Italia tha se ka rikthyer 266 artefakte antike në vlerë prej dhjetëra milionë euro nga Shtetet e Bashkuara, ku ishin dërguar për t’u shitur nga një rrjet ndërkombëtar i kontrabandës me artefakte.

Në këto artefakte, që më e vjetra daton në shekullin 9 para lindjes së Krishtit, përfshihen edhe ato të periudhës së qytetërimit etrusk, Magna Graecisë dhe Perandorisë së Romës.

Përmes një deklarate të një njësiti të specializuar të policisë italiane u tha se rikthimi i artefakteve u bë falë bashkëpunimit të autoriteteve gjyqësore mes Italisë dhe SHBA-së.

Në fotografitë e postuara nga Ministria e Kulturës së Italisë të artefakteve u shfaqën edhe disa enë të pikturuara, koka e një statuje dhe disa monedha. Këto artefakte më herët gjatë kësaj jave ishin ekspozuar gjatë një ceremonie të mbajtur në Nju Jork.

Në deklaratë u tha se 145 pjesë artefaktesh janë marrë si pjesë e procedurave të bankrotimit kundër një tregtari të gjësendeve antike.

Në deklaratë po ashtu u tha se 65 artefakte të tjera janë marrë nga koleksioni i muzeut Menil, që gjendet në qytetin amerikan të Hjustonit.REL

Teksa një aeroplan ushtarak rus fluturoi mbi Gjeorgji, David Ratiani shikoi lart duke shtrënguar grushtin me aq zemërim, saqë thonjtë iu ngulën në mish.

“’Nuk do ta harroj kurrë ndjenjën e pafuqisë që më kaploi në atë moment’”, kujton Ya Shashviashvili t’i ketë thënë bashkëshorti i saj, në një nga rastet e rralla që ai ka treguar për përvojën e tij gjatë luftës së shkurtër e shkatërrimtare të Gjeorgjisë me Rusinë, në vitin 2008.

Lufta, e nisur në rajonet separatiste të Osetisë së Jugut dhe të Abkhazisë, vrau më shumë se 200 ushtarë dhe 300 civilë, si dhe zhvendosi mijëra të tjerë, ndërsa i la të dy territoret në një gjendje konflikti të ngrirë. Pesëmbëdhjetë vjet pas luftës, përvjetori i së cilës u shënua në Gjeorgji edhe më 7 gusht, edhe më 8 gusht, Rusia ka ende trupa të vendosura në Osetinë e Jugut dhe në Abkhazi.

Për shumë njerëz në Gjeorgji, pushtimi i Ukrainës nga Rusia ngjall kujtime të luftës së vendit të tyre me fqinjin e fuqishëm, që dikur i sundonte. Shumë gjeorgjianë, që luftuan më 2008, kanë shkuar në Ukrainë, për t’i rrokur armët në mbështetje të forcave të Kievit. Shumë prej tyre e paguan me jetë.

Qindra gjeorgjianë besohet se po luftojnë në Ukrainë, kryesisht si pjesë e Legjionit Gjeorgjian, një njësit luftëtarësh që u formua në vitin 2014, pasi Rusia filloi të nxiste trazira në rajonin industrial lindor ukrainas të Donbasit, pak pasi Kremlini aneksoi ilegalisht Krimenë. Legjioni, i cili thuhet se numëron ndërmjet 800 deri në 1.000 luftëtarë – gjysma e të cilëve janë gjeorgjianë, ndërsa gjysma tjetër pjesëtarë të kombësive të tjera – është integruar në forcat e armatosura të Ukrainës.

“Ishte një betejë e papërfunduar dhe ai donte ta përfundonte atë”

Ratiani, apo Dato, pseudonimi të cilin ai e përdorte, nuk kishte dilema nëse duhej të luftonte apo jo për Ukrainën kundër të njëjtit armik.

“Kjo është arsyeja pse ai shkoi në Ukrainë”, rrëfen bashkëshortja e tij, Shashviashvili, duke folur për Shërbimin gjeorgjian të Radios Evropa e Lirë.

“Ishte një betejë e papërfunduar dhe ai donte ta përfundonte atë. Kjo ndjenjë, kjo dhimbje disfate, ishte rrënjosur thellë në mendjen e tij. Ai shpresonte se kishte ardhur koha për fitore dhe për hakmarrje, dhe u largua në rastin e parë”.

Më 2008, Ratiani, i cili ishte pjesëtar i ushtrisë gjeorgjiane, mori urdhër të luftonte, sapo shpërtheu armiqësia me rusët, thotë Shashviashvili.

“Kur u dha lajmi në televizion se kishin filluar operacionet ushtarake, ai përgatiti valixhet menjëherë. Edhe tash e shoh ende para syve të mi, duke shkuar nga dhoma në dhomë, duke vrapuar drejt banjës, duke hedhur gjëra në një çantë, e më pas duke dalë nga shtëpia”, kujton ajo.

Asokohe, Ratiani po linte pas jo vetëm bashkëshorten, por edhe të birin njëvjeçar, si dhe nënën e tij, që jetonte me ta.

“Ne ishim duke qëndruar jashtë shtëpisë, në oborr, unë dhe vjehrra ime, duke mbajtur foshnjën, me fytyra të trishtuara – po i shikonim këta djem që po niseshin dhe po mendonim se çfarë të bënim”, kujton Shashviashvili, duke shtuar se në atë kohë sapo kishte marrë vesh se ishte shtatzënë me një fëmijë tjetër.

Kur u kthye nga lufta, bashkëshorti i saj rrallë foli për konfliktin.

“Ai nuk tha pothuajse asgjë. Në përgjithësi, nuk i pëlqente të fliste për jetën e tij në ushtri. Ishte si një temë tabu. Por, ato ditë, ai heshti edhe më shumë”, thotë ajo.

Një nga kujtimet e pakta që ai ndau, ishte koha kur avioni ushtarak rus fluturoi mbi të, në bazën ushtarake të Senakit, kur ai shtrëngoi grushtin dhe bërtiti “si një fëmijë i vogël”.

Pas luftës së vitit 2008, Ratiani vazhdoi të shërbente në ushtrinë gjeorgjiane dhe, në vitin 2014, u dërgua në Afganistan, për të marrë pjesë në Misionin e Mbështetjes Vendimtare të NATO-s, për të trajnuar, këshilluar dhe ndihmuar forcat afgane të sigurisë për të luftuar terrorizmin. Gjatë asaj kohe, thotë Shashviashvili, ai ia shpëtoi jetën një personi, gjatë një sulmi terrorist.

Më 2019, Ratiani, atëherë 50 vjeç, u tërhoq nga shërbimi aktiv, dhe filloi jetën civile, duke punuar si shofer për kompani të ndryshme private. Ai ishte, gjithashtu, i interesuar për politikën, duke u bërë anëtar i fraksionit opozitar “Bashkimi bën fuqinë”, në parlamentin e Gjeorgjisë.

Por, kur Rusia nisi pushtimin e plotë të Ukrainës, në shkurtin e vitit 2022, Ratiani u nis shpejt për të luftuar bashkë me ukrainasit. Ishte beteja e tij e fundit. Më 18 mars 2022, 53-vjeçari Ratiani u vra, siç u tha, nga të shtënat ruse me mortaja në vijat e frontit, në Irpin, duke u bërë viktima e parë nga radhët e luftëtarëve gjeorgjianë në Ukrainë.

Irpini, i ndodhur afër kryeqytetit, Kiev, u shkatërrua nga ushtria ruse, shumica e ndërtesave të tij u shndërruan në gërmadha, ndërsa shumë prej civilëve të tij përjetuan vështirësi të jashtëzakonshme përballë forcave pushtuese ruse.

Dikur shtëpi e rreth 65.000 njerëzve, Ukraina e shpalli Irpinin “qytet heroik”, duke njohur vendosmërinë e treguar nga banorët e tij përballë fatkeqësive.

“Sa të jem gjallë, nuk do ta ndali telefonin”

Më 7 gusht 2008, në orën 4 të mëngjesit, kur Avto Rurua u thirr dhe u urdhërua të paraqitej në bazë, ai i tha bashkëshortes së tij 20-vjeçare, Elmira Inalishvili: “Mos u shqetëso, çfarëdo që të ndodhë, sa të jem gjallë, nuk do ta ndali telefonin”.

Rurua po shërbente në forcat e armatosura gjeorgjiane, së bashku me vëllain dhe me kushëririn e tij.

Kur shpërtheu lufta me Rusinë, Rurua, refugjat nga Abkhazia, dhe bashkëshortja e tij, jetonin në Abastumani, një qytezë me më pak se 1.400 banorë. Ata ishin, gjithashtu, prindër të rinj, me një bebe vetëm trijavëshe.

Kur Rurua u largua për të luftuar, një fqinj dërgoi Inalishvilin dhe foshnjën e tyre në fshatin Lesiçinë, duke besuar se atje do të ishte më sigurt për ta.

“Deri më 8 gusht kam qenë në kontakt me Avton përmes telefonit”, rrëfen Inalishvili për Radion Evropa e Lirë.

“Më tha se gjithçka ishte në rregull, por më 8 gusht humba kontaktin me të. Meqë më tha se nuk do ta fikte kurrë telefonin sa të ishte gjallë, mendova se Avto kishte vdekur”.

Gjatë pesë ditë luftimesh, Inalishvili nuk kishte asnjë informacion për fatin apo vendndodhjen e bashkëshortit të saj. “Madje, m’u ndërpre qumështi për fëmijën, sepse kisha aq ankth. Nuk kishte ushqim për beben dhe asnjë lajm për Avton”, shpjegon ajo.

Pak para agimit, në ditën e gjashtë të luftës, kur luftimet po pakësoheshin, ra zilja e telefonit të Inalishvilit.

“Më kujtohet që po mbaja foshnjën në njërën dorë, dhe telefonin në tjetrën. Kështu po flija. Nuk do ta harroj kurrë zërin e tij, kur tha: ‘Jam gjallë’. Frika u zhduk përnjëherë. E rëndësishme ishte se ai ishte gjallë”, thotë ajo.

Rurua u kthye i rraskapitur në shtëpi, te familja. “Këmbët e tij ishin aq të ënjtura nga gjithë ato ecje në pyll dhe në male, sa nuk mund t’i hiqte çizmet ushtarake”, tregon Inalishvili.

Përderisa edhe vëllai i Ruruas i mbijetoi luftës së gushtit, kushëriri i tij, Badri Beradze, u vra.

“Avto nuk mund ta falte Rusinë për luftën e gushtit. Ai humbi një kushëri dhe disa miq. Prandaj shkoi në Ukrainë. Kur po nisej për luftë, djali i tij i madh, Aleksandr, e pyeti atë: ‘Pse po shkon? Ti je gjeorgjian, lufta është në Ukrainë’. Avto u përgjigj: ‘Rusia na mori vëllain, mori territoret gjeorgjiane’”, kujton Inalishvili ditën kur burri i saj u nis drejt Ukrainës, në vitin 2022.

“Ai i dha djalit të madh një ikonë, që ta mbante në qafë, dhe i kërkoi të mos e hiqte derisa të kthehej. Thjesht nuk mund ta besoja se ai po shkonte në luftë, i gatshëm për vdekje pothuajse të sigurt… Më vjen inat kur dëgjoj njerëz që thonë se këta luftëtarë shkojnë në Ukrainë për para dhe vdesin për para. Këta njerëz kanë pasur një luftë për të përfunduar, prandaj kanë shkuar në luftë”, shprehet Inalishvili.

Para se të nisej drejt Ukrainës, Rurua kishte punuar si rojë në një hotel, në një vendpushim në Batumi, në bregun e Detit të Zi, dhe më pas në ndërtimtari në kryeqytet, Tbilisi.

Më 2 dhjetor 2022, Rurua vdiq në moshën 41-vjeçare, së bashku me katër luftëtarë të tjerë gjeorgjianë, pranë qytetit të sulmuar të Bahmutit, në lindje të Ukrainës, në atë që u raportua të ketë qenë sulm nga luftëtarë çeçenë.

Vëllai i tij, i cili, gjithashtu, po lufton tani në Ukrainë, është zotuar se nuk do të kthehet në shtëpi pa trupin e Ruruas, i cili nuk u gjet kurrë.

“Ai nuk ishte i lumtur, por këtë nuk e shfaqi para askujt”

Edisher Kvaratskhelia ishte pjesëtar i ushtrisë gjeorgjiane, gjatë luftës së gushtit të vitit 2008, dhe shërbente në Brigadën e Katërt të Mekanizuar, e cila u raportua të kishte pësuar numrin më të madh të viktimave gjatë konfliktit.

Kur Kvaratskhelia u thirr në luftën e gushtit, vëllai i tij më i vogël, Bakuri, shprehu dëshirën t’i bashkohej, por u refuzua, për shkak të mungesës së përvojës.

“Ai luftoi bashkë me Brigadën e Katërt. Kur ushtria u tërhoq, ai u largua me të. Nëse më kujtohet mirë, më 14 gusht, takova djemtë kur ata u tërhoqën me të gjitha pajisjet dhe tanket e tyre”, thotë Bakur për Shërbimin gjeorgjian të Radios Evropa e Lirë. “Aty pashë për herë të parë se si një person mund të shtrihej mbi një tank dhe të flinte nga lodhja. Ai nuk ishte i lumtur, por këtë nuk e shfaqi para askujt”.

Pas luftës, Kvaratskhelia mbeti në ushtri edhe pasi mbaroi shërbimi i detyrueshëm. Ai studioi për inxhinieri ushtarake dhe pastrim minash, duke u bërë specialist.

Vëllai i tij, sipas Bakurit, besonte se gjaku i derdhur nga ushtarët gjeorgjianë në vitin 2008 nuk ishte i kotë. Dhe, ndoshta për këtë arsye, Kvaratskhelia u largua për të luftuar në Ukrainë më 2014, kur Rusia mori ilegalisht kontrollin e Gadishullit të Krimesë dhe filloi t’i mbështeste luftëtarët separatistë në Donbas.

Përcjellja e Kvaratskhelian në aeroport, më 2014, ishte hera e fundit që ai do të shihte ndonjëherë vëllain e tij.

“Edisher ishte shtatë vjet më i madh se unë. Ai ishte gjithmonë idhulli im, shembull për mua. Kur shkoi në luftë në vitin 2008, më besoi detyrën e vështirë për të mbajtur qetësinë e familjes”, thotë Bakur. “Ai mision më ra përsëri, kur ai shkoi për të luftuar në Ukrainë. Kur dikush shkon në luftë, anëtarët e familjes madje mund pajtohen me faktin se ata nuk mund t’i shohin më të gjallë. E di që është mënyra e luftëtarit, por është agoni ta humbësh mishin dhe gjakun tënd”.

Kvaratskhelia vdiq, në moshën 44- vjeçare, më 10 tetor 2022, gjatë luftimeve pranë Bahmutit. Ai u nderua me disa medalje për heroizëm në Ukrainë.

Përgatiti: Albina Kastrati

Ambasadori i Ukrainës në Serbi, Volodymyr Tolkach, ka thënë të martën se në shoqërinë ukrainase po rriten zërat gjithnjë e më shumë për njohjen e pavarësisë së Kosovës, dhe se një numër i caktuar i deputetëve në Parlamentin e Ukrainës po e përkrahin qëndrimin për njohjen e mundshme të Kosovës.

Megjithatë, Tolkach theksoi se qëndrimi i Ukrainës për njohjen e Kosovës mbetet i pandryshueshëm, për shkak se çështja e “krijimit dhe zbatimit të politikës së jashtme në përputhje me legjislacionin ukrainas i takon presidentit të Ukrainës”.

Ukraina nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, e shpallur në shkurt 2008.

Tolkach i bëri këto komente pas një interviste të kryetarit të Komisionit për Punë të Jashtme të Parlamentit ukrainas, Oleksandr Merezhko, për kanalin T7 në Kosovë.

Merezhko kishte thënë më 7 gusht se “njohja e Kosovës nga Ukraina po diskutohet në Kiev.”

Në një komunikatë për media më 8 gusht, Tolkach nënvizoi se “është në veçanti e rëndësishme për Ukrainën që t’i respektojë dhe të sigurohet për mbrojtjen e normave të ligjit ndërkombëtar nga të gjitha shtetet, posaçërisht sa i përket integritetit territorial dhe pacenueshmërisë së kufijve shtetërorë të njohur ndërkombëtarisht”.

“Qëndrimi i Ukrainës është parimor dhe i qëndrueshëm – Ukraina e respekton integritetin territorial të Serbisë”, thuhet në komunikatën e ambasadorit Tolkach.

Por, Toklach tha se lidershipi i Kosovës “ka marrë qëndrim të qartë për dënimin e agresionit rus ndaj Ukrainës, posaçërisht duke e sanksionuar agresorin”.

Ai e pranoi se nuk është befasi se zërat po rriten gjithnjë e më shumë në shoqërinë ukrainase në përkrahje të njohjes së pavarësisë së Kosovës.

“Ukraina, si vend demokratik i cili e respekton lirinë e fjalës, nuk mund ta kufizojë shprehjen e mendimit të politikanëve të tjerë, të rrethit profesional apo publikut”, theksoi ai.

Tolkach nënvizoi se Serbia, megjithëse deklaron mbështetjen për Ukrainën, po zhvillon dialog aktiv politik dhe bashkëpunim ekonomik me Rusinë.

“Prandaj, ne përsëri i bëjmë thirrje Serbisë, kandidatit për anëtarësim në BE, ta harmanizojë politikën e jashtme, veçanërisht sa i përket agresionit të Federatës ruse kundër një vendi të tjetër kandidat – Ukrainës, në përputhje me qëndrimin e përbashkët të familjes evropiane”, tha Tolkach.

Ambasada e Ukrainës në Beograd i ka bërë thirrje Serbisë në të kaluarën t’i bashkohet sanksioneve kundër Rusisë, për shkak të pushtimit të Ukrainës.REL

Moti i stuhishëm që e ka goditur rajonin e Detit Baltik të hënën e ka vrarë të paktën një person dhe ka shkaktuar vonesa në fluturime, pezullimin e trageteve dhe daljen e një treni nga binarët.

Tre persona u dërguan në spital në Suedi, kur dy prej vagonëve të udhëtarëve dolën nga binarët në Hudiksvall, një qytet 280 kilometra në veri të Stokholmit, njoftoi policia më 7 gusht.

Treni doli nga binarët sepse “hekurudha është dëmtuar nga shiu i madh dhe rrëshqitja e dheut”, tha policia, duke shtuar se shkalla e dëmtimit të të lënduarve nuk dihet.

Në tren ndodheshin 120 persona, raportuan mediat suedeze.

Tragetet që e lidhin Poloninë me Suedinë, dy ishujt gjerman me Gjermaninë dhe Norvegjinë me Danimarkën, kanë mbetur në port. Tragetet dhe taksitë e ujit në ishujt gjerman Hiddensee dhe Reugen u anuluan për të hënën dhe të martën në mëngjes.

Pushuesve u është kërkuar t’i shtyjnë planet e udhëtimit për të mërkurën.

Në Lituani, një grua 50-vjeçare u vra nga rrëzimi i lisave afër kufirit me Letoninë. Kjo zonë u dëmtua shumë, duke i lënë mijëra njerëz pa rrymë elektrike dhe me kulme të shtëpive të shkatërruara.

Shërbimi baltik i lajmeve tha se stuhia ka shkaktuar dëme të mëdha në rajonin e afërt, Dobele. Postimet në rrjetet sociale treguan se njëra prej pronave më të prekura ishte një park në Tervete, një zonë e njohur rekreative që përfshin edhe një arenë lodrash për fëmijë, e frymëzuar nga përrallat letone. Parku do të jetë i mbyllur deri javën e ardhshme.

Shi i madh dhe breshër u raportua edhe në Estoni, vendin e tretë baltik.

Në Danimarkë, policia nga pjesa verilindore e vendit tha në X, rrjetin social të njohur dikur si Twitter, se moti është ende i lig.

Departamenti i zjarrfikësve në Kopenhagë u bëri thirrje njerëzve të rrinë larg parqeve dhe maleve, duke thënë se “përzierja e shiut dhe stuhitë e rrit rrezikun për rrëzimin e lisave”.

Në jug të Norvegjisë, autoritetet e lëshuan alarmin e motit ekstrem në nivelin më të lartë, për shkak të shiut të madh, rrëshqitjes së dheut dhe vërshimeve. Rrugët e Oslos, kryeqytetit të Norvegjisë, u vërshuan.

Të dielën u raportuan mijëra vetëtima në Suedi.REL

Reuters

Ukraina po sheh “rezultate të rëndësishme” nga sistemet e mbrojtjes ajrore nga Shtetet e Bashkuara dhe Gjermania, tha presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, pavarësisht valëve të sulmeve ajrore ruse që Kievi thotë se po shënjestrojnë civilët dhe ndërtesat rezidenciale.

Rusia ka raportuar se ka rrëzuar një dron që ishte nisur drejt Moskës – sulmi i tretë i këtij lloji ditëve të fundit – ndërkaq zyrtarët nga të dyja anët kanë thënë se Ukraina ka sulmuar dy urat që lidhin gadishullin e aneksuar ukrainas të Krimesë me Rusinë.

Të dyja shtetet kanë shpeshtuar sulmet ndaj trupave të palës tjetër, ndaj armatimeve dhe infrastrukturës që mbështet luftës, përderisa Ukraina po tenton të largojë trupat ruse nga jugu dhe lindja e Ukrainës, që kur ka nisur pushtimi vitin e kaluar.

Kreu i emëruar nga Moska në Krime tha se ura Çonhar në këtë gadishull, që Moska e ka aneksuar më 2014, është dëmtuar nga një sulm me raketa. Edhe tri rrugë që lidhin Krimenë me pjesët e pushtuara nga Rusia në Ukrainë, afër qytetit Heniçesk, janë granatuar dhe një civilë është plagosur, tha zyrtari i emëruar nga Moska.

Gjatë adresimit në orët e vona të së dielës, Zelensky tha se sistemet e avancuara të mbrojtjes ajrore, përshirë Patriotët e prodhimit amerikan dhe IRIS-T të prodhimit gjerman, po tregohen “shumë efektive” dhe veçse “kanë dhënë rezultate të mëdha”.

Zelensky tha se Ukraina ka parandaluar një numër të madh të sulmeve ruse gjatë javës së kaluar, përfshirë edhe 65 sulme me raketa dhe 178 sulme me dronë, përfshirë 87 me dronë Shahed.

Më vonë, ushtria ukrainase tha se Rusia kishte kryer 30 sulme me raketa dhe 48 sulme ajrore.

“Fatkeqësisht ka viktima dhe të plagosur në mesin e popullatës civile. Ndërtesat e banuara dhe infrastruktura tjetër civile ka pësuar dëme”, tha ushtria përmes një deklarate.

Sulmet erdhën pas një sulmi gjatë të shtunës, i cili sipas Zelenskyt u krye në një qendër për transfuzionin e gjakut në qytetin Kupiansk, rreth 16 kilometra nga vija e frontit në rajonin lindor të Harkivit. Presidenti ukrianas tha se ky sulm përbën krim lufte.

Rusia mohon se qëllimshëm shënjestron civilët apo spitalet ushtarake në pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës, luftë që la vrarë mijëra persona dhe detyroi miliona persona të zhvendoseshin.

Për dy muaj me radhë, Ukraina po zhvillon kundërofensivën e saj për të larguar forcat pushtuese ruse nga pothuajse një e pesta e territorit.

Gjatë fundjavës, afër 40 shtete, përfshirë Shtetet e Bashkuara, Kinën, dhe Indinë, zhvilluan bisedime për luftën në Ukrainë. Takimi u mbajt në Arabinë Saudite, po u përmbyll pa asnjë veprim konkret përtej zotimit për konsultime të mëtejme.

Takimi në Arabinë Saudite ishte pjesë e përpjekjes diplomatike të Ukrainës për të forcuar mbështetjen përtej aleatëve të saj Perëndimor.

Në takim nuk mori pjesë Rusia. Zëvendësministri i Jashtëm rus, Sergei Ryabkov, tha se ky takim reflektoi “përpjekjet e dështuara” të Perëndimit për të mobilizuar shtetet e zhvilluara për të mbështetur Zelenskyn.

Përgatiti: Mimoza Sadiku

Presidentja e Sllovakisë, Zuzana Caputova, u ka dhënë leje nëntë qytetarëve sllovakë për të shërbyer në ushtrinë ukrainase, e cila është duke luftuar kundër pushtimit rus.

Mediat sllovake raportuan më 5 gusht se Caputova i vlerësoi 35 kërkesa të qytetarëve për të luftuar përkrah ushtrisë ukrainase, dhe i pranoi nëntë prej tyre.

Arsyet e pranimit apo refuzimit të kërkesave nuk janë dhënë.

Sipas ligjit në fuqi në Sllovaki, qytetarët sllovakë kanë të drejtë t’i bashkohen ushtrisë së një vendi të huaj vetëm me lejen e presidentit të vendit. Pa një leje të tillë, sllovakët përballen me ndjekje penale.

Në fillim të këtij muaji, Republika e Çekisë njoftoi se u ka dhënë leje të ngjashme 146 qytetarëve të vet qëkur nisi pushtimi rus i Ukrainës në shkurt 2022.REL

Fortifikata janë duke u ndërtuar vazhdimisht afër një tende kampi të grupit mercenar, Wagner, në fshatin Tsel në Bullgarinë lindore, vendin ku besohet se janë vendosur trupat e kompanisë së Yevgeny Prigozhinit, pas kryengritjes së dështuar në Rusi në fund të qershorit.

Imazhe nga shërbimi Planet Labs, të siguruara nga Radio Evropa e Lirë, shfaqin hapjen e llogoreve në territorin e fushave testuese të ushtrisë në Repishcha të Bjellorusisë, rreth 15 kilometra larg kampit të dyshuar të Wagner-it. Buldozerët dhe minibusët UAZ mund të shihen pranë zona të ndërtimit.

Pamjet e mëhershme të Planet Labs kanë shfaqur një numër të madhe të pajisjeve, si kamionë dhe automjetet të tjera në Tsel.

Fundjavën e kaluar, Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë tha se synon të kryejë ushtrime ushtarake me një brigadë të artilerisë në Repishcha, në të cilin do të marrin pjesë edhe instruktorë të Wagner-it. Në manovra do të përfshihen edhe dronët.

Së fundmi, Wagner-i e publikoi një video atë asaj që e quajti “ndërtimi i kampit të vet të fortifikuar në mal”.

Llogoret e shfaqura në video ishin të pajisur me ngrohëse për përdorim dimëror. Lokacioni i saktë i xhirimit të kësaj videoje ka qenë i pamundur të verifikohet.

Muajin e kaluar, Prigozhini, lideri dhe themeluesi i Wagner-it, u duk se ndodhej në Bjellorusi në një video ku i mirëpriste luftëtarët e vet dhe ku thoshte se ata do të ndihmonin ta shndërronin ushtrinë e këtij vendi në ushtrinë e dytë më të mirë në botë.

Fati i Prigozhinit dhe trupave të tij ka qenë i paqartë që prej rebelimit të tyre jetëshkurtër më 23-24 qershor, kur ata përbënë kërcënimin më të madh ndaj sundimit 23-vjeçar të presidentit rus Vladimir Putin.

Prigozhini është parë në Rusi një herë dhe thuhet se lëviz vazhdimisht mes Rusisë dhe Bjellorusisë.

Sunduesi autoritar i Bjellorusisë dhe aleati i ngushtë i Putinit, Alyaksandr Lukashenka, ishte përfshirë në bisedime për t’i dhënë fund kryengritjes duke u pajtuar me Prigozhinin dhe Putinin për t’i strehuar trupat e Wagner-it, dhe liderin e tyre, në Bjellorusi.

Pak ditë pas deklaratës së Lukashenkas, një kamp nisi të ndërtohet në Tsel.

Trupat e Wagner-it luajtën rol kyç në pushtimin e Ukrainës nga Rusia, duke i ndihmuar ushtrisë ruse t’i marrë nën kontroll pjesët kryesore të qytetit Bahmut, pas gati 10 muajve luftimesh intensive.

Prigozhin ka thënë se i ka humbur 20 mijë ushtarë gjatë operacionit në Bahmut.

Ministria e Mbrojtjes e Polonisë ka thënë se helikopterët luftarakë të Bjellorusisë që kryen ushtrime ushtarake afër kufirit, e kanë shkelur hapësirën ajrore të Polonisë më 1 gusht.

Ministria tha në një komunikatë se i ngarkuari me punë i Bjellorusisë do të thirret në Ministrinë e Jashtme të Polonisë për t’i shpjeguar rrethanat e incidentit.

Në komunikatë thuhej se helikopterët bjellorusë kaluan në hapësirën ajrore polake në një lartësi shumë të ulët, duke e bërë të vështirë detektimin e tyre.

Ministri i Mbrojtjes i Polonisë, Mariusz Blaszczak, e mblodhi në një takim Komitetin e Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes, për të biseduar për këtë çështje, ku edhe urdhëroi rritjen e numrit të ushtarëve në kufi, përfshirë edhe helikopterët luftarakë.

Polonia tha se NATO-ja është njoftuar për këtë incident.

Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë tha se akuzat për shkelje të hapësirës ajrore nga dy helikopterë të ushtrisë bjelloruse “janë të fabrikuara”.

Kjo Ministri tha në Telegram se ato u shpikën nga lidershipi politiko-ushtarak i Polonisë “për ta arsyetuar shtimin e forcave dhe resurseve afër kufirit me Bjellorusinë”.

Polonia, Lituania dhe vendet e tjera në pjesën lindore të NATO-s, kanë shprehur shqetësimin e tyre për një kërcënim të mundshëm nga Bjellorusia, e cila tani strehon mijëra trupa të grupit mercenar, Wagner.

Mijëra mercenarë të Wagner-it kanë mbërritur në Bjellorusi që nga rebelimi jetëshkurtër i këtij grupi në qershor.

Kryeministri i Polonisë, Mateusz Morawiecki, tha më 29 korrik se një grup prej “100 mercenarëve të Wagner-it” në Bjellorusi janë zhvendosur më afër kufirit polak, duke e quajtur këtë “hap tjetër drejt sulmit hibrid në territorit polak”.rel

Luftëtarët e grupit mercenar rus Wagner, që tani janë në Bjellorusi, mund të paraqiten si emigrantë dhe të hyjnë në Bashkimin Evropian, ka thënë kryeministri polak, Mateusz Morawiecki.

Sipas tij, Wagneri edhe mund të ndërmjetësojë migrim të paligjshëm nga Bjellorusia në bllokun evropian, veprim që Polonia e përshkruan si “luftë hibride”.

Kryeministri polak ka thënë se rreth 100 trupa të Wagnerit kanë lëvizur afër qytetit Grodni, i cili gjendet afër kufijve të Polonisë dhe Lituanisë.

Disa pjesëtarë të Wagnerit kanë shkuar në Bjellorusi, në kuadër të marrëveshjes për t’i dhënë fund rebelimit të grupit në Rusi, në muajin qershor.

Lideri bjellorus, Alexander Lukashenko, e ka mohuar më parë që ka provokuar krizë të migrantëve në Evropë, duke i nxitur migrantët që të nisen drejt kufijve të saj me BE-në.

“Tani situata është duke u bërë edhe më e rrezikshme”, ka thënë ai në një konferencë për media, pasi vizitës në një fabrikë armësh në jug të Polonisë.

“Ky është sigurisht një hap drejt një sulmi hibrid ndaj territorit polak”, ka shtuar ai.

Kryeministri polak ka thënë se këtë vit janë regjistruar 16.000 tentime për të kaluar kufirin nga Bjellorusia në Poloni.

Sipas Agjencisë së BE-së për Kufij, në periudhën janar-qershor janë regjistruar 2.312 kalime ilegale të kufirit.

Polonia dhe Lituania kanë vendosur tela gjemborë nëpër vijat e tyre kufitare me Bjellorusinë, për të kufizuar numrin e njerëzve që kalojnë ilegalisht në tokat e tyre.

Ato janë duke e konsideruar edhe mbylljen e tërësishme të kufirit me këtë shtet.rel

Mijëra mercenarë të grupit të lidhur me Rusinë, Wagner, kanë mbërritur në Bjellorusi që nga rebelimi jetëshkurtër i këtij grupi, ka thënë të hënën një grup vëzhgues ushtarak.

Besohet se 3.450 deri në 3.650 ushtarë kanë shkuar në një kamp afër Asipovichy, një qytet 230 kilometra në veri të kufirit ukrainas, sipas Belaruski Hajun, grupit i cili i gjurmon lëvizjet e trupave ushtarake brenda vendit.

Presidenti i Bjellorusisë, Alexander Lukashenko, i mirëpriti forcat e Wagner-it në vendin e tij, pasi e kishte ndërmjetësuar një marrëveshje mes Kremlinit dhe shefit mercenar Yevgeny Prigozhin muajin e kaluar, duke i dhënë fund rebelimit të dështuar të grupit kundër liderëve të ushtrisë ruse.

Shefi i Wagner-it e quajti rebelimin “marshi i drejtësisë” për t’i rrëzuar liderët kryesorë ushtarakë. Mercenarët u përballën me qëndresë të vogël dhe i rrëzuan të paktën gjashtë helikopter ushtarakë dhe një aeroplan luftarak, duke i vrarë një numër ushtarësh rusë.

Kjo kryengritje ishte kërcënimi më serioz ndaj presidentit rus Vladimir Putin gjatë sundimit të tij 23-vjeçar, duke ia dobësuar autoritetin dhe duke ia nxjerr në pah dobësitë e Qeverisë.

Imazhet satelitore tregojnë se rreth 700 automjete dhe pajisje ndërtimi kanë mbërritur në autokolona të Wagner-it në Bjellorusi, tha Belaruski Hajun.

Prigozhini e ka regjistruar një “kompani për menaxhimin e patundshmërisë” në Bjellorusi javën e kaluar me emër Concord Management and Consulting in Belarus. Dokumentet e analizuara nga mediumi i pavarur bjellorus reform.by, tregojnë se kompania është regjistruar në adresën e njëjtë të fshatit ku është i vendosur kampi mercenar Wagner.

Ndërkohë, zyrtarët vendorë thanë të hënën se mercenarët po vazhdojnë të punojnë me trupat bjelloruse, përfshirë në qendrat stërvitore afër kufirit polak.

“Luftëtarët e Wagnerit, të cilët kanë qenë në zjarrin e luftës, po u japin informacione dhe përvojë të vlefshme ushtarëve tanë”, tha Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë në një komunikatë.

Pas një takimi me presidentin rus të dielën, Lukashenko tha se trupat e Wagner-it po e “stresonin atë” duke i kërkuar ta bëjnë një “ekskursion” në Poloni.

Këto deklarata janë hedhur poshtë nga ekspertët, me Institutin Amerikan për Studimin e Luftës që tha se trupat e Wagner-it nuk mund ta kërcënojnë Ukrainën dhe Poloninë.

“Nuk ka indikacione se luftëtarët e Wagner-it në Bjellorusi kanë armatim të rëndë, që është i nevojshëm për të ndërmarrë ofensivë serioze kundër Ukrainës apo Polonisë, pa riarmatim serioz”, tha Instituti amerikan të dielën.

Nënkryetari i Drejtorisë Kryesore të Inteligjencës së Ukrainës, Vadym Skibitsky, tha se nuk ka “kërcënim direkt” nga mercenarët rusë në Bjellorusi, por se Kievi do t’i mbajë nën vëzhgim luftëtarët e Wagner-it.

“Vlerësimi ynë është shumë i thjeshtë: Sot nuk ka kërcënim direkt (nga Bjellorusia), por ne jemi gati. Ne po vëzhgojmë çdo gjë që lidhet me të ashtuquajturin sistemin e mbrojtjes raketore Wagner”, tha ai./REL

Spanja mund të përballet me javë, madje edhe muaj të bllokimit politik dhe ndoshta me një palë zgjedhje të reja, por votimet e së dielës prodhuan një rezultat që do të përshëndetet me lehtësim në kryeqytetet kontinentale që sikurse Madridi mbështesin fort Bashkimin Evropian.

Partia Vox e Spanjës, me prirjen e saj ultra-nacionaliste, humbi mbështetjen mes votuesve në zgjedhjet e së dielës, duke rrënuar shpresat e saj për të qenë një “lojtare e fortë” dhe për t’u bërë pjesë e një koalicioni qeverisës, që do t’i kishte dhënë të djathtës ekstreme pjesën e saj të parë të pushtetit në Spanjë që nga diktatura e shekullit të kaluar të Francisco Frankos.

Partia Popullore konservatore fitoi zgjedhjet, por doli shumë më poshtë sesa parashikimet e anketave sipas të cilave ajo do ta rrëzonte kryeministrin socialist Pedro Sánchez, nëse formonte një qeveri me Vox-in.

Edhe pse socialistët e Pedro Sánchezit përfunduan në vendin e dytë, ata dhe partitë aleate e festuan rezultatin si një fitore pasi forcat e tyre të kombinuara fituan pak më shumë vende se Partia Popullore dhe Vox-i. Blloku që ka të ngjarë të mbështesë Sánchezin ka gjithsej 172 vende, ndërsa e djathta 170.

“Ishte një fitore e Pirros për Partinë Popullore, e cila nuk është në gjendje të formojë një qeveri”, tha analistja politike Verónica Fumanal, duke shtuar se “shoh një skenar bllokimi në parlament”.

Rezultati më i ngushtë nga sa pritej, ka të ngjarë të prodhojë javë të tëra lojërash politike dhe pasigurie mbi udhëheqjen e ardhshme të Spanjës.

Votuesja socialiste Delphine Fernández tha se shpreson që zoti Sánchez të mund të qëndrojë në pushtet. Ajo po lutej që bashkë me 37 milionë spanjollët me të drejtë vote të mos duhet ta bëjnë çdo gjë nga e para si në vitin 2019, kur zoti Sanchez iu desh të shënonte dy fitore radhazi në zgjedhje përpara se të ishte në gjendje të krijonte një qeveri koalicioni.

“Gjithmonë do të jetë e vështirë. Tani jemi (praktikisht) duarlidhur, por le të shohim nëse mund të qeverisim akoma”, tha Fernández, një avokat. “Nuk dua të votoj më pas disa javësh. Ose tani ose kurrë”.

Por, shanset që zoti Sanchez të fitojë mbështetjen e nevojshme të 176 ligjvënësve për të siguruar një shumicë absolute në Dhomën e Ulët të parlamentit në Madrid, nuk janë të mëdha.

Rezultatet e ngushta e kanë bërë partinë separatiste katalanase Junts (Së bashku) thelbësore për formimin e qeverisë së zotit Sánchez. Por nëse Junts do të kërkonte një referendum mbi pavarësinë për Katalonjën verilindore, ka të ngjarë të ishte një çmim shumë i lartë për Pedro Sanchezin.

“Nuk do ta bëjmë Pedro Sánchezin kryeministër në këmbim të asgjëje”, tha Miriam Nogueras nga partia Junts.

Me 98 për qind të votave të numëruara, Partia Popullore ishte në rrugën e duhur për të siguruar 136 mandate. Edhe me 33 vendet e Vox-it të së djathtës së skajshme dhe një vend që do t’i shkonte një partie aleate, Partia Popullore do të ishte ende shtatë vende larg shumicës.

Socialistët siguruan 122 vende, dy më shumë se sa kishin më parë. Zoti Sánchez ka të ngjarë të llogaris në 31 vendet e partnerit të tij të vogël të koalicionit Sumar (Forcat e Bashkuara) dhe disa parti më të vogla, por mund të ketë katër vende me pak për të siguruar shumicën nëse Junts nuk do t’i bashkohej atij.

“Spanja dhe të gjithë qytetarët që kanë votuar e kanë bërë të qartë. Blloku me pikëpamje të prapambetur që donte të zhbënte gjithçka që ne kemi bërë, ka dështuar”, i tha Sanchez një turme që po kremtonte në selinë e socialistëve në Madrid.

Pasi partia e tij u mund në zgjedhjet rajonale dhe lokale në maj, zoti Sanchez mund të kishte pritur deri në dhjetor për t’u përballur me një palë zgjedhje kombëtare. Në vend të kësaj, ai i habiti rivalët e tij duke shpallur zgjedhjet me shpresën për të fituar një shtysë më të madhe nga mbështetësit e tij.

Udhëheqësi i Partisë Popullore, Alberto Núñez Feijóo, pretendoi të drejtën për t’u përpjekur të formojë një qeveri si partia më e votuar në zgjedhje, megjithëse duket e pamundur të sigurojë një shumicë.

“Ne i kemi fituar zgjedhjet. Na takon të formojmë një qeveri siç ka ndodhur gjithmonë në demokracinë spanjolle,” tha ai.

Parlamenti i ri i Spanjës do të mblidhet brenda një muaji. Mbreti Felipe VI më pas emëron një nga udhëheqësit e partive për ta formuar një qeveri të re. Ligjvënësit kanë një periudhë maksimale prej tre muajsh për të arritur një marrëveshje. Përndryshe, vendi duhet të shkojë në zgjedhje të reja.

Thomas Waitz, deputet austriak i Parlamentit Europian u shpreh se i dërguari i BE-së për dialogun, Miroslav Lajçak po e mbështet hapur Serbinë kundër Kosovës.

Në një intervistë për emisionin “Balkan Talks” në Euronews Albania, ai nënvizoi se qeveria e Kosovës është disi e ngopur me situatën e uljes në një tryezë negociatash me këtë negociator.

“Lajçak ka një histori që nuk po e bën atë kandidatin më të mundshëm për një negocim të paanshëm. Ai ishte ministër i Jashtëm i Sllovakisë, i një vendi që ende nuk e ka njohur Kosovën si shtet te pavarur dhe ishte ministër i Jashtëm pikërisht në këtë kohë. Pra, si mund të jesh negociator midis dy palëve nëse ju dhe historia juaj në fakt nuk e keni njohur njërin nga dy partnerët e negociatave në tryezë?”, tha Waitz.

“E kuptoj që qeveria e Kosovës është disi e ngopur me situatën e uljes në një tryezë negociatash me negociatorin nga ana tjetër as nuk të pranon si negociator legjitim. Në thelb, pala serbe thotë: “Çfarë po negocioni me ne? Vendi juaj është yni gjithsesi”.

Watiz nënvizoi se është i zemëruar pasi të gjithë po drejtojnë gishtin nga Kosova, ndërkohë që sipas tij shkaqet kryesore të kësaj dhune dhe gjithë këtyre polarizimeve shumë të rënda janë të drejtuara qartë nga pala serbe.

“Absolutisht, dhe më ka shkaktuar goxha zemërim; pasi pas këtyre shkeljeve dhe ngjarjeve të dhunshme kundër ushtarëve të KFOR-it, të gjithë po i drejtonin gishtin qeverisë së Kosovës, edhe pse, duke marrë parasysh gabimin politik, ishte një hap absolut legjitim për të siguruar një përfaqësim politik në territorin e Kosovës. Shkaqet kryesore të kësaj dhune dhe gjithë këtyre polarizimeve shumë të rënda janë të drejtuara qartë nga pala serbe. Domethënë, si mund t’u kërkoni… le të themi, kolegëve tuaj në anën kosovare të mos futen në zgjedhje dhe pastaj të ankoheni për rezultatin? Si mund të drejtoni dhunën, të drejtoni polarizimin dhe më pas të habiteni që ka një situatë të polarizuar? Ndaj, Komuniteti Ndërkombëtar u mësua kaq shumë me z. Vuçiç, që firmos, ose më saktë, s’firmos marrëveshjen. Ose të paktën t’i pranon marrëveshjet. Një ditë më pas, bëri të kundërtën. Askush s’habitet më me këtë”, tha ai.

Rusia vazhdoi sulmet në portet ukrainase të Detit të Zi për të katërtën ditë me radhë, duke goditur objektet e magazinimit të grurit në rajonin e Odesës dhe duke shkaktuar dëme e lëndime.

Agresioni erdhi pasi Rusia refuzoi të vazhdonte marrëveshjen e lehtësuar nga Organizata e Kombeve të Bashkura, përmes së cilës ishte lejuar eksporti i sigurt i grurit të Ukrainës në vende tjera.

Guvernatori rajonal, Oleh Kiper, tha se Rusia lëshoi raketa të tipit Kalibër nga anijet në Detin e Zi, duke shkatërruar një terminal të drithërave dhe duke plagosur dy persona.

“Fatkeqësisht, u godit një terminal drithërash i një prej ndërmarrjeve bujqësore të rajonit të Odesës. Armiku shkatërroi 100 tonë bizele dhe 20 tonë elb. Dy persona u plagosën nga shpërthimi”, tha Kiper.

Kiper tha se fillimisht dy raketa goditën hambarin, duke shkaktuar zjarr, më pas një raketë e tretë goditi të njëjtin vend në kohën kur zjarrfikësit po përpiqeshin të shuanin flakët.

“Një raketë tjetër goditi të njëjtën ndërmarrje, duke dëmtuar pajisjet bujqësore dhe të shpëtimit. Një zjarr në një sipërfaqe prej më shumë se 200 metra katrorë u shua shpejt”, tha Kiper.

Në Moskë, Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se marina e saj kreu një “ushtrim” me zjarr të drejtpërdrejtë në veriperëndim të Detit të Zi më 21 korrik, vetëm disa ditë pasi Kremlini tha se anijet e ngarkesave që shkojnë në drejtim të porteve të Ukrainës në Detin e Zi do të konsideroheshin si objektiva të mundshëm ushtarakë.

Rusia shënjestron depot ushqimore

Më 20 korrik, raketat ruse goditën rajonet Odesa dhe Mikolaiv, duke vrarë dy persona dhe duke plagosur 20 të tjerë, në mesin e tyre pesë fëmijë, dhe duke shkaktuar dëme të mëdha në instalimet portuale.

Raketat ruse goditën edhe zonat e banuara në qendër të Odesës dhe Mikolaivit.

Ministria e Energjisë e Ukrainës tha se terminalet e grurit dhe infrastruktura portuale në portet e Odesa dhe Çornomorsk ishin në shënjestër. Në Çornomorsk, 60,000 ton grurë u shkatërruan, tha ministria.

Ministria e Mbrojtjes e Rusisë ka thënë se seria e sulmeve në Ukrainën jugore kishte në shënjestër objektet ku pretendonte se Ukraina po ndërtonte dronë që Moska thotë se i përdori për të dëmtuar urën që lidh këtë vend me gadishullin e aneksuar të Krimesë.

Por presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha se sulmet ruse kishin shënjestruar “qëllimisht” portet në rajonin e Odesës që përdoren për të eksportuar grurë, pasi Rusia refuzoi të zgjasë marrëveshjen.

“Rreth një milion ton ushqim ruhen në portet që u sulmuan sot. Saktësisht vëllimi që duhet të ishte dorëzuar në vendet e konsumit në Afrikë dhe Azi shumë kohë më parë”, tha Zelenskiy në një video-mesazh.

“E gjithë bota duhet ta mbajnë Rusinë përgjegjëse për terrorin”, shtoi ai.

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres kritikoi sulmet pranë qyteteve portuale të Detit të Zi.

“Këto sulme kanë një ndikim shumë përtej Ukrainës. Ne tashmë po shohim efektin negativ në çmimet globale të grurit dhe misrit që i dëmton të gjithë, veccanërisht kategoritë e varfra në botë”, tha zëdhënësja e Guterres, Stephane Dujarriq.

Situata në fushëbetejë

Përshkallëzimi i Detit të Zi vjen pasi Kievi raporton një përpjekje të re të Rusisë për t’u kthyer në ofensivën në verilindje.

“Armiku vazhdon të përqendrojë përpjekjet e tij kryesore në Kupiansk [në rajonin e Harkivit], Liman, Bahmut, Avdivka dhe Marinka [në rajonin e Donjeckut], ku u zhvilluan 32 beteja të ngushta luftarake gjatë ditës së kaluar”, tha Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë së Ukrainës më 21 korrik.

Sipas tyre, mbrojtësit ukrainas në Kupiansk zmbrapsën sulmet e trupave ruse në jugperëndim të Masiutivkës.

Në të njëjtën kohë, Shtetet e Bashkuara thanë se bombat thërrmuese të furnizuara nga SHBA po vendosen në terren.

Zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby, tha se municionet kanë një ndikim në formacionet dhe manovrat mbrojtëse.

“Ne kemi marrë disa reagime fillestare nga ukrainasit dhe ata po i përdorin ato në mënyrë mjaft efektive”, tha Kirby në një konferencë shtypi.

Gjithashtu më 20 korrik, Valeriy Zaluzhniy, komandanti i përgjithshëm i forcave ukrainase, pati një telefonatë për situatën operacionale përgjatë gjithë vijës së frontit me gjeneralin amerikan Mark Milley, kryetar i Shefave të Shtabit të Përbashkët.

“Forcat e armatosura të Ukrainës, pavarësisht nga fushat e minuara dhe jashtëzakonisht komplekse të armikut, po shkatërrojnë në mënyrë metodike forcat e armikut dhe vazhdojnë të kryejnë veprime sulmuese për të çliruar territorin tonë. Ne jemi të suksesshëm në disa fusha. Ushtarët tanë janë heronj”, tha Zaluzhniy në Facebook.

Raportet nga fushëbeteja nuk mund të verifikoheshin në mënyrë të pavarur.REL

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka bërë thirrje për vazhdimin e zbatimit të marrëveshjes për eksportin e grurit përmes Detit të Zi, pas vendimit të Rusisë për ta pezulluar atë.

Ai tha se ka rënë dakord me sekretarin e Përgjithshëm të OKB-së, Antonio Guterres, për të punuar me “shtetet përgjegjëse për të rivendosur sigurinë ushqimore dhe furnizimin me ushqime”, përmes rrugëve të Detit të Zi.

Në video-mesazhin e tij të mbrëmjes, Zelensky theksoi se marrëveshja e drithërave që kalon përmes Detit të Zi, nga e cila Rusia u tërhoq të hënën, ka potencial të funksionojë në mënyrë efektive edhe pa përfshirjen e Moskës.

Ai tha se vendimi i Rusisë paraqet një mundësi për komunitetin ndërkombëtar që të tregojë se “shantazhi” nuk mund të përcaktojë se kush ka ushqim të mjaftueshëm.

Më herët, përmes një zëdhënësi, u tha se Ukraina është e gatshme të vazhdojë eksportet e saj të grurit, edhe pa pjesëmarrjen ruse. Sipas tij, Ukraina ka marrë qasje nga kompanitë pronare të anijeve që shprehin gatishmërinë e tyre për të marrë pjesë në proces.

Ministri i Punëve të Jashtme i Ukrainës, Dmytro Kuleba, kritikoi vendimin e Rusisë pas takimeve në Nju Jork me diplomatë amerikanë dhe evropianë, duke thënë se marrëveshja ka qenë “jetike” për të parandaluar rritjen e çmimeve të ushqimeve në nivel global.

“Ukraina dhe [SHBA] nuk do të kursejnë asnjë përpjekje për të siguruar eksportin e drithërave ukrainase në Afrikë, Azi dhe më gjerë”, shkroi Kuleba në Twitter.

Zëdhënësi i Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby, kritikoi gjithashtu Moskën për tërheqjen nga marrëveshja dhe tha se vendimi do të “dëmtonte miliona njerëz në mbarë botën”.

Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të punojnë me vendet e tjera për të siguruar lëvizjen e grurit nga Ukraina, por nuk po e shqyrtojnë përdorimin e aseteve ushtarake të SHBA-së për të ndihmuar në mbrojtjen e dërgesave të grurit, tha Kirby.

Ai tha, gjithashtu, se përdorimi i anijeve turke për të lehtësuar lëvizjen e grurit ukrainas nuk ishte një zgjidhje e mundshme.

Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan, tha se po zhvillohen diskutime me zyrtarët rusë dhe shprehu optimizëm për zgjatjen e marrëveshjes.

Nga ana tjetër, sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Guterres, përcolli zhgënjimin e tij për tërheqjen e Rusisë, duke theksuar se marrëveshja kishte shërbyer si një mbështetje jetike për sigurinë globale të ushqimit dhe një simbol i “shpresës në një botë të trazuar”.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, iu bashkua diplomatëve të tjerë perëndimorë në kritikimin e vendimit të Rusisë, duke e quajtur atë “të pandërgjegjshëm”.

Blinken tha se Rusia po e “përdor ushqimin si armë”.

Një ditë më parë, Rusia njoftoi pezullimin e marrëveshjes që lehtësoi transportin e grurit nga Ukraina për në vendet e Afrikës, Lindjes së Mesme dhe Azisë, marrëveshje kjo e arritur në kohë lufte që kishte për qëllim lejimin e kalimit të sigurt të drithërave nëpër vendet në zhvillim.

Sipas Organizatës së OKB-së për Ushqimin dhe Bujqësinë, 45 vende kanë nevojë për ndihmë të jashtme për ushqim.

Marrëveshja për drithërat që kalon përmes Detit të Zi ka mundësuar që nga tri porte të Ukrainës të eksportohen 32.9 milionë tonelata grurë dhe produkte të tjera ushqimore në botë, me mbi gjysmën e eksporteve që shkojnë në vendet në zhvillim, siç raportohet nga Qendra e Përbashkët Koordinuese në Stamboll.

Megjithatë, që kur marrëveshja u ndërmjetësua nga OKB-ja dhe Turqia, ka pasur sfida. Rusia u tërhoq shkurtimisht nga marrëveshja në nëntor, por më vonë u ribashkua dhe zgjati pjesëmarrjen e saj.

Në mars dhe maj, Rusia ra dakord të zgjaste marrëveshjen vetëm për 60 ditë në vend të 120 ditëve.rel

Forcat ukrainase po vazhdojnë ofensivën e tyre në zonat Melitopol dhe Berdiansk të rajonit jugor të Zaporizhjas, tha ushtria ukrainase mëngjesin e 17 korrikut, e cila raportoi se ka rifituar disa territore në rajonin lindor të Donjeckut.

“Gjatë javës së kaluar, si rezultat i veprimeve sulmuese në total (në lindje dhe jug), u çliruan pothuajse 18 kilometra katrorë”, tha zëvendësministrja e Mbrojtjes Hanna Malyar në Telegram, duke shtuar se në zonën Bahmut të Donjeckut, forcat ukrainase arritën të rimarrin disa territore.

Malyar tha se territori i përgjithshëm i rimarrë nga trupat ukrainase që nga fillimi i kundërsulmit të tyre arrin në më shumë se 210 kilometra katrorë.

Forcat ruse, të kryesuara nga ushtarët e grupit mercenar Wagner, pushtuan qytetin Bahmut në muajin maj pas disa muaj luftimesh të rënda, por trupat ukrainase, të armatosura nga Perëndimi, kanë arritur të depërtojnë në veri dhe jug të qytetit të shkatërruar.

Malyar tha se gjatë javës së kaluar, rreth shtatë kilometra katrorë u çliruan rreth Bahmutit, ku gjithsej më shumë se 30 kilometra katrorë u rimorën nga forcat e Kievit.

Shtabi i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura të Ukrainës tha në raportin e tij ditor në fillim të 17 korrikut se trupat ruse po përqendrojnë operacionet e tyre kryesore ushtarake në drejtimet Bahmut, Avdivka, Kupiansk dhe Marinka, në rajonin e Donjeckut.

Ai tha se trupat ukrainase kundërshtuan përpjekjet e forcave ruse për të sulmuar pozicionet e tyre në Donjeckt dhe se 28 beteja të ashpra u zhvilluan në lindje të rajonit gjatë 24 orëve të fundit.

Luftimet e fundit erdhën pasi forcat ruse sulmuan tre herë rajonin lindor të Ukrainës, Harkivin, më 16 korrik.

Oleh Synehubov, kreu i administratës ushtarake rajonale të Harkivit, u tha njerëzve të qëndronin brenda pasi një alarmi për sulme ajrore u lëshua gjatë natës.

Më herët në Telegram, Synehubov raportoi se gjatë sulmit të dytë, një civil, një burrë i lindur në vitin 1999, humbi jetën tragjikisht. Kryetari i bashkisë së Harkivit, Ihor Terekhov tha se incidenti ndodhi rreth orës 19:00 të kohës lokale.

Synehubov tha se tre burra ishin shtruar në spital me plagë të marra nga predhat, dhe një person u trajtua në vendngjarje.

Sipas ushtrisë ukrainase, katër raketa S-300 u hodhën nga ushtria ruse nga rajoni Belgorod në Rusi. Ndër këto raketa, dy u shpërthyen në ajër, ndërsa dy të tjerat goditën objektivat e tyre. Njëra raketë goditi një stadium, ndërsa tjetra ra në një rrugë brenda qytetit. REL

Impiantet e shkripëzimit po ofrojnë ujë të pijshëm, thelbësor për banorët e Barcelonës, të lodhur nga thatësira.

Por ekspertët paralajmërojnë se teknologjia është e shtrenjtë dhe se duhet të zhvillohen burime të tjera uji.

Vija bregdetare e Barcelonës është tërheqëse për turistët dhe vendasit.

Por edhe pse uji është ngado që të sheh, qyteti është mbërthyer nga thatësira.

Për Mohammed Ilaiwi, i cili kohët e fundit u transferua në Barcelonë, qyteti nuk ishte ashtu siç ai e imagjinonte.

“Jam habitur sepse është një qytet turistik dhe të gjithë vijnë këtu për t’u argëtuar, por nuk ka ujë. Kështu që është disi zhgënjyese,” thotë ai.

Por qyteti i dytë i Spanjës po përdor teknologjinë për t’i mbijetuar thatësirës.

Barcelona tani mbështetet në një rrjetë me tuba jeshile, blu dhe vjollcë brenda një fabrike industriale për të shkripëzuar ujin e detit.

Impianti më i madh i shkripëzimit në Evropë për ujin e pijshëm po funksionon me shpejtësi të plotë për të ndihmuar zonën më të madhe të Barcelonës dhe rreth pesë milionë banorët të përshtaten me ndikimin e ndryshimeve klimatike.

“Gjatë viteve të para, nivelet e prodhimit ishin të ulëta, sepse rezervuarët ishin plot me ujë. Kështu që kishim mjaft burime natyrore. Por në dy vitet e fundit, sidomos nga viti i kaluar, janari 2022, niveli i prodhimit ka qenë shumë i lartë sepse jemi në një thatësirë prej shumë muajsh. Prandaj, për të plotësuar mungesën e ujit në rezervuarë kemi rritur prodhimin e këtij impianti”, thotë Carlos Miguel, menaxher i uzinës së shkripëzimit të Llobregatit.

Rajoni i Mesdheut po nxehet me një ritëm më të shpejtë se shumë zona të tjera të globit, duke çuar në një vit të nxehtë rekord në Spanjë në 2022-shin dhe një thatësirë të përhapur që po dëmton bujqësinë.

Autoritetet parashikojnë se zona e Barcelonës po shkon drejt një “emergjence thatësire”, e cila do të nënkuptojë kufizime më të forta, deri në shtator.

Impiantet e shkripëzimit janë një mënyrë për të trajtuar krizën.

Uji pompohet dy kilometra në brendësi të detit Mesdhe dhe çohet deri në impiantin e shkripëzimit të Llobregatit, në një zonë të izoluar plazhi.

Kapaciteti i shkripëzimit është rritur në mënyrë të vazhdueshme në mbarë botën në dekadën e fundit, me teknologjinë që po përdoret gjithnjë e më shumë në Evropë dhe Afrikë.

“Tani po prodhojmë 180 mijë metra kub ujë në ditë, që është kapaciteti maksimal që mund të mbajmë për aq kohë sa të jetë e nevojshme”, thotë zoti Miguel.

Në prill 2021, para thatësirës, lumenjtë siguronin 63% të ujit të pijshëm të Barcelonës, burimet siguronin 34% dhe shkripëzimin vetëm 3%.

Procesi i shkripëzimit kërkon gjithashtu shumë energji që ende nuk vjen tërësisht nga burimet e rinovueshme.

Xavier Sánchez-Vila, profesor i inxhinierisë civile dhe ekspert i ujërave nëntokësore për Universitetin “Politecnica de Catalunya”, thotë se ndërsa impiantet e shkripëzimit si ai në Barcelonë kanë ofruar një shpëtim në një kohë krize, autoritetet duhet të vazhdojnë të diversifikojnë strategjitë e tyre dhe të përqëndrohen në përmirësimin e pastrimit të ujit dhe ripërdorimit të tij.

“Ka zgjidhje të tjera. Për mendimin shkripëzimi duhet të përdoret vetëm për nevojat shumë, shumë thelbësore, si për të sjellë ujë për popullsinë. Sepse ka burime të tjera uji që mund të përdoren. E rëndësishme është rigjenerimi, ripërdorimi dhe riciklimi. Në aspektin ekonomik, nuk jam plotësisht i sigurt nëse ka kuptim të vazhdojmë t’i ndërtojmë ato. Ndoshta edhe disa, por duke e ditur që këto janë një zgjidhje vërtet e shtrenjtë”.

Por problemi më urgjent për planetin është energjia e përfshirë në shkripëzimin.

Spanja prodhoi 42% të energjisë elektrike nga burimet e rinovueshme të energjisë në vitin 2022 dhe shpreson të arrijë në 50% këtë vit, por ende përdor sasi të mëdha gazi natyror.

Energjia elektrike e prodhuar nga panelet diellore në impiantin e Llobregatit shkon në rrjetin elektrik, jo drejtpërdrejt në funksionimin e impiantit.

Një delegacion nga Parlamenti Federal i Belgjikës në NATO, sot ka takuar delegacionin e Kuvendit të Kosovës në Asamblenë e Përgjithshme të NATO-s.

Në një konferencë për media pas takimit, udhëheqësi i delegacionit belg në Parlamentin e NATO-s, Theo Francken tha se Kosova duhet të bëhet pjesë e Asamblesë Parlamentare të NATO-s.

“Belgjika çdo herë e ka mbështetur vendin tuaj. Nga dita e parë e Pavarësisë, dua ta theksoj se Belgjika çdo herë do ta mbështesë Kosovën si vend të pavarur dhe sovran dhe integritetin territorial të saj. Ka shumë tension në Ballkan dhe në vend, kur flasim për Asamblenë Parlamentare të NATO-s, Kosova mund të bëhet dhe duhet të bëhet pjesë e saj”, ka thënë Francken.

Gjithashtu ai ka theksuar se është me rëndësi që të ketë paqe dhe stabilitet në Ballkanin Perëndimor.