TIRANË – Pas miratimit me unanimitet të draftit kushtetues për reformën në drejtësi, ka reaguar nëpërmjet një deklarate Delegacioni i Bashkimit Evropian në Shqipëri. Delegacioni përgëzon popullin shqiptar liderët dhe forcat politike për miratimin, ndërsa thekson se tashmë është me rëndësi të nisë menjëherë zbatimi i reformës.

”Sot Kuvendi i Republikës së Shqipërisë miratoi me unanimitet ndryshimet kushtetuese të cilat përbëjnë dispozitat për një refomë të thellë dhe tërësore në gjyqësor.

Përgëzojmë popullin shqiptar, udhëheqësit e tyre dhe të gjitha forcat politike të cilat treguan pjekuri dhe përgjegjësi në marrjen e këtij vendimi historik.

Ky hap i paprecendent adreson një kërkesë të vjetër nga shumica dërrmuese e qytetarëve për një drejtësi të përgjegjshme, të pavarur dhe transparente. Ai përbën gjithashtu një kontribut për luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Të gjitha këto janë përparësi kyçe për rrugën e Shqipërisë drejt integrimit në BE.

Tani është e rëndësishme që zbatimi i reformës të nisë menjëherë, me qëllimin që popullit shqiptar t’i shërbejë një sistem drejtësie që bazohet fort në standartet evropiane”- thuhet në deklaratën e BE.

Lulzim Basha i ka thënë ‘Po’ reformës në drejtësi, mbi bazën e një drafti të propozuar nga ndërkombëtarët dhe të përmirësuar deri në muajin e fundit nga amendimet e opozitës. Ndryshe nga sa kishin paralajmëruar një pjesë e madhe e mediave dhe ndryshe nga përbetimet nën zë dhe informale të një pjese të njerëzve në korridoret e PD, Basha e ka marrë vendimin e tij. Përtej presionit të jashtëzakonshëm në këtë rast të ndërkombëtarëve; përtej presionit publik në vend që ishte hapur në favor të reformës, përtej shantazheve me vota të blera apo deklarimeve të së paku dy deputetëve të njohur të PD në favor në draftit, përtej shpalljes së LSI se votat e saj do shkonin me mazhorancën në çdo rast, duket se Basha ka qenë i vendosur për të thënë ‘Po’. Ka qenë padyshim zgjidhja e tij më e mirë dhe jo e lehtë.
Po çfarë ka fituar PD me ‘Po’-në e sotme.
E para, Basha ka shmangur një konflikt publik dhe të panevojshëm të opozitës me ndërkombëtarët. PD është rikthyer në pozicionin e saj natyral, atë që ka pasur që në themelim, bartëse e vlerave perëndimore dhe aleate e drejtpërdrejtë e Europës demokratike dhe SHBA. Çdo sjellje tjetër, çdo refuzim do të kishte pasur pasoja afatgjata për të. Në këtë rast, ndërkombëtarët do vijojnë të mbeten partnerë kryesorë të PD në betejën e ardhshme të saj për reformën elektorale dhe votën e lirë!
E dyta, shmangu mundësinë e rrjedhjeve nga PD dhe hapjen e një konflikti të brendshëm. Nëse PD nuk do të votonte dhe mazhoranca do t’i bënte 94 votat e nevojshme edhe me ndihmën e disa deputetëve të PD, pasoja do të ishte shumë e madhe. Sinjalet ishin dhënë dhe media ishte në dijeni të emrave dhe ofertave që ishin bërë në këtë drejtim.
E treta, Basha ka luajtur deri në momentin e fundit për të marrë sa më shumë ndryshime në favor të tij dhe ia arriti kësaj. Ai modifikoi mjaft pika të draftit, duke marrë favore që opozita nuk i kishte as në ligjin aktual. Përmes këmbënguljes dhe negocimit, arriti disa gjëra që në thelb dukeshin të pamundura disa muaj më parë. Por, detajet e ligjit nuk kanë aq rëndësi. Rëndësi ka impakti politik i tij.
E katërta, edhe pse me shumë vonesë, Basha mbylli një kapitull që ishte në disfavor të tij. Në vend që të merrej me qeverisjen e keqe, problemet ekonomike, varfërinë, rendin apo korrupsionin, PD u detyrua të fokusohej te reforma në drejtësi. Duke qenë në pozita më pak të favorshme se sa PS dhe nën presionin e ndërkombëtarëve, ajo zbehu rolin e saj primar, betejën për qeverisjen e mirë të vendit. Problemet thelbësore ikën nga fokusi kryesor edhe mediatik, duke i vendosur në fokus reformën.
E pesta, kalimi i reformës e relaksoi opozitën. Tani problemi i mbetet mazhorancës. Thyerja e PS me LSI është më se evidente dhe qeverisja e mëtejshme e tyre mbetet thjesht një farsë. Thënë ndryshe, nuk ka më qeverisje. Ka administrim të përditshëm, secili në parcelën e tij, por jo zbatim i një programi qeverisës. Pas kësaj, PS dhe LSI do harxhojnë më shumë kohë dhe energji në betejën e tyre nën tavolinë dhe opozita do të jetë komode dhe e furnizuar me akuza që të dyja palët e qeverisë ia bëjnë vetë njëra-tjetrës.
E gjashta, ‘Po’-ja e djeshme i jep mundësi Bashës të hapë një aksion tjetër politik brenda opozitës. Ai ka mundësinë të vlerësojë se kush do të jetë ekipi i tij i ardhshëm dhe kush ka nevojë të ndalojë këtu. Duke e falënderuar për kontributin që ka dhënë, por duke i kujtuar se tashmë opozita ka nevojë për të tjera energji dhe tjetër filozofi në rrugën drejt pushtetit. Ky do të jetë edhe aksioni më i rëndësishëm i Bashës. Pa një ekip të tijin, pa një ekip që ngjall shpresë dhe entuziazëm në publik, shanset janë të pakta. Basha ka thënë sot një ‘Po’ të rëndësishme. Një ‘Po’, që pavarësisht rrethanave në të cilat u mor, i jep Bashës staturën që kishte nevojë dhe opozitës, vendin që i takon!

Parlamenti miraton me të 140 votat paketën e ndryshimeve kushtetuese. Vendimi përshëndetet menjëherë nga ndërkombëtarët

Parlamenti shqiptar miratoi mbrëmë pas mesnate me një konsensus të plotë të të gjithë deputetëve Reformën në Drejtësi pas një procesi të gjatë e veçanërisht cfilitës në orët e fundit. Edhe gjatë ditës së djeshme, pasi 24 orë më parë ishte rënë dakort për ndryshimet kushtetuese, u deshën mbi 7 orë bisedime me ndërhyrjen e ambasadorit amerikan Donald Lu dhe ambasadores së Delegacionit të Bashkimit europian për të kapërcyer dhe pengesën e dalë në momentet e fundit, kur opozita këmbënguli për formulën e emërimeve nga ana e parlamentit të disa prej anëtarëve të Këshillit të Lartë Gjyqësor dhe Këshillit të Lartë të Prokurorisë.

Në fjalën e tij kryetari i Komisionit të Posaçëm të Reformës Fatmir Xhafaj në fjalën e tij theksoi se “sot, qytetarët, miqtë dhe skeptikët e reformës, gjejnë të kurorëzuar hapin e parë të rëndësishëm për të shëruar sistemin nga klientelizmi, mungesa e aksesit dhe e ndershmërisë, pandëshkueshmëria dhe korrupsioni, korporatizmi dhe mungesa e llogaridhënies. Reforma nuk do të jetë ndërrim persoash por krijim mekanizmash që ai të jetë efikas e profesional”, nënvizoi zoti Xhafaj, i cili për gjatë afër 20 muajsh drejtoi dhe koordinoi të gjithë procesin.

Përfaqësuesi i opozitës në Komision Oerd Bylykbashi, ndërsa vlerësoi Reformën si një një mundësi për të sjellë një drejtësi të barabartë për të gjithë, nuk i shmangu kritikat ndaj shumicës. “Për fat të keq, të gjithë shqiptarët e kanë parë se si themeli i këtij procesi vazhdimisht ka qenë në konflikt dhe kjo ka qenë një zgjedhje e drejtpërdrejtë e kësaj shumice. Reforma u pa si një mjet për të goditur kundërshtarin. Nuk mundet që kushtetuta të jetë e themeluar mbi konfliktet dhe mungesën e konsensusit”, theksoi ai.

Por edhe kryeministri Rama nga ana e tij, duke e përcaktuar miratimin e Reformës si nisjen e një revolucioni në sistemin e Drejtësisë, shigjetoi hapur opozitën e cila sipas tij u përpoq ta pengojë procesin. “I siguroj të gjithë shqiptarët se gjykatësit e prokurorët e korruptuar do t’i fshijë nga sistemi i drejtësisë fshesa e hekurt e Vetting-ut ku trupat e zbatimit të reformës do të paraseleksiohen dhe do të mbështeten nga Operacioni Ndërkombëtar i Monitorimit. Në një luftë të egër, me killerat parelinj të drejtësisë së korruptuar shqiptare dhe me politikën e mbrapshtë e cila nuk do të heqë dorë asnjë ditë apo natë, në përpjekjen e marrë për ta ndalur historinë e re që sapo ka filluar. Figurat tragjikomike të një politike të trembur, hileqare dhe delirante e cila në kilometrin e fundit të votimit të reformës, humbi çdo sens të realitetit dhe na bëri të gjithëve gazin e botës, është shprehja më kuptimplotë e vlerës së kësaj reforme historike”.

Pasi seanca e parlamentit u mbyll, kryetari i opozitës Lulzim Basha, i cili e ndoqi në një nga llozhat e sallës foli për “një betejë që nuk duhej të luftohej mes dy palëve. Nga kjo sallë duhet të kish dalë më shumë se një vit më parë. Por kjo u imponua, sepse u konceptua si një betejë politike, nga ata që nuk e deshën opozitën në këtë proces, e që bënë gjithçka për damkosjen e opozitës. Opozita – shtoi ai – luajti një rol qëndror për abortimin e përpjekjes së rrezikshme të shumicës për kapjen e sistemit”.

Miratimi nga ana e parlamentit u përshëndet mënjeherë nga ndërkombëtarët. Ambasadori amerikan Lu, i cili ishte gjithashtu në sallë me homologen e tij të BE-së Vlahutin, përmes një deklarate theksoi se “miratimi i Reformës në Drejtësi, mbi të gjitha, është një fitore për popullin shqiptar. Përkushtimi juaj e ka bërë Shqipërinë një vend më të drejtë dhe më demokratik. Përgëzoj parlamentin për gjetjen e konsensusit nën trysni jashtëzakonisht të madhe. Shtetet e Bashkuara janë krenare që kanë mbështetur hartimin dhe negocimin e kësaj pakete reforme të fortë dhe presim me kënaqësi të vazhdojmë partneritetin tonë jetëgjatë, i cili tani është shumë më i fortë”.

Edhe Delegacioni i Bashkimit Europian në Tiranë, së bashku me Përfaqësuesen e Lartë për Politikën e Jashtme Federica Mogherini dhe Komisionerin për Zgjerimin Johannes Hahn duke nënvizuar se “ndryshimet kushtetuese përbëjnë dispozitat për një reformë të thellë dhe tërësore në gjyqësor” përgëzuan “popullin shqiptar, udhëheqësit e tyre dhe të gjitha forcat politike të cilat treguan pjekuri dhe përgjegjësi në marrjen e këtij vendimi historik. Ky hap i paprecendent adreson një kërkesë të vjetër nga shumica dërrmuese e qytetarëve për një drejtësi të përgjegjshme, të pavarur dhe transparente. Ai përbën gjithashtu një kontribut për luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Të gjitha këto janë përparësi kyçe për rrugën e Shqipërisë drejt integrimit në BE”, thekson deklarata ku vihet në dukje se “tani është e rëndësishme që zbatimi i reformës të nisë menjëherë, me qëllimin që popullit shqiptar t’i shërbejë një sistem drejtësie që bazohet fort në standardet evropiane”.

Prania e OSBE-së në Shqipëri ndërsa mirëpret vendimin e parlamentit e cilëson atë si “një arritje të rëndësishme, që i hap rrugë zbatimit të reformës së njëmendtë në drejtësi. Ndryshimet e miratuara sot tani duhet të pasohen nga ligje dhe akte nënligjore, procedura dhe politika, për të tërë sistemin gjyqësor. Reforma do të jetë e vërtetë vetëm kur të ndihet nga qytetarët shqiptarë, në jetën e tyre të përditshme, anembanë vendit”. Edhe OSBE vë theksin në rëndësinë e mënyrës se si kjo reformë do të vihet në jetë. “Mënyra se si do të zbatohet paketa e reformës është thelbësore për qëndrueshmërinë dhe suksesin e procesit të reformës. Qëndrueshmëria dhe suksesi, gjithashtu, varen nga ndryshimi i sjelljes: nga vendosja e një kulture përgjegjshmërie dhe llogaridhënieje, lufta kundër pandëshkueshmërisë dhe konsolidimi i respektimit të shtetit të së drejtës, në të gjitha shtresat e shoqërisë”, përfundon deklarata. za

Deklaratë nga Ambasadori i SHBA Donald Lu pas votimi të reformës :

“Përkushtimi juaj e ka bërë Shqipërinë një vend më të drejtë dhe më demokratik.

Përgëzoj parlamentin për gjetjen e konsensusit nën trysni jashtëzakonisht të madhe.”

SHBA janë krenare që kanë mbështetur hartimin dhe negocimin e kësaj pakete reforme të fortë…”

…presim me kënaqësi të vazhdojmë partneritetin tonë jetëgjatë, e cila tani është shumë më e fortë.”

Miratimi i reformës në drejtësi, mbi të gjitha, është një fitore për popullin shqiptar.”

Majlinda Bregu, ish ministre e Partisë Demokratike dhe tani deputete e saj, është e pakënaqur me qëndrimet e kreut të kësaj partie.

Bregu deklaroi para gazetarëve se po shkon në Kuvend për të votuar Reformën në Drejtësi.

“Deri sot, tha ajo, kisha besuar në marrëveshjen, por burrat janë bërë më të këqinj se gratë e këqija dhe i qëndrojnë fjalës. PD e ka pranuar marrëveshjen për ta votuar Reformën në Drejtësi. Prandaj të vijë në Kuvend dhe ta votojë.”

Nga Aleksandra Bogdani, BIRN

Tetë gjyqtarë të Apelit të Tiranës dhe dy gjyqtarë të Apelit në Vlorë zotërojnë së bashku rreth 800 milionë lekë pasuri të deklaruar ose më shumë se gjysmën e pasurisë së të gjithë gjyqtarëve të Apelit në vend. Dhjetë gjyqtarët e top-listës numërojnë 12 kompani biznesi dhe miliona lekë të investuara në pasuri të paluajtshme.

Portofoli i dhjetë gjyqtarëve të Apelit në Shqipëri vlen 802 milionë lekë ose më shumë sesa gjysma e pasurisë së 81 gjyqtarëve të karrierës të marrë së bashku. Të dhënat e siguruara nga BIRN tregojnë se dhjetë gjyqtarët më të kamur të Apelit në vend kanë pesëfishuar  pasurinë e tyre nga viti 2003 deri në fund të vitit 2014, duke investuar vlera të mëdha parash në pasuri të paluajtshme dhe kompani biznesi.

Lista e gjyqtarëve më të pasur të Apelit në Shqipëri kryesohet nga Gjin Gjoni-njëherazi anëtar i Këshillit të Lartë të Drejtësisë. Gjyqtari i shumëdiskutuar, sipas të dhënave të analizuara nga BIRN ka arritur disa rekorde njëherësh; ai ka shënuar kurbën më të lartë të shtimit të pasurisë në 11 vjet dhe zotëron familjarisht numrin më të madh të kompanive të biznesit.

E dyta në listë është gjyqtarja e Apelit të Vlorës, Gjinovefa Gaba, e ndjekur nga Zegjine Sollaku, Alaudin Malaj dhe Agim Bendo të Apelit të Tiranës. Vlera më të vogla pasurie-por gjithsesi pjesë e 10 më të pasurve zotërojnë gjyqtarët Lefter Jahaj, Gurali Brahimllari i Apelit të Krimeve të Rënda, Fiqerete Mullaj, Vasil Hanxhari dhe Evjeni Sinojmeri.

Në vitin 2003-viti i parë i deklarimit të pasurive për zyrtarët e lartë-dhjetë gjyqtarët e Apelit zotëronin së bashku 145 586 726 lekë ose 1.2 milionë USD. Në fund të vitit 2014, pasuria bruto e tyre, sipas deklarimeve që ata vetë kanë bërë është rritur me rreth 5 milionë USD.

Të dhënat e siguruara nga BIRN tregojnë se gjyqtarët më të pasur në Shqipëri zotërojnë gjithashtu në total një paketë borxhesh prej 152 029 223 lekësh ose 1.2 milionë USD në fund të vitit 2014. Ndërsa pasuria neto kap shifrat e 650 080 518 lekëve ose 5.3 milionë dollarëve në total.

Të dhënat e përftuara tregojnë se shtatë gjyqtarët më të pasur i përkasin Gjykatës së Apelit të Tiranës. Dy prej tyre janë gjyqtarë Apeli në Vlorë dhe një i tretë punon në Gjykatën e Apelit të Krimeve të Rënda.

Rrjeti Ballkanik i Gazetarisë Investigative, BIRN analizoi deklaratat e pasurisë së 81 gjyqtarëve të Gjykatave të Apelit në Shqipëri, pasi i administroi ato nga Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive, ILDKPKI përmes një kërkese të bazuar në ligjin për të drejtën e informimit.

Të dhënat e plotësuara nga gjyqtarët në secilën deklaratë vjetore u hodhën në një databazë dhe iu nënshtruan analizës aritmetike dhe logjike, e cili bazohet në një nga format e kontrollit të përdorura nga ILDKPKI për të hetuar pasurinë e zyrtarëve dhe është e njohur si një nga praktikat më të mira ndërkombëtare.

Përmes hedhjes në sistem të pasurive të deklaruara dhe vlerës së tyre, databaza gjeneron të dhëna për vlerën e përgjithshme të pasurisë së 81 gjyqtarëve, për pasurinë në total që zotëron secili gjyqtar dhe për shpërndarjen e saj sipas pasurive të paluajtshme apo llogarive bankare.

Të dhënat e përftuara nga ILDKPKI nuk ofrojnë fakte nëse pasuritë e këtyre gjyqtarëve janë shtuar apo jo në mënyrë të kundraligjshme. Gjithashtu, përfundimet e BIRN bazohen në pasuritë që gjyqtarët kanë deklaruar në ILDKPKI, sipas kategorive të përcaktuara prej tyre.

Hetimet e thelluara të Inspektoriatit të Lartë të Deklarimit të Pasurive kanë nxjerrë të dhëna të ndryshme në të paktën dy raste, Gjin Gjonin dhe Alaudin Malajn. Dy gjyqtarët janë kallëzuar më pas në Prokurori, me akuzat e deklarimeve të rreme dhe fshehjes së pasurisë.

Gjyqtarët më të pasur

Në deklaratën e tij të parë, Gjin Gjoni raportoi në Inspektoriatin e Lartë të Pasurisë vetëm të ardhurat e tij nga paga si gjyqtar dhe një automjet “Benz” në emër të vëllait në vlerën e 1.3 milionë lekëve për vitin 2003. Në fund të vitit 2014, pasuria e anëtarit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë vlen rreth 162 milionë lekë ose 1.3 milionë dollarë.

Të dhënat e analizuara nga BIRN tregojnë se Gjoni ka në fund të vitit 2014 një paketë borxhesh rreth 20 milionë lekë. Pasuria e tij neto në fund të periudhës së deklarimit është 141 milionë lekë ose 1.1 milionë dollarë.

Përgjatë 11 viteve të analizuara, Gjoni ka qenë ortak në tre kompani biznesi, aksionet e të cilave ia ka transferuar bashkëshortes së tij, Elona Çaushi. Në fund të vitit 2014, kjo e fundit ishte pronare e gjashtë kompanive të biznesit, ku vendin kryesor e zë “Albanian Duty Free Distribution” me një kapital prej 25 milionë lekësh sipas Qendrës së Regjistrimit të Bizneseve.

Gjin Gjoni është njëri prej 12 gjyqtarëve që ILDKPKI kallëzoi në Prokurori në prill 2014 për veprat penale të deklarimit të rremë, falsifikimit të dokumenteve dhe pastrimit të produkteve të veprës penale. Prokuroria dhe gjykata pushuan akuzat kundër tij, përmes një procesi të debatueshëm.

Ndryshe nga Gjin Gjoni, gjyqtarja e Apelit të Vlorës, Gjinofeva Gaba ka zotëruar një pasuri të konsiderueshme në vitin 2003-sipas deklaratës së parë të pasurisë së saj. Të dhënat e siguruara nga BIRN tregojnë se në vitin 2003, Gaba zotëronte mbi 45 milionë lekë ose 373 mijë dollarë pasuri. Në vitin 2014, pasuria e saj është ngjitur në 126 milionë lekë ose rreth 1 milion dollarë.

Kompania e bashkëshortit të saj me aktivitet në fushën e printimeve dhe botimeve siguron një pjesë të të ardhurave të deklaruara të gjyqtares, ndërsa pasuria më me vlerë e familjes është një apartament në qendër të Tiranës.

Me një portofol prej 101 milionë lekësh pasuri bruto, Zegjine Sollaku renditet e treta në listën e gjyqtarëve më të pasur. Në vitin 2003, familja Sollaku deklaronte rreth 14 milionë lekë pasuri, të përbërë nga dy apartamente, një shtëpi private dhe një sipërfaqe të konsiderueshme pylli.

Në fund të vitit 2014, kjo pasuri llogaritet në 101 milionë lekë, ndërkohë që borxhet e familjes kapin shifrën e 17 milionë lekëve. Pasuria e deklaruar e familjes Sollaku ka shënuar ritme të shpejta rritjeje pas vitit 2008, kur bashkëshorti i gjyqtares, ish-prokurori i Përgjithshëm, Theodhori Sollaku ka filluar aktivitetin si avokat.

Nga viti 2008 deri në vitin 2014, gjyqtarja Sollaku ka deklaruar të ardhura nga studioja avokatore e bashkëshortit 87 milionë lekë, çka i ka mundësuar familjes të shtojë pasuritë e patundshme në vlera të mëdha parash në Tiranë.

Ish-kryetari i Gjykatës së Apelit të Tiranës, Alaudin Malaj, një tjetër personazh i diskutuar i sistemit të drejtësisë në vend zotëron sipas të dhënave të BIRN një pasuri të deklaruar prej rreth 92 milionë lekësh ose 752 mijë dollarësh.

ILDKPKI e kallëzoi Malajn në vitin 2014, duke e akuzuar atë për fshehje të pasurisë, që sipas saj kapte shifrën e 1.7 milionë eurove, por Prokuroria i pushoi hetimet.

Në deklaratën e vitit 2003, Malaj raportonte se pasuria e tij është 8 milionë lekë. Të dhënat e analizuara nga BIRN tregojnë se pasuria e tij e deklaruar është rritur me rreth 84 milionë lekë në 11 vite.

Malaj ka blerë gjashtë apartamente në Tiranë dhe Durrës përgjatë viteve 2003-2014, ndërsa babai i tij i ka dhuruar bashkëshortes Edlira Malaj dy apartamente të tjera. Pasuritë e patundshme janë kthyer në një gjenerator të ardhurash për familjen e gjyqtarit Malaj, pasi disa apartamente u dhanë me qira në vlera të konsiderueshme, ndërsa disa të tjera u shitën në vlera shumëfish më të larta se ç’ishin blerë.

Gjithashtu, familja Malaj zotëron 4 kompani biznesi në Vlorë, Tiranë dhe Kosovë, dy prej të cilave kanë si aktivitet kryesor fushën e ndërtimit.

Agim Bendo, një tjetër gjyqtar i Apelit të Tiranës zë vendin e pestë në listën e gjyqtarëve më të pasur të Apelit. Me një pasuri bruto prej 28 milionë lekësh në vitin 2003, familja Bendo është ngjitur në shifrat e 77 milionë lekëve të deklaruara në fund të vitit 2014.

Si shumica e gjyqtarëve në Shqipëri, edhe familja Bendo ka investuar para në pasuri të paluajtshme, ndërsa siguron të ardhura edhe nga aksionet që bashkëshortja e gjyqtarit zotëron në një kompani private.

Lefter Jahaj dhe Gurali Brahimllari zotërojnë respektivisht 57 milionë dhe 54 milionë lekë pasuri në fund të vitit 2014. Të dy gjyqtarët kanë arritur të katërfishojnë pasurinë e tyre nga viti 2003 deri në fund të vitit 2014, ndërkohë që burimet e pasurisë kanë qenë të ndryshme.

Prona më me vlerë e familjes së gjyqtarit të Apelit, Jahaj është një apartament me vlerë 130 mijë dollarë, për të cilën gjyqtari deklaron se e ka blerë me paratë e kursyera dhe ndihmë financiare nga familja dhe të afërmit që ndodhen në Kanada.

Ndërsa të ardhurat kryesore në familjen e gjyqtarit të Apelit të Krimeve të Rënda, Brahimllari vijnë nga bashkëshortja me profesion stomatologe.

Fiqirete Mullaj, gjyqtare e Apelit të Tiranës renditet e teta në listën e pasurive të analizuara nga BIRN. Familja e gjyqtares Mullaj ka një pasuri me vlerë 47 milionë lekë dhe zotëron zero lekë borxhe.

Megjithatë, pasuria e saj përbëhet kryesisht nga të ardhurat e punës së specializuar të bashkëshortit të saj, studiues i njohur në Institutin e Kërkimeve Biologjike dhe paga e djalit të gjyqtares, i cili punon për një prej bankave më të mëdha në Shtetet e Bashkuara.

Në fundin e listës së dhjetë gjyqtarëve më të pasur të Apelit renditen Vasil Hanxhari i Gjykatës së Apelit Vlorë dhe Evjeni Sinojmeri e Apelit të Tiranës. Të dhënat e analizuara nga BIRN tregojnë se Hanxhari e ka dyfishuar pasurinë e tij gjatë 11 viteve, duke llogaritur në portofolin e tij 43 milionë lekë të deklaruara në fund të vitit 2014.

Ndërsa gjyqtarja Sinojmeri e ka dhjetëfishuar pasurinë e saj në 11 vite, duke kapur shifrën e 41 milionë lekëve në fund të vitit 2014.

Biznesi i gjyqtarëve

Sistemi gjyqësor shqiptar vuan një nivel të lartë korrupsioni, sipas perceptimit të shumicës së shqiptarëve dhe raporteve monitoruese ndërkombëtare. Një reformë në drejtësi që mundëson njëkohësisht pastrimin e sistemit nga gjyqtarët e korruptuar është kushti kyç i Brukselit për ecurinë e mëtejshme të Shqipërisë drejt Bashkimit Europian.

Nëse reforma miratohet më 21 korrik, pasuritë e gjyqtarëve në vend do t’i nënshtrohen një skanimi të thelluar nga institucionet e vetingut, pasi konsiderohen si një nga indikatorët që përcakton integritetin e gjyqtarëve të Shqipërisë. Bashkë me pasurinë, gjyqtarët do të filtrohen edhe për lidhje të dyshuara me krimin e organizuar apo për aftësitë e tyre profesionale.

Në dy investigime të mëparshme të bazuara në deklaratat e pasurisë së 11 viteve, BIRN arriti në përfundimin se 81 gjyqtarët e Apelit në Shqipëri zotërojnë së bashku më shumë se 2 miliardë lekë të deklaruara pasuri.

Duke përdorur teknikat e certifikuara të kontrollit aritmetik dhe logjik, BIRN arriti të zbulonte gjithashtu se 79 për qind e gjyqtarëve të Apelit rezultojnë se kanë pasur të paktën në një vit të karrierës së tyre diferenca të pajustifikuara midis pasurisë së krijuar dhe burimeve financiare të deklaruara.

Në total, shuma e pajustifikuar nga gjyqtarët e Apelit kap shifrën e 2.7 milionë USD.

Megjithatë, analiza e deklaratave të pasurisë tregon gjithashtu se stili i jetesës së gjyqtarëve të karrierës në Shqipëri mbështetet sot nga disa burime të ardhurash, ku paga nga funksioni zë vetëm 1/3 e totalit të fitimeve.

Në vitin 2004, paga si gjyqtar përbënte gjysmën e të ardhurave familjare në total.

Të ardhurat nga kompanitë e biznesit të familjarëve, nga shitja e pasurive të paluajtshme apo nga qiratë e apartamenteve zënë një volum të rëndësishëm të pasurisë së përgjithshme të gjyqtarëve të Apelit në Shqipëri.

BIRN arriti të zbulojë se 81 gjyqtarët kanë përfituar në total 439 537 823 lekë (3.6 milionë USD) nga kompanitë e biznesit, 165 412 983 lekë (1.5 milionë USD) nga shitja e pasurive të paluajtshme dhe 11 2849 267 lekë (923 mijë USD) nga qiratë përgjatë dhjetë viteve të deklarimit të pasurisë.

Gjyqtarët deklarojnë gjithashtu vlera të konsiderueshme dhuratash cash, të ardhura nga mësimdhënia apo të ardhura të tjera, të cilat nuk përfshihen në kategoritë e mësipërme.

Detyrimet e gjyqtarëve të Apelit përbëjnë më pak se ¼ e të ardhurave totale të tyre. Shumica e gjyqtarëve deklarojnë borxhe për llogari të kredive bankare, borxhe ndaj palëve të treta dhe ndaj kompanive të ndërtimit.

Në deklaratat e tyre fillestare të dorëzuara në ILDKPKI në vitin 2004, gjyqtarët raportojnë borxhe në vlera të mëdha ndaj palëve të treta dhe më pak kredi bankare. Në vitin 2014, raporti është i përmbysur, ndërsa kreditë bankare zënë pjesën më të madhe të detyrimeve të tyre.

Kur na ndajnë vetëm pak orë nga seanca e shumëpritur kur pritet të kalojë reforma në drejtësi, komunitetet e Krishtera të Shqipërisë kanë dalë sot me një deklaratë të përbashkët për mediat ku i bëjnë thirrje faktorëve dhe liderëve politikë që të miratojnë këtë reformë të rëndësishme.

Në këtë deklaratë theksohet se gjetja e një gjuhe të përbashkët që reforma në drejtësi të kalojë me konsensus është në interes të vendit dhe qytetarëve shqiptarë.

DEKLARATA E PLOTË 

Ne Komunitetet e Krishtera të Shqipërisë (Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë, Kisha Katolike në Shqipëri dhe Vëllazëria Ungjillore e Shqipërisë), jemi duke ndjekur me interes dhe shqetësim rrugëtimin e reformës në drejtësi gjatë gjithë kohës që flitet për të. Në mënyra të ndryshme, kemi thënë fjalën tonë për këtë reformë në përgjithësi apo për aspekte të veçanta të saj.

Në këtë moment kaq delikat, kur po afrohet data dhe mundësia për t’i dhënë vendit një reformë në drejtësi, e cila është ndër hallkat më problematike të shtetit dhe të shoqërisë shqiptare, dhe që prek drejtpërdrejtë jetën dhe cilësinë e jetës së qytetarëve shqiptarë, i bëjmë thirrje sensit të përgjegjësisë të faktorëve dhe liderëve politikë, që të gjejnë me patjetër një konsensus për këtë reformë ashtu siç edhe faktori ndërkombëtar është duke theksuar. Gjetja e një gjuhe të përbashkët në interes të vendit, jashtë interesit vetjak apo të një grupimi të caktuar politik, është sot misioni juaj i madh.

Drejtësia dhe zbatimi i përpiktë i saj nuk është një zgjedhje në jetën e një populli që synon të jetë një vend demokratik, por element themelor, për të cilin duhet të kontribuojmë të gjithë që të garantojmë ndarjen nga korrupsioni, i cili si gangrenë rrezikon shëndetin dhe jetën e njerëzve dhe të shoqërisë.

Gjetja e konsensusit për miratimin e reformës në drejtësi jemi të bindur se do të shtojë besimin e popullit tek faktori politik dhe do të ndikojë në ndërtimin e një të ardhmeje më të mirë, ku shteti i së drejtës do të jetë në shërbim të qytetarëve dhe të së mirës së përbashkët.

Orët në vazhdim janë shumë të rëndësishme dhe jetike për këtë reformë. Ne besojmë se ka ende hapësira për t’u ulur dhe për të lënë mënjanë retorikën konfliktuale. Populli pret shumë nga ju e nga ne të gjithë, që në mënyra të ndryshme duhet të kontribuojmë në përmirësimin e jetës së tij. Ne premtojmë lutjet tona dhe të besimtarëve tanë drejtuar Zotit, për gjetjen e një gjuhe të përbashkët dhe miratimin e kësaj reforme.

Paqja e Zotit qoftë me ju!

Deputeti Eduard Selami është i pari që shpall publikisht se do të japë votën e tij për Reformën në Drejtësi edhe nëse Partia Demokratike nuk pranon të miratojë këtë reformë.

Lajmin e bën të ditur News24 duke theksuar se deputeti është i vendosur të votojë në favor të reformës.

Eduard Selami tha se vota për reformën eshtë vota për të ardhmen e Shqipërisë. Ai i ka bërë thirrje kreut të Partisë Demokratike të ndryshojë qëndrimin ndaj reformës dhe të lejojë deputetët të votojnë sipas bindjeve të tyre.

Ka patur një odise të gjatë negociatash me PD për reformën në drejtësi. Është realizuar progres i mirë për disa çështje, por vija e kuqe e SHBA dhe BE ka rezultuar e pakapërcyeshme për pretendimin e BE për të hequr nga projekti kushtetues, operacionin ndërkombëtar të monitorimit, dhe për të ndryshuar kornizën e këtij operacioni, që synon pastrimin e sistemit nga të korruptuar. Propozimi hibrid i paraqitur nga Nuland është e vetmja mundësi për konsensusin parlamentar të 21 korrikut.

Unë e rikonfirmoj se deri në ora 10:00 të 21 korrikut, gatishmëria për të gjetur zgjidhje për këtë propozim, tashmë është e plotë. Ne 140 deputetët e Kuvendit të Shqipërisë është shumë e qartë o të votojmë në emër të Shqipërisë, dhe njerëzve të këtij vendi, për të shpëtuar nga kthetrat e atyre që kanë marrë peng këtë vend, ose të veprojmë sipas frikës duke lejuar këtë pengmarrje shekullore. Ose të votojmë faqebardhë për të mundësuar çeljen e negociatave e të ulemi në tryezën e BE, ose ta votojmë për faqen e zezë kundër SHBA e BE e ta bëjmë Shqipërinë vendin që do damkoset se refuzoi reformën strategjike për pastrimin e drejtësisë nga plehrat e korrupsionit.

O të votojmë me konsensus të gjithë së bashku, o të ndahemi në mbrojtës të dritës, e të errësirës. Prej 25 vitesh ua bëjnë ujë gjakun e shqiptarëve. I bëj thirrje kreut të PD të sillet si lider, se ka mbi supe përgjegjësin e një barre, nga ato që historia nuk i sjell përditë në udhëheqjen e një opozite. I kemi plotësuar opozitës kërkesën themelore për barazi të plotë në realizimin e reformës, por nuk mund t’ia plotësojmë kërkesën për të kundërshtuar SHBA dhe BE. PD ka kërkuar në këtë proces të gjithë atë që meriton, dhe e komplimentoj Bashën për rrekjen e tij për gjithë atë që kanë arritur. Por PD nuk mund të marrë atë që nuk i takon.

Thirrja ime për ndërgjegjen e çdo deputeti opozitar nuk është blerje, por përpjekje për të mos lënë gur pa lëvizur jo për hesapin aritmetik për qeverisë, por llogarinë morale të vendit që unë qeveris. Shantazhet, baltosjet, fjalë për djegie mandatesh, nuk më bëjnë një.

Unë kam qenë, jam dhe do të jem deri në orën 10:00 të datës 21 korrik për konsensusin dhe kam bërë gjithçka për këtë.

Të bashkojmë të gjitha partitë, të miratojmë bashkërisht reformën në drejtësi. Duke iu dhënë të gjithëve mesazh se s’ka asgjë të pamundur kur të gjithë jemi bashkë

TIRANE- Autoritetet franceze arrestuan dje një çift shqiptarësh në Nicë, me akuznë e bashkëpunimit me autorin e masakrës që la pas 84 të vdekur, mes tyre dhjetëra fëmijë.

“Albanian Daily News” ka zbuluar sot identitetin e tyre. Duke iu referuar burimeve të autoriteteve franceze, thuhet se shqiptarët janë Artan Henaj, lindur në Fier më 1978 dhe Enkelejda Zaçe, lindur më 1974 në Elbasan.

Dy shqiptarët akuzohen se furnizuan me armë 31-vjeëarin frankotunizian Mohamed Lahouaiej Bouhlel, i cili hyri mes turmës që festonte me kamion dhe la pas 84 viktima dhe qindra të plagosur, ndërsa u vra më pas nga policia.

Voal – Voal.ch shkruan se Knut Fleckenstein, anëtari i Parlamentit Europian boton sot një opinion për Eurpian Western Balcan ku nënvizon faktin “se Shqipëria është në një moment kruçial dhe se ai shpreson që Parlamenti i Shqipërisë do të votojë amendamentet e Kushtetutës me qëllim që reforma në drejtësi të nisë sa më shpejt që të jetë e mundur.”

“Që kur jam prej 2014 Reporter i Parlamentit Europian për Shqipërisë “, shkruan Knut Fleckenstein, “e kam vizituar shumë herë Shqipërinë dhe kam takuar përfaqësues të qeverisë, parlamentit, shoqërisë civile dhe kam diskutuar me ta nevojat e domosdoshme të reformave që i duhen Shqipërisë për pranimin në BE.” ” Reforma në drejtësi”, shkruan Knut Fleckenstein, “është më rambiciozja dhe më e rëndësishmja për Shqipërinë në këta 25 vjet.”

Pse është reforma anë drejtësi kaq e rëndësishme, shkruan Knut Fleckenstein:

“Së pari, sepse qytetarët e Shqipërisë janë të pakënaqur me shtetin ligjor në vendin e tyre…

Së dyti, sepse reforma në drejtësi është një nga pesë prioritetet themelore që ekspertët e BE i kërkojnë Shqipërisë t’i përmbushë për tä hapur negociatat e hyrjes në BE…

Së treti, një reformë e suksesëshme në drejtësi do të lejojë luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar në një mënyrë efektive….

E katërta, shteti ligjor do t’i lejojë Shqipërisë lehtësira për të ngritur biznese, do të ndihmojë investimet dhe do të krijojë mundësi për rritje të tregut të punës…., duke u krijuar njerëzve mundësi të mira perspektive në vendin e tyre….

E fundit por jo e pakta, kjo reformë do të jetë një test kruçial për liderët e Shqipërisë. Ata tani duhet të provojnë  se reforma në drejtësi është larg ndikimeve të politikës, korrupsionit dhe lidhjeve me krimin e organizuar….

Përmbushja e kësaj reforme është detyrim i shtetit të Shqipërisë ndaj qytetarëve të tij….”

Polemikat mes forcave kryesore politike në Tiranë mbi reformën në sistemin e drejtësisë morën një kthesë të re sot kur kryetari i LSI-së, Ilir Meta, propozoi një takim mes tij, kryetarit të PS-së Rama, kryetarit të PD-së Basha, ambasadorit amerikan Lu dhe ambasadores europiane Vlahutin për të gjetur kompromisin në afatin e fundit për miratimin e saj.

Duke sjellë një thyerje të papritur në radhët e maxhorancës, zoti Meta tha se ishte gati të jepte dorëheqjen nga posti i kryetarit të parlamentit, nëse kjo i shërben konsensusit, pasi ky të miratonte reformën e drejtësisë dhe të shpërndahej për t’i hapur rrugën zgjedhjeve të parakohshme, të përgatitura nga një qeveri teknike.

“Rruga më e mirë do të jetë ndërtimi i një qeverie ekspertësh, e cila pas miratimit të reformës e çon vendin në zgjedhje demokratike dhe të pakontestuara nga askush.” – tha ai.

Ai shtoi se mungesa e konsensusit për këtë reformë po sjell rreziqe të mëdha për Shqipërinë, e cila vuan nga një sistem gjyqësor i korruptuar.

“Unë shoh një rrezik serioz për vendin nëse reforma nuk miratohet me konsensus, sipas Venecias dhe pa dyshim edhe sipas standardeve europiane dhe euroatlantike. Në rast mosmiratimi të reformës, vendi do të bëjë një hap të madh prapa, duke i hapur rrugë paqartësive lidhur me institucionet dhe stabilitetin e vendit – tha zoti Meta.

Ai theksoi se mbështetste fuqimisht deklaratën e fundit të ndihmës sekretares amerikane Nuland për të arritur konsensusin, dhe se mbështeste propozimin hibrid të saj.

Zoti Meta tha se reforma në drejtësi bëhet për të paktën për 30 vitet e ardhshme, bëhet për gjyqësorin e ardhshëm dhe jo për të shpëtuar parlamentin aktual.

“Maxhoranca aktuale nuk i ka votat, por edhe në rastin e miratimit të saj pa konsensusin e opozitës, nëse mosmiratimi i saj është hap mbrapa për vendin, miratimi në mënyrë të diskutueshme apo ilegjimite mund të hapë një situatë të re për vendin, e cila mund të hapë një kapitull të gjatë të mungesës së stabilitetit në vend dhe funksionimit të institucioneve që përfshihen”, – tha zoti Meta.

Ai tha se për hir të kompromisit është gati të japë dorëheqjen në çast nga kryetar i parlamentit, ministrat e LSI-së po ashtu.

“Votat e LSI-së janë për reformën, mjafton që PD-ja dhe PS-ja të arrijnë konsensusin. I vetmi institucion që bën të mundur këtë është Komisioni i Venecias. Kjo nuk është çështje 88 apo 99 por e një mosbesimi të jashtëzakonshëm që ekziston sot jo vetëm në politikë, por edhe në opinionin publik” – tha zoti Meta.

Pak orë më vonë, ambasadori amerikan Donald Lu dhe ambasadorja e Bashkimit Europian, Romana Vlahutin pranuan ftesat e tij. Ambasadori Lu dhe ambasadorja Vlahutin kërkuan që bisedimet e të hënës të bazohen mbi propozimin e sjellë nga ndihmës sekretarja e shtetit Viktoria Nuland.

Ambasadori Lu theksoi në deklaratën e tij se “më 10 korrik qeveria dhe opozita u angazhuan para ambasadores Nuland se negociatat e ardhme do të bazohen vetëm mbi propozimin hibrid, i cili zbaton plotësisht pikën 88 të Komisionit të Venecias dhe ka mbështetjen e misioneve Euralius dhe OPDAT”.

Zonja Vlahutin tha se , e informoi zotin Meta, se BE e pranon ftesën e tij për t’iu bashkuar diskutimeve ditën e hënë, në rast se të gjitha partitë bien dakord, me mirëkuptimin se këto diskutime do të bazohen tek propozimi hibrid.

“Ambasadorja është e gatshme të ofrojë pikëpamjet e BE-së rreth propozimit dhe përputhshmërisë së plotë të rolit të parashikuar për Operacionin Ndërkombëtar të Monitorimit me Opinionin e Komisionit të Venecias, si edhe me qëndrimin afatgjatë të BE-së dhe SHBA-ve se i gjithë pushteti vendimmarres duhet të qëndrojë me autoritetet shqiptare” – thuhet në deklaratën e BE-së.

Bashkimi Evropian ka mbështetur dhe lehtësuar si punën e ekspertëve, ashtu edhe negociatat politike për reformën në drejtësi që prej fillimit. Kjo reformë kërkohet nga qytetarët shqiptarë dhe përbën një parakusht thelbësor për hapat e mëtejshëm të Shqipërisë për integrimin në BE.

“Ne jemi të gatshëm të vazhdojmë të japim asistencën tonë me anën e po ketij roli edhe në të ardhmen. Megjithatë, është e qartë që përgjegjësia për këtë reformë është e autoriteteve shqiptare” – deklaroi zyra e Delegacionit Europian..