Kanga XII

Ishte ai shpat, ku gati u bame per zbritje,

Gurishte e rrmyeshme; e çka pame me sy,

Veç ta shikosh te ngjallte neveritje.

.

Porsi nga rreshmja qe, tue u rrekellye,

Kndej Trentit ne Adigje shkoi e ra,

O per termet o n’rraje pse mali ish grrye,

.

Krejt brinja, ç’merr nga maja prej ku u nda

E deri poshte, qe ish rripe e lemuet,

Tash asht zhurine, pra ke se ku me i ra, –

.

E tille ishte rrepina e shemtuet;

E mu ne zgrip te zgavrres copetue

Turpi i Kretes sa gjane gjate rri shtruet,

.

Ai qe ne lope te rreme qe krijue.

Porsa na pa, vehten kafshoi me dhambe,

Kaq fort nga inati i madh u pezmatue.

.

Mesuesi i urte ia pati me piskame:

“Ke frike se ky mos asht duka i Athines,

ai qe ne bote vdekun te vu nen kambe?.

.

Shporru ti, shtaze! S’po i zbret jo ky gremines

Stervite prej motres sate, por asht qase

Me pa çka vueni ju, shpirtna t’errsines!”

.

Porsi njaj dem qe lakun kput, trumhase,

Kur mu ne koke per vdekje e kane godite,

Kambe dot nuk luen e rri tue u perplase,

.

I tille dhe Minotauri u ba paprite;

E prisi i mprehte at’here: “Vrik kape shtegun!

Sa asht n’terbim, ma lehte e ke me zbritë.”

.
Keshtu teposhten na filluem me ndjekun

E pesha e trupit tim zu t’i rrezoje

Guret, qe binin kamba n’ta tue prekun.

.

Ecja n’mendim; e ai: “Per kete rrenoje

Ti ndoshta po mendon, ruejte cep me cep

Nga inati i bishes qe nuk lashe t’vershoje.

.

Kur per te paren here ne kete gazep

Te ferrit zbrita, due ta kesh te qarte,

Ky shpat ketu ka qene veç shkamb e shkrep.

.
Por pak ma pare se Ai nga qielli i arte

Ketu te vinte per te madhen pre,

Qe ia hoq Dites n’rrethin ma te larte,

.

Nga kater anet ky i ndyti dhe

U trand aq fort, sa thashe se gjithesija

Ndjeu dashuni; e asish qe besojne ke

.

Se shum here bota ra nga dashunija

Ne kaos; pra n’ate rase shkamborja plake

Ketu e gjetiu u shemb e u ba thermija.

.

Ngul syte tash ne lugine! E gjakta brrake

E vale asht afer; mbrende rrijne tue u zi

Ata qe duert e veta kane pergjake.”

.

Zemrim i çmendun, o e verbte lakmi,

Qe aq na grah ne t’shkurten jeten tane,

Pastaj keqas na qull n’perjetesi!

.

N’trajte harku pashe at’here nje grope te gjane,

Qe bante pjese ne t’rrumbullaktin rrah;

Kete gja ma pare mesuesi ma kish thane.

.

E rreth e rrotull bregut krah per krah

Vraponin, shgjetat n’dore porsi gjahtare,

Kentaurat, si dikur n’ate bote per gjah.

.

Tue zbrite kur na hetuen, u ndalen mbare

Dhe tre u ndane veçan perbri rrekese,

Me harqe e shgjeta zgjedhun qysh ma pare.

.

Njani leshoi nje za si kokrra e rrfese:

“Çfare dnimi ju po uleni me vuejte?

Flisni pa luejtun kambe o ju rashe krese!”

.

“Vetem Kironit gjegjen ia kem’ ruejte,

sa t’vijme ma prane, – ia ktheu mesuesi qete,

– per t’zeze gjithmone zemrimi te ka mujte!”

.

“Nesi ai asht, – tha dhe me preku lete,

– qe vdiq per Dejaniren vashe plot nur,

vehtes se vet ia muer ai hakun vete.

.

Ai n’mes, koke-ulet, syte mberthye n’krahnuer,

Kironi asht, qe rriti Akilin trim;

E tjetri – Foli idhnak e shpirtmizuer.

.

Me mija i siellen gropes pa pushim,

Tue shigjetue çdo shpirt qe rregull prish

E del mbi gjak jo aq sa e ka denim.”

.

Na iu afruem ma fort t’shkathtavet bishë;
Kironi nxuer nje shgjete e zu t’sheshoje

Per nofulla mustaqet fare shprishe.

.

Lirue mbasi e pat te madhen goje,

Shokeve u tha: “Me sy a keni ndjekun

Si i dyti guret luen kahdo te shkoje?

.

Keshtu s’asht pa se ban nje kambe e vdekun!”

E kur iu qas te gjoksi prisi i mire,

Aty ku dy natyrat kane t’perpjekun,

.

Iu gjegj: “Ai asht i gjalle, une e kam prire,

I vetem fill, n’keto errsinat tueja;

Ka ardhe ky per nevoje, jo per endire.

.

Nderpreu ne gjysem kangen “aleluja”

Ajo qe me ngarkoi mbi krye t’i rrij;

As ky as une s’kem’ vjedhe gjana te hueja.

.

Por, pash ate force, qe po me ban t’i bij

Ketij shtegu te eger per hata,

Na jep njanin prej tuejve te na prije,

.

Te na tregoje kah shkohet neper va

E te ma mbaje mbi vithe kete njerine,

Se nuk asht shpirt qe ngrihet per hava.”

.

Kironi atbote u suell n’e djathte te tijne,

Nesit i tha: “Kthe pas! Ke me i drejtuem

Dhe mproji n’qofte se sheh te tjere qe vine.”

.

Me ate shoqnues besnik rrugen vazhduem

Bregut te lumit, ku ne gjak te ndyte

Tue u zi vikatshin shpirtnat e denuem.

.

Pashe aty njerez der ne vetlla zhyte;

Kentauri tha: “Tirane ketu ke plot,

Qe tue plaçkite çuen jeten e tue mbyte;

.

Cdo dhune barbare lajne ketu me lot.

Leka asht ketu, Dionisi zemergur,

Qe e mundoi Siciljen per sa mot.

.

Ai balle atje asht flokeziu mizuer

Kont Acolini; tjetri, floket ar,

Asht Obic d’Esti, qe shpirtin ia nxuer

.

I biri doç ne boten tej ma pare.”

Poetin vrejta e ai m’tha keto fjale:

“Tash m’ke te dyte, ky asht per ty i pare!”

.

Pak ma andej Kentauri, tue u ndale

Mbi disa njerez der ne fyt mbulue

Nga gjaku i thelle qe gurguron i vale,

.

M’tregoi nje shpirt qe vuente krejt veçue.

“Ai n’prehen t’Perendise, – tha, – zemren çau,

qe mbi Tamis dhe sot jane tue e nderue.”

.

Tjere pashe pastaj, qe jashta atij vau

Nxjerre kishin kryet o gjoksin leshatak;

Njohta disa nga ata qe syni pau.

.

Lumi, qe ulej vazhdimisht nga pak,

Tash t’pervelonte vetem kambet; vane

Na e kaluem ne kete cekine me gjak.

.

“Sikur po e sheh me sy si nga kjo ane

kjo vale e gjakut sa po vjen cekohet, –

Kentauri tha, – kshtu bese due me ma zane

.
Se n’anen tjeter shton ky gjak i ngrohet,

Dersa t’arrihet ne ate vend te mjere,

Ku tiranija egersisht ndeshkohet.

.

Drejtesija hyjnore atje ther

Atilen, qe pat qene kerbaç per bote,

E Pirr e Sekst; dhe pa pushue nje here

.

Ne gjak te vluem do derdhin lot te kote

Ai Rinier Paci dhe Rinier Korneti,

Qe rruge nuk lane pa pre.” E atebote

.

Vaut prap i ra e sy me sy na treti.