(Video) Turp Vatra qe mashtron Presidentin për dekorimin e ish Sigurimsit Gani Vila !

Ne kurrë nuk ju harrojmë!
13 Shtator 2023
***Disclosure: Qëndrimi im kritik më poshtë ndaj Kishës ortodokse greke, nuk kanë të bëjë në asnjë rast me besimin ortodoks, të cilin unë e respektoj mbasi unë jam vetë i krishterë. Qëndrimi im mbështetet në opinionin tim mbi karakterin ultra-nacionalist të Kishës greke dhe përpjekjeve të pandërprera të saj për të kapur apo shkatërruar Kishën Autoqefale shqiptare. Qëndrimi mbrojtës ndaj Kishës Autoqefale shqiptare mbështetet mbi faktin Kisha ortodokse shqiptare i ka rrënjët në gjakun e priftërinjëve martirë shqiptarë të masakruar nga Kisha Greke dhe në përpjekjet dhe suksesin e Nolit për ta ndarë Kishën ortodokse shqiptare nga ajo Greke.
Gazeta Dielli në artikullin e saj të datës 22 Maj 2023 (shih linkun me poshte), shkruan një lajm bombastik në lidhje me një aktivitet madhor për hapjen e degës së Vatrës në Boston: “…ditë historike për Federatën Pan-Shqiptare Vatra, u riorganizua dega e parë e Vatrës…Dega e Bostonit. Atë Theofan Koja…do të udhëheqë degën e Vatrës në Boston…” dhe shpallte se kush do të jetë nënkryetar dhe sekretar I kësaj dege. Diku tjetër shkruhej për një riaktivizim te kësaj dege. Publiku shqiptar përfshi edhe mua e morëm si të mirëqenë faktin se tani kemi një degë të re të formuar në Boston. Me qindra mesazhe urimi vërshuan në gazetën Dielli dhe në adresë të Vatrës. E vërteta është se në Boston nuk është riorganizuar, as riaktivizuar e as formuar dega e Vatrës.
Vetë pjestari i kësaj mbjedhje, vatrani i nderuar, po ashtu kryetar i shoqatës Besa-Besën në Boston, Petrit Alibeaj, indirekt e pergënjështroi këtë lajm. Në një postim të tij në Facebook ai tha se vetëm është formuar një komision për riorganizimin e degës, me kryetar At Theofan Koja dhe të tjerë. Pra, Gazeta Dielli dhe Vatra, pak-a-shumë kanë manipuluar publikun me atë lajm, ndoshta për të fituar kredo, por e gjitha kjo një propagandë e pështirë dhe një farsë e rradhës e drejtuesve të saj, por që mund të ketë pasoja të dëmshmë dhe të rrezikshme për Vatrën dhe Kishën Autoqefale shqiptare. Arsyen që mendoj kështu, do ta shpjegoj më poshtë.
Nga ana statuore, akti i Vatrës duke emëruar apo shpallur drejtuesit e strukturave të një dege, është një akt jo demokratik dhe jo i bazuar në Kanunore. Sipas Kushtetutës së Vatrës, një degë ka strukturat e veta, dhe Kuvendi i degës zgjedh kryetarin e degës, dhe jo me komandim nga lart sikurse u veprua me degën imagjinare në Boston. Vetë kryesia e Vatrës është jo vetëm në thyerje të Kanunores, por edhe në konflikt interesi me paracaktimin e drejtuesve të degës.
Vitet e fundit, degët e Vatrës janë krijuar jo nga një pjesëmarrje e lirë dhe e vetvullnetshme e anëtarësisë apo komunitetit, por “si me zor” nga lart, me tendencën për të gjetur dhe emëruar individë, miq dhe shokë, të cilët mund ti përdorin si ‘leverage” apo si leva në proceset e votimeve apo për rizgjedhje, duke i vendosur aty indefinitivisht, tamam si “barbie dolls”, që flasin vetëm kur “ju shtypin butonin”. Kjo përbën një lloj të veçantë të korrupsionit nepotik. Diçka e ngjashme po tentohet të realizohet edhe në Boston. Ndryshimi është se tani kemi të bëjmë me një klerik, At Arjan (Theofan) Koja, një risi kjo në Vatër.
Edhe nga ana kuptimore, riorganizim do të thotë që në një degë e shpërndarë, anëtarët e saj mblidhen prapë dhe riorganizojnë degën. Ndërsa riaktivizim do të thotë, kur një degë egzistuese që nuk ka qenë inactive për një kohë dhe tani riaktivizohet. Faktikisht, dega e Bostonit ka dekada që është shuar dhe asnjë anëtar i saj nuk është gjallë apo nuk ishte pjesë e atij takimi. Pra nga dega e dikurshme e Bostonit nuk ka çfarë të riorganizohet e as çfarë të riaktivizohet. Normalisht që mund të flitet për krijimin e një dege të re, por që as ajo nuk ka ndodhur.
Po çfarë ka ndodhur?
Nga informacionet që kam, para disa muajsh ka pasur një takim dhe një dakortësim në mes kryetarit të Vatrës dhe At Theofan Koja në Boston, në atë kohë shërbente në Kryekishën e Shën Gjergjit, për krijimin e degës së Vatrës atje.
Ka pasur jo vetëm entuziazëm në Vatër, por vetë kryetari Berisha bëri disa dalje në televizion duke e paralajmëruar krijimin e kësaj dege të famshme. Në gazetën Dielli, u shpall edhe dita e mbledhjes dhe krijimit të degës së Bostonit.
Di që, vetë At Theofan Koja i ka bërë një kërkesë apo ftesë bordit të Kishës së Shën Gjergjit ku ai shërbente, për t’u bërë pjesë e riaktivizimit të degës së Vatrës në Boston. Përgjigja e Bordit ka qenë negative, e qartë dhe e prerë, siç shkruhet në letër, “vehemently oppose”, pra e kanë kundershtuar me forcë ftesën dhe përfshirjen e Kishës së Shën Gjergjit në Vatër.
Megjithatë mbledhja e paralajmëruar u realizua e 21 Maj 2023. Atje vërshuan pothuajse e gjithë kryesia e Vatrës, nga New York-u, nga Florida dhe Michigani me shpresën që tashmë në Boston nga Kisha e Nolit do të formohej dega e Bostonit. Kush s’ka mend, ka këmbë, ka thënë i moçmi.
Nga mbledhja e grupit pjesëmarrës, në gazetën Dielli u publikuan disa foto në Kishën e Shën Gjergjit, brenda dhe jashtë saj. Në fakt mbas refuzimit të prerë, mbledhja nuk është bërë në ambientet e Kishës, por në një PICERI!!!! Ky fakt nuk thuhet askund në njoftimin e Vatrës. Nuk ka pasur komunitet, nuk ka pasur anëtarësi, nuk ka pasur votime e as zgjedhje, por është “komanduar” kush do të jetë kryetar, nenkryetar, sekretar e me rradhë. Në dijeninë time, ka pasur debate të forta dhe z. Petrit Alibeaj dhe z. Fuat Mehmeti kanë kërkuar që të procedohet sipas Kanunores, por që kanë marrë një përgjigje se gjoja nuk kanë Kanunore sepse është duke u printuar!!!!!!. Mbas kësaj mbledhje, kryesia e Vatrës së bashku me At Theofanin kanë shkuar nga piceria tek kisha e Shen Gjergjit sa për të bërë foto.
Unë kam rreth 20 vjet qe kontribuoj në Kishë dhe jam afer priftërinjëve dhe oborrtarëve të kishave, prandaj e njoh, e di dhe vlerësoj rolin e klerikëve në komunitet, si largpamës, si intelektualë, si mendimtarë që gjithmonë ke se çfarë mëson prej tyre. Pa i parashikuar lëvizjet e fundit të At Theofanis Koja dhe përtej falcitetit idiot dhe të panevojshëm të kryesisë së Vatrës, unë e kam pëlqyer dhe mirëpritur angazhimin e At Theofanit në Vatër si një vlerë e shtuar për vetë Vatrën.
At Theofani ka shërbyer rreth 20 vjet në kishën Rumune, por nga ana tjetër ka pasur mardhënie të mira me Vatrën, por edhe me drejtuesit e mëparshëm të Kishës së Shën Gjergjit, vëllezërit Liolin etj. At Theofani, ka marrë pjesë në Darken e 100 vjetorit të Vatrës, dhe ka mbajtur një fjalë të pëlqyeshme në atë Darkë. Ai është një njohës i mirë i gjithë historisë dhe aktivitetit të Vatrës.
Por mbas asaj mbledhje, gjërat precepituan në mënyrë të paparashikueshme. Me një vendim, nëpërmjet një dokumenti zyrtar, Bordi i Kishës së Shën Gjergjit e liroi At Theofan Kojën nga detyra që kishte në Kishën e shën Gjergjit, (ndoshta nga mosbindja e tij për të mos u përfshirë në Vatër), dhe e transferuan në një Kishë tjetër motër, në Worchester, duke filluar nga data 1 Qershor 2023. Nga ana tjetër, At Theofani, kishte filluar me kohë kontaktet me Kishën ortodokse të Trinisë Shenjte në Boston, që varet nga kisha greke apo nga Patriarkana e Stambollit.
Si një rrufe në qiell të hapur, para disa ditësh në media doli lajmi se At Theofan Koja ishte zgjedhur nga sinoidi i Patriarkanës së Stambollit, pra Kisha greke, Peshkop në Kishën e Trinisë së Shenjtë në Boston, “…për popullatën shqipfolëse ortodokse të Amerikës”, sikurse shkruhet në vendimin e tyre të bërë publik (shih linkun me poshtë). Ortodoksit shqiptarë në atë vendim të Sinoidit grek, jo rastësisht dhe jo pa qëllim quhen “shqipfolësit ortodoksë”, pasi sipas Kishës greke shqiptarët ortodoksë janë grekë dhe jo shqiptarë, prandaj i quajnë “shqipfolës”. Po ashtu At Theofanis është betuar solemnisht se “… betohem të ruaj të drejtat e Fronit Apostolik, Patriarkal dhe Ekumenik të paprekura dhe të pandryshuara deri në frymën e fundit dhe… i nënshtrohem në gjithçka Zotit dhe Patrikut Ekumenik Bartolomeos…”.
Zhvendosja apo katapultimi i befasishëm i tij nga Kisha e Nolit në një Kishë që varet nga patriarkana e Stambollit, nga e cila, Kisha Autoqefale shqiptare është e pavarur që nga viti 1922 (aprovuar në vitin 1937), shugurimi i tij Peshkop në një kishe greke tani me emrin grek Theofanis, janë akte shumë të dyshueshme.
Këto akte të At Theofanis, i kanë komplikuar gjërat me pjesën e shëndoshë të Vatrës, të cilët janë të shqetësuar dhe veprimet e tij mund të lexohen si një tradhëti ndaj Kishës së Nolit, si një dezertim, apo shërbim ndaj kishës greke. Kjo edhe për faktin se, Kisha e Trinisë në Boston që varet nga Kisha Greke, e ka sulmuar ashpër dhe sistematikisht Nolin dhe Kishën e tij Autoqefale. Kisha e Trinisë ishte shkëputur dhe ishte krijuar për të shkatërruar Kishën e Nolit.
Si rezultat, ka gjasa që në Vatër të jetë krijuar një reaksion dhe vatranët nuk do ta miratojnë At Theofanis që të drejtojë një degë të Vatrës. Një peshkop i kishës greke nuk mund të drejtojë Vatrën e Nolit, peshkopit të parë të Kishës ortodokse shqiptare.
Megjithatë, gjërat nuk janë të ndara si me thikë. Duhet që të shkojmë pak më thellë dhe të shohim disa detaje, ndoshta të panjohura nga shumë vatranë dhe publiku, dhe dukshëm, kryesia e Vatrës nuk është në koherencë me këto zhvillime.
Kalimi i At Theofanis nga Kisha e Nolit në një Dioqezë në varësi të kishës greke dhe që ka vetëm dy kisha shqiptare në Amerikë, është dënuar edhe nga një prift shqiptar, At Foti Cici, i cili njihet si Nolian dhe mbështetës i Kishës Autoqefale shqiptare. At Foti Cici, në një postim të tij shkon më tej dhe vendos Federatën Vatra dhe Elmi Berishën në unison me qarqe të errëta shqiptaro-amerikane.m (shih linqet me poshte).
Po ashtu, në një letër publike, Sekretariati i Sinoidid të shenjtë të KOASH në Shqipëri, e akuzon At Theofan Kojën se në vazhdimësi ka krijuar probleme përçarëse gjatë rindërtimit nga rrënojat të Kishës së shumëvuajtur të Shqipërisë (shih linkun me poshte).
Nga ana tjetër, nuk është e qartë nëse Kryekisha e Shën Gjergjit vazhdon akoma të jetë një kishë Noliane? Nuk dihet shumë për mardhëniet e Vatrës me Kishën e Shën Gjergjit. Unë personalisht kam frigë se po ndodh gradualisht një transformim apo amerikanizim i Kishës së Shën Gjergjit dhe Kishave të tjera shqiptare në Amerikë që varen nga ajo dhe kjo Kisha e Nolit “i ka ndarë lakrat” me Federatën Vatra, megjithëse të dyja entitete të themeluara nga vetë Noli.
Këtë konstatim e marr edhe nga një përgjigje që bordi i Katedrales së Shën Gjergjit i dërgoi At Theofanit për riaktivizimin e degës së Vatrës në Boston. Në përgjigje, që e kam siguruar në forma të ndryshme, Bordi i Kishës shkruan se:
“…Kisha jonë nuk duhet që të përzihet me një entitet siç është Vatra. VATRA është një organizatë politike dhe me pikëpamje të përcaktuara që nuk përputhen me bindjet dhe pikëpamjet e Kishës tonë…”. (shih foton me poshte).
Kjo përgjigje përmban një qëndrim shumë e fortë anti-Vatër, dhe duket si një divorc dhe hendek i thellë i kishës së Shën Gjergjit më Federatën Vatra.
Gjërat janë të paqarta dhe po zhvillohen dita-ditës, por është e qartë se vendimi i Elmi Berishës për të emëruar At Theofanis Koja në krye të Vatrës Boston dhe emërimin e këtij të fundit nga kisha greke si Peshkop i Kishës e Trinisë në Boston, qartazi është një fitore e madhe e lobit grek dhe humbje e madhe per Vatrën historike dhe Kishën Autoqefale si dy trashegimitë e arta që Noli i la Shqiptareve
Për mendimin tim, drejtuesit e Federatës Vatra, nuk janë në koherencë me zhvillimet në Diasporë, e sidomos me Kishën e Shën Gjergjit. Unë kam dyshime të forta se kanalet e komunikimit të Kryesisë së Vatrës dhe Kishën e Shën Gjergjit në tre vitet e fundit janë ndërprerë. Ka disa vjet që nuk kemi parë priftërinj apo përfaqësues të kishës së Nolit në Vatër. Në disa vizita të Kryetarit të Vatrës në Boston, nuk kemi parë asnjë zyrtar të Katedrales së Shën Gjergjit që të takohet më kryetarin Berisha.
Nga ana tjetër mendoj se nuk ka qenë rastësi që Elmi Berisha pasi u zgjodh kryetar, në shator 2020, në kulmin e pandemisë priti me ceremoni në shtëpinë e Vatrës, At Ilia Katre, Peshkopin në atë kohë të Kishes greke Shën Trinisë në Boston. (shih linkun me poshte).
Jo për harresë, gjatë asaj vizite në Vatër, at Ilija Katre nuk e permendi as edhe një herë të vetme Kishën Autoqefale apo emrin e Nolit. S’kishte se si, Noli dikur ka qenë armiku i tyre. Por çudia më e madhe ishte se, në ceremoninë e pritjes, në fjalën e tij të gjatë, as kryetari i Vatrës Elmi Berisha nuk e zuri me gojë emrin e Nolit e as Kishën e Shën Gjergjit. Kjo sigurisht që nuk i ka shërbyer mardhenieve deri atëherë miqësore të Kishës së Shën Gjergjit me Vatrën.
Mbas pak ditësh, me 16 Shtator, në Katedralen e Shën Gjergjit do të shugurohet Peshkopi i ri i Kryekishës, At Nikodhim (Preston). Nga informacionet që kam, as kryetari e as nënkryetari i Vatrës nuk do të marrin pjesë në këtë aktivitet madhështor. Çfarë e pengon kryetarin Elmi Berisha që të shkojë në shugurimin e kryepeshkopit të Kishës së Nolit? Sigurisht që ai do ta gjejë justifikimin, por qartazi duket se ka një çarje në mes Kishës së Shën Gjergjit dhe Vatrës.
Megjithatë, jam i sigurtë se brenda Vatrës ka Nolianë dhe Konicianë që do ta përfaqësojnë denjësisht Vatrën në ditën e madhe të shugurimit të At Nikodhim, si peshkop në Kishën e Nolit me 16 shtator.
Si përfundim, nëse ka një divorc të Kryekishës së Shën Gjergjit me Vatrën, kjo ka shumë mundësi që të ketë ndodhur që me lidhjet e fshehta, sikurse shkruhet gjithandej, të kryetarëve të fundit të Vatrës me qarqet greke në Amerikë. Po ashtu edhe për shkak të aktivitetit të “politikës kombëtare” së fundmi të kryesisë së Vatrës, me tentativat e saj për të hapur degë në Shqipëri e Kosovë, për të paraqitur kandidatë politikë në zgjedhjet elektorale në Shqipëri dhe Kosovë, në Memorandumet e pakuptimta të bashkëpunimit me shtetet shqiptare, më qëndrimet konfuze dhe nganjëherë antishqiptare në lidhje me Kosovën, me denoncimet publike të vatranëve në lidhje me abuzimet dhe shkeljet statuore që po ndodhin në Vatër?
Për mendimin tim, drejtuesit e Vatrës po veprojnë në mënyrë të çoroditur duke vrapuar mbas sukseseve të rreme, ku falsiteti dhe propaganda janë evidente në të gjitha aktivitetet e saj publike, ku drejtuesit nuk zbatojnë kushtetutën e Vatrës, ku vetë Federata funksionon në një kaos të plotë pa Kanunore valide, që ka çuar në revoltën e shumë vatranëve.
Unë mendoj se situata nëVatër sot është një emergjencë kombëtare për t’a shpëtuar atë nga individë që po përpiqen që t’ja zhdukin rrënjët Noliane Vatrës dhe Kishës së Shën Gjergjit, është një emergjencë për ta shpëtuar Vatrën nga kapja përfundimtare e sigurimit të shtetit dhe agjenturave të tjera.
Vatra është shquar dhe prapë nuk do ti mungojnë burrat e mëdhenj e patriotë, tashmë nga brenda Vatrës duhet që të shpërthejë fuqishëm krahu nacionalist atdhedashës, krahu konservator, krahu anti-revolucionar dhe anti-komunist, dhe shpresoj që së shpejti Vatrës ti bashkohen njerëz të mëdhenj të letrave shqipe dhe intelektualë të mirfilltë dhe të gjithë bashkë të marrin fatet e Vatrës në dorë për të vazhduar shërbesën e saj ndaj kombit nga aty ku e la zemërthyer i ndjeri Dr. Gjon Bucaj.
Valentin Lumaj/Michigan
Referencat:
Mbledhja e Vatres per degen e Bostonit:
https://gazetadielli.com/?s=Dega+e+Vatres+ne+Boston
Emerimi Peshkop i At Theofanis (Arjan) Koja nga Filomenioni i Stambollit.
https://orthodoxtimes.com/archimandrite-theophanis-koja…/
Deklarate e KOASH, Kishes Autoqefale Shqiptare për Theofan Kojen:
https://orthodoxalbania.org/…/fr-theophan-arjan-koja…/
Ceremonia e pritjes te peshkopit te Kishes greke At Ilia Katre në Vater në Gazeten Dielli:
https://gazetadielli.com/?s=Ilia+Ketri+në+Vater
Postimi i At Foti Cici, “Janullatosi kap Vatren”:
https://www.facebook.com/771445773045466/posts/1550673021789400/?d=n&mibextid=qC1gEa
Postim i At Foti Cici, Janullatosi, Patriakana dhe Arjan Koja:
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=626351086259422&id=100066536077831&mibextid=qC1gEa
Reflektim mbi Bibliotekën e Vatrës.
Mbas postimit të të fotove të gjendjes së mjerueshme të Bibliotekës së Vatrës nga studiuesi Josef Radi dhe ripostimi i tyre nga dega e Vatrës Manhatann, dëgjova që një aksion 3 orësh “me goditje të përqëndruar” kishte ndodhur pardje, dhe rezultati ishte shkrimi dhe disa foto në gazetën Dielli nga nënkryetari i të Vatrës, Grishaj (shih linkun me poshtë). Me këtë rast, vlen të përgëzohet z. Ilir Cubi që pastroi bibliotekën, që në fakt bëri atë që kryetari i Vatrës duhej të bënte me kohë.
Por unë dua të ndalem tek disa momente që më tërhoqën vemendjen nga shkrimi i z, Grishaj në gazetën Dielli.
1. Nënkryetari e fillon me, “Në emrin tim personal dhe në emër të Vatrës”, pra ai flet me gjuhën e kryetarit të Vatrës, dhe pa asnjë dyshim ai është kryetari de-facto i Vatrës. Prandaj, unë mendoj se si arritjet, dhe sidomos dështimet duhet që ti atribuohen atij.
2. Në shkrim autori shkruan se “…në bashkëpunim me studiuesin Elez Osmani, Paulin Marku dhe editorit të Diellit, u arrit sistemimi përfundimtar i të gjithë librave, ndarja sipas kategorive…”
Nga kuriozi për të eksploruar rregullimin e librave sipas kategorive, i bëra një zmallim të shpejtë fotove që autori paraqiti me shkrimin. Ajo çfarë duket, është krejt e ndryshme me çfarë reklamohet në shkrim. Siç e shihni vetë në foton më poshtë, librat e rreshtuar pranë njëri-tjetrit i perkasin kategorive krejt pa lidhje me njëra tjetrën:
a. Histori, [Edit Durham, High Albania]
b. Terapia Natyrale, [The natural Physicians healing Therapy]
c. Erotizmi, [In The Ring],
d. Biznesi, [What they don’t teach you at Harward Bussiness School]
e. Filozofia, [Young Neitzsche] etj.
Fotot flasin vetë, ato nuk gënjejnë, atëherë kush gënjen?!
Pra lajmi bombastik për një punë voluminoze disa mujore, që në shkurt, sikurse shkruhet, është një “flluskë sapuni”. Gjendja në rafte duket e njëjtë, vetëm se librat dhe thasët e zinj me libra thjesht janë hequr nga dyshemeja. Përderisa nuk ka pasur sistemim sipas kategorive dhe gjendja në rafte duket e pandryshueshme, vatranët pyesin se ku kanë perfunduar librat? Dëgjojmë gjithfarë hamendjesh, se librat janë hedhur në kazanin e plehrave, se është mbushur një banjo me librat e autorëve shqipëtarë etj. Unë uroj dhe shpresoj që të mos jetë kështu. Përgjigjen le ta japin drejtuesit e Vatrës.
3. Në fotot shoqëruese të Grishajt, duken dy fotografi të mbështëtura në dysheme përtokë, njëra e themeluesit të Vatrës, Theofan Noli dhe tjetra e themeluesit të Pavarësisë, Ismail Qemali.
Të dashur drejtues të Vatrës, është dhimbje e madhe për këdo, mungesë vlerësimi, respekti, dhe patriotizmi ndaj të mëdhenjve e kombit, kur shikon portretet e tyre në dyshemetë e mykta të podrumeve. Unë e kuptoj gjendjen e vështirë financiare të Vatrës, dhe ju mirëkuptoj, prandaj në shenjë simbolike, po ju dërgoj me postë dy gozhdë, dhe mundësisht dhe sa më parë ti përdorni për të vendosur në mur dhe sa më lart, korifejtë e Vatrës dhe të Pavarësisë. Shoh fotot me poshte.
4. Kryetari de-facto i Vatrës, flet me një gjuhë urrejtëse dhe përçarëse ndaj vatranëve që kërkojnë ruajtjen pasurisë së Bibliotekës dhe atyre ja thonë të vërtetat në sy.
Ky fjalor anatemues që nuk i shërben askujt, është i dënueshëm edhe nga Kanunorja që vetë gjoja ata e aprovuan e cila e ndalon botimin në Gazetën Dielli, të shkrimeve që nuk kanë etikë dhe shkaktojnë përçarje në mes vatranëve. Kjo gjuhë duhet të dënohet nga të gjithë.
Veçoj paragrafin e fundit nga shkrimi i nënkryetarit të Vatrës, Grishaj:
“Prej javësh një i pa ndergjegishem, hyri në Bibliotekë me gjasme për të kërkuar Shejzat e Koliqit, një besëprerë me mision, shkrepi disa fotografi gjatë kohës që beheshin punime, i shiti si zbulim Kolombistik dhe ushqeu klubin e “sharësve dhe përçarësve” me matetial të neveritshëm. Prej kohesh klubi i rrugës që vec shan e mallkon, pa integritet dhe moral, shpifjen, deformimin dhe mashtrimin e kane kryefjalë”.
Autori vjell vrer ndaj “besëprerit me mision” studiuesit dhe gazetarit te nderuar Josef Radi. Një njeri normal dhe me mendje të shëndoshë dhe të hapur duhet të jetë falenderues ndaj kritikës së Josefit, degës Manhatann dhe të gjithë të tjerëve që folën për gjendjen e Bibliotekës. E kush nuk u pezmatua nga ajo gjendje e mjerueshme që ishte dhe është Biblioteka. Por sikurse e thoshte z. Radi, “gjendja mjerueshme e Bibliotekës është fytyra e Vatrës, poshtë rrëmujë, lart, grindje, sharjë e thika mbas shpine”.
Nuk është e para herë që shohim shkrime të tilla “hajvaneske” sikurse i quante gazetari Krasta, por mua me shqetëson një problem tjetër:
Anëtarë të publikut, por edhe disa vatranë, falenderuan me komente z. Cubi për bamirësinë e tij, të tjerë të gezuar nga gjendja e re e Bibliotekës në foto, e pëlqyen duke vënë një LIKE ne fund të shkrimit. Dëgjova se nënkryetari ishte egzaltuar nga pëlqimet që kishte marrë shkrimi, duke e përkthyer si mbështetje ndaj tij për vrerin që ai volli ndaj vatranëvë të tjerë duke i quajtur “klubi i rrugës… pa moral dhe pa integritet”.
Ky shkrim imi është edhe si reagim ndaj ketij fjalori poshtërues të nenkryetarit, pasi “në klubin e rrugës”, ku bëj pjesë edhe unë, janë vatranët më të vjetër, kontribuesit më të mëdhenj, njerëzit më me moral dhe integritet që ka Vatra, nga familjet më të mira shqiptare, nacionalistë, të mbijetuar dhe të arrtisur nga komunizmi, ish të persekutuar dhe të lindur në kampet e internimit, të cilët e duan Vatrën por nuk duan e as durojnë shkelesit dhe manipuluesit në Vatër.
Prandaj të nderuar vatranë dhe anëtarë të publikut, edhe nëse mendoni ndryshe nga ne, apo ne mendojmë ndryshe nga ju, kjo është njerëzore dhe ka një bukuri më vehte. Njerëzore duhet që të jetë edhe kjo, që ju të mendoni dy herë përpara se të bëheni mëkëmbës të së keqes, përçmimit, urrejtjes dhe ofensave të kushdoqoftë kundër kujdoqofte. Edhe një LIKE e vogël e juaja po shërben si “ashke” për të ndezur zjarrin në mes vatranëve dhe dasht-pa-dasht, ju po ushqeni egon e një personi me veti narcisiste, që në shpirt ka urrejtje për ata që mendojnë ndryshe nga ai.
Ju bëj thirrje që ti injoroni dhe ti braktisni shkrime të tilla që cënojnë nderin dhe karakterin e të tjerëve. Nuk jemi në Vatër për t’u ofenduar e as per tu linçuar, jemi vulnetarë dhe vullnetmirë për një qëllim të mirë.
Duhet që ta kuptoni se kryesia aktuale drejtuese e Vatrës, në vazhdim të paligjshmërisë dhe drejtimit nëpërmjet votave të manipuluara, në kushtet kur gati dy vjet mbas Kuvendit nuk ka kushtetutë apo Kanunore e as procesverval përfundimtar të publikuar, kur Vatrës i mungon totalisht demokracia e brendshme dhe liria e shprehjes në struktura, kur në shtëpinë e Vatrës ka disa vjet që nuk bëhen mbledhje të anëtësisë së Vatrës, kjo kryesi pa mandat, ka marrë një rrugë pa kthim, siç thotë z. Grishaj në shkrim e tij me shprehjen e huazuar nga Edi Rama “VETËM PËRPARA”. Aktet e përjashtimit dhe gjuha e urrejtjes që po përdorin këta zyrtarë, kam frigë se po e çojnë Vatrën jo drejt bashkimit por drejt një përplasje dhe ndarje funduese në mes vatranëve.
TITANIC ishe nje anije e madhe, me e madhja ndër të gjitha, por kapiteni nuk diti që ta ruajë, anija u perplas keq, u nda dysh dhe u fundos.
Vatranë, media dhe publik shqiptar, MBRONI VATREN!
Artikulli i Grishajt në Gazeten Dielli
https://www.facebook.com/100064…/posts/692334306268428/…
Artikulli kritik i studiuesit Josef Radi
https://www.radiandradi.com/klithem-per-shpetimin-e…/
Marrëdhëniet shqiptaro-amerikane dihet se fillojnë diku nga vitet 1908. Forcimi i diasporës shqiptare në tokën e lirisë Amerikë është një fatmbarësi për popullin shqiptar. Ishin vështirësitë ekonomike shoqërore që i shtynë shqiptarët e viteve 1910-1920 e më tej që të linin atdheun për një jetë më të mirë në “Tokën e re”, pikërisht në ishullin Long Ajlend në këmbë të Statujës të Lirisë, pranimi nga ana e amerikanëve pavarësisht nga paligjshmëria e hyrjes të tyre në Amerikë është fakt i kryer. Kështu është nisur edhe Themistokliu i ati i Eftim Dodonës autorit të librit “Historiku i Bandës Kombëtare “Vatra” 1916-1924”.
Themistokliu u nis nga porti i Pireut me vaporin “Themistokle”. Ata kanë lënë shënime udhëtimi dhe shtojnë se kanë kaluar edhe pa bileta, por edhe duke u fshehur në dhomën e motorëve, mjaftonte që të paguanin (biletën e udhëtimit me vapor), për të mbritur mbas dy javësh në Amerikë. Të grupuar si një koloni drenovarësh në qytetin e Uster (Worcester), të ardhur vit pas viti prisnin këdo që vinte nga Drenova e Korça. Krahas punëve të lodhshme shpesh mbas saj ata mblidheshin në konaqe, ku qanin hallet e familjes dhe të atdheut. Kjo u bë burimi i fillimit në shoqëri të ndryshme të emigrantëve shqiptarë të Amerikës. U kurorëzua me sukses më 12 prill të vitit 1912 në Boston.Mass, u vendos bashkimi i shoqërive. Shkrirja dhe bashkimi i tyre krijoi Federatën Pan- Shqiptare “Vatra” të Amerikës e udhëhequr nga kollosët e mendimit të kombit shqiptar Fan Noli dhe Faik Konica. Federata “Vatra” zhvillon një sërë aktivitetesh politike në ndërkombtarizimin e çështjes shqiptare, bëhen takime të ndryshme me qeveritarë të ndryshëm shtetesh e me presidentë në kuadrin e Lidhjes së Kombeve për çështje të Ballkanit në përgjithësi e në veçanti për Shqipërinë, Kosovën dhe Çamërinë. Bëhen fushata të ndryshme, mblidhen ndihma për Shqipërinë, kulmi arrin më 3 qershor të vitit 1917, e cila u quajt “Dita e shpëtimit të Shqipërisë”. Thirrjen e shqiptarëve të Amerikës ku thuhet: “Çlirimi dhe e ardhmja e Shqipërisë varen nga shqiptarët e Amerikës”. Nga malli, por edhe për të përmbushur jetën e tyre, u krijuan grupe të vogla (artistike), muzikore dhe teatrale. Në qytetin e Xhejmstaun (Jamaestown) në vitin 1915 u formua Banda muzikore me emrin “Mbretëresha Sofia”, për nder të bashkëshortes së Princ Vidit, e cila drejtohej nga dardhari Thoma Vishnja. Më 28 nëntor të vitit 1916 kjo bandë dha koncert në qytetin e Usterit, me muzikë e këngë atdhetare. Sipas Eftim Dodonës ky aktivitet u bë shkaku që shqiptarët e Usterit të mendonin për të patur një “Bandë muzikore” në mënyrë që të festonin 5 vjetorin e pavarësisë pas një viti. Duhej një muzikant profesionist që t’i mësonte dhe t’i drejtonte ata.
Një dardhar i quajtur Thoma Nashi, ishte duke vazhduar Konservatorin e Muzikës Nju Ingland të Bostonit, këtij talenti që do të mbaronte shkollimin me vlerësimin më të lartë ia besuan organizimin e bandës së Usterit. Më 3 dhjetor të 1916 në klubin “Adriatik” ishin mbledhur ata që ndjenin dëshirë për të marrë pjesë në çfarëdo vepre e cila do i sjellë dobi çështjes kombëtare. Fjalët e z Nashi shtuan dhe rrënjosnë dëshirat e djemve të cilët menjëherë me zë të përgjithshëm e zgjodhën zyrtarë fuqiplotë mbi organizimin e Bandës, – citon Eftim Dodona këtë paragraf nga një shkrim i zotit Zisi Morcka në gazetën “Dielli”. U zgjodhën Kosta Pano kryetar, Vangjel Sotiri arkëtar, Zisi Th.Morcka sekretar, Tajar Çami anëtar, Luis (Ilia) Treska anëtar, Zisi A.Stavre inspektor. Data 17 dhjetor mbahet si data e themelimit të Bandës Kombëtare “Vatra” në qytetin e Uster të shtetit Massachuests, – Ne të nënshkruarit, sot më datë 17 të muajit dhjetor të vitit 1916 duke dëshiruar përparimin e atdheut tonë, edhe duke marrë ndër sy se fillimi i një Bande është një nga mënyrat e përparimit, vendosmë të formojmë Bandën me emrin Vatra”. Pas përgatitjeve dy mujore, shfaqjen e parë e dha më 7 mars të vitit 1917 në qytetin e Usterit. Kur ngjarjet zhvillohen në Luftën e Parë Botërore dhe Kryqi i Kuq Amerikan hap një fushatë për të kërkuar ndihma dhe me këtë nismë bashkohet mandolinata “Dodona” dhe Banda Kombëtare “Vatra”, – shkruan gazeta “Dielli”. U shkruajt në gazetat e shqiptarëve të Amerikës për shqiptarin e famshëm Thoma Nashi i cili ishte një flautist virtuoz në Orkestrën e Bostonit e që luajti në Symphony Hall, Boston, pjesën me flaut, Sinfoninë e nëntë të Beethoven-it. Kjo orkestër mbahej nga më të mirat në botë, në të bënin pjesë palca e muzikës botërore prej shumë kombësish. Thoma Nashi kompozoi “Fantazia shqiptare” dhe shumë pjesë të tjera me motive shqiptare. Në të gjitha aktivitetet e saj Banda Kombëtare “Vatra” i fillonte me interpretimin e dy himneve kombëtare, atë të Amerikës dhe të Shqipërisë. Në programin e saj zunë vend dhe vënia në skenë e dramës së Kristo Floqit “Vdekja e Pirros”.
Eftim Dodona në kujtimet e të atit citon ndër të tjera se si ai u mobilizua në ushtrinë amerikane me emrin Peter Thomson nga emri i vërtetë Petro Themistokli, e krahas tij ishin edhe shumë shqiptarë të tjerë që bënin stërvitje në Camp Devens Mass. ishin edhe Thoma Nashi. Në këtë kamp ushtarak organizohet një takim i At Fan.S. Nolit me ushtarët shqiptarë në të cilin ai me fjalën e tij kumbuese dhe prekëse lidhi në mënyrë të shkëlqyer Shqipërinë me Amerikën. Ky fjalim pati jehonë në shtypin amerikan të kohës, madje dhe gazetën javore të qendrës ushtarake në Camp Deves “The Trench and Camp”. Ushtari Thoma Nashi organizoi bandën muzikore me ushtarë shqiptarë dhe dha një koncert me pjesë të zgjedhura në Camp Devens i cili u mirëprit nga komanda dhe u gradua me gradën “first sergeant”, reshter i parë e më vonë kapter në muzikë duke drejtuar bandën e repartit. Ndihet një kërkesë e kohës, dhe për situatën që po kalonte Shqipëria, ndjenja e atdhedashurisë ishte rritur tek shqiptarët e Amerikës të cilët gjithmonë e më shumë shprehnin dëshirën për t’i ardhur në ndihmë atdheut edhe si vullnetarë me ç’të mundnin. Banda Kombëtare “Vatra” kishte shprehur e para këtë dëshirë dhe kish filluar përgatitjet. Në një shkrim të Thoma Nashi në gazetën “Dielli” e mbyll kështu atë, – Nëse doni të çani rrugët e Shqipërisë, duke udhëhequr shqiptarët, ja ku është rasti i fundit, – bëhet fjalë për një thirrje të fundit atdhetarëve muzikdashës që dëshirojnë të hyjnë në këtë trupë. Niveli artistik i Bandës Kombëtare u rrit në dy vjet dhe në 14 qershorin e vitit 1919 u luajt në Worçester Theatre, Worçester Mass, për të parën herë drama kombëtare “Fe e Kombësi” e Kristo Floqit. Kishin ardhur më shumë se 500 spektatorë të cilët u kënaqën edhe me muzikën që shoqëronte dramën në piano ku luante atdhetarja Katherina Sotiri dhe në flaut Thoma Nashi. I paharrueshëm në historinë e kësaj bande mbetet aktiviteti i saj me rastin e paradës së 4 korrikut, ku marshuan përmes Mai Street me dy flamujt të mëdhenj përpara, një të Amerikës dhe një të Shqipërisë e nuk mbaronin duartrokitjet e të pranishmëve dhe me ftesë të chairmanit të paradës ftohen të japin një koncert në Parkun e Saco-s.
Veprimtaria e Bandës Kombëtare “Vatra” në Shtetet e Bashkuara të Amerikës nisi që nga dita e themelimit të saj më 17 dhjetor 1916 e deri më datën 10 mars të vitit 1920 kur ata nisen për Shqipëri me një mision tjetër. Do të përfshihet në cilësinë e një Bande Ushtarake e cila me marshet e saj do të lartësojë frymën dhe ndjenjën kombëtare. Kjo Bandë Ushtarake do të vijë të marrë pjesë në çlirimin e vendit në bazë të vendimeve të Kongresit të Lushnjes. Një nga organizatorët e trupës ushtarake ishte kapiteni Aqif Përmeti. I vetmi dëftimshkrim për udhëtimin e kësaj trupe ushtarake dhe i Bandës Kombëtare “Vatra” është i Llambi Jorgjit, shkruan Dodona. Banda Kombëtare “Vatra” niset nga Usteri më 10 mars dhe mbërrijnë në New York më 13 mars 1920. Para nisjes për në Shqipëri ajo dha një koncert në “Theatre Broadway Central Hotel dhe një ditë më vonë dhanë disa koncrte klasike për koloninë e New Yorkut ku këndoi dhe baritori me origjinë arbëreshe nga Italia, Mauro Barbaçi. Udhëtimi zgjati 2 javë dhe çdo ditë kishte koncerte të cilat i dëfrenin udhëtarët. Më në fund mbërrijnë në Durrës pas disa peripecive në doganat italiane, sepse për ata ishim “persona non grata”, – kujton Th. Nashi. Lajmin e mbërritjes së Bandës “Vatra” e jep gazeta “Drita” e Gjirokastrës me botues Veli Harshovën. 200 vullnetarët i komandon kapiten Aqif Përmeti dhe bandën e udhëheq profesor Thoma Nashi nga Dardha, – shkruhet ndër të tjera. Në kujtimet e Petro Themistokliut kemi këtë përshkrim, – Në mes të rrugës për në Tiranë na doli Afiz Ali Korça me 200 qeleshe e na tha se duhej të hiqnim kapelet me strehë dhe t’i zëvendësonim me qeleshet, gjoja se populli ishte fanatik. Por, populli i Tiranës na priti me dashuri të madhe duke thirrur, – rrofshin vullnetarët, rroftë Shqipëria. Ardhja e Trupës dhe e Bandës formuan më tepër besimin e popullit tek Qeveria e Tiranës dhe përkrahja që i jepej kësaj qeverie nga Federata Pan Shqiptare “Vatra” tashmë ishte e dukshme, e prekshme. Mbi të gjitha pas kësaj Trupe Ushtarake dhe Bandës së saj shprehej dhe përkrahja e një shteti të madh, siç ishin Shtetet e Bashkuara të Amerikës, që lejuan nisjen e kësaj trupe ushtarake për të marrë pjesë në luftë. E siç del nga kërkimet e profesor Eftim Dodonës, ky udhëtim i kombëtaristëve shqiptarë të ardhur nga Amerika, ishte jo vetëm një sakrificë e detyrë për kombin, por edhe përcolli shumë mesazhe shprese, besimi, emancipimi drejt një Shqipërie perëndimore. Elbasani, Berati, Gjirokastra, Delvina, Saranda e Vlora e më pas Korça qytete ku i shkelën këta patriotë, përbëjnë një pasuri të pashembullt për historinë e Shqipërisë me fakte ende të pazbardhura nga kujtimet e tyre.
Eftimi me durim shkencor ka gërmuar krahas shtypit të kohës edhe kujtimet e dëshmitarëve sa ishin gjallë. Ai e nisi këtë libër prej 434 faqesh në kërkim të rrënjëve të familjes, si për t’u kushtuar babait nga i biri dhe e trajtoi si një fjalë e përdorur nga Faik Konica në veprën madhore “Albania” “dëftimshkrime” në vend të fjalës dokumente. E përkrahur nga e gjithë Shqipëria, lufta e Vlorës mori përmasa kombëtare aty u gjendën edhe vullnetarët e Amerikës së bashku me Bandën. Thoma Nashi kompozoi këngën “Vlora Vlora” me tekst nga poeti Ali Asllani. Banda Kombëtare ishte vendosur në Drashovicë, – citon Eftim Dodona fjalimin e Thoma Nashit mbajtur në Organizatën e Studentëve shqiptaro-amerikanë në Universitetin e Harvardit, në dhjetor 1960. “Ne ishim në vijën e parë të frontit për të ngritur moralin e luftëtarëve. Vinin në spital tek të plagosurit tanë, por edhe italianë infermieret e Kryqit të Kuq Amerikan. Ne luajtëm marshe patriotike për t’u dhënë fuqi të reja luanëve vlonjatë dhe të tjerë të cilët shtrnguan armikun që të lerë Vlorën, atë Vlorë që është kujtimi i gjithë shqiptarëve, – kujton ndër të tjera edhe Petro Themistokliu i ati i Eftimit”. Gërshetimi materialit historik si Tefteri i Bandës “Vatra” i mbajtur nga Zisi Morcka dhe i dhuruar nga kompozitori Llazar Morcka i biri i Zisit autorit të librit “Historiku i Bandës Kombëtare “Vatra”, profesor Eftim Dodonës me shtypin e kohës dhe libra të tjerë të periudhës ka qenë një punë këmbëngulëse me plot pasion e atdhedashuri prej shkencëtari. Detajet i japin këtij libri pjesën emocionale. Përshkrimi i tyre na përcjell, sa faktin, si tek nisja e emigrantit dhe ardhjen e tij në atdhe, apo transformimin e mbiemrit Themistokliu në Dodona për shkak të hapjes së një restoranti në Korçë pranë Liceut francez, në nderim të tempullit të Dodonës. Vlerësimi i lartë që i bën Faik Konica Bandës Kombëtare “Vatra” e cila po luante me dinjitet kryeveprat botërore të Bachut, Schubert, Shopen, Verdit, Moxart e Bethoven e shumë të tjerëve, përbën lajmotivin patriotik të kësaj bande, e cila po bën të njohur muzikën e mirë në Shqipëri. Një bandë që ka kurajon të interpretojë një muzikë aq të lartë meriton simpatinë dhe respektin e çdo njeriu që kupton”. Po ndërsa qeveria e Sulejman Delvinës e shpalli me ligj fondin prej 40000 franga ari në vit për Bandën Kombëtare “Vatra”, qeveria e Ahmet Zogut e vitit 1924 nuk mundi ta mbante, – siç shprehej ajo, – i kushtonte shumë mbajtja e kësaj bande, pa harruar faktin se ata ishin mbështetësit e deputetëve Fan Noli e Faik Konica të Korçës. Jeta e shumë anëtarëve të asaj bande muzikore ndryshoi në kahje të ndryshme. Vetëm tre persona arritën të vazhdonin profesionin e muzikantit. Ata kur kalonin në qytete njiheshin si amerikanët e Bandës “Vatra”, sepse kurrë nuk e hiqnin kapelen republike. Për çdo rast përvjetor të pavarësisë ata ishin të ftuarit e nderit në Vlorën e Flamurit. Shumë prej tyre janë dekoruar me urdhra e medalje të ndryshme, si shenjë vlerësimi për veprimtari patriotike.
Profesor Eftim Dodona ka mbaruar 3 vjet në Universitetin e Moskës dhe 2 vjet në atë të Tiranës. Profesioni Gjeolog, Palenteolog (mikropaleontolog) Statigraf. Ka botuar krahas librave me tekste mësimore, artikuj të shumtë shkencorë në vend dhe jashtë, si në Itali, Francë, Greqi, Rusi. Ka botuar jashtë profesionit librin “Noli i panjohur”, ka botuar me 3 vëllime “Faik Konica” shkrime nga “Albania” (1897-1909). Ka shkruar artikuj për shqiptarët që kanë studiuar në Universitetin e Havardit. Faik Konica (1912), Kostë Çekrezi (1918), Koço Tashko (1920).
Diten e Diele me 3 shtator 2023, startoi në mënyrë të jashtëzakonshme Festivali i përvitshëm i Kishës Zoja Pajtore. Vlen te kujtohet se ky Festival ka më se 30 vite që organizohet pa ndërprerje. Ideator dhe organizator i parë ka qenë i përndershmi dom Prek Ndrevashaj dhe trashëguar me sukses për 25 vite me radhe nga famullitari dom Ndue Gjergji.
Programi folklorik u organizua me sukses të plotë nga aktivistet Kishës, Valentin Lumaj dhe Dr. Gjeka Gjelaj me assistance e Këshillit të Kishës Zoja Pajtore.
Programi artistik filloi me Paradën e Flamurit, e cila zhvillohet për 10 vite në vigjilje të Festivalit Tradicional. Pjesë e programit dhe Paradës së Flamurit ishin disa grupe vallesh nga komuniteti shqiptar: grupi i valles “Illyrians” i Kishës Zoja Pajtore”, grupi i valles “Gjergj Kastrioti” i Kishës Shën Palit, grupi i valles “Rapsha në Mërgim” nën drejtimin e aktivistit Anton Junçaj, grupi valles “Vallëzoni me Elvanën”, nën drejtimin e valltares Elvana Dedvukaj.
Këtë vit në Program mori pjesë edhe grupi i valles “Shqiponjat e Vogla” nën drejtimin e koreografit profesionist Ramazan Këllezi. Ky grup ju përgjigj menjëherë ftesës për të marrë pjesë. 15 valltarëve dhe trajnuesit të tyre, ju bashkuan edhe prindër të tjerë, duke krijuar një grup prej mbi 30 vetash që udhëtuan nga Toronto, Kanada enkas për të marrë pjese në Festivalin tonë.
Po ashtu pjesë e programit Artistik ishin edhe këngetaët më të rinj te komunitetit, me një të ardhme të sigurtë dhe të suksesshme në këngën dhe vallen shqiptare, Albana Gojçaj, Misi Gojçaj dhe Valon Gjolaj, i biri i Ndrek Gjolaj, kryetar i Shoqatës Malësiae Madhe.
Me fjalë të tjera, në këtë program merrnin pjesë e gjithë elita folklor-artistike nga Michigani dhe Toronto-ja.
Karvanit të gjatë i prinin dy Corvette të reja më flamuj shqiptarë dhe amerikanë, më pas, nën shoqërimin e tupanistit Tony Dedvukaj, ecnin dy këngëtaret e vogla 7-vjeçare të veshura me xhubletë, Albana Gojçaj dhe Misi Gojçaj, si simbolikë e trashëgimisë së traditës ndër breza.
Ky festival përkonte me 7 vjetorin e shenjtërimit të Nënë Terezes, prandaj procesioni i grupeve të valles dhe të rinjëve dhe të rejave më veshje kombëtare shqiptare, u ndal para shtatores së Nënë Terezes, ku Dom Ndue Gjergji, me shoqërimin e meshtarëve mysafirë, Dom Nosh Gjolaj, Dom Mark Tusha dhe Dom Giovani Kokona, nderuan dhe thanë lutje.
Më pas karvani i gjatë i këngëtarëve, valltrëve dhe të rinjve të veshur më rroba kombëtare marshoi drejt sheshit të festivalit ku qindra shqiptarë ishin mbledhur për të përcjellur progrmin.
Ceremonia u hap me këndimin e hymneve kombëtare Amerikane dhe Shqiptare. Moderuesit Viktoria Dedivani dhe Steve Lucaj mbajtën fjalën e hapjes dhe falenderuan grupet folklorike pjesëmarrëse.
Të parët performuan me katër valle grupi “Ilyrianët” të kishës Zoja Pajtore. Ky grup përbehet nga dy grupmosha që kërcyen veçmas dhe së bashku. Grupi ka dy vjet që është krijuar me femijët e Famullisë tone nën kujdesin e koreografes Joli Paparisto.
Këngëtari i ri Valon Gjolaj, në vazhdim të traditave malësore këndoi kangën e tij të re: Jam krenar me ty Malësi”.
Grupi i Valles “Vallëzoni me Elvanën”, kërcyen dy valle, Vallen e Kreshnikëve dhe Vallen e Shotës. Valltaren Elvana Dedvukaj u shoqëroi me tupan bashkëshorti i saj Tony Dedvukaj dhe grupi i vallëtarëve.
Këngëtarja e re Misi Gojçaj, me talentin dhe konfidencën e saj entuziazmoi pjesëmarrësit me këngën e saj “Malësinë nuk e gjej askund”.
Grupi “Shqiponjat e Vogla” me performancën e jashtëzakonshme tërhoqën vemendjen e te gjithëve. Dukej qartë pergatitja profesionale si në harmoninë e lëvizjeve, po ashtu edhe në veshjet kombëtare. Ky grup kërceu tri valle, Vallen Arbëreshe, Vallen e Pershkopisë dhe Vallen e Librazhdit dhe për secilën valle grupi kishte pergatitur veshje popullore të veçantë në përshtatje të krahinave nga të cilat buronin vallet.
Këngëtarja kaq e re dhe kaq e talentuar, Albana Gojçaj, vetëm 7 vjeçe, këndoi këngën e saj të preferuar “Jam Albana vajzë shqiptare”. “Unë kendoj por edhe këcej shumë prandaj skena është pak e vogël”, ju ankua ajo drejtuesit të programit, dhe pastaj ajo zgjodhi të kërcejë në mes të sheshit të Festivalit e shoqëruar me ovacionet e të pranishmëve.
Grupi tashmë profesionist “Rapsha në Mërgim”, nën trajnimin e koreografit të pasionuar Anton Junçaj, kërcyen tre valle me motive Malësore , Zanat Vallëzojnë, Vallja e Malësisë dhe Vallja e Tropojës. Grupi Rapsha në Mërgim ka qenë shumë aktiv në të gjitha eventet komunitare dhe më gjerë. Ky grup së bashku me grupin “Vallëzoni me Elvanën” do të marrin pjesë në Festivalin Folklorik Nderkombëtar qe do të mbahet në Washington DC në fund të shtatorit duke përfaqësuar komunitetin shqiptar të Michiganit.
Mbas përfundimit të programit folklorik, Dom Ndue Gjergji, falenderoi organizatorët, kryetarin e Festivalit Pjerin Prekaj, kryetarin e këshillit Rrok Dedivanaj dhe pjesëmarrësit, si dhe bëri bekimin e Festivalit. Dr. Gjeka Gjelaj mbas fjalës së tij ftoi mysafirin nga Kanadaja, koreografin Ramazan Këllezi, i cili falenderoi Kishën e Zojës Pajtore për ftesën, të pranishmit, grupin e tij të valles dhe prindërit që i shoqëronin.
Gjithashtu Dr Gjelaj falenderoi muzikantin violinist Kristjan Gusho dhe bashkëshorten për pjesëmarrjen, lexoi emrat e donatorëve të Festivalit dhe më pas ja kaloi rradhën këngëtarit Albet Abedini dhe grupit të tij për të ndezur atmosferën argëtuese të Festivalit.
Qëllimi kryesor i këtij Festivali ka qenë, bashkimi i shqiptarëve, pa dallim feje dhe krahine, ruajtja e gjuhës, kulturës dhe traditave shqiptare në diasporë. Për shumë vite, këto festivale më së shumti kanë konsistuar në grumbullime masive të shqiptarëve, me këngëtarë të njohur shqiptarë, muzikë dhe valle të pastër shqiptare. Po ashtu, një qëllim tjetër ka qenë edhe mbledhja e fondeve nëpërmjet donacioneve të bizneseve shqiptare në Michigan dhe nga shërbimi i ushqimeve dhe pijeve në Festival në ndihmë të Kishës.
Me ndërtimin e vënjen në funksionim të qendërs Kulturore Nënë Tereza, kjo e fundit i ka dhënë një dimension tjetër jo vetëm Festivalit, por edhe jetës shoqërore të Famullisë së Zojës Pajtore të Shqiptarëve. Krijimi i klasave të gjuhës shqipe dhe të klasave të valles shqipe, kanë ndikuar në afrimin e fëmijëvë dhe rinisë në Kishë dhe në aktivitete shoqërore.
Festivali Tradicional, si aktiviteti shoqëror kryesor më gjithpërfshirës i Kishës Zoja Pajtore, ka pasur një risi të re me Programin Artistik Folklorik, që organizohet si prelud i Festivalit. Për nga vlerat e trashëgimisë kulturore ky Program është thelbi i Festivalit Tradicional, ku interesimi i publikur shqiptar dhe mediave ka qenë i jashtëzakonshëm.
Pra, krijimi i Qendrës Kulturore “Nënë Tereza” ka ndikuar pozitivisht jo vetëm në gjallërimin me rini të Kishës, por ka dyfishuar edhe vlerën e vetë Festivalit tradicional të Kishës Zoja Pajtore.
Pergatiti Valentin Lumaj
Michigan, 4 Shtator 2023
Lundrimi në ujërat e trubullta dhe ditët e trazuara në Vatër.
Në zemër të New York-ut. Vatra, një komunitet dikur i njohur për diskutimet e tij të gjalla dhe debatet e ndezura, një ndjenjë shqetësimi është vendosur. Ditë pas dite, një mungesë e dukshme e takimeve dhe një mungesë e dukshme e lirisë së mendimit dhe shprehjes kanë hedhur hije mbi Vatrën. Mungesa e një drejtuesi e ka lënë Vatrën në ditët më të këqija që nga themelimi i saj, duke shkaktuar shqetësim të thellë tek anëtarësia e saj. Në këtë artikull, ne thellojmë sfidat me të cilat përballet Vatra dhe nevojën urgjente për një lider që të drejtojë komunitetin drejt një të ardhmeje më të ndritshme.
Një zbrazëti pa udhëheqës: Mungesë e një lideshipi gjatë kësaj periudhe ka rezultuar e dëmshme për funksionimin e Vatrës. Takimet, dikur një gur themeli i këtij komuniteti të gjallë, janë bërë të pakta, duke i lënë vatranët të ndihen të shkëputur dhe të papërfaqësuar. Pa një lider për të lehtësuar diskutimet, konfliktet mbeten të pazgjidhura dhe vendimet mbeten pa u marrë. Atmosfera dikur tërheqëse që nxiti kreativitetin dhe inovacionin i ka lënë vendin një mjedisi të ndenjur, dhe të mbytur.
Liria në zhdukje: Vatra, e njohur për përkushtimin e saj ndaj lirisë së mendimit dhe të shprehjes, tani e gjen veten të kufizuar pikërisht në këto aspekte. Mungesa e një lideri i ka hapur rrugën një kulture heshtjeje dhe autocensurimi, duke i lënë vatranët të frikësuar për të folur apo ndarë opinionet e tyre. Idetë që dikur lulëzonin në Gazetën Dilli përmes dialogut të hapur tani janë shtypur, pra çensuruar totalisht. Humbja e lirisë ka hedhur një zbehje mbi vatranët, duke mbytur potencialin e Vatrës për rritje.
Në këto kohë të vështira, Vatra ka nevojë për një drejtues që ta kthejë besimin tek Vatranët. Një udhëheqës i mirë mund të sigurojë drejtimin e nevojshëm të nevojshëm për të rindezur frymën e Vatrës. Prania më e shpeshtë e kryetarit për tema që i perkasin çështjes kombëtare do t’i nxisë vatranët, duke i inkurajuar ata të marrin pjesë aktive në takime dhe të ringjallë traditën e diskutimeve të hapura dhe respektuese. Një udhëheqës i mirë pa ndërfyrje ….., mund të rrënjos shpresën, të frymëzojë besim dhe të rivendosë besimin në fuqinë e vendimmarrjes.
Rruga përpara: Kërkimi i një drejtuesi në Vatra duhet të jetë një përpjekje përbashkët. Vatranët duhet të mblidhen, duke lënë mënjanë dallimet personale, për të identifikuar individët që zotërojnë cilësitë e nevojshme për të udhëhequr. Aftësitë e forta komunikuese, ndjeshmëria dhe përkushtimi ndaj përfshirjes janë atribute thelbësore që një lider duhet të zotërojë dhe të mbështetet dhe të fuqizohet nga vatranët, duke siguruar aftësinë, cilësin për të drejtuar Vatrën drejt një të ardhmeje më të mirë.
Rindërtimi i Vatrës behet vetëm me një lider të mirë në krye, Vatra mund të rifitojë lavdinë e dikurshme. Rivendosja e lirisë së shtypit, mendimit dhe shprehjes do të inkurajojë vatranët të ndajnë idetë e tyre dhe të kontribuojnë si në rritjetet sociale dhe në komunitetin shqipëtar. Duke përqafuar një lider, Vatra mund të nisë një udhëtim rinovimi dhe përparimi.
Ndërsa ditët bëhen më të errëta në Vatra, nevoja për një drejtues bëhet gjithnjë e më e dukshme. Mungesa e takimeve dhe humbja e lirisë së mendimit dhe të shprehjes kanë lënë një boshllëk që mund ta mbushë vetëm një lider i përkushtuar dhe vizionar. Ka ardhur koha që anëtarët e Vatrës të bëhen bashkë, të gjejnë një fuqinë dhe të rindërtojnë vatrën e tyre të dashur. Me një udhëheqës të fortë, Vatra mund të bëhet përsëri një fener i ligjërimit intelektual, duke nxitur rritjen dhe duke ushqyer lirinë e shprehjes që dikur e mbrojti me krenari.
Vatra Manhattan Branch
Agustin Mirakaj
TE NDERUAR BASHKEATDHETARE
Botues:
Elida Buçpapaj dhe Skënder Buçpapaj
Moto:
Mbroje të vërtetën - Defend the Truth
Copyright © 2022
vatren e moren hajdutet….