VOAL

VOAL

Filmi “Rrugët” i Mevlan Shanajt, i frymëzuar nga rrugët e jetës – Nga Miho Gjini, Mjeshtër i Madh (video)

August 2, 2016
blank

Komentet

blank

Filmi me metrazh të shkurtër i regjisorit shqiptar Erenik Beqiri triumfoi në Bienalen e Venecias

“A short trip” i regjisorit shqiptar Erenik Beqiri u shpall filmi më i mirë me metrazh të shkurtër në La Biennale di Venezia, në kategorinë “Orizzonti”!

Në qendër të këtij filmi, është një çift në proces gjyqësor gjatë eksodit të Shqipërisë. Rrëfimi shfaq një brez,  të gatshëm të shkëmbejë vitet e tyre të bukura për një të ardhme të paparashikueshme.

Festivali i 80-të Ndërkombëtar i Filmit në Venecia organizohet nga “Bienalja e Venecias” dhe drejtohet nga Alberto Barbera.

blank

Drejtësia për kantautorin Victor Jara, 50 vjet pas grushtit të shtetit në Kili

Gjykata e Lartë dënoi përfundimisht 7 ish-anëtarë të ushtrisë së Pinochetit për torturimin dhe vrasjen e kantautorit, të konsideruar si “Bob Dylan” kilian më 1973.

VOAL- Gjykata e Lartë Kiliane ka vënë drejtësi për kantautorin Victor Jara, i cili u torturua dhe më pas u qëllua për vdekje me 45 plumba në stadiumin e Kilit (emblema e tmerreve të diktaturës së ekstremit të djathtë të Pinochet). Më pak se dy javë përpara 50-vjetorit të grushtit të shtetit në Kili më 11 shtator 1973, Gjykata e Lartë në Santiago dënoi përfundimisht 7 ish-anëtarë të ushtrisë në pension, tani midis 73 dhe 85 vjeç, me dënime nga 8 deri në 25 vjet burg për vrasje dhe rrëmbim. Një vendim para të cilit ish-brigadieri Hernan Chacon preferoi të vetëvritet.

Sipas asaj që u rindërtua nga gjyqi, Victor Jara, i konsideruar si “Bob Dylan” kilian – i cili me kalimin e viteve ka frymëzuar muzikantë si Bruce Springsteen, Clash dhe U2 – zëri i rilindjes kulturore të vendit me Allenden, u rëmbye kur ishte në mbledhje së bashku me qindra studentë dhe akademikë të tjerë në Universitetin Teknik të Santiagos, ku ai dha mësim, pas sulmit në pallatin Moneda. Trupi i tij u gjet 4 ditë pas grushtit të shtetit.rsi-eb

blank

Kënga “Dance The Night” e Dua Lipës del e para në Mbretërinë e Bashkuar

Kënga “Dance The Night” e këngëtares, Dua Lipa ka arritur sukses të madh, brenda për një kohë të shkurtër ka kaluar shifrën e 85 milionë klikimeve në YouTube.

Përveç kësaj kënga ka zënë vendin e parë në Mbretërinë e Bashkuar, gjë të cilën e ka bërë të ditur vet Dua Lipa përmes një postimi në Instagram.

“Dance The Night është e para në Mbretërinë e Bashkuar. Java e ditëlindjes po shkon mirë. Shumë dashuri për të gjithë ata që po e dëgjojnë këngën”, ka shkruar Dua Lipa.

Kujtojmë se “Dance The Night” është publikua si kolonë zanore e filmit “Barbie”,

blank

Celentano: Si refuzova ta këndoj këngën ‘Italiano’ të Cutugnos

Lidhja mes Toto Cutugno dhe Adriano Celentano ka qenë gjithmonë e fortë. Toto shkroi hite të shkëlqyera për Celentanon, duke filluar me “Soli”, me të cilin dominonte listat në fund të viteve ’70. Por ishte një moment vendimtar në karrierën e të dyve, një lloj dere rrëshqitëse, të cilën i njëjti Adriano e kujtoi në homazhet për kolegun e tij që vdiq të martën në moshën 80-vjeçare: refuzimi për të kënduar “L’Italiano”, që ishte kompozuar për të.

“Ndonjëherë skrupuloziteti i tepërt mund të kthehet në budallallëk botëror”, shkroi Celentano.

Toto Cutugno midis fundit të viteve ’70 dhe fillimit të viteve ’80 ishte një këngëtar-kantautor mjaft i njohur, me një Festival të Sanremos të fituar në vitin 1980 me “Solo noi” dhe një karrierë solo ende në hapësirë. Medalja e vërtetë që mund t’i ngjitej në gjoks në atë moment ishte se ai kishte shkruar një sukses të madh për idhullin e tij, Adriano Celentano, “Soli”, dhe më pas një album të tërë, “Il tempo se ne va” (1981), gjithashtu shumë me fat.

Ja pse në vitin 1982 kur shkroi “L’Italiano” së bashku me Cristiano Minellonon, mendimi shkon menjëherë tek Adriano, është kënga perfekte për të! Por Celentano nuk është i të njëjtit mendim dhe është ai që e kujton në postimin e publikuar për të përshëndetur mikun e tij shumëvjeçar.

“Përshëndetje Toto! Më kujtohet që ishim në makinë… një Fiat 500 mendoj, dhe ti insistoje që të regjistroja “L’Italiano” – shkruan Celentano në kanalet e tij sociale.

“Një bombë fantastike sapo përfundoi natën përpara se të takoheshim.
‘Nuk kam fjetur gjithë natën -më the- duke menduar për suksesin që do të kemi, ti si interpretues dhe unë si autor”, kënga ishte vërtetë e fortë!!! Por ajo që me frenoi më shumë nga të gjitha ishte fjalia më e rëndësishme: “Unë jam një italian i vërtetë”. Një frazë e pazëvendësueshme mbi të gjitha, pasi pikërisht mbi këtë qëndron e gjithë skela e asaj vepre të madhe.
Dhe duke dëgjuar veten të thosha: “Unë jam një italian i vërtetë”, më dukej sikur doja të ngrihesha. Ai nuk u besonte veshëve: “por ti nuk e kupton që është pikërisht kjo çështja, e shkrova duke menduar për ty, sepse vërtet je një italian i vërtetë”.
“Po, e di”, – i thashë – por nuk kam dëshirë ta them unë. Jo gjithmonë, por ndonjëherë shumë skrupulozitet mund të kthehet në budallallëk mbarëbotëror. Por edhe pse ti e ke kënduar siç do ta këndoja unë, sot, nëse do të më duhej ta këndoja përsëri, unë do ta këndoja pikërisht ashtu siç e këndove ti! Ti ishe dhe do të mbetesh, një i madh i paharrueshëm! Të dua shumë. Adriano”.

Celentano e përkufizon atë si “budallallëk botëror” dhe në fakt është e vështirë ta përkufizosh ndryshe në retrospektivë. Sepse zhgënjimi fillestar i Cutugno-s kur pa propozimin e tij të refuzohej, kthehet në një fat të madhe. Mbrojtësi i Festivalit të Sanremos, Gianni Ravera, e bindi Toton që ta këndonte vetë këngën, me të cilën u prezantua në Festivalin e 1983.

Për publikun ishte një triumf, ovacione dhe hedhje lulesh në çdo shfaqje, por për juritë është jo e njëjta gjë: Tiziana Rivale fiton me “Sarà quel che essere”, “L’Italiano” renditet vetëm e pesta. Por nga ana tjetër është më e votuara me kartolina Totip, e cila vetëm nga viti në vazhdim do të bëhet metoda zyrtare e votimit për të vendosur fituesin. Është treguesi që publikut të gjerë i pëlqeu kënga. Dhe në fakt do të bëhet një klasik i mrekullueshëm, gjithashtu i dashur ndërkombëtarisht, i aftë për të shitur 100 milionë kopje duke e bërë Toto-n një ikonë (edhe pse shumë i kritikuar në atdhe). Dhe e gjitha kjo falë refuzimit të madh të Celentanos.bw

blank

Ndërron jetë kantautori italian Toto Cutugno, mjaft i dashur për shqiptarët

Sapo kishte mbushur 80 vjeç, këngëtari i famshëm italian ka humbur jetën rreth orës 16:00 në spitalin ‘San Raffaele’ në Milano ku ishte i shtruar prej disa kohësh.

Lajmin për ANSA e ka dhënë menaxheri i këngëtarit të famshëm italian, Danilo Mancuso i cili është shprehur se, ‘pas një sëmundje të gjatë, gjendja e këngëtarit ishte rënduar muajt e fundit’.

 

VOAL – Salvatore Cutugno ( Toto Cutugno) ka lindur në Fosdinovo (Massa-Carrara) më 7 korrik 1943. Babai i tij, me origjinë siciliane, është një marshal detar, ndërsa nëna e tij është shtëpiake. Disa muaj pas lindjes së këngëtarit-kompozitorit të ardhshëm, familja u transferua në La Spezia. Është babai, i cili luan borinë si një hobi, për të bërë të njohur pasionin e djalit të tij për muzikën. Kur Toto i ri dëshiron të luajë bateri, ai gjen inkurajimin e nevojshëm në shtëpi. Në vetëm trembëdhjetë  vjeç, ai merr pjesë në një konkurs rajonal në të cilin ai renditet i treti.

Në gjysmën e parë të viteve 1960 ai bëri përvojat e tij të para duke luajtur bateri në grupe të ndryshme, duke përfshirë “Nostradamus”, “Cocci di vaso” dhe “Accadimenti Therapeutici”. Përvoja më fatlume me të cilën ai gjen një pohim është se me grupin “Ghigo dhe goghi”.

Në vitin 1976, për herë të parë, ai mori skenën në Sanremo; me grupin “Albatros” paraqet këngën “Volo AZ504”, e cila renditet e treta. Vitin e ardhshëm ai është kthyer në Festival me “Grand Prix”.

Ai filloi karrierën e tij solo në vitin 1978 me këngën “Donna donna mia”, e cila më vonë u bë temë e këngës “Scommettiamo?” nga Mike Bongiorno. Gjithashtu në 1978 ai shkroi “Soli” për Adriano Celentano. Në vitin 1979 regjistroi “Unë dua shpirtin”, e ndjekur nga albumi homonim.

Në vitin 1980 ai është kthyer në Sanremo: me “Solo noi” ai vjen së pari. Menjëherë pasi fitoi Festivalin e Tokios me “Francesca non sa”, ai mori pjesë në Festivalbar me “Innamorati”; fiton Festivalbar si autor i këngës “Olimpic Games”, kënduar nga Miguel Bosè. Ai pastaj regjistroi “Flash”, një akronim për programin homonim nga Mike Bongiorno.

Albumi i dytë i Toto Cutugno është lëshuar në vitin 1981 dhe titullohet “Muzika ime”. Dy vjet më vonë, është 1983, ai kthehet në Sanremo për të paraqitur këngën që ende sot është ndoshta më i famshëm i tij, “L’italiano”. Votimi popullor i Totip fiton, megjithatë, renditet vetëm në vendin e pestë. Vitin e ardhshëm ai u rendit i dyti me “Serenata”. Vitin e ardhshëm ai është ende i dyti si autor i “Noi ragazzi di oggi”, paraqitur nga Luis Miguel. Ndërkohë ai publikon këngën “Unë do të doja të shkoj në plazh të hënën”.

“Azzurra melankolik” është pjesa me të cilën ai shkon në Sanremo 1986. Mblidhni një tjetër vend të dytë në vitin 1987 me “Figli”; në të njëjtin vit ka tre pjesë të tjera të tij që konkurrojnë në Sanremo: “Io amo”, kënduar nga Fausto Leali, “Il sognatore”, kënduar nga Peppino Di Capri dhe “Canzone d’amore”, kënduar nga Rich and Poor. Gjithashtu në vitin 1987 punoi në TV në “Domenica In” (Rai Uno) për të cilën shkruante shkurtimin “Una domenica italiana”.

Koleksioni i vendeve të dyta në Sanremo është shumë i pasuruar në tre vitet e ardhshme: këngët janë Emozioni (1988), Le mamme (1989) dhe “Gli amori” (1990), së bashku me Ray Charles të madh. Në vitin 1989 ai drejtoi programin “Piacere Rai Uno” në Rai.

Në Zagreb në vitin 1990 fitoi Eurovizionin e 1990 me “Së bashku 1992”. Vitin pasues ai do të jetë prezantues i ngjarjes së bashku me Gigliola Cinquetti. Në vitin 1992 lëshoi ​​albumin “Nuk është e lehtë të jesh burra”.

Kthehet në Festivalin e këngës italiane në vitin 1995 me “Voglio go a vivere in campagna” dhe në vitin 1997 me drejtorin e “Faccia”. Në vitin 1998 ai ishte në TV me “I fatti tua”.

Në vitin 2002 emigroi në Francë, ku pati sukses të madh me albumin “Il treno va”. Kthehu në Festivalin Sanremo të vitit 2005 së bashku me Annalisa Minetti me “Come noi nessuno al mondo”: për herë të gjashtë në karrierën e saj Cutugno merr vendin e dytë.

Pas luftës dhe mposhtjes së një tumori të prostatës që e kishte goditur atë, i ftuar nga shoku i tij Pippo Baudo, ai u kthye në skenën e Ariston në vitin 2008 me këngën “Come un falco chiuso in gabbia” “Si një fajkua i mbyllur në një kafaz”. Merr pjesë në Sanremo 2010 me këngën “Aeroplani”; gjatë mbrëmjes kushtuar dueteve ai është i shoqëruar nga Belen Rodriguez.

blank

Torta e dasmës më e shtrenjtë në histori, nga brenda saj dolën edhe dy pëllumba

Gjashtë kate, një krem i detajuar, një kuti muzikore e fshehur në të dhe mbi të gjitha një surprizë e papritur.

Nëse sot tortat e dasmës bëhen në një mënyrë të caktuar, për këtë i detyrohemi dasmës përrallore të Princeshës Grace Kelly. Dasma midis Grace Kelly dhe Princit Rainier, e festuar më 19 prill 1956, ndryshoi përgjithmonë mënyrën e organizimit të dasmave.

Nga banketi te fustani, deri te lulet, gjithçka ndryshoi pas asaj dite prilli. Sidomos kur bëhet fjalë për tortat e dasmës. Torta e dasmës së Grace dhe Princ Ranieri është në fakt më e kopjuara në botë. Jo vetëm kaq, pasi ajo ishte edhe më e shtrenjta. Për ta rikrijuar atë tort sot, me gjashtë katet e saj madhështore dhe peshën 225 kg, do të duheshin mbi 10 mijë euro.

Torta u konceptua, si nderim për të sapomartuarit, nga pastiçeri i Hotel de Paris në Montecarlo, i cili ruante njëfarë rezerve për formulën që përdori për mbushjen e saj. Ende sot dihet vetëm se përfshinte marzipan dhe çokollatë të zezë.

Vëmendjen sakaq e tërhoqi kremi i sheqerit që e mbulonte në çdo pjesë, i përkujdesur dhe i dekoruar deri në detajet më të vogla.

Tre katet e para riprodhuan me detaje Pallatin e Princave, ndërsa të tjerët përshkruanin skena nga historia e principatës.

Stema Monegaske dominonte midis katit të katërt dhe të pestë të tortës, të bëra me sheqer të kuq dhe të bardhë, ndërsa në shtresën e sipërme u vendosën dy Putti Filigree (kupidë dashurie) duke u balancuar mbi re akulli, me një kopje të kurorës së Monakos të varur mbi kokat e tyre.

Në këtë kat të fundit, një pajisje muzikore e fshehur luante ritmet e Ave Maria të Schubert dhe Marshimin e Dasmës së Mendelssohn.

Në fund, goditja mjeshtërore ishte kur Princi Rainier preu fetën e parë të tortës me shpatën e tij dhe në dy katet e fundit u hap një kafaz i fshehur nga i cili fluturuan dy pëllumba, një simbol i dashurisë dhe besnikërisë.

Ndoshta, duke menduar tani për të gjitha këto detaje (veçanërisht pëllumbat), mund të duket e pabesueshme. Por, në vitet 1950, torta dhe e gjithë ngjarja përfaqësonin një manifestim të madhështisë së Principatës së Monakos dhe lamtumirën solemne të muzës së Hitchcock në universin e shndritshëm të Hollivudit.

blank

Censurimi i kulturës, Gjykata në Serbi ndalon filmat e autorit shqiptar

Me vendim të Gjykatës së Lartë në Vranjë, në Serbi është ndaluar shfaqja e filmit “I pabesi” i autorit shqiptar Gani Veseli.

Siç thuhet në përgjigjen që kjo gjykatë i ka dërguar Radios Evropa e Lirë (REL), trupi gjykues ka vlerësuar të bazuar propozimin e Prokurorisë Publike se kjo vepër “avokon dhe nxitë diskriminim dhe urrejtje”.

Me të njëjtin vendim është lejuar shfaqja e një filmi tjetër të Veselit, me titull “Heshtja vret”, por me kusht që, ndër të tjera, të hiqet logoja e Republikës së Kosovës, si sponsorizuese e filmit.

Producenti i filmit, Gani Veseli, thotë se është i zhgënjyer me këtë vendim dhe se nuk do ta heqë simbolin e Kosovës, pasi që Qeveria e saj i ka financuar filmat.

Dy filma të metrazhit të shkurtë të shtëpisë së produksionit Colosseum Production nga Presheva u gjendën në gjykatë, para premierës së tyre në Bujanoc, pasi në qershor policia mori një raport anonim se ata nxisin urrejtje dhe diskriminim. Këto pretendime hidhen poshtë nga autorët e filmave.

Publikut nuk i janë bërë me dije ende të gjitha detajet e vendimit që është marrë më 14 gusht nga trupi gjykues i Gjykatës së Lartë në Vranjë.

Në përgjigjen që gjykata i ka dërguar Radios Evropa e Lirë, thuhet se trupi gjykues ka konstatuar se filmi “I pabesi” është në kundërshtim me nenin 28 të Ligjit për Kinematografinë.

Në atë nen thuhet se është i ndaluar qarkullimi dhe shfaqja publike e veprës kinematografike që nxit diskriminim dhe përhap urrejtje kombëtare, racore dhe fetare.

Gjithashtu, në këtë nen thuhet se mund të vendoset ndalim për shfaqjen publike të një vepre kinematografike me përmbajtje pornografike ose përmbajtje që mbron ose nxit dhunën dhe fyen hapur dinjitetin njerëzor.

Ndërsa për filmin e dytë, të quajtur “Heshtja vret”, trupi gjykues lejoi shfaqjen publike me disa parakushte. Krahas kërkesës për heqjen e simbolit të Republikës së Kosovës nga titrat paralajmëruese, kërkohet edhe të shfaqet paralajmërimi se filmi nuk rekomandohet për personat nën moshën 16-vjeçare.

“Kolegji i Gjykatës së Lartë në Vranjë, me rastin e marrjes së vendimit, krahas të gjitha provave dhe propozimeve të tjera të kryeprokurorit në Vranjë, vlerësoi veçanërisht konstatimet themelore dhe plotësuese të Qendrës së Filmit të Serbisë, si institucion profesional që kryen punët në fushën e kinematografisë, të përcaktuara me Ligjin për Kinematografinë”, thuhet në përgjigjen e Gjykatës së Lartë në Vranjë.

REL-i ka kontaktuar, përmes postës elektronike, Qendrën e Filmit të Serbisë, duke kërkuar që të shpjegojnë mendimin e dhënë në këtë rast, si dhe të tregojë se cilët ishin anëtarët e komisionit që e kanë dhënë atë mendim. Por, deri në përfundimin e tekstit, përgjigja nuk ka ardhur.

Ky është vendim gjyqësor i shkallës së parë, ndaj të cilit autorët dhe kompania e prodhimit kanë të drejtën e ankimit. Vendimin e shkallës së dytë e merr Gjykata e Apelit në Nish.

Çfarë thotë producenti?

Në një prononcim për Radion Evropa e Lirë, Gani Veseli thotë se ndihet i zhgënjyer pas vendimit të shkallës së parë të gjykatës, pasi projekti është financuar nga Qeveria e Kosovës përmes Këshillit Kombëtar të Shqiptarëve.

“Projekti i dedikohej Preshevës dhe natyrisht që unë kam pasur dëshirën më të madhe që ta shfaqja atje”, thotë Veseli.

…është censurë e drejtpërdrejtë në kulturë. Unë nuk kam mundësi të shtyhem me gjoks përballë një aparati shtetëror”.

Ai thotë se nuk mund të pajtohet me rekomandimin e Gjykatës së Lartë për heqjen e simbolit shtetëror të Kosovës nga filmi “Heshtja vret”.

“Unë kam deklaruar edhe në gjykatë se nuk do ta heq logon e Republikës së Kosovës, sepse nuk ma lejon as etika profesionale, as morale dhe as njerëzore. Mbi të gjitha (shteti i Kosovës) është financues i drejtpërdrejtë”, thotë Veseli.

Në një prononcim të mëhershëm për Radion Evropa e Lirë, Veseli ka sqaruar se filmat “I pabesi” dhe “Heshtja vret” nuk propagandojnë asnjë urrejtje, por janë të bazuara në rrëfime popullore.

“I pabesi” flet për një burrë të pasionuar pas armëve dhe shokun e tij të ngushtë që e denoncon në polici, ndërsa tema e filmit të dytë është momenti kur disa të rinj vrasin dajën e tyre në një grabitje dhe vrasja zbulohet pas 20 vjetësh.

Veseli thotë se përmes këtij projekti ka marrë mjete për xhirimin e pesë filmave, katër prej të cilëve tashmë janë xhiruar, ndërsa i pesti do të përfundojë në shtator.

“Realisht, pesë filma nuk do të kenë mundësi të shfaqen në Serbi, sepse e kanë logon e Republikës së Kosovës”, thotë Veseli dhe shton:

“Tash është problem për të gjithë shqiptarët dhe duhet t’u dhemb të gjithëve, për shkak se është një censurë e drejtpërdrejtë në kulturë. Unë, absolutisht nuk kam mundësi të shtyhem me gjoks përballë një aparati shtetëror”.

Shfaqjet premierë të filmave “Heshtja vret” dhe “I pabesi” ishte planifikuar për më 10 qershor. Megjithatë, ato janë anuluar pas një ankese anonime në stacionin e policisë lokale, se filmat nxisin urrejtje dhe diskriminim.

Në vend se të ishin në premierën e filmave, Gani Veseli dhe drejtori i Qendrës së Kulturës në Bujanoc, Jetmir Ismajli, ishin për t’u intervistuar në stacionin policor në Bujanoc. Pasi dhanë dëshminë e tyre, ata u lanë të lirë dhe shfaqja publike e filmave u ndalua deri në një njoftim të dytë.

Gjendja e sistemit gjyqësor

Ragmi Mustafi, ish-kryetar i Këshillit Kombëtar të Shqiptarëve në Serbi, thotë për Radion Evropa e Lirë se vendimi i Gjykatës së Lartë në Vranjë nuk mund të kuptohet ndryshe përveçse si censurë e artit dhe kulturës së shqiptarëve në Luginën e Preshevës.

Në thelb, ky është një gjykim politik ndaj kulturës shqiptare”.

“Ekranizimi artistik i rrëfimeve popullore të Preshevës, Bujanocit dhe Medvegjës, me mbështetjen e Qeverisë së Kosovës, vetëm sa hodhi dritë mbi gjendjen e vërtetë të sistemit gjyqësor në Serbi. Në thelb, ky është një gjykim politik ndaj kulturës shqiptare”, vlerëson Mustafi.

Sipas tij, ndalimi i shfaqjes së filmave është “forma më brutale e dhunës dhe presionit që ndikon në identitetin dhe jetën kulturore të shqiptarëve”.

“Tensionet politike, dallimet kulturore apo narracionet historike nuk duhet të ndikojnë në përmbajtjen e prodhimeve kulturore”, thotë Mustafi.

Marko Milosavljeviq nga Iniciativa joqeveritare e të Rinjve për të Drejtat e Njeriut (YIHR) vlerëson për REL-in se është e vështirë të komentohet për këtë vendim gjyqësor, pasi që ende nuk është paraqitur në tërësi para opinionit.

Kjo nuk është në përputhje me obligimet nga Marrëveshja e Ohrit, me të cilën Serbia është obliguar të njohë simbolet e Kosovës”.

Por, ai thekson se gjykata, prokuroria dhe policia kanë marrë qëndrimin se liria e shprehjes për artistët e kombësisë shqiptare nuk është e lejueshme.

“Ky ndalim tani është konfirmuar me vendim të gjykatës”, thotë Milosavljeviq.

Sipas tij, shpjegimi i gjykatës lidhur me filmin “Heshtja vret”, transmetimi i të cilit është i kushtëzuar me heqjen e simboleve të Republikës së Kosovës, është i kontestueshëm.

“Kjo nuk është në përputhje me obligimet e Serbisë nga Marrëveshja e Ohrit, me të cilën Serbia është obliguar të njohë simbolet e Kosovës”, thotë Milosavljeviq.

Në marrëveshjen e arritur në shkurt të këtij viti nga kryeministri i Kosovës, Albin Kurti dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, në Ohër, ndër të tjera thuhet se të dyja palët “do të njohin reciprokisht dokumentet dhe simbolet e tyre kombëtare, përfshirë pasaportat, diplomat, targat dhe vulat doganore”.

Marko Milosavljeviq konsideron se ndalimi i premierave të dy filmave të Gani Veselit, në Qendrën e Kulturës në Bujanoc, ka të bëjë me vendimin e drejtorit të atij institucioni kulturor në jug të Serbisë për ndalimin e shfaqjes së filmit “Kufiri ballkanik” në vitin 2019.

Ai film përshkruan aksionin e forcave speciale ruse në aeroportin e Prishtinës, menjëherë pas bombardimit të ish-Republikës Federative të Jugosllavisë, në vitin 1999.

“Unë këtë e shoh si një hakmarrje për faktin se drejtori i atëhershëm i Qendrës së Kulturës në Bujanoc nuk e ka lejuar (shfaqjen e filmit ‘Kufiri ballkanik’). Ai nuk ishte një vendim i mirë dhe në një farë mënyre, kjo tash është një shkak për këtë, por nuk mund të jetë motiv për asnjë prokurori dhe polici që të thirret në një ndalim dhe pastaj të bëjë një ndalim tjetër”, konsideron Milosavljeviq.

Sipas rezultateve të regjistrimit të vitit 2022, më shumë se 61.000 pjesëtarë të pakicës kombëtare shqiptare jetojnë në Serbi.

Qytetarë të ulur jashtë një lokali në Preshevë. 12 shtator 2018.

Prej tyre, numri më i madh i shqiptarëve, më shumë se 56.000, jetojnë në komunat e Preshevës dhe Bujanocit. Në komunën e Medvegjës, jetojnë rreth 1.000 shqiptarë./REL

blank

Aktori Bujar Asqeriu feston ditëlindjen e 67

Aktori i mirënjohur Bujar Asqeriu feston sot 67-vjetorin e lindjes. Me anë të një postimi në rrjetet sociale ai ka falenderuar zotin për jetën që i ka dhënë.

“Sot plot 67 vjeç, Faleminderit o Zot…”, shkruan akori.

Në këtë ditë të veçantë për të nuk kanë munguar urimet nga miqtë, ndjekës dhe rrethi familjar.

Bujar Asqeriu lindi më 13 gusht 1956 në Vlorë, dhe mbahet mend për shumë role të spikatura në ekran. Ai diplomua si aktor nga Akademia e Arteve në Tiranë dhe për plot 15 vite të jetës së tij ishte aktor i Teatrit “Petro Marko” të Vlorës.

Ndërsa për rolet më të famshme në botën e filmit, janë ato nga personazhi Telo në filmin “Njeriu i mire”, i vitit 1982 dhe Avni Rustemit në filmin “Një emër midis njerëzve” 1983, për të cilët ka fituar Medalionin e Festivaleve të Filmit përkatësisht në vitet 1983 dhe 1985.syri.net

blank

VIDEO- Habit kandidati për president në SHBA, republikani këndon këngën e njohur të Eminem para mbështetësve

 

Kandidati republikan për president, Vivek Ramaswamy gjatë fushatës së tij elektorale është parë duke kënduar këngën e Eminem “Lose Yourself”.

Biznesmeni 38-vjeçar i cili garon në radhët e republikanëve, ka pësuar një rritje të mbështetjes se qytetarëve, referuar sondazheve të fundit.

Përpara qindra qytetarëve ai performoi duke i lënë të habitur të gjithë të pranishmit.

Ramaswamy e kishte quajtur këngën – një hit i vitit 2002 nga filmi “8 Mile” që fitoi një çmim Oscar.

Ramaswamy, kandidati më i ri kryesor në garën presidenciale të 2024-ës është i apasionuar i hip-hop-it, një ofertë e re kjo për Shtëpinë e Bardhë, shkruajnë mediat amerikane.

blank

“Drifting” fiton çmimin kryesor në Dokufest

Prizreni gjatë edicionit të 22-të të Dokufest-it.

Refki Alija

Edicioni i 22-të i Dokufest-it, festivalit ndërkombëtar të filmit dokumentar dhe të shkurtër, përfundoi më 12 gusht në Prizren me ndarjen e çmimeve. Juria pati një sfidë “të ëmbël” për të shpallur më të mirët nga 105 filmat, që garuan në tetë kategori.

Filmi “Drifting” me regji të Somnur Vardar u shpall filmi më i mirë në kategorinë Best Balkan Dox.

Ndërkaq, çmimin e publikut e fitoi “Snajka: The Diary of Expectations” të regjisores Tea Vidoviq-Dalipi. Në kategorinë e filmit më të mirë kombëtar fitues u shpall filmi “Prishtina 2002” i Trëndelina Halili.

Në ceremoninë e ndarjes së çmimeve të shtunën mbrëma, filmi “Hypermoon” me regji të Mia Engberg u shpall fitues në kategorinë International Feature Dox.

“Pacific Club” me regji të Valentina Noujaim fitoi në kategorinë International Short Dox.

Edicioni i 22-të i Dokufest-it, që nisi më 4 gusht, kishte për temë inteligjencën artificiale.

Ky edicion u përcoll edhe me një protestë pasi një grup nga Kanadaja mbajti një paraqitje në mbrojtje të transgjinorëve.

Sipas organizatorëve, ministrit të Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, dhe kryetarit të Prizrenit, Shaqir Totaj, “ky edicion i festivalit ishte ndër më të suksesshmit deri më tani”. Ata premtuan se do të vazhdojnë të mbështesin Dokufest-in, përmes së cilit, siç thanë ata, Prizreni “u bë qytet i njohur në botë”.

blank

Hip hop mbush 50 vjet dhe feston me stil

Nas dhe Lauryn Hill

Mijëra njerëz morën pjesë në një maksikoncert të organizuar në stadiumin Yankee në Nju Jork për të festuar gjysmë shekulli që nga lindja e zhanrit

 

VOAL- Mijëra njerëz festuan 50-vjetorin e lindjes së hip hopit të premten në mbrëmje dhe deri në mbrëmje. Pionierë të zhanrit si Run DMC, NAS dhe Snoop Dogg performuan në një maxi-koncert tetë orësh të organizuar në Bronx, në një stadium të mbushur plot Yankee.

Ishte pikërisht në Bronx që gjithçka filloi, kur në mbrëmjen e 11 gushtit 1973, në katin përdhesë të një shtëpie këshilli në Sedgwick Avenue, DJ i lindur në Xhamajka, Clive Campbell, alias DJ Kool Herc, i hapi rrugën. zhanër duke rrotulluar të njëjtin rekord në dy gramafon të veçantë, duke izoluar sekuenca ritmesh dhe goditjesh, duke i dhënë kështu jetë “breakbeat”, një komponent thelbësor i hip hopit.

Gjatë maratonës së koncerteve, veteranët e zhanrit dolën me radhë në skenë. Run DMC luajti hitin e tyre “It’s Tricky” nën zhurmën e turmës entuziaste, ndërsa New Yorker NAS luajti titujt e albumit të tij historik, Illmatic.

Një zhurmë shpërtheu gjithashtu nga turma ndërsa ikona e Nju Jorkut mbylli setin e saj duke ftuar Lauryn Hill në skenë për të kënduar këngën e saj bashkëpunuese “If I Ruled the World (Imagine That), si dhe këngën e saj kryesore “Doo Wop (That Thing )” dhe interpretimi i saj i “Killing Me Softly”, kënduar fillimisht me Fugees.

 

Snoop Dogg ka zgjedhur disa nga të preferuarat e fansave të tij, duke përfshirë “The Next Episode”, “Nuthin’ But A ‘G’ Thang” dhe “Gin And Juice”. Lil Wayne, Banda Sugarhill, anëtarë të Klanit Wu-Tang dhe Ice Cube gjithashtu morën pjesë në shfaqje, si dhe Melle Mel dhe Akrepi me Grandmaster Caz.

“Unë mendoj se hip hopi u dha një zë atyre që nuk e kishin një të tillë,” u tha gazetarëve Antoine Crossley, një djalë që kishte ardhur posaçërisht nga Çikago për të ndjekur koncertin.

 

Koncerti në stadiumin Yankee u parapri nga ngjarje të shumta të organizuara në qytet, duke përfshirë partitë në bllok, sesione grafiti dhe breakdancing dhe iniciativa të ndryshme kulturore.

Për disa, data 11 gusht duket paksa arbitrare, duke qenë se tingujt e hip hopit po shfaqeshin tashmë përpara performancës së DJ Kool Herc. Por koncerti ishte gjithsesi një mundësi për të kujtuar se si një zhanër i fyer prej kohësh përfundoi duke ushtruar një ndikim të madh në fusha të ndryshme: nga muzika te moda, nga gjuha te kërcimi.

Në një kohë kur jeta në Nju Jork ishte e ashpër dhe e dhunshme, partitë e hershme të bllokut u ofruan të rinjve afrikano-amerikanë një arratisje nga varfëria dhe diskriminimi. Hip hopi më pas u përhap në të katër anët e planetit dhe sot shumica e vendeve kanë skenën e tyre.

blank

Artisti rumun i hip-hopit akuzohet se po ua prish mendjen të rinjve

Gheboasa, një artist 21-vjeçar i muzikës hip-hop, emri i vërtetë i të cilit është Gabriel Gavris.

George Costita, Andy Heil

Një reper rumun e ka nxitur një vorbull të zemërimit moral – dhe ka fituar pakëz përkrahje njëkohësisht – pasi adoleshentët i kënduan bashkë me të vargjet me përmbajtje gangsterizmi dhe tërbimi në një festival muzike në Transilvani.

Gheboasa, një artist 21-vjeçar i muzikës hip-hop, emri i vërtetë i të cilit është Gabriel Gavris, përformoi në festivalin katërditor të muzikës elektronike në Cluj-Napoca më 4 gusht.

Pas një zemërimi të madh në rrjetet sociale rumune dhe një debati të ashpër në media mbi kulturën për disa ditë më radhë, Gheboasa u dënua me gjobë për përdorimin e një gjuhe e cila e prishi paqen dhe e fyeu publikun. Ai thotë se do të ankohet ndaj vendimit.

Zemërimi publik ka të bëjë kryesisht me mizogjininë e perceptuar, lartësimin e dhunës dhe drogës, si dhe racizmin e stereotipat etnike – të cilat janë çështje që e kanë kapluar botën e hip-hopit dhe muzikës rep të mbizotëruar nga meshkujt për dekada.

Reagimet e ashpra bënë që Gheboasa të gjobitej më 222 dollarë më 8 gusht, për “fyerje të mëdha, shprehje fyese apo vulgare, që kanë mundësi ta pengojnë rendin publik dhe paqen, apo të nxisin zemërim mes qytetarëve, apo ta fyejnë dinjitetin ose nderin e tyre”.

Policia e Cluj-Napoca i kërkoi, po ashtu, Këshillit Kombëtar për Luftimin e Diskriminimit që: “ta analizojë paraqitjen e Gheboasas, fjalët dhe shprehjet e përdorura nga ai, për të parë nëse ka pasur shkelje diskriminuese apo anti-shoqërore”.

Gheboasa u përgjigj në rrjetet sociale duke i akuzuar autoritetet se e gjobitën për shkak të: “syve të bukur” që ka, dhe sepse ai është “cigan”.

Gheboasa u rrit në një komunitet rom në një lagje të varfër të Targovistes, një qytet 80 kilometra larg nga kryeqyteti, Bukuresht, dhe foli për fëmijërinë e vështirë të rrethuar nga dhuna dhe varfëria. Ai i kaloi vitet e fëmijërisë nën kujdestari, për shkak se babanë e kishte në burg, ndërsa nëna e kishte braktisur menjëherë pas lindjes.

Rreth 1.85 milion romë jetojnë në Rumani, rreth tetë për qind e popullsisë së këtij vendi, sipas Këshillit të Evropës. Megjithatë, sipas regjistrimit të fundit të romëve më 2021, në Rumani jetojnë 560 mijë romë, një shifër që është kundërshtuar nga disa sociologë, të cilët thonë se romët nuk e tregojnë përkatësinë etnike, ose nuk marrin pjesë fare në regjistrim.

Sipas Amnesty International, romët në Rumani “përballen me varfëri të skajshme, përjashtim nga shoqëria dhe diskriminim, përfshirë në arsim, shëndetësi dhe punësim”.

Pak orë pas paraqitjes së Gheboasas në Untold Festival, Catalin Tone, i cili i udhëheq operacionet kundër drogës në Bukuresht për Drejtorinë e Policisë për Luftimin e Krimit të Organizuar, mori vëmendje të madhe publike pasi i shpërndau brohoritjet e një audience të mbushur me adoleshentë të hitit më të madhe të reperit: “Da-I Tiganca!” që në shqip përkthehet si: “Heq Dorë, Vajzë Cigane!”

Tone e shpërndau tekstin e këngës së Gheboasas bashkë me një video nga festivali, duke paralajmëruar se: “këta janë idhujt e fëmijëve tanë!”

“Heq dorë, vajzë cigane/Thyeje bankën/Oh, çfarë vajze e bukur cigane/Si i lëviz ajo ijët/Lëvizje horror/ Ajo është e pistë.”

Kënga “Da-I Tiganca!” ka edhe një kuptim mbase fyes për fjalën “bankë”, e cila mund të përdoret edhe si zhargon për t’iu referuar vitheve të një gruaje. Tone theksoi se edhe një tjetër këngë e Gheboasas i referohet drogës dhe ka një shprehje vulgare e përçmuese për organet gjenitale të gruas. Në të, Gheboasa mburret se i konsumon të dyja.

“T’i mbrojmë fëmijët tanë!” bëri thirrje Tone.

“Është më lehtë ta fajësosh muzikën sesa ta pranosh se puna jote si prind është e keqe”,

tha kontribuuesja Ariana Coman.

Gheboasa, emri i të cilit në rumanisht merr formën femërore të fjalës “gungaçe”, ka legjione të adhuruesve të rinj, duke mbledhur dhjetëra miliona shikime në plafromën YouTube dhe ka qindra mijëra ndjekës në rrjetet sociale TikTok dhe Instagram. Ai ishte garues në emisionin televiziv “Rumania e Mbijetuar”, por u tërhoq pas javës së parë.

Stili i muzikës së Gheboasas e ka marrë termet “trapanele”, një përzierje stilesh – nënzhanri i hip-hopit që ka dalë nga jugu i Amerikës në vitet e ’90 – dhe “manele”, një zhanër i muzikës pop-folk i ndikuar nga muzika turke, arabe dhe ballkanike, e cila është shumë e njohur në komunitetin rom të Rumanisë.

Emri “trap” buron nga “trap house”, një zhargon i Atlantës për vendin ku shiten drogat. Derisa origjina e “trapit” vjen nga qytetet amerikane të goditura nga varfëria, me artistët që bëjnë rep për jetën në rrugë, dhunën dhe drogat, tingujt e tij dallues të basit të rëndë kanë depërtuar deri në qendër dhe përdoren edhe nga artistet si Byonce dhe Rihanna. Shumë artistë ndërkombëtarë të “trapit” e huazojnë dhe përshtatin stilin e këtij zhanri dhe tekstet e papërpunuara nga homologët e vet amerikanë, teksa bëjnë free-style në skenë në mënyrë rutinore.

Pas rënies së komunizmit, të rinjtë romë nëpër Evropë e përqafuan hip-hopin amerikan, duke e identifikuar veten me tema të zakonshme për padrejtësinë shoqërore, dhunën policore, dhe varfërinë. Shumë reperë romë janë bërë të njohur duke e përzier shpesh zhanrin origjinal me stile të muzikës lokale.

“Unë nuk jam këtu për t’i edukuar fëmijët”

Gheboasa u është kundërpërgjigjur kritikëve. Në një paraqitje në televizionin rumun më 7 gusht, ai iu përgjigj kritikuesve, prindërve të cilët e akuzuan atë se po ua prish mendjen fëmijëve.

“Një burrë që ka frikë se…unë po ia shkatërroj edukimin [një fëmije] është një prind i cili nuk kujdeset siç duhet për fëmijën e vet”,

tha Gheboasa.

“Mbase ato nuk ishin tekstet më të mira, por unë nuk marr pjesë në festivale për t’i edukuar fëmijët”, tha Gheboasa në intervistë. “Një burrë i cili ka frikë se fëmija i tij nuk do të jetë i edukuara [pasi i ka dëgjuar këngët e mia] dhe se unë po ia shkatërroj edukimin [e fëmijës] është një prind i cili nuk kujdeset siç duhet për fëmijën e vet”.

Përfaqësuesit e Gheboasas nuk pranuan të komentojnë për këtë çështje kontroverse kur u kontaktuan nga Shërbimi i Radios Evropa e Lirë në Rumani.

Argumentet e shumicës së kritikëve të tij më të zëshëm duket se i pasqyrojnë dallimet e vjetra të gjeneratave rreth kulturës popullore, po aq sa çfarëdo kundërshtimi specifik ndaj këngëve të Gheboasas.

Komentuesi politik Cristian Tudor Popescu e kritikoi Gheboasan dhe i paralajmëroi 308 mijë ndjekësit e vet në Facebook se “ka diçka më të thellë dhe më të zezë” që e përkufizon këtë “incident”. Popescu e pranoi se shpesh shan në fushën e tenisit, por tha se një gjuhë e tillë nuk është pjesë e “Weltanschauung” të tij, një fjalë gjermane që nënkupton “botëkuptim” apo “mendësi”.

Popescu sugjeroi pastaj se referencat e Gheboasas përfaqësojnë një “Weltanschauung” për të rinjtë të cilët brohorisin për të në turmë dhe se ato çojnë drejt “përdhunimit [dhe] tregtisë së mishit të njeriut”, dhe se “dhuna fizike dhe vrasja… janë vetëm një hap larg”.

Ai e përmendi një vrasje të frikshme së fundmi, për të sugjeruar se vrasësi ishte “adhurues i Gheboasas dhe vëllezërve Tate”, influencuesve kontrovers me shtetësi të dyfishtë, amerikane dhe angleze, të cilët synojnë përhapjen e hipermaskulinitetit në internet, që tani janë duke u përballur me akuza për përdhunim dhe trafikimin të njerëzve në Rumani.

Shumica e mbi 1.000 komentuesve në postimin e Popescut në Facebook, e dënojnë këngëtarin, dhe shumë prej tyre e qajnë gjendjen e shoqërisë, ndërsa disa bëjnë thirrje që një gjuhë e tillë të censurohet.

“Nuk ka asgjë të re”

Përveç miliona adhuruesve të rinj, Gheboasa ka edhe njerëz që e mbrojnë, po ashtu. Profesori i sociologjisë në Universitetin e Bukureshtit, Gelu Duminica, e pranoi se tekstet e këngëve të Gheboasas në Festivalin Unfold ishin: “vulgare dhe të pista”, por argumentoi se: “kjo nuk është asgjë e re me këtë lloj muzike, dhe ajo ka ekzistuar, në forma të ndryshme, përgjithmonë.”

Muzika dhe mesazhet e artistëve rumunë, tha Duminica, janë thjesht një pasqyrim i trendëve në shtëpi dhe jashtë vendit, dhe një “përshtatje” në treg.

“Nga dëshira për t’u pranuar, nga dëshira për të qenë pjesë e grupit, një fëmijë e konsumon atë që e konsumon grupi”,

Delu Duminica, Universiteti i Bukureshtit.

Organizatorët e Festivalit Untold e kanë mbrojtur vendimin e vet për ta ftuar Gheboasan për të qenë pjesë e 250 akteve të tjera, duke nënvizuar se ai u paraqit njërën prej ngjarjeve anësore të festivalit, dhe jo në skenën kryesore, ku përformoi grupi pop rok, Imagine Dragons, në natën e njëjtë.

Ata theksuan, po ashtu, përkushtimin e tyre për lirinë e shprehjes dhe thanë se “secili artist merr përgjegjësi për mesazhet e veta dhe për përmbajtjen që ofron”.

Por drejtori për komunikim i Untold, Edy Chereji, tha se festivali do ta mendojë me kujdes “rrugën më të përshtatshme mes lirisë së veprave artistike dhe ndikimeve që mesazhet e tyre mund të kenë gjatë koncertit”.

“Ne nuk mund të pretendojmë se nuk është një zhanër i plotë i muzikës kur është kaq popullor”, tha Chereji.

Profesori Duminica e pranoi se, derisa nuk është adhurues: “nuk mundem pa e pranuar se muzika është e suksesshme dhe ta neglizhosh trapanelen e tanishme në Rumani është plotësisht gabim”.

“Telashi nuk është Gheboasa si njeri; kemi 30 vjet të promovimit të këtij mesazhi në skenë”, tha Duminica. Ai shtoi se historia është e mbushur plot me përpjekje muzikore për ta minuar autoritetin.

“Nga dëshira për t’u pranuar, nga dëshira për të qenë pjesë e grupit, një fëmijë e konsumon atë që e konsumon grupi”, tha Duminica. “Dua të them, ne duhet ta shikojmë faktin se arsyeja kryesore pse gjëra të tilla konsumohen, jemi ne. Por, natyrisht, është më lehtë t’i fajësosh njerëzit si Gheboasa”.

Instituti Evropian për Barazi Gjinore ka vlerësuar se rreth 30 për qind të grave rumune përjetojnë dhunë, përafërsisht shifra e njëjtë për Bashkimin Evropian si tërësi, dhe se dhuna në familje cilësohet si çështje shumë serioze.

Këshilli i Evropës thotë se Rumania ka bërë përparim të rëndësishëm për ta luftuar dhunën kundër grave, veçanërisht qëkur e ratifikoi Konventën e Stambollit më 2016, por thotë se ka ende punë për të bërë.

Kontribuuesja Ariana Coman shkroi për Zërin Rumun se me apo pa Gheboasan: “askush nuk ka shkuar aq larg, saqë të deklarojë se [muzika] trap rumune ka të bëjë me mesazhin filozofik që e përçon”.

Por, argumenton ajo: “ka të bëjë me një prirje drejt tmerrit dhe fantazisë për t’i dëgjuar njerëzit duke folur për gjërat tabu, sepse ata nuk janë të pranuar në shoqëri. Dhe kjo prirje për këtë gjë nuk është asgjë e re”.

Ajo e krahasoi këtë me veprat që flisnin për gjeneratat e kaluara të rumunëve në tone të ngjashme vulgare, grupet si Parazitii dhe B.U.G Mafia.

“Ju mund ta mësoni fëmijën tuaj si të mos jetë mizogjenist qaraman, si të marrë përgjegjësi nëse vërtet do. Por më e lehtë është ta fajësosh muzikën sesa ta pranosh se po e bën një punë të keqe si prind”, shkroi ajo.

Përgatiti: Ekrem Idrizi

Send this to a friend