Kryeministri i Spanjës, Pedro Sanchez është në karantinë për shkak të kontaktit të tij kohët e fundit me presidentin e Francës, Emmanuel Macron, i cili sot rezultoi pozitiv me koronavirus, transmeton Anadolu Agency (AA).
Sanchez dhe Macron darkuan së bashku në Pallatin Elysee të hënën, së bashku me presidentin e Këshillit Evropian, Charles Michel dhe Sekretarin e Përgjithshëm të Organizatës për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OCDE), Angel Gurria.
Dreka private ishte në festimin e 60-vjetorit të OCDE-së.
Mediat spanjolle njoftuan se sapo u njoftua rezultati pozitiv i Macronit, Sanchez i tha mbretit se ai nuk do të merrte pjesë në ndonjë ngjarje zyrtare dhe se do të hyjë në vetëkarantinë për një javë.
Sanchez ishte vendosur të merrte pjesë në një ngjarje me Mbretin Felipe VI në mesditën e sotme por nuk do të paraqitet aty.
Kryeministri duket të jetë pa simptoma për momentin dhe do të bëjë një test PCR, sipas protokollit shëndetësor spanjoll.
Kjo nuk është hera e parë që Sanchez vjen në kontakt të ngushtë me virusin.
Në mes të marsit, gruaja e tij dhe ministra të ndryshëm të kabinetit dolën pozitivë me koronavirusin, por kryeministri spanjoll nuk hyri në karantinë të rreptë dhe mori pjesë në një seri takimesh.
Në atë kohë, krye-epidemiologu spanjoll, Fernando Simon arsyetoi veprimet e Sanchezit, duke thënë se ka “përjashtime” nga karantinat në situata të caktuara.
Një gjykatë në Paris ka shpallur fajtorë 14 persona për bashkëpunim në një seri të sulmeve vdekjeprurëse islamiste. Në janar të vitit 2015, si pasojë e sulmeve në zyrat e revistës, Charlie Hebdo dhe një dyqani hebre, kanë lënë të vdekur 17 persona. Njëmbëdhjetë të pandehurit janë paraqitur para gjykatës për të marrë vendimin të mërkurën, derisa tre janë në arrati.
Një prej të pandehurve që nuk ka qenë në gjykatë është Hayat Boumeddiene, partneri i Amedy Coulibaly, i cili është vrarë gjatë sulmit në dyqanin hebre. Boumeddiene, i cili ka ikur në Siri një javë para sulmeve, është shpallur fajtor për financim të terrorizmit dhe anëtarësimit në një rrjet kriminal terrorist. I pandehuri kryesor në gjykatë ishte Ali Riza Polat, i cili është shpallur fajtor për bashkëpunim në krim.
Të gjithë 14 të dënuarit janë shpallur fajtorë për një mori akuzash, përfshirë pjesëmarrjen në rrjet kriminal, e deri në bashkëpunim për sulmet e janarit të vitit 2015. Akuzat për terrorizëm janë hedhur poshtë për gjashtë prej 11 të pandehurve në gjykatë, të cilët janë shpallur fajtorë për krime më të vogla.
Kjo seancë gjyqësore, që është shtyrë vazhdimisht për shkak të pandemisë së koronavirusit, është zhvilluar në një periudhë kur Franca po përballet me një seri të sulmeve islamiste, si dhe me rikthim të debatit për karikaturat që shpërfaqin Profetin Muhamed. Më 2020, mësuesit Samuel Paty i është prerë koka afër shkollës ku punonte, nga një çeçen, disa ditë pasi ai u kishte ligjëruar nxënësve të tij për rëndësinë e fjalës së lirë.
Nga 16 dhjetori deri më 10 janar Gjermania kalon në një mbyllje të dytë, përjashtim të pjesshëm do të ketë vetëm për tri ditët e festave të Krishtlindjeve.
Nga 16 dhjetori e deri më 10 janar Gjermania do të mbyllet sërish: Jemi të detyruar të veprojmë” tha Kancelarja gjermane Angela Merkel në një konferencë shtypi të dielën, më 13 dhjetor, në Berlin. Mbyllja e lehtë që kemi filluar qysh në 2 nëntor ka arritur një sukses të pjesshëm. “Arritëm ta ndalnim për ca kohë rritjen eksponenciale”, tha kancelarja, “por prej disa ditësh kemi sërish një rritje eksponenciale.”
Çfarë mbyllet, çfarë qëndron e hapur?
Do të mbylljen dyqanet e tregtisë me pakicë, me përjashtim të dyqaneve për nevojat e përditshme. Restorantet mbeten të mbyllura dhe do të kenë të drejtë të shesin vetëm gjellë për t’u konsumuar në shtëpi. Po ashtu nuk do të lejohet konsumimi i alkoolit në vende publike. Gjithashtu mbyllen edhe floktoret, studiot e kozmetikës, tatuazhit, masazheve etj.
Shkollat, kopshtet, dhe institucionet e kujdesit ditor. Përjashtim do të ketë, sikurse në verë, vetëm për fëmijët, prindërit e të cilëve nuk kanë mundësi të kujdesen vetë për ta, sepse janë në punë ku nevojitet prania fizike. Mësimi shkollor për këtë periudhë, ose do të ndërpritet, ose do të kalohet në distancë. Këtë e vendos secili land më vete.
Kontaktet reduktohen
Kontaktet duhet të reduktohen në maksimum, kërkoi kancelarja. Deri tani lejohen vetëm tubime me pesë vete, me anëtarë nga maksimumi dy familje, mundësisht gjithmonë të njëjtat. Përjashtim do të ketë nga data 24 deri në 26 dhjetor. Përveç familjes mund të ftohen edhe katër të afërm të gradës së parë, plus fëmijë deri në 14 vjeç. Por jo të tjerë. “Nëse ftoni të tjerë mundësisht t’i reduktoni të gjitha kontaktet për një jave”, tha kancelarja.
Kancelarja gjermane u bëri thirrje punëdhënësve që ose t’i lejojnë punonjësit të punojnë nga shtëpia, ose t’u japin leje, në mënyrë që të reduktohen sa më shumë kontaktet.
Veç të tjerash kancelarja u kërkoi qytetarëve që mundësisht të mos udhëtojnë gjatë Krishtlindjeve. Meshat dhe shërbesat fetare do të mbeten të hapura. “Jemi duke biseduar me kishat për konceptet higjenike”, tha kancelarja. Për të reduktuar
kontaktet do të ndalohet përdorimi i fishekzjarrëve, dhe po ashtu edhe pirja e pijeve alkoolike në publik.
Që tani po përdoret sistemi triazhë
Kryeministri i Bavarisë, Markus Söder tha në drejtim të kundërshtarëve të masave të qeverisë se “korona është katastrofë”. Çdo tre minuta vdes një njeri nga korona në Gjermani, tha ai. Në Bavari, ku numri i incidencës shtatëditëshe është mbi 200 në çdo 100 mijë banorë në shtatë ditët e fundit, në disa vende po përdoret që tani sistemi triazhë. Pra, mjekët vendosin se kush do të intubohet e kush jo”, tha Soeder, Bergamo është shumë më afër se sa mendon ndokush, tha politikani kristiansocial.
Söder tha edhe se parashikon që kjo mbyllje nuk do të mbetet me kaq, por do të zgjasë edhe pas datës 16 janar. “Përvoja tregon se vala e dytë dhe e tretë e pandemisë është edhe më e fortë se e para”, tha politikani kristiansocial.
Ndihma për ekonominë
Ministri i Financave, Olaf Scholz, tha se qeveria sërish do t’u vijë në ndihmë bizneseve që do të kenë humbje për shkak të mbylljes. Ai tha se janë parashikuar ndihma ekonomike deri në 500 mijë euro për sipërmarrje. Korona do t’i kushtojë taksapaguesit gjerman 11 miliardë euro në muaj.
“Dhe kjo është në rregull, sepse kemi të bëjmë me gra dhe burra që kanë punuar gjithë jetën e tyre për të ngritur këto biznese dhe me shumë njerëz që janë të punësuar në to”, tha ministri socialdemokrat. Scholz tha më tej, se shifrat e larta tregojnë gjithashtu se sa seriozisht duhen marrë këto masa nga qytetarët. Në buxhetin vjetor të vitit të ardhshëm, i cili u miratua të premten në Bundestag, janë vënë në dispozicion 39,5 miliardë euro shtesë ndihma ekonomike për sipërmarrjet, plus 25 miliardë për masat për luftimin e pandemisë.
Vaksina vjen në janar
E pyetur se kur do të mbërrijë vaksina në Gjermani dhe sa e sigurt është, kancelarja gjermane, Angela Merkel, tha se pret që deri më 29 dhjetor Autoriteti Evropian për Licencimin e Barnave Farmaceutike, EMA, do të ketë marrë një vendim. “Pastaj vaksina do të shpërndahet menjëherë në të gjitha vendet e BE-së”, tha kancelarja.
Ajo tha se nuk duam të ushtrojmë presion politik ndaj Autoritetit, në mënyrë që të licencojë një vaksinë të sigurt. Merkel tha se ka besim te ky autoritet dhe se EMA merr në konsideratë edhe ekspertizat e autoriteteve kombëtare të vendeve anëtare, siç është instituti Paul Ehrlich në Gjermani.
Shifrat në rritje
Instituti Robert Koch (RKI) në Berlin lajmëroi se të dielën është rritur numri i infeksioneve të reja: 20.200 raste të reja dhe 321 vdekje të tjera u numëruan brenda 24 orëve. Në total, numri i infektimeve ka shkuar në mbi 1,3 milionë, dhe deri tani korona u ka marrë jetën 21. 787 vetëve.
Sipas RKI-së, e ashtuquajtura incidencë shtatë ditore është rritur deri në 169,1. Incidenca tregon se sa infektime të reja ka pasur në shtatë ditët e fundit në 100 000 banorë. Për RKI-në, situata është e menaxhueshme vetëm nëse numri infektimeve të reja është deri në 50 për 100 mijë banorë. Vetëm në këtë nivel mund të gjurmohet zinxhiri i infektimeve dhe të parandalohet përhapja.
Modestia e kancelares
Kancelarja Angela Merkel mbajti të mërkurën një fjalim emocional në parlamentin gjerman, ku kërkoi sërish mbyllje më të ashpër për të gjithë Gjermaninë. Më parë kërkesat e saj kishin dështuar prej kundërshtimit të kryeministrave të disa landeve federale, të cilat nuk i pranonin kufizimet. Vendimet e marra sot në Berlin u diktuan nga shifrat, dhe përkonin me kërkesat që bëri kancelarja të mërkurën në Bundestag.
Një gazetar donte të dinte, se a mendonte kancelarja që kishte pasur të drejtë? Përgjigja e 66-vjeçares vërtetoi edhe njëherë një nga vetitë e saj karakteristike, shmangien e lavdërimit per veten: “Nuk është sot koha për të parë se ç’ka qenë në të kaluarën”, tha ajo./DW
Katër drejtues të lartë u emëruan të premten në Organizatën për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE), duke përfshirë Sekretaren e re të Përgjithshme Helga Schmid, raporton Anadolu Agency (AA).
Schmid, Sekretarja e Përgjithshme gjermane e Shërbimit Evropian të Veprimit të Jashtëm, krahu diplomatik i BE-së, është e njohur për aftësitë e saj diplomatike, veçanërisht nënshkrimin e marrëveshjes bërthamore me Iranin në vitin 2015.
Gjithashtu, Sekretarja e Shtetit e Portugalisë për Punët e Jashtme Maria Teresa Ribeiro u emërua si përfaqësuese për lirinë e medias.
Ish-ministri i Jashtëm i Kazakistanit Kairat Abdrakhmanov u emërua komisioner i lartë për pakicat kombëtare dhe politikani italian Matteo Mecaci tani është drejtori i zyrës për institucionet demokratike dhe të drejtat e njeriut.
Zyrtarët e lartë u emëruan unanimisht nga 57 shtete anëtare gjatë takimit të 27-të të Këshillit Ministror të OSBE-së në Tiranë të Shqipërisë.
Kryeministri shqiptar dhe kryesuesi i OSBE-së Edi Rama tha se ishte shumë e rëndësishme që vendet të merrnin angazhime të reja në drejtim të parandalimit të torturave si dhe për të forcuar luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit. Ai e përshkroi mbledhjen si takimin më të frytshëm në vitet e fundit.
Rama vuri në dukje se grupi është i gatshëm të sigurojë mbështetje për Suedinë e cila do të marrë presidencën e OSBE-së më 1 janar.
voal.ch – Shkrimtari italo-shqiptar Eltjon Bida është i lumtur dhe këtë gjendje emocionale e lajmëron edhe në rrjetin social sepse libri i tij i shkruar në italisht ! “C’era una volta un clandestino” – “Ishte një herë një klandestin” është rendidur në 20 librat më të mirë finalistë për Çmimin Ndërkombëtar Distojevski – Premio Internazionale Dostoevskij. Romani i tij është edhe fitues i dy çmimeve të tjerë po prestigjiozë.
Romani tregon aventurën e një djali të vogël që largohet nga Shqipëria si klandestin dhe sot ai është pjesë e jetës letrare italiane. voal.ch i uron që të jetë fituesi dhe suksese të mëtutjeshme!
Që nga janari i vitit 2022, Gjermania ka vendosur të ndalojë qeset plastike njëpërdorimëshe, transmeton Anadolu Agency (AA).
Sipas një ligji të miratuar në Bundestag, ndalimi përfshin qeset plastike me trashësi prej 15 deri në 50 mikrometra dhe qeset e holla plastike që gjenden në seksionet e frutave dhe perimeve.
Ministrja e Mjedisit, Svenja Schulze, deklaroi se në vend të qeseve plastike, shportat e pazarit dhe torbat e pëlhurës që mund të lahen janë alternativa të mira.
Fondi Botëror i Kafshëve të Egra (WWF) mbron pikëpamjen se ndalimi i qeseve plastike ka një kuptim simbolik. WWF kërkon që qeset plastike të përdorura gjatë bërjes pazar në Gjermani të zvogëlohen në të gjitha fushat, pasi përbëjnë një për qind të të gjithë përdorimit të plastikës në vend.
Pasi qeset plastike u bënë të pagueshme në vitin 2015 në Gjermani, përdorimi i qeseve u ul me 64 për qind.
Një person në vend përdor mesatarisht 24 qese plastike në vit. Plastika mund të tretet për 400 vjet në ujë dhe 800 vjet në tokë.
Dhoma e Specializuar e Gjykatës Kushtetuese në Hagë, tha të enjten se mandati i Gjykatës së Posaçme të Kosovës do të zgjasë deri në një njoftim të Këshillit të Bashkimit Evropian.
Vendimi i saj pasoi kërkesën e ish presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, të bërë më 24 gusht që parlamenti i Kosovës të amendamentojë nenin 162 të Kushtetutës në bazë të të cilit është themeluar Gjykata e Posaçme, në gusht të vitit 2015, e cila trajton pretendimet për krime të luftës dhe të pasluftës në Kosovë.
Në propozimin e presidentit Thaçi dërguar kryesisë së parlamentit kërkohej ndryshimi i pikës 13 të këtij neni të Kushtetutës në të cilin thuhet se mandati i gjykatës “do të zgjasë për një periudhë pesëvjeçare”. Ai kërkoi që të përcaktohet se mandati “do të zgjasë deri kur njoftimi i përfundimit të mandatit të bëhet nga Këshilli i Bashkimit Evropian, në konsultim me qeverinë e Republikës së Kosovës”.
Në komentet e ish presidentit Thaçi dërguar Dhomës së Specializuar të Gjykatës Kushtetuese, thuhej se “sipas formulimeve të paragrafëve 13 dhe 14 të Nenit 162 të Kushtetutës, në opinionin kosovar është shpërfaqur mendimi dhe përhapur bindja që mandati i Dhomave të Specializuara dhe Zyrës së Prokurorit të Specializuar do të zgjasë në një periudhë më së shumti pesëvjeçare (5) nga koha e aprovimit të amandamentimit të Kushtetutës së Republikës së Kosovës. Kjo ka ngjallur jo rrallëherë reagime të shumta tek akterë të ndryshëm”, thuhej në sqarimet e zyrës së ish presidentit Thaçi.
Kërkesa e zotit Thaçi ishte kundërshtuar nga Prokuroria e Posaçme e cila e cilësoi atë jo kushtetuese.
Propozimi i tij u dërgua në Gjykatën e Posaçme nga kryetarja e parlamentit Vjosa Osmani dhe më pas Dhoma e Posaçme e Gjykatës Kushtetuese në Hagë, e cila pasi shqyrtoi komentet e palëve, të enjten tha se “në pajtim me nenin 162 të Kushtetutës së Kosovës, pikat 13 dhe 14, mandati i Dhomave të Specializuara dhe i Zyrës së Prokurorit të Specializuar ka vazhduar dhe do të vazhdojë deri sa Këshilli i Bashkimit Evropian të njoftojë për përfundimin e mandatit të tyre”.
Gjykata e Posaçme për Kosovën e njohur me emrin Dhomat e Specializuara u themelua para pesë vjetësh, në vitin 2015 dhe vepron në bazë të ligjeve të Kosovës, por me personel ndërkombëtar. Ngritja e saj pasoi pretendimet për krime lufte kundër pjesëtarëve të ish Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës që dolën në raportin e vitit 2011 të hartuar nga i dërguari i Këshillit të Evropës, Dick Martty, i cili ngriti dyshimet për përfshirjen e ish kryengritësve në vrasjen e civilëve serbë dhe kundërshtarëve politik shqiptarë.
Mbi 200 ish-pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës janë marrë në pyetje që nga fillimi i vitit 2019 nga prokurorët e Dhomave të Specializuara ndërsa pese veta, në mesin e të cilëve edhe ish presidenti Thaçi ndodhen në Hagë nën akuzat për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.
Akuzat kanë nxitur shumë reagime në Kosovë ku organizatat e dala nga lufta pohojnë se Gjykata është një etnike dhe nuk trajton mizoritë e forcave serbe gjatë luftës së viteve 1998 – 1999.
Ish-presidenti francez Nicolas Sarkozy u paraqit në gjyq të enjten për t’u përballur me akuza për korrupsion. Ai akuzohet se është përpjekur për të korruptuar një gjykatës me qëllim që të merrte informacion në lidhje me një hetim rreth fushatës së tij presidenciale të vitit 2007. Ish-kreu i shtetit këmbëngul se është i pafajshëm.
Është e pazakontë të shohësh një ish-president duke hyrë në sallën e gjyqit me avokatët e tij për t’u gjykuar. Kjo skenë po ndodh në Paris, ku Nicolas Sarkozy përballet me akuza për rryshfet dhe përdorim të influencës.
Jean-Claude Beaujour, avokat i shoqatës Francë-Amerikë, komentoi për Zërin e Amerikës.
“Është shumë e pazakontë që një ish-kryetar shteti në Francë të ndiqet penalisht për korrupsion,” tha Beaujour. “Ish-presidenti Sarkozy dyshohet se është përpjekur për të korruptuar një gjykatës të rangut të lartë në këmbim të informacionit mbi një çështje gjyqësore që lidhet me vetë Nicolas Sarkozy-në”.
Prokurorët thonë se Sarkozy i premtoi një punë të paguar mirë në Monako një gjykatësi, në këmbim të informacionit të brendshëm mbi një hetim rreth pretendimeve se ai pranoi pagesa të paligjshme nga trashëgimia e trashëgimtares së firmës L’Oreal, Liliane Bettencourt gjatë fushatës së tij presidenciale në vitin 2007.
Sarkozy vazhdimisht i ka mohuar akuzat.
Gjyqtarët po e mbështesin çështjen e tyre në provat e regjistruara nga përgjimet e bisedave telefonike midis zotit Sarkozy dhe avokatit të tij. Të dy ata janë objekt i një hetimi tjetër për financimin e dyshuar nga Libia të fushatës së zotit Sarkozy në vitin 2007.
Ish-presidenti francez e ka kundërshtuar ligjshmërinë e përgjimit. Ai e mbrojti veten në fillim të këtij muaji në një intervistë për kanalin francez BFMTV.
Sarkozy tha se i vjen keq që e gjithë jeta e tij private ka qenë përgjuar. Sipas tij, është skandaloze që privilegji avokat-klient nuk u respektua pasi bisedat telefonike mbrohen sipas dispozitave të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut. “Unë nuk jam mashtrues dhe kjo që po kaloj është skandal,” këmbënguli Sarkozy.
Gjyqi pritet të zgjasë tre javë. Nëse shpallet fajtor, ish-presidenti mund të përballet me deri në 10 vjet burgim dhe një gjobë 1.2 milion dollarë.
Presidentja e Komisionit të Bashkimit Evropian (BE), Ursula von der Leyen, njoftoi se vaksinimi mund të fillojë para fundit të vitit, transmeton Anadolu Agency (AA).
“Shohim dritë në fund të tunelit. Qytetari i parë i BE-së mund të vaksinohet para fundit të dhjetorit”, tha von der Leyen në llogarinë e saj në median sociale.
Duke theksuar që vendet anëtare të BE-së duhet t’i përfundojnë përgatitjet për shpërndarjen e vaksinave, von der Leyen deklaroi se vaksina është “biletë” për të dalë nga pandemia.
Javën e kaluar, presidentja e Komisionit Evropian tha se “Nëse gjithçka shkon mirë, Agjencia Evropiane e Barnave (EMA) mund të lëshojë autorizim të kushtëzuar të tregut për vaksinat e BionTech dhe Moderna në gjysmën e dytë të dhjetorit”.
Presidentja e EMA-së Emer Cooke gjithashtu njoftoi se mund të japin mendim pozitiv mbi vaksinat kundër COVID-19 përpara Krishtlindjeve.
Ndryshe, BE-ja ka rënë dakord të marrë 400 milionë doza vaksine me AstraZeneca, 300 milionë me Sanofi-GSK, 400 milionë me Johnson and Johnson, 300 milionë me Pfizer dhe BioNTech, 405 milionë me CureVac dhe 160 milionë me Moderna.
Ish presidenti francez Nicolas Sarkozy u paraqit të hënën për pak minuta në gjykatë për t’u përballur me akuzat për korrupsion, por gjyqtarët i pezulluan seancat deri më 26 nëntor për të vlerësuar shëndetin e njërit prej të pandehurve të tjerë.
Prokurorët e akuzojnë ish-presidentin se i kishte ofruar një punë të paguar mirë në Monako gjyqtarit Gilbert Azibert në këmbim të informacioneve konfidenciale rreth një hetimi për aludimet se zoti Sarkozy kishte pranuar pagesa të paligjshme nga Liliane Bettencourt trashëgimtare e firmës L’Oreal për fushatën e tij presidenciale të vitit 2007.
Një avokat i zotit Azibert kërkoi që gjyqi të pezullohej, sepse klienti i tij ishte në rrezik të lartë për t’u infektuar me COVID, për shkak të sëmundjes së zemrës.
Gjyqtarët urdhëruan një vlerësim të pavarur mjekësor deri të enjten, përpara se të vendosin nëse do ta vazhdojnë apo pezullojnë gjyqin.
Zoti Sarkozy, i cili ishte president nga viti 2007 deri në 2012 por ka ndikim mes konservatorëve, ka mohuar çdo shkelje në hetimet kundër tij dhe është përpjekur fuqimisht për pushimin e çështjeve gjyqësore.
Duke filluar nga viti 2013, hetuesit kanë përgjuar bisedat midis ish presidentit dhe avokatit të tij Thierry Herzog, për të hetuar aludimet.
Gjatë përgjimeve, ata mësuan se zoti Sarkozy dhe avokati i tij komunikonin duke përdorur celularë të regjistruar nën emra të rremë.
Sipas prokurorëve, nga përgjimet doli se zoti Sarkozy dhe avokati Herzog kishin diskutuar në shumë raste për të kontaktuar gjyqtarin Azibert, që shërbente në gjykatën e lartë të apelit dhe që ishte i mirinformuar për hetimin.
Herzog dhe Azibert janë që të dy në gjyq me ish presidentin Sarkozy, të akuzuar për korrupsion. Ata akuzohen gjithashtu për “shkelje të sekretit profesional”. Të tre përballen me deri në 10 vjet burg dhe gjoba të rënda nëse dënohen.
Zoti Sarkozy dhe partia e tij e qendrës së djathtë Les Republicains kanë thënë prej vitesh se hetimet kundër tij janë të motivuara politikisht.
Në qytetin spanjoll të Taustes, pranë Saragozës, u zbuluar një nekropol islam që daton që prej shekullit VIII me 400 varre dhe mbetjet e mbi 4 500 trupave në një hapësirë prej rreth pesë hektarë, theksoi për CNN Eva Gimenez, një arkeologe që po gërmon aktualisht në zonë me kompaninë “Paleoym”.
Në vitin 711 forcat arabe filluan pushtimin e Gadishullit Iberik, ku ata qëndruan për shtatë shekujt e ardhshëm deri në vitin 1492, datë kur zona u mor totalisht nga mbretëritë e krishtera.
“Pushtimi mysliman i Taustes u konsiderua si i rastësishëm dhe madje joekzistues nga disa burime, por shoqata kulturore e rajonit ka dyshuar prej kohësh se zona strehonte një koloni të madhe islame për shkak të të dhënave arkitektonike dhe mbetjeve njerëzore gjetur në qytet”, theksoi për CNN Miriam Pina Pardos, drejtoreshë e Observatorit Antropologjik të Nekropolit Islamik të Taustes me shoqatën kulturore “El Patiaz”.
“Është e rrallë të gërmosh dhe të gjesh 400 varre. Është e pabesueshme”, theksoi Pardos. Të gjithë skeletet ishin varrosur sipas zakoneve islame, të pozicionuar në të djathtë dhe të kthyer nga juglindja, drejt Mekës.
Voal.ch – Më 20 Nëntor 1945 filluan gjyqet e Nurembergut kundër oficerëve nazistë. Me nota tepër të qarta, gjatë punimeve të këtyre gjyqeve në Bavari, u dëgjuan tmerret e shkaktuara nga oficerë si Herman Gering, Rudolf Hes apo Albert Spir ndaj miliona hebrenjve, homoseksualëve dhe të burgosurve politikë e fetarë në kampet e vdekjes.
Nuremberg ishte qyteti ku Adolf Hitler organizoi së pari tubimet e partisë naziste me pishtarë dhe shpalli ligjet raciste të vitit 1935 që hapën rrugën për Holokaustin.
Gjyqet e Nurembergut u përpoqën të vënë në vend drejtësinë për tmerret e përjetuara dhe për miliona jetë të fikura nëpër krematoriumet dhe burgjet e vuajtjeve.
Pamjet e xhiruara në kampet e vdekjes tronditën botën. Regjistrime lajmesh, që u publikuan në atë kohë, nxorrën në dritë se ç’kishte ndodhur në kampet e përqëndrimit.
“Kampi më i tmerrshëm ishte Bukenvali, ku vetëm 20 mijë nga 80 mijë të burgosurit e dërguar u gjetën gjallë. Pjesa më e madhe e atyre që ende jetonin kur kampin e morën nën kontroll amerikanët, ishin në gjendje të pa shpresë”.
Gjermanët këmbëngulnin se nuk kishin pasur dijeni dhe se ishin po aq të tronditur sa kushdo tjetër kur mësuan për tmerret e nazizmit. Por jo të gjithë janë të bindur për pafajësinë e tyre. George Bria ishte gazetar për agjencinë e lajmeve Associated Press:
“Kampi Dakau ishte jo larg Mynihut, por të gjithë thonë se nuk dinin gjë! Jo larg tyre ishin furrat e djegies. Askush nuk e beson se ata nuk kishin dijeni”.
Tronditja publike nga pamjet dhe rrëfimet e të mbijetuarve çoi në thirrje masive për drejtësi dhe shpagim. Zgjidhja që u gjet ishte organizimi i gjyqeve për krime lufte në Nuremberg:
“Në qytetin e shkatërruar të Nurembergut, të rrënuar nga tonelatat e bombave të trupave aleate, gjykata qëndron si një monument ogurzi i shpresave të fundit të nazistëve për të dominuar botën”.
Vendet aleate: Shtetet e Bashkuara, Franca, Britania dhe Rusia dërguan prokurorë. Sistemi ligjor në bazë të të cilit do të zhvilloheshin gjyqet, ishte një ndërthurje e sistemeve të këtyre vendeve.
Babai i senatorit amerikan Kris Dod, Thomas Dod ishte një ndër prokurorët amerikanë në gjykime. Ai ishte një jurist i ri në vitin 1945 kur shkoi në Gjermani për të marrë në pyetje figura famëkeqe si Herman Goring, Albert Spir apo Rudolf Hes.
Në vitin 2007, Senatori Dod publikoi një libër bazuar në letrat që i kishte dërguar familjes babai i tij, gjatë kohës kur vazhdonte gjyqi:
“30 mijë vetë ende ishin të varrosur nën rrënojat e Nurembergut, kur filluan gjykimet. 30 mijë vetë – veç ta imagjinosh erën e rëndë. 8 milion trupa ishin djegur, 6 milionë prej tyre hebrenj, të tjerët si rezultat i orientimit seksual, besimit fetar apo bindjeve politike”.
21 oficerë të lartë gjermanë, përfshirë Joakim von Ribentrop dhe Albert Spir, të dy bashkëpunëtorë të afërt të Hitlerit, u gjykuan dhe u shpallën fajtorë për krime lufte në gjyqet e Nurembergut.
Thomas Dod, në kujtimet e tij e analizon procesin si triumfi i sundimit të ligjit, ku vendet e qytetëruara realizuan një proces të drejtë për autorët e masakrave që kishin vepruar pa asnjë përfillje për ligjin.
Gjyqet e Nurembergut krijuan një praktikë të re të nxjerrjes para drejtësisë të udhëheqësve qeveritarë dhe mbajtjen e tyre përgjegjës në mënyrë individuale për krime të kryera kundër masave të pafajshme.
Këto gjyqe krijuan edhe konceptin e krimeve kundër paqes, e aktit penal të agresionit, krimeve të luftës dhe krimeve kundër njerëzimit.
plot njerëz që e dënuan procesin si një farsë politike, por gazetari George Bria i agjencisë Associated Press, thotë se duke pasur parasysh rrethanat dhe momentin e procesit, gjykimet mund të konsiderohen të drejta.
Historiani gjerman Hans Kristian Taeubrich thotë se gjyqet ishin shumë të rëndësishme për opinionin gjerman, pasi i ndihmuan gjermanët të ballafaqohen me krimet e kryera në emër të tyre:
“Gjyqet e Nurembergut janë të rëndësishme për 3 arsye:
së pari ato sollën para drejtësisë figura të larta të regjimit nazist, të cilat ishin përgjegjëse për krime të paimagjinueshme lufte. Vetëm disfata e plotë dhe gjykimi ndërkombëtar arriti t’u japë atyre ndëshkimin e duhur.
Së dyti, si rezultat i gjyqeve, bota dëgjoi për herët të parë çfarë kishte ndodhur gjatë 12 vjetëve të regjimit nazist.
Gjyqet ndihmuan gjithashtu Gjermaninë të ballafaqohet me aktet që ishin kryer. Ky proces ballafaqimi ende vazhdon”.
Gjyqet e Nurembergut u zhvilluan nga data 20 nëntor 1945 deri më 1 tetor 1946. Prokuror i kësaj gjykate ishte amerikani Robert Jackson.
Raphael Lemkin, një avokat i lindur në Poloni, i cili shërbeu si këshilltar i Jackson, ka meritën e krijimit të termit “gjenocid” në 1944 për të përshkruar shfarosjen e planifikuar që nazistët u bënë hebrejve.
Fjala është një bashkim i “genos”, fjala greke për “fis” ose “racë” dhe “-cide”, latinisht për “vrasje”.
Lemkin, i cili humbi gati 50 të afërm në Holokaust, e përcaktoi gjenocidin si “një plan të koordinuar të veprimeve të ndryshme që synojnë shkatërrimin e bazave thelbësore të jetës së grupeve kombëtare, me qëllim asgjësimin e vetë grupeve”.Gjyqet e Nurembergut shënuan proceset e para për gjenocidin.
Raphael Lemkin
Proceset gjyqësore të Nurembergut, në të cilat dolën para gjyqit udhëheqësit nazistë ushtruan ndikim të madh në të drejtën ndërkombëtare. Ato bazohen në Kartën e Londrës, e cila u nënshkrua nga aleatët në 8 gusht 1945.
Si bazë për proceset gjyqësore të Nurembergut shërbeu një marrëveshje vizionare e së drejtës ndërkombëtare (Karta e Londrës), e cila përcaktoi rregulloren e procesit për gjykatat ushtarake ndërkombëtare dhe amerikane, të ngritura posaçërisht për proceset e Nurembergut. Karta e Londrës u nënshkrua në 8 gusht 1945.
Më 20 nëntor 1945, në Nuremberg, një qytet që pak muaj më parë qe shpallur si “90 përqind i vdekur”, 22 burra hynë në Pallatin e Drejtësisë. Ata i kishin nxjerrë para gjyqit për krime, të cilat nuk qenë kryer kurrë më parë. Burrat ishin pjesë e asaj e klike drejtuese që kishte mbetur nga udhëheqja naziste dhe i patën kaluar muajt e mëparshëm të burgosur në një kështjellë në Luksemburg. Ata nuk e dinin se çfarë i priste.
Kreu i kopesë midis tyre ishte Hermann Göring, ish- Presidenti i Rajshtagut, kryekomandant i Flotës Luftarake Ajrore gjermane dhe pasardhës i mundshëm në post i Adolf Hitlerit. Në korrik 1945, në një konferencë shtypi, kur e pyetën, nëse e dinte që ndodhej në listën e kriminelëve të luftës, Göringu u përgjigj:”Jo. Kjo pyetje më habit, sepse nuk e marr dot me mend se pse mund të ndodhesha në një listë të tillë.”
Göringu nuk kishte idenë për procesin e jashtëzakonshëm e të komplikuar gjyqësor, pjesë e të cilit do të bëhej. Për procesin gjyqësor do të ishte e nevojshme që të hartoheshin nga e para bazat, pikat e aktakuzës dhe dënimet. Ndërtimi i tyre i ngjante pak ndërtimit të një rrjeti të energjisë, ujit dhe ujërave të zeza në Gjermani, punë të cilën aleatët duhet ta nisnin nga zero. Diçka të ngjashme me këto procese gjyqësore nuk kishte pasur kurrë.
Proceset e Nurembergut dhe Karta e Londrës qenë me rëndësi të madhe vizionare, thotë Lauri Mäksoo, profesore e së drejtës ndërkombëtare në Universitetin e Tartu-së në Estoni. “Nuk ekziston gjë më e rëndësishme në këtë fushë”, i tha Mäksoo DW. “Ndikimi për mënyrën si përkufizohen krimet ndërkombëtare ishte gjigand – këtu praktikisht u shpik për herë të parë koncepti “krime kundër njerëzimit”./VOA/DW/history.com
Gazsjellësi Trans Adriatik (TAP) i gjatë 878 kilometra filloi operacionet tregtare për të transportuar çdo vit 10 miliardë metra kub gaz nga Azerbajxhani në Evropën Perëndimore, transmeton Anadolu Agency (AA).
TAP transporton gaz natyror nga fusha Shah Deniz në pjesën azerbajxhanase të Detit Kaspik për në pjesën perëndimore të Evropës. Gazsjellësi përfaqëson pjesën evropiane të Korridorit Jugor të Gazit dhe lidhet me gazsjellësin Trans Anatolian (TANAP) në kufirin turko-grek në Kipoi, duke kaluar Greqinë, Shqipërinë dhe Detin Adriatik, për të arritur në bregdetin e Italisë jugore.
Në kumtesën e kompanisë thuhet se operacionet tregtare kanë filluar tani, katër vjet e gjysmë pas përurimit të punimeve në Selanik të Greqisë.
Projekti, i cili do të luajë një rol të rëndësishëm në sigurinë e energjisë dhe diversifikimin energjetik të Evropës, siguroi financim prej 3,9 miliardë dollarësh nga institucionet financiare ndërkombëtare.
Aksionarët përfshijnë BP, SOCAR dhe Snam me nga 20 për qind të aksioneve, së bashku me Fluxys (19 për qind), Enagas (16) dhe Axpo (5). Të gjitha kompanitë ranë dakord për një rezolutë mbi zhvillimin dhe ndërtimin e projektit në fund të vitit 2013.
“Sot, një vizion afatgjatë është bërë realitet. Si një operator i ri i sistemit të transmetimit, i zhvilluar dhe i ndërtuar në përputhje me praktikat dhe standardet më të mira të industrisë, TAP mundëson diversifikim të dyfishtë duke përfshirë një rrugë të re, të besueshme dhe të qëndrueshme të energjisë dhe burimeve të gazit që arrijnë miliona përdorues evropianë, për dekada që vijnë”, citohet të ketë thënë Luca Schieppati, drejtori menaxhues i TAP-it.
Murad Heydarov, kryetar i bordit të drejtorëve të TAP-it, tha: “Korridori Jugor i Gazit është bartësi pionier i gazit natyror nga Azerbajxhani në Evropë dhe një nga sistemet më moderne dhe të besueshme aktualisht në dispozicion për transportimin e energjisë. Si një komponent kryesor i Korridorit Jugor të Gazit prej 3.500 kilometrash, TAP kombinon tiparet strategjike dhe konkurruese të tregut”.
Ai shtoi se tubacioni siguron që Evropa të mund të marrë furnizime nga një burim tjetër ndërsa mbështet objektivat kryesore të BE-së për arritjen e një tregu të integruar të energjisë dhe një përbërje të qëndrueshme, të sigurt dhe të larmishme të energjisë, duke kontribuar në rrjedhat e vazhdueshme drejt një tranzicioni të energjisë së pastër.
Rreth 55 mijë pjesë të tubacionit me peshë totale prej 520 mijë tonë u përdorën për projektin, për përfundimin e të cilit u deshën mbi 50 milionë orë pune.
“Sistemi TAP operon në përputhje me standardet e njohura ndërkombëtarisht të cilësisë, shëndetit, sigurisë dhe mjedisit dhe është projektuar me potencialin për të dyfishuar kapacitetin e tij përçues në 20 miliardë metra kub në vit”, thuhet në deklaratë.
Pas fillimit të provave për fluturim dhe ngarje në vitin 2012, firma holandeze Pal-V tani thotë se makina e saj fluturuese “Liberty” ka marrë miratimin në Bashkimin Evropian për përdorim në rrugë.
Robert Dingemanse, themelues i kompanisë, thotë se është dashur shumë punë për të përshtatur mjetin fluturues që paloset, për të marrë miratimin e përdorimit në rrugë. Mjeti është çertifikuar për frenat, zhurmën dhe ndotjen.
“Nuk ka patur asnjëherë rregullore të përbashkëta mbi funksionimin ajror dhe rrugor për një mjet. Kemi arritur të ndërtojmë një mjet që u përshtatet të gjitha rregulloreve, që janë rreth 5 mijë këkesa që duhen përmbushur.”
Kompania Pal-V ka patur një qasje më tradicionale në ndërtimin e makinës fluturuese dy vendëshe dhe me tre rrota për ngarje në rrugë. Drejtuesit duhet të kenë liçensën e pilotit për ta fluturuar atë.
Kompania thotë se mjeti mund të arrijë shpejtësi deri 160 kilometra në orë në rrugë. “Liberty” mund të përshkojë distanca ajrore prej 500 kilometrash me një shpejtësi deri 180 kilometra në orë me një serbarator.
Nëse je duke e ngarë makinën dhe paraqitet nevoja për të fluturuar, do të duhen vetëm dhjetë minuta që ta përshtatësh mjetin, thotë kompania.
Zoti Robert Dingemanse thotë se 90mjetet e para, që do të jenë me porosi, do të kushtojnë rreth 500 mijë euro, dhe do të jenë gati në vitin 2022. Më pas, variantet standarde do të kushtojnë rreth 400 mijë euro.
Këngëtari Bruce Dickinson i grupit “Iron Maiden” është një prej klientëve të parë të kompanisë. Firma nuk ka bërë të ditur se sa porosi janë marrë deri tani, ndërsa thotë se ka mjaftueshëm që fabrika e vogël holandeze të vazhdojnë punën për rreth 30 muaj. Pandemia, thotë zoti Robert Dingemanse, nuk ka ndikuar negativisht tek firma e tij.
“Është rritur interesi dhe kërkesa për makinën fluturuese si rezultat i pandemisë sepse mjeti të ofron distancim dhe aftësitë për të shkuar kudo nga toka apo ajri pa rrezikuar infektimin.”
Analistët vlerësojnë qasjen e kompanisë Pal-V në prodhimin e makinës fluturuese. David Gleave ëshë hulumtues për sigurinë e aviacionit.
“Çfarë qasje do të kenë kompanitë e tjera? Kemi parë shumë kompani që kanë bërë bujë dhe pastaj janë zhdukur, kryesisht në fushën e dronëve. Ndryshe me këtë mjet që është shumë praktik për të fluturuar dhe ngarë në rrugë.”
Firma Pal-V po shpreson që të marrë lejen e fluturimit me Agjencinë Evropiane të Sigurisë së Aviacionit (EASA), një proces i filluar në vitin 2015. Ata shpresojnë që kjo të arrihet në kohë për të filluar dërgesat e para në vitin 2022.
Austria ka vendosur masën e izolimit mbarëkombëtar në përpjekje për të vënë nën kontroll pandeminë e COVID-19.
Kancelari i Austrisë, Sebastian Kurz, u ka kërkuar austriakëve, që të mos takojnë askënd jashtë shtëpisë së tyre, në një përpjekje për të frenuar një rritje të shpejtë të rasteve me koronavirusin e ri.Ai tha që shkollat do të mbyllen dhe studentët do të mësojnë nga shtëpia duke filluar nga dita e martë, kur masat e reja do të hyjnë në fuqi. Të premten, Austria raportoi një numër rekord prej 9,586 të infektuar me koronavirusin e ri.
Kjo shifër ishte nëntë herë më e lartë se në kulmin e valës fillestare më parë këtë vit. Vendi ka regjistruar më shumë se 191,000 raste, që nga fillimi i pandemisë dhe 1,661 vdekje të lidhura me COVID-19. Deri më 6 dhjetor, sa është paraparë të zgjasin masat e reja, të gjitha dyqanet jo-thelbësore do të duhet të qëndrojnë të mbyllura. Të gjithë qytetarëve u është thënë, që nëse ua lejojnë kushtet, të punojnë nga shtëpitë.
Ministri i Shëndetësisë i Austrisë, Rudolf Anschober, tha se ky është shansi i fundit për të ndaluar kolapsin e shërbimit shëndetësor. Austria kishte vendosur masën e izolimit të saj të parë mbarëkombëtar në mars, gjatë valës së parë të pandemisë./rel
Presidenti i zgjedhur i SHBA-së, Joe Biden, dhe presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan – foto arkivi.
Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, e uroi Joe Bidenin për fitoren në zgjedhjet presidenciale në SHBA.
Erdogan tha se marrëdhëniet dypalëshe janë të natyrës “strategjike” dhe se duhet të forcohen më tej, duke u bazuar në interesat e përbashkëta.
Erdogan përsëriti “vendosmërinë e Ankarasë për të punuar nga afër me administratën amerikane”, gjatë periudhës së ardhshme.
“Bashkëpunimi dhe aleanca e fortë” midis dy vendeve do të vazhdojnë të kontribuojnë në paqen në botë, tha Erdogan.
Marrëdhëniet midis SHBA-së dhe Turqisë janë tensionuar kohëve të fundit për një varg çështjesh, përfshirë krizën në Siri dhe bashkëpunimin ushtarak të Ankarasë me Rusinë.
Mediat amerikane kanë parashikuar fitoren e Bidenit në zgjedhjet e 3 nëntorit në SHBA.
Presidenti i zgjedhur, Biden, ka thënë pas fitores se do të jetë president i të gjithëve, ndërsa ka paralajmëruar se prioritet i administratës së tij do të jetë lufta kundër pandemisë së koronavirusit.
Presidenti aktual i SHBA-së, Donald Trump, nuk e ka pranuar humbjen në zgjedhje.
Pa paraqitur asnjë provë, Trump ka thënë se zgjedhjet janë vjedhur. rel
Alyaksandr Llukashenko ka hapur zyrtarisht centralin e parë dhe të vetëm bërthamor në Bjellorusi, duke thënë se ky shtet i Evropës Lindore “do të kthehet në fuqi bërthamore”.
“Stacioni bërthamor Astravets përbën një hap drejt së ardhmes dhe garantimit të sigurisë së energjisë së këtij shteti”, ka thënë Lukashenka në një adresim përmes televizionit shtetëror më 7 nëntor.
Ndërtuar nga kompania ruse, Rosatom dhe e financuar nga Moska me 10 miliardë dollarë hua, ndërtimi i centralit bërthamor afër qytetit Astravets, është kundërshtuar nga Lituania, kryeqyteti i së cilës, Vilnus, është vetëm 50 kilometra larg.
Astravets tërheq ujin për reaktorët e tij ftohës nga Lumi Nevis, që po ashtu furnizon me ujë të pijshëm Lituaninë.
Bjellorusia ka nisur aktivizimin e këtij centrali më herët gjatë javës, duke e shtyrë Lituaninë që të ndalë importet e elektricitetit nga shteti fqinj.
Ndërtimi i këtij centrali është parë ndryshe edhe në mesin e bjellorusëve, të cilët janë përballur me dëme të mëdha si pasojë e katastrofës bërthamore të Çernobilit më 1986.
Një çerek i territorit të këtij shteti ishte kontaminuar në aksidentin më të tmerrshëm civil bërthamor në gjithë botën.
Ky inaugurim vjen teksa Bjellorusia përballet gati çdo ditë me protesta dhe greva, prej zgjedhjeve të 9 gushtit.
Opozita dhe Perëndimi besojnë se ky proces zgjedhor është manipuluar.
Lukashenka, i cili ka qenë në pushtet nga viti 1994 ka kundërshtuar akuzat dhe ka hedhur poshtë thirrjet e opozitës për të dhënë dorëheqje.
Shtetet e Bashkuara, Bashkimi Evropian, Kanadaja dhe shtete tjera, kanë refuzuar të njohin Lukashenkas si lider legjitim të Bjellorusisë.
Më 6 nëntor, BE-ja e ka shtuar Lukashenkan, djalin e tij, Viktar dhe 13 zyrtarë tjerë në listën e zezë të zyrtarëve bjellorusë, për rolin e tyre në falsifikimin e votave dhe shtypjes së protestave nga ana e qeverisë. rel
Në Evropë është tejkaluar shifra e 300 000 të vdekurve nga sëmundja COVID-19, që shkakton koronavirusi, teksa shtetet nga Rusia e deri tek Italia, kanë regjistruar rekord të personave të infektuar brenda një dite.
I gjithë kontinenti evropian tani pothuajse ka rikthyer kufizimet në lëvizje, me qëllim të frenimit të pandemisë.
Organizata Botërore e Shëndetësisë ka njoftuar për një rekord të ri të personave të infektuar brenda një dite në nivel global.
Evropa ka regjistruar 300,688 të vdekur nga virus, bazuar në të dhënat e agjencisë së lajmeve AFP, ndërkohë që dy të tretat e viktimave janë regjistruar në Mbretërinë e Bashkuar, Itali, Francë, Spanjë dhe Rusi.
Rritja e shkallës së infektimit ka ndikuar në mbushje të kapaciteteve spitalore në këtë kontinent.
Kjo pasi, zyrtarët shëndetësorë janë duke paralajmëruar se vala e dytë e infektimit është më e fuqishme dhe më serioze.
Ndonëse Ministria e Shëndetësisë së Gjermanisë ka paralajmëruar se dyfishimi i numrit të pacientëve me COVID-19, në njësitë e kujdesit intensiv çdo 10 ditë, është i papërballueshëm, spitalet në këtë shtet kanë vazhduar të pranojnë pacientë të sëmurë nga kufiri francez.
Më shumë se 85 për qind e shtretërve për kujdes intensiv në Francë janë të zënë me pacientë të infektuar me koronavirus, apo mbi 4,000.
Të hospitalizuar janë mbi 30,000.
Situata është duke u përkeqësuar edhe në Rusi, aktualisht vendin e katërt me më së shumti të infektuar në botë.
Rusia ka raportuar 20,396 persona të infektuar më 7 nëntor, duke e çuar në mbi 1.7 milion, numrin e personave të prekur nga COVID-19.
Për dallim nga pjesët tjera të Evropës, Rusia nuk ka vënë kufizime në lëvizje dhe as nuk ka mbyllur bizneset.
Autoritetet ruse kanë thënë se nuk ka nevojë për diçka të tillë, sepse sistemi shëndetësor mund t’i përballojë rastet. rel
voal.ch – Qeveria e Austrisë urdhëroi të premten mbylljen e dy xhamive, të frekuentuara nga një militant islamist, i cili ka vrarë katër vetë në Vjenë.
Dy xhamitë ndodhen në periferi të Vjenës – njëra quhet Melit Ibrahim në rrethin Otakring dhe tjetra Tewhid në zonën Majdling.
Ministrja e Integrimit e Austrisë, Susanne Raab, tha se agjencia vendase e inteligjencës BVT ka vlerësuar se “vizita në këto xhami e ka përshpejtuar radikalizimin e sulmuesit”.
Sulmuesi, i identifikuar nga autoritetet austriake si Kujtim Fejzullai, me prejardhje nga Maqedonia e Veriut, ka kryer sulmin të hënën, duke hapur zjarr në gjashtë lokacione në qendër të Vjenës.
Dy gra dhe dy burra janë vrarë dhe 23 janë plagour.
Policia e ka vrarë sulmuesin dhe ka zbuluar se ai ka pasur edhe shtetësi austriake, edhe shtetësi maqedonase.
Sulmuesi ka udhëtuar në Turqi në vitin 2018, në një përpjekje për t’u bashkuar me militantët e Shtetit Islamik në Siri, por është kapur dhe dërguar përsëri në Austri.
Grupi militant Shteti Islamik ka thënë se qëndron pas sulmit në Vjenë.
Të premten, edhe policia në Gjermani tha se ka bastisur shtëpitë e katër personave, për shkak të lidhjeve të dyshuara me sulmuesin e Vjenës.
Policia tha se ata nuk konsiderohen të dyshuar, porse kanë pasur kontakte me sulmuesin dhe dy prej tyre e kanë takuar personalisht.
Bastisjet u kryen në Kasel, Osnabryk dhe Pineberg, pranë Hamburgut.
Disa të dyshuar janë ndaluar në Austri, ndërsa hetime kanë nisur edhe në Zvicër./REL
Katër civilë janë vrarë dhe 22 janë plagosur gjatë sulmit të së hënës në Vjenë, të cilin, autoritetet austriake e cilësuan si “terrorist”.
I vrarë është edhe një sulmues, të cilin autoritetet e idenifikuan si Kujtim Fejzullai, 20 vjeç, me shtetësi të Austrisë dhe Maqedonisë së Veriut.
Autoritetet maqedonase konfirmuan të martën se edhe dy shtetas të tjerë maqedonas kanë qenë të përfshirë në sulmin në Vjenë.
Kjo është shtëpia e familjes Fejzullai, në fshatin Çellopek të Tetovës. Autoritetet austriake thanë se Kujtim Fejzullai, 20 vjeç, është sulmuesi që vrau 4 persona në Vjenë.
Ministri i Brendshëm austriak, Karl Nehammer tha se 14 persona janë arrestuar në lidhje me sulmin në Vjenë.
Ai shtoi se pas bastisjes së shtëpisë së sulmuesit, tashmë të vrarë, janë kryer edhe 18 bastisje.
Ministri i Brendshëm austriak tha se bazuar nga të dhënat, nuk ka indikacione se edhe një sulmues i dytë ka qenë i përfshirë në sulmin në Vjenë.
Ai po ashtu shtoi se sulmuesi në Vjenë, dukej se ishte integruar në shoqërinë austriake, por në fakt ishte e kundërta.
Sipas Nehammer, ai “ai arriti të mashtronte njerëzit brenda programit të deradikalizimit dhe përmes kësaj të lirohej nga burgu”.
Dy shtetas të Maqedonisë së Veriut, të lidhur me sulmin në Vjenë
Ministria e Punëve të Brendshme e Maqedonisë së Veriut ka bërë të ditur se përveç Kujtim Fejzullait edhe dy persona të tjerë, shtetas të Maqedonisë së Veriut kanë qenë të përfshirë në sulmin e ditës së hënë në Vjenë.
“Nga lista e policisë austriake, e cila iu dorëzua disa policive, përfshirë edhe policisë sonë, konstatuam se edhe dy persona tjerë, përveç austriakut, gjithashtu kanë shtetësinë e Republikës së Maqedonisë së Veriut, përkatësisht K.F. (i lindur në Modling, Austri), A.G. (i lindur në St. Polten, Austri) dhe U.A. (i lindur në Vjenë, Austri). Sektori për Bashkëpunim Policor Ndërkombëtar në Ministrinë e Brendshme u vu menjëherë në dispozicion të kolegëve nga Austria dhe ne po bashkëpunojmë intensivisht me të gjithë elementët që lidhen me këtë rast”, thuhet në njoftimin me shkrim të MPB-së në Shkup.
Ministria e Punëve të Brendshme e Maqedonisë së Veriut gjithashtu njofton për një bisedë telefonike mes kryeministrit Zoran Zaev me kancelarin austriak, Sebastian Kurz.
“Kryeministri austriak i shprehu mirënjohje kryeministrit Zaev për solidaritetin dhe mbështetjen e shprehur. Kryeministrat shprehën gatishmërinë për të vazhduar komunikimin dhe bashkëpunimin në lidhje me sulmin terrorist nëse shërbimet austriake përcaktojnë një nevojë të tillë”, thuhet në njoftimin e Ministrisë së Punëve të Brendshme.
Sulmuesi, mbështetës i IS-it
Ministri Nehammer tha të martën në mëngjes se sulmuesi i vrarë në të kaluarën ka qenë i dënuar për përfshirje në një organizatë terroriste.
Ai tha se “terroristi i dyshuar” ishte dënuar në prill të vitit 2019, për shkak se kishte tentuar që të udhëtonte për në Siri me qëllim që t’i bashkohej grupit militant, Shteti Islamik. Ai ishte dënuar me 22 muaj burgim, por ishte liruar me kusht në dhjetorin e vitit të kaluar.
Ministria е Punëve të Brendshme e Maqedonisë së Veriut ka thënë për Radion Evropa e Lirë se “është në kontakt të vazhdueshme me autoritetet e Austrisë për verifikimin e identitetit të sulmuesit, por edhe për lidhjet e tij të mundshme me persona të tjera. Policia austriake përmes INTERPOL-it ka paraqitur kërkesë për bashkëpunim për këtë rast dhe autoritetet tona menjëherë i janë përgjigjur kërkesës për veprim”.
Këto janë lokacionet ku kanë ndodhur të shtëna në Vjenë.
Ministri i Brendshëm i Austrisë, Karl Nehammer, e përshkroi sulmuesin e vrarë nga policia si një “terrorist islamik”.
Duke folur në një konferencë për shtyp, ministri Nehammer tha se personi i armatosur rëndë – i vrarë nga policia –ishte një mbështetës i grupit militant, Shtetit Islamik (IS) dhe se shtëpia e tij ishte kontrolluar ku është sekuestruar video-material. Policia tha se ai kishte veshur një rrip shpërthyes të rremë.
Më parë, Nehammer tha se të paktën një sulmues “i armatosur rëndë dhe i rrezikshëm” besohej të ishte akoma i lirë. Zyrtarët u cituan të thoshin se mund të kishin qenë deri në katër sulmues. Ministri i Brendshëm kërkoi nga njerëzit të shmangnin Vjenën qendrore dhe u tha prindërve të mbanin fëmijët e tyre në shtëpi të martën.
Më herët gjatë ditës së martë, ministri Nehammer kishte deklaruar se 1,000 pjesëtarë të sigurisë ishin angazhuar në operacionet e kërkimit për sulmues të mundshëm, duke shtuar se edhe vendet fqinje kanë ofruar ndihmë në këtë drejtim.
Viktimat janë dy gra dhe dy burra. Njëra nga gratë thuhet se ishte kameriere. Gruaja e dytë vdiq nga plagët e saj në spital, thanë raportet.
Viktimat ishin në një zonë të qendrës së qytetit të mbushur me njerëz në bare dhe restorante, afër sinagogës qendrore të Vjenës, por nuk është ende e qartë nëse ajo ishte shënjestra e sulmit.
Shtatë persona që janë plagosur, sipas mediave austriake, kanë marrë plagë të rrezikshme për jetë.
Në mesin e të plagosurve është edhe një polic, 28 vjeç, i cili sipas Ministrisë së Brendshme, është jashtë rrezikut për jetë.
Qeveria austriake ka shpallur tri ditë zie.
Kancelari austriak Sebastian Kurz e quajti atë një “sulm të neveritshëm terrorist”.
Ai të martën tha se është i vetëdijshëm se kjo nuk është një “mosmarrëveshje midis të krishterëve dhe myslimanëve”.
“Por ne gjithmonë duhet të jemi të vetëdijshëm se kjo nuk është një mosmarrëveshje midis të krishterëve dhe myslimanëve ose midis austriakëve dhe migrantëve. Kjo është një luftë midis shumë njerëzve që besojnë në paqe dhe atyre pak që duan luftë”, tha Kurz.
Ndërkaq, gjatë një adresimi televiziv, Kurz u zotua se do të “kapim autorët dhe ata që qëndrojnë pas tyre”.
Liderët botërorë solidarizohen me Austrinë
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump dënoi sulmin në Vjenë, duke thënë se akte të tilla “ndaj njerëzve të pafajshëm” duhet të ndalen.
“Lutjet tona janë me njerëzit në Vjenë pas edhe një akti të terrorizmit në Evropë. Këto sulme djallëzore kundër njerëzve të pafajshëm duhet të ndalen. SHBA-ja qëndron me Austrinë, Francën dhe me gjithë Evropën në luftën kundër terroristëve, përfshirë edhe terroristët radikalë islamikë”, ka shkruar Trump në Twitter.
Kancelarja gjermane Angela Merkel, të martën tha se “terrori islamik është armiku ynë i përbashkët”.
“Lufta kundër këtyre vrasësve dhe atyre që i nxisin – është lufta jonë e përbashkët,” shkroi zëdhënësi i Merkelit në Twitter, duke shtuar: “solidaritet” me Austrinë.
Presidenti i Francës, Emmanuel Macron tha se “Evropa është e bashkuar, dhe e vendosur. Ne jemi një”.
Turqia ka dënuar sulmin në Vjenë, duke thënë se qëndron në solidaritet me popullin austriak.
“Ne jemi të pikëlluar me lajmin se ka të vdekur dhe të plagosur si rezultat i sulmit terrorist që ndodhi në Vjenë”, tha ministria e Jashtme turke në një deklaratë.
Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu dënoi sulmin në Vjenë duke thënë se “Izraeli dënon sulmin brutal në Vjenë dhe qëndron në solidaritet total me Austrinë.
“Popujt e civilizuar kudo duhet të bashkohen për të mposhtur egërsinë e terrorizmit islamik të ringjallur”, tha ai.
Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi përmes një postimi në Twitter tha se sulmi terrorist në Vjenë është sulm “ndaj vlerave që ne ndajmë”.
“Ky moment i vështirë do të na afrojë më shumë në luftën kundër terrozmit”, tha Thaçi, duke shtuar se Kosova qëndron përkrahë popullit dhe shtetit austriak.
Policia ka thënë se sulmi ka nisur në sinagogën Seitenstettengasse.
Policia në Republikën Çeke ka thënë se ka nisur të kryejë kontrolle rastësore kufitare në kufi me Austrinë, pas shqetësimeve se sulmuesit mund të jenë nisur në atë drejtim.
Dëshmitarët thanë se sulmi ndodhi teksa qytetarët ishin në bare e restorante, duke shijuar natën e fundit, para se Austria të nisë së zbatuari kufizimet e reja në lëvizje, me qëllim të frenimit të koronavirusit.
Për këtë arsye, shume njerëz janë parë në qendër të Vjenës, nëpër bare dhe restorante, të cilat do të mbyllen deri në fund të muajit nëntor.
Mediat e huaja raportojnë se një prej 4 viktimave nga sulmi terrorist në Vjenë është shqiptar.
Ato e kanë identifikuar viktimën si Nexhip Vrenezin, nga Struga e Maqedonisë së Veriut. Ndërkohë nga pala tjetër, po ashtu kishte shqiptarë, pasi autor kryesor i sulmit ishte Kujtim Fejzullahu nga Maqedonia e Veriut i cili mbeti i vrarë nga forcat e policisë austriake pasi qëlloi mbi disa civilë e policë.
Po ashtu të përfshirë në këtë ngjarje dyshohet se janë dhe 12 të dyshuar të tjerë, prej të cilëve dhe shqiptarë nga Kosova.
Media austriake Heute i ka kushtuar një shkrim Kujtim Fejzullahut, shqiptarit me origjinë nga Maqedonia e Veriut që në një sulm terrorist në Vjenë vrau së pak 4 qytetarë si dhe plagosi mbi 15 të tjerë përfshi dhe një polic.
20-vjeçari Fejzullahu sipas medias austriake, ka qenë futbollist në qytetin e Mödling në adoleshencë, por aty ka rënë në kontakt me ekstremistë islamikë apo simpatizantë të ISIS që e kanë futur në rrugën e radikalizimit.
Ai njihet si frekuentues i xhamive, po ashtu kishte dhe rekorde penale teksa pjesë e lëvizjes Salafiste. Zbulohet se në korrik me një makinë jo të tijën ai ka shkuar në Sllovaki për të marrë municion. Atë do e siguronte për armën e tij AK-47.
Po ashtu përveç tij si të dyshuar për sulmin terrorist janë dhe 12 persona të tjerë. Ata jetojnë 10 në Vjenë dhe 2 në Sankt Pölten teksa arrestimet kanë filluar. Ata janë të gjithë me prejardhje të huaj nga Kosova, Bangladeshi dhe Çeçenia. Madje një prej tyre është ende minoren, vetëm 12 vjeç.
Pjesë të qendrës së Vjenës mbetën të mbyllura nga policia të martën në mëngjes pasi një sulm me armë në kryeqytetin austriak la pas vets pesë persona të vrarë, përfshirë edhe një sulmues.
Ministri e Brendshme tha se dy burra dhe dy gra vdiqën nga pasojat e plagëve që pësuan në sulmin e së hënës.
Sulmuesi i dyshuar, i cili mbante një pushkë dhe një jelek të rremë vetëvrasës, u qëllua dhe u vra nga policia.
Ministria e Brendshme tha se i dyshuari i vrarë ishte simpatizues i grupit Shteti Islamik.
Ministri i Brendshëm austriak, Karl Nehammer, tha se ai ishte një 20 vjecar me shtetësi të dyfishtë, të Austrisë dhe të Maqedonisë së Veriut.
Policia tha se sulmi ndodhi ndaj qytetarëve që kishin dalë për të shijuar një mbrëmje të fundit në Vjenë përpara se të hynin në fuqi masat e ndalim-qarkullimit për shkak të koronavirusit.
“Jam i kënaqur që policia jonë ishte në gjendje të neutralizonte një nga autorët e sulmit,” tha kancelari austriak Sebastian Kurz. “Ne kurrë nuk do t’i lejojmë vetes të frikësohemi nga terrorizmi dhe do t’i luftojmë këto sulme me të gjitha mjetet.”
Policia bllokon një rrugë pranë sheshit Schwedenplatz, pas sulmit në Vienë.
Policia tha se disa të shtëna u qëlluan pak pas orës 8 në mbrëmje në një rrugë me shumë lëvizje në qendër të qytetit dhe se zjarri ishte hapur nga gjashtë pika.
Zyrtari më i lartë i sigurisë i Austrisë tha se autoritetet besojnë se bëhej fjalë për disa persona të armatosur dhe një operacion policor po vazhdonte disa orë pas sulmit.
“Duket se ka qenë një sulm terrorist,” i tha Ministri i Brendshëm Karl Nehammer medias publike ORF, duke shtuar se autorët e sulmeve ishin të armatosur me pushkë. Ai tha se ushtrisë iu kërkua të ruante zonat kyçe në qytet, në mënyrë që oficerët e policisë të kishin mundësi të merreshin me ndjekjen e autorëve të sulmit.
Kryebashkiaku i Vjenës, Michael Ludwig tha se 15 persona u shtruan në spital, shtatë prej të cilëve me plagë të rënda.
Oskar Deutsch, kreu i komunitetit hebre në Vjenë, tha se të shtënat ndodhën në rrugën para sinagogës kryesore të qytetit, por se nuk ishte e qartë nëse ajo ishte objekti i sulmit. . Sinagoga ishte e mbyllur në atë kohë, shkruante Deutsch në Twitter.
Rabini Schlomo Hofmeister tha se kishte parë të paktën një person që kishte hapur zjarr ndaj njerëzve që ishin jashtë në bare në rrugën poshtë dritares së tij.
“Ata po qëllonin me të paktën 100 fishekë para ndërtesës sonë,” tha rabini Hofmeister.
“Të gjitha këto bare kanë tavolina jashtë. Kjo mbrëmje është e fundit para masave të mbylljes,” shtoi ai. “Që nga mesnata, të gjitha baret dhe restorantet do të mbyllen në Austri për një muaj dhe shumë njerëz ndoshta donin të përfitonin nga kjo mbrëmje për të dalë jashtë.”
Kancelari Kurz tha se këto ishin “orë të vështira për republikën tonë” dhe u zotua: “Policia jonë do të veprojë me vendosmëri kundër fajtorëve të këtij sulmi të neveritshëm terrorist”.
Presidenti francez Emmanuel Macron shkroi në Twitter se francezët “ndajnë tronditjen dhe pikëllimin e popullit austriak të vënë sot në shënjestër të një sulmi “.
“Pas Francës, ky është një vend mik që është sulmuar. Kjo është Evropa jonë. Ne nuk do të dorëzohemi,” shkruante ai.
Franca ka përjetuar tre sulme për të cilat mbahen përgjegjës ekstremistë myslimanë në javët e fundit: një nga një refugjat pakistanez që plagosi dy persona para zyrave të dikurshme të gazetës satirike Charlie Hebdo; prerja e kokës së një mësuesi që u kishte treguar studentëve karikaturat e Profetit Muhamed; dhe një sulm vdekjeprurës me thikë të enjten në një kishë në qytetin mesdhetar të Nicës. Franca ka vendosur nivelin maksimal të sigurisë.
Autoritetet në Vjenë u kërkuan njerëzve të shmangin të gjitha hapësirat e hapura dhe transportin publik. Policia tha se tramvajet dhe autobusët nuk po ndalonin dhe u kërkoi përdoruesve të mediave sociale të mos postojnë video të operacionit policor në mënyrë që të mos rrezikojnë oficerët.
Autoritetet franceze kanë identifikuar të dyshuarin për një sulm me thikë që la tre të vdekur në qytetin jugor të Nisës.
I dyshuari është identifikuar si Brahim Aouissaoui, një tunizian 21-vjeçar.
Sipas BBC-së dhe Reuters-it, Aouissaoui mbërriti me anije në ishullin italian të Lampeduzës në shtator. Pasi përfundoi një periudhë karantinë për koronavirusin, atij iu tha të ikte nga Italia. Ai mendohet se arriti në Francë më herët këtë muaj.
Aouissaoui nuk ishte në listën e militantëve të dyshuar nga Tunizia dhe nuk ishte i njohur nga shërbimet e zbulimit francez, tha Reuters.
Sulmi po trajtohet si një akt terrorizmi dhe Franca ka ngritur alarmin e saj të sigurisë kombëtare në nivelin më të lartë.
Zyrtarët thonë se sulmi ndodhi të enjten në mëngjes në kishën Notre Dame të Nisës. Dy persona vdiqën brenda kishës, thonë zyrtarët, dhe të paktën njërit prej tyre iu pre koka. Një person i tretë, i cili u plagos rëndë, arriti të largohej nga kisha, por vdiq pak më vonë.
Në një zhvillim tjetër, policia qëlloi për vdekje një burrë të armatosur me thikë në qytetin jugor francez Avignon. Dhe në Arabinë Saudite, një burrë u arrestua pasi plagosi një roje para konsullatës Franceze në Jeddah.
Kryebashkiaku i Nisës, Christian Estrosi e karakterizoi sulmin në qytetin e tij si një incident terrorist. Ai tha se ishte përsëri viktimë e asaj që ai e quajti islamo-fashizëm. Ai tha se i dyshuari, i dërguar në një spital pasi u plagos gjatë një arrestimi policor, vazhdoi të thoshte “Allahu Akbar” gjatë ndalimit.
Sulmi vjen ndërsa Franca përgatitet të fillojë një periudhë tjetër masash shtrënguese për t’u mbrojtur nga koronavirusi – dhe pas dy sulmeve të tjera me thikë, për të cilat po ashtu janë përgjegjës islamikët radikalë dhe të cilat janë të lidhura me karikaturat e Profetit Muhamed. Në një nga sulmet, mësuesit Samuel Paty iu pre koka pranë Parisit.
Po ashtu goditja e fundi, është më e fundit në një numër sulmesh terroriste islamike që ka prekur Francën në vitet e fundit, përfshirë një sulm xhihadist 2016 në Nisë.
Mbrojtja e fundit që i bëri Presidentit Emmanuel Macron karikaturave të Profetit Muhamed në emër të fjalës së lirë ka shkaktuar protesta dhe bojkot në një numër vendesh myslimane. Shumë myslimanë janë shumë të ofenduar nga karikaturat. Por në Francë, mijëra njerëz janë grumbulluar në mbështetje të shprehjes së lirë, përfshirë disa udhëheqës të shquar myslimanë.
Asambleja Kombëtare e Francës mbajti një moment heshtje për viktimat e sulmit të fundit dhe udhëheqësit myslimanë francezë i nxitën besimtarët të anulonin të enjten festimet për ditëlindjen e profetit Islam. Qeveritë evropiane dhe të tjera gjithashtu kanë dërguar mesazhe ngushëllimi dhe kanë dënuar sulmet në Nisë.
Një njeri i armatosur me thikë vrau tre persona në një kishë të enjten në qytetin francez të Nisës.
Rreth orës 9 të mëngjesit, njeriu me thikë hyri në kishën Notre Dame të qytetit dhe i preu fytin kujdestarit të kishës, i preu kokën pjesërisht një gruaje të moshuar dhe plagosi rëndë një grua të tretë, sipas një burimi të policisë.
Kujdestari i kishës dhe gruaja e moshuar vdiqën në vend, ndërsa gruaja e tretë mundi të dilte nga kisha dhe të shkonte në një kafene aty pranë, por edhe ajo vdiq nga plagët.
Kryetari i bashkisë, Christian Estrosi, e cilësoi si një sulm terrorist ngjarjen, e treta e këtij lloji në Francë brenda dy muajve.
“Ai vazhdonte të përsëriste fjalët Allahu Akbar ‘(Zoti është i Madh) edhe kur ishte nën ndikimin e ilaçeve” pas plagosjes gjatë arrestimit nga policia” tha kryebashkiaku.
Prokurorët kundër terrorizmit kanë filluar një hetim mbi vrasjet, të cilat vijnë pas prerjes së kokës të mësuesit Samuel Pati në fillim të këtij muaji. Autori i atij sulmi, me origjinë çeçene, tha se donte ta ndëshkonte mësuesin sepse u tregoi nxënësve karikaturat e Profetit Muhamet gjatë një ore mësimi për edukimin qytetar.
Nuk është e qartë nëse vrasjet e së enjtes ishin të lidhura me karikaturat, të cilat konsiderohen fyerje nga myslimanët.
Që nga vrasja e mësuesit Samuel Pati, zyrtarët francezë, me mbështetje të gjerë nga publiku, kanë ripohuar të drejtën e tyre për të shfaqur karikaturat, shumë prej të cilave janë shfaqur gjerësisht gjatë marshimeve në solidaritet me mësuesin.
Shfaqja publike e imazheve ka shkaktuar një zemërim të thellë në botën myslimane dhe disa qeveri kanë akuzuar Presidentin Emmanuel Macron për ndjekjen e një axhende kundër fesë islame.
Nisa ishte shënjestër e një prej sulmeve më vdekjeprurëse në Francë vitet e fundit. Një tunizian 31-vjeçar drejtoi një kamion mbi turmën që ishte duke kremtuar Ditën e Bastijës më 14 korrik të vitit 2016, duke vrarë 86 veta.
Mbërritja e vaksinave të mundshme Covid-19 në vendet e Bashkimit Evropian mund të fillojë në Prill, tha Presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen.
“Numri i madh i furnizimeve pritet të fillojë në Prill”, tha zonja von der Leyen, duke shtuar se në rastin më të mirë kompanitë mund të dorëzojnë deri në 50 milionë vaksina në muaj në BE.
Von der Leyen premton se “ne do të jemi në gjendje të vaksinojmë 700 milionë njerëz” me një diapazon prej 20-50 milion doza të shpërndara çdo muaj në bazë të marrëveshjeve me kompanitë farmaceutike. Pastaj ajo shpjegon: “Masat u lehtësuan shumë shpejt, kjo është arsyeja pse ekziston vala e dytë”. Brukseli po synon për një Bashkim Evropian të shëndetit, me një paketë iniciativash të përbashkëta.
Komisioni po propozon një seri masash të reja për të luftuar pandeminë, duke thënë që rritja e re e infeksioneve në kontinent është “alarmante”.
Evropa përsëri duket të jetë epiqendra e pandemisë në të gjithë botën. Belgjika është një pikë e nxehtë dhe shumë vende po vuajnë gjithashtu norma rekord ditore të infeksionit.
Virusi po përhapet me shpejtësi në Holandë, pjesën më të madhe të Spanjës dhe Republikës Çeke, dhe Gjermania dhe Franca po përgatiten për bllokime të reja.
Belgjika ka numrin më të lartë 14-ditor të rasteve Covid-19 për 100,000 qytetarë, duke tejkaluar Republikën Çeke, sipas Qendrës Evropiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve.
Ajo tejkalon madje Francën dhe Spanjën. Në total, 11,038 njerëz kanë vdekur deri më tani nga pandemia në Belgjikë. Të martën, 689 njerëz u dërguan me urgjencë në spital me Covid-19, 60 më shumë se rekordi gjatë pikut të marsit.
Komisioni Evropian u ka kërkuar 27 qeverive të BE të bëjnë më shumë dhe në një mënyrë më të koordinuar për të trajtuar virusin.
Brukseli tha se qeveritë e BE duhet të koordinojnë strategjitë e tyre të testimit dhe të përdorin më shumë testet e shpejta të antigjenit, pavarësisht nga fakti që furnizimi global për këto pajisje tani po shtrëngohet.
“Situata është shumë serioze, por ne ende mund të ngadalësojmë përhapjen e virusit nëse të gjithë marrin përgjegjësinë (e tyre)”, tha zonja von der Leyen.
Në Republikën Çeke, zyrtarët e shëndetësisë thanë se rritja e rasteve të përditshme të vendit arriti një rekord të ri të lartë me 15,663 të Martën – aq sa Gjermania, e cila ka tetë herë më shumë popullsi.
Vendi kishte 284,033 raste të konfirmuara në total, më shumë se gjysma e tyre të regjistruar në dy javët e fundit. Deri më tani, 2,547 njerëz kanë vdekur, me një rekord 139 vdekje të regjistruar të hënën. Qeveria Çeke ka forcuar më tej rregullat, duke vendosur një shtetrrethim mbarëkombëtar midis orës 21:00 dhe 6 të mëngjesit.
Në Gjermani, numri i infeksioneve të sapo regjistruara në një ditë ka arritur edhe një rekord të lartë. Instituti Robert Koch, agjencia gjermane e kontrollit të sëmundjeve, tha se 14,964 raste të reja u regjistruan në ditët e fundit, duke e çuar totalin që nga fillimi i shpërthimit në 449,275.
Gjermania gjithashtu pati edhe 27 vdekje të tjera të lidhura me Covid, duke rritur numrin e përgjithshëm të vdekjeve në 10,098.
Polonia, gjithashtu, ka shënuar një rekord të ri në infeksionet e përditshme, me të paktën 18,800 raste dhe janë regjistruar 236 vdekje të reja të lidhura me Covid.
Italia të martën regjistroi gjithashtu numrin më të lartë të saj një-ditor në pandemi – gati 22,000 raste të reja – dhe 221 vdekje të tjera.
Protestat janë organizuar në disa qytete italiane kundër shtetrrethimit brenda një dite në disa rajone. Kufizimet në mbarë vendin filluan këtë javë, duke mbyllur palestrat, pishinat, kinematë dhe teatrot. Restorantet kërkohet të mbyllen para orës së darkës.
Rastet totale të konfirmuara të Italisë u rritën në 564,778 dhe numri i të vdekurve arriti në 37,700. Rajonet e Lombardisë Veriore dhe asaj të Kampanias Jugore kanë përjetuar ngarkesat më të larta ditore në ditët e fundit.
Edhe Suedia, e cila shmangu një bllokim kombëtar dhe në përgjithësi vendosi masa shumë më të lehta sesa vendet e tjera evropiane, tani po u bën thirrje njerëzve të shmangin qendrat tregtare, dyqanet dhe transportin publik.
Javën e kaluar, komisioni tha se do të blinte deri në 22 milionë analiza antigjeni për të përmbushur “nevojat e menjëhershme” të vendeve të BE. Tani po u kërkon shteteve të blejnë më shumë përmes një skeme të përbashkët prokurimi.
Gjithashtu tha se shtetet duhet të kenë kërkesa të zakonshme testimi për udhëtarët që vijnë, duke përfshirë testet gjatë mbërritjes nëse testet nuk ishin të disponueshme në vendin e nisjes. Ai bëri thirrje për rregulla të koordinuara për karantinat.
Brukseli gjithashtu u kërkoi qeverive të ndajnë më shumë të dhëna mbi shpërthimet në vendet e tyre dhe mbi situatën në mjediset e tyre të kujdesit shëndetësor.
Pas Francës dhe Spanjës dhe Gjermania vendos për të rifutur vendin në karantinë.
Vendimi është marrë pak minuta më parë gjatë mbledhjes së kancelares Angela Merkel me drejtuesit e 16 landeve.
Kjo do të shihte që shkollat dhe kopshtet të mbesin të hapura, por restorantet, baret dhe disa dyqane mbyllen për të paktën një muaj. Ngjarjet e mëdha do të anuloheshin edhe një herë dhe shkurajoheshin udhëtimet e panevojshme
Në të gjithë Gjermaninë, do ndalohen lëvizjet e panevojshme, do mbyllen objektet e argëtimit, baret, restorantet dhe disa dyqane të mbyllen, por mbeten hapur shkollat dhe kopshtet. Masat do të hyjnë në fuqi në të gjithë Gjermaninë nga 2 nëntori dhe do të zbatohen deri në fund të muajit.
Kjo vjen pas shtimit të rasteve me Covid-19 dhe humbjeve të jetës.
Në Gjermani gjatë 24 orëve të fundit janë konfirmuar 14.964 raste të reja me coronavirus, që është numri më i madh në baza ditore që nga fillimi i epidemisë, ka njoftuar Instituti Robert Koch.
Sipas përllogaritjeve, kostoja për një muaj bllokim varion nga 7 deri në 10 miliardë euro.
Komisioni i Venecias njoftoi të martën se ka vendosur të jap vlerësimin e tij lidhur me ndryshimet e fundit të Kodit zgjedhor të bërëa nga parlamenti shqiptar në dritën e ndërhyrjeve kushtetuese të 30 korrikut, lidhur me zbatimin e një sistemi me lista të hapura.
Në përgjigje të kërkesës që Presidenti Ilir Meta i drejtoi Komisionit, drejtuesi i këtij institucioni, Gianni Buquicchio bëri të ditur se “në dritën e kohës së shkurtër para seancës së ardhshme plenare dhe të ndërlikueshmërisë së çështjes, Byroja e Komisionit ka vendosur të mos autorizojë procedurën urgjente”, duke shpjeguar se “opinioni do të përgatitet sipas procedurës së zakonshme dhe do t’i paraqitet seancës plenare për shqyrtim dhe miratim në dhjetor”. Në mbyllje të letrës, zoti Buquicchio vë në dukje se “sipas praktikës sonë, ky mendim në parim do të hartohet së bashku me ODIHR-in”.
Kërkesa e zotit Meta u shoqërua me debate, kryesisht rreth faktit nëse do të duhej të pritej opinion I Venecias, përpara se parlamenti të rivotonte ndryshimet në Kod, pas dekretit të Kreut të shtetit për t’ja kthyer atë pas deputetëve.
Shumica rikonfirmoi të martën vendosmërinë e saj për të miratuar ndryshimet. Presidenti Meta i bëri sërish thirrje parlamentit që të priste mendimin e Venecias. Por Komisioni i Ligjeve rrëzoi dekretin e tij, ndërsa vetëm dy përfaqësues të opozitës parlamentare votuan kundër, duke mbështetur idenë që rivotimi të bëhej pasi të shprehej Komisioni i Venecias.
Ashtu si dhe një ditë më parë, Komisioneri për Zgjerimin Oliver Harvelyi ripërsëriti gjithashtu qëndrimin se do të ishte e udhës që parlamenti të vepronte pasi të kishte një vlerësim nga ekspertët e Venecias. “I kënaqur që Kryeministri mirëpret mendimin e Komisionit të Venecias për ndryshimet kushtetuese të korrikut. Prandaj do të ishte e matur të presim që të shprehet, para se të rivotohet në Parlament. Pres zgjedhje të lira dhe të ndershme në prill 2021”, shkruajti komisioneri europian në një postim në Twitter.
Por kryeministri Edi Rama, i qëndroi mendimit se koha nuk pret, ndërsa shpjegoi se kishte patur një komunikim të drejtpërdrejtë me zotin Harvelyi. “Unë e kam sqaruar Komisionerin në bisedat që kemi patur, si gjithmonë biseda të drejtpërdrejta, miqësore, pa dorashka, që parlamenti nuk do të presë asnjë sekondë për arsye se ne kemi zgjedhjet në 25 prill dhe nuk ka asnjë mundësi të hyjmë në spiralen e një aventure ku na fton Ilir Meta, i cili nuk ka qëllim të përmirësojë Kodin Zgjedhor, por të sabotojë nga pozicioni i tij ekstremist antishumicë dhe antiparlament, këtë proces”, tha zoti Rama duke shtuar se lëvizjet e presidentit janë një “përpjekje që është tanimë një përpjeke botërisht e identifikuar si përpjekja e një lideri alternativ të një opozite të copëtuar dhe e një lideri absolut të një partie të degraduar”.
Për zotin Rama “Komisioni i Venecias është patjetër i mirëpritur të sjellë kur të pjekë, opinionin e vet. Ai opinion do të diskutohet me të gjitha forcat politike dhe natyrisht, duke patur parasysh kohën që kemi në dispozicion, do të mbetet për të adresuar çfarëdolloj çështjeje që mund të dalë përtej 25 prillit. Nuk kemi kohë për të humbur dhe nuk mund të hyjmë në asnjë aventurë, po e përsëris, sepse strukturat e reja të administrimit zgjedhor që kanë nisur punën, kanë nevojë të kenë të shkruar të zezë mbi të bardhë ligjin zgjedhor dhe implementimi i ligjit zgjedhor kërkon kohën e vet”.
Ndaj qëndrimit të Kryeministrit reagoi menjëherë Partia Demokratike. “Këmbëngulja arrogante e Edi Ramës në injorimin e apelit të Komisionerit për Zgjerimin në BE, Oliver Varhelyi nxjerr zbuluar Kryeministrin autokrat që, për hallin e pushtetit të tij, është gati t’i shpallë luftë Shqipërisë dhe Bashkimit Europian. Shqiptarët nuk do ta lejojnë këtë! Reforma Zgjedhore dhe zgjedhjet demokratike janë kusht për nisjen e bisedimeve të anëtarësimit në BE. Duke mos dëgjuar këshillën për të pritur Opinionin e Komisionit të Venecias, Edi Rama po tenton të marrë peng të ardhmen europiane të Shqipërisë dhe të hedhë në erë zgjedhjet e radhës”, shkruajti në Facebook Sekretari i Përgjithshëm i PD-së Gazmend Bardhi.
Më vonë dhe presidenti Ilir Meta, përmes një postimi në Facebook, falenderoi “miqtë e vërtetë të Shqipërisë, që duan çeljen sa më parë të negociatave me Bashkimin Europian dhe nuk duan të na ndajnë nga Maqedonia e Veriut, për durimin e tyre dhe këshillat e sinqerta. Shpresoj shumë që ato të dëgjohen me mençuri deri të enjten. Por i siguroj miqtë tanë të sinqertë ndërkombëtarë se kohës së injorimit të kushteve dhe standardeve për integrimin do t’i vijë fundi, në çdo rast, në 25 prill 2021. Pas kësaj date të gjitha kushtet do plotësohen rrufeshëm, me qëllim që Shqipërinë europiane ta ndërtojmë këtu dhe së bashku! Në 25 prill 2021, do fillojë epoka e re e sundimit të ligjit, që do të sjellë edhe sundimin e ligjit në Shqipëri”, nënvizoi Kreu i Shtetit.
Muzeu Hebre i Berlinit akordoi ish-sekretares amerikane të Shtetit, Madeleine Albright dhe yllit të pianos, Igor Levit, titullin si fitues të çmimit vjetor për ”Mirëkuptim dhe Tolerancë”.
“Si një figurë politike, profesore dhe autore, Madeleine Albright mbetet një zë i domosdoshëm sot”, theksoi juria në një deklaratë të postuar në faqen e internetit të muzeut.
“Ndërgjegjja e tij politike bazohet në përvojën e dyfishtë të arratisjes: nga nacional-socialistët në Pragë dhe më vonë nga diktatura komuniste në Beograd”, shtoi muzeu në deklaratën e tij.
Levit, një pianist gjermano-rus, është vlerësuar si një nga “zërat më të rëndësishëm politikë të brezit të tij”.
“Ky virus është shumë i vështirë. Kemi shumë informacion, por nuk dimë gjithçka. Kjo valë e dytë do të jetë ndoshta më e madhe se e para dhe ndikimi në sistemin shëndetësor do të jetë i menjëhershëm në tri javët e ardhshme, sidomos në shërbimet e reaminacionit”- tha tha presidenti i komitetit shkencor francez, Jean-Francois Delfraissy gjatë një interviste për radion RTL.
Sipas tij, aktualisht ka mbi 50 mijë raste të reja me koronavirus në ditë, por Delfraissy beson se kjo shifër po shkon drejt 100 mijë rasteve në ditë.
“Përballë kësaj vale të fortë të koronavirusit ekzistojnë “dy mundësi”, ose një “izolim më masiv si në orë ashtu edhe në shtrirjen gjeografike të territorit kombëtar dhe një bllokim “më pak i vështirë”, si ai i llojit irlandez. Në të dy rastet shkollat duhet të qëndrojnë të hapura”, tha Delfraissy, i cili theksoi se çdo vendim në këtë drejtim varet nga qeveria dhe politika.
Thomas Opperman, nënkryetari i parlamentit gjerman, vdiq papritur në moshën 66-vjeçare. Oppermann ra pa ndjenja pak para një transmetimi televiziv. Kolegët nga i gjithë spektri politik kanë shprehur tronditjen e tyre.
Oppermann, Politikani kryesor Social Demokrat (SPD) dhe nënkryetari i Bundestag ra pa ndjenja të dielën në mbrëmje papritur ndërsa do të intervistohej për ZDF. Transmetuesi publik konfirmoi vdekjen e tij të hënën, duke thënë se ai ishte duke shkuar në spital pasi u sëmur.
Oppermann filloi karrierën e tij politike në 1980. Ai së pari u bë një ligjvënës në nivelin shtetëror në Saksoninë e Ulët në 1990 dhe vazhdoi të shërbejë si ministër i shkencës. Ai kaloi në skenën kombëtare në 2005, ku përfaqësoi zonën elektorale të Göttingen. Ai kishte mbajtur postin e nënkryetarit të Bundestag që nga viti 2017.
Nga 2013 në 2017 ai shërbeu si drejtues i partisë parlamentare për SPD të qendrës së majtë në Bundestag.
“Tronditje për të gjithë ne”
Bashkë-udhëheqësi i SPD-së Norbert Walter-Borjans e quajti lajmin e vdekjes së Oppermann “një tronditje të fortë për të gjithë” në një postim në Twitter.
“Thomas Oppermann vdiq papritur dje”, shkroi Walter-Borjans. “Ne jemi thellësisht të tronditur dhe të pikëlluar me të afërmit e tij.”
Ministri i Punës dhe ligjvënësi tjetër i SPD Hubertus Heil mbajti zi për vdekjen “e papritur” të Oppermann.
“Lajmi për vdekjen e papritur të kolegut dhe shokut tim Thomas Opperman më mbush me trishtim të thellë”, shkroi Heil në Twitter. “Me pasion dhe intelekt, Thomas i ka bërë një shërbim të madh vendit tonë dhe demokracisë sociale. Mendimet e mia janë me familjen e tij.”
Zëvendëskancelari dhe Ministri i Financave Olaf Scholz, i cili është kandidati i SPD për kancelar në zgjedhjet kombëtare të vitit të ardhshëm, e quajti vdekjen Oppermann një “tronditje për të gjithë”.
“Vendi po humbet një politikan të arrirë, Bundestagu një nënkryetar të shquar dhe SPD një shok të pasionuar dhe të ashpër”, shkroi Scholz në Twitter. “Ne të gjithë po humbasim një mik – dhe jemi të trishtuar.”
Kancelarja Angela Merkel, një anëtare e Bashkimit Konservator Demokristian, i cili shërben në një qeveri koalicioni me SPD, tha se ajo ishte “tronditur dhe trishtuar nga vdekja e parakohshme e Thomas Oppermann”.
“Unë e kam vlerësuar atë për shumë vite si një partner i besueshëm dhe i drejtë në koalicionin e madh”, tha ajo në një deklaratë. “Si nënkryetar i Bundestagut gjerman, ai i bëri një shërbim të jashtëzakonshëm parlamentit tonë në kohë të trazuara.”
Pensioni i planifikuar
Oppermann kishte njoftuar në gusht se nuk do të kërkonte rizgjedhjen në Bundestag në votimin e vitit të ardhshëm.
“Pas 30 vitesh si delegat në parlamentin shtetëror të Saksonisë së Ulët dhe në Bundestagun Gjerman është tani koha e duhur që unë të bëj përsëri diçka ndryshe dhe të marr projekte të reja”, tha ai në atë kohë.
Në orën tre pas mesnate fillon llogaritja dimërore e kohës me çka akrepat do të kthehen një orë prapa nga ora 03:00 në orën 02:00.
Parlamenti Evropian në mars të vitit të kaluar votoi për heqjen e ndërrimit të kohës sezonale nga viti 2021 ndërsa vendet anëtare të Bashkimit Evropian duhet të vendosin nëse do të zbatojnë llogaritjen e përhershme dimërore apo verore të kohës.
Ndryshimi i kohës në Evropën Perëndimore u vendos në fillim të viteve 1970 me arsyetimin se me atë zgjatet dita, mundësohet kursimi i energjisë elektrike, rritet produktiviteti, përmirësohet përshtatja e njerëzve dhe dita e punës bëhet më efikase.
Kalimi nga llogaritja verore në llogaritjen dimërore të kohës për herë të parë u vu re në vitin 1916 në vendet e Evropës Veriore dhe deri tani është vendosur në rreth 70 vende, kryesisht në hemisferën veriore. aa
Raportuesja për Kosovën në Parlamentin Evropian, Viola Von Cramon ka thënë se nuk pajtohet me deklaratën e Emisarit të BE’së Miroslav Lajçak për ndryshimin e Kushtetutës së Kosovës.
Von Cramon ka shkruar në Twitter se nuk pajtohet me qëndrimin e Lajçak duke thënë se ndryshimi i Kushtetutës së Kosovës nuk dërgon askund, raporton Gazeta Express.
“As unë nuk pajtohem me lëvizjen e fundit të Miroslav Lajçakut. Nuk mendoj se të flasësh për ndryshim të Kushtetutës së Kosovës na çon diku”, ka shkruar Von Cramon.
Deputetja e Parlamentit Evropian e ka quajtur si deklaratë shumë të mirë atë të ambasadorit të Gjermanisë në Këshillin e Sigurimit të OKB’së, Christoph Heusgen, i cili i reagoi Ivica Daçiqit se të gjithë fjalimin e ka copy-paste dhe nuk përmend asnjëherë faktin se Serbia ka kryer spastrim etnik në Kosovë.
“Absolutisht e vërtetë. Një deklaratë shumë e mirë e ambasadorit të Gjermanisë në OKB”, ka shkruar ajo.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg konfirmoi të enjten se aleanca ushtarake do të krijojë një qendër hapësinore në bazën e Komandës Ajrore të Forcave Aleate në Ramshtajn të Gjermanisë.
Duke folur në Bruksel pas një konference virtuale të ministrave të jashtëm të NATO-s, Stoltenberg konfirmoi njoftimet në lidhje me qendrën hapësinore të bëra më parë këtë javë nga agjencitë evropiane të lajmeve.
“NATO është e vendosur të ruajë avantazhin e saj në të gjitha fushat”, tha ai, duke përfshirë “tokën, detin, ajrin, fushën kibernetikën dhe hapësirën”.
Gjatë një takimi dhjetorin e kaluar, Stoltenberg deklaroi “hapësirën si një fushë operacionale për NATO-n. Dhe sot ne bëmë një hap tjetër të rëndësishëm”.
Në komentet e tij, shefi i NATO-s tha se qendra hapësinore e Komandës Ajrore Aleate do të ndihmonte për të koordinuar aktivitetet hapësinore të aleatëve dhe për të siguruar mbështetje për misionet dhe operacionet e NATO-s nga hapësira duke përdorur komunikimet satelitore dhe imazhet. Stoltenberg tha se qendra gjithashtu do të ndihmonte në mbrojtjen e sistemeve hapësinore aleate të NATO-s duke shpërndarë informacione rreth kërcënimeve të mundshme.
Stoltenberg ka thënë vazhdimisht se NATO nuk ka interes në “militarizimin” e hapësirës. Por të enjten, ai tha se kërcënimet ndaj satelitëve të NATO-s dhe sistemeve hapësinore janë reale.
“Për shembull,” tha ai, “Rusia dhe Kina tani po zhvillojnë aftësi që mund të verbojnë, shkatërrojnë satelitët, të cilat do të kenë një ndikim të rëndë si për ushtrinë ashtu edhe aktivitetet civile në terren.”
Stoltenberg gjithashtu tha se ministrat e jashtëm të NATO-s shprehën shqetësimin në lidhje me arsenalin në rritje rus të raketave të sofistikuara bërthamore dhe rëndësinë e zgjatjes nga Rusia dhe Shtetet e Bashkuara të traktatit START i Ri.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s gjithashtu bëri thirrje për një armëpushim të menjëhershëm dhe ndërprerjen e të gjitha armiqësive midis Armenisë dhe Azerbajxhanit në rajonin e debatueshëm të Nagorno-Karabakut. Ky rajoni ndodhet brenda Azerbajxhanit por ka qenë nën kontrollin e forcave etnike armene të mbështetura nga Armenia që kur përfundoi lufta atje në vitin 1994.
Luftimet aktuale në Nagorno-Karabak shënojnë përshkallëzimin më të madh të konfliktit që nga përfundimi i luftës. Stoltenberg i bëri thirrje Turqisë që “të përdorë ndikimin e saj të konsiderueshëm në rajon për të ulur tensionet”. zëri i amerikës
Brukseli vlerëson se deklarata e përfaqësuesit special për dialogun Kosovë-Serbi, Mirosllav Lajçak për ndryshimet e nevojshme kushtetuese është keqinterpretuar. Zëdhënësi për Politikë të Jashtme dhe Siguri i BE-së, Peter Stano, i tha Radios Evropa e Lirë se duhet bërë dallimi mes asaj që është “percepcion dhe keqinformim, me realitetin e shpjeguar nga zoti Lajçak”.
“Në këtë rast, është thënë ajo çka është e qartë – dhe zoti Lajçak ka shpjeguar se çfarë ndodh nëse je duke e negociuar një marrëveshje ndërkombëtare. Kur arrin një marrëveshje ndërkombëtare, atëherë duhet të konsiderohen rregullimet e nevojshme ligjore nga qeveria, duke përfshirë edhe nivelin kushtetues, në mënyrë që ta integrojë atë në rendin ligjor dhe kushtetues. Dhe kjo vlen për Kosovën dhe Serbinë”, tha Stano.
Të enjten, më 15 tetor, në konferencën për media në Beograd, Lajçak kishte thënë se në një proces serioz negociator, “është e logjikshme që do të duhet të ndryshojë edhe Kushtetuta”.
Një deklaratë e tillë ka nxitur reagime të shumta në Kosovë, kryesisht kundër çdo mundësie për ndryshimin e Kushtetutës së Kosovës. Kur bëhet fjalë tek Asociacioni, brenga kryesore është te kompetencat të këtij organi.
Por, zëdhënësi i Komisionit Evropian për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Peter Stano thotë se qëndrimi i BE-së për Asociacionin nuk ka ndryshuar.
Ai iu referua fjalimit të ish-përfaqësueses së Lartë për Politikë të Jashtme, Federica Mogherini në Parlamentin e Kosovës më 2016, ku ajo kishte hedhur poshtë mundësinë që Asociacioni të jetë pushtet i ndarë në Kosovë.
“Ky Asociacion nuk do të jetë qeveri paralele brenda Kosovës dhe nuk do të ketë kompetenca legjislative. Do të formohet brenda kornizës ligjore dhe qeverisëse të Kosovës”, pati thënë Mogherini më 6 maj, 2016 në Kuvendin e Kosovës. Sipas Stanos, ky vazhdon të jetë qëndrim zyrtar i BE-së.
Mogherini poashtu atëbotë pati thënë se Asociacioni “do të jetë në përputhje me vendimin e Gjykatës Kushtetuese që ofron udhëzime që të sigurohemi se statuti i Asociacionit do të reflektojë ligjet e Kosovës kur të përpilohet”.
Formimi i Asociacionit është paraparë me një marrëveshje midis Kosovës dhe Serbisë, të nënshkruar në Bruksel, në vitin 2013.
Dy vjet më vonë, Kosova dhe Serbia arritën edhe një marrëveshje shtesë për parimet e themelimit të tij, por Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka konstatuar se parimet nuk janë në harmoni me Kushtetutën e Kosovës.
Gjykata Kushtetuese kishte konstatuar që akti juridik i Qeverisë së Republikës së Kosovës dhe statuti që zbaton parimet, për të qenë në pajtueshmëri me frymën e Kushtetutës, duhet të plotësojë standardet kushtetuese.
Kjo temë ka ndikuar në shtyrjen e dialogut në Bruksel, pasi Serbia po insiston që të diskutohet sërish për Asociacionin e Kosova po konsideron si çështje të mbyllur, e cila do të zbatohet pas arritjes së marrëveshjes finale për njohje reciproke.
Çka është Asociacioni i komunave me shumicë serbe në Kosovë?
Asociacioni i komunave me shumicë serbe parashikohet që të mbledhë rreth vetes dhjetë komuna në Kosovë ku shumica e popullsisë janë serbë, të cilat janë Mitrovicë e Veriut, Kllokot, Partesh, Ranillug, Graçanica, Zveçan, Zubin Potok, Novobërdë, Leposaviq dhe Shtërpcë.
Sipas Marrëveshjes për Asociacionin dhe në përputhje me Marrëveshjen e parë të Brukselit, objektivat kryesore e Asociacionit janë: ushtron vështrimin e plotë për zhvillimin e ekonomisë lokale; ushtron vështrimin e plotë në fushën e arsimit; ushtron vështrimin e plotë për përmirësimin e shëndetësisë lokale primare e sekondare dhe përkujdesjen sociale; ushtron vështrimin e plotë për koordinimin e planifikimit urban dhe rural; aprovon masa për përmirësimin e kushteve lokale të jetesës për të kthyerit në Kosovë; zhvillon, koordinon, lehtëson aktivitete hulumtuese dhe zhvillimore; promovon, shpërndan, dhe avokon për çështjet me interes të përbashkët të anëtarëve të tij dhe i përfaqëson ata përfshirë tek autoritetet qendrore; vendos marrëdhënie dhe hyn në marrëveshje bashkëpunimi me asociacionet tjera të komunave, vendore dhe ndërkombëtare, etj.
Franca u përfshi nga tubime në mbarë vendin me thirrjet pro lirisë së shprehjes dhe laicizmit, ndërkohë që qeveria diskutonte të dielën forcimin e masave kundër ekstremizmit islamik pas sulmit makabër që la të vrarë një mësues të premten.
Duke respektuar udhëzimet për maska, mijëra vetë u mblodhën në sheshin “Place de la Republique” në Paris, të revoltuar nga ekzekutimi me prerje koke i mësuesit të historisë Samuel Paty. Disa mbanin flamuj francezë, ndërkohë që ata që e morën fjalën kujtuan viktimën e fundit të terrorizmit në Francë.
Tronditja dhe revoltimi që përfshiu vendin i ngjante në shumë mënyra dhimbjes që përfshiu Francën gjashtë vjet më parë kur miliona protestues me lapsa në duar dolën për të mbrojtur lirinë e shprehjes, pas sulmeve terroriste në redaksinë e revistës satirike Charlie Hebdo.
“Liria e shprehjes është një ndër vlerat thelbësore të identitetit tonë,” tha Kryeministri Jean Castex për gazetën e përjavshme Le Journal du Dimanche.
Ndërkaq ata që e morën fjalën në tubimet e së dielës paralajmëruan se nuk duhet t’i përgjigjen urrejtjes me urrejtje.
Duke iu referuar slloganit “Unë jam Charlie” që u dëgjua fillimisht pas sulmeve të janarit 2015 tek revista Charlie Hebdo, zoti Castex tha “Jam më tepër se kurrë Charlie”.
Por, megjithë thirrjet për unitet kombëtar pas sulmit të dytë terrorist brenda një muaji, francezët kanë mendime të ndryshme kur flitet për përgjigjen ndaj radikalizmit islamik.
Një pjesë e këtij dallimi në mendime ushqehet edhe nga reagimi i autoriteteve ndaj koronavirusit.
“Ose ne, ose ata,” ishte titulluar një artikull redaksional i revistës Le Point lidhur me vrasjen, ndërsa Le Telegramme shkruante se sulmi i së premtes “na kujton se sa i kërcënuar është modeli ynë i sistemit arsimor si dhe ndarja e fesë nga shteti”.
Karikaturat e Profetit Muhamet
Të paktën 11 vetë janë ndaluar dhe po merren në pyetje lidhur me vrasjen e së premtes në një periferi pranë Parisit, kur mësuesi po kthehej nga shkolla në shtëpi.
Ndër të ndaluarit janë të afërm të të akuzuarit, një 18-vjeçar, refugjat nga Çeçenia i identifikuar nga zyrtarët si Abdoullakh A., i cili u qëllua për vdekje nga policia pak pasi kishte ekzekutuar me prerje koke viktimën.
Pasi kishte vënë një fotografi të viktimës Samuel Paty në Twitter, pas ekzekutimit, 18-vjeçari kishte lënë një mesazh kërcënues për Presidentin Macron.
Agjencia e lajmeve Reuters njofton se Twitter e hoqi shpejt postimin, duke thënë se llogaria ishte pezulluar sepse kishte shkelur rregullat e platformës së medias sociale.
Incidenti ndodhi më pak se një muaj pasi një imigrant pakistanez sulmoi me thikë dy persona para redaksisë së vjetër të revistës Charlie Hebdo në Paris.
Në të dyja rastet duket se autorët reaguan ndaj botimit të karikaturave të Profetit Muhamet. Sulmet u ndërmorrën ndërkohë që në Paris vazhdon gjyqi lidhur me sulmet e vitit 2015 në redaksinë e Charlie Hebdo.
Në Conflans-Sainte-Honorine, rreth 30 km nga Parisi, buqeta me lule ishin vënë para shkollës ku jepte mësim zoti Paty. Banorët nderuan mësuesin, që shumë e përshkruan si “të sjellshëm dhe të rreptë”.
A është në rrezik liria e shprehjes?
Vrasja e mësuesit ndodhi pasi kishte treguar gjatë mësimit lidhur me lirinë e shprehjes dhe karikatura të Profetit Muhamet. Sipas nxënësve, në raste të ngjashme para ditës së sulmit ai kishte paralajmëruar nxënësit myslimnë se mund të dilnin nga klasa nëse i konsideronin karikaturat ofenduese.
Por prindërit e nxënësve myslimanë kishin shprehur ankesa. Babai i një nxënësi kishte shprehur pakënaqësi në median sociale, gjë që ishte mbështetur nga Abdelhakim Sefrioui, një islamist i njohur.
Sipas gazetës Le Journal du Dimanche, autoritetet e konsiderojnë Sefriouin si agjitator të rrezikshëm, megjithëse nuk mendonin që reagimi do të ishte deri në vrasje, por vetëm me protesta.
Hetuesit ende nuk kanë gjetur ndonjë lidhje direkte mes të dyshuarit çeçen që jetonte në Normandi dhe zonës ku ndodhej shkolla.
Të dielën, Presidenti Macron u takua me kabinetin e tij për të diskutuar masat kundër ekstremizmit. Partia e zotit Macron ka përgatitur një projekt-ligj kundër separatizmit që kryesisht përqendrohet tek islamizmi radikal.
Presidenti ndërkohë ka pësuar rënie të popullaritetit si rezultat i reagimit të autoriteteve ndaj koronavirusit. Kritikët e akuzojnë qeverinë se edhe në rastin e ekstremizmit, masat e saj kanë qenë të zbehta.
Në përgjigje të komenteve të zotit Macron se ekstremistët nuk do të fitojnë kurrë, udhëheqësja e ekstremit të djathtë, Marine Le Pen reagoi në Twitter me postimin “Ata i kemi këtu, i kemi edhe në shkolla!”.
“Fjalët e mëdha duhet t’ua lënë vendin veprimeve të mëdha,” tha udhëheqësi i qendrës së djathtë Christian Jacob.
Ndërkaq, udhëheqësit e komunitetit mysliman në Francë, komuniteti më i madh mysliman në Evropën Perëndimore, shqetësohen se sulmi i fundit do të pasohet me shtim të ndjenjave anti-myslimane.
“Jam shumë i vrarë nga ky akt i papërshkrueshëm në emër të një feje që nuk ka asgjë të përbashkët me të. Pa dyshim që do të na ndikojë, si qytetarë të Francës dhe si myslimanë,” tha kleriku i xhamisë së Bordosë, Tareq Oubrou në një intervistë për radion franceze.
Kancelarja gjermane, Angela Merkel u bëri thirrje bashkëqytetarëve të saj që të shmangin grumbullimet dhe udhëtimet për shkak të koroanvirusit.
“Hiqni dorë nga çdo udhëtim që nuk është vërtet i nevojshëm, nga çdo festë që nuk është vërtetë e nevojshme. Qëndroni në shtëpitë tuaja sa më shumë të jetë e mundur. Se si do të jetë dimri, se si do të jenë Krishtlindjet, do të vendoset në ditët dhe javët e ardhshme”, shprehet Merkel.
Për të luftuar rikthimin e epidemisë, Merkel kujtoi rëndësinë e respektimit të mbajtjes së barrierave mbrojtëse dhe maskave dhe ventilimin e rregullt të hapësirave të mbyllura duke shpjeguar se tashmë duhet të shkohej më tej.
“Nëse secili prej nesh redukton tashmë në mënyrë domethënëse numrin e takimeve jashtë familjes së tij për disa kohë, ne mund të jemi të suksesshëm në ndalimin dhe përmbysjen e trendit të rritjes së infeksioneve”, paralajmëroi ajo.
Gjermania ka regjistruar 7 830 raste me COVID-19 në 24 orët e fundit, një rekord për vendin që prej shpërthimit të pandemisë së COVID-19, sipas të dhënave zyrtare të publikuara sot.
Shefi i politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell, tha të hënën se beson që arritja e një marrëveshjeje përfundimtare ndërmjet Kosovës dhe Serbisë është çështje muajsh dhe jo vitesh, nëse të dyja palët angazhohen në mënyrë konstruktive.
Ai i bëri këto komente pas takimit të ministrave të jashtëm të Bashkimit Evropian, të cilët diskutuan një sërë çështjesh, përfshirë bisedimet Kosovë-Serbi.
Zotri Borrell tha se Bashkimi Evropian nuk “përshkruan zgjidhjen, nuk synon të përshpejtojë artificialisht procesin por as ta zvarrisë atë”, duke theksuar se Kosova dhe Serbia e kanë të qartë se gjetja e një zgjidhjeje është kusht i domosdoshëm në rrugën e tyre drejt integrimeve evropiane.
Përfaqësuesi i posaçëm i Bashkimit Evropian për bisedimet Kosovë-Serbi, Miroslav Lajçak, raportoi, para ministrave të jashtëm për procesin e bisedimeve, pas të cilit tha se “diskutimi i sotëm konfirmoi që bisedimet janë qartazi të lidhura me të ardhmen evropiane të Kosovës dhe Serbisë”.
Zoti Lajçak, gjatë javës do të qëndrojë në Prishtinë dhe në Beograd në përpjekje për rifillimin e bisedimeve, të cilat duket se ngecën për shkak të mospajtimeve rreth çështjes së Asociacionit të komunave më shumicë serbe në Kosovë.
Serbia kërkon që në bisedimet e lehtësuara nga Bashkimi Evropian të diskutohet për këtë asociacion, ndërsa Kosova thekson se kjo çështje është mbyllur me marrëveshjet ekzistuese të vitit 2013 dhe 2015.
Serbia kërkon që ky mekanizëm të krijohet sipas marrëveshjes së arritur në vitin 2015, që parasheh përgjegjësi të gjera në disa fusha, por Gjykata Kushtetuese e Kosovës kishte gjetur shkelje të shumta në marrëveshje dhe sipas opinionit të saj, asociacioni mund të krijohet vetëm sipas kushtetutës dhe ligjeve të Kosovës.
Serbia kërkon ndryshime në Kushtetutën e Kosovës për të mundësuar kalimin e më shumë përgjegjësive ekzekutive tek asociacioni i komunave me shumicë serbe, por Kosova kundërshton çdo ndryshim që do t’i jepte përgjegjësi ekzekutive një asociacioni të tillë.
Përgjatë diskutimeve të së hënës, ministrat e jashtëm thanë se bisedimet Kosovë – Serbi janë thelbësore për qëndrueshmërinë e rajonit por edhe Bashkimit Evropian.
Muajin e kaluar, dy vendet kanë arritur një marrëveshje për normalizimin e marrëdhënieve ekonomike, e cila është nënshkruar në Shtëpinë e Bardhë, në praninë e presidentit amerikan, Donald Trump.
