VOAL- I konsideruar si shkrimtari më i madh anglez i kohës së tij dhe një nga shkrimtarët më të mëdhenj satirikë që ka ekzistuar ndonjëherë, bir i prindërve anglezë që u vendosën në Irlandë, Jonathan Swift lindi më 30 nëntor 1667 në Dublin. Ai humbet babanë e tij para lindjes. Nëna e tij u kthye në Angli më 1673. Xhonatani mbeti në Dublin me disa të afërm, duke u rritur në kushte jo të ndryshme nga ato të një jetimi. Gjatë fëmijërisë së tij ai studioi në Kilkenny, pastaj në Dublin, në Trinity College.

Më 1679, me këshillën e nënës së tij, ai shkoi në Angli. Ai punon si sekretar i Sir William Temple: në shtëpinë e tij ai njeh Esther Johnson (Stella), me të cilën do të mbetet i lidhur për gjithë jetën dhe me të cilin ndoshta u martua në fshehtësi.

Për të arritur pavarësinë ekonomike ai mori urdhra fetarë në vitin 1694: vitin e ardhshëm u emërua famullitar i Kilroot, në Irlandë, megjithatë ai jetoi kryesisht në Londër ku mori pjesë në jetën politike fetare dhe letrare dhe frekuentoi qarqet më të rëndësishme politike. Falë aftësisë së tij, Jonathan Swift bëhet një nga njerëzit më me ndikim në qytet. Midis 1710 dhe 1714 ai ishte një këshilltar i qeverisë konservatore, duke e mbështetur atë me pamflete dhe artikuj nga faqet e “Eksaminerit”, të cilën vetë Swift e drejtoi, dhe përmes “Klubit Scriblerus”, ku përfshiheshin miqtë e tij shumë të paktë: Papa, Gay, Harley, Arbuthnot.

Me rënien e qeverisë, Jonathan Swift kthehet në Irlandë pasi ka marrë postin e dekanit të Kishës së Shën Patrikut në Dublin. Gjatë kësaj periudhe qëndrimi në ishull ai denoncon hiletë që i nënshtrohen popullit irlandez (të cilin ai gjithashtu e përbuz) nga britanikët dhe pushteti lokal, duke u kthyer në një lloj heroi kombëtar. Pas vdekjes së njerëzve më të afërt, çrregullimet e tij mendore u përkeqësuan gjithnjë e më shumë derisa vdiq më 19 tetor 1745.

Ai ua lë trashëgiminë e tij të varfërve dhe një pjesë të saj ia cakton themelimit të një azili. Në vitin 1704, shkrimet e para dalin në mënyrë anonime, të mbledhura në një vëllim të vetëm. “Raport mbi betejën mes librave të lashtë dhe atyre modernë” është një ndërhyrje në emër të të parëve në polemikën mes shkrimtarëve modernë dhe atyre antikë. “Një diskurs mbi veprimtarinë mekanike të shpirtit” është një satirë kundër gjendjeve mistike, e reduktuar në manifestime patologjike. Shumë brilante është “Tale of a barrel”, një parodi e kishave të ndryshme të krishtera.

Egërsira “Udhëzime për shërbëtorët” dhe “Ditari i Stelës” (1766-1768) dolën gjithashtu pas vdekjes: kjo e fundit përfshin 65 letra të shkruara për Stellën midis 1710 dhe 1713, një nga veprat më të jashtëzakonshme të Swift, për përshkrimin e Londrës. jetën dhe për butësinë dhe lojën e shprehur në “gjuhën e vogël”, gjuhën fëminore dhe të koduar Swiftian e pasazheve më të dashura.

Nga viti 1726 është kryevepra e tij dhe romani më i famshëm “Udhëtimet e Guliverit”. Titulli i plotë ishte “Udhëtime në disa kombe të largëta të botës në katër pjesë nga Lemuel Gulliver etj”. Historia është ajo e mjekut Lemuel Gulliver, i cili është mbytur me anijen tregtare në të cilën ishte hipur. Ai e gjen veten në ishullin e Liliputit ku gjithçka, duke filluar nga banorët, është një e  pesëmbëdhjeta e njerëzve dhe objekteve që njohim. Në pjesën e dytë Gulliver viziton Brobdingnag ku marrëdhënia përmbyset: ai bëhet lodra e vajzës së mbretit që e mban atë mes lodrave të saj. Në pjesën e tretë Gulliver viziton Laputën dhe kontinentin kryeqyteti i të cilit është Lagado: satira drejtohet kundër filozofëve dhe shpikësve historikë. Në ishullin Glubdubdrib Gulliver ngjall hijet e të mëdhenjve të lashtësisë dhe nga përgjigjet e tyre zbulon veset dhe vogëlsitë e tyre. Midis Struldrugëve të pavdekshëm ai kupton se pakënaqësia më e madhe e njerëzve do të ishte perspektiva për të mos i dhënë fund kurrë lodhjes së të jetuarit. Në pjesën e katërt dhe të fundit, thjeshtësia e virtytshme e kuajve Houyhnhnms është në kontrast me brutalitetin e pështirë të Yahoos, bishave me pamje njerëzore.

Nuk ka asnjë dënim të njerëzimit në të gjithë literaturën perëndimore të krahasueshme me atë të shprehur në këtë libër. Swift ka arritur t’i japë kësaj vepre një ekuilibër të përgjithshëm absolut. Kuptimi i tij alegorik agresiv është i kapshëm për këdo që dëshiron ta kuptojë, megjithatë nuk e dëmton gjykimin mbi ndërtimet fantastike sugjestive të autorit dhe as aftësinë imagjinative të lexuesit. Prandaj ironia e dukshme që satira më mizore dhe e përpunuar kundër njerëzimit ka pasur sukses si një libër për lexim të këndshëm dhe është bërë, me prerjet e duhura, një klasik për fëmijët./Elida Buçpapaj