Berlini zyrtar po e shqyrton mundësinë e forcimit të misionit paqeruajtës në Kosovë, drejtuar nga NATO.

Ata po planifikojnë dërgimin e trupave shtesë në KFOR të forcave të armatosura nga Mbrojtja Federale, (Bundeswehr).

‘Komisioni i Mbrojtjes Federale është duke e vëzhguar çështjen e Kosovës’, shkruan Spiegel.

‘Nëse është e nevojshme, ne do të shkojmë më shumë atje’, thotë Marie-Agnes Strack-Zimmermann, kryetare e Komisionit të Mbrojtjes në Bundestag.

Ky zhvillim vjen si pasojë e aktit terrorist serb në Banjskë, por dhe si shkak i kërcënimeve serbe ndaj Republikës së Kosovës.

‘Gjermania, në konsultim me aleatët e saj, duhet të kontrollojë shpejt nëse mandati i KFOR-it po përmbushet plotësisht dhe të dërgojë më shumë ushtarë në Kosovë’, ka thënë politikani i Partisë së Gjelbër, Anton Hofreiter, kryetar i Komitetit të Evropës së Bundestagut.

Derisa edhe kolegu i tij i grupit parlamentar, Philip Krämer, bëri një deklaratë të ngjashme:

‘Republika Federale duhet gjithashtu të shqyrtojë shkallën në të cilën forcat shtesë të Bundeswehr-it mund të vihen në dispozicion brenda kornizës së mandatit aktual, edhe nëse kjo do të nënkuptonte një barrë shtesë duke pasur parasysh misionet e tjera të shumta’.

NATO njoftoi javën e kaluar një shtim të trupave të saj të KFOR-it. Si rezultat, dje Britania e Madhe konfirmoi dislokimin e një kontigjenti të plotë mbretëror prej 200 trupave për në Kosovë.

Bundeswehr aktualisht ka vetëm 85 ushtarë të pozicionuar në Kosovë, por mandati, i cili u zgjat për herë të fundit nga Bundestagu në maj, parashikon deri në 400 trupa të Bundeswehr-it në terren.

‘Kështu që ka ende vend për përmirësim pa pasur nevojë të ndryshohet mandati’, shton Marie-Agnes Strack-Zimmermann, politikanja e FDP-së.

Derisa politikani i jashtëm i SPD-së, Adis Ahmetoviq potencoi se ‘Duhet të sigurojmë mandatin e KFOR-it me më shumë forca të armatosura.’

Qeveria e Serbisë po e vë në rrezik stabilitetin në rajon, thotë ai, dhe shprehu dyshime për perspektivat e Kandidatët e BE-së për t’u bashkuar me komunitetin e shteteve:

‘Kredibiliteti i Serbisë në dëshirën për t’u bërë anëtare e BE-së po vihet gjithashtu në pikëpyetje gjithnjë e më shumë nga ngjarje si këto’, deklaroi ai, transmeton klankosova.tv.

Ndërsa fraksioni i Unionit akuzoi qeverinë e semaforëve se ishte bashkëpunëtore në përshkallëzimin e mosmarrëveshjes midis Serbisë dhe Kosovës.

‘Semafori ka hequr dorë në mënyrë të panevojshme nga roli udhëheqës i gjatë dhe i suksesshëm i Gjermanisë në Ballkanin Perëndimor’, thotë zëdhënësi i politikës së saj të mbrojtjes Florian Hahn (CSU).

Në Republikën Federale të Gjermanisë, koalicioni i semaforëve (Ampelregierung eine Mitschuld) i referohet bashkëpunimit të tre partive politike SPD, FDP dhe Aleanca ’90/Të Gjelbërit, për të formuar një shumicë qeveritare (e kuqe, e verdhë, jeshile = krahasim me nje semafor).

Partia populiste pro-Moskës e udhëhequr nga ish-kryeministri, Robert Fico, ka fituar zgjedhjet parlamentare të Sllovakisë, me pothuajse të gjitha votat e numëruara.

Partia Smer-SSD kishte një epërsi të qartë me pothuajse 24 për qind të votave, pavarësisht nga sondazhet që sugjeronin fitoren e partisë liberale të qendrës.

Ai pritet të nisë bisedimet e koalicionit për formimin e qeverisë së ardhshme.

Partia liberale Progresive Sllovakia, e cila në sondazhet kishte dalë se do të fitonte zgjedhjet, mori rreth 17 për qind. Partia pro-evropiane Hlas, e cila mund të vendosë se kush do të formojë qeverinë e ardhshme, doli e treta me 15 për qind.

Ish-kolegu i Fico-s dhe lideri i majtë i Hlas, Peter Pellegrini i mbajti të hapura opsionet e tij për koalicionet e ardhshme.

‘Shpërndarja e vendeve konfirmon Hlas si një parti pa të cilën asnjë koalicion qeveritar që funksionon normalisht nuk mund të bashkohet’, tha Pellegrini, raporton BBC.

Fico mund të bashkohet me Hlas, e cila u nda nga Smer në 2020, dhe Partia Kombëtare Sllovake nacionaliste që fitoi 5 për qind.

Mund të ketë deri në 10 parti në parlamentin e ri, nga libertarianët deri tek e djathta ekstreme, gjë që mund ta bëjë procesin e koalicionit të gjatë dhe të ndërlikuar.

‘Nëse Smer hyn në qeveri, ne nuk do të dërgojmë asnjë ngarkesë të vetme me municione në Ukrainë’, u tha së fundmi Fico mbështetësve.

Kërcënimi ka çuar në shqetësime midis anëtarëve të Bashkimit Evropian dhe NATO-s, ndërsa ka fituar mbështetje në mediat sociale midis sllovakëve, të cilët tradicionalisht kanë ndjenja miqësore ndaj Moskës.

Sllovakia ka qenë një aleat besnik dhe i palëkundur i Kievit, duke furnizuar raketa dhe helikopterë tokë-ajër dhe madje duke dhuruar të gjithë flotën e saj të përdorur të avionëve luftarakë MiG-29.

Franca emëroi diplomatin Rene Troccaz si të dërguar të posaçëm për rajonin e Ballkanit Perëndimor. Në një njoftim të ministrisë së Jashtme thuhet se emërimi i tij është në përputhje me përfshirjen e shtuar të Francës në rajon në sfondin e afrimit të Ballkanit Perëndimor me Bashkimin Evropian.

“I dërguari i posaçëm do të përfshihet në çështjet më të rëndësishme të politikës rajonale, në bahskërendim me homologët e tij evropianë dhe amerikanë. Ai do të vëzhgojë gjithashtu nismat e bashkëpunimit rajonal, veçanërisht Procesin e Berlinit”, thuhet mes tjerash në njoftim.

Njoftimin e bëri në një postim në rrjetin X të njohur deri vonë si Twitter edhe vet diplomati Troccaz, i cili mbante postin e Konsullit të Përgjithshëm të Francës në Jerusalem, ndërsa më parë kishte shërbyer si ambasador i Francës në Qipro si dhe kishte mbajtur poste të ndryshme në ministrinë e Jashtme dhe atë për Evropën.

Zoti Troccaz do të jetë i dërguari i pestë perëndimorë për rajonin.

Aktualisht zv/ndihmës sekretari amerikan i shtetit, Gabriel Escobar është në postin e të dërguarit të posaçëm amerikan, Sir Stuart Peach i dërguar i posaçëm i Britanisë së Madhe, ndërsa Miroslav Lajçak, në detyrën e të dërguarit të posaçëm të BE-së për bisedimet Kosovë – Serbi dhe çështjet tjera të Ballkanit Perëndimor. Manuel Sarrazin është i dërguar i Gjermanisë për rajonin.

Që të gjithë janë pjesë e përpjekjeve për një marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë në kuadër të bisedimeve të ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian.

Emërimi i të dërguarit ndodhë në një periudhë tensionesh të larta ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, pasi të dielën më 24 shtator një grup personash të armatosur qëlloi mbi policinë e Kosovës në fshatin Banjskë në veri duke vrarë një oficer policie dhe plagosur një tjetër.

Grupi më pas hyri me forcë në manastirin ortodoks të fshatit duke vazhduar të qëllojë mbi forcat e rendit. Përleshja përfundoi kur shumica e sulmuesve u arratisën. Tre nga sulmuesit e armatosur mbetën të vrarë.

Sulmi u cilësua si akt terrorist nga institucionet e Kosovës, Bashkimi Evropian dhe diplomatë të vendeve perëndimorë.

Serbia mohoi çfarëdo lidhjeje me grupin e armatosur, ndërsa Kosova akuzon Beogradin për organizimin dhe mbështetjen e tij.

Ngjarja ka nxitur shqetësime të reja ndërkombëtare për qëndrueshmërinë e rajonit, ndërsa vëzhguesit thonë se mund të ketë dëmtuar rëndë procesin edhe ashtu të vështirë të bisedimeve për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet të dyja vendeve.

Bashkimi Evropian ka kritikuar Serbinë lidhur me shpalljen e ditës së zisë për sulmuesit e vrarë në veri të Kosovës më 24 shtator.

Zëdhënësi i Bashkimit Evropian, Peter Stano, tha për gazetarët se “nuk mund të barazohen viktimat e terrorizmit me terroristët”.

Ai shtoi se në zyrat e BE-së në Prishtinë flamuri u ul në gjysmështizë të hënën – pasi në Kosovë ishte ditë zie – për të nderuar policin e vrarë të Kosovës, Afrim Bunjaku, por nuk ka vepruar kështu kur në Serbi u shpall ditë zie.

“Kemi parë se Serbia dje ka shpallur ditë zie. Të hënën zyra e BE-së në Prishtinë vendosi flamurin në gjysmështizë për të nderuar policin e vrarë dhe policët e plagosur, viktima të sulmit qyqar terrorist të dielën. Qëndrimi ynë është i qartë dhe ai është shprehur nga përfaqësuesi i lartë [Josep Borrell] më 24 shtator. Për më tepër, sulmuesit kurrë nuk mund të barazohen me viktimat. Prandaj, delegacioni i BE-së në Serbi nuk e ka vendosur flamurin në gjysmështizë. Në përgjithësi, BE-ja është fundamentalisht kundër madhërimit të kriminelëve dhe terroristëve dhe kundër mbajtjes së zisë për ta”, tha Stano.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka deklaruar se nuk mund t’i konsiderojë “kurrë terroristë” sulmuesit në Banjskë. Duke u përgjigjur në pyetjet për këtë deklaratë, Stano tha se sipas BE-së, sulmi ndaj Policisë së Kosovës më 24 shtator ishte sulm terrorist dhe si i tillë duhet të trajtohet dhe hetohet.

“Para së gjithash më lejoni të përsëris shumë qartë qëndrimin e Bashkimit Evropian për atë që ndodhi të dielën. Ai ishte një sulm terrorist dhe si sulm terrorist duhet të hetohet. Dhe ata që janë përgjegjës duhet të sillen para drejtësisë. Secili që ka rol duhet të bashkëpunojë në mënyrë që ky sulm terrorist jo vetëm të hetohet në tërësi, por të ketë përgjigje para drejtësisë për ata që e planifikuan, kryen dhe që qëndrojnë prapa këtij sulmi”, tha Stano.

Ai shtoi se BE-ja “nuk lëshohet në komente për çdo deklaratë apo secilin interpretim”, por theksoi se “duhet të ketë qartësi për atë që ndodhi të dielën”.

Më herët BE-ja ka thënë se po pret përfundimin e hetimeve për të vendosur nëse do të ndërmarrë masa, teksa në bllok disa shtete kanë kërkuar që Serbia të ndëshkohet për rastin në Banjskë të Zveçanit.

Çfarë ndodhi në veri më 24 shtator?

Policia dhe ministri i Punëve të Brendshme, Xhelal Sveçla, kanë thënë se udhëheqës dhe pjesëmarrës i këtij sulmi ishte Millan Radoiçiq, nënkryetar i Listës Serbe – partisë kryesore të serbëve në Kosovë që gëzon mbështetjen e Beogradit zyrtar.

Për pjesëmarrjen e Radoiçiqit – i cili është nën sanksione amerikane dhe kërkohet në Kosovë për frikësimin e dëshmitarëve në rastin gjyqësor të njohur si Brezovica – Sveçla ka publikuar edhe një video të incizuar me dron, që tha se e shfaq zyrtarin e Listës Serbe në Banjskë.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka thënë se Radoiçiq gjendet në Serbi dhe ai do të merret në pyetje nga organet serbe.

Aktualisht, katër persona janë të arrestuar për ngjarjet në Banjskë, teksa Policia ka ekspozuar më 25 shtator armë dhe pajisje të tjera që ka thënë se janë konfiskuar në këtë fshat.

Kosova e ka bërë përgjegjëse Serbinë për sulmin, ndërsa Beogradi zyrtar serbët e Kosovës.rel

Ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock, kërkoi nga Serbia që të bëjë thirrje për heqje dorë nga dhuna.

Përmes një postimi në X, kryediplomatja gjermane tha se pas sulmit ndaj Policisë së Kosovës në Banjskë më 24 shtator, “të githë duhet të jenë të vetëdijshëm për rolin e tyre në paqe”.

“Pas sulmit ndaj Policisë së Kosovës të gjithë duhet të jenë të vetëdijshëm për rolin e tyre në paqe. Në këtë situatë të tensionuar në Ballkanin Perëndimor, përgjegjësia matet me atë se çfarë bëhet për shtensionim të situatës. Serbia, në veçanti, duhet të bëjë thirrje pa mëdyshje për heqjen dorë nga dhuna”, shkroi ajo në X, që më herët njihej si Twitter.

Një grup i maskuar dhe i armatosur sulmoi Policinë e Kosovës në Banjskë të Zveçanit – zonë e banuar me shumicë serbe – më 24 shtator, duke lënë të vrarë rreshterin Afrim Bunjaku.

Grupi i armatosur më pas u strehua në manastirin e Banjskës, prej ku vazhdoi përleshjen e armatosur me Policinë e Kosovës.

Autoritetet në Kosovë thanë se tre sulmues janë vrarë dhe tetë persona janë arrestuar.

Ministri i Punëve të Brendshme të Kosovës, Xhelal Sveçla ka akuzuar Millan Radoiçiqin, nënkryetar të Listës Serbe – partisë më të madhe të serbëve në Kosovë – se ka organizuar dhe ka marrë pjesë në sulm.

Më 26 shtator, Sveçla publikoi një video të incizuar me dron, ku pretendohet se shihet Radoiçiqi i armatosur në Banjskë.

Lista Serbe – partia që ka mbështetjen e Beogradit – e as institucionet në Serbi nuk kanë reaguar lidhur me akuzat e Kosovës për përfshirjen e pretenduar të Radoiçiqit.

Sulmi është dënuar nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian.rel

Raportuesja për Kosovën në Parlamentin Evropian, Viola von Cramon, ka reaguar pas videos të publikuar nga Ministri i Punëve të Brendshme, Xhelal Sveçla ku shihet se pjesë e grupit terrorist ka qenë edhe nënkryetari i Listë Serbe, Milan Radojiçiq.

Von Cramon ka etiketuar kryediplomatin e BE-së, Josep Borell, Oliver Varhlelyi dhe Ursula Von Der Leyen, duke i pyetur se kur do t’i sanksionojnë këtë persona.

Ajo ka thënë se ata udhëtojnë lirshëm në vendet e BE-së.

“Kur do të fillojë më në fund sanksionimi i këtyre djemve këtu? Ngrirja e aseteve, llogarive bankare dhe pengimi i tyre (ka nja dy kriminelë të tjerë) që të udhëtojnë në vende? Ky do të ishte të paktën një fillim (siç bëri SHBA disa kohë më parë).” – ka shkruar ajo në platformën X (ish-tëitter).

Ministri i Punëve të Brendshme të Kosovës, Xhelal Sveçla ka publikuar pamje ku shihet Milan Radojçiq si pjesë e grupit terrorist dhe sulmit ndaj policisë, ku mbeti i vrarë një polic.