Në një përpjekje rraskapitëse për të qëndruar më afër njerëzve  qeveria shqiptare ka thyer të gjitha rekordet e postimeve në Facebook. Me një normë prej 43.1 postimesh në ditë, ministrat tanë janë bërë influencues të rrjeteve sociale, më të njohur se yjet e Instagramit dhe tiktok-ut.

Në krye të kësaj gare titanike për postimet qëndron Ministri i Brendshëm Taulant Balla me 276 postime në muaj. Duket se ai nuk ka kohë për t’u marrë me çështjet e rendit dhe sigurisë, sepse është shumë i zënë me komente, like dhe share. Lufta për klikime në radhë të parë, pastaj lufta ndaj krimit të organizuar. Për ministrin, çdo klikim është një goditje ndaj krimit, çdo like një medalje nderi për policinë.

Kryeministri Edi Rama, një përdorues i flaktë i Facebook, mban vendin e dytë me 174 postime. Nuk është e qartë se si ja del të menaxhojë vendin, rajonin, botën dhe më gjerë, por është e sigurt që ai menaxhon mrekullisht profilin e tij në Facebook/instgrax/tiktok. Si një mesia i rrjeteve sociale, Rama na premton parajsën me  postimet e tij. Çdo postim nuk është thjesht një imazh, apo një zotim, por një kryevepër që meriton të varet në Louvre, një Mona Lisa e epokës digjitale!

Në anën tjetër të spektrit qëndron Ministri i Financave Ervin Mete me vetëm 6 postime në 30 ditë. Është e pafalshme që ka harruar të klikojë butonin “post”, aq më tepër që çdo ditë leku arrin maja të reja në raport me euron. Ndoshta ka humbur fjalëkalimin e tij, ndoshta është humbur në një labirint burokratik. Në këtë pjesë të botës jemi mësuar me humbje. Eskili humbi tragjeditë, Mete humbi password-in.

Ministrja e Shtetit për Sipërmarrjen dhe Klimën e Biznesit, Delina Ibrahimaj, e cila nuk ka arritur as të futet në tabelën e më të postuarve, mund të konsiderohet si një shans i humbur për marketingun online të qeverisë. Ku je fshehur zonja ministre? Populli kërkon meme, jo masa ekonomike! Si mund të kuptojmë rëndësinë e reformave pa një gif?

Me 1293 postime në muaj, qeveria ka arritur një normë mesatare prej 43.1 postimesh në ditë. Cila qeveri tjetër ka punuar më shumë?! Pesë postime çdo orë! Zgjohesh në mëngjes dhe sheh postime për kantiere që janë hapur prej 10 vitesh dhe vijon puna pa u ndalur. Në drekë me rritjen e temperaturave, sheh policë që shpërndajnë ujë të ftohtë për turistët. Pasdite ke plazhet të mbushura plot dhe në darkë, si frymëzim për të nesërmen, sheh pamje me drone në vende të mrekullueshme që nuk ka shkelur këmba e njeriut. Një orkestrim perfekt i realitetit virtual, ku çdo postim është një ëndërr e bërë realitet digjital.

Qeveria e di se postimet nuk mbushin barkun bosh, nuk mbarojnë rrugë, nuk përmirësojnë gjendjen në shkolla e spitale dhe nuk zgjidhin asnjë problem, por postimet janë ushqimi më i mirë për popullin e Facebook-ut. Në këtë univers paralel, ku çdo gjë është e mundur përmes një postimi, qeveria ka krijuar një utopi ku të gjithë jemi të lumtur, të gjithë jemi të ngopur, dhe të gjithë jemi pjesë e maksimës shkodrane: lum çfarë shoh e mjerë çfarë dëgjoj! sn

Një betejë e vërtetë dronësh është zhvilluar në qiell mes Rusisë dhe Ukrainës. Moska pretendon se ka rrëzuar 6 fluturake në rajonin Kurs dhe 21 dronë të tjerë në Briansk. Nga ana tjetër, ushtria e Ukrainës njofton se ka shkatërruar thuajse 8 mijë dronë rusë vetëm gjatë javës së fundit. Presidenti Volodymyr Zelenski lavdëroi ushtarët e vendit të tij që po luftojnë heroikisht për çlirimin e territorit ukrainas të pushtuar nga rusët.

“Dëshiroj të lavdëroj veçanërisht luftëtarët tanë që po godasin bazat dhe logjistikën ruse në territoret e pushtuara. Okupatori duhet të ndjejë se kjo është tokë ukrainase”, theksoi lideri i Kievit.

Në orët e fundit, forcat ukrainase kanë goditur aeroportin ushtarak rus Saki në Krime. Këto zhvillime vijnë në një kohë kur del në dritë një plan sekret. Nju Jork Tajms raporton se ministri i mbrojtjes i Rusisë, Andriy Belousov, ka telefonuar shefin e Pentagonit amerikan, Lloyd Austin, në fillim të këtij muaji për ta paralajmëruar lidhur me një “operacion të fshehtë” që Ukraina po përgatit kundër Rusisë. Sipas 3 burimeve të ndryshme të medias amerikane, zyrtari i Putinit, i tërhoqi vërejtje Pentagonit, pasi besonte se ukrainasit kishin bekimin e Shteteve të Bashkuara për sulmin sekret ndaj Rusisë.

“Nju Jork Times” shkruan se Belousov e ka pyetur Austin nëse Pentagoni ishte në dijeni të operacionit duke e paralajmëruar se kjo mund të ndizte edhe më tej tensionet mes Moskës dhe Uashintonit. Sipas burimeve në fjalë, zyrtarët amerikanë kanë mbetur të surprizuar dhe konfirmuan se nuk ishin në dijeni të asaj që pretendohej. sn

Javës që shkoi Kuvendi i Shqipërisë miratoi një deklaratë për shfuqizimin e ligjit të luftës nga ana e Greqisë ndaj Shqipërisë. Deklarata e propozuar nga grupi parlamentar “Demokraci dhe Integrim” dhe e miratuar me konsensus nga Kuvendi i Shqipërisë i bën thirrje parlamentit grek të nxisë shfuqizimin e ligjit të luftës. Në të njejtën kohë, i kërkon qeverisë shqiptare të vijojë përpjekjet për të mundësuar shfuqizimin e ligjit dhe pasojave që burojnë prej tij.

Shfuqizimi i ligjit absurd të luftës që Greqia mban ende në fuqi ndaj Shqipërisë do të lexohej edhe si një përkujdesje ndaj pakicës kombëtare greke, përsa kohë është në fuqi akti ligjor, që mban nën sekuestro, pronat e shtetit shqiptar, shtetasve shqiptarë, përfshirë edhe ato me kombësi greke.

Deklaratat apo rezolutat e Kuvendit kanë një peshë të rëndësishme sepse mishërojnë vullnetin politik të përfaqësueve të sovranit. Zakonisht, ato bëhen për çështje ku nevojitet sensibilizimi ose shkundja e qeverisë në veçanti apo shoqërisë në përgjithësi. Këto dokumente shoqërohen me detyra konkrete dhe me një mekanizëm raportimi e kontrolli para Kuvendit.

Në ushtrimin e politikës së jashtme koha dhe konteksti në të cilën ndërmerren veprime të caktuara janë të rëndësishme. Për shembull, në vitin 2013, nisur nga luhatjet e politikës së jashtme shqiptare, Kuvendi miratoi një rezolutë ku qeverisë i kërkohej që “çështjen çame” ta bënte pjesë të dosjes diplomatike me Greqinë dhe të raportonte në Kuvend për ecurinë e saj. Disa muaj më vonë, kjo çështje u përfshi për t’u trajtuar në përputhje me standardet ndërkombëtare të lirive dhe të drejtave themelore të njeriut, në programin politik të votëbesuar në Kuvend, më 15 shtator të vitit 2013.

11 vite më vonë, Kuvendi miratoi një deklaratë për një çështje, për të cilën, që nga dita e vendosjes së gjendjes së luftës e deri tani, asnjë qeveri, pavarësisht formës së regjimit, nuk ka pasur asnjë dilemë në Shqipëri. Menjëherë pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, Shqipëria kërkoi heqjen e ligjit të luftës nga ana e Greqisë në Konferencën e Paqes të Parisit në vitin 1947. Po kështu, në planin dypalësh, rivendosja e marrëdhënieve diplomatike me Greqinë në vitin 1971, u shoqërua më kërkesat e vazhdueshme të Shqipërisë për shfuqizimin e këtij regjimi.

Është rasti të theksohet se gama e çështjeve të pazgjidhura me Greqinë, pavarësisht specifikës së tyre, është më e gjerë sesa ligji i luftës. Marrëdhëniet shqiptaro-greke janë marrëdhënie tipike ballkanike. Një dashuri e ashpër ku nuk mungojnë episode që dominohen nga mungesa e racionalitetit apo shkrirja e kufijve të politikës së jashtme me atë të brendshme.

Me qëllim trajtimin e çështjeve të pazgjidhura dhe hapjen e një kapitulli të ri në marrëdhëniet dypalëshe, në fund të vitit 2013 u mendua që këto çështje të parashtrohen në mënyrë sistematike. Më pas, këto çështje u përfshin në atë që njihet si “paketa e çështjeve dypalëshe”. Çështje, që rrokin një hapësirë kohore nga vendosja e ligjit të luftës nga ana e Greqisë ndaj Shqipërisë, e deri tek ato të aktualitetit. Në këtë proces dinamik dypalësh, u mbajtën të informuar në lidhje me ecurinë e bisedimeve, krahas institucioneve kushtetuese përgjegjëse të vendit, institucionet e rëndësishme ndërkombëtare ku Shqipëria bën pjesë. Në media janë raportuar edhe qëndrime të përfaqësuesve të këtyre institucioneve ndërkombëtare për çështje konkrete.

Nganjëherë harrohet se përmes këtij procesi u përmbyllën disa prej çështjeve me ndikim për qytetarët. Adresimi i çështjes së toponimeve në përputhje me rregullat e praktikat e OKB-së eliminoi pengesat në lëvizjet ndërkufitare të shtetasve tanë. Greqia hoqi rezervën për përdorimin e vulës apostile, duke i kursyer xhepave të shtetasve tanë rreth 5 milion euro në vit për dokumente të ndryshme.

Rreth 150 mijë shtetas shqiptar përfituan nga zgjidhja e problematikës së regjistrimit të fëmijëve të lindur në Greqi nga një ose të dy prindërit që nuk kanë leje qëndrimi në Greqi. U njohën lejet e drejtimit të automjeteve. Rreth 800 euro u kushtonte shtetasve shqiptarë në Greqi procedura e njohjes së patentës. Rinisi puna për rishikimin e teksteve shkollore, bazuar mbi marrëveshjen e vitit 1998, duke shkëmbyer raporte mbi gjetjet në tekstet respektive për çështjet që përbëjnë shqetësim për secilën palë.

Për zbatimin në tërren të marrëveshjes së vitit 2009 mbi kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe rivarrimin e ushtarëve grekë të rënë në Shqipëri, gjatë luftës italo-greke të vitit 1940-1941 dhe ndërtimin e vendprehjes për ta në territorin e Republikës së Shqipërisë u miratuan disa protokolle teknike me qëllim: (i) saktësimin e numrit të të rënëve grek; (ii) saktësimin e zonave ku duhet të kryhen gërmimet; (iii) mënyrën e identifikimit të të rënëve; (iv) sigurimin e prezencës së të gjitha institucioneve përkatëse gjatë procesit të zhvarrimit dhe e dokumentacionit shoqërues të procesit.

Për pjesën e mbetur të çështjeve të pazgjidhura të paketës u shënua progres i dokumentuar në rrugë shtetërore, ndonëse jo zgjidhje përfundimtare. Ndryshimet politike në Greqi në mesin e vitit 2019 risollën në qeverisje partinë “Demokracia e re”, e cila ishte në qeverisje gjatë nënshkrimit të marrëveshjes për delimitimin e hapësirave detare me Shqipërinë, në vitin 2009. Për këtë parti, kjo marrëveshje konsiderohej si arritja më e madhe strategjike e Greqisë në politikën e jashtme.

Ndryshimi politik në Greqi u shoqërua me një qasje të ndryshme mbi paketën e çështjeve të pazgjidhura mes dy shteteve tona, lidhur me mënyrën sesi u veçua nga paketa dhe sesi do të adresohet çështja e delimitimit të hapësirave detare. Për shembull, paketa përmbante edhe trajtimin e marrëveshjeve për administrimin e piramidave dhe shenjava kufitare si dhe atë të bashkëpunimit ndërkufitar. Ndonëse jo të lidhura në kuptimin ligjor fjalës, përfundimi i këtyre marrëveshjeve, paralelisht me atë të delimitimit të hapësirave detare, mbyll përfundimisht çështjet kufitare mes Shqipërisë dhe Greqisë, e njëkohësisht varros çdo pretendim territorial të qarqeve ekstremiste.

Pavarësisht përpjekjeve disavjeçare që çështja e delimitimit të hapësirës detare të mbetej në nivel dypalësh, mënyra e zgjidhjes së kësaj çështje dypalëshe u bë pjesë e dokumentit të Kuadrit Negociues që do të udhëheq procesin e bisedimeve të anëtarësimit të Shqipërisë në BE. Megjithëse BE-ja ka në gjirin e saj shtete anëtare, të cilat ende nuk kanë gjetur rrugën e zgjidhjes me njëra-tjetrën për çështjet e delimitimit të hapësirave detare, për shkak të mungesës së një standardi europian, insistimi i Greqisë për ta bërë këtë çështje dypalëshe, që zgjidhet përmes të drejtës ndërkombëtare, pjesë të agjendës europiane, shton në mënyrë të padrejtë presionin ndaj Shqipërisë.

Negociimi i çështjeve në paketë ndihmoi edhe në reduktimin e paragjykimeve. Të dhënat e vrojtimit të qershorit të këtij viti të Fondacionit grek për Politikë Europiane dhe të Jashtme, mbi marrëdhëniet shqiptaro-greke, tregojnë informimin dhe reduktimin progresiv të paragjykimeve të shoqërisë greke për disa prej çështjeve të pazgjidhura dypalëshe, përfshirë “çështjen çame”. Natyrisht, kjo nuk eklipson faktin që segmente të caktuara të partisë në pushtet “Demokracia e Re”, mbajnë ndezur flakën e nacionalizmit të dikurshëm duke nxitur zbatimin e një politikë arrogante ndaj Shqipërisë.

Megjithatë, e dhëna më inkurajuese e vrojtimit të opinionit publik grek, ka të bëjë me pranimin gjerësisht të shqiptarëve që jetojnë e punojnë në Greqi, si forcë përparimtare, çka imponon një dinamikë të re në marrëdhëniet shqiptaro-greke. Asgjë s’ka të panjohur në marrëdhëniet shqiptaro-greke. Konstatimet e kritikat rreth problematikave të ndryshme nuk duhet të ngatërrohen me përpjekjet për të gjetur zgjidhjet e duhura për to. Fillimisht nevojitet kohë për t’u shëruar nga “plagët” e marra sidomos gjatë vitit të fundit, për të dalë nga gjendja midis konfliktit dhe sikletit. Më pas, aktet deklarative duhet t’ia lënë vendin disiplinës strategjike në trajtimin dhe mbylljen e të gjitha çështjeve me fqinjët.

Gjeografia dhe historia janë komponentë të pazëvendësueshëm në marrëdhëniet ndër-shtetërore. Askush nuk i zgjedh fqinjët, sikundër ditët e lumtura dhe të vështira përballohen me to. Ndërkohë, historia na mundëson nxjerrjen e mësimeve për të vështruar nga e ardhmja me optimizëm. Asgjë nuk është e pamundshme në marrëdhënien shqiptaro-greke, për sa kohë ekziston vullneti i dyanshëm për të ndërtuar një të ardhme të përbashkët europiane. Për këtë kërkohet heqje dorë nga mendësitë e së shkuarës dhe pranimi i faktit se jetojmë në një epokë të trazuar, nga pikëpamja e sigurisë, ku trajtimi i çështjeve të pazgjidhura me fqinjët përbën përparësi. Mbi të gjitha, marrëdhënia shqiptaro-greke kërkon ndërtimin e një ure solide për të ardhmen, duke mos mbetur peng e së shkuarës.

Ky shkrim është analizë për fondacionin Friedrich Ebert Stiftung

(BalkanWeb)

Lajmi i ditës sot në mediat ndërkombëtare është arrestimi i njërit prej bosëve më të fuqishëm të drogës në botë, kreut të kartelit Sinaloa, Ismael Zambada, i njohur edhe si ‘El Mayo’.

Ai u arrestua nga agjentët federalë amerikanë në El Paso të Teksasit.

Në shkurt të këtij viti, Zambada u akuzua nga prokurorët amerikanë për trafikimin e fentanilit, një drogë më e fuqishme se heroina, e cila thuhet se ka sjellë krizën e opiodit në SHBA.

Detajet e këtij arrestimi të bujshëm janë akoma të paqarta, por mediat thonë se në pranga ka rënë edhe djali i El-Chapos, Joaquin Guzman Lopez.

Por kreu i Sinalaos nuk është një emër i panjohur për shqiptarët.

Dy vite më parë, mediat meksikane raportuan se El Mayo kishte krijuar lidhje të ngushta me mafian shqiptare.

Gazetat shkruanin specifikisht se El Mayo kishte krijuar lidhje me një grup vëllezërish shqiptarë, të cilët përdoreshin prej tij për të pastruar miliona dollarë, duke investuar në sektorin e turizmit dhe kazinove në Meksikë dhe Shqipëri.

Njëri prej këtyre vëllezërve, Lufta Hysa, madje u fotografua duke hyrë në një takim në zyrën e Edi Ramës.

Edhe ky i fundit e pranoi se është takuar me një nga njerëzit e Sinaloas.

Kujtojmë se mediat amerikane kanë raportuar gjerësisht se Edi Rama është i lidhur me kartelin më famëzi në botë, por sërish është toleruar nga administrata e Joe Biden.

Edhe para disa muajsh, në mediat rumune doli një tjetër lidhje e Edi Ramës me kartelin Sinaloa. Bëhet fjalë për ish-gjeneralin e shërbimit sekret rumun, Flodian Coldea, i cili kujdesej për trafikun e drogës nga Sinaloa në drejtim të Shqipërisë dhe më pas për në Rumani. sn

Gazeta e njohur britanike Express, shkruan se Ksamili, i etiketuar shpesh në media si Maldivet e Europës, në fakt është prishur nga babëzia dhe turizmi.

“Ksamili në Shqipëri u cilësua si një perlë e fshehur e Evropës verën e kaluar, por fshati i shumëkërkuar që atëherë ka fituar një reputacion krejt tjetër.

Rishikimet e fundit të Tripadvisor e kanë cilësuar destinacionin bregdetar si “të prishur nga lakmia dhe turizmi”, duke pretenduar se titulli i tij si “Maldivet e Evropës nuk mund të jetë më larg nga e vërteta”.

Plazhet e tij dikur të qeta dhe të pangarkuara, për të cilat vizitorët thonë se janë ende “të bukur”, janë mbushur me turistë dhe shezlonge shumë afër njëri-tjetrit, me pak pika ‘sekrete’ të mbetura për t’u zbuluar në zonë,” shkruan gazeta.

Megjithatë ajo sugjeron se ka një opsion më të mirë në Shqipëri.

Sipas gazetës, vizitorët duhet të shkojnë në Himarë, pasi ka plazhe më pak të ngarkuara. sn

Ushtruesja e detyrës së drejtores së Radiotelevizionit të Kosovës, Zana Spahiu, dha dorëheqje të enjten në mbrëmje, pas reagimeve që nxiti një shkrim i publikuar nga transmetuesi publik i Kosovës, që pretendonte se dy gazeta në internet me seli në Prishtinë, janë financuar nga Serbia.

Në shkrimin që u mor nga portali boshnjak “Slobodna Bosna”, thuhet mes tjerash se “një portal në Kosovë është nën kontrollin e drejtpërdrejtë të terroristit nga Banjska, Milan Radoiçiç, ndërsa një portal tjetër ka pranuar transaksion milionësh, me qëllim të publikimit të shkrimeve kritike për qeverinë e Albin Kurtit”. Portali përmend gazetat në internet, Periskopi dhe Nacionale.

Milan Radoiçiç kërkohet nga drejtësia në Kosovë, pasi mori përsipër përgjegjësinë për sulmin e 24 shtatorit të vitit 2023 ndaj policisë së Kosovës në veri, gjatë të cilit u vra një oficer i policisë. Ai është sanksionuar nga Shtetet e Bashkuara në vitin 2021 për përfshirje në korrupsion.

Shkrimi i portalit boshnjak që u publikua nga Radiotelevizioni i Kosovës u shpërnda nga disa zyrtarë të Lëvizjes Vetëvendosje në pushtet.

Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës reagoi me alarm ndaj asaj që e cilësoi fushatë të rrezikshme akuzuese të deputetëve të Lëvizjes Vetëvendosje kundër portaleve “Periskopi” dhe “Nacionale”.

“AGK-ja, dënon fuqishëm këtë fushatë të rrezikshme dhe të papranueshme të deputetëve të partisë qeverisëse, Vetëvendosje, që i targeton këto dy mediume dhe gazetarët që punojnë aty. Fushata si kjo, e rrezikojnë seriozisht sigurinë e gazetarëve të këtyre dy mediumeve, dhe Vetëvendosja e deputetët e saj duhet të mbahen përgjegjës për nxitjen e urrejtjes dhe sulmeve potenciale kundër tyre”, thuhej në njërin nga reagimet e Asociacionit.

Themeluesi i gazetës Nacionale, Berat Buzhala, dhe ai i portalit Periskopi, Ilir Mirena, paralajmëruan padi ndaj portalit boshnjak si dhe ankesë në Këshillin e Mediave të Shkruara të Kosovës për RTK-në.

Bordi i RTK-së u mblodh të martën për disa orë më radhë dhe shprehu sic tha “keqardhjen” për publikimin e shkrimit dhe shpalli formimin e një komisioni për të hetuar përgjegjësinë editoriale.

Një grup organizatash të shoqërisë civile kërkuan më pas dorëheqjen e bordit të RTK-së, ndërsa dhjetëra gazetarë të transmetuesit publik “u distancuan” nga publikimi i shkrimit.

Çështja u shndërrua edhe në debat politik në distancë ndërmjet partive opozitare dhe zyrtarëve të pushtetit.

Shqipëria ka aktualisht mbi 356 mijë banesa të pabanuara ndërsa çmimet e apartamenteve janë dyfishuar përgjatë pesë viteve të fundit, duke u bërë shkak për mburrje për disa politikanë, si kryetari i Bashkisë së Tiranës Erion Veliaj. Por ndërsa çmimet janë rritur dhe shtëpitë e apartamentet kanë mbetur në masë bosh, një pjesë e konsiderueshme e shqiptarëve jetojnë aktualisht në apartamente të vogla, pavarësisht nëse kanë apo jo fëmijë.

Të dhënat e detajuara mbi kushtet e banimit të publikuara së fundmi nga INSTAT dhe të mbledhura nga Censi i vitit 2023, tregojnë se një pjesë e konsiderueshme e shqiptarëve jetojnë aktualisht në banesa të vogla dhe të mbipopulluara ndërsa vala e stërmadhe e ndërtimeve duket se ka prodhuar banesa të shumta bosh por jo ndonjë rritje të konsiderueshme në cilësinë e banimit të popullsisë.

Në total, nga 726 mijë familje që ka aktualisht në Shqipëri, 127 mijë ose 17% banojnë në shtëpi më të vogla se 40 metra katrorë ndërsa 342 mijë të tjerë ose 47% banojnë në shtëpi me sipërfaqe të përdorshme banimi prej më paj se 69 metra katrore. Vetëm 10.7% e familjeve kanë shtëpi me sipërfaqe mbi 100 metra katrore ndërsa 24% të tjera kanë shtëpi me sipërfaqe nga 70 në 99 metra katrore.

Logjikisht banesat e vogla duhet të zihen nga familje me një apo 2 anëtar, por në realitet nuk është gjithmonë kështu.

Familjet që dukshëm jetojnë në banesa të mbipopulluara, pra që kanë më pak se 70 metra katrorë në përdorim dhe kanë 4 apo më shumë anëtarë arrijnë në këtë mënyrë në 23% të totalit ose thuajse një në çdo katër familje. Nga këto, 5.6% banojnë në shtëpi më të vogla se 40 metra katrorë ndërsa 17.5% banojnë në shtëpi nga 40 në 69 metra katrorë.

Sipas statistikave të INSTAT, në vitin2023, 20 mijë familje me nga 4 anëtarë jetonin në shtëpi më të vogla se 40 metra katrorë dhe po kështu, 20 mijë të tjera që disponojnë shtëpi të tilla kanë 5 apo më shumë anëtarë.

Në kategorinë e shtëpive nga 40 në 69 metra katrorë banojnë thuajse 342 mijë familje por nga këto, gati 60 mijë familje kanë katër anëtarë ndërsa 68 mijë të tjera kanë 5 apo më shumë anëtarë.

Standardet për ta klasifikuar një banesë të mbipopulluar variojnë nga vendi në vend. Standardet në Mbretërinë e Bashkuar [link], mbipopullim quhet kur dy fëmijë të gjinisë së ndryshme kanë vetëm një dhomë për të fjetur ndërsa standardet e trajtimit me banesë në kohën e komunizmit parashikonin 9.5 metra katrorë për anëtarë familjeje.

Të dhënat e INSTAT tregojnë se aktualisht në Shqipëri ka me mijëra familje që jetojnë në kushtet e mbipulliminit ekstrem të banesave pavarësisht bollëkut të banesave të lira. Kështu, 51 mijë familje jetojnë në banesa me dy dhoma dhe kanë katër anëtarë secila ndërsa 28 mijë familje jetojnë në dy dhoma dhe kanë pesë anëtarë. Në Shqipëri ka edhe 21 mijë familje që kanë gjashtë apo më shumë anëtarë dhe jetojnë në dy dhoma.

Aktualisht 57% e familjeve në Shqipëri jetojnë në shtëpi të vendosura në zonat urbane ndërsa 43% në shtëpi të vendosura në zonat rurale.

Në vitin 2023, në Shqipëri kishte 9,563 familje të cilat banonin në banesa me vetëm një dhomë pavarësisht se kanë 4 apo më shumë anëtarë./ Reporter.al/

Portali në Bosnje-Hercegovinë, “Slobodna Bosna” (Bosnja e Lirë) ka thënë të enjten se e ka regjistruar pikun e sulmeve brutale prej mediave të Serbisë, të kontrolluara, siç ka thënë, prej presidentit serb, Aleksandar Vuçiq, pas publikimit të një artikulli në të cilin supozohet se disa media të caktuara në rajonin e Ballkanit i janë nënshtruar regjimit të Vuçiqit.

Në atë artikull janë përmendur edhe dy portale të Kosovës: “Nacionale” dhe “Periskopi”.

Përmes një reagimi editorial, “Slobodna Bosna” ka thënë se në vend të mbështetjes, përfaqësuesit e disa organizatave joqeveritare, si dhe asociacione të gazetarëve prej rajonit, i kanë nxitur sulmet, përmes reagimeve që kanë bërë.

“Slobodna Bosna” ka thënë se, megjithatë do të vazhdojë të bëjë “punën profesionale”.

Në reagim i është bërë thirrje një eksperti të Bosnjës, që ka pretenduar se Qeveria e Kosovës është mbrapa artikullit, që të paraqesë fakte për këtë pretendim.

Në reagim janë quajtur të pabazuara pretendimet për “mungesë provash”, apo ato për “burime të dyshimta” në artikullin në fjalë.

“Slobodna Bosna” ka thënë se asnjë medium nuk e ka kontaktuar redaksinë për të verifikuar informacionin e publikuar, dhe të gjithë kanë marrë pozicionin ad hoc se informacioni nuk ka qenë i saktë.

Në fakt, Radio Evropa e Lirë ka tentuar të marrë një deklaratë nga ky portal, mirëpo punonjësit nuk kanë dashur të komentojnë.

Reagimet në Kosovë rreth këtij teksti kanë qenë kryesisht për faktin se televizioni publik, Radiotelevizioni i Kosovës (RTK) e ka transmetuar një pjesë të tekstit dhe ai më pas është shpërndarë prej disa deputetëve të pushtetit.

Partitë opozitare në Kosovë kanë thënë se ky medium është “shndërruar në vegël të interesit ordiner të pushtetit”.

Qeveria e Kosovës nuk është prononcuar rreth këtij rasti, derisa ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu ka thënë të mërkurën se i ka dhënë informacione Prokurorisë për dy portalet e përmendura të Kosovës, me arsyetimin se “është e rëndësishme të dimë se kush financohet nga Serbia”.

Të mërkurën, 16 organizata joqeveritare dhe tre aktivistë të shoqërisë civile në Kosovë, kanë kërkuar dorëheqjen e Bordit të Radiotelevizionit të Kosovës (RTK).

Në reagimin e 24 korrikut të organizatave joqeveritare, materiali i RTK-së është konsideruar “informacion dezinformues, me qëllim të sulmimit të mediave online, Nacionale dhe Periskopi”.

Bordi i RTK-së ka mbajtur më 23 korrik një mbledhje të jashtëzakonshme dhe përmes një njoftimi ka thënë se është i shqetësuar për publikimin “e artikullit kontrovers në RTK”, që e ka cilësuar si “lëshim të qartë”, duke kërkuar sqarime të detajuara nga menaxhmenti.

Çfarë portali është “Slobodna Bosna”?

Boro Kontiq, gazetar veteran nga Bosnja dhe Hercegovina dhe drejtor i Qendrës Mediale në Sarajevë, ka shpjeguar për Radion Evropa e Lirë se, “Slobodna Bosna” është një media e themeluar në vitet 1989-1990 nga Senad Avdiq.

Sipas mendimit të tij, Avdiq ishte një nga gazetarët më të mirë në atë kohë dhe “Slobodna Bosna” një nga mediat kryesore të besueshme që luajti një “rol revolucionar” në vitet 1990 në nxjerrjen në pah të planit për rrethimin e Sarajevës nga ushtria jugosllave.

“Për shumë, ajo ishte një surprizë, por doli që shumica e asaj që publikuan ishte e vërtetë”, ka thënë Kontiq.

Megjithatë, ai ka thënë se nuk e di nëse mund të flasë më për besueshmëri, pasi ky portal ka pësuar disa ndryshime. Në mesin e viteve ’90, kjo media u kthye në gazetë të përjavshme dhe në 15 vjetët e fundit është vetëm online.

“Në një moment u fol shumë se ata u mbështetën nga SDA [Partia e Veprimit Demokratik], partia më e madhe boshnjake. Nuk e di se çfarë po ndodh. Unë njoh disa nga gazetarët që punojnë atje, janë gazetarë të mirë, profesionistë. Prandaj, është një media që ka një të kaluar të madhe, por çfarë është sot, t’iu them të drejtën, nuk e di”, ka thënë mes tjerash Kontiq. Radio Evropa e Lirë

Edhe pse kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, njoftoi në mes të korrikut se Qeveria e tij synon ta hapë urën kryesore mbi lumin Ibër në Mitrovicë, misioni ushtarak i NATO-s në Kosovë, KFOR, thotë se çdo vendim për hapjen e saj duhet të merret në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, i cili ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian.

Në deklaratën dhënë Radios Evropa e Lirë, KFOR-i tha se NATO-ja e mbështet këtë dialog dhe se ai është aty për të kontribuar në një mjedis të sigurt për të gjithë qytetarët e Kosovës – në çdo kohë dhe në mënyrë të paanshme.

“Kjo përfshin praninë e vazhdueshme në urën në Mitrovicë dhe patrullime të rregullta në zonën përreth”, tha KFOR-i.

Ai nuk iu përgjigj pyetjes nëse dikush nga Qeveria e Kosovës e ka kontaktuar në lidhje me këtë çështje.

Në urën mbi Ibër patrullojnë ushtarët italianë të KFOR-it, ndërsa afër janë edhe pjesëtarët e Policisë së Kosovës.

Prandaj, nga sektori civil në Kosovë thonë se faktor kyç në hapjen e urës është, në fakt, KFOR-i, sepse ai duhet t’i lëvizë ushtarët e tij, gjegjësisht ta japë pëlqimin.

Kjo urë e ndan Mitrovicën në pjesën jugore të banuar me shumicë shqiptare dhe në pjesën veriore, ku komunitet shumicë janë serbët.

Ura, aktualisht, është e hapur vetëm për këmbësorë, ndonëse, në kuadër të dialogut, është rënë dakord që të hapet edhe për trafik.

Derisa Qeveria e Kosovës beson se hapja e urës do të siguronte liri të lëvizjes për të gjithë, Serbia e sheh këtë çështje si “provokim”.

Më 17 korrik, kryeministri i Kosovës e ngriti çështjen e hapjes së saj në një takim me ambasadorët e vendeve të QUINT-it dhe me shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë, pas të cilit tha se “askush nuk mund të thotë se kjo nuk është një gjë e mirë dhe korrekte”.

Vendet e QUINT-it përfshijnë: Shtetet e Bashkuara, Francën, Gjermaninë, Italinë dhe Britaninë e Madhe.

“Duam që ligji të zbatohet, të respektohet liria e lëvizjes, por edhe të ketë paqe dhe siguri për të gjithë”, u tha Kurti gazetarëve më 18 korrik, duke folur për hapjen e urës në Mitrovicë.

Çfarë thotë QUINT-i?

Ambasada britanike në Kosovë i tha Radios Evropa e Lirë se qëndrim i vendit të saj është që ura në Mitrovicë të hapet në përputhje me marrëveshjet përkatëse, të arritura në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

“Ne jemi të hapur për diskutime me Qeverinë e Kosovës, se si mund të arrihet kjo”, thuhet në përgjigje.

REL-i iu drejtua edhe ambasadave të tjera të shteteve të QUINT-it për t’i pyetur se cili është qëndrimi i tyre për hapjen e urës në Mitrovicë dhe nëse e përkrahin synimin e Qeverisë së Kosovës për ta hapur atë për qarkullim, por nuk mori përgjigje.

Ngjashëm nuk u përgjigj as Bashkimi Evropian, por më herët ai rikujtoi se kjo çështje ka qenë temë e dialogut mes Kosovës dhe Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve dhe se, për këtë arsye, të gjitha vendimet duhet të merren në kuadër të dialogut, me pjesëmarrjen e delegacioneve zyrtare të Prishtinës dhe Beogradit.

BE-ja, po ashtu, u bëri thirrje palëve që t’i zbatojnë pa vonesë të gjitha marrëveshjet e arritura në dialog, përfshirë Marrëveshjen për urën, por të mos e rrezikojnë stabilitetin në terren.

Si të hapet ura pa rrezikuar stabilitetin në terren?

Qeveria e Kosovës nuk iu përgjigj pyetjes së REL-it se si mund të hapet ura mbi Ibër pa e rrezikuar stabilitetin në terren – ashtu siç kërkon bashkësia ndërkombëtare.

Arton Demhasaj, nga organizata joqeveritare Çohu, beson se ura kryesore në Mitrovicë duhet të hapet për lëvizje më të lehtë të të gjithë qytetarëve, por thekson se kjo duhet të bëhet në koordinim të plotë me KFOR-in dhe me vendet e QUINT-it.

“Çdo veprim i njëanshëm dhe i pakoordinuar, i cili mund të shoqërohet me përshkallëzim ndëretnik të situatës, mund të ketë efekt të kundërt”, thotë Demhasaj për Radion Evropa e Lirë.

Ai shton se Qeveria e Kosovës, bashkë me KFOR-in dhe QUINT-in, duhet të bisedojnë me qytetarët e Mitrovicës së Jugut dhe të Veriut për rëndësinë e hapjes së urës.

“Ura duhet të hapet [për trafik] kur të arrihet një marrëveshje”, thotë Demhasaj.

Qytetarët në jug dhe në veri të urës e shohin ndryshe-ndryshe hapjen e saj.

Nga radhët e komunitetit shqiptar i thanë më herët REL-it se ura duhet të hapet, sepse do të kontribuonte në bashkëpunim dhe liri të lëvizjes, ndërsa në mesin e serbëve besojnë se kjo çështje mund t’i ngrejë tensionet etnike.

Miodrag Marinkoviq, nga Qendra joqeveritare për Veprime Afirmative Sociale, thotë se mandat i KFOR-it është sigurimi i paqes dhe stabilitetit në tërë territorin e Kosovës dhe se prania e tij në urë në vitet e fundit ishte garanci për këtë.

Ai thotë se “rezervimi” i KFOR-it, kur bëhet fjalë për hapjen e urës, mund të bëjë që autoritetet e Kosovës sërish të mos konsultohen me komunitetin që e prek vendimi i tyre.

“E vetmja mënyrë për ta hapur urën pa shkaktuar tensione, është që kjo të bëhet në një hapësirë simbolike, ku do të merrnin pjesë përfaqësuesit legjitimë të të dyja komuniteteve dhe ku do të arrihej një marrëveshje se si do të dukej gjithçka”, thotë Marinkoviq për Radion Evropa e Lirë.

Lista Serbe – partia kryesore e serbëve në Kosovë, e cila gëzon mbështetjen e Beogradit – u shpreh më herët kundër hapjes së urës mbi Ibër.

Sipas saj, një veprim i tillë synon “destabilizimin e mëtejshëm të situatës në terren”.

Lista Serbe, po ashtu, kërkoi nga bashkësia ndërkombëtare që “t’i thotë Kurtit se hapja e urës nuk mund të bëhet pa pëlqimin e serbëve që jetojnë në veri të Kosovës”.

Marinkoviq beson, gjithashtu, se hapja e urës mbi Ibër është një “akt simbolik i autoriteteve të Kosovës, për të treguar se kanë marrë kontrollin e veriut”.

Në katër komunat në veri të Kosovës – Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq – popullata shumicë është serbe dhe ajo, prej vitesh, refuzon të integrohet në sistemin e Kosovës.

“Janë tri-katër ura që njerëzit i shfrytëzojnë për të lëvizur nga jugu në veri. Ka rrugë, njerëzit lëvizin. Ura kryesore ka më shumë vlerë simbolike, sepse ka qenë pikë qendrore e konfliktit mes serbëve dhe shqiptarëve. Prandaj, është mbyllur. Për të arritur stabilitet. Nëse në hapjen e saj tani nuk përfshihen të dyja palët, ekziston mundësia që ky stabilitet të dëmtohet”, thotë Marinkoviq.

Kush është përgjegjës për hapjen e urës?

Në prill të vitit të kaluar, deputetët e Kuvendit Komunal të Mitrovicës së Veriut miratuan një vendim për hapjen e urës mbi Ibër, i cili më pas iu përcoll Ministrisë së Punëve të Brendshme të Kosovës dhe Ministrisë së Administrimit të Pushtetit Lokal.

REL-i i pyeti të dyja këto ministri nëse dhe në çfarë mënyre po shqyrtohet hapja e urës mbi Ibër, por nuk mori përgjigje.

Nënkryetari i Kuvendit Komunal të Mitrovicës së Veriut, Skënder Sadiku, tha në fund të majit se përgjegjëse për zbatimin e këtij vendimi janë tani institucionet qendrore, KFOR-i dhe Bashkimi Evropian.

Ai tha se me këtë vendim duhet të pajtohen edhe autoritetet lokale në Mitrovicën e Jugut.

Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Valona Tela