Ukrainës në NATO” dhe theksoi se Kievi nuk do të pranojë asnjë armëpushim pa garanci të mirëfillta sigurie.

“Nëse jo anëtarësim në NATO, atëherë kushte për ta ndërtuar një NATO tjetër në Ukrainë”, theksoi ai.

Ai vuri në dyshim përkushtimin e SHBA-së ndaj Evropës, duke pyetur: “A i nevojitet Amerika Evropës? Si treg, po, si aleat – nuk e di”.

Zelensky i mbajti fjalimin një ditë pasi u takua me zyrtarë të lartë amerikanë, përfshirë nënpresidentin JD Vance, i cili në fjalimin e tij në konferencë më 14 shkurt theksoi nevojën për “paqe të qëndrueshme dhe të përhershme” në Ukrainë.

Zelensky i tha nënpresidentit Vance se Ukraina dëshiron “garanci sigurie” nga Uashingtoni para fillimit të bisedimeve me Rusinë për t’i dhënë fund luftës gati trivjeçare.

Shtetet e Bashkuara kanë dërguar sinjale të përziera për strategjinë e tyre, duke nxitur shqetësime në Kiev se Ukraina mund të detyrohet ta pranojë një marrëveshje të keqe, e cila do t’i jepte guxim Putinit.

Sekretari amerikan i Mbrojtjes, Pete Hegseth, u tha ministrave të mbrojtjes të NATO-s më herët këtë javë se është “jorealiste” të pritet që kufijtë e Ukrainës të kthehen në gjendjen e para vitit 2014 dhe shtoi se Shtëpia e Bardhë nuk e sheh anëtarësimin e Ukrainës në NATO si pjesë të zgjidhjes së konfliktit.

Ukraina kërkon që Rusia të tërhiqet nga territoret e pushtuara dhe thotë se duhet të anëtarësohet në NATO ose të marrë garanci për sigurinë e saj për të parandaluar një tjetër sulm nga Moska.

Duke folur në Varshavë më 14 shkurt, Hegseth paralajmëroi përsëri se partnerët evropianë të SHBA-së në NATO do të duhet të bëjnë shumë më tepër për mbrojtjen e tyre dhe për të siguruar paqe për Ukrainën në të ardhmen.

Ai gjithashtu argumentoi se nuk është e nevojshme t’i “besosh” presidentit Vladimir Putin për të negociuar me Rusinë.

Dy ditë më parë, presidenti amerikan Donald Trump tha se zhvilloi një telefonatë “të gjatë dhe shumë produktive” me Putinin dhe se u pajtua me të që ekipet e tyre t’i fillojnë menjëherë negociatat.

Zelensky u përgjigj duke thënë se nuk do ta pranonte asnjë marrëveshje të bërë pa përfshirjen e Ukrainës.

I pyetur në intervistë nëse beson se Ukraina do të ishte e cenueshme pas disa vitesh nëse arrihet një armëpushim, Zelensky tha: “Po, mendoj se kjo mund të ndodhë”.

Ai tha se Putini dëshiron të ulet në tryezën e negociatave jo për t’i dhënë fund luftës, por për të arritur një marrëveshje armëpushimi që do t’i lehtësonte disa sanksione ndaj Rusisë dhe do t’i jepte mundësi ushtrisë së Moskës të rigrupohej.

“Kjo është ajo që ai dëshiron vërtet. Ai dëshiron pauzë, përgatitje, stërvitje, heqjen e disa sanksioneve, për shkak të armëpushimit”, tha Zelensky.

Vance, i cili përfaqëson Trumpin në këtë tubim të nivelit të lartë të liderëve botërorë dhe ekspertëve të politikës së jashtme, tha se Shtetet e Bashkuara duan “një lloj paqeje që nuk do të çojë në një konflikt të ri në Evropën Lindore pas disa vitesh”.

Ka pasur një numër “bisedash të mira” me Ukrainën, dhe të tjera do të pasojnë “në ditët, javët dhe muajt në vijim”, tha Vance.

Zelensky u pajtua, duke e quajtur takimin me Vance si “bisedë të mirë” dhe tha se Kievi dëshiron të punojë për t’i dhënë fund luftës së Rusisë në Ukrainë, por shtoi se “na duhen garanci të mirëfillta sigurie”.

Presidenti francez Emmanuel Macron ka paralajmëruar kundër një marrëveshjeje paqeje për luftën në Ukrainë që do të përbënte “kapitullim” pasi Donald Trumpi sugjeroi se Rusia mund të mos bëjë asnjë lëshim në negociata.

Ai tha se vetëm presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, mund të negociojë në emër të vendit të tij me Rusinë për t’i dhënë fund luftës, duke paralajmëruar në një intervistë me Financial Times se një “paqe që është një kapitullim” do të ishte “lajm i keq për të gjithë”, përfshirë SHBA-në, shkruan The Guardian, transmeton Gazeta Express.

Zëri i tij bashkohet me një kor në rritje të liderëve europianë të shqetësuar për formatin e propozuar të bisedimeve të paqes të propozuar nga presidenti amerikan Donald Trump.

“Pyetja e vetme në këtë fazë është nëse presidenti Putin është vërtet, në mënyrë të qëndrueshme dhe besueshmërish i gatshëm për të rënë dakord për një armëpushim mbi këtë bazë. Pas kësaj, u takon ukrainasve të negociojnë me Rusinë”, tha Macron për FT.

Trump tha të enjten se zyrtarët amerikanë dhe rusë do të takohen të premten në Mynih, ku po mbahet një konferencë e madhe e sigurisë dhe se u ftua edhe Ukraina.

Megjithatë, këshilltari për komunikim i presidentit  Zelenskyy, Dmytro Lytvyn, tha: “Bisedimet me rusët në Mynih nuk priten. Ukraina besoi se SHBA, Europa dhe Ukraina kishin nevojë për një pozicion të përbashkët përpara se të zhvillonin bisedime me Moskën”, tha ai. sn

Një person e ka përplasur një veturë në një turmë njerëzish, të cilët ishin mbledhur për të protestuar, në Mynih, të enjten, duke lënduar të paktën 28 persona, përfshirë fëmijë, bënë të ditur autoritetet gjermane.

Sipas autoriteteve, incidenti besohet të ketë qenë sulm, ndërsa i dyshuari – një azilkërkues afgan – është arrestuar.

Pjesëmarrësit në demonstratën e sindikatës së punëtorëve “ver.di” po ecnin nëpër një rrugë afër qendrës së Munihut, rreth orës 10:30 të mëngjesit, kur vetura kaloi një automjet policor që po e përcillte tubimin, rriti shpejtësinë dhe u përplas me njerëzit, raporton Associated Press.

Oficerët arrestuan të dyshuarin pasi shtënë me armë ndaj automjetit, bëri të ditur zëvendësshefi i Policisë, Christian Huber.

Ai shtoi se të paktën 28 persona besohet të jenë lënduar, disa prej të cilëve rëndë.

Një automjet i dëmtuar, i markës Mini, u pa në vendin e ngjarjes, bashkë me mbetje të tjera, përfshirë këpucë.

I dyshuari është një azilkërkues afgan, 24-vjeçar, tha Huber.

“Dyshohet të jetë sulm – shumë gjëra sinjalizojnë këtë”, tha guvernatori i Bavarisë, Markus Soeder, në vendin e ngjarjes.

Incidenti pason një varg sulmesh ku janë përfshirë imigrantët gjatë muajve të fundit, të cilët e kanë vënë imigracionin në ballë të fushatës për zgjedhjet e 23 shkurtit në Gjermani.

Më së fundi, një djalë dyvjeçar dhe në person tjetër u vranë nga një sulm me thikë në Ashafenburg, po ashtu në Bavari.

Siguria do të rritet dukshëm në kryeqendrën bavareze gjatë ditëve të ardhshme, për shkak se Konferenca treditore e Sigurisë në Munih, një tubim i përvitshëm i zyrtarëve të lartë ndërkombëtarë të politikës së jashtme dhe sigurisë, hapet zyrtarisht të premten.

Ministri i Brendshëm i Bavarisë, Joachim Herrmann, ka thënë se autoritetet nuk besojnë se incidenti i së enjtes është i lidhur me konferencën, por se ato ende po punojnë për ta përcaktuar motivin.

Bashkimi Evropian (BE) ka thënë se mezi pret formimin e Kuvendit dhe Qeverisë së re të Kosovës, pas zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit, të cilat i cilësoi si paqësore dhe konkurruese.

Në një komunikatë të përbashkët më 11 shkurt, shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas, dhe komisionarja për Zgjerim në BE, Marta Kos, thanë se do ta “vazhdojmë angazhimin tonë me autoritetet, me qëllim mbështetjen e Kosovës për t’u afruar më shumë me BE-në dhe për të përfituar plotësisht nga mundësi të rëndësishme si, Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor”.

Pas numërimit të 99 për qind të votave, Lëvizja Vetëvendosje e kryeministrit Albin Kurti mori më së shumti vota në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit, përkatësisht 47 nga 120 vendet parlamentare – megjithëse, jo mjaftueshëm për të formuar qeverinë e vetme.

Sipas rezultateve preliminare, Partia Demokratike e Kosovës pritet t’i ketë 25 deputetë, Lidhja Demokratike e Kosovës 20 dhe koalicioni i mbledhur rreth Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës 8.

Këto shifra mund të ndryshojnë pas numërimit të votave me kusht dhe të diasporës.

Rreth 40.59 për qind e mbi 1.9 milion votuesve me të drejtë vote në Kosovë votuan më 9 shkurt në zgjedhje që misioni vëzhgues i bllokut i vlerësoi si pozitive dhe të qeta, por me disa të meta.

BE-ja pret që Qeveria e re e Kosovës të angazhohet në bashkëpunim të përgjegjshëm rajonal dhe t’i rrisë përpjekjet për forcimin e sundimit të ligjit dhe administratës publike, si dhe për mbrojtjen e lirisë së shprehjes, thuhet në komunikatë.

Partia e kryeministrit Kurti është përballur me kritika për përdorim të gjuhës negative dhe për bojkotimin e medias gjatë fushatës zgjedhore, përfshirë nga vetë misioni vëzhgues i BE-së në Kosovë.

Në fillim të janarit, organizata joqeveritare ndërkombëtare e vendore i bënë thirrje Lëvizjes Vetëvendosje që të hiqte dorë nga bojkotimi i disa mediave të caktuara.

Ajo kishte thënë se nuk po bojkotonte mediat, por po “përjashtonte” tri kanale specifike dhe se një vendim i tillë “nuk cenonte peizazhin e pasur dhe të larmishëm mediatik të Kosovës”.

BE-ja gjithashtu e përsëri se përparimi në normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë është e vetmja mënyrë për Kosovën për të ecur përpara në rrugën e saj evropiane.

“Prej Kosovës pritet t’i zbatojë detyrimet që rrjedhin nga Marrëveshja për rrugën drejt normalizimit, si dhe nga të gjitha marrëveshjet e mëparshme të dialogut, pa vonesa të mëtejshme dhe pa parakushte. Nuk ka zgjidhje tjetër mos dialogut të lehtësuar nga BE-ja”, thuhet tutje në komunikatë.

Kosova dhe Serbia e arritën Marrëveshjen për normalizimin e marrëdhënieve në fillim të vitit 2023, por asnjëra prej tyre nuk ka bërë asnjë hap drejt zbatimit të saj deri tani.

Sipas komunikatës, Komisioni Evropian “mbetet i gatshëm ta përgatisë një opinion” rreth aplikimit të Kosovës për anëtarësim në BE, “sapo Këshilli ta kërkojë atë”.

Kosova aplikoi për anëtarësim në Bashkimin Evropian, më 15 dhjetor të vitit 2022, por vazhdon të mbetet vendi i vetëm në Ballkan që ende nuk e ka statusin e vendit kandidat

Këshilli, përkatësisht përfaqësuesit e 27 shteteve anëtare, vendosin se kur aplikacioni i dërgohet Komisionit Evropian, i cili ftohet të përgatisë një opinion për meritat e vendit aplikues për të marrë statusin e vendit kandidat dhe për të hapur negociatat e anëtarësimit.

E ftuar në “A Show” në SYRI TV përballë gazetarit Adi Krasta, ish-zv/ministrja e Financave, Irena Beqiraj, sqaroi përse është e majtë, por duke dhënë një deklaratë të sinqertë që Partia Socialiste është kthyer në një turmë.

Intervista në studio: 

Përse jep rrallë intervista televizive?

Mendoj që ka dy lloj aktivizimi publik në Shqipëri, për qëllime konsumi dhe për të mirën publike. Zakonisht njerëzit që dalin shpesh në televizor e bëjnë për qëllime konsumi. Unë dal në TV vetëm kur kam ndonjë gjë për të thënë.

Je aktive online, përse nuk futesh në politikë?

Mendoj se jam në politikë. Bëj p[olitikë më shumë se një p[jesh e mirë e politikanëve. Unë shkruaj, marr pjesë nëpër debate, kam një rubrikë timen te Gazeta “SI”. Mendoj që aktivizimi im për të kërkuar votë, do të vinte ku e gjithë shoqëria shqiptare ta kuptonte që të aktivizohen njerëz të mirë, duhet të dalim të votojmë. Nëse nuk dalim të votojmë, nëse nuk e shprehim aktivizimin tonë kolektiv nëpërmjet votës, politika do të mbetet pjesë e njerëzve që janë aty për të përfituar. Në momentin që votimet do të jenë rreth 68 përqind, atëherë do të marr iniciativën për t’u futur në politikë për të kërkuar votë. Mendoj se sot jam në politikë mjaftueshëm.

Ti je e majtë, ka ndonjë ndryshim te ty, është sulmuar sensi yn majtist nga të gjitha zhvillimet?

Për ata që njohin familjen time, unë vij nga një familje tërësisht e djathtë. Jam rritur në një shtëpi ku nuk ka ekzistuar fotografia e Enverit. Nuk kam asnjë komunist në familje, ndonjë krushqi po. Ne kemi qenë familje e persekutuar. Mendoj se feja dhe bindja politike zgjidhen. Unë e kam zgjedhur të majtën për shkak të studimeve. Ekonomistët që kam studiuar kanë qenë të majtë dhe ata më kanë tërhequr. Jam për një shoqëri që rishpërndan. Jam për veprimin kolektiv. Nuk mendoj se vetëm individi mund ta bëjë shoqërinë. Të gjithë bashkë duhet ta bëjmë shoqërinë. Përparimi nuk është vetëm çështje ekonomike, është çështje kulture dhe mbi të gjitha të kujdesemi për njëri-tjetrin. Për këtë arsye unë jam e majtë.

Për grupimin Partia Socialiste, do të thoja tre gjëra. Do t’u thoja miqve të mi socialistë, të rroni e ta kujtoni Partinë Socialiste. Ua them pse mendoj kështu. Nga një grupim vullnetar, është reduktuar në një turmë. Ka vdekur instinkti i rebelimit.

Në momentin që në një grupim humbet rebelizmi, ne duhet të shohim mënyra të tjera. Kur mungon instinkti i rebelimit, i të thënit mendimin tënd, atëherë partia vdes.

Në atë parti, të gjithë drejtues të qeverisë, s’kanë fuqi politike individuale. Ata janë aty prej liderit dhe do t’i shërbejnë liderit.

Shefja për politikë të jashtme e Bashkimit Evropian, Kaja Kallas, tha se shkëputja e shteteve baltike, Estonisë, Letonisë dhe Lituanisë nga rrjeti energjetik i Rusisë është një “fitore për lirinë”.

Të tri shtetet anëtare të BE-së dhe NATO-s pritet që të shtunën, më 8 shkurt, të shkëpusin lidhjet e energjisë elektrike me Moskën, në një lëvizje politike tri dekada pasi këto vende u çliruan nga sundimi i Kremlinit.

“Rusia më nuk mund ta përdorë energjinë si mjet për shantazh”, tha Kallas, ish-kryeministre e Estonisë.

“Kjo është fitore për lirinë dhe unitetin evropian”.

Shtetet e Baltikut për vite me radhë janë përgatitur që të shkëputen nga rrjeti elektrik i epokës sovjetike dhe të integrohen në rrjetin evropian, por janë përballur me probleme teknologjike dhe financiare.

Shkëputja nga rrjeti energjetik rus u bë më urgjente pasi Rusia nisi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës më 2022, gjë që nxiti frikë në mesin e shteteve të Baltikut se ata mund të ishin shënjestra e radhës.

Pas nisjes së pushtimit, ata ndaluan së bleri gaz dhe energji ruse, por rrjetet energjetike të tri shteteve vazhduan të ishin të lidhura me Rusinë dhe Bjellorusinë, e të kontrolluara nga Moska.

BE-ja në përgjithësi ka ulur në mënyrë drastike konsumimin e energjisë ruse, që kur nisi lufta në Ukrainë.

Të shtunën, kur zyrtarisht tri shtetet baltike të shkëputen nga rrjeti rus, pritet të ketë festime zyrtare për këtë ngjarje edhe pse disa konsumatorë janë të shqetësuar se mund të ketë ndërprerje të furnizimit.

Letonia do të ndërpresë fizikisht linjën elektrike me Rusinë të shtunën dhe presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, do të marrë pjesë në një ceremoni me udhëheqësit e Baltikut që do të mbahet në Lituani po atë ditë.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka nënshkruar ligjet që zgjasin ligjin ushtarak dhe mobilizimin e përgjithshëm në Ukrainë deri më 9 maj 2025.

Kështu thuhet në faqen e internetit të parlamentit, transmeton Ukrinform.

Aktet legjislative “për miratimin e dekretit presidencial për zgjatjen e ligjit ushtarak në Ukrainë” (nr. 12404) dhe “për miratimin e dekretit presidencial për zgjatjen e periudhës së mobilizimit të përgjithshëm” (nr. 12405) u kthyen me nënshkrimin e presidentit.

Kohëzgjatja e gjendjes ushtarake dhe mobilizimit të përgjithshëm në Ukrainë është zgjatur edhe për 90 ditë të tjera nga 8 shkurt 2025, deri më 9 maj 2025.

Rusia nisi pushtimin e saj të plotë të Ukrainës më 24 shkurt 2022. Në të njëjtën ditë, në vend u vendos ligji ushtarak dhe u shpall mobilizimi i përgjithshëm deri më 26 mars.

Që atëherë, parlamenti ukrainas ka zgjatur 13 herë kohëzgjatjen e gjendjes ushtarake dhe mobilizimit.

Më 15 janar, Verkhovna Rada miratoi një ligj që miratoi dekretin e presidentit për të zgjatur ligjin ushtarak në Ukrainë nga 8 shkurti për 90 ditë të tjera, deri më 9 maj 2025. sn