Vazhdon përplasja mes njeriut më të pasur në botë, Elon Musk dhe miliarderit kontrovers, George Soros.
Grupet që financohen nga Soros kërkuan para pak ditësh që të bllokojnë shitjen e kompanisë Twitter te miliarderi Musk.
Pasi dështuan me këtë kërkesë, tani këto grupe kanë iniciuar një peticion, që u kërkon markave më të mëdha në SHBA që të bëjnë kujdes kur të bëjnë marrëveshje reklamimi me Twitter. Letra e grupeve të financuara nga Soros iu drejtohet kompanive të tilla si Coca-Cola, Disney, Kraft, Apple, HBO, etj.
Por një gjë e tillë ka sjellë reagimin e Musk.
“Kush i financon këto organizata që duan të kufizojnë eksesin tuaj te informacioni. Le të investigojmë…” shkruan Musk.
“Drita e diellit është dezinfektanti më i mirë,” shton Musk, duke theksuar se transparenca dhe hapja, në vend të censurës, janë gjithmonë më të mira.
Musk shënjestroi më pas vetë miliarderin Soros. Ai i kërkoi që t’i dërgonte mesazh privatisht për të folur. “Do e telefonoj dhe do flas,” tha Musk.
Blerja e Twitter nga Musk ka trazuar keq të majtën jo vetëm në SHBA.
“E majta ekstreme urren këdo, përfshirë edhe veten e tyre,” tha Musk si reagim ndaj tyre.
Sipas kalendarit hebraik, “Purim 2023” do të zhvillohet të martën, më datën 14 të muajit Adar të vitit 5783
Festa e Purimit është festa hebraike më e hareshme. Këtë vit, ajo festohet, duke u nisur nga mbrëja e së hënës, më 6 mars 2023 dhe përfundon në mbrëmjen e së martës, më 7 mars 2023, bazuar sipas kalendarit gregorian.
Sipas kalendarit hebraik, “Purim 2023” do të zhvillohet të martën, më datën 14 të muajit Adar të vitit 5783.
Kryerabini i Shqipërisë dhe i Kosovë, Yoel Kaplan, i cili drejton Sinagogën e Tiranës “Drita i Isakut” (Or Yitzchak) dhe “Chabad of Albania” do të lejxojë pjesë nga Megilah, apo “Libri i Esterit”.
“I gjithë aktiviteti do të shoqërohet me festime të gëzueshme siç është dhe tradita”, tha Kryerabini Kaplan për gazetën “Izraeli Sot”.
Programi “Purim 2023” Tirana, Albania
Chabad Jewish Center of Albania, Rr. Helmut Kohl 1, Tiranë
E HËNË 6 MARS “Happy Carnival”, e shoqëruar (20:00)
E MARTË, 7 MARS “Purim Celebration” me leximin e “Megilah” dhe të gjitha “ushqimet” e Purimit (15:00)
Sipas traditës, historia e Mbretëreshës Ester është lexuar nga libri i Esterit (ose në hebraisht Megilat Ester).
Megilah, është një pergamenë i shkruar me shkrim dore dhe i palosur në dy cilindra që zakonisht janë të vendosur brenda një kutie druri apo metali. Nganjëherë kutitë për Megilah kanë qenë edhe prej argjendi apo filigrani.
Historia e Mbretëreshës Ester tregon që Hamani, Veziri i mbretërisë Persiane, planifikon për të shfarosur hebrenjtë që ndodhen në këtë mbretëri.
Esteri, hebreje nga origjina si dhe gruaja e dytë e Mbretit Ahasuero, me ndihmën e xhaxhait të saj Mordehai, zbulojnë komplotin e Vezirit dhe arrijnë të shpëtojnë popullin hebre.
Esteri është hebreja e parë në histori që shpëtoi popullin hebre nga shfarosja.
Historia tregon se Hamani hodhi short për të vendosur datën në të cilën do të shfaroseshin hebrenjtë.
Sipas traditës së vjetër hebraike gjatë leximit të Megilat Ester, kur përmendet emri i Hamanit që është dhe antagonisti në këtë tregim, duhet të bëhet sa më shumë zhurmë me lodrën që në hebraisht quhet Raashan.
Për më tepër, gjatë kësaj feste organizohet edhe një paradë, jepen ndihma për më të varfrit, lexohen lutje të veçanta si dhe Megilat Ester nëpër Sinagoga.
Njësia speciale “Ijar” e ruante Adolf Eichmann 24 orë në ditë, deri në ekzekutimin e tij
“Adolf Eichmann formoi veten e tij një metodë për të kuptuar njerëzit në mënyrë që t’i shfrytëzojë ata për qëllimet e tij. Njerëzit nuk janë qenie njerëzore në sytë e tij, por figura, dordoleca, asgjë tjetër përveç statistikave në fazën e jetës së tij. Njerëzit e tjerë përdoren vetëm për Bota e tij është e pavlefshme nga realiteti sepse pasqyron pasionet, nevojat dhe kërkesat e tij. Ai ka impulse të forta agresive dhe një epsh për pushtet. Brenda kornizës së Partisë Naziste dhe SS, ai fitoi një marrëveshje vetëbesimi, dhe kështu gjeti një kornizë në të cilën agresiviteti ka një vlerë të qartë pozitive “, psikiatri Dr. Shlomo Kulcsar vlerëson në një mendim ekspert në Gjykatën e Lartë në 11 Qershor 1961, pas shtatë seancash me Eichmann, një Kryerësi i Holokaustit, të cilin Kulcsar e takoi në qelinë e tij në një burg izraelit.
Gjyqi i Eichmann, i cili filloi në 11 Prill 1961, ndryshoi jashtëzakonisht shumë sesi publiku izraelit u mor me Holokaustin. Në atë kohë kishte qindra mijëra të mbijetuar në vend, të cilët po shtypnin kujtimet dhe traumat. Diskutimet zbuluan plagë që nuk u shëruan, tmerret, ferrin fizik dhe emocional që kaluan.
Historitë personale të të mbijetuarve e lanë në hije punën e policisë në çështjen Eichmann. Nga njëra anë ishin hetuesit e Byrosë 06, të cilët hasën në mijëra dokumente që vërtetonin fajësinë e tij. Nga ana tjetër, ishte “Njësia Iyar”, e cila mbrojti arkvillain deri në ditën kur u var, më 31 maj 1962.
Historia e Njësisë Iyar mbeti e patreguar, edhe pse oficerët e saj ishin afër Eichmann. Ata u ulën me të në qelinë e mbajtjes ndërsa ai hante, kur flinte, kur binte dush dhe kur shkruante kujtimet e tij. Disa ishin pranë tij edhe kur ai iu nënshtrua diagnozës psikiatrike dhe dëgjuan përgjigjet që treguan natyrën e tij psikopatike dhe gënjeshtrat.
Adolf Eichmann nga qelia e tij e burgut në gjykatë, 1961 (Arkivat e Policisë së Izraelit)
Gjatë gjithë periudhës, policia dokumentoi Eichmann dhe në fotot e marra, arkvillaini shihet duke pastruar tualetet në qelinë e tij, duke varur lavanderi, duke larë dhëmbët, duke u ekzaminuar nga një mjek ose ulur në shtratin e hekurt në qeli, duke veshur pantofla. .
Dokumentacioni shfaqet gjithashtu në një libër të ri që planifikohet të dalë në treg për disa javë. Operacioni Iyar – Aktivitetet e Policisë së Izraelit në Çështjen Eichmann është, në fakt, një studim i dytë i thelluar nga policia, pasi studimi i parë për punën e Byrosë 06, u botua vitin e kaluar.
Të dy studimet u shkruan nga Inspektori Yossi Hemi, një historian dhe drejtues i Qendrës së Trashëgimisë së Policisë së Izraelit. Për shumë muaj, Hemi kërkoi arkivat e policisë dhe arkivat e shtetit dhe mori dokumente, korrespondenca, vizatime dhe fotografi që dokumentonin prapaskenat e gjyqit, duke përfshirë rregullimet e forta të sigurisë, së bashku me rutinën e përditshme të Eichmann dhe ndërveprimin me hetuesit e tij.
“Studimi aktual paraqet historinë e Policisë së Izraelit në çështjen Eichmann në të gjitha aspektet e saj,” thotë Hemi. “Nga Njësia Iyar, për të kryer dënimin, së bashku me Shërbimin e Burgut. Roli i policisë shkoi përtej zonës së saj të përgjegjësisë, por pak njerëz e dinë dhe e vlerësojnë atë që bëri. Shpresoj që të dy studimet të zbulojnë një nga historitë më domethënëse në historinë e vendit dhe historinë e policisë në veçanti “.
Më 23 maj 1960, Kryeministri David Ben-Gurion doli në podiumin e Knesset në një nga fjalimet më historike në Izrael. Ai njoftoi se Adolf Eichmann, arkitekti i Zgjidhjes Finale – plani nazist për gjenocidin hebre – ishte kapur në Argjentinë dhe ishte sjellë në Izrael dy ditë më parë në një operacion të Mosadit. Me të zbritur në Izrael, Eichmann u mor në paraburgim në bazën e Agjencisë së Sigurisë së Izraelit në Jaffa. Ben-Gurion atëherë ngarkoi Policinë e Izraelit me marrjen në pyetje dhe sigurinë e tij.
Një nga vendimet e para të komisionerit të atëhershëm të policisë Yosef Nachmias ishte kthimi i kampit Jalama afër Haifa (tani Burgu Kishon) në një qendër paraburgimi të destinuar vetëm për Eichmann. Vendi u emërua “Iyar Base”, pas muajit hebraik në të cilin ai u kap dhe komandanti Shaul Rosolio (më vonë komisioneri i pestë i policisë së Izraelit) u emërua komandant i bazës. Ai kishte vetëm 48 orë për t’u përgatitur për transferimin e Eichmann nga GSS, më 26 maj.
Për sigurinë e Eichmann, dhjetëra oficerë policie u rekrutuan në Iyar, njësia speciale e ngritur për qëllimin e operacionit. Të gjithë ata iu nënshtruan një interviste personale, në mënyrë që të përjashtonin një lidhje familjare me të mbijetuarit e Holokaustit, gjë që mund t’ua kishte bërë të vështirë për të përmbushur rolin e tyre ose për të rrezikuar jetën e tij.
“Unë u pyeta nëse e dija çfarë i ndodhi hebrenjve gjatë luftës, nëse prindërit e mi vuajtën në Holokaust dhe nëse ndonjë nga të afërmit e mi ishte në një kamp përqendrimi,” thotë rreshteri Amram Lusky, i cili u intervistua para se të bashkohej me njësinë, pa e ditur për çfarë bëhej fjalë. “Për shkak të mbiemrit tim, ata menduan se erdha nga Evropa. Kur thashë se isha vendas i Marokut, ata më thanë:” Qëndro “.
“Një kamion i madh na solli në një strukturë të sigurisë në Jaffa. Ne e kaluam tërë natën duke hamendësuar se çfarë po ndodhte këtu. Të nesërmen, 25 maj, në mesditë, mbërritëm në Jalama. Ne e gjetëm bazën në një furi. Ata po evakuonin të gjithë të arrestuarit, duke rrëzuar mure, duke zbardhur mure të tjerë, duke ndryshuar sistemin e qelizave dhe duke ndërtuar një qelizë të sigurt – ende nuk ishte e qartë për kë “.
Në të njëjtën kohë, policia u përgatit për transferimin e Eichmann nga Jaffa. Drejtues i kolonës së sigurt ishte komandanti Yehuda Guy, kreu i Degës së Trafikut dhe Patrullës. Në një dokument që ai i dërgoi shefit të Divizionit të Organizatës së Policisë, Gjeneral Major Aharon Sela, Guy përshkruan operacionin kompleks:
“Më 25 maj 1960, unë u takova me H. nga GSS. Qëllimi i takimit ishte të përcaktonte masat për marrjen e të paraburgosurit prej tyre dhe transferimin e tij në Bazën Iyar. Në këtë takim, ai gjithashtu më dha detaje rreth i arrestuari, fakti që ai është dritëshkurtër dhe se syzet e tij ishin thyer gjatë udhëtimit nga vendi i tij i arrestimit. U vendos që të transferohej i arrestuari në mbrëmjen e 26 majit 1960, nën shoqërimin e tre automjeteve të sigurta dhe të shoqëruar nga oficerë, të cilët deri sa filloi misioni nuk dinin asgjë për qëllimin e udhëtimit.
“Në orën 21:50, u nisa me makinën numër 2 dhe u takova me H. në oborrin e Institutit të Mjekësisë Ligjore në Abu Kabir. Së bashku u nisëm për në institucionin e GSS ku po mbahej i arrestuari. Unë hyra në të paraburgosurin qelia dhe e njoftoi atë që unë duhej ta transferoja në vendin e tij të ri të paraburgimit. Edhe pse isha me uniformë, i arrestuari dridhej i gjithë. Ai mezi u qetësua, edhe pasi unë përsërita që isha një oficer policie dhe se ai nuk kishte asgjë për të frikë.
“I lidhur me dy oficerët e Njësisë Qendrore, unë e vendosa të arrestuarin në sediljen e pasme të makinës time, me H. që voziste pas meje, i shoqëruar nga siguria. Ndërkohë, në orën 21:54, u largua makina numër 1 dhe makina e pasme e numrit 3 për rrugën e Jeruzalemit, duke pritur rreth 200 metra nga porta hyrëse për në Mikveh Izrael. Kur hyra në mes të dy makinave të lartpërmendura, u nisëm për në Bazën Iyar, ndërsa H. u kthye në Tel Aviv. Në dalje nga Wadi Milk, I lidha sytë të arrestuarit, i cili përsëri tregoi shenja frike. Komandanti i Bazës Iyar priti të paraburgosurin nga ne”.
Rreth mesnatës, Eichmann u vendos në qelinë numër 1, e ndërtuar posaçërisht për të, me madhësi rreth 20 metra. Një dokument i dërguar Rosolio nga kreu i Degës së Organizatës së Policisë, i klasifikuar si konfidencial, detajonte kushtet e kërkuara në qeli: “Qelia e të arrestuarit do të ketë një tavolinë dhe karrige. Letra me shkrim do të jetë në tryezë. pranë të burgosurit do të ketë një laps në duar dhe do t’i dorëzohet të paraburgosurit për të shkruar. Ju lutemi planifikoni një shëtitje për të paraburgosurin në oborrin e rrethuar jashtë qelisë së të paraburgosurit. Një shëtitje në këtë oborr do të bëhet vetëm pasi një urdhër i komandantit të Byrosë 06.
“Salla e marrjes në pyetje do të jetë e pajisur me një tavolinë dhe dy karrige, një pajisje regjistrimi dhe një telefon. Dera e dhomës do të jetë e hapur gjatë marrjes në pyetje. I paraburgosuri do të jetë në gjendje të pi duhan gjatë marrjes në pyetje, aq sa dëshiron, me pëlqimin e hetuesit ”.
Nën vëzhgim të vazhdueshëm
Ruajtja e Eichmann ishte sfiduese. Frika ishte se ai do të përpiqej të shpëtonte, të bënte vetëvrasje në qelinë e tij ose se dikush do të përpiqej ta dëmtonte atë. Kjo është arsyeja pse Forca A numëronte 37 policë, të cilët ishin pranë tij 24 orë në ditë dhe nuk ishin të armatosur. Qelia e paraburgimit dhe rrethinat e saj u shpallën një zonë sterile. Vetëm oficerët e Policisë Kufitare, të cilët kryenin sigurinë rrethuese, mbanin armë.
Gjatë gjithë ditës, Eichmann qëndroi me një skuadër prej katër rojeve. Njëri u ul përballë tij në qeli; I dyti, i cili mbante çelësat e qelisë, qëndroi jashtë derës dhe pa Eichmann dhe policin brenda; I treti ishte te një derë në korridor dhe puna e tij ishte të aktivizonte një telefon në terren dhe një alarm nëse duhej; dhe i katërti patrulloi afër portave kryesore të kompleksit.
Eichmann-it iu dha një uniformë e mbyllur burgosje kaki. Drita në dhomën e tij ishte ndezur pa ndaluar, madje edhe natën, dhe policia nuk ia hoqi sytë – madje edhe kur ai ishte duke fjetur, duke bërë dush ose duke shkuar në tualet. Ata ishin të ndaluar të fillonin një bisedë me të. Kur i sollën ushqim, ai i falenderoi në gjermanisht me një “Danke schön”. Kur u udhëzua të bënte diçka, ai u përgjigj me fjalën gjermane Jawohl, që do të thotë “po, zotëri”, pasi komandantëve në ushtrinë naziste iu përgjigjën.
Në një dokument të brendshëm të shkruar nga Komandanti David Ofer, i cili u emërua komandant i kampit dy muaj më vonë, ai rishikon kushtet e izolimit dhe rutinën e përditshme të Eichmann.
“I arrestuari u zgjua nga ora 5: 30-6: 00 në mëngjes. Pasi u zgjua, ai bëri një dush, pastaj u vesh. Të arrestuarit iu dha rroba sipas motit, domethënë rroba të lehta në verë, dhe në të brendshme të ngrohta të dimrit, këmisha leshi, pantallona, një windbreaker dhe pantofla të mbushura. E gjithë kjo për ta mbajtur atë në gjendje të mirë shëndetësore përpara gjyqit. ”
Kur u rrua, atij iu sigurua një rroje elektrike, e cila u mor menjëherë pasi ai mbaroi. Një herë në dy ditë, ai lante rrobat dhe pastronte qelinë dhe tualetin.
Në orën 6:45 të mëngjesit, mëngjesi iu dha Eichmann nga oficeri i turnit, i cili ishte i pranishëm deri në fund të vaktit. Nga frika e helmimit, Eichmann hëngri nga racionet ushqimore të policëve. Në mëngjes atij iu dha një vakt qumështi, i cili përfshinte dy feta bukë, djathë, një vezë të zier fort, perime dhe fruta. Më pas, ai shkoi për një shëtitje gjysmë ore në oborr, pas së cilës ai u mor për pyetje në dhomën tjetër. Kjo zgjati ndërmjet tre dhe katër orë. Ai ndonjëherë u takua me avokatin e tij gjerman të mbrojtjes, Adv. Robert Servatius, i cili u punësua nga familja e tij. Servatius u bë i famshëm pasi mbrojti nazistët në gjykimet e Nurembergut.
Në orën 12:30 Eichmann drekoi, që përfshinte një pjatë me mish dhe një anë me patate ose oriz. Pas kësaj ai qëndroi në qelinë e tij, lexoi libra në gjermanisht dhe shkroi një ditar personal. Në orën 17:30 ai u pajis me një darkë me qumësht, dhe rreth orës 21:00. ai shkoi në shtrat.
Nga frika e helmimit, Eichmann hante nga racionet ushqimore të policëve (Arkivat e Policisë së Izraelit)
Oficeri Amram Lusky, i cili ishte një anëtar i Forcës A, tha: “Kur ai ha, ju uleni pranë tij dhe shikoni. Ju nuk i jepni atij një shans për të bërë asgjë. Eichmann veçanërisht i pëlqente majoneza. Në Pashkë, ai pyeti,” Çfarë është kjo gjë që ti më jep të ha? ‘ Ne i thamë se këto janë matza. Ai shikoi dhe hëngri “.
Forca A kishte për detyrë të siguronte që Eichmann t’i nënshtrohej një kontrolli shëndetësor të përditshëm nga dy mjekë të rregullt që shërbenin në polici, Dr. Zvi Wolstein dhe Dr. Brandstetter. Brandstetter ekzaminoi Eichmann më 3 gusht 1960 dhe zbuloi se gjendja e tij ishte normale, përveç presionit pak të lartë të gjakut. “I burgosuri është në ushqim të mirë dhe shëndet të përgjithshëm,” shkroi ai. “Ai është padyshim i aftë të kalojë testet që priten akoma prej tij.”
Në janar 1961, Byroja 06 mori informacione shqetësuese nga gjuetari nazist Simon Wiesenthal. Komandanti i byros, Avraham Zeliger, i dërgoi një letër komisionerit të policisë dhe Mossad, në të cilën ai shkruajti: “Klaus, djali i Eichmann, po planifikonte të rrëmbente një figurë hebre për një shkëmbim”. Klaus ishte një nga katër djemtë e Eichmann; Ai dhe dy vëllezërit e tij, Horst dhe Dieter, e admironin babanë e tyre dhe punën e tij. Vëllai i vogël, Ricardo, hoqi dorë nga veprimet e babait të tij dhe i dënoi hapur.
Midis janarit dhe marsit 1961, Eichmann iu nënshtrua një diagnoze gjithëpërfshirëse psikiatrike në qelinë e tij nga Dr. Shlomo Kulcsar, i cili ishte drejtori i repartit psikiatrik në Spitalin Tel Hashomer. Në një mendim dërguar Byrosë 06, psikiatri shprehet se ai u takua me Eichmann shtatë herë, me një psikolog klinik që u bashkua me të në disa prej seancave. Ndër të tjera, Dr. Kulcsar shkruan për përshtypjen e tij për qëndrimin e Eichmann ndaj familjes së tij.
“Gjatë ekzaminimit klinik, i pandehuri mezi tregoi ndonjë reagim emocional. Kur biseduam vazhdimisht për familjen dhe fëmijët e tij, nuk pamë ndonjë reagim tek ai. Vetëm dy herë pamë një aluzion emocionesh, pasi u zhytëm në çështje seksuale dhe ndërsa tregonte përvojat e tij drejt fundit të luftës dhe vrasjes së gjermanëve në bombardimet. Këtu ai u bë i hidhur, i dëshpëruar dhe i dëshpëruar dhe mërzitjet në fytyrën e tij u rritën “.
Gjyqtarët e Gjykatës së Lartë Benjamin Halevi, Moshe Landoi dhe Yitzhak Raveh, të cilët kryesuan gjyqin e Eichmann
Eichmann i tregoi psikiatrit historinë e tij të jetës. “Sipas përshkrimit të tij, babai i tij ishte menaxher i një kompanie tramvaji në Linz, Austri, dhe ai pretendoi se ai ishte një njeri serioz dhe i përpiktë, i cili kërkonte rend dhe nuk toleronte asnjë neglizhencë. Ai i pa fëmijët nga afër, nga personaliteti i tyre higjiena e rendit në fletoret e tyre. Ai i ndaloi fëmijët të flasin në tryezë dhe një shuplakë në fytyrë u lëshua lehtësisht nga duart e tij. I pandehuri ishte një student i keq dhe anashkalonte shkollën shpesh, dhe mezi ‘rrëshqiste ’nga një viti i klasës në tjetrin.
“Gjatë bisedave, ai përmendi se ndërsa ishte një oficer i lartë i SS, një i afërm i largët, një hebre, u soll një herë tek ai duke kërkuar ndihmë. Ai madje e puthi dhe e shpëtoi, duke e justifikuar atë si ndikimin e babait të tij arsim, i cili e detyroi atë të respektojë të afërmit e tij.
“Në krahasim me kujtimet për babanë e tij, i pandehuri nuk jep detaje për nënën. Kujtimi i tij i vetëm i lashtë për të është se një mbrëmje kur ai u hodh mbi kurriz ndërsa ajo i vinte shtratin e tij, dhe bërtiti” Shko vajzë “. Në përgjigje, ajo e goditi me shuplakë. Nëna vdiq nga tuberkulozi. Kur u pyet se çfarë ndjeu pas vdekjes së saj, ai u përgjigj: ‘Trishtim dhe tronditje e thellë’, pa asnjë emocion të ndjerë me fjalë. ”
Psikiatri shtoi se Eichmann kishte pesë vëllezër më të vegjël, dhe pas vdekjes së nënës babai i tij u martua përsëri dhe i dha dy vëllezër të tjerë.
Në biseda, Dr. Kulcsar e pyeti Eichmann për qëndrimin e tij ndaj hebrenjve. “Në të kaluarën, i pandehuri nuk kishte ide se çfarë ishte një hebre, dhe ai vizitoi disa herë shtëpinë e një djali hebre, madje ishte ftuar të vizitonte përsëri. Nëna e tij kishte të afërm hebrenj, dhe i pandehuri madje kishte një flirt të shkurtër me një vajzë hebre, e cila më vonë u martua me një nga miqtë e tij “.
Më vonë, psikiatri përmend një dialog midis tij dhe Eichmann:
“A keni ndjerë ndonjëherë pendim?”
Eichmann: “Po. Kur e anashkalova shkollën.”
Por psikiatri po fliste për shfarosjen e hebrenjve. Ai vazhdoi të pyeste: “A jeni ndjerë të paktën përgjegjës për veprimet tuaja?”
Eichmann: “Unë isha një nga 30 zyrtarët në këtë fushë. Të mos u bindesh urdhrave do të thoshte të kundërshtosh ligjet e shoqërisë. Unë jam një person që jeton vetëm në pozicionin e tij, jo më shumë.”
Psikiatri shkruan për mendimin e tij: “Gjatë jetës së tij, ai ndjeu frikë, pa e ditur pse. Ai nuk mund të shkonte në vende ku duhej të takonte të huaj, ai duhej të dinte paraprakisht se kush do të ishte i pranishëm. Në raste të tilla, pëllëmbët e tij do të djersitej.
“Në parti dhe SS ai fitoi vetëbesim. Kjo i dha atij një ndjenjë të përkatësisë. Reich ishte një ideal, për të ndihmuar në krijimin e një toke për brezat e ardhshëm gjermanë … ai anuloi angazhimin e tij të parë për arsye politike sepse e tij e fejuara i quajti ushtarët SS të marshuar ‘idiotë’ “.
Një nga citimet më tronditëse në raport është nga një test i kryer nga Dr. Kulcsar në Eichmann, i quajtur “testi Szondi” – një vlerësim i tipareve të personalitetit, bazuar në përgjigjen e subjektit ndaj imazheve të kriminelëve të shqetësuar mendërisht. Psikiatri i dërgoi rezultatet themeluesit të metodës, Dr. Léopold Szondi, i cili jetonte në Zvicër dhe nuk e dinte kush ishte subjekti.
“Dr. Szondi na tha se ai donte të kthente raportin sepse ai normalisht nuk pranon teste në këto kushte,” shkruan Kulcsar. “Por kur ai e shikoi raportin gjithsesi, ai pa që ishte një rast i veçantë, ndryshe nga çdo që kishte parë ndonjëherë më parë në 6,000 testet që kishte kryer në 24 vjet. Sipas përfundimit të tij, subjekti është një kriminel me një të pangopur epshi për vrasje. Ai është në gjendje të kryejë impulset e tij vrasëse nga epshi për pushtet dhe duke kapërcyer kufijtë e realitetit “.
Ben-Gurion vendosi që seancat në gjyqin Eichmann të zhvilloheshin në Beit Ha’am në Jeruzalem (sot Qendra Gerard Bachar), e cila atëherë ishte në ndërtim e sipër dhe u shndërrua në një gjykatë. Salla kryesore ishte e para-projektuar për rreth 800 vende, dhe vendndodhja e saj relativisht e izoluar lehtësoi sigurinë.
Në mënyrë që të zvogëlohej rreziku i përfshirë në transferimin e Eichmann në seancat ditore, policia vendosi që ai të qëndronte në një qeli paraburgimi që do të ndërtohej në Beit Ha’am. Puna e ndërtimit iu besua një njësie policie të formuluar posaçërisht për këtë qëllim dhe u quajt “Administrata Gjyqësore”. Gjeneral Majori Yekutiel Keren u emërua komandant i njësisë dhe Rosolio u emërua zëvendës i tij. Në një urdhër të lëshuar nga Rosolio, ai detajoi kushtet e Eichmann në Beit Ha’am:
“Veshje: Gjatë burgosjes – veshje që do t’i sigurohet nga depoja. Gjatë seancave dëgjimore – suita e tij private, e cila do të mbahet jashtë qelisë dhe do t’i dorëzohet para se të fillojnë seancat dhe do t’i merren atij pasi të mbarojnë. .
“Larja: Të pandehurit do të lejohet një dush i nxehtë një herë në ditë, larje dore para çdo vakti. Sapuni, peshqiri, pasta e dhëmbëve dhe furça do të vendosen pranë tasit të larjes. Para larjes, ata do t’i dorëzohen atij, dhe menjëherë pas të merret prej tij.
“Rruajtja: I pandehuri do të rruhet me një rruajtës elektrik të rimbushshëm, pa lidhje elektrike. Ai do të lejohet të rruhet para larjes. Bateria e pajisjes duhet të rimbushet çdo ditë. Pajisja duhet të merret kur të përfundojë rruajtja. Ndërsa rruajtja, larja , dhe tualeti, vëzhgimi do të vazhdojë pa ndalur.
“Ushqimi: I pandehuri do të marrë ushqimin e tij nga racionet e destinuara për anëtarët e forcës. Ai do të marrë tre vakte në ditë gjatë kohës së vaktit të anëtarëve të njësisë. Vaktet e tij do të vendosen në pjatën e tij pasi të merren nga gjenerali sasia, nga oficeri i turnit dhe i është sjellë personalisht nga i njëjti oficer. Ai do të marrë vetëm një lugë, të bërë nga metali ose plastika. Sapo të mbarojë ushqimi, enët do t’i merren prej tij. Uji i pijshëm do të jetë që i ofrohet atij me kërkesë.
“Kujdesi mjekësor: I pandehuri do të ekzaminohet çdo ditë nga një mjek. Rezultatet e testit do të regjistrohen në një libër të rishikimit mjekësor të vendosur pranë zyrtarit të turnit. Asnjë ilaç nuk do t’i jepet të pandehurit pa udhëzimin e mjekut, dhe në prani të oficeri i turnit.
“Pirja e duhanit: I pandehuri lejohet të pijë tetë cigare në ditë. Ata duhet të jepen pas ngrënies dhe me kërkesën e tij.
“Leximi: I pandehuri do të pajiset me libra. Ai do të pajiset me syze, të cilat do t’i merren pas leximit.
“Kërkesa të veçanta: Çdo kërkesë nga i pandehuri do t’i drejtohet oficerit të turnit. Nëse është e nevojshme, do t’i dërgohet komandantit të njësisë për miratim.
“Pastrimi: I pandehuri do të pastrojë dhomën dhe tualetin e tij. Për këtë qëllim, ai do të pajiset me një kovë, leckë dhe një shkop. Pas përfundimit të pastrimit, ata do t’i merren atij.
“Lavanderi: I pandehuri do të lajë rrobat e tij. Ai do të pajiset me sapun për këtë qëllim dhe një vend për të varur lavanderi për t’u tharë.
“Mobilje: I pandehuri do të pajiset me një shtrat pa elementë të mprehtë, dyshek dhe batanije sipas nevojës. Një tavolinë dhe një karrige të vogël.
“Sjellja e të pandehurit: Mos hyni në asnjë bisedë me të. Përgjigjet duhet të jenë formale dhe të shkurtra.”
Natën e 4-5 Prillit 1961, Eichmann u transferua në Beit Ha’am. Në makinën e policisë ulur pranë tij ishte polici Amram Lusky dhe komandanti i ndërrimit të Forcës A, inspektori i ndjerë David Franco. “Eichmann iu vu në pranga Frankos nga njëra anë dhe mua nga ana tjetër”, thotë Lusky. “Përpara ishin ulur gjeneral-majorët, Yaakov Kenner dhe Amos Ben-Gurion, djali i kryeministrit. Udhëzimet që morëm ishin të thjeshta: nëse diçka ndodh gjatë rrugës, ne jemi të parët që mbulojmë Eichmann dhe e mbrojmë atë.”
Qelia e Eichmann ndodhej në katin e dytë, pak mbi sallën e gjyqit. Nuk kishte oborr dhe dy dritaret e mbyllura përballeshin me një korridor të brendshëm. Çdo mëngjes ai sillej nga atje në diskutime, rreth orës 20:30. Israel Nachmias, polici që ruante Eichmann si në qelinë e qelqit në sallën e gjyqit ashtu edhe në atë të paraburgimit, thotë se njerëzit që e intervistuan atë nuk e dinin se pavarësisht nga mbiemri i tij, gjyshërit e tij jetonin në Greqi dhe u vranë në Aushvic.
“Kur Eichmann ishte në qeli, ai lexoi shumë libra dhe procesverbalet e gjyqit, të cilat i vendosi në tryezë në mënyrë të rregullt. Mbaj mend një ditë, një polic hapi dritaren dhe letrat u shpërndanë. Eichmann ishte shumë i zemëruar “.
Në të kundërt, pas dëshmisë shqetësuese të Ka-Tsetnik, më 7 qershor 1961, Eichmann u dërgua përsëri në qelinë e tij. Ai u ul i qetë në tryezë. “Unë hyra në të dhe u habita,” i tha Franco familjes së tij. “Unë pashë të arrestuarin të zënë me një vizatim optimist të luleve dhe fluturave. Unë u mërzita dhe pyeta se si ai guxoi të vizatonte një pikturë të tillë pas një dëshmie të tillë. Eichmann u përgjigj: “Unë thjesht po ndiqja urdhrat”.”
Litari i përdorur në ekzekutimin e Eichmann më 31 maj 1962 (Arkivi i Shërbimit të Burgut në Izrael)
Më 8 gusht 1961, pas katër muaj dëshmie tronditëse, faza e parë e gjyqit përfundoi. Eichmann u kthye në Bazën Iyar. Vendimi, i cili u dha për tre ditë, u lexua në 11 Dhjetor, dhe dënimi u lexua në 15 Dhjetor. Eichmann u dënua me vdekje.
Pas dëgjimit, ai u kthye në qelinë e tij në Beit Ha’am. “Ai ishte i qetë dhe u ul për të lexuar një libër rreth balenave”, përshkroi Lusky.
Eichmann apeloi dënimin, por apeli i tij u refuzua. Ai më pas u bë një i burgosur dhe u transferua në Shërbimin e Burgut dhe u strehua në një krah të izoluar të Burgut Ramla. Më 29 maj 1962, ai i kërkoi falje Presidentit Yitzhak Ben-Zvi dhe dy ditë më vonë presidenti njoftoi se kërkesa ishte refuzuar.
Nga ai moment e tutje, Shërbimi i Burgut shpalli fillimin e “Operacionit X” – duke u përgatitur për ekzekutimin e planifikuar për në 1 Qershor, pak pas mesnatës. Varja ishte ngritur tashmë në shkurt, pranë qelisë së Eichmann. Krematoriumi, i cili ishte menduar për djegien e trupit të tij, u vendos përtej gardhit, në vendin e tani burgut Neve Tirza.
Në mbrëmje, rojet thyen murin që e ndante nga dhoma e varur. Gardiani i burgut Avraham Merhavi e drejtoi Eichmann, të veshur me rroba të Shërbimit të Burgut ngjyrë kafe dhe të veshur sandale me çorape, deri në trekëmbësh. Komisioneri i Shërbimit të Burgut, Gardiani Avraham Nir ishte i pranishëm; Bureau 06 Hetuesi, Kryeinspektori Mickey Goldman; Inspektori David Franco; një mjek, katër gazetarë dhe katër roje. Rojet lidhën duart dhe këmbët e Eichmann. Ai nuk pranoi t’i mbulonte sytë.
“Kur kreu i Degës së Organizatës njoftoi se unë do të isha një nga dy dëshmitarët e policisë që do të isha i pranishëm në ekzekutimin e tij, u ndjeva i kënaqur,” tha Goldman. “Eichmann u fut në qelinë e varjes dhe në të djathtë ishte një ekran. Ne e dinim se pas tij ishin dy oficerë të Shërbimit të Burgut; se kishte dy butona atje dhe se kur të jepej urdhri, ata do t’i shtypnin.
“Unë isha duke qëndruar një metër larg Eichmann. Ai ishte disi i paqartë. Para kësaj ai piu gjysmë shishe verë. Kur qëndroi nën varje, ai u përpoq të mbahej. Ata që e njihnin e dinin këtë kur u mërzit – për shembull , kur ai kishte vështirësi gjatë hetimit duke iu përgjigjur diçka inkriminuese – gishti i tij i majtë i dridhej. Unë pashë gishtin e vogël, dhe ai ishte duke u dridhur.
“Kur pa gazetarët që nxirrnin fletore, Eichmann foli. Ai tha:” Rroftë Gjermania, rroftë Argjentina, rroftë Austria, këto janë tre vendet që u detyrohem shumë. Pas një kohe, të gjithë do të takohemi, pasi njerëzit e vdekshëm bëjnë. Unë bëra atë që më thanë. Unë ndoqa urdhrat. ‘
“Unë e shikova dhe nuk ndjeva asgjë. Nuk ka hakmarrje njerëzore për atë që na bënë. Vetëm Zoti mund të hakmerret. Kështu që një person u var. Çfarë është kjo krahasuar me pjesën tjetër, krahasuar me motrën time dhjetë vjeçare , i cili u vra në Belzec me prindërit e mi.
“Kur u dha komanda: Vepro!”, personeli i Shërbimit të Burgut shtypi butonat”.
Tre minuta më vonë, mjeku vendosi kohën e vdekjes: 11:58 pasdite. Eichmann mbeti i varur për rreth një orë. Në 1 të mëngjesit në 1 qershor, trupi i tij u mor nga litari nga gjashtë roje, u mbështoll në një çarçaf dhe batanije dhe u vendos në një karrocë dore. Nga atje u transportua në krematorium.
Kryeinspektori Mickey Goldman mori pjesë në djegies. “Ishte një natë e zezë dhe e mjegullt”, tha ai. “Ne ecëm përgjatë dritave pranë gardhit drejt sobës, atje ku do të sillej trupi i Eichmann. Shikova dritat dhe thashë me vete:” Si në Auschwitz “. Por kësaj here nuk është Aushvici im, është Aushvici i tij.
“Pastaj, ata nxorën hirin dhe i vunë në një kallaj. Unë u habita kur pashë se sa pak hirit kishte mbetur nga trupi i njeriut. Më kujtoheshin malet e hirit në Aushvic, dhe vetëm atëherë e kuptova se sa njerëz ishin djegur atje .
“Me këtë kallaj, që përmbante hirin e Eichmann, unë shkova në portin e Jaffa, me komisionerin e Shërbimit të Burgut. Ne hipëm në anijen e policisë dhe ajo u nis. Kur arritëm gjashtë milje jashtë kufijve të Izraelit, komisioneri hapi urnën , dhe së bashku me të hodhëm hirin në valët e detit. Unë në atë moment thashë instinktivisht: ‘Kështu mund të zhduken të gjithë armiqtë e tu, Izrael.’ Dikush pranë meje tha ‘Amen’. Nga era disa nga hiri hynë në sytë e mi. Një nga të pranishmit tha se Eichmann vazhdon të persekutojë Judenjtë edhe pas vdekjes së tij dhe qesh “.
Ironia e fatit te ebrenjve të shfarosur me gasin e shpikur nga nje shkencetar ebre….
Clara Immerwahr, shkencëtarja hebreje, qé kreu vetëvrasje kundër përdorimit të gazit helmues, të krijuar nga bashkëshorti i saj Fritz Haber.
Clara Immerwahr (1870 – 1915) lindi në Silesi në një familje të pasur hebreje dhe, pasi studioi në shkollat e vajzave dhe provimet rigoroze të pranimit në universitet, arriti të diplomohej në Kimi në Universitetin e Wroclaw.
Ajo ishte gruaja e parë në Gjermani qe studioi ne kete dege dhe më vonë mori edhe doktoraturën.
Ajo u martua, në moshën tridhjetë vjeçare, me Fritz Haber (1868-1934), një kimist i shkëlqyer, nga një familje hebreje.
Fillimisht ajo bashkëpunoi në kërkimet e tij siç mund të konkludohet nga dedikimet qe ai i dedikoi për tekstet që botoi: “Për gruan time të dashur Clara Haber, Ph.D., në shenjë mirënjohjeje për bashkëpunimin e saj të heshtur”.
Pas lindjes së djalit të saj Hermann, një fëmijë me shëndet të dobët, i cili mori një pjesë të madhe të vëmendjes së nënës së tij, në pak kohë që kishte mbetur nga puna e amvises, Clara organizoi konferenca publike me temë:
“Kimia në kuzhinë dhe në punët e shtëpisë” ajo synonte të edukojë gratë për përdorimin e kimikateve të përdorura zakonisht në shtëpi.
Haber-ët u bënë të pasur pasi shpikja e Haber-it për sintezën e amoniakut nga hidrogjeni dhe azoti atmosferik u industrializua nga Carl Bosch.
Por Clara ishte shumë e pakënaqur me marrëdhënien e saj me burrin e saj dhe me jetën e saj të zbritur në rolin e gruas dhe nënës: “Ka qenë gjithmonë mënyra ime e të menduarit se një jetë ia vlen të jetohet vetëm nëse i keni përdorur plotësisht të gjitha aftësitë tuaja. Une u përpoqa të kem çdo lloj eksperience që ofron jeta njerëzore. Pikërisht nën këtë impuls, ndër të tjera, vendosa të martohem në atë moment… jeta që pata ishte shumë e shkurtër… dhe arsyet kryesore janë shtypja e Fritz-it. Mënyrë për ta vënë veten të parin në çdo gjë…, kështu që një personalitet më pak i pamëshirshëm vetëpohues thjesht u shkatërrua.”
Në shpërthimin e Luftës së Parë Botërore, kërkimet e të shoqit çuan në shpikjen e gazeve asfiksuese të cilat ai i vuri në dispozicion industrisë së luftës.
Klara u përpoq në çdo mënyrë ta largonte atë, por pa sukses.
Haber kishte sintetizuar disa gazra me bazë klori, më i famshmi që ishte i ashtuquajturi “gazi i mustardës” (tioeteri i kloroetanit) i përdorur në betejën e dytë të Yprès nga gjermanët nën mbikëqyrjen e Haberit më 22 prill 1915, duke shkaktuar 5000 vdekje në dhjetë minutat e para. Quhej gaz mustardë dhe ishte arma e parë e shkatërrimit në masë.
Haber festoi “suksesin” e Betejës së Yprès dhe promovimin e tij në gradën e kapitenit, gjatë një mitingu në vilën e tij më 1 maj 1915.
Natën e nderimit te 1 në 2 maj, Klara kreu vetëvrasje duke qëlluar veten me pistoletën standarde të të shoqit në kopshtin e vilës: mënyra e saj për t’u deklaruar “jo bashkëpunëtore në shfarosjen”.
Vetëvrasja e Klarës mbeti kryesisht në hije. Gjashtë ditë pas vdekjes së tij, vetëm gazeta lokale raportoi se “gruaja e Dr. H. e Shërbimit Sekret, aktualisht në front, i dha fund jetës duke qëlluar veten. Arsyet për gjestin e pakënaqur të gruas nuk dihen”.
Para vdekjes së saj, Clara kishte shkruar letra duke shpjeguar gjerësisht vendimin e saj, por ato u zhdukën. Haber më vonë shpiku edhe Zyklon, i cili u përdor në dhomat e gazit të kampeve naziste të përqendrimit.
Në vitin 1918 ai mori çmimin Nobel në Kimi për “sintezën e amoniakut”.
Marrë nga: Shkencëtarët në kohën e Liliana Moro dhe Sara Sesti
Libri i princit Harry po bën shumë bujë, edhe pse nuk ka dalë akoma në shitje. BBC ka arritur të sigurojë një kopje të librit ‘Spare’ nga libraritë e Spanjës, pasi atje ka dalë gabimisht në shitje më herët. Akuzat që bën Harry janë bombastike. Ja disa prej tyre:
Harry dhe William i kërkuan babait të tyre të mos martohej me Camilla-n.
Harry shkruan se iu lutën babait nga frika se ajo do kthehej në njerkën e keqe. Bashkë me vëllanë, ai bëri disa takime të ndara me Camilla-n. Në libër thuhet se ai dhe William ishin të gatshëm ta falnin atë në zemrat e tyre, nëse Camilla mund ta bënte të lumtur babanë e tyre.
Një mesazh nga Diana nga përtej varrit
Harry tregon në libër se si trishtimi për vdekjen e nënës së tij, Dianës, bëri që të kërkonte ndihmë nga një grua që thuhet se kishte fuqi mistike. “Nëna jote thotë se ti po bën jetën që ajo nuk mundi ta bënte. Ju po jetoni jetën që ajo donte për ju,” i tha parashikuesja.
Babai nuk e përqafoi kur vdiq Diana
Në kujtimet e tij, Harry përshkruan momentin kur babai i tij, Charles, i dha lajmin se Diana ishte përfshirë në një aksident me makinë. Harry thotë se babai i tij nuk është i mirë në shprehjen e ndjenjave, madje nuk e përqafoi pas lajmit. Më vonë, Harry thotë se e përsëriti udhëtimin që bëri Diana me makina kur humbi jetën, me shpresën se do e mbyllte si kapitull, por kjo e bëri të kishte më shumë dyshime për shkakun zyrtar të vdekjes.
Vëllai e shembi përtokë pas një sherri
Harry pretendon se vëllai i tij, William e kapi për jake, ia grisi varësen dhe e rrëzoi në dysheme në vilën e tij në Londër. Në libër thuhet se sherri nisi pas komenteve që bëri William për Meghan, duke thënë se ajo ishte e vështirë, e vrazhdë dhe e bezdisshme. Kur Harry i tha se ai ishte papagalli që po ushqente mediat me lajme, ai shkoi drejt tij, e kapi për jake dhe e rrëzoi në tokë. “Rashë mbi tasin e qenit, i cili u thye poshtë shpinës. Copat më prenë. Mbeta i shtrirë dhe i trullosur për një moment, pastaj u ngrita në këmbë dhe i thashë të dilte jashtë”, tregon Harry.
Si e humbi Harry virgjërinë pas një pub-i
Harry tregon se ishte 17 vjeç kur e humbi virgjërinë me një të grua të moshuar në një fushë pas një pub-i. Ai thotë se ishte një eksperiencë poshtëruese. Harry tha se gruaja e e trajtoi atë si një ‘hamshor të ri’.
Përdori kokainë kur ishte 17 vjeç
Harry thotë se atij iu ofrua kokainë në shtëpinë e dikujt kur ishte 17 vjeç. Ai pranon se e ka marrë këtë drogë edhe në raste të tjera, por nuk i ka pëlqyer. Harry rrëfen edhe se ka tymosur kanabis në kolegjin ‘Eton’ kur ishte nxënës. Po ashtu gjatë një udhëtimi në Kaliforni, thotë se ka marrë kërpudha magjike.
Vrau 25 talebanë duke luftuar në Afganistan
Ndërsa shërbente si pilot helikopteri në Afganistan në vitet 2012-2013, ai thotë se mori pjesë në gjashtë misione, ku përfshiheshin edhe vrasjet, por ai i shihte ato si të justifikueshme. “Nuk është një statistikë që më mbush me krenari, por as nuk më lë të turpëruar. I zhytur në vapën dhe konfuzionin e luftimeve, nuk i shihja ata 25 si njerëz. Ata ishin si gurë shahu që hiqeshin nga tavolina, njerëz të këqij që eliminoheshin para se të vrisnin njerëz të mirë”.
Meghan ofendoi Kate duke i thënë se e ka trurin si bebe
Harry tregon në libër se si gruaja e tij, Meghan kishte ofenduar kunatën Kate, duke thënë se ajo kishte trurin e një bebeje. Kjo ndodhi përpara dasmës mbretërore të vitit 2018. Gjatë përplasjes, Kate pranoi se ajo e kishte bërë gruan e tij të qante. William reagoi duke i thënë Meghan: “Kjo ishte shumë brutale, këto gjëra nuk bëhen këtu”. Kurse Meghan i tha: “Hiqe atë gisht nga fytyra ime”.
Babai iu lut vëllezërve që të mos ziheshin
Pas funeralit të Dukës së Edinburgut në vitin 2021, Harry përshkruan një tjetër konfrontim mes tij dhe vëllait. Harry thotë se babai Charles hyri mes tij dhe William dhe iu tha atyre: “Ju lutem, djema, mos i bëni vitet e mia të fundit një mizerje”.
William ishte trashëgimtari dhe Harry ishte ‘rezerva’.
Harry shkruan se kur ishte 20 vjeç, i thanë se Charles i kishte thënë Dianës: “Fantastike, më ke dhënë një trashëgimtar dhe një rezervë (spare). E ke bërë punën tënde”. Nga kjo e ka marrë titullin edhe libri me kujtime ‘Spare’ (Rezerva).
Biznesmeni me lidhje të ngushta me Kremlinin, Yevgeny Prigozhin, pranoi të hënën se ai kishte ndërhyrë në zgjedhjet amerikane dhe do të vazhdojë ta bëjë, duke konfirmuar për herë të parë akuzat e hedhura poshtë për vite me radhë.
“Zotërinj, ne kemi ndërhyrë, po ndërhyjmë dhe do të ndërhyjmë. Me kujdes, saktë dhe në mënyrën tonë, siç dimë të bëjmë”, u mburr zoti Prigozhin në komentet e postuara në rrjetet sociale.
Deklarata nga ai që njihet si “kuzhinieri i Putinit” vjen një ditë para se amerikanët të hedhin votën në ato që njihen si zgjedhjet e mesmandatit, pas një kërkesë për komentonte mbi këtë çështje.
Ndërkohë në Shtetet e Bashkuara, një zëdhënës i Departamentit të Drejtësisë nuk pranoi të komentonte mbi zhvillimin.
Ky ishte pranimi i dytë i rëndësishëm në muajt e fundit nga biznesmeni 61-vjeçar, i cili ka lidhje me Presidentin Vladimir Putin. Biznesmeni Prigozhin më parë është përpjekur të mbajë aktivitetet e tij jashtë syrit të publikut ndërsa tani duket gjithnjë e më i interesuar për të fituar ndikim politik.
Në shtator, ai deklaroi publikisht se qëndronte pas kompanisë së mercenare, grupit Wagner, çka ishte mohuar më parë nga vetë ai. Biznesmeni Prigozhin foli hapur për përfshirjen e mercenarëve të Grupit Wagner në agresionin 8-mujor rus në Ukrainë.
Firma kontraktore ushtarake gjithashtu ka dërguar forcat e saj në vende si Siria dhe Afrika Nën-Sahariane.
Kohët e fundit kanë dalë pamje filmike të një burri që i ngjan rusit Prigozhin, i cili shihet duke vizituar kampet e të burgosurve rus për të rekrutuar individë që të luftojnë në Ukrainë.
Në vitin 2018 Shtetet e Bashkuara ngritën akuza ndaj Yevgeny Prigozhin-it si dhe ndaj më shumë se 10 shtetasish të tjerë rusë e tre kompanive ruse, lidhur me rolin e tyre në drejtimin e një fushate të fshehtë në mediat sociale me qëllimin për të përçarë publikun amerikan para zgjedhjeve presidenciale të vitit 2016 që u fituan nga republikani Donald Trump.
Një aktore iraniane e Netflix-it ka zhveshur hixhabin dhe rrobat e saj islame shtresë pas shtrese deri në të brendshmet e saj në një protestë sfiduese kundër ligjeve autoritare të regjimit të veshjeve.
Elnaaz Norouzi, 30 vjeç, ndau një video në të cilën ajo hodhi shaminë e saj të imponuar nga shteti dhe qëndronte topless në shenjë solidariteti me demonstratat masive që tronditën Iranin që nga vdekja në paraburgim e Mahsa Amini, 22 vjec e cila u arrestua nga policia e moralit për ‘veshje të papërshtatshme ‘.
Norouzi, e cila luan në Lojërat e Shenjta, u tha dy milionë ndjekësve të saj:
“Unë nuk po promovoj lakuriqësinë, po promovoj lirinë e zgjedhjes!”
Në video aktorja shihet fillimisht duke qëndruar vetëm me duart, sytë dhe këmbët e saj të dukshme, me pjesën tjetër të trupit të mbuluar me një hixhab të zi dhe rroba.
Më pas, ajo heq çdo veshje shtresë pas shtrese dhe i lëshon flokët në kundërshtim të guximshëm kundër ligjeve të shtetit autoritar të veshjeve për gratë.
Irani i përfshirë nga protestat që nuk ndalet. Sipas Le Monde në këto protesta po kërkohet “Vdekje Republikës Islamike!” Irani ndodhet nën rebelimin prej zemërimit të protestuesve që nga vdekja më 16 shtator e 22-vjeçares Mahsa Amini, e cila ra në koma dhe vdiq pasi u arrestua nga Policia e Moralit.
Më 16 shtator 2022, një vajzë 22-vjeçare iraniane e quajtur Mahsa Amini, e njohur gjithashtu si Jina Amini ose Zhina Amini vdiq në Teheran, Irani, në rrethana të dyshimta, dyshohet se për shkak të brutalitetit të policisë.
Patrulla udhëzuese, e quajtur Policia Morale e Komandës së Zbatimit të Ligjit të Iranit, arrestoi Amini për mosmbajtje të hixhabit në përputhje me standardet e qeverisë. Policia tha se ajo pati një atak në zemër në një stacion policie, ku ra në dysheme dhe vdiq pas dy ditësh në koma. Dëshmitarët okularë dhe gratë që u ndaluan me Aminin thanë se ajo ishte rrahur rëndë, gjë që përveç skanimeve mjekësore të saj të rrjedhura, bëri që vëzhguesit e pavarur të diagnostikonin të thonë se ajo vdiq nga hemorragjia cerebrale dhe goditje në tru, pasi u godit nga policia.
Vdekja e Aminit ka sjellë një seri protestash në shkallë të gjerë në të gjithë vendin duke tërhequr vëmendjen ndërkombëtare. Përfshirë një deklaratë nga Komisioneri i Lartë i Kombeve të Bashkuara për Refugjatët, duke vënë në fokus dhunën ndaj grave në Republikën Islamike të Iranit. Disa liderë, organizata dhe njerëz të famshëm në mbarë botën e dënuan incidentin dhe shprehën solidaritetin me protestuesit. Departamenti i Thesarit i Shteteve të Bashkuara vendosi sanksione ndaj Policisë së Moralit dhe udhëheqësve iranianë të organizatave të ndryshme të sigurisë.
Qeveria e Iranit po përpiqet që me dhunë të shtypte protestat, duke qëlluar protestuesit me breshëri plumbash gjuetie dhe fishekë metalikë, duke vendosur gaz lotsjellës dhe topa uji, duke bllokuar aksesin në shumë aplikacione duke përfshirë Instagram dhe WhatsApp dhe duke kufizuar aksesin në internet për të zvogëluar aftësinë e protestuesve për t’u organizuar. Këto mund të jenë kufizimet më të rënda të internetit në Iran që nga viti 2019, kur interneti u mbyll plotësisht.
Rrethanat e vdekjes
Më 13 shtator 2022, Mahsa Amini, një vajzë 22-vjeçare nga Saqqez, Provinca Kurdistan, Iran, u arrestua nga Patrulla e Udhëzimit në hyrje të autostradës Shahid Haghani ndërsa ishte në Teheran me familjen e saj. Më pas ajo u transferua në kujdestarinë e agjencisë së Policisë Morale.Vëllait të saj, Kiaresh (Ashkan) Amini, i cili kishte qenë me të kur ajo u arrestua, iu tha se ajo do të dërgohej në qendrën e paraburgimit për t’iu nënshtruar një “klasi informues” dhe do të lirohej një orë më vonë. Vëllai i saj priti në komisariat për dy orë dhe u informua se motra e tij kishte pasur një atak në zemër dhe një sulm në tru. Ajo u dërgua në Spitalin e Kasrës me ambulancë.
Sipas kushëririt të Aminit, Erfan Mortezaei, ajo është torturuar dhe fyer në furgon, siç dëshmuan edhe të arrestuarat që ishin me të. Pasi mbërriti në komisariat, ajo filloi të humbiste shikimin dhe i ra të fikët. U deshën 30 minuta që të mbërrinte ambulanca dhe një orë e gjysmë që ajo të shkonte në spitalin e Kasrës.
Për dy ditë, Amini ishte në koma në Spitalin Kasra në Teheran, gjë që çoi në fillimin e protestave kundër Policisë të Moralit dhe Patrullës së Udhëzuesit dhe ligjit për hixhabin. Ajo vdiq në njësinë e kujdesit intensiv më 16 shtator.
Dëshmi dhune
Spitali i Kasrës ishte vendi ku vdiq Amini. Klinika ku u trajtua Amini lëshoi një deklaratë në Instagram duke thënë se asaj i kishte vdekur truri kur u shtrua. Postimi në Instagram që atëherë është fshirë.
Vëllai i Aminit, Kiareshi, ka vërejtur të nxira në kokë dhe në këmbë. Gratë që u ndaluan me Aminin thanë se ajo ishte rrahur rëndë për rezistencë ndaj fyerjeve dhe mallkimeve të oficerëve që e kishin arrestuar.
Një numër mjekësh menduan se Amini pësoi një dëmtim të trurit bazuar në simptomat klinike, duke përfshirë gjakderdhje nga veshët dhe mavijosje nën sy.Kjo u konfirmua gjithashtu nga skanimet e supozuara mjekësore të kafkës së saj, të zbuluara nga aktivistët, duke treguar thyerje kockore, hemorragji dhe edemë të trurit.
Sipas Iran International, qeveria iraniane po falsifikonte të dhëna të rreme mjekësore për Mahsa Amini, duke treguar se ajo kishte një histori të sëmundjeve të zemrës. Më 20 shtator, Dr. Massoud Shirvani, një neurokirurg, pohoi në një TV shtetëror se Amini kishte një tumor në tru që u nxor në moshën 8-vjeçare.
Deri më 21 shtator, spitali kishte lëshuar skanimet paraprake CT. Mbështetësit e qeverisë deklaruan se skanimet CT treguan stres psikologjik të shkaktuar nga një operacion i mëparshëm i trurit; Kritikët thanë se skanimet treguan rrahje fizike dhe trauma. Qeveria iraniane deklaroi se Amini kishte një operacion në tru në moshën pesë vjeçare. Ndërsa babai i Aminit deklaroi “Ata po gënjejnë… Ajo kurrë nuk ka pasur ndonjë sëmundje, nuk ka bërë kurrë një operacion.” Dy shokë të klasës, të intervistuar nga BBC, thanë se nuk ishin në dijeni që Amini ishte ndonjëherë në spital.
Protestat në rrugë dhe gjak
Njerëzit protestojnë kundër vrasjes së Mahsa Amini
Më 17 shtator, disa orë pasi Mahsa Amini vdiq, demonstruesit u mblodhën jashtë spitalit Kasra në Teheran, ku Amini ishte trajtuar. Grupet e të drejtave të njeriut raportuan se forcat e sigurisë përdorën sprej piper kundër protestuesve dhe se disa u arrestuan.
Më pas shpërtheu një sërë protestash për vdekjen e Aminit, duke përfshirë në Saqqez, vendlindjen e saj. Disa bërtisnin “vdekje diktatorit”, dhe slogane feministe kurde si “grua, jetë, liri”.
Një zëdhënës i Hengaw, një grup kurd për të drejtat e njeriut, deklaroi se “institucionet e sigurisë e detyruan familjen Amini që të mbante funeralin pa ndonjë ceremoni për të parandaluar tensionet”. Organizatat e shoqërisë civile kurde u raportuan gjithashtu se kishin bërë thirrje për një grevë të përgjithshme në të gjithë Kurdistanin.
Nga 18 shtatori, protestat dhe marshimet u përhapën dita ditës në qytete të ndryshme. Rrugët e Sanandajt të dielën u mbyllën pjesërisht dhe forcat e sigurisë u shpërndanë në të gjithë qytetin pas një nate protestash kundër kodit të rreptë të veshjes të Republikës Islamike të Iranit.
Sipas Organizatës për të Drejtat e Njeriut Hengaw, forcat e sigurisë qëlluan mbi protestuesit në Kurdistan më 19 shtator, duke vrarë pesë—dy në vendlindjen e Amini, Saqqez; dy në qytetin e Divandarreh; dhe një në Dehgolan. Demonstratat popullore u përhapën në qytete të tjera të Iranit, duke përfshirë Teheranin, Rashtin, Esfahanin, Karaxhin, Mashhadin, Sanandajn, Saqqezin, Ilamin dhe qytete të tjera dhe policia speciale e qeverisë iraniane ushtroi dhunë dhe forcë, si rezultat i të cilave shumë u plagosën dhe disa aktivistë politikë u arrestuan.
Më 20 shtator, protestat vazhduan dhe njerëzit marshuan në Teheran, Sari, Tabriz, Mashhad, Qom, Kerman, Hamedan, Sanandaj dhe Kish dhe qytete të tjera duke brohoritur parulla kundër hixhabit të detyrueshëm dhe Policisë së Moralit. Në Sari, gratë dogjën hixhabet e tyre në një zjarr para turmave brohoritëse.
Më 22 shtator, protestat në Teheran dhe qytete të tjera çuan në djegien e stacioneve të policisë dhe makinave.
Sipas Organizatave të të Drejtave të Njeriut në Iran, që nga 25 shtatori, të paktën 54 persona ishin vrarë dhe qindra gra ishin arrestuar dhe abuzuar nga autoritetet.
Që nga vera në Iran, gratë kanë ndërmarrë veprime për të kundërshtuar ndalimin e hixhabit. Sipas ligjeve të sheriatit të miratuara në vend pas Revolucionit Islamik të vitit 1979, të gjitha grave u kërkohej të mbanin shami dhe veshje të gjata e të gjera në publik, ndërsa gratë që nuk mbanin shami gjobiteshin dhe burgoseshin. Megjithatë, vite pas revolucionit, thuhet se zyrtarët qeveritarë kishin vështirësi në zbatimin e këtij ligji dhe veshja e grave nuk kontrollohej në mënyrë të barabartë në të gjithë vendin. Gratë filluan protestat për të kundërshtuar shtypjen dhe shumë burra mbështetën gratë.
Ndërsa zemërimi për kufizimet politike dhe sociale në vend, veçanërisht në mesin e të rinjve, është rritur, vdekja e Amini preku thellë iranianët. Njerëzit u zemëruan kur autoritetet mohuan përfshirjen e policisë dhe kërkuan që oficerët në paraburgim të ndiqen penalisht. Nëpër protesta bëhet thirrje për heqjen e policisë së moralit dhe për t’i dhënë fund regjimit të Sheriatit në Iran. Protestat që morën shkas nga vrasja e Aminit janë një shenjë rebelimi kundër ligjeve strikte konservatore të vendit. Gratë e vajzat kanë hequr hixhabët e shamitë, nisi po ashtu një aksion prerje flokësh në rrjetet sociale. Veprimet e grave dhe vajzave po mbështeten edhe nga të rinjtë e burrat.
Vlerësohet se më shumë se një mijë persona kanë humbur jetën në përleshjet mes forcave të sigurisë dhe protestuesve në Iran në vitet 2020-2021.
Protestat në Iran nuk po ndalen, në mbi 40 qytete sipas Le Monde. Në një intervistë me Le Monde, Azadeh Kian, profesoreshë e sociologjisë në Université Paris-Cité, shpjegoi se zgjedhja e Ebrahim Raissit si president në qershor 2021 ka rritur shtypjen e grave iraniane. Pyetjes se si ajo e vlerëson rëndësinë dhe ndikimin e protestave të vazhdueshme pas vdekjes së Mahsa Amini, Azadeh Kian përgjigjet: Risia është se sot janë gratë në ballë të lëvizjes protestuese. Më parë, nuk ishte kështu, ose jo aq shumë. Dhe shumë të rinj po mbështesin gjithnjë e më shumë të rejat që po protestojnë për të drejtat e tyre.
Pyetjes: A mund të presim që të identifikohen zyrtarët përgjegjës, zonja Azadeh Kian përgjigjet: Jo. Është si rrëzimi i avionit 752 të Ukraina International Airlines [i shkatërruar gabimisht nga mbrojtja kundërajrore iraniane në janar 2020, me një numër të vdekur prej 176]. Hetimet nuk çojnë asnjëherë në ngritjen e aktakuzës për autorët kryesorë. Janë lojtarët e vegjël që arrestohen. Kombet e Bashkuara kanë kërkuar një hetim, por ky nuk është kuptimplotë. OKB-ja duhet të dënojë dhunën që ata që janë në pushtet po ushtrojnë në shoqëri.
Pyetjes se çfarë ka bërë zoti Raissi, president i zgjedhur në vitin 2021, për statusin e gruas dhe në përgjithësi për çështjet sociale në vendin e tij, zonja Azadeh Kian përgjigjet si më poshtë: “Ne po shohim një ngurtësim të politikave publike ndaj grave. Ai ka dhënë “carte blanche” në policinë e moralit nën autoritetin e liderit suprem Ali Khamenei, i cili ka thënë se detyrimi për të veshur mbulesa të kokës duhet të zbatohet. Këto politika janë krijuar për t’i mbajtur gratë në shtëpi. Gratë nuk punësohen më, përveç në punë të përcaktuara si femërore, si mësimdhënia ose specialitete të caktuara mjekësore, si gjinekologjia. Në profesione të tjera, atyre u thuhet të dalin në pension ose humbasin punën e tyre. Në vitin 2015, lideri suprem vendosi që popullsia duhej të dyfishohej. Nga 2016-2017, kontracepsioni u bë më pak i disponueshëm. Vazektomitë dhe abortet janë të ndaluara që nga viti 2021. Politikat publike inkurajojnë martesat e hershme, para moshës 15 vjeç, dhe numri i tyre është rritur me 20% në kohën e zotit Raissi. Megjithatë, politika e kontrollit të lindjes nuk ka pasur efektin e dëshiruar, pasi kriza ekonomike nuk i inkurajon iranianët të kenë fëmijë dhe shkalla e lindshmërisë është vetëm 1.6 fëmijë për grua. Ndërkohë, lëvizja e grave në Iran daton në fillim të shekullit të 20-të, por ajo humbi vrullin për shkak të represionit. Dikur, edhe nën regjimin islamik, ishte e mundur të festohej Dita Ndërkombëtare e Gruas më 8 Mars. Sot është e pamundur – as që njihet. Është paraqitur si diçka që ka të bëjë vetëm me Perëndimin. Nën z. Raissi, ka një shtypje të fortë të të gjitha lëvizjeve protestuese, aktivistëve të të drejtave të grave, ambientalistëve… Politikat kulturore janë gjithnjë e më kufizuese, siç e kemi parë me burgosjen e kineastëve Jafar Panahi, Mohammad Rasoulof dhe Mostafa Al-Ahmad. Dhuna ndaj shoqërisë është në rritje, nënvizon”
Ndërkohë protestat e grave dhe vajzave të Iranit nuk ndalen.
Ato po ashtu po mbështeten edhe në Europë, Amerikë, Kanada dhe nëpër botë./ Përgatitit voal.ch
Avionët kinezë gjatë stërvitjeve ushtarake. Fotografi nga arkivi.
RFE/RL
Kina nisi stërvitje të paprecedentë ushtarake me zjarr të vërtetë në gjashtë zona që rrethojnë Tajvanin të enjten, një ditë pas vizitës së kryetares së Dhomës së Përfaqësuesve të Shteteve të Bashkuara, Nancy Pelosi në Tajvan.
Kina, që e konsideron Tajvanin si një provincë të saj, menjëherë e dënoi vizitën e Pelosit, duke thënë se seriozisht rrezikon paqen dhe stabilitetin në Ngushticën e Tajvanit.
Transmetuesi shtetëror i Kinës, CCTV, tha se stërvitjet kishin filluar dhe do të përfundonin në orën 4 të mëngjesit me kohën lokale të dielën. Ato do të përfshijnë gjuajtje të drejtpërdrejtë në ujëra dhe në hapësirën ajrore përreth Tajvanit, tha ai.
Zyrtarët e Tajvanit kanë thënë se stërvitjet shkelin rregullat e Kombeve të Bashkuara, pushtojnë hapësirën territoriale të Tajvanit dhe janë një sfidë e drejtpërdrejtë për lundrimin e lirë ajror dhe detar.
Kina po kryen stërvitje në rrugët më të ngarkuara ujore ndërkombëtare dhe ato të aviacionit dhe kjo është “sjellje e papërgjegjshme dhe e paligjshme”, tha partia në pushtet – Partia Progresive Demokratike në Tajvan.
Autoritetet tajvaneze thanë gjithashtu se faqet e internetit të ministrisë së Mbrojtjes, ministrisë së Jashtme dhe Presidencës u sulmuan nga hakerët.
Anijet e marinës kineze dhe avionët ushtarakë kaluan për pak kohë vijën ndarëse të ngushticës së Tajvanit disa herë të enjten në mëngjes, i tha Reuters një burim
Të mërkurën mbrëma, vetëm disa orë pasi Pelosi u nis për në Korenë e Jugut, aeroplanë të paidentifikuar, ndoshta dronë, fluturuan mbi zonën e ishujve periferikë Kinmen të Tajvanit pranë bregut kontinental, tha ministria e mbrojtjes e Tajvanit.
Ministri i Jashtëm i Kinës, Wang Yi, e quajti vizitën e Pelosit në Tajvan një akt “të papërgjegjshëm dhe irracional” nga Shtetet e Bashkuara, njoftoi transmetuesi shtetëror CCTV.
Duke folur në një takim të ministrave të jashtëm të Azisë Juglindore në Kamboxhia, Wang tha se Kina kishte bërë përpjekjet maksimale diplomatike për të shmangur krizën, por kurrë nuk do të lejonte që interesat e saj thelbësore të cenoheshin.
Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-së, Nancy Pelosi vizitoi Tajvanin më 2 dhe 3 gusht.
Ajo u tha udhëheqësve të Tajvanit se Uashingtoni nuk do të heqë dorë nga angazhimi ndaj ishullit vetëqeverisës, pavarësisht kundërshtimit nga Kina.
Megjithëse Pelosi nuk tha se Uashingtoni do ta mbronte Tajvanin ushtarakisht, ajo theksoi se Kongresi është “i përkushtuar ndaj sigurisë së Tajvanit, në mënyrë që ishulli të jetë në gjendje të vetëmbrohet”.
Kina kishte thënë me 2 gusht se ushtria është vënë në gatishmëri të lartë dhe do të nisë “operacione të shënjestruara ushtarake” në përgjigje të vizitës së Pelosit.
Intervistë me gruan e Julian Assange – Stella Moris: “Ekstradimi në SHBA shkel haptazi nenin katër të Traktatit të Mbretërisë së Bashkuar, i cili ndalon ekstradimin për shkelje politike”
Londra konfirmoi sot, të premten, ekstradimin e Julian Assange. 50-vjeçari australian, i cili ndodhet në burg prej 12 vitesh, mund të luajë ende kartën e apelit të tij për të shmangur transferimin në Shtetet e Bashkuara, ku duhet të përgjigjet për një sërë akuzash.
Assange, megjithatë, nuk është i vetëm: Wikileaks është pranë tij, edhe gruaja e tij Stella Moris, u takua, para këtij vendimi, nga Riccardo Bagnato në Frontline Club në Londër.
“Ai është në një qeli vetëm rreth tre me dy metra në pjesën më të madhe të ditës. Nuk sheh shpirt njeriu edhe kur e futin në oborr. Kudo ka beton. Është një situatë jashtëzakonisht e dëmshme për t’a larguar këtë person nga njerëz e tij të dashur dhe miqtë dhe për ta mbyllur në një kuti betoni ditë pas dite, vit pas viti ”
Assange akuzohet në Shtetet e Bashkuara për konspiracion dhe spiunazh për përhapjen e mijëra dokumenteve konfidenciale në faqen e Wikileaks që ai themeloi për luftën në Irak dhe Afganistan dhe më gjerë.
“Ky është një rast tërësisht politik. Ekstradimi në SHBA shkel haptazi Nenin 4 të Traktatit të Mbretërisë të Bashkuar, i cili ndalon ekstradimin për vepra politike. Dhe spiunazhi – për të cilin akuzohet Julian – është një vepër politike për përkufizim”.
Çfarë do të thoshte ekstradimi i tij për gazetarinë, jo vetëm në Shtetet e Bashkuara, për burimet, për sinjalizuesit?
“Pasojat e ndjekjes penale kundër Julian nuk mbitheksohen kurrë. Julian po ndiqet penalisht për publikimet e WikiLeaks në lidhje me luftërat në Irak dhe Afganistan, për dosjet në burgjet e Guantanamos dhe madje edhe për kabllogramet e Departamentit të Shtetit. Por këto janë botime që nxjerrin në pah krimet e luftës, shkelje të rënda të të drejtave të njeriut, tortura, roli i CIA-s, etj. Nuk ka dyshim se ky informacion ishte i një rëndësie të madhe.
Zvicra prej disa vitesh ka treguar se dëshiron dhe mund të bëjë diçka. Gjeneva në veçanti votoi dhe propozoi një vizë humanitare për Julian Assange. A është një mundësi konkrete apo është thjesht një mënyrë për të thënë se do të donim të ndihmonim, por nuk mundemi, e kam fjalën për propozimin e Kantonit të Gjenevës?
“Zvicra ka treguar herë pas here se është gjithmonë në gjendje të ndihmojë nëse mundet. Vullneti është aty”.
Intervistë ekskluzive me intelektualin amerikan: “Perëndimi dëshiron të kryejë eksperimentet më të tmerrshme për të zbuluar nëse Putini do të dorëzohet apo do të shkatërrojë Ukrainën”
“Perëndimi gjithashtu mund të vazhdojë me eksperimente në Ukrainë, por nëse këto çojnë në reagime ruse, do të ketë një luftë bërthamore”. Për ta deklaruar, ekskluzivisht në mikrofonat e RSI, është Noam Chomsky, gjuhëtar, politolog dhe aktivist politik me famë botërore, gjatë një interviste të gjatë të transmetuar në Laser, në Rete Due, mëngjesin e së hënës:
Out out i Perëndimit
NATO është përballur me një dilemë, shpjegon Chomsky: të negociojë “ose të kryejë eksperimentet më të tmerrshme për të zbuluar nëse Vladimir Putin do të dorëzohet në mënyrë paqësore, ose nëse ai do të përdorë të gjithë armatimin e tij për të shkatërruar Ukrainën”. Kjo është “një zgjedhje logjike që mund të përgjigjet po ose jo, përpara se të na çojë në një luftë atomike, e cila përfundimisht do të na vrasë të gjithëve”.
Nuk mund të spekulojmë, vetëm të negociojmë
Mund vetëm të spekulohet mbi objektivat reale ruse, vazhdon intelektuali amerikan: neutralizimi dhe çmilitarizimi i Ukrainës. Duke ndjekur këtë, Putini do të donte të merrte, për ish-republikën sovjetike, “një status të krahasueshëm me atë të Meksikës”, e cila është e ndaluar të hyjë në aleanca me vendet kundërshtare të Shteteve të Bashkuara, si Kina. Nuk ka asnjë mënyrë tjetër për të ditur objektivat e vërteta të Moskës, thekson Chomsky, përveçse të negociosh me Putinin, gjë që amerikanët refuzojnë ta bëjnë”. Në të vërtetë, Presidenti Biden ka konfirmuar se ai nuk do të marrë parasysh asnjë kërkesë ruse për sigurinë.
Politika amerikane do të na vrasë të gjithëve
“Politika amerikane është të dobësojë Rusinë”, thotë gjuhëtari i famshëm, me qëllim integrimin e Ukrainës në NATO, duke shkelur atë që babai i Bushit i premtoi Gorbaçovit në 1991 (çështje e debatuar, pasi nuk ka traktat apo dokument për çka i referohet Chomsky. red.). Nëse kjo vazhdon, Rusia do të përgjigjet, vazhdon 94-vjeçari, dhe “për fat të mirë Pentagoni ka vënë veton ndaj vendosjes së një zone ndalim-fluturimi në Ukrainë”, e cila do të kishte përfshirë një sulm të NATO-s në territorin rus dhe për këtë arsye një lufte totale. Por çështja thelbësore e negociatave mbetet dhe – vuri në dukje intelektuali – “Perëndimi nuk dëshiron të përballet me të”.
Nëse Shtetet e Bashkuara nuk ndryshojnë politikën e tyre, duke i ofruar Putinit një rrugëdalje, përfundon Chomsky me hidhërim, “hap pas hapi, do të ketë një përshkallëzim që do të çojë në një luftë bërthamore”.
Intervista di Roberto Antonini e Julian Michaels/Laser
Udhëheqësi suprem vendosi: “Gratë duhet ta veshin burkën që të mos provokojnë burrat”
Udhëheqësi suprem afgan urdhëroi gratë që të veshin burkën në publik, duke vendosur kështu kufizimin më të rreptë për liritë e grave që kur talebanët u kthyen në pushtet gushtin e kaluar.
“Duhet ta veshin, pasi është traditë dhe mbajtja e saj është respekt”, thuhet në dekretin e nënshkruar nga Hibatullah Akhundzada dhe i bërë publik nga qeveria talebane në Kabul.
“Gratë që nuk janë as shumë të reja dhe as shumë të vjetra, duhet të mbulojnë fytyrën kur përballen me një burrë që nuk është anëtar i familjes”, për të shmangur provokimin e tij, shtohet në dekret. Më tej, “nëse nuk kanë detyra të rëndësishme për të bërë, është më mirë të qëndrojnë në shtëpi”, vijon dokumenti.
Talibanët kishin vendosur detyrimin për të veshur burkën, mbulesën e plotë që mbulon edhe fytyrën, qysh gjatë qeverisjes së tyre të parë, nga viti 1996 deri në vitin 2001. Një qeveri që tashmë shtypte të drejtat e grave, për shkak të ekstremizmit të ligjit islam të sheriatit.
Pas rithimit në pushtet në gusht, pas njëzet vjet qendrimit aty të Shteteve të Bashkuara dhe aleatët e saj, ata megjithatë kishin premtuar se do të ishin më pak të pakompromis.
Megjithatë, me kthimin e pushtetit nga talebanët, gratë janë përjashtuar në mënyrë progresive nga punësimi publik dhe nuk mund të udhëtojnë të vetme. Vajzat gjithashtu nuk lejohen të ndjekin shkollën e mesme.
AFP / ATS /
Komentet