Shefi i financave i Organizatës Trump, Allen Weisselberg, u dorëzua tek autoritetet të enjten herët në mëngjes përpara se t’i bëhen të ditura akuzat e ngritura ndaj tij dhe organizatës së ish-Presidentit Donald Trump. Lajmi u njoftua nga disa burime mediatike.

Zoti Weisselberg u pa në gjykatën e Manhatanit të poshtëm, në Nju Jork, rreth orës 6:20 të mëngjesit të sotëm, sëbashku me avokatin e tij.

Prokurorët e Nju Jorkut pritet ta njoftojnë padinë e parë penale sot (të enjten). Ajo është pjesë e një hetimi dy-vjeçar mbi praktikat e biznesit të zotit Trump. Akuzat ndaj kompanisë që mban emrin e tij dhe ndaj shefit të financave Weisselberg janë për evazion fiskal.

Nuk ka informacione se ndaj vetë zoti Trump do të ngrihen akuza në këtë fazë të hetimit, që po zhvillohet bashkërisht nga Prokurori i Qarkut të Manhatanit Cyrus Vance Jr. dhe Prokurorja e Përgjithshme e Nju Jorkut Letitia James, të dy përfaqësues të demokratëve.

Ndërsa vizitonte Teksasin të mërkurën zoti Trump nuk iu përgjigj pyetjeve të gazetarëve mbi çështjen, por në fillim të javës, ai kritikoi prokurorët e Nju Jorkut duke i quajtur ata “të vrazhdë, të këqinj e plotësisht të njëanshëm” duke shtuar se veprimet e kompanisë së tij ishin “një praktikë standarde në të gjithë komunitetin e biznesit në Shtetet e Bashkuara dhe se nuk bëhej fjalë për asnjë shkelje të ligjit”.

Persona në dijeni të çështjes i thanë agjencisë së lajmeve “Associated Press” se akuzat kanë të bëjnë me përfitimet që kompania u ka dhënë drejtuesve të lartë, sikurse përdorimin e apartamenteve, makinave dhe pagesave për shkollim.

AP ka kërkuar komente rreth rastit tek një zëdhënës dhe avokatët e Organizatës Trump. Avokatja e zotit Weisselberg, Mary Mulligan, nuk pranoi të komentojë po kështu edhe zyra e avokatit të rrethit të Manhatanit.

Zoti Vance, i cili largohet nga detyra në fund të këtij viti, ka kryer një hetim të gjerë për një sërë çështjesh që përfshijnë zotin Trump dhe organizatën e tij.

Zyra e prokurorit ka shqyrtuar pagesat e bëra ndaj dy grave në emër të zotit Trump për të garantuar heshtjen e tyre si dhe ka verifikuar mes çështjeve të tjera edhe vërtetësinë mbi vlerësimin që u është bërë pronave të kompanisë e për rrjedhojë taksave që duhen paguar.

Zoti Vance zhvilloi një betejë të gjatë për të siguruar të dhënat mbi taksat e zotit Trump dhe ka kërkuar zyrtarisht dorëzimin e dokumenteve dhe intervistimin e drejtuesve e personave të tjerë të brendshëm të Organizatës Trump.

Zonja James caktoi dy avokatë nga zyra e saj për të punuar me ekipin e zotit Vance pasi zyra e saj gjeti prova për shkelje të mundshme penale ndërsa zhvillonte një hetim të veçantë civil ndaj zotit Trump.

Zoti Weisselberg, 73 vjeç, ndodhej ndërkohë nën hetime, pjesërisht, për shkak të pikëpyetjeve në lidhje me përdorimin nga ana e djalit të tij të një apartamenti të zotit Trump për të cilit paguante fare pak ose aspak.

Djali, Barry Weisselberg, i cili administronte një pistë patinazhi nën pronësi të zotit Trump, në një nga zonat e njohura të Nju Jorkut në Central Park, gjatë një dëshmie për divorc në 2018, shprehej se apartamenti i zotit Trump ishte “i korporatës dhe për këtë arsye nuk paguante qira”.

Ish-bashkëshortja e tij, Jen Weisselberg, ka bashkëpunuar me të dy hetimet dhe u ka dhënë hetuesve të dhëna mbi taksat e dokumente të tjera.

Çështja kundër Allen Weisselberg-ut, një besnik i zotit Trump dhe babait të tij Fred Trump, një biznesmen i njohur në fushën e pasurive të patundshme, mund t’u japë prokurorëve mjetet për të ushtruar presion ndaj tij që ta detyrojnë të bashkëpunojëpër të treguar ato çka di mbi marrëdhëniet e biznesit të zotit Trump.

Përmes Organizatës Trump ish-presidenti administron veprimtaritë e tij të shumta sipërmarrëse, përfshirë investimet e tij në zyra, hotele dhe qendra golfi, apo marrëveshjet e tij të shumta në fushën e marketingut dhe angazhimet televizive të tij. Djemtë e zotit Trump, Donald Jr dhe Eric Trump, kanë qenë në krye të operacioneve të përditshme të kompanisë që kur ai u bë president.

Megjithëse nuk pritet që të enjten të ngrihen akuza ndaj zotit Trump, akuzat ndaj kompanisë që mban emrin e tij ngrenë pikëpyetje lidhur me atë se çka ai di, apo për përfshirjen në praktika që prokurorët dyshojnë se janë të paligjshme.

James Repetti, një avokat mbi taksat dhe profesor në Shkollën e Drejtësisë të Kolegjit të Bostonit, thotë se një kompani si Organizata Trump në përgjithësi ka një përgjegjësi që të mbajë detyrimet mbi taksat jo vetëm mbi pagën, por edhe për format e tjera të kompensimit, sikurse përdorimi i një apartamenti ose makinave.

Përfitime të tilla nuk do të konsideroheshin të ardhura të tatueshme nëse ato do të kërkoheshin si kusht për punësimin e një personi, thotë zoti Repetti, sikurse sigurimi i një apartamenti për t’i krijuar lehtësi një punonjësi, i cili kërkohet të jetë në zyrë ose në vendin e punës në orë të pazakonta ose të shpeshta, ose lejimi i përdorimit të një makine për qëllime biznesi.

Një tjetër figurë e njohur në fushën e pasurive të patundshme në Nju Jork, e ndjera Leona Helmsley, u dënua për evazion fiskal në një çështje federale që lindi kur kompania e saj pagoi për riparime në shtëpinë e saj, por pa e raportuar atë si të ardhur.

Rasti i Organizatës Trump përfshin shkelje të mundshme të ligjeve mbi taksat në shtetin e Nju Jork-ut.

“Agjencia përgjegjëse për mbledhjen e taksave (IRS) në mënyrë rutinore kërkon të identifikojë rastet e abuzimit lidhur me përfitimet e bizneseve”, thotë zoti Repetti. “Tundimi nga ana e biznesit është që të kërkojë një zbritje të taksave lidhur me shpenzimet, ndërsa përfituesi nuk i raporton ato si të ardhura”.

Një model i ri, më i vogël i Statujës së Lirisë mbërriti të mërkurën në ishullin Ellis në Nju Jork, një dhuratë për Shtetet e Bashkuara nga Franca, 135 vjet pasi ai vend i dhuroi Shteteve të Bashkuara Statujën origjinale të Lirisë.

Statuja e re, gati tre metra e lartë, mbërriti në Nju Jork pas një udhëtimi nëntë-ditor në Oqeanin Atlantik. Statuja prej bronzi i është dhënë me hua për 10 vjet ambasadës franceze në Uashington nga Konservatori Kombëtar i Arteve dhe Mjeshtërisë Franceze (CNAM). Dekadën e kaluar statuja qëndroi në hyrje të Muzeut Kombëtar të Arteve dhe Mjeshtërive (Musée des Arts et Métiers) në Paris.

Agjencia Franceze e Lajmeve (AFP) njoftoi se kopja është krijuar nga një skanim 3-dimensional i modelit origjinal të skulpturës së vitit 1878 nga skulptori Auguste Bartholdi për të ndërtuar “La Liberté” që Franca i dhuroi Shteteve të Bashkuara për nder të njëqindvjetorit të tyre në vitin 1886.

Gjatë një ceremonie në Paris në fillim të qershorit, ndërsa kopja po paketohej për t’u transportuar, administratori i konservatorit CNAM Olivier Faron tha se statuja më e vogël ka për qëllim të riafirmojë miqësinë mes Francës dhe Shteteve të Bashkuara.

Në të njëjtën ceremoni, nënkryetari i përkohshëm i misionit në ambasadën amerikane në Paris, Liam Wasley, e quajti statujën një kujtesë të lidhjeve të forta mes Shteteve të Bashkuara dhe Francës, “lirinë që ne ndajmë dhe rëndësinë që çdo brez ta ruajë atë liri”.

Statuja e re do të pranohet zyrtarisht përmes një ceremonie të enjten dhe do të qëndrojë përballë statujës origjinale (93 metra e lartë) deri në festimet e 4 korrikut, Ditës së Pavarësisë.

Më pas statuja e re do të dërgohet në Uashington për t’u instaluar në rezidencën e ambasadorit francez. Ajo do të zbulohet atje më 14 korrik, në Ditës e Bastijës së Francës dhe do të qëndrojë aty për 10 vjet.

Shtetet e Bashkuara presin që Kosova dhe Serbia t’iu përmbahen detyrimeve të marra në Uashington më 4 shtator 2020.

“Shpresojmë që partnerët tanë të veprojnë me mirëbesim dhe të vazhdojnë t’iu përmbahen detyrimeve të marra përsipër në Uashington”, thuhet në një përgjigje të Departamentit amerikan të Shtetit për Zërin e Amerikës në gjuhën serbe.

Kosova dhe Serbia, më 4 shtator 2020, kanë nënshkruar në Shtëpinë e Bardhë në Uashington, dy dokumente për normalizimin e raporteve ekonomike, në prezencë të ish-presidentit amerikan, Donald Trump. Marrëveshja ishte nënshkruar mes ish-kryeministrit të Kosovës, Avdullah Hoti dhe presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq.

“Zbatimi i marrëveshjes së Uashingtonit krijon një bazë për marrëveshjet e ardhshme dhe ofron mundësi për bashkëpunim më të gjerë midis palëve. Detyrimet e marra veçse sjellin përfitime për qytetarët e Serbisë dhe Kosovës dhe ne i inkurajojmë ata që të vazhdojnë me zbatimin e tyre”, thuhet në përgjigjen e Departamentit të Shtetit.

Marrëveshja, ndër të tjera, parasheh angazhimin e Kosovës dhe Serbisë në ndërtimin e lidhjeve rrugore dhe hekurudhore, për të lidhur kryeqytetet e tyre në mënyrë që të përmirësojnë lëvizjen e mallrave dhe njerëzve, zhvillime këto që mund të tërheqin investime perëndimore. Sipas marrëveshjes, Kosova obligohet të bëhet pjesë e një iniciative për lëvizjen pa pasaporta dhe detyrime tarifore, që do ta përfshijë Shqipërinë, Serbinë dhe Maqedoninë e Veriut.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, i pyetur të mërkurën pas mbledhjes së qeverisë për zbatimin e saj, ka minimizuar pikat tjera të Marrëveshjes së Uashingtonit, duke thënë se “pika më e rëndësishme e saj është ajo e fundit, e cila tashmë është realizuar”.

Fjala është për njohjen e ndërsjellë mes Kosovës dhe Izraelit.

Shtetet e Bashkuara u kanë dorëzuar javën e kaluar, Qeverisë së Kosovës dhe asaj të Serbisë, studimin e fizibilitetit për Liqenin e Ujmanit. Ky studim shënon përmbushjen e një prej angazhimeve të Marrëveshjes së Uashingtonit.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka thënë se është detyrë e institucioneve që Liqenin e Ujmanit ta konsiderojnë si “liqe artificial të Kosovës”.

“Qëndrimet tona në lidhje me Ujmanin janë të njëjta”, tha Kurti në një konferencë për media të mërkurën (30 qershor) pas mbledhjes së Qeverisë së Kosovës.

Raporti propozon formimin e një komisioni apo komiteti për lumin Ibër, që do të ndihmonte diskutimin midis palëve për mundësitë e menaxhimit të burimeve ujore. Ujmani është një liqen artificial, i ndërtuar në shtratin e lumit Ibër, në veri të Kosovës.

Kryeministri Kurti tha se mund të prodhohen analiza e studime por është “detyrë e jona që ta konsiderojmë Liqenin e Ujmanit, ashtu siç është, liqe artificial i Kosovës”.

“Atë (Liqenin) e kemi paguar edhe kryer shumë dekada më parë”, tha Kurti.

Liqeni u ndërtua në vitin 1972, me një kredi prej 45 milionë dollarësh amerikanë, që ishte marrë nga Banka Botërore, marrëveshje kjo e ratifikuar atëherë nga Kuvendi i Krahinor i Kosovës dhe Kuvendi Federativ i Jugosllavisë.

Serbia insiston se ka trashëguar borxhin e ish Jugosllavisë, prandaj pretendon se ka të drejtë në pronësi.

Ish-kryeministri Avdullah Hoti, lidhur më këtë çështje, javën e kaluar, ka shkruar në rrjetin social, Facebook, duke thënë se qeveria duhet të kujdeset për realizimin e projekteve që burojnë nga Marrëveshja e Uashingtonit.

“Administrata e Presidentit Biden e ka konfirmuar se do të vazhdojë të realizojë këtë marrëveshje, sepse është në përputhje me interesat e përbashkëta të SHBA-së dhe Kosovës”, ka shkruar Hoti.

Jehona Lushaku-Sadriu, profesoreshë në departamentin e Shkencave Politike në Universitetin e Prishtinës, në një bisedë me Radion Evropa e Lirë, ka vlerësuar se në raport me dialogun me Serbinë, qasja e paqartë e Qeverisë së Kosovës është peng i deklaratave të mëhershme të kryeministrit Kurti. Sipas saj, Kurti më herët ka shprehur qëndrime mjaft kritike lidhur me dialogun me Serbinë, për marrëveshjet e arritura në këtë proces, por edhe për zotimet e 4 shtatorit në Uashington.

“Marrëveshjet, të cilat janë nënshkruar dhe kanë hyrë në fuqi, janë punë e përfunduar. Ashtu sikurse edhe Marrëveshja e Uashingtonit. Ne duhet të mendojmë se jemi shtet që merr obligime ndërkombëtare dhe pavarësisht se kush është kryeministri për momentin, shteti duhet të vazhdojë t’i zbatojë marrëveshjet, të cilat i ka nënshkruar vet dhe është zotuar se do t’i zbatojë”, ka thënë Lushaku- Sadriu.

Një gjykatës në Minneapolis dënoi të premten me 22 vjet e gjashtë muaj heqje lirie ish policin Derek Chauvin, i cili u shpall fajtor për vrasjen e George Floydit.

Derek Chauvin u shpall fajtor me 20 prill për vrasje të shkallës së dytë, vrasje të shkallës së tretë dhe vrasje të shkallës së dytë nga pakujdesia. Derek Chauvin është në burg që nga 20 prilli dhe përballet me akuza të ndara federale për të drejtat civile në lidhje me vdekjen e zotit Floyd.

Afrikano-amerikani George Floyd, u vra me 20 maj të vitit 2020, kur ish polici i bardhë Derek Chauvin, i mbajti gjurin në qafë për më shumë se nëntë minuta.

Akuza më e rëndë ndaj ish policit, vrasje e shkallës së dytë, mund të çojë një dënim deri në më së shumti 40 vjet heqje lirie.

Prokurorët kishin kërkuar 30 vjet, meqë ekspertët ligjor thanë se cdo dënim më i lartë mund të rrëzohej në Gjykatën e Apelit.

Gjykatësi, Peter Cahill, vendosi se kishte “rrethana rënduese” për vrasjen e Floydit, duke i dhënë atij diskrecion për të dënuar Chauvin me një afat më të gjatë se sa që është përcaktuar me udhëzimet e rregullta të shtetit. Në Minesota, 12 vjet e gjysmë është dënimi mesatar për një rast të ngjashëm si ai i ish oficerit Chauvin.

Vdekja e George Floydit, që u regjistrua me nje celular, frymëzoi protesta globale kundër racizmit institucional dhe praktikave policore, posaçërisht në Shtetet e Bashkuara.

Presidenti amerikan, Joe Biden, u tha gazetarëve në Shtëpinë e Bardhë se dënimi “duket të jetë i duhuri”, por shtoi se nuk i dinte hollësitë.

Të paktën katër persona humbën jetën pas shembjes së një godine 12 katëshe në periferi të Majamit ndërsa ekipet e shpëtimit vazhdojnë kërkimin për 159 të pagjetur. Kryebashkiakja e qarkut Majami-Dejd tha se numri i të zhdukurve është rritur nga 99 sa ishte në fillim dhe se tre trupa të tjerë pa shenja jete u nxorrën nga rrënojat gjatë natës. Vdekja e një personi tjetër ishte raportuar të enjten. 110 persona tjerë, vendndodhja e të cilëve fillimisht nuk dihej, janë gjetur dhe janë shpallur të sigurt.

Ekipet e shpëtimit vazhdojnë kërkimet për të mbijetuarit e mundshëm nën rrënojat e ndërtesës 12 katëshe në periferi të Majamit, ndërsa numri i viktimave vazhdon të rritet.

“Për fat të keq, kjo ishte një natë tragjike. Kemi arritur të gjejmë dhe shpallim të sigurt 120 persona, që është një lajm shumë i mire, por numri i të pagjeturve ka shkuar në 159. Po ashtu, ju njoftojmë se numri i viktimave ka arritur në katër. Dua të jem e qartë lidhur me numrat. Ata mund të ndryshojnë vazhdimisht. Ne do të vazhdojmë t’ju inforojmë lidhur me ta. Tani mund të konfirmojmë se kemi katër vdekje”, njoftoi kryebashkiakja e Majami-Dejd, Daniella Levine Cava.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, shpalli gjendjen e jashtëzakonshme për shtetin e Floridës dhe urdhëroi ndihma federale për të përforcuar përpjekjet e autoriteteve shtetërore dhe atyre lokale në tejkalimin e kësaj situate.

Të enjten ekipet e specializuara të kërkim-shpëtimit arritën të dëgjojnë disa goditje dhe zhurma tjera, por jo zëra njerëzish, që vinin nga nën rrënojat e godinës së shembur në qytezën Sërfsajd pranë Majamit.

Në disa filmime nga kamerat e sigurisë në orët e para të së enjtes, shihet se si ndërtesa ndahet në dysh, duke krijuar një re të madhe pluhuri që mbështjell gjithë zonën.

Ende nuk dihet shkaku i rrëzimit të ndërtesës së vjetër 40 vjeçare, megjithëse zyrtarët lokalë thanë se objekti po kryente punime në çati dhe disa riparime tjera.

Zyrtarët thanë se kompleksi i ndërtuar në vitin 1981 po kalonte në një proces të riçertifikimit që kërkonte riparime, ndërsa ngjitur me të po punohej për ndërtimin e një blloku të ri.

80 nga rreth 130 apartamentet që ka gjithesj kompleksi kishin banorë. Pothuajse gjysma e tyre u dëmtuan ose shkatërruan nga shembja. Ekipet emergjente sollën pajisje të rënda për të stabilizuar pjesën e paprekur të ndërtesës.

Kompleksi përbëhej nga apartamente me dy dhoma gjumi me një vlerë 600 deri 700 mijë dollarë. Në këtë zonë gjenden apartamente të vjetra që jepen me qera, shtëpi dhe komplekse banimi, restorante e dyqane që frekuentohen nga banorë të përhershëm dhe turistë. Në zonë jetojnë shumë imigrantë rusë, familje hebraike dhe banorë që jetojnë për disa muaj të vitit në Florida, kur duan të largohen nga zonat e ftohta në veri të vendit.

Autoritetet lokale njoftuan se disa hotele kanë ofruar strehimin e banorëve të zhvendosur dhe se po organizohen operacione për t’u dërguar ushqime e ilaçe sipas nevojave.

Ndihmës Sekretari i Shtetit në detyrë për Evropën dhe Euroazinë, Philip T. Reeker, do të shkojë në Itali, Shqipëri dhe Maqedoninë e Veriut.

Gjatë vizitës në Tiranë, më 30 qershor, Ndihmës Sekretari i Shtetit në detyrë do të takohet me Kryeministrin Edi Rama dhe zyrtarë të tjerë të lartë për të diskutuar marrëdhëniet SHBA – Shqipëri dhe fusha të tjera të interesit të ndërsjelltë.

Më 1 korrik, zoti Reeker do të mbërrijë në Ohër, për të marrë pjesë në Konferencën “Rruga drejt Prespës”, ku do të theksojë mbështetjen amerikane për dialogun e vazhdueshëm dhe bashkëpunimin drejt stabilitetit dhe progresit në mbarë rajonin. Po në Ohër, ai do të takohet me Kryeministrin maqedonas Zaev, Ministrin e Jashtëm Osmani dhe zyrtarë të tjerë të lartë për të diskutuar rreth prioriteteve të përbashkëta për Ballkanin Perëndimor.

Gjatë periudhës 22 – 29 qershor, Ndihmës Sekretari i Shtetit në detyrë do të shoqërojë Sekretarin Blinken në udhëtimin drejt Berlinit, Parisit, Romës, Vatikanit, Barit dhe Materas.

Darnella Frazier, një adoleshente nga Minesota, videoja e të cilës shpërfaq vrasjen e afrikano-amerikanit George Floyd nga një zyrtar policor, është shpërblyer me Çmimin Pulitzer.

Çmimet Pulitzer konsiderohen më prestigjiozet për gazetari në Shtetet e Bashkuara.

Frazier është cituar për “incizim të guximshëm të vrasjes së George Floydit, një video që ka nxitur protesta kundër brutalitetit policor në gjithë botën, si dhe ka vënë në pah rolin e rëndësishëm të qytetarëve teksa gazetarët janë në kërkim të së vërtetës dhe drejtësisë”, ka thënë bordi që ka ndarë çmimet.

Stafi i gazetës Minneapolis Star Tribune, është nderuar me çmimin për dhënien e lajmit më të shpejtë për vdekjen e Floydit.

Platforma online BuzzFeed ka fituar çmimin e parë Pulitzer, në kategorinë e raportimit ndërkombëtar, për mbulim të kampeve të ndërtuara nga Kina për ndalime masive të ujgurëve myslimanë.

E përditshmja amerikane The New York Times ka fituar çmimin për shërbim publik dhe për mbulim të pandemisë së koronavirusit.

Agjencia e lajmeve The Associated Press ka fituar dy çmime për fotografi, njërin për mbulim të protestave për pabarazi racore në Shtetet e Bashkura, dhe tjetrin për ndikimin e pandemisë së koronavirusit te të moshuarit në Spanjë.

Çmimet Pulitzer ndahen nga viti 1917, kur gazetari Joseph Pulitzer, emigrant hungarez-hebre, ka krijuar këtë çmim me vullnetin e tij.

Njoftimi për këto çmime, në vlerë të 15,000 dollarëve secili, është shtyrë nga muaji prill, për shkak të pandemisë.

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken ripohon angazhimin e Uashingtonit për të luftuar korrupsionin në vendet e Ballkanit Perëndimor.

“Shtetet e Bashkuara janë të ndërgjegjshme se korrupsioni kërcënon barazinë ekonomike, luftën kundër varfërisë, përpjekjet për zhvillimin ekonomik, si dhe vetë demokracinë. Korrupsioni, kudo që të jetë, dëmton drejtpërdrejtë politikën e jashtme, sigurinë kombëtare dhe ekonominë e Shteteve të Bashkuara, si dhe aleatët e partnerët tanë”, thekson zoti Blinken, në një deklaratë të lëshuar pas Urdhërit Ekzekutiv të Presidentit Biden për të zgjeruar hartën dhe kriteret e vendosjes së sanksioneve ndaj individëve dhe organizatave që përfshihen në korrupsion dhe krim të organizuar në Ballkanin Perëndimor.

“Shtetet e Bashkuara”, thekson zoti Blinken, “janë të angazhuara për të nxitur llogaridhënien si dhe për të luftuar pandëshkueshmërinë ndaj atyre që janë përfshirë në raste madhore korrupsioni në Ballkanin Perëndimor dhe kudo në botë”.

Duke e shpallur luftën kundër korrupsionit si një prioritet të sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara, administrata Biden duket se është e përgatitur të mbajë ndaj individëve, që beson se përfshihen në akte madhore korrupsioni dhe që minojnë shtetin ligjor, të njejtin qëndrim si ndaj atyre që kanë rrezikuar paqen në Ballkanin Perëndimor.

Sipas zotit Blinken, urdhëri i fundit ekzekutiv i Presidentit Biden zgjeron hartën e sanksioneve në Ballkanin Perëndimor duke përfshirë disa marrëveshje të viteve të fundit, siç është ajo e Prespës e vitit 2018, apo zgjatja e mandatit të Gjykatës së Hagës për Krimet e Luftës në ish Jugosllavi.

Veç atyre që rrezikojnë paqen e sigurinë, sanksione mund të vendosen tani edhe ndaj individëve që destabilizojnë rajonin duke minuar insitucionet demokratike dhe shtetin ligjor, ose që shkelin të drejtat e njeriut.

Për të goditur në mënyrën më të mirë rrjetet e korrupsionit të shtrira në Ballkanin Perëndimor, thekson Sekretari Blinken, Urdhëri Ekzekutiv përfshin tani edhe Shqipërinë.

Deri tani, Urdhëri Ekzekutiv, një vazhdimësi në vite e qëndrimeve të administratave të ndryshme amerikane që nga viti 2001, përfshinte vetëm vendet e dala nga shpërbërja e dhunshme e ish Jugosllavisë.

Sipas Sekretarit Bliken “Urdhëri Ekzekutiv autorizon vendosjen e sanksioneve ndaj individëve, apo enteve, që janë përgjegjëse për korrupsion në rajon, që janë përfshirë në përvetësim fondesh publike, tjetërsim pronash private për përfitime personale apo politike, ose të përfshirë në ryshfete. Pronat, ose interesat në prona të ndryshme, që personat e përcaktuar në bazë të Urdhërit Ekzekutiv, kanë në Shtetet e Bashkuara, ose që kanë lidhje me Shtetet e Bashkuara, apo bien në duar të personave në Shtetet e Bashkuara, do të bllokohen dhe shtetasit amerikanë janë të ndaluar të kryejnë transaksione me ta. Veç kësaj, individët, që përcaktohen në bazë të këtij urdhëri, nuk do të lejohen të hyjnë në Shtetet e Bashkuara”, thekson Sekretari Blinken.

Një urdhër ekzekutiv i Presidentit Joe Biden për bllokimin e pasurive dhe pezullimin e hyrjes në Shtetet e Bashkuara të personave që kontribuojnë në destabilizimin e Ballkanit Perëndimor, përfshin tashmë edhe Shqipërinë dhe zgjeron objektin e saj, duke përfshirë personat që kryejnë korrupsion dhe minojnë institucionet demokratike.

“Urdhri zgjeron hapësirën gjeografike të regjimit ekzistues të sanksioneve, duke përfshirë edhe Shqipërinë dhe zgjeron kriteret për kërcënimet aktuale ndaj sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara dhe interesave të politikës së jashtme në rajon, duke përfshirë pengimin e proceseve demokratike dhe gjyqësore, korrupsionin dhe krimin e organizuar”, thuhet në një njoftim të Shtëpisë së Bardhë.

Ky Urdhër Ekzekutiv i cili është vazhdim i atij fillestar të vitit 2001, që parashikon sanksione për individë të Ballkanit Perëndimor që shihen si rrezik për sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara, për herë të pare përfshin Shqipërinë, i cili është shteti i vetëm që përmendet me emër.

Sipas urdhrit, veprimet që minojnë marrëveshjet dhe institucionet e pasluftës pas shpërbërjes së ish-Jugosllavisë, si dhe korrupsioni i përhapur brenda qeverive të ndryshme dhe institucioneve në Ballkanin Perëndimor, pengojnë përparimin drejt qeverisjes demokratike dhe integrimit të plotë në institucionet transatlantike.

Për këtë arsye, vazhdon urdhri ato “përbëjnë një kërcënim të jashtëzakonshëm për sigurinë kombëtare dhe politikën e jashtme të Shteteve të Bashkuara”.

Sipas Shtëpisë së Bardhë, korrupsioni dëmton drejtpërdrejt politikën e jashtme dhe sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara dhe të partnerëve e aleatëve të tyre. tanë.

“Shtetet e Bashkuara janë të përkushtuara për të nxitur llogaridhënien dhe për të luftuar korrupsionin në Ballkanin Perëndimor dhe në të gjithë botën”, thuhet në njoftimin e Shtëpisë së Bardhë.

Presidenti Biden shprehet në urdhrin ekzekutiv se “është e nevojshme të bllokohen pronat dhe interesat mbi pronat e çdo personi për të cilin Sekretari i Thesarit, në konsultim me Sekretarin e Shtetit, ka arritur në përfundimin se minon proceset ose institucionet demokratike, apo marrëveshjet ose kornizë rajonale për sigurinë, paqen, bashkëpunimin, njohjen reciproke, ose mekanizmat e llogaridhënies, janë të përfshirë në shkelje serioze të të drejtave të njeriut, apo të përfshirë drejtpërdrejt ose indirekt në korrupsion”.

Shtëpia e Bardhë thotë se Departamenti i Thesarit, në konsultim me Departamentin e Shtetit do të vazhdojë të përditësojë listën e individëve që u nënshtrohen sanksioneve sipas këtij urdhri.

“Garantimi i sigurisë dhe stabilitetit politik të rajonit të Ballkanit Perëndimor është në përputhje me angazhimin e administratës Biden për avancimin e interesave thelbësore të sigurisë kombëtare të SHBA, përfshirë mbrojtjen e institucioneve demokratike”, thotë Shtëpia e Bardhë.

Urdhri që zgjeron kompetencat për të marrë masa ndaj personave që janë të përfshirë në këto kategori, pason vendimin e Shtëpisë së Bardhë javën e kaluar për ta shpallur luftën kundër korrupsionit si një përparësi themelore të interesave të sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara.

Urdhri fillestar ekzekutiv i vitit 2001 nga ish-Presidenti George W. Bush, pas luftrave në Ballkan, parashikonte sanksione në lidhje me ekstremizmin e dhunshëm, shkeljen e Marrëveshjeve të Dejtonit dhe Rezolutën 1244 të OKB-së për Kosovën dhe kërcënonte stabilitetin në rajon.

Ky urdhër është rinovuar çdo vit që atëherë nga Presidentët amerikanë.

Ish-Nën Presidenti Mike Pence tha të enjten se nuk ishte i sigurt nëse ai dhe ish-Presidenti Donald Trump do të binin ndonjëherë dakord lidhur me atë që ndodhi më 6 janar. Komentet e tij u bënë në darkën vjetore për ndarjen e çmimeve Lincoln-Reagan të Komitetit Republikan të Qarkut të Hillsborough-ut në shtetin Nju Hampshër.

“Siç e thashë atë ditë, 6 janari ishte një ditë e errët në historinë e Kapitolit të Shteteve të Bashkuara. Por falë veprimit të shpejtë të Policisë së Kapitolit dhe strukturave federale të zbatimit të ligjit dhuna u shua. Ju e dini që Presidenti Trump dhe unë kemi folur shumë herë që kur jemi larguar nga detyra dhe nuk e di nëse do ta biem ndonjëherë dakord mbi atë që ndodhi atë ditë“, tha ish nënpresidenti.

Ky ishte komenti më i zgjeruar që zoti Pence ka bërë lidhur sulmin e dhunshëm të 6 janarit, kur mbështetësit të irrituar të ish-Presidentit Trump sulmuan Kapitolin. Disa prej tyre hidhinin thirrje si “Varni Mike Pence-n!”.

Zoti Pence, i cili drejtonte një sesion të përbashkët të të dy dhomave të Kongresit, ku po zhvillohej procesi i certifikimit të rezultatit të zgjedhjeve, tha se ai nuk gëzonte kompetenca për të përmbysur rezultatin e zgjedhjeve që shpallte fitues demokratin Joe Biden.

Megjithatë gjatë fjalimit të tij zoti Pence vlerësoi ish-Presidentin Trump disa herë dhe akuzoi demokratët se po kërkonin t’i mbanin gjallë ngjarjet e 6 janarit për të larguar vëmendjen nga axhenda liberale e Presidentit Biden.

Që nga largimi nga detyra në janar, zoti Pence ka qenë i angazhuar me Fondacionet “Heritage” dhe “Young America”.

Shtëpia e Bardhë e shpalli luftën kundër korrupsionit si një përparësi themelore të interesave të sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara.

Përmes një memorandumi Presidenti Biden thotë se “administrata amerikane do të udhëheqë përpjekjet për të nxitur qeverisje të mirë, transparencë në sistemet financiare të Shteteve të Bashkuara dhe globale, si dhe për të parandaluar dhe luftuar korrupsionin brenda dhe jashtë vendit”.

Me përfshirjen e luftës anti-korrupsion në përparësitë e saj, administrata Biden angazhohet të ndërmarrë hapa të rinj për të vënë para përgjegjësisë individët e korruptuar, organizatat kriminale transnacionale dhe aktorë të tjerë të përfshirë në veprimtari të paligjshme.

“Kjo përfshin forcimin dhe ndërtimin e sanksioneve që synojnë luftë kundër korrupsionit sipas Ligjit Magnitsky dhe kompetencave të tjera të të ngjashme; dhe përfocimin e masave penale ose civile, të tilla si Nisma Departamentit të Drejtësisë për Rimarrjen e Pronave të Siguruara përmes Kleptokracisë”, thuhet në memorandum.

Në dokument thuhet se “korrupsioni dëmton besimin e publikut, pengon qeverisjen efektive, deformon tregjet dhe qasjen e drejtë në shërbime; saboton përpjekjet për zhvillimin; kontribuon në brishtësinë e vendeve, ekstremizmin dhe migrimin kombëtar; dhe u siguron udhëheqësve autoritarë një mjet për të minuar demokracitë në të gjithë botën.”

“Kur udhëheqësit vjedhin nga shtetasit e vendeve të tyre ose oligarkët shpërfillin shtetin ligjor, ngadalësohet rritja ekonomike, thellohet pabarazia dhe bie besimi tek qeveria”, vazhdon memorandumi.

Shtëpia e Bardhë thotë se kostoja financiare e korrupsionit është marramendëse, duke gërryer 2 – 5 përqind nga prodhimi global i brendshëm bruto.

“Korrupsioni kërcënon sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara, barazinë ekonomike, përpjekjet globale kundër varfërisë dhe zhvillimit, dhe vetë demokracinë. Por duke parandaluar dhe luftuar në mënyrë efektive korrupsionin dhe duke demonstruar avantazhet e një qeverisjeje transparente dhe të përgjegjshme, ne mund të sigurojmë një avantazh kritik për Shtetet e Bashkuara dhe demokracitë e tjera”, shprehet Presidenti Biden.

Memorandumi u kërkon agjencive kryesore të administratës që të koordinojnë dhe të mbështesin përpjekjet e anti-korrupsionit, të luftojnë financimet e paligjshme, të vënë aktorët e korruptuar para përgjegjësisë, të ndërtojnë partneritete ndërkombëtare dhe të përmirësojnë ndihmën e huaj.

Dokumenti thotë se kjo gjithashtu nënkupton rritjen e mbështetjes për forcimin e aftësive të shoqërisë civile, medias, organeve shtetërore dhe lokale, partnerëve ndërkombëtarë dhe aktorëve të tjerë të mbikëqyrjes dhe llogaridhënies.

“Korrupsioni”, thuhet në dokument, “shkatërron demokracinë nga brenda dhe gjithnjë e më shumë përdoret si instrument nga shtetet autoritare për të minuar institucionet demokratike”.

Administrata amerikane angazhohet “të godasë parajsat fiskale dhe financimet e paligjshme, që kontribuojnë në pabarazinë e të ardhurave, financimin e terrorizmit dhe rrisin ndikimin e huaj keqdashës”, thuhet në memorandum.

Zyra e Kontrollit për Pasuritë e Huaja e Departamentit të Thesarit vuri sanksione të mërkurën ndaj tre shtetasve bullgarë dhe 64 subjekteve të lidhura me ta për përfshirje në korrupsion.

Qeveria amerikane beson se korrupsioni dëmton sundimin e ligjit, ekonominë dhe rritjen e saj, minon institucionet demokratike, nxit konfliktet dhe u mohon qytetarëve të pafajshëm të drejtat themelore të njeriut.

Në bazë të Ligjit Magnitsky, Departamenti i Thesarit ka vënë sanksione ndaj biznesmenit dhe oligarkut të njohur bullgar Vassil Kroumov Bojkov, ish deputetit Delyan Slavchev Peevski dhe ndaj ish-Zëvendës Shefit të Agjencisë Shtetërore Bullgare për Operacionet Teknike Ilko Dimitrov Zhelyazkov i cili u emërua në Byronë Kombëtare për Kontrollin e Pajisjeve të Mbjedhjes së të Dhënave të Zbulimit. Po ashtu sanksione janë vënë edhe ndaj kompanive në pronësi apo të kontrolluara nga këta individë.

Po sot, Departamenti i Shtetit ka përcaktuar shtetasit Peevski dhe Zhelyazkov, mes të tjerësh, në bazë të nenit 7031(c) i ligjit për Financimin e Departamentit të Shtetit, Operacioneve Jashtë Vendit dhe Programeve që kanë lidhje me to, si rezultat i përfshirjes së tyre në korrupsion të niveleve të larta.

Në njoftimin e Departamentit të Shtetit thuhet se ish-zyrtarët e sektorit publik bullgar Alexander Manolev, Petar Haralampiev, Krasimir Tomov, Delyan Slavchev Peevski si dhe zyrtari aktual Ilko Dimitrov Zhelyazkov, përcaktohen publikisht si rezultat i përfshirjes së tyre në korrupsion të thellë.

Gjatë kohës që Alexander Manolev ka shërbyer në postin e Zëvendës Ministrit të Ekonomisë, Haralampiev në postin e Drejtorit të Agjencisë Shtetërore për Bullgarët Jashtë Vendit dhe Tomov në postin e Kryesekretarit të Agjencisë Shtetërore për Bullgarët Jashtë Vendit, ata janë përfshirë në akte korruptive që kanë minuar sundimin e ligjit dhe besimin e popullit bullgar tek institucionet demokratike, duke përdorur ndikimin e tyre politik dhe pushtetin për përfitime personale.

Duke qenë deputet i parlamentit, Peevski përdori zyrtarin e lartë të Byrosë Kombëtare për Kontrollin e Pajisjeve të Mbjedhjes së të Dhënave të Zbulimit, Ilko Dimitrov Zhelyazkov, si ndërmjetës dhe bashkëpunëtor për të shitur ndikimin dhe paguar ryshfete për të mbrojtur veten nga syri publik dhe për të ushtruar ndikim mbi insitucionet dhe sektorët kryesorë të Bullgarisë, thuhet në njoftimin e Departamentit të Shtetit. Departamenti i Shtetit ka përcaktuar publikisht edhe pjestarët e afërt të familjeve të këtyre individëve.

Nga ana tjetër, Departamenti i Thesarit thotë se njoftimi i sotëm tregon veprimin e shkallës më të lartë të ndërmarrë ndonjëherë brenda një dite për të mbajtur përgjegjës ata që janë të përfshirë në korrupsion.

Përcaktimi i sotëm ekspozon individët Bojkov, Peevski dhe Zhelyazkov për abuzimin e instuticioneve publike për përfitime personale dhe u ndërpret qasjen atyre dhe kompanive që zotërojnë tek sistemi financiar amerikan. Departamenti i Thesarit u bën thirrje të gjitha qeverive që të zbatojnë masat e duhura efikase kundër pastrimit të parave dhe korrupsionit në përpjekje për të mbrojtur sistemin financiar ndërkombëtar.

VASSIL KROUMOV BOJKOV DHE RRJETI I TIJ

Biznesmeni dhe oligarku bullgar Vassil Kroumov Bojkov (Bojkov), u ka dhënë ryshfet zytarëve të qeverisë në disa raste. Ai gjithashtu planifikoi në fillim të vitit që të siguronte para për një ish-zyrtar dhe një politikan në këmbim të ndihmës që Bojkov të krijonte një lidhje me udhëheqësit politikë rusë për të ndikuar tek zyrtarët e qeverisë bullgare.

Aktualisht Bojkov ndodhet në Dubai të Emirateve të Bashkuara Arabe pasi i shpëtoi me sukses ekstradimit në Bullgari nën akuza të shumta për korrupsion dhe krim të organizuar.

Prokuria bullgare zbuloi se në shkurtin e vitit 2018 Bojkov i dha mbi 6,000 dollarë në ditë kryetarit të atëhershëm të agjencisë për lojrat e fatit, që ai t’u hiqte liçensat konkurrentëve të tij. Pas daljes në skenë të kësaj skeme masive ryshfetesh, agjencia e lojrave të fatit u shpërbë dhe kryetari i saj u burgos. 58 subjekte të lidhura me të janë vënë në listën e zezë.

DELYAN SLAVCHEV PEEVSKI DHE RRJETI I TIJ

Delyan Slavchev Peevski (Peevski) është një oligark i cili më parë ka shërbyer si deputet dhe manjat i medias, i cili është përfshirë rregullisht në korrupsion. Në shtator të vitit 2019, ai punoi në mënyrë aktive për të ndikuar negativisht tek procesi politik në zgjedhjet lokale të 27 tetorit të vitit 2019. Për të menjanuar hetimet penale ndaj tij, ai u ofroi politikanëve mbulim pozitiv mediatik.

SANKSIONET

Të gjitha pronat dhe interesat e lidhura me pronat e individëve të lartpërmendur që janë në Shtetet e Bashkuara ose në zotërim apo kontroll të shtetasve amerikan, janë të bllokuara dhe duhet të raportohen, thuhet në njoftimin e Departamentit të Thesarit.

Presidenti Joe Biden ishte të martën në Tulsa të Oklahomës për të shënuar 100 vjetorin e masakrës të vitit 1921 që shkatërroi një komunitet afrikano-amerikan. Më shumë se 300 vetë u vranë dhe qindra shtëpi dhe biznese u shkatërruan pasi një turmë e bardhë sulmoi lagjen.

Biden, duke folur në Qendra Kulturore Greenwood, nderoi viktimat.

“Për një kohë të gjatë, historia e asaj që ndodhi këtu u tregua me zë të ulët, e rrethuar nga errësirë,” tha presidenti.

“Por vetëm sepse historia nuk është treguar me zë të lartë, nuk do të thotë që nuk ka ndodhur. Dhe megjithëse errësira mund të fshehë shumë, ajo nuk zhduk asgjë. Disa padrejtësi janë kaq të tmerrshme, kaq të hidhura, saqë ato nuk mund të zhduken, sado që të përpiqen njerëzit”, tha presidenti Biden.

Gjatë fluturimit për në Tulsa, një zëdhënëse e Shtëpisë së Bardhë tha se presidenti planifikonte “të hidhte dritë mbi atë që ndodhi dhe të sigurohej që Amerika e njihte plotësisht historinë “.

Ajo tha se zoti Biden do që që amerikanët ta dinë historinë e skllavërisë, diskriminimit racor dhe të strehimit në Amerikë.

Më parë, Shtëpia e Bardhë tha se po ndërmerr përpjekje “për të ndihmuar në mbylljen e hendekut të pasurisë racore dhe të rifillojë të investojë në komunitetet që janë lënë pas nga politikat e dështuara “.

Ai tha se qeveria do të akordojë fonde në programe për të zgjeruar blerjen e pasurive të patundshme dhe për të mbështetur biznesin e vogël në komunitete me ngjyrë dhe të diskriminuara.

Zoti Biden është presidenti i parë që mori pjesë në ceremoni përkujtimore për ngjarjet që çuan në shkatërrimin e lagjes në qytetin Tulsa, të njohur si Wall Street-i i afrikano-amerikanëve. Më 31 maj deri më 1 qershor 1921, banorët e bardhë dhe drejtues të qytetit të Tulsës plaçkitën, vandalizuan dhe dogjën lagjen Greenwood.

Presidenti Biden u takua me të mbijetuar të masakrës. Rreth 300 afrikano-amerikanë u vranë, mijëra të tjerë u dërguan në kampe internimi të mbikqyrura nga Garda Kombëtare. Tulla të nxira nga zjarri dhe një pjesë e themelit të një kishe janë ndër gjurmët e pakta ende të dukshme sot nga kjo lagje dikur vitale afrikano-amerikane.

Administrata e zotit Biden do të vihet në provë nga përpjekjet që vazhdojnë për të arritur drejtësi racore. Vetë Presidenti Biden do ta kishte pasur të pamundur të fitonte zgjedhjet, nëse nuk do të kishte marrë mbështetjen e afrikano-amerikanëve, si gjatë kandidimit brenda partisë, ashtu edhe në garën me ish-Presidentin Trump.

Megjithë vëmendjen që po i kushtohet në këtë 100-vjetor, masakra e Tulsës është një temë relativisht e re në debatin publik dhe vizita e presidentit do ta sjellë edhe më në qendër të vëmendjes.

Joe Biden, i cili ka qenë nënpresident gjatë mandatit të të vetmit president afrikano-amerikan në historinë e Shteteve të Bashkuara dhe po ashtu ka zgjedhur të vetmen grua afrikano-amerikane si nënpresidente, nxori një proklamatë duke e shpallur të hënën “ditë përkujtimore” për masakrën.

Paraardhësi i zotit Biden, Presidenti Donald Trump vizitoi Tulsën vjet në rrethana shumë të ndryshme.

Pas periudhës së pezullimit të aktiviteteve për fushatë si rezultat i pandemisë, Presidenti Trump e rifilloi fushatën me një aktivitet në Tulsa. Vendimi i tij për të zhvilluar një tubim më 19 qershor, një ditë e shënuar për afrikano-amerikanët, kur ata kremtojnë fundin e skllavërisë në SHBA, u përcoll me kritika aq të forta saqë zoti Trump u detyrua ta shtynte aktivitetin. Një ditë më pas, tubimi u shoqërua me protesta si dhe u dallua për pjesëmarrje të ulët brenda dhe jashtë sallës.

Presidenti Trump arriti në Tulsa në një periudhë shumë të ngarkuar për vendin, disa ditë pasi kishte urdhëruar largimin me forcë të protestuesve nga Sheshi Lafayette para Shtëpisë së Bardhë. Protestuesit ishin mbledhur me thirrjet për drejtësi racore pak javë pas vrasjes së afrikano-amerikanit George Floyd nga një polic i bardhë. Zoti Trump gjatë gjithë presidencës së tij mbajti anën e forcave të rendit dhe u akuzua shpesh për përdorim të retorikës raciste, kur fliste me terma të zymta për zona urbane të Amerikës, që janë përgjithësisht me shumicë afrikano-amerikane.

Presidenti Joe Biden do të marrë pjesë në ceremonitë përkujtimore për një nga momentet më të errëta dhe përgjithësisht të harruara të historisë së Amerikës: masakrën e Tulsës dhe shkatërrimin e një komuniteti vital në 100 vjetorin e kësaj ngjarjeje.

Vizita e Presidentit Biden të martën, ku ai do të nderojë qindra afrikano-amerikanë të vrarë nga një turmë e bardhë një shekull më parë, ndodh në një kohë kur vendi po kalon një moment reflektimi mbi drejtësinë racore. Vizita do të nxjerrë në pah një kontrast të fortë me sjelljen e presidentit të mëparshëm, i cili ishte vjet në Tulsa.

Zoti Biden do të bëhet presidenti i parë që merr pjesë në ceremoni përkujtimore për ngjarjet që çuan në shkatërrimin e lagjes në qytetin Tulsa, të njohur si Wall Street-i i afrikano-amerikanëve. Më 31maj deri më 1 qershor 1921, banorët e bardhë dhe drejtues të qytetit të Tulsës plaçkitën, vandalizuan dhe dogjën lagjen Grinud.

Presidenti Biden do të zhvillojë takime me të mbijetuarit e masakrës. Rreth 300 afrikano-amerikanë u vranë, mijëra të tjerë u dërguan në kampe internimi të mbikqyrura nga Garda Kombëtare. Tulla të nxira nga zjarri dhe një pjesë e themelit të një kishe janë ndër gjurmët e pakta ende të dukshme sot nga kjo lagje dikur vitale afrikano-amerikane.

Administrata e zotit Biden do të vihet në provë nga përpjekjet që vazhdojnë për të arritur drejtësi racore. Vetë Presidenti Biden do ta kishte pasur të pamundur të fitonte zgjedhjet, nëse nuk do të kishte marrë mbështetjen e afrikano-amerikanëve, si gjatë kandidimit brenda partisë, ashtu edhe në garën me ish-Presidentin Trump.

Megjithë vëmendjen që po i kushtohet në këtë 100-vjetor, masakra e Tulsës është një temë relativisht e re në debatin publik dhe vizita e presidentit do ta sjellë edhe më në qendër të vëmendjes.

Joe Biden, i cili ka qenë nënpresident gjatë mandatit të të vetmit president afrikano-amerikan në historinë e Shteteve të Bashkuara dhe po ashtu ka zgjedhur të vetmen grua afrikano-amerikane si nënpresidente, nxori një proklamatë duke e shpallur të hënën “ditë përkujtimore” për masakrën.

Paraardhësi i zotit Biden, Presidenti Donald Trump vizitoi Tulsën vjet në rrethana shumë të ndryshme.

Pas periudhës së pezullimit të aktiviteteve për fushatë si rezultat i pandemisë, Presidenti Trump e rifilloi fushatën me një aktivitet në Tulsa. Vendimi i tij për të zhvilluar një tubim më 19 qershor, një ditë e shënuar për afrikano-amerikanët, kur ata kremtojnë fundin e skllavërisë në SHBA, u përcoll me kritika aq të forta saqë zoti Trump u detyrua ta shtynte aktivitetin. Një ditë më pas, tubimi u shoqërua me protesta si dhe u dallua për pjesëmarrje të ulët brenda dhe jashtë sallës.

Presidenti Trump arriti në Tulsa në një periudhë shumë të ngarkuar për vendin, disa ditë pasi kishte urdhëruar largimin me forcë të protestuesve nga Sheshi Lafayette para Shtëpisë së Bardhë. Protestuesit ishin mbledhur me thirrjet për drejtësi racore pak javë pas vrasjes së afrikano-amerikanit George Floyd nga një polic i bardhë. Zoti Trump gjatë gjithë presidencës së tij mbajti anën e forcave të rendit dhe u akuzua shpesh për përdorim të retorikës raciste, kur fliste me terma të zymta për zona urbane të Amerikës, që janë përgjithësisht me shumicë afrikano-amerikane.

Presidenti Joe Biden, Nënpresidentja Kamala Harris dhe zyrtarët më të lartë ushtarakë amerikanë nderojnë të hënën të rënët me një ceremoni në Varrezat Kombëtare të Arlingtonit në Ditën Përkujtimore të Shteteve të Bashkuara dedikuar kujtimit të atyre që u flijuan në lufra në shërbim të vendit.

Presidenti, Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin dhe Shefi i Shtatmadhorisë, Gjenerali Mark Milley do të marrin fjalën në një ceremoni të zhvilluar pas vënies së kurorave.

“Duhet të kujtojmë çmimin që u pagua për liritë që gëzojmë,” tha Presidenti Biden të dielën para një grupi me veteranë e familjarët e disa të rënëve në luftra. “Duhet të kujtojmë detyrimin që kemi ndaj atyre që e paguan këtë çmim, si dhe ndaj familjeve që kanë lënë pas. Zemrat tona thyhen nga dhimbja”.

Komentet e presidentit përkojnë me gjashtë vjetorin e vdekjes së djalit të tij, Beau, i cili ishte major në Gardën Kombëtare të shtetit Delauer, si dhe pat kryer shërbim aktiv ushtarak dhe ishte i dislokuar për një periudhë edhe në Irak, para se të vdiste nga kanceri në 2015.

“E di sa peshon dhimbja e humbjes. E di zgavrën e zezë që lë në mes të kraharorit. Të duket sikur të tërheq brenda e nuk mund të dalësh më,” tha ai.

“Por përveç dhimbjes, kam të qartë edhe krenarinë që ndjeni për njerëzit e dashur që i humbët kur po i shërbenin vendit; krenari për trimërinë që treguan në shërbim të këtij eksperimenti të madh amerikan,” tha ai.

Shtetet e Bashkuara shënojnë Ditën e të Rënëve të hënën e fundit të majit, për të nderuar të rënët që nga Lufta Civile që përfundoi në 1868.

Kjo ditë e shënuar kombëtare shoqërohet me vendosjen e flamujve në Varrezat Kombëtare të Arlingtonit si dhe në varrezat e të rënëve në mbarë vendin.

Kjo ditë shënon edhe fillimin e aktiviteteve verore, kur shumë pika pushimi hapin aktivitetin. Trafiku rrugor dhe ajror intensifikohet ndjeshëm në fund të majit.

Mbi 1.8 milionë vetë kaluan nëpër aeroportet amerikane të enjten dhe të premten, sipas Administratës për Sigurinë e Transportit. Kompania e shërbimeve për udhëtimet AAA parashikon një rritje prej 60% të udhëtimeve nga maji 2020 kur ishin në zbatim masa të forta izoluese dhe nuk kishte filluar ende vaksinimi.

Ish-zyrtari i Departamentit të Shtetit Thomas Countryman, thotë në një intervistë për Zërin e Amerikës se vendimet për përcaktimin publik të zyrtarëve të huaj të përfshirë në korrupsion të niveleve të larta nuk merren lehtësisht dhe shton se ai nuk ndihet i befasuar nga klasifikimi i ish-presidentit Sali Berisha si i tillë. Ndërsa një analist tjetër amerikan, njohës i zhvillimeve në Shqipëri dhe Ballkan, Janush Bugajski ngre disa pikëpyetje mbi vendimin e Departamentit të Shtetit. Kolegia Keida Kostreci sjell më shumë hollësi.

Ish-zyrtari i lartë i Departamentit të Shtetit, Thomas Countryman, thotë se nuk është i befasuar nga vendimi për ndalimin e hyrjes në Shtetet e Bashkuara të zotit Berisha.

“Nuk mendoj se audienca në Shqipëri nuk është në dijeni të shkallës së korrupsionit publik që ka prekur politikanë nga parti të shumta, kështu që ekziston një bazë faktike për përcaktimin”, tha ai për Zërin e Amerikës.

Zoti Countryman, i cili si zevendës ndihmës sekretar për Evropën, mbulonte Ballkanin, thotë se megjithëse nuk i di argumentat që përbëjnë bazën për këtë vendim specifik, autoriteti që Kongresi i ka dhënë Departamentit të Shtetit ushtrohet me kujdes.

“Ai ushtrohet vetëm nëse ekziston një bazë e fortë faktike për identifikim korrupsioni të konsiderueshëm. Vihet në përdorim vetëm nëse korrupsioni është i rëndësishëm dhe veçanërisht në ato vende ku korrupsioni është një problem serioz dhe i përhapur. Për fat të keq Shqipëria është në atë kategori”, tha zoti Countryman.

Ai shton se shpreson që ky përcaktim të nxisë Shqipërinë dhe vendet e rajonit të luftojmë me forcë korrupsionin.

Ish-zyrtari i lartë i Departamentit të Shtetit, thotë se nuk ka ndonjë arsye të fshehtë që njoftimi u bë në këtë moment dhe se burokracia në Shtetet e Bashkuara lëviz me ritmin e vet.

“Nuk besoj se SHBA kanë marrë ndonjëherë anë në Shqipëri në luftën shumë të hidhur politike mes partive kryesore. Por sigurisht kur isha unë në qeveri dhe besoj edhe më pas, SHBA janë shqetësuar gjithmonë për faktin se ka akuza të besueshme për korrupsion në lidhje me disa parti të ndryshme në Shqipëri. Shpresoj që ky veprim nga Shtetet e Bashkuara, i cili jam i sigurt se do të shihet si dramatik në Shqipëri, të sjellë si rezultat ripërtëritje të përpjekjeve për të ndërmarrë veprime kundër politikanëve të korruptuar nga çdo parti”, i tha ai Zërit të Amerikës.

Por analisti Janusz Bugajski i Fondacionit Jamestown nuk kupton se pse është përcaktuar pikërisht Sali Berisha dhe pse tani.

“Nuk e kuptoj se përse veçohet një ish-udhëheqës politik, i cili nuk mban më poste. Kjo është diçka që mund të bëhej nga brenda vendit; nëse ekzistojnë prova të forta, ata duhet të kërkojnë një gjyq, një hetim e të tjera, por të ndalosh dikë të udhëtojë, kjo duket si një standard i dyfishtë, diskriminim, apo ato që përmenda. Pra, nuk mendoj se është një ide e mirë dhe koha kur merret ky vendim nuk është e përshtatshme”, i tha ai Zërit të Amerikës.

Sipas zotit Bugajski, nëse do të përfshihen edhe njerëz të tjerë nga rajoni, “do të mbeteshin shumë pak udhëheqës politikë të Ballkanit, ose të një pjese të mirë të Evropës Lindore, që do të lejoheshin të hynin në Amerikë”.

Ai druhet se ky veprim do të shihet si një hap anti-shqiptar në rajon.

“Bashkimi Evropian qysh tani po e mban në distancë Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, Kosova ende nuk e ka marrë liberalizimin e vizave dhe jam i sigurt që do të ketë njerëz të cilët do të thonë se ky diskriminim kundër shqiptarëve tani po praktikohet nga administrata e re në Uashington”, thotë ai.

Zoti Bugajski shtron pyetjen nëse në këtë kategori do të përfshihen figura të tjera politike.

“Ka patur mjaft debate për qeverinë e tanishme të Shqipërisë, nëse do të përfshihet edhe Kryeministri, Presidenti, opozita. Po vendet fqinje? Mali i Zi, Kosova e kështu me radhë? Kjo i ngjan gati-gati hapjes së Kutisë së Pandorës, pra se cilët udhëheqës nuk do të lejohen në Shtetet e Bashkuara”, thotë zoti Bugajski.

Zoti Bugajski e pranon që ideja ka qenë që të dërgohet një sinjal i fortë në rajon, por shton se mund të bëhet fjalë për një sinjal të fortë të gabuar.

Zoti Countryman e sheh ndryshe dhe parashikon të shohë edhe përcaktime të tjera të kësaj natyre.

“Duhet parë si një sinjal i qartë se korrupsioni i vazhdueshëm nga çdo parti në Shqipëri, nga çdo parti në vendet e tjera, ka pasoja përtej atyre të vetë vendit dhe ndikon në marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara”, thotë ai.

Sipas tij këto veprime janë pjesë e një prirjeje të administratës së zotit Biden për ta pasur përparësi luftën ndaj korrupsionit global.

Zëvendës Ndihmës Sekretari i Shtetit për Evropën Matthew Palmer i tha Zërit të Amerikës se përcaktimi i figurave të huaja publikisht nga Sekretari i Shtetit për përfshirje në korrupsion është një prej mjeteve që përdorin Shtetet e Bashkuara për të luftuar korrupsonin. I pyetur në lidhje me kohën e daljes së njoftimit për ish Presidentin Sali Berisha, zoti Palmer tha se koha nuk ka ndonjë rëndësi të veçantë.

“Nuk do t’i kushtoja rëndësi momentit kohor, por ajo që ka rëndësi është serioziteti me të cilin e marrin Shtetet e Bashkuara çështjen e korrupsionit publik. Kjo është një dëshmi e angazhimit tonë për të përdorur ato instrumenta që kemi të disponueshme, përfshirë sanksione sipas nevojës, me qëllim forcimin e luftës ndaj korrupsionit publik dhe për t’u siguruar se ka llogaridhënie për ata që abuzojnë me besimin e publikut“, tha zoti Palmer.

“Zoti Berisha abuzoi me pozitën e besimit të publikut për të pasuruar veten, për të pasuruar anëtarët e familjes së tij, për të pasuruar aleatët politikë dhe mbështetësit. Shtetet e Bashkuara e marrin çështjen e korrupsionit publik shumë seriozisht”, shtoi zoti Palmer.

“Ky është një ndër instrumentat që ne kemi për të luftuar korrupsionin publik. Ne i qëndrojmë në krah popullit shqiptar kundër korrupsionit publik dhe përcaktimi i zotit Berisha, që e bën atë të pakualifikuar për një vizë për në Shtetet e Bashkuara, i bën anëtarët e afërm të familjes së tij të pakualifikuar për viza drejt Shteteve të Bashkuara, është një dëshmi e këtij angazhimi”, tha Zëvendës Ndihmës Sekretari i Shtetit.