Arkiv 2012

Voal-online – TIRANË, 29 QERSHOR – Shtëpia Botuese OMSCA-1 nxori dje në qarkullim vëllimin me poezi “Raspodi e Golgotës së Tranzicionit ” të autores Elida Buçpapaj. Redaktor i librit është Skënder Buçpapaj. Libri ka 144 faqe dhe kushton 500 lekë.

Libri poetik “Rapsodi e Golgotës së Tranzicionit” është prirë nga hyrja “Dy fjalë nga autorja” dhe nga parathënia e Skënder Buçpapajt.

„Rapsodi e Golgotës të Tranzicionit” është ankthi i bujshëm i një njeriu dhe i një shoqërie njëkohshëm për t’iu shpëtuar kthetrave të së djeshmes, për të dalë sa më shpejt nga labirintet.” Kështu shpreh kredon e saj poetike Elida Buçpapaj në fjalën e saj hyrëse.

–

POEZI E FRYMËZIMEVE NEOIMAZHISTE, E TUNDIMEVE SIMBOLISTE DHE E REBELIMEVE TRONDITËSE SUREALE

Nga Skënder BUÇPAPAJ

Poezi e imazheve tronditëse, poezi-dramë. Nëse trille hyjnore si poezia do të pranonin përkufizime, atëherë them se ky do t’i shkonte më shumë krijimtarisë së Elida Buçpapajt përmbledhur në librin e saj të ri “Rapsodi e Golgotës së Tranzicionit”.

Imazhi në qendër të frymëzimit poetik do të pagëzonte në fillim të shekullit të shkuar imazhizmin, një lëvizje poetike angloamerikane, të cilën Thomas Stearns Eliot, i shqipëruar tejet mjeshtërisht nga Elida, e konsideron lëvizjen e parë moderniste në arte. Eliot vetë do të ndikohej gjithë jetën nga imazhizmi, sidomos nga njëri prej themeluesve të imazhizmit, Ezra Pound. Madje poezitë e tij të personazheve, poezitë e tij portrete do ta kishin pikënisjen drejtpërdrejt nga vinjetat epigramatike të Pound.

Siç është në natyrën e poezive të kësaj prirjeje, edhe tek “Rapsodi e Golgotës së Tranzicionit”, personazhi, qoftë ai në vetën e parë, i gjithëpranishëm, qoftë personazhi me emër të përveçëm, qoftë personazhi alegorik apo personazhi simbol, qoftë në njëjës apo në shumës, priren drejt konkretizimit, drejt sendëzimit. Ku realiteti jepet si lojë e fantazi nga më spektakolaret, që të merr mendjen e të rrëmben shpirtin, por që mban vulën e kohës të cilën e jetojmë autorja dhe ne. Kjo bën që peizazhi të marrë frymë si njeri, ndërsa frymorët mitikë apo të mitizuar si engjëjt, shtrigat, lubitë, kanibalët, ujqit, çakejtë, kojotat, tartabiqet, magjistricat të marrin fytyra të bashkëkohësve tanë. Në këtë terren hedhin shtat simbole si “faraonët”, “Ramsesët”, “hunët dhe gotët e Jugut”, “Kali i Trojës në Veri”, “Kleopatra”, “Klu-klus-klanet”, “Sodomat dhe Gomorrat”.

Poezi e frymëzimeve neoimazhiste, do ta zgjeroja më tej përkufizimin tim për krijimtarinë e re të Elidës. Si kudo tjetër në art, ndjeshmëritë edhe në poezi çojnë drejt një prirjeje të caktuar, drejt formave dhe mjeteve të parapëlqyer, drejt zgjedhjes së aleatëve estetikë, filozofikë dhe etikë, drejt kërkimeve, drejt eksplorimeve dhe drejt zbulimeve artistike. Në art të gjitha këto bëjnë pjesë në pafajësinë e krijimit. Frymëzimet ndërtohen mbi bazën e një imazhi dhe shprehen poetikisht një ritëm të lirë. Ato janë sublimim i përjetimit emocional dhe i përsiatjes intelektuale, janë ndjenjë dhe mendim. Parimi estetik qendror i kësaj poezie është se objekti dhe pasqyrimi janë e njëjta gjë, pra sa objekti është pasqyrim, aq edhe vetë pasqyrimi është objekt.

Zbulime të mirëfillta poetike janë formanse si “lotët e urrejtjes”, “të njohurit s’më njohin”, “qielli refugjat”, “kockat e imta të yjeve”, “qielli me thesaret e tij personale” deri tek fjala “drithërenja” e përftuar nga ngjashmëria me “ngashërenja”. Të tilla janë edhe metaforat e përftuara nga metamorfozat e shumëfishta të njëpasnjëshme si “kurmin e bardhë/ si mështeknat/ ta kthyen në xham/ të thyeshëm si kristalet e borës”; “e dëshiron botën vetëm të bukur/ të paktën të bukur/ sa gishtat e tij të këmbës”; “qielli iu arratis prangave/ të reve dhe zinxhirëve të mjegullave për në Jug”; “gjurmët e gishtave/ të këmbëve të mia janë fotografi/ të eshtrave të ditëve të shkuara”. Nga të gjitha llojet e shkrimit letrar, poezia është e vetmja që ka privilegjin të rilexohet pafundësisht, të mësohet përmendsh, të deklamohet dhe të citohet. Poezitë e Elidës, në çdo lexim, i japin kënaqësi befasuese, zbulimesh si ato më sipër lexuesit të thjeshtë, kritikut apo eseistit.

“Shqipëria asht diell,/ andërr, zhgjandërr,/ asht shi, breshër, borë,/ furtunë, stuhi,/ stuhi në gotë;/ delir,/ gënjim, zhgënjim/ asht pranverë, verë,/ verë e kuqe, e bardhë,/ dehëse,/ dehje/ verë e dielltë,/ Drin, Bunë, Vjosë,/ Shkumbin, Valbonë;/ asht Liqen, kodër, mal,/ fushë e ultësirë;/ asht ofshamë….” Këto janë vargjet e para të poezisë së parë (“Shqipëria asht”) të librit të ri të Elida Buçpapajt. Autorja, pra, parapëlqen vargun e bardhë, organizimet jostrofëshe, jometrike, monokolone. Poezia e saj pajton dhe kundërvë asimetrinë me simetrinë, rregullin me çrregullin, kaosin kozmik me monotoninë tokësore, abstrakten e kulluar me konkreten e vrazhdë, duke i manifestuar parimet e saj estetike deri edhe në rrafshin gjuhësor.

E gjithë kjo dramë luhet në një atmosferë simboliste, çka përbën një përmasë qendrore të frymëzimeve neoimazhiste të poezisë së Elida Buçpapajt. Simboli që do t’i shprehë lidhjet poete-atdhe, Elidë-Shqipëri do të jetë Jugu: “Mbetem e shushatur/ prej mungesës së qiellit/ të gllabëruar/ nga retë e mugëta/ dhe kur vjen nata/ e njëtrajtshme/ kur mungojnë/ yjet/ si gurët kilometrikë/ që ndrisin prej fosforit/ të eshtrave/ nëpër rrugën e kthimit/ drejt Jugut/ dhe arsyes/ Por arsyeja e humbi rrugën/ në natën/ pa qiell/ që si lubi i gëlltiti yjet dhe hënën/ dhe shpresa humbi/ si një monedhë/ në oqeanin e zi të natës/ pa zbardhëllimën/ e gurëve kilometrikë.” Nën këtë frymë përftohen simbole si “Kuçedra flokëkuqe” që na e pati zili fluturimin, “bastardët e tranzicionit”, “çakejtë e urbanizmit”. Përballë tyre, sa hajthëm aq dhe fisnikërisht qëndrojnë simbole ku poetja e mban të hedhur ankorën e lidhjeve me atdheun, si Ura e Tabakëve, “ciceronia që më nxjerr nga ngujimi i ankthit”.

Nuk mungojnë situatat surealiste, çka i bën të panevojshme edhe shenjat e pikësimit sidomos në poezitë e mallit të skajmë dhe rebelimit të shfrenuar. Shembull i fatalitetit surealist, ndoshta më i spikaturi në libër, është poezia “Vargje për përbindëshat e tranzicionit”: “Ne njerëzit e çliruar nga bunkerët e rrathëve/ të ferrit/ tash e mbas/ e të gjitha herët/ jemi të ngopur/ nginjtas/ me shëmtimin/ postum/ dikur në emër/ të tutës/ sot në emër të mostutës/ dje në emër/ të kuçedrës së diktaturës/ sot në emër të prostituimit të lirisë.”

Më kulmin e shfrimeve dhe shfrenimeve poetike, në trajektoren mes atdheut dhe poetes e anasjelltas, një vend qendror zë cikli kushtuar Kosovës, tragjedia më e madhe e përjetuar deri sot nën kupën qiellore , “Kosova vendi ku Zoti i shumon fëmijët si fijet e barit”, i paraprirë nga thënia e Ibrahim Rugovës, “Kosova është një vend i vogël, por ajo gjithashtu ka shumë pasuri që janë dhënë për ne nga Zoti”. Cikli hapet me “Unë vij në Prekaz”, përjetim thellësisht dramatik, ku poetja ngrin “e palëvizur si mermeri i varreve/ nën harkun/ e violinave të vajit/ të fijeve të barit/ që qajnë/ nga mungesa/ e hapave/ të fëmijëve. Pastaj vijnë tri poema: “Kur vjen qershori vritet Bardhyl Ajeti”, “Balada e 3500 nënave shqiptare që presin 3500 fëmijë të zhdukur” dhe “Vajza e vogël me emrin Lule”, kushtuar vogëlushes pa emër, të pagëzuar prej poetes Lule, është një simfoni tejet e përkryer imazhesh kushtrimtare: “Vajza e vogël/ me trupthin e zvogëluar/ prej frikës/ nga nata që e rrëmbeu/ prej shtëpie/ duke ia grisur dhe shqyer lodrat/ prej të cilave ajo shpëtoi/ vetëm vizatimin e fundit/ të saj/ ku me lapsat me ngjyra/ kishte vizatuar/ lule dhe shtëpinë e saj/ në Kosovë/ Vajza e vogël… / me zemrën që vazhdon/ t’i dridhet/ si një fije bari,/ nëpër ujërat e ftohtë/ të Danubit të largët…”

Me librin e saj të ri „Rapsodi e Golgotës së Tranzicionit”, Elida Buçpapaj e vendos veten në një pozicion paraprijës (avangardë ) poetik, në një rrymë kundër-rrymë. Krijimet e saj janë të përkora në strukturë dhe shqiptim, pajtojnë në vetvete frymën mistike dhe teknikat simboliste për të krijuar një formë poetike me tingëllim klasik e njëherësh modern, njëherësh të thjeshtë e të kursyer sa të ndërlikuar dhe kompleks, njëherësh të butë sa edhe të ashpër, sa të bukur aq dhe antidekorativ, njëherësh të butë dhe provokativ, njëherësh subjektiv dhe objektiv, njëherësh ritmik dhe jo metrik, njëherësh ledhatues sa edhe tronditës dhe shokues. Metafora e kësaj poezie nxit zbulimin dhe shpalosjen intuitive të realitetit në thelbin e tij të vërtetë. Kambanat e imazheve të kësaj poezie bien për zhdukjen e frikës, bien për shpërgjumjen, bien për zhdehjen, bien për zgjimin, bien për t’i dhënë fund ankthit dhe makthit të kalvarit të përbindshëm posttotalitar që ka pllakosur deri sot e gjithë ditën anembanë hapësirës së qenies shqiptare. Është një Rapsodi virtuoze e Golgotës së Trazicionit shqiptar.

DY FJALË NGA AUTORJA

Po i shkruaj këto radhë me rastin e botimit të librit tim „Rapsodi e Golgotës së Tranzicionit”. I takoj asaj gjenerate, ku fatbërës i jetës time ishte një regjim totalitarist mynxyrësjellës, në antitezë të plotë me poezinë, për fajin e vetëm se isha e bija e një poeti, të cilin regjimi e kishte futur në listat e njerëzve të padëshiruar . Dhe ky ritual pritej të përsëritej brez pas brezi, nga poeti, tek vajza e poetit, nipat e stërnipat e poetit, në vijimësi.

Si bijë arti, u linda me poezinë, isha objekti poetik i tim eti, e rrethuar nga tik-taket e makinës së shkrimit, nga bota poetike e fantazisë dhe figurave si kaligramet e Apollinaire-it, duke dëgjuar tim atë kur deklamonte, tek deklamimet e mia të para deri sa nisa edhe unë të shkruaj poezitë e mia, si shprehje vokacioni e trashëgimie genetike. Por ndërsa tim eti iu ndalua e drejta e shkrimit në moshë madhore, mua m’u ndalua që fëmijë, ky regjim monstrum të dënonte edhe në barkun e nënës, duke na futur në listat e qytetarëve të dorës së fundit, të atyre që i linte gjallë vetëm për t’i poshtëruar e depersonalizuar, e që me ne pastaj të frikësonte të tjerët.

Jeta jonë ishte gjithë trauma dhe vuajtje, të braktisur nga të gjithë, por jo nga poezia! Isha e përjashtuar për jetë nga listat e atyre që regjimi i zgjidhte se cilët do të ishin shkrimtarët dhe poetët e Partisë së Punës, por isha e privilegjuar në listat e përpiluara nga vetë Kaliopi, muza e Homerit dhe e poetëve, e cila edhe në momentet më të vështira të jetës nuk më braktisi.

W.H. Auden thotë se „Një poet është para së gjithash një person i dashuruar me gjuhën”. Po, qëndron, por unë do të thosha se një poet është, para së gjithash, i dashuruar me ndjenjat më të holla të zemrës, me spleen-in, e shpirtin e tij. Dhe jam dakord potësisht me Jevgeni Jevtushenkon se « Biografia e poetit janë poezitë e tij„. Duke shtuar se biografia e poetit është biografia e shoqërisë ku jeton, e dramave të saj kozmike, vuajtjeve, sfilitjeve, pengjeve, dështimeve, humbjeve, sfidave, gjithçka është në këtë funksion, ku poeti si një kronikan respekton thelbin e së vërtetës të ndjenjave. Poeti nuk gënjen kurrë, nuk është hipokrit, nuk është fals, poeti iu qëndron besnik sensacioneve të tij, i bindet muzës së tij; poeti është i çuditshëm, „strange”, i veçantë, ngjan gati si i huaj me botën që e rrethon, sepse ndjenja e bën të parandjenjë, të parashohë, të parathotë; poeti është më njerëzori, nuk e vret dot një mizë, nuk fyen dot askënd, poeti kur ndihet se gabon, kërkon ndjesë, poeti fal kur e fyejnë, poeti nuk është lulja e së keqes, është klithma kundër saj. Vargjet e librit tim „Rapsodi e Golgotës së Tranzicionit „ janë fragmente të biografisë sime dhe të shoqërisë së qytetarëve, janë pasqyrë e atij kalvari që kemi hequr dhe e asaj Golgote të tranzicionit që na i tërheq zvarrë me brutalitetin e zvarritjes që Akili i bënte Hektorit, vitet e bukura të jetës.

Kur menduam se diktatura u rrëzua, sepse poetët janë edhe besimtarët më naivë të rruzullit, besuam se jeta jonë do të merrte kuptimin e bujshëm, larg reminishencave, inercisë dhe atavizmave të së djeshmes, por mjerisht shohim se pas njëzet vitesh kohën na e kanë bjerrë njerëzit që në fakt nuk kanë lidhje me atë që ne ëndërruam.

Një shoqëri e dalë nga një burg-bunker gjysmëshekullor nuk mund të shërohet në mënyrë të menjëhershme, por të paktën tani jemi të kthjellët dhe syçelë. Të paktën askush më nuk mund të na i diktojë dhe t’i zgjedhë mes turmës se cilët do të jenë poetët dhe as dogmat nuk mund të na i paraqesë më askush si ideale të lirisë. Këtë pak a shumë shpreh edhe poezia ime e këtij vëllimi poetik. Ky vëllim i ka shpëtuar fatalitetit të diktaturës, këto vargje janë të çliruara nga iluzionet dhe janë të shqiptuara në mënyrën më të sinqertë të mundshme, me sinqeritetin e fëmijës që nuk di të gënjejë kurrë.

Duke kaluar jetën time në rivistë në një minutë të tërën, me shpejtësinë e trokun e trenave e shoh portretin tim në mosha të ndryshme, diku duke matur të rrahurat e shpeshta të zemrës prej fantazmave të frikës, që shkaktonte terrori i një regjimi, që kishte fikur sa e sa jetë të pafajshme, me atë pamundim sa të duhet të ndezësh a të fikësh një fill shkrepse. Por e mbijetuar sepse prapë ne ishim fillimi i fundit të tyre, i gjeneratave të para që u ndriti ylli i fatit sepse i shpëtuam ad literam ferrit të diktaturës, paçka se u futëm në spiralet e Golgotës së tranzicionit. Por destini i poetit më në fund i shpëtoi lakut të litarit të xhelatit si oguri i një fillimi të pritur e të vonuar njëkohshëm.

Zotit i jam mirënjohëse gjithashtu sepse na shpëtoi nga armata e produktit më mizerabël të superstrukturës totalitariste që prodhonte akulturizëm dhe lejfenizimin e shqiptarëve, një soj larje trush nga njerëz mediokër dhe të pashpirt, që ende sot i ngrohin duart mbi zjarrin e kalvarit të tranzicionit, ku kultura shqiptare po vazhdon të digjet në turra drush e vendin e xhelatëve të kritikës socrealiste që i çonte poetët në litar, e ka zënë antikritika, ajo që vazhdon të jetë e varur nga politika, në një formë spektakolare, tragjiko-komike si dordolecë në një buratiniadë.

„Rapsodi e Golgotës të Tranzicionit” është ankthi i bujshëm i një njeriu dhe i një shoqërie njëkohshëm për t’iu shpëtuar kthetrave të së djeshmes, për të dalë sa më shpejt nga labirintet e saj në dritën e diellit, në emër të asaj që na vjen në dorë vetëm një herë.

DON NDRE MJEDJA
(1866 – 1937)

SCODRA

I.

O Tarabosh, i mnert, ndéja hyjnore,
Ku, e rrebt, rrufenat Fromboja farkote,
E e perzemruem’, gjyteteve mizore
Pshtjell’ me shtergata e bumbullim’ i lshote.

Andej mbi breshtat e mbi land’t pjellore,
Qi rreze diellit per dëshir s’ pershkote,
Ti soditshe gjarpnues neper fushore
Kulmin e Drinit me qeti kah shkote.

E kuvendshe me té madhnin’ e Ilirit,
Ku t’ lir si shqypet neper bjeshk, banoshin
Nipat e hyjvet Ilirjak’ e t’ robit.

E n’ at zemer u knaqshe pa fé kobit.
E u knaqshin hyjzit qi tinzisht veshtoshin
Nper heshtime t’ pamatuna t’ ethirit.

II.

O dishmitar i shekujve t’ panjehun,
Qi pershkove me sy gjind e ndodhina
Si dhent blegtori kur, avit’ te trina,
Vezhgon vathin e vet e rri tu’ i njehun:

Difto si motit, prej hyjnis i ngrehun,
Per kto vênde lakmues e kto krahina,
Rrani nder treve hijeshue n’ çetina
E badra t’ verdha me ata gjetht e prehun,

Si nji popull me shpatë i armatisun,
Ili fatbardh’, Ili qi blegtoresha
Galateja perfitoi e Polifemi;

E kjene shkuesa prej Olimpit nisun
Bind fuqimadhi e Senton hyjnesha
E dasmor i gjith zotave polemi.

III.

Difto si grigjen neper shpat kur lshote
Me lkur’ harushet vesh’ e njesh’ barija,
Gjith rrotull Krajës e ka merr Rumija
Kumbim trokash mbi troje tingullote;

E dhênt blegroshin neper dushk; gjiplote
Gjellet nder megje siellishin me mija
E t’ permállshme kundruell pallshin, e n’ shpija
E nder peqina ‘j tjetrë gridh’ ushtote.

Maje currave tu’ u pshtet’ me fyll shtogut
E buz’ kronit barit zgaçen nen hije
Kndoshin, e ndalej fluturimi i zogut.

E i perkdhelun prej kang’sh, shpell’ e shkambije,
Lête gjarpni i helmuem, e mjedis t’ logut,
Ngrehun kryetin perpjet, vrote me shije.

IV.

E ti smiren difto qi t’ perzêmruemit
Hyji e Elades germoi, e jasht’ zakonit
Dergj e rrenime grumulluen e t’ shuemit
E nipave caktuene t’ Posejdonit,

Se kah fundi i peqinave t’ Mallkuemit
Shperthei kulsheder neper gryk’ t’ nji stonit;
E si kokerr rrufejet, prej t’ aguemit
Frombos vetueses ju perqasi fronit.

T’ krokodilit mbas giaset, i flakote
Me nji t’ njyme gjelbrore e t’ verdh’ gjith shtati
E flak’ e kuqe neper sy i vetote.

Krah i zjarrit’ bri stjetullavet i delte,
E surfull turfullote e flak’ lugati
Qi prej fushës per gjys’ malin e shkelte.

V.

E nji njegull nder male, e ‘j er’ qelbsinet
E i vap’ e mnershme per gjith’ vend shperndahej,
Ku nder lugje ma t’ rita e n’ pod rudinet
Me t’ perjetshmen sherbel’ gjineshtra thahej.

Mjedis t’ megjeve i shtangun, prej nalcinet
Plandoset qjelli rrokollim, e rraheji
E nderkryeme per tok’ delja bri trinet,
E regji i shpevet prej trishtimit kjahet.

E gjimoshin t’ zharituna blinishtat,
E kjaheshin rreth krojet, e t’ trishtueme
Ulkoja e trumat uluroshin naten.

I molisun flakrote ushtari shpaten,
E dnesshin nuset per kunor’ t’ vorfnueme,
E vjerr’ gjinit amtuer, disshin ferishtat.

VI.

Por qe prej shpellet, ku n’ qeti banote,
U çfaq tat’ gjyshi Polifem, e drodhi
Rrotllen e rynit qi mbi báll i ndodhi
Vetem, shkellxore porsi hana plote.

E i farmakuem prej mnijet turfullote
Si harusha per zogj, e nji shit zgjodhi
Nen máje t’ madhit Tarabosh, e e hodhi
Kundra bindit, damtuer qi kobe lshote.

Fishklloi ajri per rreth, e bumbulluene
Rrethas permnershem malet, e, si zdapa,
Shkulmat e Drinit pezulli u çuene.

E larg ushtoshin lugjet e Peshtrikut,
E porsi t’ shtyeme prej fortun’s,permbrapa
Rrokolloheshin val’t e Adriatikut.

VII.

Uluronte prej dhimet e perplasun
Nder balta t’ Buenës, ku fillon koliku,
E terbuemja kulsheder, tue ju qasun,
Stonit t’ perparshem qi kish xan’ kreshniku.

Por i veshej prej majavet i rrasun
Nji breshen qetash, si nji rê çeliku
Qi lumbardhat flakrojn’ n’ ma t’ idhtin t’ hasun
Qi ka me anmikun e terbuem anmiku.

E mizoren perfundi ‘j mal sa qiella
E nêlt e shtrydhi per gjith an’sh, e ngeli
Aq e madhe per bind u çue gomilla.

E zbriti s’ neltit, buzen n’ gaz, e shkeli
Polifemi mb’at suke, e n’ zane t’ kthiella,
“T’ Ilirijes, kumboi, “a ktu temeli.”

VIII.

Kumboi njitas nder malet Ilirike
E nder fushore t’ b’ gatuna n’ grunaje
Zâni i kasnec’ e e ‘j brohori jetike,
Qi jehona perdridhte mâje n’ mâje

E thirrte Kodri: – O djelmëni kreshnike
Me dhên gur e permend’ leni n’ bungaje
Spatat e ngulme, léni tok’ t’ fisnike
E léni berret qi kullosin n’ zaje;

E hiqni thekshem kah i t’ parve a shkámbi,
Ku n’ vetina perher’ Fromboja dëfrehej,
Se nji t’ rejes seli po i shtrohet lâmi.-

E permbi suken mrekullore u njiti,
E t’gjytetit mbretnuer rrethin, ku t’ ngrehej,
Me gjak t’ kulshedrés tu’ e vizat’. Shetiti

IX.

Prej krahinet kú i mûjshem Labeati
Banon me shqype, e ku perté, e Parthinit
Kullot grigja e mrizon Autarijati
Berret e láme neper ujna t’ Drinit;

Porsi çuna t’ nji shpis qi fton i jati,
Avulluesa sinjoreve t’ Shkodrinit
Ju veshne Ilirsit me hiti, ku fati
I atmes ma t’ lergun ja perkrahte fqinit.

E kndoshin çetat tui u zbrit’ , e ushtoshin
Fush’ e lugje t’ gjelbrueme e shéna e prroje,
N’ brohorijet t’ ushtris kur n’ pun’ u lshoshin.

E ‘i popull i pafar’ rreth suket vlote,
Porsi shemet e bletve neper zgjoje,
Tuj ngreh’ shka naten hyj mizuer do t’ rrxote.

X.

Ngri prej mneret t’ çudimeve s’ vetove,
E permbledhun rreth malesh Ilirija:
E t’ Shuguruemit e Bindit, n’ uzdaj plote,
Shqyrtoshin shortet si ju nepte dija.

E pvetshin t’ shpardhit, qi per an’ mbretnote,
Gjethin kuvénd’s me dshir e neper vija
Zanet e rrgjanta qi Sentona lshote
E val’t qi luente e Posejdonit hija.

Por i trúmun Dodonasit nuk flitte
Shpardhi n’ bungajet, e nuk bzâte rrjedha
Me tingllime t’ argjanta per kah rrshitte.

Ankim prej qiellet t’ Ilirjakve s’ ndihej,
As e flladit ndivnues s’ ankohej dredha:
Por paq i kandshëm prej Hyjnijet shifej.

XI.

I madhnueshem shkelzete bregut t’ Drinit,
Prej mermerit katruer t’ dhenun, prej arit
Xhixhlloj’s nen rreze qi pershkrepshin s’ parit,
Tempull i ngrehun hyjnave t’ Elinit.

E mbarshtrojsit e Zeusit n’ petka linit,
Stolisun kryetin me kunora larit,
Ndezne kémcat rreth lternavet per s’ mbarit,
Tuj ftue t’ idhnuemit hyjenor’t e fqinit.

Kersitte kêmi mbrenda kup’s s’ prarueme:
E shkul tu’ u çuemun, neper qiell t’ faltores
Tymi i erkândshem fjolla fjolla hypë.

Gjimoi moti ne e rrmakt, e zâne t’ mbulueme
Shungulluene prej s’ neltit t’ nji dritores:
-Aferdita per fli Rozafen lypë-.

Shenim F.R.:
“Juvenilia” e Don Ndre Mjedjes asht botue nga shkrimtari Mark Gurakuqi.
Edhe shpjegimet e disa fjalve janë t’ Atij shkrimtari.
Ribotimi bahet nga ana ime në këte pervjetor të Don Ndre Mjedjes.
Poezia Scodra që i kushtohet Shkodres, asht nder kryeveprat e Mjedjes.
Ajo xen vend edhe në thesarin e dialektit të Gegnishtes.
Shkrimtari Mark Gurakuqi thekson: “Vlera letrare e artistike e veprës së Mjedjës asht e madhe”.
Melbourne, 22 Nandor 2022.

(Ngjarje që vjen nga vitet ’70, periudhë e cila në romanin tim të ri bën pjesë te “Koha në mes”)

– Ka ardhur shoku Ismail Kadare – njoftoi polici dezhurn.

Redaktori uli receptorin dhe me një frymë u gjend te holli i Radio Tiranës. Procedurat zgjatën pak. Aq kohë sa i duhej të ftuarit të linte mbi tavolinë letërnjoftimin me kapak vishnjë, ndërkohë që redaktori plotësoi leje – hyrjen.

– Shkojmë – tha ai.

Mikpritësi udhëhoqi rrugën deri te salla e madhe e orkestrës ku po zhvillohej prej disa ditësh “Konkursi Kombëtar i Fjalës Artistike për Pionierë”. Në paradhomë shkrimtari hoqi pardesynë dhe hyri në mjedisin plot dritë, ku shkëlqimi i parketit të dyshemesë dhe i mureve të veshura rezononin ëmbël ngjyrën e mjaltit. Çastet e para të shfaqjes së shkrimtarit patën efektin që pritej. Pionierët konkurrues e kthyen vështrimin në një kohë drejt tij. Xhaxhi Ismail Kadare, që kishte shkruar “Kronikë në gur”, kishte ardhur vërtet aty. Ata ishin të zgjedhur si përfaqësuesit më të mirë prej shkollave të vendit dhe qasja e tyre ndaj letërsisë në përgjithësi dhe poezisë në veçanti përfshinte dhe pyetjen të ngjizur prej imagjinatës: “Ishte vërtet shkrimtari, njeri si të tjerët?”. Brezi i fëmijëve që Perëndinë e barazonte vetëm me Zeusin e Mitologjisë, deri aty e shpinte përfytyrimin. Por dhe kaq mjaftonte. Një prej Zotave kishte zbritur në tokë dhe ndodhej me ta. Anëtarët e jurisë, patën privilegjin t’i japin dorën. Shkëmbyen edhe dy-tri fjalë me të. Ata i thoshin “shoku Ismail”, njësoj si polici i katit të parë. Vetëm drejtuesja e konkursit, një 20-vjeçare, studente e degës së gazetarisë iu drejtua të pranishmëve duke kumtuar në mikrofon se shkrimtari Ismail Kadare ndodhej mes tyre për të përshëndetur atë veprimtari kombëtare të fjalës artistike, që po numëronte ditën e fundit të saj. Në fakt kjo ishte një provë. Siç ndodhte gjithmonë para regjistrimit. Drejtuesja i zgjati fletën e pyetjeve dhe Kadareja u hodhi një vështrim të shpejtë.

– Gati aty?

Ky ishte zëri i regjisorit, që fliste nga pulti një kat më sipër. Vajza vështroi shkrimtarin dhe pyetjen e kishte në sy.

– Fillojmë?

Kadareja tundi kokën, duke pohuar. Kameramanët zunë vendet. “Kamera dy të fokusojë Kadarenë” – zëri kumbues i regjisorit mbushte sallën. “Konkurrentët t’u hedhin një sy uniformave, kontrolloni shallet e pionierit…” Kjo ishte e rëndësishme. Se mund të ndodhte që pak prej lodhjes dhe pak prej rrëshqitjes së mëndafshit të kuq, shallin mund ta shihje me lidhjen pas kokës. Që do të thoshte ndërprerje të regjistrimit dhe rifillim.

– Qetësi salla! – Fillojmë!

U ndez kamera që nxirrte në plan të afërt drejtuesen. Kameramani uli dorën. Regjistrimi kishte filluar.

– Sikurse ju bëmë me dije të dashur pjesëmarrës të konkursit të parë kombëtar të fjalës artistike…
– Stooop!

Regjistrimi ndali. Ajo që fliste rrudhi ballin. Shkrimtarit s’i lëvizi asnjë muskul. Dukej sikur ndodhej në një tjetër dimension. Mbase po projektonte një subjekt të ri dhe ishte në tundimin e krijimit. E kishte ndarë mendjen që të “kthehej” në sallë kur t’i përmendej emri. Deri atëherë fjalën e kishte kjo vajza drejtuese që i kishte thënë se studionte për gazetari. Ç’pati që heshti? Ajo po bilbiloste si rrallëkush. Shkrimtari u “kthye” para kohe para mikrofonit. Në veshë i mbërriti emri i tij. Por jo me zërin e drejtueses. Jehona vinte nga paneli i jurisë. Diçka po ndodhte…

– Ka ngjarë diçka, apo jo?

Kjo pyetje ishte për atë që i rrinte në krah.

Me sa duket…- vajza nuk ia ndante sytë tavolinës ku rrinin tri gra dhe dy burra, të zgjedhur për të gjykuar dhe vlerësuar recitimet e fëmijëve. Ata flisnin dhe shikonin nga mikrofoni. Domethënë nga drejtuesja edhe shkrimtari. Vajza deshi të lëvizte drejt tyre, por ndërroi mendje. Nuk ishte mirë ta linte vetëm të ftuarin. Misteri do të zgjidhej se s’bën. Punë minutash. Dhe nuk vonoi. Dera e rëndë e sallës së pultit u hap dhe prej andej zbritën regjisori dhe redaktori. Disi në siklet, por plot mirësjellje i erdhën pranë Kadaresë. Regjisori i zgjodhi me kujdes fjalët. Ai sidoqoftë nuk mbajti barrën e vërejtjes mbi vete. Nuk kishte pse. Tha se dikujt nga juria i kishte vrarë sytë golfi i shkrimtarit. Vajza e mbërtheu vështrimin mbi pulovrin ngjyrë bezhë. Veshje e zakonshme. Tamam për stinën e vjeshtës. Po, por jo për një ngjarje kombëtare. Shkrimtari i veprave që mund t’i siguroje vetëm po të kishe mik shitësin e librarisë, nuk mund të shfaqej në publik me një golf. Edhe po të thoshte se nuk e kishte blerë jashtë shtetit. Edhe po ta vërtetonte se ishte prodhim i trikotazhit të Tiranës, kot e kishte. Tashmë juria kishte arritur në një mendje. Ismail Kadare duhet të ndërronte veshjen. Shkrimtari rrinte në mëdyshje. Opsionet aq ishin. O të lejonte të ndëshkohej golfi, ose të refuzonte dhe t’u linte shëndenë të gjithëve sa ishin në sallë. Duke pranuar si rrjedhojë ndëshkimin e tij. Zgjodhi të parën. Drejtuesja e konkursit i dha zemër. “ Mos kini merak! Në gardërobën e televizionit do të gjeni këmisha të lara dhe të hekurosura. Edhe veshja ime nuk është e imja.” Shkrimtari e la sallën me një lloj hutimi. I shoqëruar nga redaktori dhe regjisori. Ata po shkonin me të për mirësjellje. Ndërkohë që shkrimtari në fantazinë e tij të gjallë e pa kufij mund ta vështronte si frikë. Dhe mund të shkruante më vonë: “Ata ecnin pranë tij, si të ishin me misionin e gardianëve. I druheshin trillit të beftë të shkrimtarit, që mund t’i shkrepte në mendje t’u ikte. Të linte gjithë marrëzinë e tyre mes mureve të asaj ndërtese hijerëndë, të bënte kurban edhe letërnjoftimin dhe të vraponte e vraponte me të vetmin qëllim, të shpëtonte dinjitetin e golfit të pafajshëm”…

Kur u rikthye në sallë, shkrimtari ngjasonte me një dhëndër. Këmisha hijeshohej nga kravata dhe xhaketa nuk mund të thoshe se i rrinte keq. Vajza që studionte për gazetari përfytyroi golfin bezhë të ndëshkuar, të varur në gardërobë, që do t’i duhej të rrinte në dënim aq kohë sa do të zgjaste regjistrimi.

– Gati, fillojmë !

Në pult vezullonin monitorët. Jurisë i vezullonte kënaqësia që kishin shmangur një shfaqje me karakter ideologjik, pionierëve u vezullonin sytë që patën rastin ta shihnin nga afër shkrimtarin e famshëm. Sa për Kadarenë, vështrimi i tij mbeti i ftohtë deri sa ajo vajza që aspironte të bëhej gazetare i dha të kuptonte se i kishte ardhur radha. Në më pak se dhjetë sekonda, një vezullim tjetër e përfshiu sallën. Fjala e tij.

Raimonda Belli Gjençaj

21 Nëntor 2022

Një telefonatë me nuanca të gjalla e mikes sime Flora, ma “prishi” qerthullin e ditës…Alo, do vish të shkojmë në Zall-Bastar, në një promovim libri poetik,… është… – I them se do desha shumë të shijoja natyrën e bukur të maleve përreth kryeqytetit por kam qenë jo mirë me shëndet dhe ndihem disi e lodhur…ajo insiston – Të lutem Flor, më mirkupto nuk mundem. – Si të duash, po është një rast i veçantë. –U pershëndetëm dhe mbyllëm telefonat. Të nesërmen, ashtu pa formë, nisa rritmet e ditës duke rrjeshtuar disa angazhime. Së pari gatimi i drekës, që nuk duhet të mungojë në asnjë rast. Bëra gati gjërat dhe zbrita poshtë, më mungonte diçka që duhej. Ndërsa nxitoja, ra zilja e telefonit. Përsëri Flora. – Hej, si u gdhive sot. –Çka disi më mirë, po përsëri…- dëgjo këtu: unë jam poshtë pallatit tënd dhe po të pres, nuk ikim pa ty. Së pari zonja që promovon librin është një poete e cila… gjithashtu ty do të bëjë mirë për gjendjen ….vazhdoi ligjeratën ajo duke njohur mirë dobësitë e mia në këto raste.

-Prit të shuaj zjarret, se mos djeg shtëpinë, kurr nxitoj gjithmon harroj diçka. Nuk vonohem, vishem shpejt. Zbrita për pesëmbëdhjetminuta dhe u nisëm. –Ja shiko, kemi marrë makinën e re fringo, jo atë që na la në mes të rrugës kur shkuam në pranverë për të parë Rrugën e Arbrit. Megjithatë, folëm e qeshëm me aventurën e makinës qerre, që u prish sapo u nisëm në malore, ku njerëzit e mirë të asaj ane erdhën dhe na morën.

Përtej shakasë për makinën, nuk e ndjemë udhëtimin, natyra malore dhe gjethet që fluturonin lehtë drejt tokës që i tret. Mes një fryme vjeshte, Flora më foli diçka prekëse për poeten. Mbritëm në një shesh të vogël, aty pranë ishte një ambient i rethuar në tre anë me një çati interesante në formë konike. Dyshemeja e rafshtë prej betoni, ku ishin rrejshtuar karriket për pjesmarrësit e grumbulluar në shesh. Ishte një ditë shumë e bukur tetori, me diellin që ngrohte dhe ndriçonte gjithçka përreth. Në cepin e asaj salle interesante në hapsirë, ishte vendosur një bend muzikor.

Në cepin tjetër një tavolinë me mbulesë, ku ishin ulur dy tre zotërinj, midis tyre një zonjë e veshur me jeshile. Është avokatja pëshpërisnin njerzit. Po avokatja çdo në presidium mendova pa e vrarë mendjen. Sa andej këndej nga njëri cep në tjetrin, lëviste një grua e re veshur me një kostum gri, që mezi qëndronte në trupin e saj më tepër se elegant, të bente të mendoje se, ku e gjente ajo këtë energji të pa lodhur.

Poetja, Drita Haxhillari, ka shtëmbëdhjetvjet që lufton me sëmundjen makabre dhe ka kryer pesë operacione. Eshtë vajzë e kësaj ane e martuar në Poliçan, jeton atje prej vitesh. Me gjithë kalvarin e mundimeve Drita nuk i kishte humbur tiparet e një zonje të hijëshme e shtatlartë. Shfletova librin dhe nisa të lexoj poezitë. Më ngjiti fort që tek poezia e parë.
“Zgjatma dorën /nëse sërish/ Eci në errësirë kuturu / Lermë ta gjej vetë shtegdaljen./ Mund të më çjerrin / gjemba kryeneç /herë të bërë bashkë/ e herë veç e veç. / Mund të rrëzohem,/në duelin e heshtur të mbijetesës. /Zgjatma dorën kur të kem sfiduar /Dhimbjen në kaos,/të ngjitemi në kepin e shpresës.”

Vazhdova të lexoj pa e ngritur kokën, më bëri për vete stili poetik i saj. Dukej qartë se ky libër ishte ditari i një zonje te re, që përplasej fort më sfidën e madhe që i kishte rezervuar jeta. Kuptova se poezia e saj kishte sfiduar vdekjen!

Mendimet dhe leximin e poezive ma ndërpret orkestra që po luante Himnin e Flamurit dhe të gjithë në këmbë këndonin. Unë përlotem gjithmonë në këto raste dhe këndoj deri në fund. Kësaj here edhe më fort, nuk e kisha hasur në asnjë promovim libri, përveçse në konferenca dhe jubile festash. E mora si modelin më të bukur.

Në skenë dolën dy vajza të reja, gjimnazistja simpatike Lorena Bumbja dhe Shkurte Sulejmani, studentja nga Kosova, e veshur kuq e zi, do të drejtonin festën e librit dhe do recitonin vargjet e saj. Kishte ardhur së bashku një grup nga larg.

Së pari me pak fjalë përshëndeti bashkëshorti i saj, Kujtim Haxhillari. Më pas krye administratori i zonës Zall-Bastar, Hamza Sita, organizatori dhe mbështetësi kryesor i këtij promovimi festiv.

Me fjalë zemre të zgjedhura i uroi mirseardhjen poetes dhe të pranishmëve.

Drita si bijë e këtij vendi, nisi të shkruaj qysh në moshën shtatë –vjeçare, e më pas si nxënëse. Përfundoi studimet dhe u kthye si mësuese në shkollën e bashkuar, Zall-Bastar që mban emrin,“Bahri Nela”. Drita jo vetëm shkruante po këndonte e kërcente bukur, ishte organizatorja e shumë aktiviteteve kulturore të shkollës dhe fshatit, deri tek ansambli përfaqësues në Festivalin Folklorik të Gjirokastrës. Ajo la gjurmë të bukura në vendlindje, ndaj vendlindja i kishte rezevuar këtë suprizë bijës së tij të dashur, Drita Loka. E cila më pas u martua në Poliçan.

Atje punoi në Radion “Zëri i Poliçanit”, si moderatore e programeve kulturore dhe sociale, duke sjellë risi të reja në drejtimin e tyre. Miqtë dhe kolegët u bënë së bashku dhe me mbështetjen e Bashkisë së qytetit, organizuan një promovim të bukur si ajo e meritonte…. Shpirti i saj i trazuar, nuk mund të harronte vendlindjen.Te shkruash per vendlindjen është sipermarja me e bukur në botë, shprehen miqtë e saj bashkfshatarë.

Sapo mbërriti në vendlindje, më një buqetë lulesh në duar, u ndal tek pragu i shkollës ku nisi udha e krijimtarisë. – O shkollë e dashur, më thuaj nëse u bëra e denjë për pragun tend, murret, bankat, dhe zileve të tua! Vendos buqetën me lule dhe përlotet. -Dera është e hapur për ty Drita kurdo që të kthehesh ! -i thonë miqtë e saj dhe Hamza Sita.

Flasin të gjithë bukur me fjalë të përzgjedhura që rrallë qëllon ti dëgjosh. Të mendosh se je në një zonë malore të fshatrave të Tiranës. Me një gjuhë plot metafora dhe krahasime. –“Në vend të shash errësirën me mirë ndiz një qiri”.- Ju poetët e vendlindjes me trungun mijvjeçar të jetës. Ligjëron Nuriu, mësuesi pensionist dikur kolegu i Dritës..
Avokate Mirjana Arapi, mikja e saj e cila e ka mbështetur gjithmonë, flet përlotur :- Nuk kam emocione në sallat e gjyqit por sot ndihem e emocionuar. Sido që të vijë jeta duhet të dish t’ia dalësh. Më revolton fakti i refuzimit të poetes, duke i përplasur derën përpara syve nga disa zyrtarë mendjevegjël. Unë do të jem gjithmonë në krah të saj.

Foli dhe presidenti i Shtëpise Botuese “Klubi Poetik” Rexhep Shahu, i cili pasi vlërësoi poezinë e Dritës, tregoi se libri i saj “ Lulja çeli përsëri”, është shpërndarë në të gjithë Shqipërinë.

Shumë emocionues ishte momenti kur Ilmi Kurti, kryetari i shoqatës Malcia- “Leka i Maleve”, pas përshëndetjes së të gjithë pranishmëve. Në emër të shoqatës, i jep poetes Drita Haxhillari, çmimin “ Shën Tereza”.

Ajo përshendet me dorën në zemër pastaj të dyja pëllëmbët i vuri mbi fytyrë, përkulej dhe qante, donte të mos i’a shihte lotët askush, ashtu si bënte kur lëngonte. Por këto ishin lotë gëzimi. Le të rrjedhin ashtu si vargjet e saj!

Kalvarin e gjatë të sëmundjes, e kaloi e vetme me praninë e bashkëshortit, nuk mund të harrojë doktorin Agim Karaj, i cili ishte për të një prind i dytë, sepse prindërit e saj nuk mund ti falnin asgjë veç dashurisë. Ishin të varfër. Lotët rrjedhin si breshër kur falenderon Zotin, që përballë sëmundjes i fali frymëzimin poetik, vargjet e shenjta që e shpëtuan nga trishtimi dhe dhimbjet e mëdha në netët e errëta pa fund. Një poezi sublime e frymëzuar prej dhimbjes për të sfiduar vdekjen në emër të jetës që e do kaq shumë.

“Penë e shpirtit,/ zvogëluar, tretur,/ oaz i trishtë,/ dhembje e mbetur./ Heshtje në makth, / mbërthyer në ankth./ Stonim i rrallë,/ as vdekur as gjallë ./ Mbështjellë në kllapi,/ lot i ditëve gri./ E lodhur, dërrmuar,/ fjalë e harruar. /Kohë torture në testim,/ shpirt në vargëzim. / Penë e shpirtit,/ kurrajo, bëj durim.”

Është një poezi konkrete. I kthen shpinën vdekjes duke thurur vargje poetike, për të na treguar se ende ka shpresë, aty ku zë fill e nesërmja.

Emocionuese ishte përshëndetja e mësuesit Milahim Ermellau nga Vitia, qytet në pjesën më juglindore të Kosovës, në emër të drejtuesve të shoqatave kulturore nga regjioni i Gjilanit.

Pershendetja vinte nga kryetari i komunës dhe miqve të tjerë të shoqerive kulturore dhe mësuesit e shkollës së parë shqipe të Vitisë. Vitia e Kosovës, me në krye mësuesin Milahim, Marigona Muja prezantuesja dhe interpretuesja e poezive të saj, dhe Kushtrim Azemi, ishin organizatorët e njw feste tw bukur tw zhvilluar në një ambient mjaft dinjitoz, ishte promovimi i parë i librit poetik “ Lulja çeli ërsëri”

Me shumë dashuri përshëndetën, Inxhinieri Skënder Halil Farka- kryetari i shoqatës Tirana, i cili kontriboi në botimin e librit. Kryetari i shoqatës Atdhetare Kulturore Ferit Hoxha, mjeku Azem Nela, mësuesi Hysen Hyseni, biznesmeni Besim Kuka, Skënder Farka, Lytfije Hysa, Ibrahim Skera dhe Gent Sika, nga krahina e Bendës- qendra e Zall -Bastar. Mbështetësit e këtij aktiviteti dhe në veçanti Kushtrim Azemin e nga Lipjana e Kosovës.

Vigjilenca Sollaku pedagoge ne Universitetin e Arteve, mikja e saj e hershme, tregon se: Drita është një zonjë e gjithanëshme, poete e mirë, moderatore e zonja ne radion “ Zeri i Poliçanit”, që solli frymë të re gjate programeve që ajo drejtonte, Drita është dhe piktore që hedh mbi telajo ëndra dhe realitete plot ngjyra. Drita është lule që do të çeli perseri e përsëri.

Doktoresh Emirjeta, foli në mbyllje të eventit me porositë e saj të vlera në kuadrin e muajit tetor, në luftën me kancerin e gjirit. Ajo e mbylli fjalën e saj me një ligjeratë kuptimplote. – “Jeta na përball me shumë sfida, por sfidat nuk i përzgjedhim ne, ato vinë vetë përball nesh. Detyra jonë është të dimë të përballëmi më to dhe t’ia dalim. “

Dy vajzat drejtuese dhe folësit në festë recituan poezitë e përzgjedhura prej librit. Të gjithë donim ta bënim këtë dhe koha zgjati pafund.

“Dashuria ska moshë.- Në çastet e kohës,/ je gjithmonë drejtpeshimi im./ Hullive nëpër vite/ mbollën farë dashurie / herë në tokë djerrë/ herë në tokë pjellore/ dorë për dore lumin e fatit / në këmbë e kaluam/ përtej bregut strehën tonë të ngrohtë ,/ ndërtuam…..”

Në fund foli vëtë Poetja e cila nuk haroi të falenderonte një nga një të pranishmit, dhe miqtë e saj ardhur enkas nga Poliçani.- Jeta është e bukur edhe kur je i varfër. Ti zgjatim duart ndaj njëri-tjetrit duke i falenderuar ! Është e mallëngjyer, dhe e përlotur. -Nëse zoti do më lerë të jetoj akoma, të tjera libra e të tjera lule do të çelin përsëri! Ajo u këndoi rrënjëve të saj që nuk mund ti harrojë kurrë, ndaj mbetet besnike e gurës së vet. Ky është mesazhi i saj i bukur, i një shpirti të trazuar, i dhimbshëm i perëndishëm!

UNË JAM- Të jesh a mos jesh…! / Unë nuk jam dilemë as retorikë./ Isha dhe jam, / refren jete çdo ditë./ Unë jam, mundem, vlej / në esencë frymëzimi / pa u pluhurosur në hendeqet e kohës!/ Çastet përqafoj/ se jam, egzistoj. …

Poezia e saj është bashkohore, ka stil, ka frymë, ka figurë, është mallëngjyese por edhe e zjarrtë përtej çakërdisjeve njerëzore. Eshtë dashuri për jetën për veten, për njerëzit.

Diku na priste një koktej midis pishave të larta dhe ajrit të pastër. Gatimet nga duart e arta të zonjave punëtore të Zall Bastarit.

Duke u kthyer për në shtëpi, shpreha kënaqësinë që kisha qënë pjesë e këtij pronovimi. – Hë, si ndihesh, pyet me kërshëri Flora, me sytë e bukur si qielli. – U shërova dhe mësova shumë.

Faleminderit Flora! Shumë faleminderit Drita! Ti sot ishe heroina ime!

Nadire BUZO

Shkrimtari i madh Ismail Kadare ka dhënë një mesazh për lexuesit në panairin e librit.

Kadareja u shpreh se lexuesit janë pjesa më e bukur e letërsisë pasi autorët duan të dinë se çfarë mendojnë ata kur marrin një vepër në dorë.

“Mirëdita. Vetëm një fjalë… hajde gjeje vetëm një fjalë, është shumë e vështirë, është e pamundur zoti botues.

Ju përqafoj të gjithëve, lexuesit janë pjesa më e bukur e letërsisë, ne shkruajmë për ju, ne kemi mendjen tek ju, ne duam të dimë çfarë mendoni ju a na pëlqeni a s’na pëlqeni, apo thoni ‘mjaft se këtë që thotë ky e kemi dëgjuar njëherë’.  Ju uroj gjithë të mirat”, u shpreh ai.gsh

Prej 16 deri më 20 Nëntor mbahet në Pallatin e Kongreseve edicioni i 25-të i Panairit të Librit “Tirana 2022”, që organizohet nga Shoqata e Botuesve Shqiptarë.

Shtëpia Botuese e mirënjohur Onufri, një nga më të mirat në trevat shqiptare sjell në këtë panair mbi tridhjetë libra dhe autorë.

Midis tyre Onufri sjell  edhe dy vëllimet e reja poetike nga poetët Skënder Buçpapaj dhe Elida Buçpapaj.

Libri i Skënder Buçpapajt titullohet Dielli i shumëfishtë, ndërsa i Elida Buçpapajt Of-shaj.

Prej vitit 2012 Onufri është botuesi i librave të çiftit Buçpapaj.

Është shumë vendimtare për krijuesit kur gjejnë botuesin e zemrës.

Skënder Buçpapaj dhe Elida Buçpapaj i shprehin falenderimet dhe mirënjohjen e tyre Botuesit të Onufrit Bujar Hudhri dhe Drejtores të botimeve Onufri Enxhi Hudhri.

Në numrin e sotshëm të ExLibris gazetë letrare artistike e Onufrit paraqiten cikle poetike të dy poetëve shkëputur nga librat e sapobotuar.

Ndërsa dy vëllimet poetike të sapobotuara Dielli i Shumëfishtë dhe Of-shaj gjatë Panairit të Librit i gjeni tek Stenda e Onufri. Më pas do t’i gjeni në librarinë Onufri.

Çka doni t`i themi tokës¬?
ngjyrën e saj, ku do ta vendosim?
Andrrën, si do ja fshehim t`mos i kalbet?
Tokën ku do ta varrosim,
varrin si ta gjejmë?
një mbishkrim me ngjyrë toke,
Hajdeni të flasim me tokën,
netëve të dimrit t`i tregojmë përralla,
ndoshta sillet përsëri tek ne.

.
Kasaj 10.11.2022 ora 22.41 mm