Qeveria e Maqedonisë emëroi të martën dy drejtorë të rinj në postet e sigurisë. Pas dorëheqjes së Sasho Mijallkovit dy javë më parë nga posti i drejtorit të shërbimit sekret, qeveria ka emëruar në këtë post Lupço Andonovskin, i cili deri tani ishte shef i kundërzbulimit për rajonin e Shkupit.

Qeveria ka emëruar gjithashtu Gorançe Savevskin si drejtor të sigurinë publike, pas largimit të Mitko Çavkovit, i cili mori detyrën e ministrit të Punëve të Brendëshme.

Ndryshimet bëhen në klimën e krizës që ka përfshirë Maqedoninë për shkak të skandalit të përgjimeve dhe ngjarjeve të përgjakshme në Kumanovë.

Ish-shefi i sigurimit Sasho Mijallkov, i cili ka lidhje të ngushta familjare me kryeministrin Nikolla Gruevski, shihet si figurë e debatueshme, me një histori jo të qartë në veprimtaritë e tij të biznesit. Emri i tij është një nga më të përfolurit në skandalin e përgjimeve.

Ndërkohë, katër drejtuesit e partive më të mëdha në vend, nuk arritën ndonjë marrëveshje as të martën, për t’i dhënë fund krizës.

Nikolla Gruevski, kryeministër dhe kryetar i VMRO-DPMNE-së dhe Zoran Zaev, kryetar i Lidhjes Social-Demokrate të opozitës informuan kryetarët e dy pative shqiptare, Ali Ahmetin e Bashkimit Demokratik për Integrim dhe Menduh Thaçin e Partisë Demokratike Shqiptare, si dhe ambasadorët e SHBA-së dhe BE-së Jess Baily dhe Aivo Orav lidhur me takimin që mbajtën në Strasburg para pak ditësh me tre deputetë të Parlamentit Evropian, me Komisionerin e BE-së Johanes Hahn.

Por, asnjë hollësi tjetër nuk ka dalë nga takimi i katër drejtuesve politikë. Ata do të mbajnë një raund të ri bisedimesh nga fillimi i javës së ardhshme.

Opozita maqedonase ngul këmbë për dorëheqjen e kryeministrit Gruevski dhe për formimin e një qeverie të përkohshme, një kërkesë e papranueshme për zotin Gruevski dhe partinë e tij. za

Incidenti i armatosur në Kumanovë, ku u përplasën organet e rendit të Maqedonisë dhe një grup i armatosur, po përdoret nga kundërshtarët e pavarësisë së Kosovës për ta dëmtuar imazhin e vendit, vlerësojnë njohësit e zhvillimeve politike dhe të sigurisë në Kosovë.

Sipas tyre, në mjaft raste, qarqe të caktuara në vendet e rajonit dhe më gjerë, e kanë quajtur Kosovën, si “eksportuese të konfliktit”, duke përdorur edhe termin “terrorizëm”.

Në incidentin e Kumanovës, mbetën të vrarë 18 persona, 8 policë dhe 10 pjesëtarë të grupit të armatosur. Nga personat e vrarë, 9 prej tyre janë nga Kosova, si dhe të arrestuar 19 të tjerë.

Halil Matoshi, analist i çështjeve politike, thotë se institucionet e Kosovës vazhdojnë të heshtin lidhur me informatat eventuale që mund t’i kenë rreth incidentit në Maqedoni, ashtu sikurse edhe për trajtimin e shtetasve të saj, të vrarë në këtë incident.

“Ata mund të kenë qenë luftëtarë të denjë të luftërave në vitin ’99, përkatësisht të vitit 2001 në Maqedoni dhe duhet të respektohen si të tillë, pa marrë parasysh që kanë mundur që këtë herë të bien ndesh me ligjet dhe parimet e moscenueshmërisë së kufijve të shteteve të Ballkanit. Kështu që, secilit duhet dhënë meritat për punët e mira dhe të mbara, por edhe secili duhet të ndëshkohet për punët e mbrapshta”, ka thënë Matoshi.

Njohësi i rrethanave të sigurisë, Nuredin Ibishi, ish pjesëmarrës në luftën e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe aktualisht deputet në Kuvendin e Kosovës nga radhët e Lidhjes Demokratike të Kosovës, vlerëson se ndërmjet dy shteteve, Kosovës dhe Maqedonisë duhet të ekzistojë aspekti i këmbimit të informacioneve.

Ndryshe, ai e ka vlerësuar si të drejtë angazhimin e institucioneve të Kosovës dhe interesimin e tyre për shtetasit e saj të përfshirë në incidentit në Kumanovë.

Megjithatë, sipas tij, institucionet e Kosovës është dashur të interesohen më shumë për shtetasit e vet që janë të arrestuar dhe janë në paraburgim në Maqedoni.

“Në këtë rast është dashur që institucionet të angazhohen në aspektin e ftesës për mbikëqyrje, sidomos nga Kryqi i Kuq Ndërkombëtar, por edhe Human Rrights Watch dhe të tjerëve, që në njëfarë formë ta mbikëqyrin trajtimin në fazën e paraburgimit atje”.

“Mirëpo, përgjithësisht, mendoj që institucionet përgjegjëse, në këtë rast, duhet të jenë më transparente dhe të japin informacion, sepse krijon qetësi në opinion, ne këtë situatë”.

Por, analisti Matoshi, thotë se heshtja e institucioneve të Kosovës, ndaj asaj se si duhet qasur dhe trajtuar personat e përfshirë në incidentin në Kumanovë, nënkupton, siç i ka quajtur ai, “brishtësinë” e këtyre institucioneve.

Sipas tij, institucionet “nuk kanë guxim” dhe mbi të gjitha, siç thotë ai, “nuk e kanë kontrollin mbi popullin dhe grupet e ndryshme të interesit, përkatësisht edhe grupet paraushtarake”.

“Definitivisht, një grup me uniforma, me emblema dhe me armatime, nuk ka se si të konsiderohet ndryshe. Por, Isa Mustafa [kryeministër] me Skënder Hysenin [ministër i Brendshëm] nuk i kontrollojnë këto grupe, ish- UÇK-në, veteranët e luftës dhe të tjerë. Këtu është problemi. Këta as nuk kanë guxim që të distancohen, përderisa angazhohen për mbrojtjen e Maqedonisë si shtet unik. Këta, në njëfarë mënyre edhe po e thonë, por me “gjysmë goje’”, thotë Matoshi.

Edhe Ibishi vlerëson se institucionet duhet të jenë më transparente lidhur me rastin, sepse sipas tij, asgjë nuk duhet të jetë, siç e quan ai “top sekret”.

“Unë nuk dua të futem në spekulime se a kanë frikë apo duan të presin informacione shtesë, për ta rrumbullakuar tërësinë. Por, sido që të jetë, edhe për ato informacione që i kanë duhet të jenë më transparente. Nuk ka sot diçka që mund të jetë top sekrete dhe që s’mund të thuhet”.

Ndryshe, tetë nga nëntë shtetasit e Kosovës, të cilët janë vrarë në incidentin e Kumanovës, do të varrosen sot në Prishtinë, në Varrezat e Dëshmorëve.

Politologu Bardhyl Mahmuti ka thënë se në Kumanovë u përsërit në një shkallë më tragjike, Masakra e Brodecit dhe kush ka pasur gisht në masakrën e Kumanovës e dinë Sasha Mijallkovi dhe argatët e tij.

Ngjarja që ndodhi në Kumanovë dhe kriza politika që ka përfshirë Maqedoninë ka nisur të jap efektet e para negative.

OVL-UÇK dhe disa nga familjet e kosovarëve të vrarë në Kumanovë janë pajtuar dhe kërkojnë që trupat e 9 të vrarëve në Lagjen e Trimave të varrosen në Varrezat e Dëshmorëve në Prishtinë. Megjithatë ende nuk dihet nëse do të ndodh diçka e tillë.

OVL-UÇK po presin që rëndësinë e kërkesës së tyre që të vrarët në konfliktin e Kumanovës ta kuptojnë të gjitha familjet e të vrarëve dhe të pranojnë që djemtë e tyre të varrosen si dëshmorë në varrezat e tyre në kryeqytet. Kështu ka thënë për Gazetën Express u.d. i OVL-UÇK’së, Smajl Elezaj.

Ai ka treguar se për këtë do të merret vendimi përfundimtarë në ditët në vijim, kur edhe të përfundoj ekspertiza e viktimave që po kryet në Kosovë.

“Ata duhet të varrosen në varrezat e dëshmorëve. Për këtë janë pajtuar një pjesë e familjeve. Presim që edhe familjet tjera të kuptojnë rëndësinë e kësaj. Ne ata duhet ti respektojmë ata djem si heronj dhe luftën e atyre trimave në Kumanovë e vlerësojmë si luftë kombëtare dhe do ta quajmë “Beteja e Kumanovës””, tha Elezaj për Gazetën Express.

Në Kumanovë, dy javë më parë u vranë nëntë kosovarë që kishin nisur një konflikt të armatosur me forcat maqedonase në Lagjen e Trimave. Deri me sot ka shumë dilema dhe paqartësi për konfliktin e ndodhur atje, ku në total u vranë 14 dhe u arrestuan edhe rreth 30 shqiptarë të tjerë.

Trupat e nëntë kosovarëve të vrarë atje janë sjellë në Kosovë të enjten, në orët vona të mbrëmjes dhe pritet të varrosën më ditët në vijim.

Lideri i LSDM-së, Zoran Zaevi në një intervistë për emisionin ”Jeta në Kosovë”, ka thënë se flamuri shqiptar do të jetë prezent në selinë e LSDM-së, kur ta kërkojnë anëtarët shqiptarë.

Terrori” policor dhe “montimi” i proceseve politike sikurse ai i Kumanovës mund të përsëriten në qytetet e tjera të Maqedonisë, nëse Bashkimi Demokratik për Integrim vazhdon të jetë pjesë e Qeverisë Gruevski, ka thënë kryetari i Strugës, njëherësh kryetar i Lëvizjes për reforma në Partinë Demokratike Shqiptare, Ziadin Sela, në një intervistë për “Kohën Ditore”.

Ai ka kërkuar formimin e bllokut politik shqiptar dhe negocimin e një marrëveshjeje të re në Bruksel me palën maqedonase, pasi, siç ka thënë Sela, Marrëveshja e Ohrit është e dështuar. Sipas tij, shqiptarët kanë fuqinë që nëse nuk përmbushen kërkesat e tyre, ta bojkotojnë sistemin në Maqedoni dhe të protestojnë në rrugë.

Sela, po ashtu, ka kritikuar udhëheqësit e Kosovës dhe ata të Shqipërisë. Sipas tij, Prishtina dhe Tirana deri tani kanë shërbyer si vend ku udhëheqësit maqedonas kanë larë mëkatet e tyre, pas padrejtësive dhe dhunës që kanë ushtruar ndaj shqiptarëve të Maqedonisë.

Përleshja e armatosur në Kumanovë la 18 të vrarë, 8 policë dhe 10 pjesëtarë të grupit të armatosur. Fillimisht, autoritetet maqedonase kishin thënë se numri i viktimave është 22, 14 nga të cilët ishin pjesëtarë të vrarë të grupit të armatosur.

Prokuroria Publike e Maqedonisë, për Radion Evropa e Lirë thotë se në vendin e ngjarjes janë gjetur 10 trupa të vrarë, 9 shtetas të Kosovës dhe një shtetas i Maqedonisë, por ajo nuk e ka komentuar faktin pse është ndryshuar numri i të vrarëve nga radhët e grupit të armatosur, nga 14 në 10.

Nga ana tjetër, Ivo Kotevski nga Ministra e Punëve të Brendshme e Maqedonisë thotë se infomacioni se kanë mbetur të vrarë 14 pjesëtarë të grupit të armatosur është bazuat në të dhënat e para jozyrtare, të mbledhura nga terreni, nga pjesëtarët e forcave maqedonase të sigurisë.

“Informacionet të cilat i plasuam si Ministri e Punëve të Brendshme ishin informacione të cilat ne i morrëm nga terreni, përderisa aksioni ishte ende në rrjedhë, kështu që është e kuptueshme se ndonjë pjesëtar i policisë i ka emëruar dy here trupat e pajetë. Ato [trupat] nuk kanë qenë në një hapësirë të vetme, por kanë qenë në më shumë lokalitete, andaj edhe thamë se këto janë informacionet e para jozyrtare nga terreni”, thotë zoti Kotevski.

Numri prej 22 viktimash gjithsejt, ishte komunikuar më 10 maj nga ana e MPB-së maqedonase, për t’u ndryshuar me datën 18 maj nga ana e prokurorisë, në numrin e përgjithshëm prej 18 viktimash.

Njohësit e sistemit të sigurisë thonë se gabimi është bërë për qëllime populliste dhe jo mungesë informacioni.

“Nuk bëhet fjalë për gabim, por për atë se politikanë të caktuar dëshiruan që në frymën populliste të tregojnë se forcat policore maqedonase kanë kryer një operacion të suksesshëm, me atë që kanë asgjësuar një numër shumë më të madh të terroristëve, kundrejt humbjeve në njërëz që kanë pësuar forcat e njësitit special të policisë maqedonase”.

“Pra, thjesht ishte popullizëm nga ana e autoriteteve maqedonase, ajo më pas krijoi shumë huti, si në opinion ashtu edhe gjatë komunikimit me autoritetet e Republikës së Kosovës”, thekson Vlladimir Pivovarov, ish zyrtar i lartë i shërbimeve të zbulimit në Maqedoni.

Pivovarov thotë se procedura e stërzgjatur e verifikimit dhe plasimit të informacioneve në opinion reth më shumë çështjeve që lidhen me rastin e Kumanovës, paraqet një sinjal të qartë se bashkëpunimi i ministrive të brendshme në Maqedoni dhe Kosovë nuk është në nivel të kënaqshëm, me gjithë prononcimet e udhëheqësve të tyre se kanë një bashkëpunim dhe komunikim të ngushtë. rel

Dhjetra mijëra banorë në Maqedoni kanë protestuar këtë javë për të kërkuar dorëheqjen e qeverisë, ndërkohë që kjo e fundit organizoi një tubim në mbështetje të saj me pjesëmarrjen e po dhjetra mijëra vetëve.  Shtimi i tensioneve politike është shkaktuar pjesërisht edhe nga pakënaqësia e vendeve të Ballkanit me periudhën e zgjatur drejt një anëtarësimi të mundshëm në Bashkimin Evropian.  Maqedonia ka edhe problemin e shtuar me Greqinë që këmbëngul për ndryshimin e emrit të këtij vendi.

Ekspertët thonë se kryeministri  Nikolla Gruevski  është bërë gjithnjë e më autokratik pas rizgjedhjes disa herë në këtë post,  i ndihmuar pjesërisht prej imponimit nga BE-ja të një proçesi jashtëzakonisht të ngadaltë për Maqedoninë dhe vendet e tjera të Ballkanit drejt anëtarësimit.

James Ker-Lindsay është me Universitetin  “London School of Economics”:

“Qeveria nuk është përpjekur të bëjë ndryshime pasi nuk ka qënë e detyruar të kryejë reformat e duhura për ta afruar vendin  më shumë NATO-n dhe BE-në  dhe madje tashmë po lëviz sërish kundër idesë së një anëtarësimi në BE. Mendoj se kjo e bën edhe më  të rrezikshme.”

Ish-përfaqësuesi i posaçëm i BE-së në Maqedoni, Erwan Fouere, është edhe më kritik ndaj qeverisë:

“Regjimi aktual ka humbur të gjithë kredibilitetin që kishte dhe legjitimitetin për të qenë në pushtet. Mendoj se e vetmja mënyrë që mund të rikthehet një proçes paqësor është me dorëheqjen e qeverisë dhe me hapjen e rrugës për një proçes tranzicioni.”

Disa prej protestuesve opozitarë kanë ngritur tenda për të vazhduar protestën.  Por, shanset e tyre për t’ia dalë me sukses nuk janë të qarta. Zoti Ker-Lindsay thotë se nuk kanë gjasa të tërheqin vëmendjen që tërhoqën protestuesit në Ukrainë vitin e kaluar.

“Vendi nuk udhëton në atë vijë të ndërmjetme midis Lindjes dhe Perëndimit, si Ukraina.”

Megjithatë, ai thotë se politikat e BE-së kanë krijuar një hapësirë që Rusia të mundohet të  shtojë ndikimin e saj në rajon.

Erwan Fouere nuk ka një shqetësim të ngjashëm:

“Nuk ka asnjë interes strategjik për Rusinë në këtë mes, përveçse të bezdisë Perëndimin dhe të thotë se Perëndimi nuk po përmbush siç duhet angazhimet ndaj Ballkanit.”

Angazhimi është për të sjellë vendet e Ballkanit në Bashkimin Evropian. Vonesat kanë të bëjnë me nevojën për reforma dhe shqetësimet për emigracion drejt vende aktuale të BE-së.

Zoti Ker-Lindsay thotë se BE-ja duhet të balancojë shqetësimet e saj me një mesazh të fortë që do të garantojë anëtarësimin e vendeve të Ballkanit, megjithëse nuk ka gjasa që ky anëtarësim të ndodhë edhe për disa vite të tjera. za

Kosovarët e vrarë në Kumanovë kanë qenë veteranë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) dhe Ligji obligon që secili veteran të përcillet me nderime ushtarake dhe që shpenzimet e varrimit të tyre të mbulohen nga buxheti i shtetit. Në Ministrinë e Forcës së Sigurisë (FSK) nuk kanë treguar nëse do të përmbushin këtë obligim.

Megjithëkëtë, varrimi nuk do të bëhet pa ceremoni e pa nderime. Shoqata e Veteranëve të Luftës së UÇK-së për rajonin e Dukagjinit është mobilizuar për të organizuar një ceremoni të përbashkët për të nëntë të vrarët, shkruan sot “Koha Ditore”.

Por kështu, ka në plan t’ia nisë FSK-së një kërkesë për nderime ushtarake gjatë varrimit. Dhe, nëse do të ketë përgjigje negative, vetë veteranët kanë në plan t’i nxjerrin nga sirtarët uniformat e UÇK-së dhe të ofrojnë nderimet.

“Ne do t’ia bëjmë një kërkesë ushtrisë sonë. Nëse nuk përgjigjet, ne i kemi veteranët që do t’i veshim me uniforma dhe pa nderime nuk do t’i përcjellim”, i ka thënë gazetës Avdyl Mushkolaj, kryetar i Shoqatës për rajonin e Dukagjinit. “Ata që u vranë në Kumanovë, janë veteranë, sepse kanë marrë pjesë në tri luftërat. Do të organizojmë ceremoni të përbashkët, në Prishtinë apo kudo, sepse kanë qenë shokë të një ideali dhe mendoj që duhet organizuar ceremoni e përbashkët” .

VOAL – MOSKË – Ministri i jashtëm rus, Sergei Lavrov, ka thënë sot se kriza në Maqedoni është orkestruar nga jashtë.

“Kjo vërtetë na alarmon neve”, tha Lavrov dhe ka shtuar se “zhvillimet në Maqedoni janë qartas të kontrolluara nga jashtë”.

Mëtutje, në fjalimin e tij në Këshillin e Federatës, që është Dhoma e Epërme e Parlamentit të Rusisë, zoti Lavrov ka theksuar se zhvillimet janë të lidhura me refuzimin e kryeministrit të Maqedonisë, Nikolla Gruevski, që tu bashkohet sanksioneve kundër Rusisë për shkak të konfliktit në Ukrainë.

Në Shkup të Maqedonisë, afro 150 mbështetës të opozitës, që ende qëndrojnë në një kamp të ngritur afër kryeministrisë, kërkojnë që Gruevski të paraqes dorëheqje, derisa Gruevski dhe lideri i opozitës Zoran Zaev, kanë zhvilluar negociata në Strasburg në përpjekje për zbutjen e krizës.

Dhjetëra mijëra demonstrues kanë marrë pjesë në protestën kundër qeverisë më 17 maj në Shkup, ndërsa një ditë më vonë është mbajtur, po ashtu, një tubim masiv në mbështetje të Gruevskit.

Protestat kundër qeverisë u bënë pas zbulimit të incizimeve telefonike, në të cilat duket se dëgjohen ministrat e Maqedonisë duke përgatitur mashtrim në zgjedhje.

VOAL – BERLIN – Ministrat e Jashtëm të Gjermanisë dhe Shqipërisë bënë sot thirrje në Berlin për më shumë transparencë lidhur me rastin e konfliktit të armatosur në Kumanovë, ku humbën jetën 18 vetë, 8 policë dhe 10 persona të armatosur.

“Episodi i para dhjetë ditëve alarmoi Evropën, por po ashtu na bëri më të vëmendshëm. Shpresoj që ajo që pamë nuk është fillimi i një acarimi, por që autoritetet do të bëjnë të gjitha përpjekjet për të na sqaruar se çfarë ndodhi. Së dyti, shpresoj që do të marrin gjithë masat që episode të tilla të mos përsëriten më”, tha zoti Shtajnmajer.  

Ministri i jashtëm i Shqipërisë, Ditmir Bushati u shpreh se është në interes të Maqedonisë të respektojë sa më mirë marrëveshjen e Ohrit.

“Gjykuar nga pikëpamja apo konteksti i kompozimit etnik dhe social që ka Maqedonia, i cili është disi unik për rajonin e Ballkanit Perëndimor, mendojmë që është në radhë të pare në interesin e Maqedonisë për të bërë një transparence më të plotë sic e tha edhe ministri Shtajnmajer në lidhje me zhvillimet në Kumanovë në mënyrë që kriza aktuale të ndalohet dhe të mos përshkallëzohet dhe rruga apo busulla orientuese e Maqedonisë si gjithë vendet e tjera të rajonit të vazhdojë të mbetet integrimi euroatlantik dhe integrimi euroatlantik që besojmë të gjithë bazohet në respektin për sundimin e të drejtës, në respektin për një marrëdhënie ndëretnike, harmonike siç parashikonte Marrëveshja e Ohrit dhe për një kohezion më të mire politik dhe social”, tha zoti Bushati. za

VOAL – STRASBURG – Takimi midis dy drejtuesve politikë maqedonas në Strasburg ka zgjatur për dhjetë orë, në përpjekje të zgjidhjes së krizës politike në Maqedoni.

Takimi i ndihmuar nga deputetët e Parlamentit Evropian Ivo Vajgel, Eduard Kukan dhe Richard Houit, ka zgjatur deri pas orës tre të mëngjesit të së mërkurës, siç njofton media maqedonase nga Strasburgu, ndërsa nuk ka shumë hollësi për rezultatet e mundshme të tij.

Përfaqësuesit politikë, Nikolla Gruevski, kryeministër dhe kryetar i partisë VMRO-DPMNE dhe Zoran Zaev, kryetar i Lidhjes Social Demokrate kanë njoftuar, secili veç e veç, lehtësuesit evropianë të takimit, përfshirë edhe komisionarin për fqinjësi dhe negocim të zgjerimit të Bashkimit Evropian Johanes Hahn, me gjendjen e krijuar në Maqedoni pas skandalit të përgjimeve.

Lehtësuesit evropianë, pas takimit, kanë përshëndetur me anë të një komunikate, “përpjekjet e drejtuesve të partive për arritjen e një marrëveshjeje në pajtim me standardet evropiane, e cila do të zgjidhte sfidat që dalin nga kriza. Partitë e konfirmuan përcaktimin e tyre për integrim në Bashkimin Evropian dhe për parimet demokratike dhe ranë dakord që në rend të parë duhet t’i vendosin interesat e vendit”, thuhet në komunikatë.

Në këtë kuadër, sot Parlamenti Evropian do të debatojë mbi gjendjen në Maqedoni, por nuk pritet të dalë me ndonjë përfundim.

Ndërkohë, Sekretari i Përgjithshëm i Këshillit të Evropës Thorbjorn Jagland ka bërë thirrje të martën për një hetim të paanshëm dhe të besueshëm lidhur me akuzat e ngritura nga opozita maqedonase për përgjimin e paligjshëm të njëzet mijë njerëzve.

Në një konferencë të përbashkët shtypi edhe Sekretari i Përgjithshëm i OSBE-së Roberto Zannier ka shprehur shqetësim për “rritjen e polarizimeve ndërmjet aktorëve të ndryshëm politikë në Maqedoni”, ndërkohë që ka bërë thirrje për një angazhim të hapur politik.

Dy rivalët politikë kanë qëndrime tejet të kundërta për sa i përket zgjidhjes së krizës politike, që po zgjatë prej disa muajsh.

Zoran Zaev i opozitës ngulë këmbë për dorëheqjen e kryeministrit Gruevski dhe të qeverisë së tij, për t’i hapur rrugë një qeverie të përkohshme që do ta çonte vendin drejt zgjedhjeve të parakohshme.

Ndërkohë, zoti Gruevski në këtë fazë, e ka kundërshtuar propozimin, duke thënë se gëzon mbështetjen dhe vullnetin e popullit dhe të votuesve.

Pas një jave, bisedimet do të vazhdojnë në Shkup, me përfshirjen edhe të dy përfaqësuesve politikë shqiptarë, Ali Ahmeti dhe Menduh Thaçi.

Qeveria e vendit të vogël ballkanik pas përballjes me skandalin e përgjimeve, përjetoi edhe një konflikt të armatosur në Kumanovë mes policisë dhe disa shqiptarëve të armatosur, ku sipas autoriteteve humbën jetën 18 njerëz. za

VOAL – TIRANË – Ndërsa në takimin e ministrave të Brendshëm të Ballkanit për cështjet e terrorizmit, po i mëshonte idesë së bashkëpunimit mes vendeve të rajonit dhe rëndësisë së stabilitetit të tij, kryeministri Edi Rama shprehu dhe një herë shqetësimin për situatën në Maqedoni, pas ngjarjeve të Kumanovës “ku, fatkeqësisht, fjala terrorizëm dhe fjala shqiptar u bënë bashkë, në një përpjekje të rrezikshme për t’i dhënë terrorizmit një prapashtesë etnike dhe etnisë një parashtesë paragjykuese. Kjo është e papranueshme, jo vetëm për ne, por për vetë interesin e Maqedonisë. Autoritet maqedonase duhet ta kenë shumë të qartë që shqiptarët kanë qenë, janë dhe mbeten një faktor shtetformues, i patjetërsueshëm, i pazëvendësueshëm, i padiskutueshëm për integritetin e shtetit maqedonas”.

Sipas kryeministrit “përzierja e termit terrorist në trajtimin e tragjedisë së Kumanovës është e patolerueshme, siç do të jetë e patolerueshme për shtetin dhe për qeverinë shqiptare, vonesa dhe ende më keq, mungesa e transparencës edhe e drejtësisë. E drejtësisë, për terrorin dhe për dëmet që pësuan banorët e pafajshëm të Kumanovës”, tha zoti Rama, duke shtuar se “të gjithë dëshirojnë një Maqedoni të qëndrueshme dhe demokratike që të jete pjesë e Natos, por  që s’mund të bëjë pjesë e saj, pa garantuar në frymë dhe në gërmë, vlerat dhe parimet e Aleancës”, nënvizoi zoti Rama duke paralajmëruar “se Maqedonia nuk mund të bëjë pjesë në NATO, pa garantuar në frymë dhe në germë, Marrëveshjen e Ohrit. Një Maqedoni ku liritë dhe të drejta e njeriut të përkojnë në frymë dhe në germë, me aspiratën e shpallur të Maqedonisë për të qenë pjesë e Bashkimit Europian dhe e NATO-s”.

Shqipëria është vend anëtar i Natos dhe gëzon të drejtën e vetos, një e drejtë e përdorur që prej 2008 nga Greqia për shkak të konfliktit që ka me Maqedoninë për cështjen e emrit.

Kryeministri Rama theksoi disa herë nevojën e paqes dhe stabilitetit në Ballkan, përballë sfidave të ekstremizmit të dhunshëm.  “Terrorizmi ndërkombëtar vazhdon të përbëjë një kërcënim për këtë rajon, sikundër për të gjithë paqen dhe sigurinë globale. Unë shpresoj që ky takim të mos konfirmojë thjesht gatishmërinë, por edhe vendosmërinë tonë për të mposhtur jo thjesht terrorizmin, kur ai na shfaqet ballë për ballë, por ideologjinë, frymën dhe mekanizmat që e mbështesin atë në çdo vend dhe që e bëjnë atë, një kërcënim befasues”, u shpreh zoti Rama.

Për dy ditë me radhë ministrat e Brendshëm të Ballkanit dhe zyrtarë të vendeve të Bashkimit europian dhe shteteve të Bashkuara të Amerikës të cilat  u përfaqësuan me nënsekretaren e Shtetit për Sigurinë civile, Demokracinë dhe të Drejtat e Njeriut Sarah Sewall, diskutuan për masat e përbashkëta  në luftën kundër ekstremizmit të dhunshëm, që nga përfshirja e sa më shumë aktorëve të shoqërisë, te bashkëpunimi dhe koordinimi mes agjencive ligjzbatuese të vendeve të rajonit. za

VOAL – PRISHTINË – Autoritetet e Kosovës ende janë në pritje të konfirmimit zyrtar nga ana e autoriteteve të Maqedonisë, të emrave të personave të vrarë dhe atyre të arrestuar në incidentin e armatosur të Kumanovës, si dhe konfirmimin zyrtar që lejon marrjen e trupave të pajetë të shtetasve të Kosovës, të vrarë në këtë incident.

Gjatë një përleshjeje të armatosur me forcat e rendit në Kumanovë, me 9 dhe 10 maj, thuhet të jenë vrarë 9 shtetas nga Kosova dhe 21 të tjerë të jenë arrestuar.

Institucionet e Kosovës, kanë organizuar task forcën, e cila po përcjellë vazhdimisht zhvillimet dhe informatat që vijnë nga Maqedonia.

Autoritetet e Kosovës kanë theksuar se janë të gatshme që të ofrojnë ndihmë edhe për të arrestuarit, por edhe për çështjen e sjelljes në Kosovë të viktimave që pësuan në incidentin e Kumanovës, e që janë shtetas të Kosovës, si dhe për familjet e tyre.

Deri më tash, Ambasada e Kosovës në Maqedoni ka ndihmuar familjarët e personave të arrestuar në 13 vizita për ta.

Autoritetet e Kosovës kanë theksuar se kanë krijuar komisionin që do të bëjë verifikimin, transportin dhe pranimin e personave të vrarë në incidentin e Kumanovës.

Gjithashtu, autoritetet e Kosovës kanë theksuar se do të jenë të gatshme t’i plotësojnë kërkesat e familjarëve të viktimave, në rast se ato kërkojnë obduksionin e të afërmve tyre të vrarë.

Në anën tjetër, familjarët e personave të përfshirë në konfliktin në Kumanovë, të përkrahur nga organizatat e dala nga lufta në Kosovë, kanë organizuar protestë në Prishtinë, të cilës i janë bashkuar qindra qytetarë të tjerë.

Ata kanë kërkuar që të arrestuarit nga incidenti në Kumanovë, të kthehen në Kosovë, ashtu sikurse edhe trupat e personave të vrarë në konflikt me policinë maqedonase.

Përfaqësuesi i familjarëve të personave të përfshirë në konfliktin në Kumanovë, Taulant Gashi, ka thënë se kërkojnë nga institucionet e Kosovës që të interesohen për fatin e të afërmve të tyre, dhe se protesta e së mërkurës është shenjë revolte për, siç tha ai, indiferencën e institucioneve të vendit për qytetarët e vet.

“Jemi sot këtu në shenjë solidariteti për djemtë, familjarët dhe shokët tanë, por edhe për t’iu bërë thirrje institucioneve të shtetit të Kosovës dhe të Shqipërisë, që të angazhohen shpejt për zbardhjen e rastit dhe mbrojtjen e qytetarëve të vet”.

“Ne si familjarë, miq e bashkëluftëtarë, ende nuk e kemi të qartë fatin e tyre. Djemtë tanë po torturohen në mënyrat më çnjerëzore nga regjimi sllavo-maqedonas. Sot, ne terrorizohemi nga mungesa e informacionit, shpifjet dhe propaganda që tregohet për fatin e atyre çlirimtarëve”, tha Gashi.

Gashi ka kërkuar që institucionet e Kosovës veprime konkrete në mbrojtje të qytetarëve të vet që janë të arrestuar, si dhe për identifikimin dhe sjelljen në Kosovë të trupave pa jetë të qytetarëve të saj, që u vranë në incidentin në Kumanovë.

Ndryshe, dy ditë më parë, autoritetet e Kosovës kanë theksuar se janë duketentuar që të sigurojnë mundësinë që Këshilli për Mbrojtjen e Lirisë dhe të Drejtave të Njeriut t’i vizitojë të burgosurit në Maqedoni dhe të sjellë një raport para deputetëve të Kuvendit të Republikës së Kosovës.

Behxhet Shala nga Këshilli për Mbrojtjen e Lirisë dhe të Drejtave të Njeriut, tha për Radion Evropa e Lirë se tashmë kanë kërkuar nga ambasada e Kosovës në Shkup që ta përshpejtojë procesin dhe të sigurohet leja nga autoritetet maqedonase.

“Ne i kemi bërë të gjitha punët që nevojiten. Kemi qenë dhe jemi të gatshëm të shkojmë në çdo kohë. Ambasada na ka kërkuar emrat e ekipit që do të shkoj të vizitojë. I kemi dërguar, emrat, të dhënat e pasaportave, të cilat janë të nevojshme dhe tash jemi në pritje”, theksoi Shala.

Ai ka shtuar se pas incidentit në Kumanovë, institucionet e Kosovës janë gjetur në huti dhe nuk kanë mundur të veprojnë menjëherë, por tashmë ato janë vënë në lëvizje.

Ndryshe, ditën e martë, autoritetet e Maqedonisë kanë konfirmuar se kanë marrë kërkesën nga autoritetet e Kosovës për “sigurimin e listës së personave të vdekur, sigurimin e mundësisë që një grup ekspertësh nga Kosova të bëjë obduksionin e trupave të vdekur, si dhe transportimin e trupave të vdekur nga Maqedonia në Kosovë” .

Autoritetet e Maqedonisë kanë theksuar se kërkesat e Kosovës “do të procedohen me proces të përshpejtuar”.

VOAL – Protesta e organizuar nga familjarët e të arrestuarve dhe të vrarëve në Kumanovë e mbajtur para ndërtesës së Qeverisë së Kosovës ka përfunduar.

Pas grumbullimit të dëshmive dhe informacioneve kemi siguruar dëshmi të mjaftueshme se tek një i paraburgosur është kryer torturë. Njëlloj edhe në rastet e tjera të të paraburgosurve kemi informacione për maltretime dhe tortura dhe këto denoncime janë bërë edhe nga avokatët dhe të afërmit e të paraburgosurve. Kështu ka deklaruar Ixhet Memeti, Avokati i Popullit.

Familjarët e ish-luftëtarëve të UÇK-së që morën pjesë në konfliktin në Kumanovë do të mbajnë sot, me fillim në orën 12:00, një protestë para Qeverisë së Republikës së Kosovës, në të cilën, siç kanë paralajmëruar, do të kërkojnë nga institucionet e Kosovës që urgjentisht të ndërmarrin veprime konkrete në mbrojtje të qytetarëve që janë të arrestuar.

VOAL – BRUKSEL -Bisedimet e sotme mes kryeministrit maqedonas Nikolla Gruevski dhe drejtuesit të opozitës Zoran Zaev për zgjidhjen e krizës në vend, janë zhvendosur në Strazburg, ku tre deputetë të Parlamentit Evropian po ndërmjetësojnë bisedimet.

Fillimisht, zoti Zaev takohet me euro-deputetët Ivo Vajgël, Richard Howitt dhe Eduard Kukan. Takimi me këta të fundit do të pasohet veçmas nga zoti Gruevski dhe më pas pritet që të mbahet një takim i përbashkët.

Bëhet e ditur se edhe Komisioneri për Fiqnjësi dhe Zgjerim, Johanes Hahn, do të ketë takim me drejtuesit politik maqedonas.Dy rivalët politikë kanë qëndrime tejet të kundërta për sa i përket zgjidhjes së krizës politike, që po zgjatë prej disa muajsh.

Zoran Zaev i opozitës ngulë këmbë për dorëheqjen e kryeministrit Gruevski dhe të qeverisë së tij, për t’i hapur rrugë një qeverie të përkohshme që do ta çonte vendin drejt zgjedhjeve të parakohëshme.

Ndërkohë, zoti Gruevski në këtë fazë, e ka kundërshtuar propozimin, duke thënë se gëzon mbështetjen dhe vullnetin e popullit dhe të votuesve.

Pas një jave, bisedimet do të vazhdojnë në Shkup, me përfshirjen edhe të dy përfaqësuesëve politikë shqiptarë, Ali Ahmeti dhe Menduh Thaçi.

Kriza u thellua sidomos pas daljes në skenë të skandalit të përgjimeve, për të cilin opozita thotë se janë mbi njëzet mijë qytetarë të cilëve u janë përgjuar bisedat telefonike. za

VOAL – UASHINGTON – Departamenti amerikan i Shtetit tha se po i ndjek me vëmendje zhvillimet në Maqedoni dhe bëri thirrje për ruajtjen e qetësisë. Por Rusia  ka hedhur një teori paralele sipas së cilës, perëndimi i ka nxitur protestat kundër qeverisë së Nikola Gruevskit si reagim ndaj mbështetjes së tij për një projekt rus energjie përmes Ballkanit. Në Washington, një ekspert thotë se problemi qëndron tek angazhimi i pamjaftueshëm, jo i tepërt i Uashingtonit dhe BE-së.  Kolegia Keida Kostreci njofton:

​​

Zëdhënësi i Departamentit të Shtetit, Jeff Rathke tha dje se Departamenti i Shtetit dhe partnerët evropianë u kanë shprehur shqetësimet qeverisë maqedonase dhe udhëheqësve politikë për krizën aktuale politike.

“U bëjmë thirrje të gjitha palëve që të respektojnë të drejtat e grumbullimit dhe lirinë për protesta paqësore, por të frenohen nga dhuna.  U kemi kërkuar autoriteteve që të marrin hapa për identifikimin e përgjegjësive mbi akuzat për shkelje nga ana e qeverisë lidhur me informacionet e bëra publike së fundmi”.

Zoti Rathke tha se Uashingtoni i ka bërë thirrje partisë së opozitës që të kthehet në parlament, që të marrë pjesë në mbikqyrjen e institucioneve. Përfshirë komisionin për hetimin e informacioneve nga përgjimet. Ai shtoi se hapat për zëvendësimin e zyrtarëve të implikuar të qeverisë ishin inkurajues.

“Por ne besojmë se të gjithë udhëheqësit e Maqedonisë duhet të punojnë së bashku dhe të angazhohen në dialog për çështje me të cilat përballet vendi, përfshirë reformat e nevojshme dhe krizën aktuale politike”.

Por ndërsa qeveritë dhe organizatat perëndimore vazhdojnë të shprehin shqetësimin për gjendjen, Rusia ka hedhur një teori alternative, sipas së cilës perëndimi është organizatori i protestave kundër Gruevrskit, si kundërpërgjigje ndaj bashkëpunimit të tij me Moskën.

Ministri i Jashtëm Sergei Lavrov tha të premten në Serbi se ngjarjet në Maqedoni po “zhvillohen në kontekstin e refuzimit të qeverisë (maqedonase) për të rënë dakord me politikën e sanksioneve kundër Rusisë dhe mbështetjes së fuqishme që Shkupi ka shprehur për projektin e gazsjellësit turk.

Ai i referohej idesë për një projekt që ka hedhur Moska për të zëvendësuar  Gazsjellësin e Jugut përmes Evropës juglindore, që u braktis pas kundërshtimit të BE-së.

Ministria e Jashtme ruse dhe diplomatët rusë folën për plane nga jashtë për “përpjekje për ta shtyrë vendin në humnerën e një revolucioni si ato me ngjyra”.

Por një ekspert amerikan i politikave të energjisë thotë se ajo që po ndodh në Maqedoni nuk është rivalitet mes Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë.

Richard Kauzlarich është Bashkëdrejtor i Qendrës për Shkencën dhe Politikën e Energjisë, dhe ish-ambasador në Bosnje.

“Më vjen keq ta them por një nga problemet është se Shtetet e Bashkuara nuk i kanë kushtuar vëmendjen e caktuar Ballkanit në përgjithësi, veçanërisht Maqedonisë dhe Bosnje-Hercegovinës. Dhe të dyja ato vende tani siç kemi parë javët e fundit kanë pasur incidente të brendshme sigurie që kanë shkaktuar vdekje dhe mendoj se u rikujtuan Uashingtonit dhe Brukselit rëndësinë e bashkëpunimit mes Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Evropian dhe angazhimit të tyre në rajon”.

Edhe senatori demokrat Chris Murphy tha në një deklaratë se kriza në Maqedoni është një kujtesë që Shtetet e Bashkuara nuk duhet “ta marrin si të mirëqenë “paqen dhe stabilitetin në Ballkan”.

Ish-ambasadori Kauzlarich thotë se nuk është sekret që Shtetet e  Bashkuara duan që Evropa të diversifikojë burimet e saj të energjisë. Por me gjithë pretendimet e Moskës, ai thotë se nuk sheh shenja të ndonjë dëshire për të hapur ndonjë front të ri konflikti SHBA-Rusi lidhur me energjinë në Ballkan. za

VOAL – TIRANË – Ngjarjet e ndodhura së fundmi në Maqedoni nuk kanë asnjë lidhje me terrorizmin, dhe kushdo që e bën këtë paralelizëm gabon rëndë.