Suedia i është bashkuar Finlandës në vendimin për të aplikuar për anëtarësim në aleancën ushtarake të NATO-s, teksa pushtimi i paprovokuar rus i Ukrainës po vazhdon. Ky njoftim nga Stokholmi vjen teksa presidenti rus, Vladimir Putin, tha se Moska “sigurisht” që do të reagojë për një zgjerim të mundshëm të NATO-s.
“Qeveria ka vendosur për ta njoftuan NATO-n se Suedia dëshiron të bëhet anëtare e NATO-s. Ambasadori i Suedisë në NATO shumë shpejt do ta informojë NATO-n”, tha kryeministrja suedeze, Magdalena Andersson, më 16 maj.
Njoftimi i Suedisë vjen një ditë pas shteti tjetër nordik, Finlanda, që ndan një kufi prej 1,300 kilometrash me Rusinë, bëri njoftim të ngjashëm. Finlanda, sikurse Suedia, janë shtete neutrale. Finlanda kishte humbur afër 10 për qind të territorit të saj në Bashkimin Sovjetik.
Pavarësisht se janë shtete neutrale, si Finlanda ashtu edhe Suedia, kanë bërë lëvizje të shpejta për t’u anëtarësuar në aleancën ushtarake, teksa janë rritur shqetësime për shkak të agresionit ushtarak të Rusisë.
Presidenti i Finlandës, Sauli Niinisto, dhe kryeministrja finlandeze, Sanna Marin, thanë se pas konsultimin me Parlamentin, shteti mëton që shumë shpejt të aplikojë për anëtarësim në NATO.
Në Moskë, presidenti rus, Vladimir Putin, tha më 16 maj se përderisa Rusia nuk e sheh si kërcënim vendimin e Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar në NATO, dislokimi i infrastrukturës ushtarake në këto dy shtete, do të prodhonte përgjigje nga Moska.
Zgjerimi i NATO-s me Suedinë dhe Finlandën nuk “paraqet kërcënim direkt për ne… por, zgjerimi i infrastrukturës ushtarake në këto territore sigurisht se do të provokojë përgjigjen tonë”, tha Putin, gjatë një samiti të Organizatës së Traktatit për Siguri Kolektive (CSTO), aleancë ushtarake që udhëhiqet nga Moska.
Më herët gjatë 16 majit, zëvendësministri i Mbrojtjes së Rusisë, Sergei Ryabkov, tha se anëtarësimi i Finlandës dhe Suedisë në NATO do të ishte “një gabim i rëndë me pasoja të mëdha”.
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky shprehu besimin se vetëm liderët e SHBA-së dhe Kinës, respektivisht Donald Trumpi dhe Xi Jinpingu, mund ta shtyjnë Vladimir Putinin drejt paqes dhe fundit të luftës në Ukrainë.
“Unë mendoj se Xi Jinping mund ta shtyjë Putinin drejt paqes. Presidenti Trump është më i forti, dhe po ashtu edhe Xi Jinping. Nuk mendoj se ka të tjerë që mund ta bëjnë këtë, sepse ekonomia e Putinit, pas të gjitha sanksioneve, është shumë e varur nga Kina dhe vendimet e liderit kinez. Ndoshta ka kuptim që Trump dhe Xi Jinping të kenë një dialog se si të ushtrojnë presion bashkërisht ndaj Putinit”, tha Zelensky në një intervistë me Bloomberg nga Forumi i Davos.
Në të njëjtën kohë, ai theksoi se nuk duhet të zhvillohen negociata paqësore pa pjesëmarrjen e Ukrainës dhe se çështja më e rëndësishme në këto negociata, është garancia efektive e sigurisë.
“Ne jemi të gatshëm të shkojmë dhe të përfundojmë luftën, por duhet të jemi në një pozicion të fortë. Kështu i thashë Presidentit Trump. Unë i thashë sinqerisht, do të shihni që kur të gjithë përreth të kuptojnë se të gjithë duan t’i japin fund luftës, Putini nuk do të dëshirojë ta përfundojë atë. Prandaj, pa forcë, nuk do të funksionojë”, tha Zelensky, duke shtuar se Putini është “i sëmurë me idenë për të shkatërruar dhe pushtuar Ukrainën”.
Kur u pyet nëse do të negocionte vetë me Putinin, ai u përgjigj: “Nëse Ukraina ka një shans për t’i dhënë fund kësaj lufte me një paqe të drejtë, atëherë sigurisht. Unë jam presidenti i Ukrainës, do të bëj gjithçka për ta sjellë atë më afër paqes. Nëse ka një marrëveshje të drejtë, nëse presidenti Trump, besoj, mund të na garantojë siguri të fortë dhe të pakthyeshme, atëherë ne do të shkojmë në rrugën diplomatike. Unë e kuptoj se pa Rusinë është e pamundur t’i jepet fund kësaj lufte diplomatikisht.”
Kujtojmë se Donald Trump tha se ai nuk dëshiron të dëmtojë Federatën Ruse, por nuk do të ketë zgjidhje tjetër veçse të vendosë taksa, tarifa dhe sanksione të larta për mallrat nga Rusia, nëse Moska nuk bie dakord për një marrëveshje paqeje në Ukrainë. gsh
Bashkimi Evropian (BE) ka kërkuar nga autoritetet në Serbi që ta garantojnë punën e papenguar të gazetarëve dhe t’i hetojnë rastet e keqpërdorimit të të dhënave personale të tyre.
Mediat proqeveritare të Serbisë publikuan ditë më parë të dhënave personale të gazetarëve, përfshirë nga Kroacia, të cilët janë akuzuar edhe si “agjentë të huaj që kanë ardhur në Serbi për nxitur protesta dhe për të sulmuar rendin kushtetues”.
“Liria e mediave është një gur themel kyç në një shoqëri demokratike dhe e drejtë themelore në BE. Prandaj është edhe element kyç në procesin e integrimit të Serbisë në BE. Është e domosdoshme që gazetarët të jenë në gjendje të kryejnë punën e tyre në një mjedis ku nuk ka asnjë kërcënim apo dhunë, frikësim apo keqtrajtim në mënyrë që të sigurohet qasja e qytetarëve në të gjitha informatat”, thuhet në reagimin e BE-së.
Para disa ditëve Vojislav Sheshel, i dënuar për krime lufte nga Tribunali i Hagës, në një emision televizion në Serbi publikoi dokumentet identifikuese të disa personave, përfshirë edhe të një gazetari nga Kroacia, duke thënë se ata janë “spiunë të Kroacisë”.
Vetë gazetari Matej Devçiq, nga portali Telegram – i cili ndërkohë është kthyer në Kroaci – ka shprehur habi për këtë, duke thënë se nuk e di se si ka mundur të dhënat e tij të bien në duart e Sheshelit. Ai dyshon se këtë kanë mundur ta bëjnë “vetëm shërbimet shtetërore, pasi i vetmi vend ku ishte skanuar ai dokument ishte në vendkalimin kufitarë nga ana e Policisë së Serbisë”.
Mijëra protestues, kryesisht studentët, ka kohë të gjatë që protestojnë në Serbi pas shembjes së një strehe në Stacionin Hekurudhor në Novi Sad nëntorin e kaluar, si pasojë e të cilës humbën jetën 15 njerëz.
Në mesin e kërkesave të protestuesve janë edhe heqja e akuzave ndaj të arrestuarve dhe të ndaluarve në protesta, si dhe ndjekja penale e përgjegjësve për tragjedinë në Novi Sad dhe e personave që rrahën studentë dhe profesorë gjatë protestave.
Devçiq ndodhej në Serbi me punë për t’i mbuluar protestat e studentëve. Shesheli e përmendi emrin e tij në TV si person që “trajnon udhëheqësit e protestave në Serbi”.
BE-ja theksoi se po i përcjell për së afërmi protestat dhe se Serbia – si vend që synon anëtarësimin në bllok – duhet t’i respektojë të drejtën e shprehjes së lirë të qytetarëve.
Blloku evropian shprehu po ashtu dhe shqetësim për disa raste të dhunës ndaj protestuesve dhe bëri thirrje që autoritet t’i sjellin para drejtësisë përgjegjësit.
Përpos të gazetarëve, disa media proqeveritare në Serbi kanë publikuar edhe të dhënat personale të disa studentëve që i konsiderojnë si “organizatorë të protestave” dhe i akuzojnë se “punojnë për shërbimin sekret të Kroacisë”.
BE-ja tha se çfarëdo qasje e jashtëligjshme në të dhënat personale të qytetarëve, përfshirë gazetarëve, dhe publikimi i të dhënave të tilla janë të papranueshme dhe duhet të ndiqen nga organet kompetente nacionale. REL
I rrethuar me flamuj amerikanë, presidenti i zgjedhur i Shteteve të Bashkuara Donald Trumpi e lexoi një listë të shefave të teknologjisë që ishin grumbulluar në resortin e tij Mar-a-Lago, në Florida, për t’u takuar me të pasi i kishte fituar zgjedhjet.
“Të gjithë duan të jenë miq me mua”, u tha Trump gazetarëve në dhjetor.
Para se të marrë detyrën më 20 janar, Trumpi është takuar gjithashtu me liderë të vendeve aleate evropiane, të cilën shpresojnë të jenë të gatshëm për mandatin e tij të dytë presidencial.
Është e zakonshme për liderët e huaj ta kërkojnë vëmendjen e një presidenti amerikan. Por, Trumpi e ka lënë mënjanë zakonin e moçëm të politikës së jashtme të Uashingtonit dhe tani ka druajtje se sfidat janë më të mëdha këtë herë.
Tani liderë të tjerë evropianë mund të bëhen aleatët më të ngushtë të Trumpit. Por, edhe ata mund ta kuptojnë se, nganjëherë, Uashingtoni ka interesa të ndryshme.
Na ndiqni në evropaelire.org
Radio Evropa e Lirë do të bëjë mbulimin direkt të ceremonisë së inaugurimit të presidentit Donald Trump duke filluar nga ora 17:00.
Viktor Orban
Viktor Orbani ishte lideri i parë evropian që e vizitoi Trumpin në Florida pas zgjedhjeve të 5 nëntorit.
Kryeministri hungarez ka kultivuar prej kohësh lidhje të ngushta me Trumpin dhe ishte gjithashtu lideri i parë evropian që e mbështeti fushatën e tij presidenciale të vitit 2016.
Kjo është një marrëdhënie e bazuar në afërsi ideologjike dhe kimi personale. Nëse kjo do të shndërrohet në favore praktike, është një çështje tjetër. Trumpi ka kërcënuar se do të vendosë tarifa të larta për mallrat nga Bashkimi Evropian.
Tarifat për importet e makinave mund ta dëmtojnë Hungarinë, ku prodhuesit e makinave përbëjnë rreth 12 për qind të të gjitha vendeve të punës në prodhimtari. Këtu përfshihen edhe kompani kineze, një çështje problematike politike për Trumpin.
Por, për Orbanin, nga një vend me 10 milionë banorë, lidhjet e veçanta me liderin e kombit më të fuqishëm në botë janë qartazi çështje prestigji, në një kohë kur ai përballet me sfida politike në vend.
Zyrtarë në Budapest i kanë thënë Shërbimit hungarez të Radios Evropa e Lirë se Trumpi ka kërkuar gjithashtu mendimet e Orbanit për përfundimin e luftës pothuajse trevjeçare të Rusisë në Ukrainë, në një sërë telefonatash që nga fitorja e tij në zgjedhjet në SHBA.
Orban ka marrëdhënie të ngushta me presidentin rus, Vladimir Putin, dhe ka tentuar të paraqitet si një burrë shteti që mund të lehtësojë arritjen e një marrëveshjeje paqeje.
“Natyrisht, kjo nuk do të thotë që Hungarisë do t’i jepet seriozisht një rol në bisedimet e paqes për Ukrainën”, tha analisti politik Botond Feledy.
“Por, mund ta marr me mend që Viktor Orbani do të pranojë një lloj gjesti simbolik. Le të themi se do të ketë një rund negociatash edhe në Budapest”, shtoi ai.
Giorgia Meloni
Në janar, kryeministrja e Italisë, Giorgia Meloni, e vizitoi Trumpin në Florida.
Sikur të kishte garë se kush e viziton Trumpin i pari, Meloni do të dilte e dyta – por ajo me gjasë do të jetë partnere më me ndikim sesa Orbani. Derisa lideri hungarez është kryesisht i izoluar në BE, Meloni ka shumë lidhje.
Shumë njerëz në bllokun prej 27 anëtarësh shpresojnë që ajo të jetë “pëshpëritësja” e Trumpit, për ta shtyrë presidentin të vendosë ndryshe për çështje kyçe. Ukraina është ndër kryesoret, pasi Meloni ka qenë një mbështetëse e vendosur e Kievit. Tarifat janë një tjetër çështje.
Sikurse Orbani, edhe Meloni është ideologjikisht e afërt me Trumpin, sepse ndajnë qëndrimin e tij të ashpër kundër imigracionit. Trump e quajti atë “grua fantastike” që “e ka habitur Evropën”.
Por, ndryshe nga Hungaria, Italia nuk arrin cakun e NATO-s për shpenzimet e mbrojtjes prej 2 për qind të PBB-së, duke arritur vetëm 1.49 për qind në vitin 2024, sipas vlerësimeve. Nëse Meloni e shtyn Trumpin që ta vazhdojë mbështetjen për Ukrainën, ai mund t’i kërkojë asaj që të shpenzojë më shumë në mbrojtje.
“Italia ka qenë një nga vendet që kanë përfituar shumë nga, të themi, mburoja amerikane mbi Evropën”, tha Olivier Costa nga Sciences Po në Paris.
Costa, gjithashtu, vuri në pah tarifat e mundshme të SHBA-së si një çështje ku interesat mund të bien ndesh.
“Kush do t’i pijë të gjitha verërat franceze dhe italiane? Kush do t’i blejë të gjitha ato çanta? Ndikimi në ekonomi do të ishte i madh”, theksoi ai.
Emmanuel Macron
Edhe presidenti francez, Emmanuel Macron, u sigurua ta takojë herët Trumpin, duke i mirëpritur atë dhe presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, në rihapjen madhështore të Katedrales Notre Dame në Paris, në dhjetor.
Ishte një përpjekje e hershme për të ndikuar në qëndrimin e Trumpit karshi Ukrainës, por deri tani nuk ka asnjë provë që ai takim të ketë pasur ndonjë ndikim. Trump ka kërcënuar se do ta kufizojë ndihmën për Ukrainën dhe ka premtuar se do ta përfundojë shpejt luftën, megjithëse nuk ka treguar si do ta arrinte këtë.
Macron është dobësuar në Francë, sepse përballet me një krizë politike të vazhdueshme pasi humbi shumicën e tij parlamentare në zgjedhje. Kritikja e tij e ashpër dhe pasardhësja e mundshme, Marine Le Pen, është politikane më afër tipit të Trumpit.
“Trumpi është shumë i zemëruar me të gjithë ata që ishin të lumtur kur u mposht nga Bideni. Dhe, unë mendoj se ai vërtet dëshiron t’i bëjë të gjithë ata njerëz ta paguajnë këtë, Von der Leyen, Scholz, Macron dhe të gjithë të tjerët. Ai është rikthyer, paksa sikur në një film, Trump 2”, tha Costa.
Por, Macron bart peshë si udhëheqës i një kombi të armatosur me armë bërthamore, me ushtrinë më të fuqishme në BE dhe një vend të përhershëm në Këshillin e Sigurimit të OKB-së.
Sikurse Trumpi, edhe ai ka kërkuar t’i mbajë hapur kanalet e komunikimit me Putinin. Nëse fillojnë bisedimet për paqe në Ukrainë, pritet që ai të bëjë çmos për t’u përfshirë.
Keir Starmer
Kur Trumpi erdhi në pushtet për herë të parë më 2016, paraardhësja e kryeministrit britanik, Keir Starmer, Theresa May, nxitoi përtej Atlantikut për të qenë vizitorja e parë në Shtëpinë e Bardhë.
Ky është një privilegj që kryeministrat britanikë tradicionalisht e sigurojnë, megjithëse është e paqartë nëse kjo do të ndodhë këtë herë.
Starmer është e kundërta e Trumpit politikisht. Ai është socialdemokrat i matur, ndërsa miliarderi mbështetës i Trumpit, Elon Musk, e ka tallur atë për javë të tëra.
Pesha ndërkombëtare e Britanisë është ndoshta e kufizuar nga BREXIT-i, por ajo ende mban disa nga të njëjtat karta ushtarake dhe diplomatike që ka Franca.
Sekretari i Jashtëm i Starmerit, Daniel Lammy, ka kaluar muaj duke punuar për të ndërtuar marrëdhënie personale me nënkryetarin e zgjedhur, J.D. Vance, dhe tha se të dy kanë gjetur gjuhë të përbashkët në origjinën e tyre në besimin e krishterë dhe klasën punëtore.
Starmer, gjithashtu, do të shpresojë që rrënjët britanike të Trumpit – nëna e tij ishte nga Skocia – mund të luajnë rol.
“Starmer dhe Partia Laburiste ka kohë që janë duke bërë përpjekje të ndërtojnë lidhje me botën e Trumpit dhe tani me administratën e ardhshme Trump”, tha Ian Bond nga Qendra për Reforma Evropiane.
“Mendoj se emërimi i Peter Mandelsonit si ambasador i ardhshëm mund të shihet në këtë këndvështrim. Dikush që është, në një farë mënyre, operator politik tejet i rafinuar. A do të funksionojë? Ata nuk janë aleatë natyralë për shumë çështje. Por, gjithashtu, duket se Trumpi ka njëfarë dobësie për Mbretërinë e Bashkuar”, tha ai.
Olaf Scholz
I përballur me zgjedhje në shkurt, kancelari gjerman, Olaf Scholz, ka gjasa të mos jetë edhe gjatë në detyrë.
Paraardhësja e tij, Angela Merkel, pati kohë të vështirë me Trumpin, duke shfaqur pakënaqësi në krah të tij, ndërsa ai, në një rast, dukej sikur e injoronte.
Pasardhësi i tij i mundshëm, Friedrich Merz, mund ta ketë gjithashtu të vështirë. Manifesti i tij elektoral flet për shpenzime për mbrojtjen prej “të paktën” 2 për qind të PBB-së – një shifër që ka pak gjasa të ngjallë entuziazëm në Uashington, pasi Gjermania tashmë shpenzon aq.
Ndoshta, më i rëndësishëm është fakti se Gjermania ka një suficit tregtar prej 60 miliardë dollarësh me Shtetet e Bashkuara, të cilin, Trumpi e ka kritikuar vazhdimisht.
Musk është përfshirë gjithashtu në skenën politike gjermane, duke mbështetur partinë e ekstremit të djathtë, Alternativa për Gjermaninë (AfD), me të cilën Merz ka refuzuar të bashkëpunojë.
Megjithatë, Trump nuk i ka mbështetur këto komente dhe Gjermania mbetet një partnere e rëndësishme.
Merz ka treguar qëndrueshmëri, duke thënë se BE-ja duhet të bëjë një përpjekje të re për një marrëveshje të lirë tregtare me Uashingtonin. Përpjekja e fundit e tillë u braktis gjatë mandatit të parë të Trumpit.
Një zëdhënës i ushtrisë ukrainase pretendoi se situata në Pokrovks vazhdon të jetë “stabile” dhe nuk ka trupa ruse brenda qytetit të rrethuar ukrainas, edhe pse autoritetet kanë evakuuar fëmijët nga aty.
“Në Pokrovsk, në qytet, situata nuk ka ndryshuar. Është stabile”, tha zëdhënësi Viktor Tregubov, përderisa e pranoi se forcat ruse ende duket se po synojnë ta rrethojnë zonën.
“Atje [në qytet] nuk ka forca të armikut. Tashmë na duhet ta përgënjeshtrojmë informacionin e publikuar se forcat armike kanë arritur atje. Kjo nuk është e vërtetë”, insistoi ai.
Forcat ruse kanë vazhduar të bombardojnë qytetin që gjendet në rajonin lindor ukrainas të Donjeckut, policia më 18 janar ndihmoi banorët lokalë të largoheshin nga qyteti, sipas korrespondentëve të Radios Evropa e Lirë në terren.
Dikur shtëpi e 60 mijë banorëve, në Pokrovsk aktualisht gjenden afër 7 mijë banorë, vlerësojnë autoritetet lokale.
Situata përreth kësaj qendre të rëndësishme logjistike – që ka qenë në shënjestër të forcave ruse në muajt e fundit – mbetet e paqartë. Është raportuar se të dyja palët kanë pësuar humbje të mëdha, edhe pse ushtritë e asnjërit shtet nuk publikojnë numrin e viktimave.
Forcat ruse që disa javë janë afër Pokrovskut, por disa vëzhgues kanë sugjeruar se Kremlini mund të vendosë që ta shmangë luftën në këtë qytet dhe të vazhdojë tutje për të marrë territor në pjesë të tjera të Ukrainës.
Më 7 janar, Ministria ruse e Mbrojtjes pretendoi se trupat e saj kishin marrë nën kontroll qytezën ukrainase të Kurahovas, që gjendet rreth 30 kilometra në jug të Pokrovskut.
Më 18 janar, kjo ministri tha se forcat e saj kanë marrë nën kontroll edhe dy vendbanime në këtë rajon, fshatin Petropavlivka – që gjendet mes Pokrovskut dhe Kurakovas – dhe Vremivka.
Nëse forcat ruse marrin Pokrovskun, kjo do të ishte një fitore e madhe për Kremlinin pasi luftimet e kanë shndërruar shumicën e këtij qyteti në gërmadha.
Në deklaratën e tij, Tregubov tha se “armiku po tenton që të qëndrojë në jug të Pokrovskut në mënyrë që të avancojë në jugperëndim të vendbanimit dhe të ndërpresë rrugët që përdoren për furnizime të logjistikës”.
“Ajo që po ndodh në vendbanimet në jug të Pokrovskut… atje ka luftime të vazhdueshme, përpjekje të vazhdueshme nga armiku që ta bëjë këtë zonë bazë dhe të avancojë. Rusët aktualisht janë larg arritjes së këtij qëllimi, por ata po tentojnë”, tha ai.
Instituti për Studim të Luftës – me bazë në SHBA – në përditësimin e fundit sa i përket luftës në Ukrainë, tha se “forcat ruse së fundi kanë avancuar në drejtim të Pokrovskut dhe po vazhduan ofensivat e tyre më 17 janar. REL
Një incident i rëndë ka ndodhur në vendpushimin malor ku bëhet ski në Astun, i cili ndodhet në kufirin spanjoll me Francën, në vargmalin malor të Pirenejve.
Teleferiku që ngjiste lart në mal turistët që bënin ski, është këputur duke lënë të lënduar 30 persona, ku 9 prej tyre ndodhen në gjendje të rëndë.
Kanali shtetëror televiziv TVE raportoi se rreth 80 njerëz mbeten të bllokuar në teleferik, ndërsa ende nuk dihet shkaku i ngjarjes.
Kryeministri spanjoll Pedro Sanchez tha se ishte “i tronditur nga lajmi i incidentit“.
Kryqi i Kuq spanjoll tha se i ishte bashkuar shërbimeve të urgjencës në vendngjarje me një ambulancë të avancuar të mbështetjes për jetën dhe 11 automjete të tjera të specializuara. gsh
Ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius tha se vendit do t’i duhen më shumë fonde për mbrojtjen në afat të mesëm, pas përfundimit të afatit të fondit special për modernizimin e ushtrisë.
“Pasi të mbarojë fondi special, do të na duhen të paktën 85 miliardë euro nga viti 2028. Kjo përbën 30 miliardë më shumë se sot”, tha Pistorius në një intervistë për gazetën “Süddeutsche Zeitung”.
Fondi special prej 100 miliardë eurosh u krijua në vitin 2022 për të rindërtuar ushtrinë gjermane, ose Bundeswehr, në vazhdën e pushtimit rus të Ukrainës.
Në vitin 2024, shpenzimet e parashikuara për mbrojtjen e Gjermanisë ishin rreth 52 miliardë euro, e cila – e kombinuar me fondin special – arrin në rreth 2% të produktit të brendshëm bruto (PBB) të vendit.
Pistorius tha se Gjermania duhet të synojë të paktën 3% të PBB-së në shpenzimet e mbrojtjes.
“Shpenzimi i të paktën 3% të PBB-së, do të thotë pak më shumë se 120 miliardë euro bazuar në PBB-në e sotme”, tha ai duke theksuar se Gjermania ishte larg këtij objektivi. bw
Një episod i veçantë në fillim të Samitit Botëror të Energjisë në Abu Dhabi, ku kryeministri shqiptar i jep dhuratën e ditëlindjes kryeministres italiane
TG24
“Duhet ta lësh këtë histori…”, i thotë kryeministrja.
Në gjunjë dhe me një shall si dhuratë: me këtë gjest, kryeministri shqiptar Edi Rama i nderoi kryeministren Giorgia Meloni, duke e përshëndetur gjatë mbërritjes së saj në Sustainability Week në Abu Dhabi, në ditëlindjen e saj të dyzetetetë.
“Duhet ta lësh këtë histori,” tha Meloni me një buzëqeshje, para se të përqafonte liderin shqiptar, i cili e ka quajtur shpesh “motër”.
Rama shpjegoi se shalli ishte punuar nga një prodhues italian që është shpërngulur në Shqipëri dhe ka marrë shtetësinë shqiptare.
Më pas, ai ia vuri në kokë, duke marrë një falënderim nga kryeministrja. sn
Shefja e politikës së jashtme të Bashkimit Evropian (BE), Kaja Kallas, tha se Kievi dhe partnerët e tij duhet të vazhdojnë të ushtrojnë presion mbi Rusinë për ta përmirësuar pozitën e Ukrainës në çfarëdo negociate eventuale për t’i dhënë fund luftës.
Duke folur më 14 janar në një intervistë për Radion Evropa e Lirë dhe disa gazeta evropiane, Kallas tha se rritja e presionit ekonomik ndaj Moskës dhe izolimi i saj ndërkombëtar janë mënyrat e vetme për të parandaluar mundësinë që Rusia të marrë epërsinë.
“Nuk duhet t’i nënvlerësojmë aftësitë tona dhe t’i mbivlerësojmë ato të rusëve”, tha Kallas. “Rusia nganjëherë duket si një fuqi misterioze që nuk mund të mposhtet. Kjo nuk është e vërtetë. Ne jemi më të fortë si në aspektin ushtarak, ashtu edhe në atë ekonomik. Duhet t’u qasemi gjërave nga një pozicion force”.
Ekonomia ruse ka pësuar disa goditje, si rritjen e normave të interesit mbi 20 për qind, Gazprom-i është detyruar të largojë nga puna 40 për qind të stafit menaxhues të saj, tregu i punës është “në gjendje shumë të keqe” dhe ushtria ruse është detyruar të rekrutojë ushtarëve koreano-veriorë për të luftuar në anën e Moskës, tha ajo.
“E gjithë kjo tregon se ata nuk janë në një pozicion të mirë”, shtoi ajo.
Rusia është e bindur se koha është në anën e saj, por Kallas tha se beson se ky pretendim është i gabuar dhe se aleatët perëndimorë të Kievit duhet të rrisin më tej presionin ekonomik.
“Shohim që rezervat e tyre monetare janë shteruar plotësisht. Ata kanë shumë më pak të ardhura sesa më parë nga shitja e naftës dhe gazit”, tha ajo.
Bashkimi Evropian do të diskutojë për sanksionet ndërsa përpiqet të vendosë për një pako të 16-të që do të përkojë me përvjetorin e luftës më 24 shkurt, tha një zyrtar i BE-së për Radion Evropa e Lirë. Pakoja do të jetë përmbajtësore, pavarësisht vështirësisë për të gjetur fusha të reja për sanksione, tha zyrtari.
Fokusi i pakos pritet të jenë masat teknike dhe ato kundër shmangies së sanksioneve. Gjithashtu, diskutimet do të shqyrtojnë kufizimet e importit të aluminit si lëndë e parë, tarifat për produktet bujqësore, përfshirë kimikatet e përdorura në plehra, dhe masa të tjera për të kufizuar atë që quhet flota e errët e cisternave të naftës të Rusisë, sipas zyrtarit.
Kallas shprehu besimin se Bashkimi Evropian do të mund të ruajë unitetin në politikën për dërgimin e armëve dhe ndihmave të tjera në Ukrainë, pavarësisht rezistencës nga disa qeveri evropiane që janë simpatizuese ndaj Rusisë.
Ish-kryeministrja e Estonisë tha se Bashkimi Evropian ka ruajtur unitetin pavarësisht “negociatave të vështira” me ato qeveri.
“Po bëhet gjithnjë e më e vështirë”, pranoi ajo. “Megjithatë, ende besoj se mund të përfaqësojmë një pozicion të bashkuar, sepse vetëm kështu mund të mbetemi të fortë”.
Sa më e fortë të jetë Ukraina në fushën e betejës, aq më e fortë do të jetë edhe në tryezën e negociatave, tha ajo.
Kallas gjithashtu komentoi mbi deklaratën e presidentit të zgjedhur amerikan, Donald Trump, se ai do ta përfundojë luftën shpejt, duke thënë se bota pret planin e Trumpit.
Nëse Trump, i cili pritet të inaugurohet më 20 janar, përdor vërtet fuqinë e SHBA-së për të ushtruar presion mbi presidentin rus, Vladimir Putin, që të tërheqë trupat nga Ukraina dhe të ndalojë bombardimin e civilëve dhe infrastrukturës civile, lufta mund të përfundojë në kohë, tha ajo.
Por, ajo përsëriti qëndrimin e BE-së se nuk duhet të ketë asnjë vendim për Ukrainën pa pëlqimin e Ukrainës, dhe kjo vlen edhe për Evropën.
“Është e qartë që cilado marrëveshje të arrihet, Evropa duhet të jetë pjesë e saj. Është detyrë e ukrainasve të vendosin se çfarë lloj marrëveshjeje është e pranueshme për ta”, tha ajo.
Se a dëshiron me të vërtetë Putini paqe është temë tjetër, tha ajo, duke paralajmëruar se një armëpushim do të përdorej nga rusët vetëm për të rigrupuar dhe rimbushur forcat e tyre.
“Rusët nuk i kanë respektuar kurrë armëpushimet. Prandaj është e rëndësishme për Evropën që paqja të jetë e qëndrueshme dhe e përhershme”, tha ajo.
Kallas gjithashtu foli për sulmet e fundit ndaj kabllove nënujore në Detin Baltik, duke theksuar se do të ishte një gabim t’i trajtojmë ato ndaras nga sulmet ndaj infrastrukturës kritike evropiane. Incidentet duhet të konsiderohen kolektivisht dhe gjithashtu në kontekstin e sulmeve të ngjashme që ajo tha se Kina ka kryer kundër Tajvanit dhe Koresë së Jugut.
Kjo tregon nevojën për të zhvilluar më tej ligjin ndërkombëtar detar dhe për të forcuar më tej sanksionet kundër flotës së errët të Rusisë, që ajo përdor për të shmangur sanksionet ndaj eksporteve të saj të naftës, tha Kallas. REL
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, ka zhvilluar një bisedë me homologun e tij francez Emmanuel Macron, lidhur me mundësinë e vendosjes së trupave perëndimore në Ukrainë si pjesë e masave për të garantuar zbatimin e një marrëveshjeje të mundshme paqeje me Rusinë.
Zelenskyy tha se ndër garancitë e sigurisë të nevojshme për zbatimin e paqes është diskutuar edhe propozimi francez për dërgimin e kontingjenteve ushtarake në Ukrainë. “Kemi shqyrtuar hapat praktik për zbatimin e kësaj iniciative, zgjerimin e saj të mundshëm dhe përfshirjen e vendeve të tjera në këtë proces,” u shpreh ai.
Sipas SkyNeës, një nga opsionet e shqyrtuara përfshin dislokimin e ushtarëve perëndimorë përgjatë një linje të mundshme armëpushimi. Megjithatë, kjo qasje është cilësuar si e rrezikshme, duke pasur parasysh qëndrimin e ashpër të Rusisë kundër pranisë së trupave të NATO-s ose vendeve anëtare afër kufijve të saj.
Diskutimet vijnë në një kohë kur janë intensifikuar përpjekjet diplomatike për të siguruar një zgjidhje paqësore të konfliktit. sn
Komisionarja e Bashkimit Evropian për Zgjerim, Marta Kos, e përmendi shkurtimisht Kosovën duke folur para deputetëve në Komisionin për politikë të jashtme të Parlamentit Evropian në Bruksel, të martën.
Ajo tha se zgjerimi i BE-së sot është ndryshe nga mënyra se si ishte para katër a pesë vjetësh dhe se tash “kemi një moment të ri pozitiv në BE”.
“Për herë të parë në dhjetë vjetët e fundit kemi mundësinë që gjatë mandatit tonë të anëtarësojmë në BE një, dy apo tri vende të reja. Por, u kam thënë partnerëve javëve të fundit se nuk do të ketë lëshime kur bëhet fjalë për kriteret themelore dhe vlerat e BE-së”, tha ajo.
Për Kosovën, ajo foli krejt në fund kur u pyet nga një deputet i Parlamentit Evropian se çfarë pret nga zgjedhjet në Kosovë.
“Kosova… Nuk e përmenda Kosovën. Atje do të ketë zgjedhje. Nuk pres se do të mund të lëvizim para zgjedhjeve, por shpejt pas zgjedhjeve duhet të lëvizim. Sepse nuk mund të flasim për rajonin e Ballkanit Perëndimor nëse nuk flasim për dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës ose ndaras se çfarë është duke bërë Kosova e çfarë është duke bërë Serbia”, tha Kos.
Komisionarja shtoi se këtë vit pret zhvillime pozitive në procesin e zgjerimit dhe se pret progres më të madh sesa që ka pasur një dhjetë vjetët e fundit.
“Mund të kemi përparim gjatë Presidencës polake më shumë sesa që kishim në dhjetë vjetët e fundit, Mund të kemi deri në dhjetë konferenca ndërqeveritare”, theksoi ajo.
Kos gjithashtu paralajmëroi se së shpejti do të vizitojë Malin e Zi dhe Shqipërinë, vende të cilat ajo i sheh si më të avancuarat në procesin e zgjerimit.
“Mali i Zi ka vizion t’i përmbyllë negociatat deri më 2026 dhe Shqipëria deri në vitin 2027. Ne do t’i mbështesim ato, por duhet një punë shumë e madhe. Parimi i procesit të bazuar në merita duhet të jetë i vlefshëm edhe për vendet kandidate, por edhe për vendet anëtare të BE-së. Pra, kur kandidatët t’i përmbushin kriteret, atëherë vendet e BE-së duhet të mundësojnë ecjen përpara“, deklaroi Kos.
Pas zgjedhjeve që mbahen më 9 shkurt në Kosovë, pritet që shefja e re për politikë të jashtme e BE-së, Kaja Kallas, të realizojë turneun e parë të saj në rajonin e Ballkanit Perëndimor.
Në anën tjetër, i dërguari i Bashkimit Evropian për dialogun mes Kosovës dhe Serbisë, Mirosllav Lajçak, ka paralajmëruar se fokusi i kësaj jave në Bruksel do të jetë te takimi i parë i Komisionit të Përbashkët për Personat e Zhdukur në luftën e fundit në Kosovë.
Komisioni i Përbashkët është pjesë e Deklaratës së përbashkët për personat e zhdukur, të cilën Kosova dhe Serbia e kanë arritur në vitin 2023, në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve.
Në takimin e fundit në Bruksel, më 17 dhjetor të vitit të kaluar, kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, dhe ai i Serbisë, Petar Petkoviq, kanë thënë se janë pajtuar për zbatimin e plotë të Deklaratës për personat e zhdukur. REL
Hetuesit ukrainas janë duke i marrë në pyetje dy ushtarë nga Koreja e Veriut, të cilët u zunë nga forcat ukrainase në rajonin Kursk të Rusisë, tha të shtunën presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky.
“Këta janë dy ushtarë që, megjithëse të plagosur, mbijetuan dhe u dërguan në Kiev, ku po flasin me hetuesit e SBU-së [Shërbimi i Sigurisë i Ukrainës]”, tha Zelensky në Telegram.
Zelensky postoi në Telegram gjithashtu edhe fotografi të ushtarëve për të cilët thotë se janë kapur.
Zelensky tha se kapja e këtyre ushtarëve ishte “e vështirë.” Ai pohoi se forcat ruse dhe koreanoveriore, që luftojnë në Kursk, kanë tentuar ta fshehin praninë e ushtarëve nga Koreja e Veriut, përfshirë duke i vrarë shokët e tyre të plagosur në fushëbetejë për ta shmangur kapjen e tyre dhe marrjen në pyetje nga Kievi.
Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës (SBU) të shtunën dha më shumë hollësi rreth dy ushtarëve. Në një komunikatë, thuhet se njëri prej tyre nuk kishte asnjë dokument, ndërsa tjetri mbante një kartelë identiteti ushtarake ruse në emër të një burri nga Tuva, një rajon rus që kufizohet me Mongolinë.
“Të burgosurit nuk flasin as ukrainisht, as anglisht e as rusisht, prandaj komunikimi me ta bëhet përmes përkthyesve koreanë në bashkëpunim me inteligjencën e Koresë së Jugut”, thuhej në komunikatë.
Sipas SBU-së, njëri nga ushtarët pretendoi se i ishte thënë se po shkonte në Rusi për trajnim, dhe jo për të luftuar kundër Ukrainës.
Agjencia tha se të dy burrat janë trajtuar me kujdes mjekësor në përputhje me Konventat e Gjenevës dhe po hetohen “në bashkëpunim me inteligjencën e Koresë së Jugut”.
Kjo është hera e parë që autoritetet ukrainase publikojnë pamje të ushtarëve të kapur koreanoveriorë.
Vitin e kaluar, Moska i dërgoi rreth 11.000 ushtarë koreanoveriorë në Kursk për të mbështetur forcat ruse në rajon, i cili është pjesërisht nën kontrollin e forcave ukrainase që nga gushti. REL
Mijëra njerëz kanë protestuar kundër një konvente të partisë ekstremit të djathtë – Alternativa për Gjermaninë (AfD) – të shtunën, duke i bllokuar disa rrugë dhe duke e vonuar fillimin e takimit, ku kjo parti e nisi fushatën për zgjedhjet e shkurtit.
Një prani e madhe policore u pa të shtunën në Riesa – në landin lindor Saksoni – i cili është bastion i AfD-së. Policia i largoi disa prej protestuesve nga rrugët.
Megjithatë, konventa dyditore nisi rreth dy orë me vonesë, pasi shumë prej delegatëve nuk mbërritën me kohë për shkak të bllokadave.
AfD-ja e ka nominuar zyrtarisht bashkëkryetaren, Alice Weidel, si kandidate për kancelare të Gjermanisë. Weidel i falënderoi delegatët për “sfidimin e turmës së majtë për të mbërritur këtu”.
Sondazhet tregojnë se AfD-ja është në vendin e dytë në prag të zgjedhjeve të 23 shkurtit, me një mbështetje prej rreth 20 për qind.
Megjithatë, Weidel – e cila këtë javë e zhvilloi një bisedë drejtpërdrejt në X me miliarderin e teknologjisë Elon Musk, i cili ka mbështetur partinë e saj – nuk ka asnjë gjasë reale për t’u bërë lidere e Gjermanisë, pasi partitë e tjera nuk pranojnë të bashkëpunojnë me AfD-në.
Është partia kryesore opozitare, blloku i Unionit, e cila kryeson në sondazhe me rreth 30 për qind dhe kandidati i saj, Friedrich Merz, është favoriti për t’u bërë kancelari i ardhshëm.
Unioni po fokusohet në ringjalljen e ekonomisë së ngecur të Gjermanisë dhe në kufizimin e imigracionit të parregullt.
Të shtunën, Weidel e kritikoi atë si një “parti mashtruesish”, duke i bërë thirrje njerëzve të “votojnë për të mirëfilltën” dhe ta forcojnë partinë e saj.
Weidel bëri thirrje për mbylljen e kufijve të Gjermanisë për imigrantët e paautorizuar dhe për dëbimin e azilkërkuesve.
Ajo premtoi rikthimin në punë të gazsjellësit Nord Stream, i cili u dëmtua në shpërthimet e vitit 2022, menjëherë pasi Rusia e ndërpreu furnizimin e Gjermanisë me gaz. Weidel u prit me duartrokitje të mëdha kur tha se AfD-ja do t’i rrëzojnë të gjitha turbinat e erës – të cilat i përshkroi si “mulli ere të turpit” – nëse vjen në pushtet.
Në një konferencë për shtyp në Hamburg, Merz u përqendrua te oferta e partisë së tij për “ndryshime të thella” pasi koalicioni i paqëndrueshëm dhe kontestuar i qendrës së majtë të kancelarit Olaf Scholz u prish.
Scholz shpreson në fitore befasuese, por sondazhet tregojnë se mbështetja për Socialdemokratët e tij është mes 14-17 për qind.
Qeveria e tij ra në nëntor, kur ai e shkarkoi ministrin e Financave pas një mosmarrëveshjeje për mënyrën e ringjalljes së ekonomisë, duke e çuar Gjermaninë në zgjedhje të parakohshme.
Scholz pranoi të shtunën se ishin bërë gabime dhe tha se “ndoshta duhet ta kisha prishur koalicionin më herët.”
Por, ai tha se është koha të shohim përpara. “Le të luftojmë”, tha ai për delegatët në një kongres partie në Berlin, ku ai u konfirmua zyrtarisht si kandidat për kancelar.
Ai akuzoi Unionin e Merzit për mungesë të planeve serioze për t’u marrë me problemet e Gjermanisë. REL
Komentet