Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Barack Obama, u bëri thirrje demokratëve të të gjitha përkatësive etnike të votojnë për Hillary Clintonin si presidente, duke thënë se fati i SHBA-së dhe i botës është në rrezik.
Obama tha se kundërshtari republikan i Clintonit, Donald Trump, është kërcënim për të drejtat civile, të cilat janë arritur me vështirësi.
Obama i bëri këto komente në një tubim në Karolinën e Veriut.
Trump tha se Obama duhet të ndalojë së bëri fushatë për Clintonin dhe të përqendrohet në udhëheqjen e vendit.
Amerikanët do të zgjedhin presidentin e ri më 8 nëntor.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti tha se qeveria që ai udhëheq, nuk ka hequr dorë nga vendosja e reciprocitetit të plotë me Serbinë.
Gjatë seancës plenare të së hënës, Kurti deklaroi se për reciprocitetin ka biseduar edhe gjatë takimeve që ka pasur në Bruksel, në kuadër të dialogut me Serbinë, që ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian.
“Në këto 100 ditët e para (të qeverisjes) ne kemi pasur drejtor të ri të Doganave dhe duhet të përgatitemi sepse nuk mund të dështojmë sërish. Ju e dini, në Kurti 1, ne e vendosëm reciprocitetin dhe qeveria e pastajme e hoqi reciprocitetin. Nëse ne nuk arrijmë ta zbatojmë në plotni reciprocitetin sërish, atëherë ai vdes edhe si koncept”, tha Kurti.
Kryeministri Kurti tha se Kosova dëshiron që reciprociteti i plotë me Serbinë të bëhet në atë mënyrë që të mos zhbëhet më.
“Reciprocitetin nuk e kemi për hakmarrje, besojmë që është një parim i shëndoshë i marrëdhënieve midis shteteve, që derivon nga koncepti i barazisë. Përveç kësaj, reciprocitetin nuk e kemi për të shtuar barriera, por për t’i hequr ato ekzistuese dhe duam ta bëjmë në mënyrën në të cilën nuk zhbëhet më”, tha kryeministri.
Kosova në fund të vitit 2018 kishte vendosur taksën 100 për qind ndaj produkteve serbe. Kjo taksë, në Qeverinë Kurti 1, u zëvendësua me reciprocitet, ku u përfshin një sërë masash tregtare.
Por qeveria pasuese e udhëhequr nga Avdullah Hoti e hoqi reciprocitetin, masë kjo që u pa nga BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara si pengesë për vazhdimin e dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
Shqipëria realizoi me vendet e rajonit, Serbinë, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut rreth 10% të volumit tregtar (importe + eksporte) në vitin 2020, sipas të dhënave të INSTAT, të përpunuara nga “Monitor” (të dhënat për Bosnjën nuk janë në tabelat e INSTAT).
Në krahasim me vitin 2016, kjo peshë është rritur me 2 pikë përqindje. Panorama me këto shtete është e ndryshme, teksa Kosova është partneri kryesor i eksporteve dhe shteti ku kemi bilancin më të madh pozitiv (+145 mln euro), ndërsa e kundërta, nga Serbia marrim më shumë importe dhe kemi deficitin më të madh tregtar (-134 mln euro). Me Maqedoninë e Veriut, Shqipëria ka një deficit të lehtë.
Në këtë situatë, një marrëveshje mirëkuptimi për të lehtësuar importin dhe eksportin e mallrave mes Shqipërisë, Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut, në një kohë që Kosova nuk është e përfshirë, mund të krijojë një disavantazh për Shqipërinë, duke rrezikuar thellimin e deficitit tregtar, sidomos me Serbinë.
Kosova
Për eksportet, Kosova është partneri kryesor i Shqipërisë dhe shteti ku ne kemi suficitin më të lartë tregtar, që nënkupton se eksportojmë më shumë drejt këtij vendi, sesa importojmë prej tij. Në vitin 2020, eksportet drejt Kosovës ishin 26.2 miliardë lekë (9.7% e shitjeve totale jashtë vendit), ndërsa importet 8.3 miliardë lekë, me bilanc pozitiv 18 miliardë lekë (145 milionë eurosh). Mallrat kryesore që eksportojmë në Kosovë janë materialet e ndërtimit e metalet (kryesisht çeliku, tullat, çimento), lëndë djegëse e energji (naftë) dhe ushqime, pije e duhan. Për të gjitha grupmallrat, vlera e eksporteve është më e lartë sesa e importeve.
Burimi: INSTAT
Serbia
Serbia është burimi kryesor i importeve në rajon. Sipas INSTAT, në vitin 2020 importuam nga ky shtet mallra me vlerë 23 miliardë lekë (3.8% e totalit), ndërsa eksportet ishin vetëm 6.3 miliardë lekë. Bilanci është negativ, me 16.7 miliardë lekë (134 milionë euro), që ikin neto drejt Serbisë. Serbia dominon në shitjet drejt Shqipërisë të ushqimeve, pijeve e duhanit, mineraleve, lëndëve djegëse e energjisë, si dhe materialeve të ndërtimit e metaleve. Në të kundërt me Serbinë, për të gjitha grup mallrat, bilanci tregtar është negativ.
Burimi: INSTAT
Volumet e tregtisë me Maqedoninë e Veriut dhe Malin e Zi janë më të ulëta. Drejt Maqedonisë së Veriut shkojnë 3.3% e eksporteve dhe vijnë 1.5% e importeve, ndërsa me Malin e Zi këto shifra janë përkatësisht 1.95 dhe 0.38%.
Me Maqedoninë, vendi ka një deficiti tregtar të lehtë, ndërsa me Malin e Zi, eksportet janë pak më të larta sesa importet.
Burimi: INSTAT
Marrëveshja rajonale
Pak ditë më parë, Shqipëria, Serbia dhe Maqedonia e Veriut, në kuadër të projektit të Mini-Shengenit ballkanik, ranë dakord për tre marrëveshje:
Marrëveshje për mobilizimin e të tre vendeve për sa u përket përballimit të katastrofave natyrore. Nëse një katastrofë natyrore godet një vend, do të mobilizohen të tre për të ndihmuar.
Marrëveshje mirëkuptimi për të lehtësuar importin dhe eksportin e mallrave. Kjo do të eliminojë barrierat dhe do të ndihmojë në rritjen e ekonomisë së vendeve.
Marrëveshje për qarkullimin e lirë në tregun e punës. Mundësimin e qasjes së lehtë në tregun e punës dhe marrjen e lejeve të qëndrimit.
Qeveria e Kosovës reagoi duke thënë se kjo nismë nuk e ka miratimin e Kosovës. “Iniciativa e Novi Sadit nuk e ka miratimin tonë dhe si rrjedhojë, nuk kemi pasur zyrtarisht ftesë për pjesëmarrje në takim. Për ne, i ashtuquajturi ‘mini-Shengen’ është nismë pa vizion për rajonin. Ne kemi propozuar avancimin e bashkëpunimit rajonal nga CEFTA në SEFTA, sipas modelit të EFTA-EEA, nga e cila do të përfitonin njëkohësisht të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor”, tha Qeveria e Kosovës në një deklaratë.
Presidentja Vjosa Osmani gjatë ceremonisë të ndarjes së Medaljes Presidenciale për Beau Biden.
RFE/RL
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, të dielën, ka ndarë Medaljen Presidenciale për Sundim të Ligjit për Beau Biden, djalin e ndjerë të presidentit amerikan, Joe Biden, i cili ka vdekur në vitin 2015 nga kanceri në tru.
Ai ka shërbyer në Kosovë pas mbarimit të luftës, përkatësisht më 2001, në trajnimin e gjykatësve dhe prokurorëve vendorë.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, me rastin e dhënies së Medaljes Presidenciale për Sundim të Ligjit për Beau Biden, ka deklaruar se me ndarjen e kësaj medaljeje, Kosova njeh kontributin që ai dha për Kosovën.
“Sa i përket Beau, trashëgimi e tij vazhdon të jetojë. Veprimet e tij vazhdojnë të na inspirojnë sot në Kosovë dhe të atyre njerëzve që ua ndryshoi jetën në Shtetet e Bashkuara”, deklaroi Osmani.
Sipas Osmanit, në të gjallë, Beau Biden, me punën e tij preku jetë njerëzish dhe bëri ndryshime.
“Siç është edhe shprehja ‘njerëzit e mirë janë si qiriu. Ata digjen që t’iu bëjnë dritë të tjerëve’. Dhe njerëzit më të mirë e bëjnë këtë pa e kuptuar. Besoj se njeriu i mirë matet me gjatësinë e ndikimit që lënë pas. Kjo ka të bëjë me njerëzit që inspironin gjatë jetës tuaj, zemrat që prekni dhe jetët që ndryshoni pa e kuptuar. I ndjeri Beau Biden ishte një njeri i tillë. Ai është qiriu i djegur që ka dhënë dritë për shumë njerëz”, tha Osmani.
Presidentja Osmani tha se ndihmën që SHBA-ja i ka dhënë Kosovës sa i përket lirisë dhe “të drejtës për të ekzistuar”, kalon përtej çdo partneriteti që mund të shihet në mbarë botën.
Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Joe Biden, përmes një video-mesazhi ka thënë se Kosova “është në zemrat e gjithë familjes Biden” dhe e ka falënderuar Kosovën për medaljen, të cilën e ka ndarë për të birin e tij të ndjerë.
“Ne thjesht duam të themi se kjo është e pabesueshme, dhe unë dua ta falënderoj Republikën e Kosovës për këtë medalje. Është një nder i madh, është një nder i madh ta vlerësosh trashëgiminë e djalit tonë Beau dhe babait të tij. Punën në Kosovë, Beau e kishte të përzemërt, ai u dashurua me vendin. Ne jemi përgjithmonë mirënjohës për të gjithë njerëzit e Kosovës me të cilët Beau u dashurua”, ka thënë presidenti Biden përmes video-mesazhit.
Ai ka shtuar se i biri i tij Beau ka besuar thellë në pavarësinë e Kosovës dhe se si avokat në Departamentin e Drejtësisë të Shteteve të Bashkuara, doli vullnetar për të ardhur në Kosovë, “për të mbështetur pavarësinë tuaj dhe demokracinë tuaj të re, dhe mbi të gjitha sundimin e ligjit”.
Presidenti Biden ka shprehur vlerësimin për përparimin, siç e ka quajtur ai, të jashtëzakonshëm që Kosova ka bërë gjatë njëzet vjetëve të fundit, me porosinë që “ka mbetur ende për t’u bërë”.
“Unë angazhohem për ju, dhe Shtetet e Bashkuara do të mbeten partneri i palëkundur i Kosovës në këtë drejtim”, ka theksuar Biden.
Ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Philip Kosnett, ka pranuar medaljen në emër të familjes Biden.
Kjo është hera e dytë që Kosova nderon djalin e presidentit amerikan.
Më 2016, në vitin e fundit të Bidenit si nënpresident amerikan, ai, së bashku me familjen e tij, kanë vizituar Kosovën, për të inauguruar rrugën Beau Biden afër kampit Bondsteel.
Me këtë slogan, Francesco Beccheti ka mbushur ambiente të shumta të Romës, ku promovon atë që ai e quan fitoren ndaj kryeministrit Edi Rama dhe qeverisë shqiptare.
Posterat ku shfaqet Beccheti janë të shumta në kryeqytetin e Italisë, ku ai i fton italianët që të klikojnë në një web që ai e ka krijuar posaçërisht se si nisi dhe u zhvillua beteja e tij me qeverinë shqiptare. Kujtojmë se sipërmarrësi italian ka fituar në gjykatën e Arbitrazhit gjyqin ndaj qeverisë shqiptare. Kjo e fundit, ka detyrimin për t’i paguar atij plot 100 milionë euro.
Ai e ka cilësuar si të padrejtë mbylljen e televizionit “Agon Channel” në vitin 2015, e për këtë, hodhi në gjyq shtetin shqiptar, gjyq të cilin dhe e fitoi. Asokohe prokuroria publikoi një skemë korruptive, pjesë e së cilës sipas tyre ishte dhe Beccheti.
Kjo ishte dhe arsyeja se përse kërkuan mbylljen e televizionit. Këto pretendime sipërmarrësi si ka pranuar asnjëherë dhe sistematikisht ka pretenduar se mbylla e televizionit ishte e motivuar politikisht.bw
Akademia Shqiptaro-Amerikane e Shkencave dhe e Arteve në Nju-Jork, SHBA, miratoi këtë
MEMORANDUM KUNDËR TRADHTISË SË EDI RAMËS NDAJ KOSOVËS SHQIPTARE
Me indinjatë dhe në mënyrën më vehemente e denoncojmë lidhjen e Antantës së Re Serbosllave me përmbajtje dhe me orientim strategjik lindor të sferës ndikuese politike, ekonomike, tregtare dhe ushtarake të Rusisë, të nënshkruar nga Aleksandër Vuçiq (president i Serbisë), nga Zoran Zaev (kryeministër i Maqedonisë Veriore) dhe nga Edi Rama (kryeministër i Shqipërisë në “Forumin Ekonomik për Bashkëpunim Rajonal”, bërë në Shkup, më 29 korrik 2021. Këta themelues, Aleancën e Re Serbosllave nga “minishengeni ballkanik” e riemërtuan në (Ballkani i hapur. Open Blakans). Mirëpo, esenca e brumit politik, ekonomik, tregtar dhe integrues e kësaj Aleance të Re Serbosllave është kundër përcaktimit perëndimor të Serbisë, të Shqipërisë dhe të Maqedonisë Veriore. Thjesht, është një kundërpeshë dhe injorim i institucioneve dhe mekanzimave strategjikë të agjendës integruese dhe zgjeruese të Bashkimit Evropian në shkallë rajonale ballkanike.
Formimi i Antantës së Re Serbo-sllave (së pari si “Minishengen ballkanik”, vetëm me 3 vende ballkanike?!) me emrin e ri “Ballkani i hapur” nga “arkitektët vizionarë”, treshja Vuçiq-Rama-Zaev, është i dizajnuar dhe llogaritur mirë nga “kuzhina” politiko-diplomatike dhe propagandistike antishqiptare, antiamerikane, dhe antievropiane perëndimore në Beograd.
Shtrohet pyetja, pse kjo ide lindi nga udhëheqësit shtetërorë serbomëdhenj në Beograd ?
– Sepse Qeveria serbe me Bërnabiqët, me Daçiqët dhe me presidentin e tyre Aleksandër Vuçiq në krye, që moti e kanë të qartë nga liderët drejtues të BE-së, se pa njohjen e Republikës së Kosovës, kurrë Serbia nuk do të pranohet në Bashkimin Evropian.
Ky është një nga faktorët kryesorë politikë, gjeopolitikë, gjeostrategjikë, gjeoekonomikë dhe tregtarë, që Aleksandër Vuçiqin (qeverinë serbe) e kanë detyruar që të shpikë “Minishengenin ballkanik”, përkatësisht ‘Ballkanin e hapur” me miqtët dhe aleatët e tij prosllavë: Zoran Zajev dhe Edi Rama, si pandan dhe kundërpeshë strategjisë integruese politike, ekonomike,tregtare, ushtarake dhe kulturore të Bashkimit Evropian, sepse, që tani presidenti Aleksandër Vuçiq e ka të qartë, se Serbia kurrë nuk ka për të hyrë në BE, duke qenë se nuk po e njeh shtetin e pavarur dhe sovran të Kosovës.
Për këtë arsye, Aleksandër Vuçiq ka formuar “Minishengonin-Ballkanin e hapur” me tradhtarin Edi Rama, sepse haptazi po luftën kundër BE-së dhe kundër Amerikës, që Kosovën ta rikthejë nën sovranitetin kolonial dhe gjenocidal të Serbisë (1912-1999).
Presidenti Vuçiq nuk po do BE, por po do Kosovën nën Serbi, kurse Edi Rama po do Serbinë dhe Rusinë, jo Kosovën, as BE-në, as NATO-n e as Amerikën, ashtu sikurse Aleksandër Vuçiqi !
Ky veprim i përbashkët kundër BE-së, është guxim i madh, por njëherazi, budallallëk edhe më i madh, sidomos për Edi Ramën, sepse me riorientimin e tij në zonën e influencës së sferave të interesit serbo-rusosllav, direkt dhe indirekt ka dalë jo vetëm kundër Kosovës, por edhe kundër BE-së, kundër Amerikës dhe kundër NATO-s, mbase Shqipëria është anëtare e NATO-s (prill 2009). Kjo tradhti ndaj NATO-s është një humbje e madhe për intereat vitale evropianoperëndimore të Shqipërisë.
Ndërkaq, për Serbinë edhe për Aleksandër Vuçiqin, është një fitore e madhe politike, gjeostrategjike dhe gjeopolitike, sepse me mbështetjen e Shqipërisë së Edi Ramës po fiton daljen në Detin Adriatik, ëndërr shekullore e Serbisë kolonialiste dhe gjenocidale e kryeministrit dhe ministrit të saj historik, Nikola Pashiq (1912-1926). Straetgjia nacionale e Serbisë pushtuese “Dalja në Adriatik” ka qenë ide dhe platformë politike serbomadhe e Nikola Pashiqit, që njihet me emrin “Od Dunava do Skadra”. Dhe, ja këtë ide serbomadhe të Nikola pasiqit, po realizojnë pasardhësit e tij, treshja Vuçiq-Rama-Zaev me “Ballkanin e hapur”. Ja, kjo është tradhtia e Edi Ramës ka përqafuar edhe Projektin historik të Nikola Pashiqit, duke mos ditur histoirinë tragjike të marrëdhënieve serbo-shqiptare në Ballkan.
Për këtë arsye, pas nënshkrimit të Marrëveshjes së Antantës së Re serbosllave (Serbia, Shqipëria dhe Maqedonia Veriore) në “Forimin Ekonomik të Bashkëpunimit Rajonal” (Ballkani i hapur), presidenti serb Aleksandar Vuçiqi tha “Ta harrojmë të kaluarën, të krijojmë një histori të re progresive dhe të dobishme ekonomike, politike, tregtare, kultuore të bashkëpunimit të popujve të Serbisë, të Shqipërisë dhe të Maqedonisë Veriore”, duke i “fshirë kufijtë” për të lëvizur dhe qarkulluar lirshëm e pa barriera doganore si njerëzit dhe mallrat e tyre; pa pasaporta dhe, pa kurrfarë kontrolli doganor etj… Kjo është “ide e mirë”, por sakat, sepse të formosh një Aleancë Serbosllave pandan Bashkimit Evropian (vetëm me tri shtete ballkanike: Serbia, Shqipëria dhe Maqedonia Veriore), pa Kosovën e pavarur, pa Malin e Zi, pa Kroacinë, pa Greqinë, dhe pa Turqinë, është çmenduri edhe nacionale, edhe politike, edhe diplomatike, edhe rajonale, edhe evropiane perëndimore, kur dihet se fjalën kryesore në Ballkan e kanë Amerika, NATO-ja dhe BE-ja, jo Serbia e Aleksandër Vuçiqit që me çdo kusht po lufton për “bombardimin” e shtetit të pavarur të Kosovës.
Për këtë qëllim dhe interes afatgjatë serbo-rus-sllav në Ballkkan, Aleksandër Vuçiq(Serbia), Edi Rama( Shqipëria) dhe Zoran Zaev (Maqedonia Veriore), me formimin e “minishengenit ballkanik”, përkatësisht “Ballkani i Hapur” i kanë shpallur luftë politike, ekonomike dhe tregtare Bashkimit Evropian (BE-së) në tri (3) shtetet e tyre.
Ne jemi me Kosovën dhe me Shqipërinë që e mbështet Kosovën, Amerikën, BE-në dhe NATO-n. Kjo është historia dhe perspektiva e sotme dhe e nesërme e shqptarëve dhe gjithë Ballkanit !
-Jo me Serbinë kolonialiste dhe gjenocidale, e cila, edhe sot në shekullin XXI po kundërhton BE-në dhe OKB-në, që të përballet me krimet e gjenocideve që i ka kryer ndaj shqiptarëve të Shqipërisë Etnike (1878-1999).
Prandaj, Akademia Shqiptaro-Amerikane e Shkencave dhe e Arteve e Nju-Jorkut në SHBA, e mbështet fuqimisht dhe katërcipërisht politikën largpamëse kombëtare, evropianoperëndimore ndërkombëtare dhe patriotike të kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti dhe të kryediplomates së Ministrisë së Punëve të Jashtme të Kosovës, Donika Gërvalla, që me fakte dhe me argumente të qëndrueshme dhe të justifikueshme kanë hedhur poshtë si të dëmshme dhe shumë të rrezikshme për Kosovën, për Shqipërinë, për shqiptarët dhe për interesat komplementare strategjike të BE-së, të Amerikës dhe të NATO-s në Ballkan,
Duke qenë se kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama tradhtoi Kosovën, Amerikën, BE-në dhe NATO-n, duke u rreshtuar në kampin e Antanës së Re Serbo-Sllave(Ballkani i hapur) të Vuçiqit dhe të Zajevit, gjë që kjo Aleancë sllave (edhe pse paqësore) të kujton Traktatin e dikurshëm të Varshavës (1955), i cili qe formuar si kundërpeshë dhe përgjigje Paktit të Atlantikut Verior(NATO), më 1949.
KJo tradhti e Edi Ramës ndaj aleatëve evropianoperëndimorë, dhe posaçrisht ndaj Kosovës nuk është e para në historinë më të re të Kosovës (1989-2021), por e dyta (2) me radhë brenda 30 viteve të shkaura, ngaqë tradhtia e parë ndaj Kosovës u bë gjatë viteve 1989-1999, kur Shqipëria nuk ndërhyri ushtarakisht me Ushtrinë Kombëtare të saj për t’i marrë në mbrojtje mbi 2 milionë e gjysmë shqiptarë nga terrori, nga flaka dhe nga zjarri i gjenocidit të Serbisë së Slobodan Milosheviqit. Si rrjedhojë, çetnikët fashistë paramilitarë, militarë dhe policorë serbë masakruan dhe vranë mbi “11.800” civilë shqiptarë; i zhdukën edhe “1647” shqiptarë të tjerë, të cilët sot evidencohen si të “pagjetur”; i dhunuan mbi “20000 mijë” femra shqiptare, si dhe i deportuan jashtë Kosove mbi “ 1 milion shqiptarë”.
Ja , kjo ishte tradhtia e parë ndaj Kosovës në kohën e historisë së saj më të re (1989-1999). Kjo tragjedi pati për pasojë direkte politikën e gabuar të boshtit Prishtinë – Tiranë, mbase në vend të politikës inerte dhe të dështuar paqësore, domodo nevojitej ndërhyrje ushtarake të gjithë shqiptarëve në Ballkan, duke qenë se ishin konsumuar të të gjitha të ashtuquajturat politika pasive paqësore, që gjithë bota liridashëse trishtohej prej tyre, ngase nuk ndërmorën asnjë veprim ushtarak të përbashkët për shpëtimin e 2 milionë e gjysmë shqiptarëve, ku shumë prej tyre (mbi 13.0000) gjetën vdekjen nga zjarri i gjenocidit serb (1989-1999).
Poshtë tradhtia! Rroftë Kosova dhe Shqipëria Etnike!
Ne jemi me Evropën Perëndiore, me NATO-n dhe me Amerikën, jo me Rusinë e as me Serbinë e Edi Ramës dhe Alekandër Vuçiqit.
I nderuar z.Kryeministër Kurti,
-Albin ne jemi me Ty , me Kosovën e pavarur dhe sovrane me bashkimin e saj me Shqipërinë, jo me Serbinë e Edi Ramës!
Me të lexuar se çfarë tradhtie gjithëkombëtare nënshkroi Edi Rama në Shkup, duke u puthur me serbosllavomaqedonët Aleksandër Vuçiq dhe Zoran Zaev kinse për një “Ballkan të hapur bashkëpunimi e paqeje”, më 29 korrik 2021, ne Bordi i Akademisë Shqiptaro-Amerikane të Shkenave dhe të Arteve në Nju-Jork, u mblodhëm dhe morëm vendimin e prerë, se jo vetëm ne, por të gjithë shqiptarët në Mërgatë jemi me kryeministrin Albin Kurti dhe me Qeverinë e tij në Kosovë, jo me asnjë marrëveshje apo Memorandum të Edi Ramës, të nënshkruar në Shkup në emër të “nimishengeni ballkanik” me emër të ri, që për Kosovën dhe për të gjithë shqiptarët, është një tradhti e madhe, sepse me arritjen e saj, kryeministri Edi Rama ia hapi portat Serbisë kolonialiste pushtues dhe gjenocidale të Nikola Pashiqit, të Slobodan Milosheviqit dhe të Aleksandër Vuçiq, që pa asnjë lek të dalë në Detin Adriatik. Ky është objektivi strategjik parësor politik, ekonomik e tregtar i Anshlusit Rama-Vuçiq-Zaev. –Jo assesi zhvillimi dhe mirëqenia e shqiptarëve, as e Kosovës e as e Shqipërisë.
Për daljen në Detin Adriatik, Serbia ka bërë disa pushtime gjenocidale dhe koloniale ndaj shqiptarëve dhe territoreve të tyre etnike (1912-1941). Kjo e kaluar e hidhur historike assesi nuk mund të heshtet e as të amnistohet me asnjë marrëveshje apo traktat tradhtie të Edi Ramës të lidhur me presidentin serb Aleksandër Vuçiq, gjoja për të “mirën e shqiptarëve të Kosovës dhe të Shqipërisë. Ky mashtrim dhe kjo tradhti e Edi Ramës nuk duhet pranuar me asnjë çmim, para se Serbia t’i paguajë të gjitha reparacionet jo vetëm të luftërave gjenocidale, por edhe dëmshpërblimin për shfrytëzimin e pasurive nëntokësore në Kosovë (1912-1999).
(2) Pasi Serbia t’i ketë zbululuar të të gjitha varrezat masive në territorin e saj;
(3) Pasi të ketë kërkuar falje kolektive për “3 gjenocidet ndaj shqiptarëve”, ashtu siç ia keni përplasur në fytyrë në Bruksel, më 15 dhe më 19 korrik 2021;
(4) Pasi Serbia ta ketë njohur Republikën e Kosovës;
(5) Pasi Serbia t’ua njohë të drejtën e vetëvendosjes shqiptarëve në Preshevë, në Bujanoc e Medvegjë;
(6) Pasi Shqipëria t’ia ketë dorëzuar AP-së së OKB-së, Padinë e Qeverisë së Kosovës kundër gjenocideve serbe (1878-1999).
Tani, pas nënshkrimit të 2 memorandumeve dhe të 1 marrëveshjeje të Edi Ramës në “Shengenin numër 2” të riemërtuar në “Ballkani i hapur”, u bë çdo gjë e qartë se Shqipëria për të dytën e herë e tradhtoi Kosovën brenda tri dekadave të fundit (1990-2021).
Prandaj, nuk kanë lënë asnjë “deriçkë” të hapur bashkëpunimi derisa kanë përqafuar Serbinë çetniko-fashiste dhe gjenocidale të Slobodan Milosheviqit, ashtu si Milosheviqi, presidenti Aleksandër Vuçiq po kërcën haptazi para Evropës dhe para botës se “kurrë nuk do ta njohë Kosovën”. Kjo është kryetradhti me vulë të thatë, edhe më e trishtë sesa tradhtia e Esat Pashë Toptanit dhe e Ahmet Zogut me Nikola Pashiqin.
Ne plotësisht pajtohemi dhe e mbështetim Vendimin e Qeverisë së juaj, që nuk keni pranuar të merrni pjesë, dhe se nuk do të jeni pjesë e atijfarë “Minishengeni jugosllav”-tani të riemërtuar në “Ballkani i hapur” për ta fuqizuar dhe zhvilluar Serbinë në një superfuqi ekonomike, gjepolitike dhe gjeostrategjike mbizotëruse në Ballkan.
Ndaj, z. Kryetar Albin Kurti,
Duke ju mbështetur me gjithë zemër dhe me potecialin tonë, ju lusim, që sa më parë të urdhëroni mbajtjen e një Séance të Jashtëzakonshme të Kuvendit të Kosovës, dhe të nxirrni një Rezolutë a Memorandum për distancimin dhe për denoncimin e Marrëveshjes tradhtare të kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama të lidhur me Serbinë kundër interesave vitale kombëtare dhe shtetërore të Republikës së Kosovë.
Nga viti në vit, të dhënat ekonomike të 12 qarqeve të vendit po tregojnë zhvillim të pabarabartë. Sipas INSTAT, në 10 vitet e fundit, ekonomia e rajonit të Qendrës është rritur mesatarisht me 3.4% në vit, Rajoni i Veriut u rrit mesatarisht me 2.4% në vit, ndërsa Jugu me 2.6%. Qarku më i varfër, Kukësi, shënoi rënie të ekonomisë gjatë dekadës me 2.7%, duke u varfëruar më tej. Zhvillimi ekonomik i rajoneve është ndikuar negativisht nga emigracioni i lartë, teksa mungojnë politikat zhvillimore me fokus qarku. Ekspertët bëjnë thirrje për një diagnozë të re të varfërisë dhe projekte që sigurojnë zhvillim të qëndrueshëm të qarqeve të varfra
Rritja ekonomike e vendit në dekadën e fundit është shpërndarë në mënyrë të pabarabartë në rajonet e tij. Vit pas viti, qendra e vendit po fuqizohet ekonomikisht, kurse rajonet e Veriut dhe Jugut janë rritur nën mesataren kombëtare. Qarqet e Dibrës dhe Kukësit, që u vlerësuan si më të varfrat në vitin 2011, janë varfëruar më tej në dekadën e fundit. Politikat ekonomike dhe sociale nuk po sigurojnë kohezionin social dhe për shkak të kësaj dukurie, qarqet e vendit, sidomos Veriu, po shpopullohet me shpejtësi duke zgjedhur emigracionin kryesisht, edhe pse disponojnë burime natyrore të shumta.
Instituti i Statistikave publikoi së fundmi ndryshimet në Prodhimin e Brendshëm të Bruto të Rajoneve në të cilin u rezultoi se në tre qarqe ekonomia ishte me rënie në vitin 2019, Dibra me 3%, Kukësi me 2.8% dhe Berati me 2%%. Në të kundërt, qarqet me rritjen ekonomike të lartë ishin Durrësi me 4.3%, Gjirokastra me 4%, Fieri me 3.25 dhe Tirana mbi 2.5%.
Në rang vendi, ekonomia u zgjerua me 2.1% në vitin 2009. E ndarë sipas rajoneve, qendra ku bën pjesë Tirana dhe Elbasani u rritën mbi mesataren kombëtare me 2.2%. Rajoni i Veriut me qarqet e Dibrës, Kukësit, Durrësit, Lezhës, Shkodrës u rrit me 2.1% thuajse në mesataren kombëtare, kryesisht prej zgjerimit të ekonomisë së Durrësit, i cili në 2019-ën u ndikua nga zhvillime pozitive në turizëm. Rajoni i Jugut me qarqet e Beratit, Fierit, Gjirokastrës, Korçës dhe Vlorës u rrit 1.78% me ritme më të ulëta se mesatarja kombëtare, për shkak të ndikimeve negative në ekonominë e Beratit.
Shtesa Renia E Pbb Sipas Qarqeve Me 2019 991
Gjatë 10 viteve të fundit, ekonomia e rajonit të Qendrës është rritur mesatarisht me 3.4% në vit, Rajoni Veriut u rrit mesatarisht me 2.4%, ndërsa i Jugut me 2.6. Merita Toska, nga Co-Plan, njohëse e financave vendore, tha se, pabarazitë në vend janë të dukshme dhe thellohen çdo ditë më shumë, në disa nivele. Ajo pohoi se diferenca në nivelin ekonomik po theksohen në nivel rajoni, qarku, në nivel bashkie dhe në terma urbanë dhe ruralë. Shpërndarja e burimeve të rritjes në territor, sipas saj, është përcaktuese për këto diferenca, gërshetuar dhe me faktorë të tjerë. Politikat rishpërndarëse janë të vakëta dhe nuk po arrijnë të japin rezultate për t’i zbutur këto pabarazi.
Edhe pse qeveritë tashmë kanë një hartë të rajonalizuar dhe të detajuar për varfërinë që në vitin 2011 nuk kanë mundur të shpërndajnë në mënyrë t’i drejtë burimet ekonomike. P.sh., rajoni më i varfër i vendit, Kukësi, në vitin 2019 kishte një ekonomi më të vogël se në vitin 2009.
Sherefedin Shehu, ish-zv.ministër i Financave, ekspert për politikat rajonale, tha se arsyet kryesore të thellimit të varfërisë në qarqet e varfra janë mungesa e politikave efektive ekonomike dhe sociale. Politikat sociale në Shqipëri nuk garantojnë mbështetje reale për të varfrit, pasi ato ofrojnë një mbështetje simbolike financiare, e cila ka mbetur pothuajse e pandryshuar prej më shumë se 25 vitesh dhe indeksimi i saj është disproporcional krahasuar me rritjen e shumëfishtë të kostos së jetesës, tha Shehu.
10 vite ekonomia e Kukësit me rënie, qarku më i varfër, varfërohet më tej
Në vitin 2012, në një anketë të posaçme, INSTAT e mati nivelin e varfërisë në vend. Si kufi i varfërisë u përcaktua një konsum për frymë në 4891 lekë (39 euro) në muaj. Familjet dhe individët që konsumonin poshtë kësaj sasie u konsideruan të varfër, pasi me burimet e tyre të të ardhurave nuk mund të siguronin konsumin e 2200 kalorive në ditë.
Rezultatet e anketës treguan se qarqet Vlorë dhe Gjirokastër kishin shkallën më të ulët të varfërisë, ndërsa Qarku i Kukësit kishte shkallën më të lartë të varfërisë, pasi më shumë se 28% e popullsisë në këtë qark konsumonte poshtë kufirit 39 euro në muaj. Harta e varfërisë duhet t’u shërbente qeverive shqiptare më pas për të realizuar ndërhyrje me fokus pikërisht në zonat më të varfra. Por sot, mbas 10 vitesh prej këtyre rezultateve, ekonomia e qarkut më të varfër në vend është thelluar më tej.
Sipas të dhënave të INSTAT, ekonomia e Kukësit nga viti 2009 deri në 2019 ka pësuar rënie me 0.3% çdo vit, ndërkohë që ekonomia në tërësi, në këto dhjetë vjet, është zgjeruar mesatarisht me 2.9% në vit. Gjatë dekadës 2009-2019, Qarku i Kukësit ishte vetmi me rënie në shkallë kombëtare, teksa qarqet e tjera, dikush më pak e dikush më shumë, kanë shkuar drejt rritjes.
Ish-kryetari i Bashkisë së Kukësit, Sheqfet Bruka, ekspert i çështjeve vendore, tha se politikat ekonomike dhe sistemi i rishpërndarjes së të ardhurave kanë qenë në disfavor të Kukësit. Sipas tij, Qarku i Kukësit është i pasur me burime natyrore pasi ka minierat, prodhon më shumë se cilido tjetër energji elektrike, ka pyje dhe kullota pafund, resurse turistike, etj. Z. Bruka u shpreh se duhet ndryshuar politika e shpërndarjes së të ardhurave dhe duhen rindërtuar politikat ekonomike. Ai shtoi se, duhet decentralizim dhe njerëzit duhet të jenë pjesëmarrës në ndërtimin e politikave zhvillimit.
Rritja Mesatare Ekonomike Vjetore 2009 2019 991
Kukësit i duhen 20 vjet të arrijë nivelin kombëtar dhe 37 vjet, Tiranën
Në vitin 2008, Prodhimi i Brendshëm për Frymë në Kukës ishte sa 67% e mesatares kombëtare, ndërsa në vitin 2019, PBB-ja për frymë në këtë qark ishte sa 60% e mesatares kombëtare. Diferenca në nivelin e jetës është thelluar për më keq.
Sikur ekonomia kombëtare të qëndrojë në vendnumëro, dhe ekonomia e Kukësit të rritet me 2% në vit, do të duhen rreth 20 vjet të arrijë nivelin kombëtar, ndërsa për të arritur nivelin e Tiranës, do të duhen rreth 37 vite. PBB për frymë në Tiranë është 74% më e lartë, se ajo e Kukësit.
Eksperti i ekonomisë, Sherefedin Shehu, tha se, rënia ekonomike në Qarkun e Dibrës në vitin 2019 dhe rënia më e thellë ekonomike në Qarkun e Kukësit ku Produkti i Brendshëm Bruto (PBB) në vitin 2019 ishte më i ulët se në vitin 2009, tregojnë më qartë se, shkaku i saj është mungesa e politikave efektive ekonomike dhe sociale. Ndonëse këto dy qarqe kanë burime natyrore më të shumta krahasuar me qarqe të tjera, ato kanë nivelin më të lartë të migrimit të brendshëm dhe të jashtëm, si rezultat i thellimit të varfërisë, tha ai.
Vitet e fundit, Kukësi u përball me emigracion të pazakontë, ku mijëra qytetarë emigruan duke kërkuar azil ekonomik kryesisht në Francë dhe Gjermani. Ndërsa në vitin 2019, hyri tërësisht në fuqi vjelja e taksës në Rrugën e Kombit, 100 lekë për çdo automjet të qarkut dhe 5 euro për automjetet e tjera.
Në të gjithë dekadën, ekonomia e Kukësit, në pesë vjet pësoi rënie dhe në pesë të tjera, rritje. Rënia më e fortë ishte në vitin 2014 me -14.5%, si pasojë e ikjes masive në emigracion të mijëra qytetarëve, ku lagje të tëra u zbrazën.
Rritja Mesatare Ekonomike Vjetore 2009 2019 991 1
Rritet numri i qarqeve me rënie ekonomike më 2019, emigracioni shkaktar
Në vitin 2019, numri i qarqeve që përjetuan rënie të ekonomisë u rrit, në tre gjithsej (Dibra, Kukësi dhe Berati) në raport me vitin 2018, ku ishin me rënie vetëm Dibra dhe Berati. Ekonomia e qarkut të Beratit shënoi rënie me 2% më 2019. Ky ishte viti i dytë me rënie. Megjithëse qarku ka potenciale për zhvillimin e bujqësisë dhe turizmit, duket se shkak për rënien është bërë emigracioni i lartë që po sjell rënie të konsumit. Qarku i Dibrës pësoi rënie me 2.8% më 2019, pasi një rritje sistematike nga 2012 -2019.
Të dhënat e INSTAT tregojnë se ka një lidhje të drejtë ndërmjet emigracionit dhe ecurisë ekonomike të rajoneve. P.sh., në vitin 2019, qarqet me rënien më të madhe të ekonomisë kishin edhe humbjet më të mëdha në popullsi.
Në raport me janarin 2020, në janar të këtij viti, uljet më të mëdha të popullsisë u shënuan në qarqet Gjirokastër (- 2,3%) si pasojë e plakjes, Berat (- 2,1%) dhe Dibër (- 1,9%) si pasojë e emigracionit.
Popullsia në numër shënoi rënien më të madhe në Berat, me një pakësim prej 2500 personash, ndërsa Tirana kishte shtesë më të lartë, me rreth 6 mijë persona plus në vitin 2021. Popullsia e vendit në tërësi, në fillim të vitit 2021, ishte 0,6% më e ulët se më 1 janar 2020.
Zoti Shehu tha se, nëse Qarqeve të Dibrës dhe të Kukësit apo edhe qarqeve të tjera do t’u lihet një përqindje e caktuar e të ardhurave që sigurohen nga koncesionet e hidrocentraleve dhe minierave apo resortet e mëdha turistikë, ato do të shndërroheshin në rajonet më të pasura të vendit.
Ndryshimet e një dekade
Gjatë 2008-2019, të ardhurat për frymë në raport me mesataren kombëtare u rritën më së shumti në Dibër për shkak se ekonomia e këtij qarku pësoi rritje të fortë në vitin 2015, ku për shkak të zgjedhjeve lokale u investua, duke ndryshuar për herë të parë drejtimin politik nga demokratët te socialistët.
Në vitin 2008, Dibra i kishte PBB-në për frymë sa 55% e mesatares kombëtare, ndërsa në vitin 2019, rreth 73% me një rritje 17 pikë përqindje gjatë dekadës. Fieri dhe Gjirokastra përmirësuan të ardhurat për frymë gjatë dekadës në raport me mesataren kombëtare, duke e ngushtuar hendekun me 19 dhe 29 pikë përqindje secili. Në të kundërt, Tirana shënoi përkeqësim me mesataren kombëtare në PBB për frymë.
Në vitin 2008, PBB për frymë e Tiranës ishte sa 165% e mesatares kombëtare dhe në vitin 2019 ishte sa 135% e mesatares kombëtare. Ky ndryshim ka ardhur si pasojë e rritje së popullsisë së kryeqytetit me ritme më të shpejta se sa ekonomia e saj. Tirana e Durrësi janë dy qarqet të vetme në vend me rritje pozitive të popullsisë gjatë tre dekadave të fundit. Siç shihet, shtesa e popullsisë nuk ka qenë aq produktive sa të mbajë nivelet e PBB-së për frymë në ritmet e mesatares kombëtare si para dhjetë viteve.
Ekspertja nga Co Plan, zonja Toska, thotë se hapi i parë për të sheshuar pabarazitë mes rajoneve është një studim i thelluar i pabarazive në vend, shkaqeve dhe parashtrimi i alternativave për ndërhyrje. Më tej duhet të aplikohet një programim i qartë i investimeve të paktën në terma afatmesëm (plan investimesh i qartë dhe i publikuar), për të ankoruar pritshmëritë e biznesit dhe për të ulur nivelin e paqartësive të krijuara nga luhatshmëria e politikave publike. Me vlerë do të ishte ndërmarrja e politikave ekonomike rishpërndarëse (por gjithmonë duke pasur një vizion afatgjatë), shtoi ajo.
Pbb Per Fryme Ne Perqindje Te Mesatares Kombetare Shqiperia 100 991
Struktura e PBB-së, në Jug rritet pesha e bujqësisë, në Veri, industria
Struktura e PBB-së së rajoneve gjatë 2014-2019 nuk ka pësuar ndryshime të dukshme. Në Veri është rritur pesha e industrisë, në Jug pesha e bujqësisë dhe në qendër, aktivitetet profesionale. Sipas të dhënave të INSTAT, në rajonin e Veriut, bujqësia ishte sektori me peshën më të madhe në PBB-në e rajonit me 25,3% të totalit në vitin 2019. Pesha e sektorit të bujqësisë në PBB ra me 5 pikë përqindje që nga viti 2014. Pesha e shërbimeve në Veri u rrit me gati 3 pikë përqindje, për shkak të zhvillimit të turizmit në zonën e Valbonës. Në rajonin e Veriut, sektorët që dominojnë ekonominë janë bujqësia, shërbimet dhe industria.
Në rajonin e qendrës, sektorët me peshën më të madhe janë shërbimet me 22% të totalit të PBB- më 2019 dhe aktivitetet e administratës publike, me 15.4% të totalit, për shkak të përqendrimit të institucioneve të qeverisë qendrore dhe aktivitetit me të lartë të administratës publike. Në rajonin e Qendrës, struktura e ekonomisë ka mbetur pothuajse e njëjtë me atë të vitit 2015, me një ulje të lehtë të peshës së bujqësisë, rritje të lehtë të aktivitetit të administratës publike dhe industrisë.
Në rajonin e Jugut, sektori më i madh në vitin 2019 ishte bujqësia, e cila zuri 40% të ekonomisë së këtij rajoni, me një rritje të peshës me 4.3 pikë përqindje në raport me vitin 2014.
Sektori i shërbimeve ishte i dyti më i madh në Jug me 14.6% të totalit, më pas industria me 14% të totalit dhe aktivitetet e administratës publike me 10%. Nga viti 2014-2019, pesha e sektorit të industrisë në ekonominë e Jugut ra me 6 pikë përqindje. Në Rajonin e Jugut të vendit, edhe pse ka potencial të lartë për turizëm, bujqësia mbetet dominuese për shkak të përqendrimit të lartë të prodhimit bujqësor në Lushnjë, Fier dhe Berat./Monitor/
Pbb I Rajoneve Per Fryme Ne Te Mesatares Se Be 991
Ngjyrat e flamurit të Kroacisë me mbishkrimin “Faleminderit Kroaci/Hvala Hrvatska”, kanë ndriçuar në mbrëmje ndërtesën e Qeverisë së Kosovës në Prishtinë, transmeton Anadolu Agency (AA).
Siç njoftoi Zyra e Kryeministrit të Kosovës, nëpërmjet ngjyrave ndriçuese, Qeveria e Republikës së Kosovës ka falënderuar edhe simbolikisht Republikën e Kroacisë “për ndihmën që ajo ua dha bashkatdhetarëve tanë, pas aksidentit tragjik në afërsi të qytetit Slavonski Brod, ku humbën jetën dhjetë bashkatdhetarë të cilët udhëtonin nga Gjermania për në Kosovë”.
“Mirënjohje dhe respekt të veçantë Qeveria e Kosovës shprehë për Kryeministrin e Republikës së Kroacisë, Andrej Plenkoviq dhe përkushtimin e tij personal për të ndihmuar bashkëqytetarët e lënduar dhe institucionet e Kosovës”, thuhet në njoftim.
Tutje shkruan se Qeveria e Republikës së Kosovës do të vazhdojë të ruajë miqësinë dhe marrëdhëniet e shkëlqyeshme me shtetin mik të Kroacisë, “që e ka përkrahur shtetin tonë në të gjitha fazat e shtetndërtimit”.
Më 25 korrik në mëngjes, autobusi me targa kosovare i cili po kthehej nga Frankurti për në Prishtinë, devijoji dhe u rrëzua jashtë rrugës në magjistralen afër Slavonski Brodit në Kroaci, ku humbën jetën dhjetë qytetarë nga Kosova, ndërsa mbi 40 të tjerë u lënduan.
Bashkë me pasagjerët, jetën në këtë aksident e humbi edhe njëri nga shoferët, kurse shoferi tjetër po mbahet ende nga policia kroate e cila po hetohen arsyet e aksidentit. Për viktimat dhe të lënduarit të cilët morën trajtim mjekësor në Kroaci disa ditë me radhë, presidentja e Kosovës Vjosa Osmani e kishte shpallur 26 korrikun ditë zie në Kosovë.
Menjëherë pas ndërhyrjes të ambasadores Amerikane në takimin e saj me kryetarin e PD-së Lulzim Basha për të ndaluar Sali Berishën të hyjë në Parlament,
ka reaguar Prof. Dr. Kristaq Kume, ish-kryetari i KQZ-së i pyetur në një intervistë nga Report TV duke thënë se kryetari i PD Lulzim Basha nuk ka tagër që t’ja heqë Sali Berishën mandatin e deputetit.
Këtë të drejtë nuk e ka as KQZ, nënvizoi ish kryetari i KQZ-së Prof.Dr. Kristaq Kume.
LQSHA – AACL, lobi më i rëndësishëm në SHBA i drejtuar nga ish Kongresmeni Joe DioGuardi një vizitë zyrtare në Washington DC
Në një Komunikatë për Shtyp lobi më i rëndësishëm në SHBA i drejtuar nga ish Kongresmeni Joe DioGuardi dhe bashkëshortja e tij, Këshilltarja për Çështjet e Ballkanit Shirley Cloyes Dioguardi njoftojnë për një udhëtim zyrtar dhjetë ditor në Washington DC, ku kanë kryer takime të rëndësishme në Komitetet e Punëve të Jashtëme të Kongresit dhe Senatit të SHBA. Më poshtë po e sjellim të plotë njoftimin për shtyp:
“Te nderuar miq e perkrahes–
Me 20 deri me 23 korrik, ne kishim dhjete takime ne Washington DC, me zyrtare te larte te Komiteteve per Pune te Jashtme te Kongresit dhe Senatit te SHBA-ve, me te cilet kemi diskutuar rrugen që pret ne zgjidhjen e konfliktit te vazhdueshem Serbo-Shqiptar.
Qellimi yne ne keto takime ishte perforcimi i pozites se Kosoves — duke argumentuar se nuk ka asnje arsye per te pasur negociata serioze me Serbine para se ajo ta njohe shtetin e pavarur te Kosoves.
Jemi te kenaqur te raportojme se, qe nga zgjedhja e Presidentit Joe Biden, lidershipi demokrat ne te dyja keto Komitete e respekton dhe i beson punes mbi tridhjete vjecare te Liges Qytetare Shqiptaro-Amerikane (duke filluar me perpjekjet e Kongresistit Joe DioGuardi per pavaresine e Kosoves ne Capitol Hill qysh nga vitet 1980-ta), dhe e ndajne besimin se Shtetet e Bashkuara tani mund ta bejne dallimin serioz per te ardhmen e Kosoves permes nje involvimi te shtuar ne Ballkanin Perendimor, dhe duan qe ne vazhdimesi te marrin raportet dhe sygjerimet tona.
Gjithe te mirat,
Shirley Cloyes DioGuardi Joe DioGuardi
Këshilltare për Çështjet e Ballkanit Presidenti”
Qeveria e Kosovës ritheksoi të enjten qëndrimin e saj kundër nismës së përbashkët të Shqipërisë, Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut, që u bë e njohur deri sot si mini-Shëngeni ballkanik. As ndryshimi i emrit në Ballkani i Hapur, nuk e ndryshoi qëndrimin e qeverisë, zëdhënësja e së cilës, Rozafa Kelmendi tha se kjo nismë është pa vizion për rajonin.
Rozafa Kelmendi
“Republika e Kosovës e ka propozuar avancimin e bashkëpunimeve rajonale nga CEFTA në SEFTA nga e cila do të përfitonin të gjitha shtetet e Ballkanit Perëndimor. Qeveria e Republikës së Kosovës u bën ftesë qeverive të rajonit që të mbetën të përkushtuara në agjendën e Bashkimit Evropian dhe në marrëdhënie trans-atlantike“, tha zëdhënësja Kelmendi.
Kosova është zotuar me marrëveshjen e katër shtatorit të vitit 2020 të arritur në Shtëpinë e Bardhë për normalizimin e marrëdhënieve ekonomike me Serbinë se do të bëhet pjesë e projektit për lëvizjen e lirë në rajon.
Analistët me të cilët bisedoi të enjten Zëri i Amerikës, kanë qëndrime të ndryshme. Arbër Fetahu nga Grupi për studime juridike dhe politike e cilëson të duhur qëndrimin e qeverisë së Kosovës për të mos u bërë pjesë e kësaj nisme.
Arber Fetahu
“Mini -Shengeni e favorizon Serbinë si tregu më i madh i rajonit dhe i jep asaj përparësi dhe rolin e shteti kyç në Ballkan, në këtë mënyrë i hap shtigje të jetë një lloj lidereje e Ballkanit dhe për të mbivendosur veten mbi të tjerët, prandaj Kosova nuk ka arsye t’ia hap këtë rrugë Serbisë marr parasysh që ajo së pari nuk e njeh Kosovën si shtet të pavarur dhe së dyti me anë të mjeteve të saj ekonomike dhe mundësisë së lëvizjes së mallrave kërkon që ta fuqizojë pozitën e saj edhe më shumë dhe të mbivendoset si lidere”, thotë ai.
Analisti Ilir Ibrahimi e cilëson të gabuar qëndrimin e qeverisë së Kosovës.
“Po nëse nisemi nga fakti se Kosova është vendi më i izoluar në Evropë një qëndrim i tillë është i pakuptueshëm sepse këto nisma nuk janë nisma të Novi Sadit siç e quan qeveria por janë nisma që kanë ardhur nga dy qendrat më të fuqishme botërore pra nga Uashingtoni dhe Brukseli dhe të dalësh kundër nismave të tilla atëherë duhesh të kesh alternativë”, thotë ai.
Zoti Fetahu thotë se as Kosova dhe as rajoni, nuk kanë nevojë për nisma që synojnë zëvendësimin e agjendës së integrimeve evropiane.
“Ky model besojmë që ka një tendencë të replikimit të modelit të ish Jugosllavisë, ku një shtet është më i fortë se tjetri dhe gjithçka është brenda karakterit regjional, prandaj edhe për këtë arsye kjo nismë është mirë që nuk është përkrahur“, tha zoti Fetahu.
Kosovo
“Në asnjë moment unë nuk i kam parë deklarimet të cilat kanë ardhur nga zyrtarët e Uashingtoni apo Brukselit se Kosova nuk do të jetë e barabartë në këtë tryezë mirëpo Kosova e bën vetën të pa barabartë nëse nuk merr pjesë në këto tryeza. Pra, ku është interesi i këtyre dy fuqive të mëdha, pra Ëashingtonit dhe Brukselit që të krijojnë edhe një Jugosllavi të re, kur dihet që këto dy qendra kryesore kanë shkuar deri te bombardimi i asaj Jugosllavie për të krijuar vende të pavarura siç është edhe Kosova“, thekson zoti Ibrahimi.
Zoti Fetahu thotë se nismat e tilla në këtë periudhë e dëmtojnë Kosovën edhe në procesin e bisedimeve me Serbinë e cila nuk e njeh pavarësinë e Kosovës.
“Po ashtu nuk ka nevojë të jetë pjesë e një lloj iniciative kur as vendet e Ballkanit Perëndimor nuk janë të gjitha të pranishme marr parasysh se edhe Mali i Zi nuk ka pranuar, Bosnja dhe Kosova po ashtu, kështu që edhe nisma e mini Shengenit ka qenë gjysmake ku tash është krijuar një lloj trio e shteteve. Besoj që këto janë arsye të shumta dhe të duhura pse pozicioni i Kosovës është mirë që nuk është pjesë e kësaj nisme dhe në këtë situatë është mirë që është refuzuar kategorikisht pjesëmarrja në këtë iniciativë rajonale“, thotë zoti Fetahu.
Por, analisti Ibrahimi thekson se Kosova duhet të ndjekë interesat e saj pavarësisht vendeve tjera të rajonit.
” Në një nismë të tillë nuk duhet harruar që jemi dy shtete të cilat janë të një etnie pra është Kosova dhe Shqipëria. Nëse je pjesë e një iniciative të tillë dhe dy nga ato gjashtë votat do të ishin vota shqiptare, atëherë nuk e kuptoj pse nuk duhet të jemi pjesë e kësaj, pra është e pakuptimtë. Ne duhet të jemi gjithmonë të interesuar për integrime, ku të mund të futemi në integrime të tilla duhet të futemi sepse ne jemi të izoluar, qytetari i Kosovës nuk mund të bëj asnjë hap pa e pasur një vizë ndërkohë që të gjitha vendet që kemi përreth i kanë liberalizimin e vizave dhe janë në procesin e integrimeve ndërkohë që ne jemi duke shkuar në rrugën e kundërt, jemi duke u izoluar gjithnjë e më tepët. Kujt i intereson kjo për popullatën më të re në Evropë është shumë e pakuptimtë“, thotë zoti Ibrahimi.
Ideja e “mini-Shengenit” ballkanik, që u paraqit në Novi Sad të Serbisë në tetor të vitit 2019, asnjëherë nuk ka siguruar mbështetje të rëndësishme në Kosovë e cila sikurse Mali i Zi dhe Bosnja, nuk kishte marrë ftesë as për takimin e sotëm në Shkup.
Presidenti i SHBA-së, Joe Biden, ka thënë se familja e tij ndihet e nderuar pasi presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ndau medalje për djalin e tij të ndjerë Beau Biden, i cili kishte shërbyer në Kosovë pas mbarimit të luftës. “Puna e Beaut në Kosovë ka qenë e përzemërt. Ai e ka dashur shtetin tuaj”, i ka thënë Biden presidentes Osmani, përmes një video mesazhi. Ambasadori amerikan në Kosovë do ta pranojë medaljen të dielën, në një ceremoni të organizuar nga Presidenca e Kosovës.
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, do të ndajë këtë të diel, Medalje Presidenciale për Sundim të Ligjit për Beau Biden, djalin e ndjerë të presidentit amerikan, Joe Biden, i cili ka vdekur nga kanceri në tru më 2015.
Ai ka shërbyer në Kosovë pas mbarimit të luftës, përkatësisht më 2001, në trajnimin e gjykatësve dhe prokurorëve vendorë.
Përmes një video-mesazhi, presidenti Biden, ka thënë se Kosova “është në zemrat e gjithë familjes Biden”.
“Puna e Beaut në Kosovë ka qenë e përzemërt. Ai e ka dashur shtetin tuaj”, i ka thënë Biden presidentes Osmani.
“Atëbotë Kosova kishte ende plagë të luftës dhe drejtësi të mbytur për shkak të sundimit totalitar. Mirëpo Beau e ka parë se çfarë mund të bëni ju. Beau e ka parë edhe atëherë të ardhmen që ka qenë e mundur për shtetin tuaj krenar”.
Kjo është hera e dytë që Kosova nderon djalin e presidentit amerikan.
Më 2016, në vitin e fundit të Bidenit si nënpresident amerikan, ai, së bashku me familjen e tij, kanë vizituar Kosovën, për të inauguruar rrugën Beau Biden afër kampit Bondsteeel.
Ambasadori amerikan në Kosovë, Philip Kosnett është thënë se do të pranojë medaljen në ceremoninë e së dielës.
Në njoftim është thënë edhe se këngëtarët kosovarë do të performojnë këngë të një prej grupeve të preferuara të Beau Bidenit, Coldplay.
Ministrja për Punë të Jashtme dhe Diasporë në Kosovë, Donika Gërvalla.
Zërijeta Hajro Jajaga
Ministrja për Punë të Jashtme dhe Diasporë në Kosovë, Donika Gërvalla, ka thënë të premten në Shkup se iniciativa Ballkani i Hapur, për Kosovën paraqet ide të rrezikshme.
“Si Republikë e Kosovës, iniciativën e Novi Sadit, në ndërkohë të mini-Shengenit, e që nga dita e djeshme, Ballkanit të Hapur, e konsiderojmë si të rrezikshme, sepse krijohet përshtypja se kemi alternativë ndaj rrugës sonë të përbashkët, si rajon, drejt BE-së, dhe përçimi i këtij mesazhi ne konsiderojmë se është më i rrezikshëm sesa vonesat që mund të ndodhin ndërkohë gjatë procesit tonë të integrimit”, ka thënë Gërvalla, në një konferencë të përbashkët me homologun e saj në Maqedoninë e Veriut, Bujar Osmani.
“Ne kemi një proces të përbashkët rajonal ku jemi të gjitha vendet e rajonit dhe ky proces quhet Proces i Berlinit, në kuadër të të cilit për disa vite synojmë të shtyjmë përpara marrëveshjet që prekin të gjithë qytetarët. Në këtë iniciativë, Republika e Kosovës është shtet i barbartë me pesë shtetet tjera të Ballkanit”.
Procesi i Berlinit, iniciativë diplomatike e kancelares gjermane, Angela Merkel, ka filluar në vitin 2014, me qëllim për të mbështetur një të ardhme paqësore, të qëndrueshme dhe demokratike të Ballkanit Perëndimor, si dhe për të përmirësuar bashkëpunimin rajonal dhe integrimin evropian të rajonit.
Sipas Gërvallës, iniciativa në fjalë vë në pikëpyetje edhe qëllimet gjeostrategjike që ka rajoni.
“Kjo iniciativë e quajtur më parë mini-Shengen dhe tani Ballkan i Hapur, vë në pikëpyetje përcaktimet gjeostrategjike që ka rajoni ynë, sepse në rajonin tonë jo të gjitha shtetet kanë të njëjtin përcaktim gjeostrategjik” ka theksuar ajo.
Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq dhe kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama i kanë ftuar të enjten edhe vendet tjera në rajon që t’i bashkohen nismës “Ballkani i Hapur”.
Në takimin e tre liderëve të rajonit nuk ka marrë pjesë kryeministri i Kosovës, Albin Kurti i cili në vazhdimësi ka kundërshtuar nismën e “mini-Shengenit”, pasi sipas tij rajoni duhet t’i kthehet agjendës së integrimit evropian dhe jo nismave që, sipas tij, janë të dëmshme për shqiptarët.
Ideja e “mini-Shengenit” Ballkanik, është prezantuar në Novi Sad të Serbisë më 10 tetor të vitit 2019, nga liderët e Serbisë, Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë.
LDK: Ballkani i Hapur para se të jetë projekt ekonomik është projekt politik
Përveç pushtetit, kundër pjesëmarrjes së Kosovës në këtë nismë ka dalë edhe Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK).
Kreu i saj, Lumir Abdixhiku ka thënë se integrimi ekonomik ballkanik ka kuptim vetëm atëherë kur paraprihet nga një njohje politike mes shteteve.
Ai ka përmendur faktin që Serbia nuk e njeh shtetësinë e Kosoëvës, teksa ka komentuar nismën Ballkani i Hapur, të liderëve të Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë, për bashkëpunim ekonomik rajonal.
Sipas tij, pavrësisht pse projekti mund të prezantohet si ekonomik, ai është politik, dhe se përfitimet ekonomike janë të parëndësishme përballë atij që e ka quajtur, mohim politik serb.
“Serbia nuk e njeh Kosovën. Prandaj kufijtë marrin edhe më shumë kuptim. Ato bëhen vetvetiu më të fortë. Prandaj dhe si heqim dot as si ‘Mini Schengen’ e as si ‘Open Balkan’. Njohja para bashkëpunimit pa kufij”, ka thënë Abdixhiku sipas një postimi të publikuar nga faqja zyrare e Lidhjes Demokratike të Kosovës në Facebook.
Kreu i LDK-së, ka thënë se Kosova duhet të jetë pjesë e bashkëpunimeve rajonale, por vetëm si palë e barabartë.
“Deri atëherë çdo nismë tjetër është e dëmshme për interesat nacionale tona dhe të shqiptarëve në rajon”, ka thënë ai.
Pëndryshe, tre liderët pjesëmarrës në takimin e së enjtes, kryeministri maqedonas, Zoran Zaev, kryeministri shqiptar, Edi Rama dhe presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, kanë nënshkruar dy memorandume dhe një marrëveshje ndërshtetërore, që ka për qëllim lehtësimin e lëvizjes së njerëzve dhe mallrave me qëllim të forcimit të mëtejmë të bashkëpunimit ekonomik.
Komentet