Sot violonçelisti Gjergj Antoniu, muzikanti par excellence do të festonte 75 vjetorin.
Koncertist karriere me një intensitet befasues koncertesh për kohën, ngriti peshë zemrat e spektatorit dhe u bë legjenda e jetës muzikore shqiptare. Për 35 vite rresht interpretoi në 91 koncerte, krye-vepra të literaturës muzikore botërore dhe pothuajse gjithë veprat e kompozitorëve shqiptarë.
Por…
Në një ditë shtatori të vitit 2012, trupi i tij s’mundi dot t’i rezistonte më sëmundjes fatale, që e mori në një moshë relativisht të re, 63 vjeç.
Sa shumë projekte koncertesh mbetën pezull, sa ëndrra i mbetën pa u realizuar, sa vepra bashkëkohore të blera kohët e fundit edhe pse kurohej për disa vite në Greqi, Ai nuk mundi dot t’i jepte zë me talentin e tij të përveçëm e të pazakontë në mjedisin shqiptar por dhe jo vetëm.
I admiruar nga muzikantët dhe publiku, i vlerësuar me superlativa prej kritikës profesionale në shumicën e rasteve, me të njëjtin respekt edhe u përcoll në banesën e fundtit në atë 29 shtator…
Kur arkëmorti la prapa derën e Universitetit të Arteve, kortezhi instiktivisht e vuri në mes të dy rreshtave dhe po aq instiktivisht heshtja e rëndë u thye nga një duartrokitje e ndrojtur, që vetëm pas disa sekondave u shumëfishua nga të gjithë, me të njëjtin zell të përherëshëm. Për dijen time ishte rasti i parë i një reagimi të tillë dhe s’kish si të ndodhte ndryshe.
Ishin këto duartrokitjet e fundit që i dhanë kolegët instrumentist, të cilët s’linin rast pa u shprehur në media për vlerat e tij, ishin kompozitorët që shumicën e krijimeve për violonçel ia dedikuan Atij e njëkohshëm e konsideruan frymëzues e konsulent profesional, ishin duartrokitjet e fundit të studentëve që do ju mungonte dashamirësia e urtësia e sugjerimeve profesionale, por dhe rreptësia në plotësimin e kërkesave dhe jo vetëm violonçelistët, por të gjithë studentët e tjerë, që përfituan nga kultura e tij dhe që me përkushtim dhe pasion kurrë nuk ia kurseu bashkëbisedimet për faktorët që siguronin cilësinë e interpretimeve. Ishin duartrokitjet e familjarëve të pakët, që koha i kishte rralluar, të cilët për dekada, madje që fëmijë i kishte bërë krenar.
Nga talenti i tij kanë marrë jetë 75 vepra të letërsisë botërore muzikore, 52 vepra të kompozitorëve shqiptarë, 14 vepra të transkriptuara, 9 vepra të muzikës së dhomës. Gjithësej150, prej të cilave një numër i konsiderueshëm i përcolli në skenat tona për herë të parë duke dhënë modelin e perceptimit dhe interpretimit artistik si Ai.
Muzikant i sojmë me fantazi krijuese dhe imagjinate të pasur që pas procesit rigoroz të njohjes, duke realizuar ekzekutime perfekte tekniko-profesionale ndjente misionin t’i përcillte vlerat estetike të veprës përmes prizmit të tij shpirtëror e intelektual.
“Çdo harresë është e dëmshme, por ajo mbi artin, tempujt e tij dhe dishepujt, është e pafalshme” (P. Kabo)
I paharruar kontributi.
(Të dhënat faktike janë nxjerrë nga studimi monografik “ Gjergj Antoniu Një jetë me violonçel”).nga ku po shkëpusim një fragment të karakteristikave të individualitetit.
Qendrimi krijues
Vepra artistike në të në cilën merr trajtë objektive vullneti krijues i kompozitorit, talenti dhe ndjeshmëria subjektive e tij ndaj ideve muzikore , imponohet si një skemë e përgjithshme për muzikantin interpret. Mbajtja e qendrimit realist dhe shprehja me vërtetësi realizon korrektësinë e ekzekutimit , domosdoshmëri edhe kjo e përgjithshme. Vetëm mënyra e përjetimit intelektual dhe shpirtëror të instrumentistit e bën atë variant të përveçëm. Në këtë kuptim, termi interpretim e presupozon , ekzekutimin ndërkohë ai sa është i dallueshëm aq mban edhe varësi lidhjesh me ekzekutimin, si simbiozë e vërtetësisë me individualitetin. Zbatimi me korrektësi i partiturës shfaqet si tipar i ekzekutimit të pastër, interpretimi është mëvetësi e qenësishme, është bazim i shpirtit drejtuar nga intelekti, është përveç sakësisë një vetdhurim plot pasion. Në të gjendet hapësira për të shprehur interpreti qendrimin subjektiv krijues. Në bashkëveprim me lirinë e shprehjes, ky qendrim ndihet në trajtat e ndjeshmërisë e nuancimet shpirtërore individuale, në perceptimin intelektual e artistik, e bëhet i dukshëm në karakterin improvizativ të lojës.
Improvizimi, kur plekset me rreptësinë e formës të çdo detaji e të parashtruar në veprën konkrete krijon në intepretim variantin e përveçm indivdual.
Në librin “Poetika Muzikore” në kapitullin mbi ekzekutimin Stravisnky pohon: “Eshtë e drejtë dhe e natyrshme t’i kërkojmë edhe interpretit nënshkrimin dhe kulturën që i kërkojmë krijuesit. Sepse që të dy do të gjejnë në to lirinë në plotësinë e saj të skajshme dhe në fund të fundit edhe nëse jo përnjëherej , suksesin e vërtetë, shpërblimin e ligjshëm të interpretëve, të cilët në shpalosjen e virtuzitetit të tyre më të shkëlqyer ruajnë atë modesti dhe atë vet përmbajtje të shprehjes që është vula e artistëve të sojmë” (fq. 87)
Natyrisht së bashku me lexuesin e vëmendshëm, biem në sintoni tek pranojmë që në këtë përkufizim të Stravinskit përfaqësohet më së miri edhe Gjergj Antoniu….
Tërë hapësira tingëlluese e veprës në interpretimin e tij vjen te dëgjuesi si refleks i vetëndjerë artistik, në lirinë e shprehjes e qendrimin krijues, dhe kjo padyshim ndihet jo vetëm në raport me literaturën shqiptare, por dhe me atë botërore ………
I.Dema ,12 Prill 2024
Sali Ramadani-Uskana
&Kabineti…
Mesiqi me gjak Shqiptar,e din,ose,jo,së paku me shpirt-Proshqiptar !
CILA DO QOFTË,PREJARDHJA E MESIQIT…
(…QË TË DYJA,NË NIVELIN MË TË LARTË,KOMBËTAR DHE NDËRKOMBËTAR !)
Në vend në dhjetra-qindra faqe,fillimisht,sidhe rëndome,tejet shkurtimisht dhe telegragrafikisht…
1.- Nga artikulli i gjërë në nivelin më të lartë shkencor-publicistik-zhurnalitik par ecselans !
2.- Konform qëndrimeve të romansierit të parë shqiptar nën Jugovic (sic?!),me dy fragmente të (ri)botuara në “Flaka…”,”Zeri…”para vitit 1960 (sic)”Kësheu,Manushe” dhe së paku dy të tjerë (sic-?!),edhe shkrimtari etj…Halil Kajtazi…e dokumentoi se “Rrushi ka nisë me u pjek”(lexo:”ME U QELB”!”,si i falsifikuar,kinse “autor”,Sinan H.(amami-sic?!),nuk është “romani i parë,por ai i patriotit të madh, Dr.Lush Daka (krahas,ose tejkaluar të të birit,të mirënjohur si Baca Bardh Daka,si ATDHETAR, SHKRIMTAR-POET ,konform kryeveprës omonime të At Gjergj Fishtës.
3.- Duke cituar nga artikulli më i gjerë sinjifikativ,tejet shkurtimisht…
4.- Ca nëntituj e citate:”Nëse nuk do të ishte kroat,atdheu i tij i natyrshëm do të ishte Shqipëria…”
5.-…”…marënjënie të shkëlqyera me shqiptarët..”
6.-…Presidenti Moisiu me çmimin “Milan Shuflaj”…
7.-“ …Moisiu ju ka konsideruar…përtej protokolit zyrtar…”
8.-…”Mesiq,së bashku me Presidentin e parë të Kroacisë…Tuxhman…”
9.-…”…debate mbi origjinën e..”
10.- ….”ju Presidenti i fundit i Jugo…1991.A ishte e mundur të shpëtohej Ju.në atë vit?”
11.-…”Ju…detyrën e Presidentit të 14 dhe të fundit të Ju….atë ndeshje, si pikënisje e luftës së Kroacisë…
12.- “Në…1964,ju u përjashtuat nga PK,si gjykatës denoncuat shpërdorimet …”
13.- …”…do të kishit bërë…marëthënie midis dy vendeve tona?”
14.-…”Një prof.i mirënjohur në B.,Dushan Rejiq…Ballkani mbetet në udhëkryr midi BE,SHBA dhe Rusisë…lojtarë të mëdhenj si Amerika,Kina,India,Japonia,Rusia,Brazili…,në qotë se Evropa nuk do të bashkohej do të ishte e parëndësishme në arenën ndërkombëtare…”
15.- Kemi (ri)botuar më shumë herë rreth jetës dhe veprës madhore të Stipe Mesicit…
16.-…si njëri ndër personalitet më të shquara kroate,por edhe Ju…,të cilin e injoroi edhe Kryekrimineli i trilluar kinse “Josip Broz”i riemërtuar,pas vrajes së gjermanët në v.1943 ….,por e urrejtën dhe e dënuan edhe me burgim të rëndë,duke qëndruar stoikisht gjatë tërë jetës,sikurse edhe sot e kësaj dite (sic?!)
17. I njohur si altruist i vërtetë,Stipja nuk u luhat KURRË dhe qëndroi si NJERI,intelektual dhe funkcionar I VËRTETË edhe sot e kesaj dite…
18. Në mënyrë të veçantë u shqua dhe squhet në kontnuitet si mik,bashkëpunëtor i paluhatshëm ndaj Popullit dhe Kombit Shqiptar të papërkulur KURRË !…
19. Mesiqi,si vital që është,pritet edhe mëtej,të angazhohet për çështjen e mëtejme dhe ende me brenga rreth asaj kroate në Bosnjë e Hercegovinë,të cilët,përbri shqiptarizmit të tyre historik,do të angazhohet për zgjidhjen e plote të tyre,kryesisht në baza paqësore,por në rast nevoje edhe të gatshëm, për vetëmbrotojtje të domodoshme,sidomos në bashkëpunim me shqiptarët (si)vëllezër),për angazhim më të plotë,që nuk u krye krejtësisht edhe gjatë të gjitha luftërave të tyre çlirimtare (sic?!)…
20. Me donjë rast tjetër priten edhe angazhime shtesë dhe më të thukëta për mbrojtjen e patjetërsueshme në baza paqësore,por më të organizuar se KURRË edhe me sfidat eventuale, të cilat mund të jenë të domosdoshme,por edhe me fitore të plotë dhe përfundimtare në çdo drejtim (sic?!)
Me respekt të plotë për të gjithë shqiptart dhe kroatet e vërtetë,deri në zgjidhjen definitive të tyre dhe vdekje nga Zoti për mercenarët dhe tradhtarët !
SALI RAMADANI-USKANA
(ish-Kërçova e mjerë,ende e okupuar…,me angazhime, pritje dhe zgjidhje të plotë kombëtare…)
&Kabineti:Koautorë-Ekspertë-Profesionistë…
Df.Gjen.Akad.Prof.Dr.Ribash Shqipta-KIMRIA-S.Dafaziasha-I.Pellagu-I.Saliu-H.Shabani-Abazi-I.Piashuku…
……………..
PS. botës,kryesisht të FYROM-it sllavo-m.dhe Lexoni,përktheni dhe përcjellni,fillimisht,si ARTIKULL,por edhe art.-koment,për shkak të pengesave të njohura fashizoike të 33 shteteve të shqiptarucave mjerana në zhpërje e sipër domosdoshmërisht-sic?!.flm.S.R.-U.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
Respekti i përket atyre që respektojnë!
Po jo gjithë njerzit e meritojnë respektin…ka dhe diktatorë e kriminele. Ata janë jashtë kufijve të respektit…