Shkrimtari i njohur Skifter Këlliçi në një shkrim “Poetët, “gju më gju” me diktatorin”, tregon për përplasjet mes shkrimtarëve shqiptarë, si lindi debati mes shkrimtarëve “të rinj” e “të vjetër” në vitin 1961 dhe vëmendja e diktatorit Enver Hoxha në këtë çështje. Në shkrimin e sotëm, ai flet për reagimin e Kadaresë mbi sulmet dhe përplasjet në mbledhjen e shkrimtarëve në vitin 1961.
Fryma e re që disa poetë të rinj si Kadare, Agolli apo Arapi po tentonin të sillnin në letërsinë shqipe, kishte turbulluar jo pak poetët, që deri në atë kohë mendonin se mbanin flamurin e “traditës” dhe i kishin dhënë vetes të drejtën të gjykonin se çfarë ishte apo nuk ishte “e drejtë” në letërsinë e një vendi socialist.
Kishin filluar sulme e kundërsulme, shkrime e kundërshkrime në shtypin e kohës, një valë debati, që njihet si përplasja mes shkrimtarëve “të vjetër” e “të rinj”. Ishte viti 1961.
Në “llogoren” e të vjetërve ishin renditur Llazar Siliqi, Andre Varfi, Luan Qafëzezi, e nga ana tjetër Ismail Kadare, Dritëro Agolli, Fatos Arapi, Dhori Qiriazi.
Shkrimtari Skifter Këlliçi sjell përmes këtij dosieri atmosferën e atyre viteve e, mbi të gjitha, mbledhjen e shkrimtarëve, ku merrte pjesë Ramiz Alia dhe në mënyrë të beftë do të dukej edhe vetë Enver Hoxha.
Pasi do të dëgjonte diskutimet e të dyja “palëve”, do të merrte fjalën diktatori, qëndrimi i të cilit do të sillte edhe më shumë pështjellime…
SULMI I POETEVE TE VJETER
Varfi, Siliqi, Qafëzezi
Si prolog i takimit ishte “Diskutim rreth vendimit të KQ të PPSH-së ‘Mbi letërsinë dhe artet’”,(7 qershor 1961), botuar në shtypin tonë. Në këtë diskutim, midis të tjerash shkruhej: “Trajtimi i heronjve pozitivë… shkrimtarët të rrojnë sa më afër me popullin..
Për këtë qëllim të përdoren sa më gjerë e me vend lejet krijuese, të shfrytëzohet koha e punës fizike… pjesëmarrja në ekipet me afat të gjatë, bashkëpunimi me organet e shtypit… është e domosdoshme të shumëfishohen përpjekjet e vetë shkrimtarëve dhe artistëve që të lidhem sa më ngushtë me popullin… të shkrihen me jetën e popullit”.
Këto ishin pak a shumë disa nga tezat kryesore që përmend Fatos Arapi në librin e tij me mjaft interes, “Kujtohem që jam” (faqe 63, 1997), të cilit do t’i referohemi disa herë gjatë këtij cikli.
Takimi i 11 korrikut të vitit 1961 u hap me referatin e Ramiz Alisë, sekretar i KQ të PPSH-së. Duke ritrajtuar tezat e më- sipërme, ai u ndal në dukuritë e reja që viheshin re në poezinë shqiptare. “Theksi i referatit, – nënvizon Fatos Arapi në librin e tij, – godiste më tepër të rinjtë”. (faqe 71).
Dhe kur pas këtij referati nisën diskutimet, të parët që e morën fjalën qenë përfaqësuesit më në zë të poetëve të vjetër, midis të cilëve edhe komunistë. Kishin marrë edhe më shumë zemër, sepse referati në fjalë u hapte shtigje të reja. Kurse për poetët e rinj krijohej një atmosferë e rëndë, aq më tepër kur në sallë ndodhej vetë Enver Hoxha dhe shumica e anëtarëve të Byrosë Politike të KQ.
Gjithnjë duke u mbështetur në veprën e Fatos Arapit, “Kur kujtohem që jam”, po paraqes disa fragmente nga diskutimet.
Andrea Varfi:“Të jesh artist i realizmit socialist dhe të ndjekësh në të njëjtën kohë novatorizmin për hir të novatorizmit, është krejt pa kuptim dhe punë e dështuar që në fillim… Cilësia dhe vetëm cilësia artistike të bën novator dhe origjinal dhe aspak akrobacitë dhe majmunizimet e të huajve. Futuristët, me shokë, deshën të varrosnin çdo gjë të trashëgimit kultural dhe artistik të së kaluarës. Edhe sot “izmat” e ndryshme që pjell borgjezia imperialiste në kalbëzim nuk lënë gur pa luajtur në këtë drejtim…”
Siç shihet, diskutimi mbarte nota shumë të ashpra dhe kuptohet mirëfilli se i drejtohej vetëm poetëve të rinj, që me prirjet e tyre, sipas Varfit, po vazhdonin madje edhe rrugën e futuristëve.
Llazar Siliqi: “Unë jam i mendimit se ne e kemi një letërsi dhe art novator dhe nuk ka mbet puna që atë ta fillojmë me e krijue sot, pa mohue përpjekjet e matejshme që ne të gjithë duhet të bajmë për ta çue edhe ma përpara letërsinë dhe artin tonë novator… Karakteri novator kuptohet disa herë, nga njena anë si ndryshim, ose ma saktë si thyemje e formës dhe, nga ana tjetër, novatorizmi dhe fryma e kohës kontestohet atje ku ka fjalë të reja si ‘asfalt’, ‘najlon’ dhe tematikë ndërkombëtare. Mendoj se edhe kërkimi i tepruem i figurave dhe ngarkimi me figura, kur kjo shndërrohet në një kërkesë të domosdoshme për çdo varg, mund të çojë në rrugë jo të drejtë, si dhe mund ta bajë të vështirë kuptimin nga lexuesi”.
Por shumë më i ashpër qe në diskutimin e tij poeti Luan Qafëzezi, i cili, ndër të tjera, theksoi:
“Në vitet 1960-61, vargjet e lira filluan të duken përsëri në shtypin tonë të përditshëm dhe periodik, por këtë herë me një formë të re, më me pretendime, duke dashur të thyejnë të gjitha normat tradicionale të metrikës sonë, nën pretekstin e njëfarë ‘novatorizmi’… Përdorimi i vargjeve të lira nga disa poetë nuk duhet shikuar si një çështje thjeshtësisht formale, si një çështje teknike dhe pa rëndësi. Përkundrazi, kur përdoret pa kriter, duhet parë si fenomen negativ dhe, në qoftë se nuk frenohet me kohë, mund t’i sjellë dëme poezisë sonë. Edhe disa dëme ia ka sjellë që tani. Ne prapa këtij “modernizimi” shikojmë një goditje që i bëhet esencës kombëtare të poezisë sonë. Thjesht, në këtë lloj poezie gjen mjegullime, paqartësira, përçartje dhe figura ekstravagante. Tema e saj kryesore është tema ndërkombëtare, shekulli i 20-të, kozmosi e të tjera, duke u larguar kështu nga jeta shqiptare e përditshme, nga problemet që preokupojnë Partinë në mënyrë direkte”. (F. Arapi, vepër e cituar, faqe 73-74-75).
Pa qenë nevoja të zgjatemi, shihet qartë se diskutimet e poet- ëve të mësipërm qenë tendencioze, madje edhe të veshura me njëfarë ligësie. Me një fjalë, ata mohonin tërësisht poezinë e kolegëve të tyre të rinj. Për më tepër, këtë e bënin para vetë Enver Hoxhës, të bindur që ai do t’u jepte plotësisht të drejtë.
Tani e kishin radhën poetët e rinj. Duhej jo vetëm të mbroheshin, por edhe të kundërsulmonin, sepse, në fakt, mbrojtja më e mirë në të tilla raste, është sulmi. Ishte e rrezikshme, por edhe e domosdoshme.
DHE KESHTU NDODHI…
Mbrohen dhe kundërsulmojnë Kadare, Arapi, mungon Agolli “Seanca e paradites mbaroi. Salla u boshatis dhe unë po rrija i vetëm dhe i dëshpëruar ende në karrige. Parandjeva rrezikun që u kërcënohej të rinjve. Andrea, Llazari, Luani kishin thënë aq, por ishte e natyrshme që nënteksti dhe çfarë lexohej midis radhëve të shkruara, ishte akoma shumë i rëndë”.
Kështu shkruan Fatos Arapi në librin e tij “Kur kujtohem që jam” (faqe 75). Më tutje vazhdon:
“E mori dreqi këtë punë, – mallkova veten nëpër dhëmbë dhe u çova të dal jashtë. Në krye të sallës bisedonin midis tyre me zë të ulët Nexhmije Hoxha dhe Fiqrete Shehu… Atëherë Nexhmija më tha: “A do të diskutosh, Fatos?”. “Jo,- iu përgjigja i dëshpëruar”. “Pse? -pyeti Nexhmija. -Partia ka nevojë të dëgjojë fjalën tuaj” (kështu tha “tuaj”, që nënkuptonte: “Partia ka nevojë të dëgjojë fjalën e të rinjve”(faqe 76).
Më pas Arapi rrëfen se si u takua me Ismail Kadarenë dhe Dhori Qiriazin dhe se si, duke ngrënë drekë në një restorant të Tiranës, vendosën që dy të parët të diskutonin në seancën e pasdites së kësaj mbledhjeje, që ishte edhe seanca e fundit. Fatos Arapi kujton se Agolli nuk ishte në mbledhje. Flitej se kishte shkuar në Durrës. Megjithatë, siç do ta shohim, do të thoshte fjalën e tij në artikullin “Traditë, natyrisht, por jo shtampë”, (Drita”, 27 gusht 1961).
Po rendis më poshtë disa fragmente nga diskutimet e poetëve në fjalë, që, ndonëse të rinj në moshë, ditën, jo vetëm të mbronin veten, por të hidhnin poshtë me argumente të matura dhe të zgjuara akuzat pa vend të poetëve të brezit të vjetër.
Ismail Kadare:“Problemi i ngritur kohët e fundit në diskutime dhe në faqet e gazetës ‘Drita’, në esencë të tij është problem fiktiv, i fryrë me qëllim nga disa njerëz. Bile, me sa duket, këta njerëz nuk e kanë hallin te vargjet e lira, por te poezia e disa poetëve të rinj, të cilën poezi nuk e pranojnë dhe duan ta hedhin poshtë në çdo mënyrë… Vargu i lirë lidhet patjetër te ne, nga disa, me emrin e modernizmit. Po sikur të ngriheshim e të thoshim, po të niseshim nga poezia formaliste, se vargjet më të rregullta kanë qenë të lidhura me monarkitë dhe kanë lulëzuar me tërë akademizmin e tyre, sidomos pranë oborreve mbretërore? Këto përfundime, kur nisesh nga formalizmi, të çojnë në qorrsokak… Unë mendoj se në kohën tonë nuk është bërë te ne asnjë shpikje forme. Te ne përmbajtja e re ka sjellë gjetjen e disa mënyrave të reja shprehjeje, disa herë me sukses e disa herë pa sukses. Asgjë tragjike nuk ka ndodhur, asnjë traditë s’është mohuar, asnjë klasik s’është përbuzur. Në qoftë se arti është i vërtetë, ai do të ketë patjetër të renë, novatoren. Novatorja mund të jetë edhe brenda strofave të rregullta, ashtu siç mund të jetë konservatorja në mes të vargjeve të lira”. (Revista “Nëntori”, 11, 1961).
Fatos Arapi në diskutimin e tij, siç do të shohim, shkoi edhe më tutje, duke zbuluar se te poetët e vjetër fshihej synimi që t’i zhvendosnin poetët e rinj gati në opozitë:
“Shpeshherë, – tha ai, – na qortojnë se gjoja jemi mosmirënjohës, nënçmojmë gjithçka që është krijuar te ne dhe në mënyrë të veçantë, gjithçka që është krijuar te ne pas Çlirimit e këndej. Akuza, siç shihet, është e rëndë. Ta themi hapur, ajo i nxjerr poetët e rinj në pozita antimarksiste. Në qoftë se dikush ka bërë traditë të tij “personale” të shkruajë vjersha të dobëta, dhe këtë traditë kërkon të na e shesë si traditë kombëtare, këtë ne nuk e pranojmë kurrë. Tjetër punë pastaj në qoftë se mendon që respekti kundrejt tij tregohet duke shkruar vjersha edhe më të dobëta… Por mua më duket se problemi i vargut të lirë nuk ngrihet drejt… Lihet përshtypja sikur është ky varg i lirë që i ndan tradicionalistët nga jotradicionalistët, klasikët nga joklasikët, të ashtuquajturit modernë… Nuk e ka fajin vargu. Dhe në qoftë se dikush, duke bërë poezi të këqija ka diskretituar veten e tij, ai nuk ka diskredituar tetërrokëshin tonë të mrekullueshëm. Ky poet duhet të kuptojë se vargu i thyer nuk i ka rrëmbyer atij lavdinë poetike që s’e ka pasur… Shyqyr që na doli vargu i lirë, sepse disa kështu kanë rreth kujt të bëjnë zhurmë dhe të tregojnë se ekzistojnë, janë gjallë…” (Revista “Nëntori”, 11, 1961)
Është e kuptueshme se pas këtyre dy diskutimeve që dukeshin se ishin vazhdimi logjik i njëri-tjetrit, me argumente të qarta, ku mbrohej ajo që ishte për t’u mbrojtur, tradita, fjalë me të cilën poetët e vjetër kishin spekuluar në diskutimet e tyre, duke u rrekur t’i vinin poetët e rinj në bankën e të akuzuarve, u krijua një mjedis i tendosur.
Për më tepër, kur në presidium ndodhej vetë Enver Hoxha dhe referatmbajtësi Ramiz Alia, për të mos përmendur, siç thamë, dhe anëtarë të tjerë të Byrosë Politike.
Ishte hera e parë që në një takim letrar të bëheshin diskutime krejtësisht të kundërta me njëri-tjetrin, që dëshmonin se problemet ishin shumë të mprehta. Mund ta kishte marrë fjalën Ramiz Alia për të bërë konkluzionet. Por kjo, ashtu, siç kishin rrjedhur ngjarjet, u bë e vështirë për të, aq më tepër që Ismail Kadareja dhe Fatos Arapi me diskutimet e tyre, në një mënyrë a në një tjetër, i ishin kundërvënë edhe vetë shefit të ideologjisë në Komitetin Qendror.
Ja përse në fund të takimit u ngrit vetë Enver Hoxha. Me këtë veprim ai dëshmoi se nuk kishte ardhur në këtë takim thjesht për të përshëndetur, por për të gjetur një rrugë të mesme paqtuese. Shkurt, siç e kemi përmendur, për t’u bërë gjykatës midis poet- ëve të vjetër e poetëve të rinj.
FLET DIKTATORI HOXHA
“Nuk është problem çështja ‘të rinj’ dhe ‘të vjetër’”
Kjo është një nga shprehjet ku e vuri menjëherë theksin Enver Hoxha, që atë ditë, e përsëris, ishte veshur me një kostum të bardhë, si të dëshmonte se kërkonte të vendoste mirëkuptim në këtë mjedis që po bëhej i ndezur.
Dhe kështu ishte. Që ai të kishte lexuar referatin e Ramiz Alisë, mbajtur në këtë takim, ku do të diskutohej vendimi i KQ të PPSH-së “Mbi letërsinë dhe artet”,(7 qershor 1961) dhe ta kishte aprovuar atë, as që vihet në dyshim. Pra, që ai të kishte miratuar, gjithashtu, edhe kritikat që Ramiz Alia do t’u drejtonte poetëve te rinj, edhe kjo nuk vihet në dyshim.
Si pasojë, ai edhe mund të mos kishte ardhur në këtë mbledhje. Por ja, pra, që erdhi, se kështu e pa të arsyeshme, pikërisht disa çaste para fillimit të takimit, kur askush nuk e priste.
“Shoku Andrea Varfi, – nisi të fliste pa letër Enver Hoxha, – kur zuri të diskutonte theksoi se atij i pëlqen tetërrokëshi. Edhe mua më pëlqen tetërrokëshi, edhe dhjetërrokëshi. Dhe kur dëgjova diskutimin e shokut Andrea, i thashë në pushim se unë jam dakord me pikëpamjen e tij. Atëherë Andrea iu kthye shokëve dhe u tha me shaka:
“Flisni tani, po të doni”. Por në fakt u gabua. Dhe e vërteta është se dolën shokë e folën, diskutuan, dhe mbrojtën me zjarr pikëpamje të kundërta… Të them të drejtën, veç për një gjë nuk më erdhi mirë, që doli sikur çështja shtrohet “të vjetër” e “të rinj”.
Të rinjtë, me dinamizmin dhe gjallërinë e tyre, bëjnë mirë që na shkundin ne, të vjetërve. Prandaj, unë nuk besoj kurrë që shkrimtarët e artistët e vjetër duan të pengojnë krijimtarinë e më të rinjve, veçse ata, duke pasur kaluar më parë nëpër këto shtigje, kanë frikë se mos nga hovi i madh, ju shkisni nga rruga… Por unë jam i bindur se ju, shokë të rinj… nuk do të ecni kurrë në rrugë të gabuar…. Unë kam lexuar disa vjersha të Ismail Kadaresë. Kam lexuar, p.sh, atë që ai ia ka kushtuar Kalasë së Gjirokastrës (“Princeshës Argjiro”), dhe mua më ka pëlqyer. Kam lexuar edhe vjersha të tjera të Kadaresë, të cilat më kanë pëlqyer dhe kam përshtypjen se ai është një i ri me talent.
Mendimi im personal është se gjersa vjershat tuaja të kenë përmbajtje marksiste, me të vërtetë patriotike, mobilizuese, edukative dhe formë të bukur, tërheqëse, të qartë, ato s’kanë se pse të mos pëlqehen… Afirmohuni me vargun tuaj dhe në rast se ju do populli, ai varg është i mirë”. (Revista “Nëntori”, 11, 1961).
Me fjalë të tjera, Enver Hoxha, duke u vënë përballë poetëve të rinj dhe poetëve të vjetër, u jepte të drejtë të dyja palëve. Pra, nga një anë këshillonte të vjetrit të mos sulmonin të rinjtë, por, nga ana tjetër, u vinte njëfarë kushti këtyre të fundit që, nëse poezia e tyre do të pëlqehej nga lexuesi, të cilin ai e quante populli, ajo poezi ishte e vlefshme.
“Në këtë mënyrë ai kërkonte ‘unitet’”, vë në dukje Fatos Arapi në librin e tij “Kur kujtohem që jam”.
Të mos harrojmë, jemi në korrik të viti 1961, kur nëntë muaj më parë ishte zhvilluar Mbledhja e Moskës e 81 partive komuniste, në të cilën Enver Hoxha kishte dalë kundër vijës politike të revizionistëve sovjetikë dhe disa muaj më pas, në tetor të atij viti, kur kundërshtitë ideologjike midis partive komuniste të të dyja vendeve do të bëheshin të njohura botërisht nga vetë Hrushovi në Kongresin e 22-të të PK të Bashkimit Sovjetik.
“Në njëfarë kuptimi, – vazhdon Fatos Arapi, – fjala e Enver Hoxhës linte në hije raportin e Ramiz Alisë, i cili ishte disi i ashpër me të rinjtë. I papritur duhet të ketë qenë qëndrimi i tij për drejtuesit e Lidhjes së Shkrimtarëve. Dhimitër Shuteriqi nuk diskutoi fare. Në fund të mbledhjes ai dukej në presidium shumë i lodhur dhe i shqetësuar. Më vonë, nga gojë të këqija u tha se ai kishte ardhur në mbledhje me dy referate në xhep. Do të mbante atë nga ana e të cilit anonte peshorja”. (Faqe 82).
Lind vetvetiu pyetja: Përse Enver Hoxha mbajti një qëndrim të tillë, pra, përse ua dha dorën të rinjve?
Logjikisht, duke miratuar referatin e Ramiz Alisë, do të mjaftonte që në fund të takimit të theksonte se poetët e rinj duhet të kenë parasysh këshillat e poetëve të vjetër, që të mos thellojnë gabimet e tyre, që po i shpien drejt një krijimtarie poetike të mbarsur me ndikime moderniste, ashtu siç vunë në dukje Andrea Varfi, Llazar Siliqi e Luan Qafzezi… e kuptohet që poetëve të rinj do t’u mbyllej rruga për një kohë të gjatë.
Dhe, duke marrë parasysh se ç’ndodhi disa vite më pas kur nisi i ashtuquajturi revolucionarizim i jetës së vendit, me qarkullimin e kuadrit dhe të shkrimtarëve e artistëve për të njohur nga afër jetën e vendit dhe më 1973-shin pas Plenumit të 4-t të KQ të PPSH-së, kundër ndikimeve borgjezo-revizioniste, që kam përmendur më sipër, është e kuptueshme se nuk dihet se kur ne do të kishim pasur në dorë ato vepra aq të njohura të Ismail Kadaresë, Fatos Arapit e shumë e shumë poetëve të tjerë, që u shfaqën më pas në letërsinë tonë.
Enver Hoxha në këtë takim përkrahu poetët e rinj, kryesisht se ai e shihte se ata ishin shumë më të talentuar se poetët e vjetër. Kjo nuk ishte shumë e vështirë për t’u kuptuar, aq më tepër nga ai vetë. Vërtet kishte shkuar për studime në Francë, ku nuk kishte mundur të jepte asnjë provim, por të mos harrojmë se kishte mbaruar Liceun Francez të Korçës, ku ishte njohur jo vetëm me krijimtarinë e poetëve më të mirë të Rilindjes Kombëtare shqiptare, por, mbi të gjitha, me letërsinë dhe poezinë franceze dhe europiane.
Si pasojë, nuk e kishte të vështirë të dallonte se ç’ndryshim të madh artistik kishin krijimet e poetëve të vjetër me krijimet e poetëve të rinj, qoftë edhe nga ata pak shembuj që janë përmendur më sipër.
Ai kishte nevojë për talentin e të rinjve, paçka se të shprehur në mënyrë moderniste. Ata do t’i duheshin atij që të thurnin vargje për Partinë, vepra që do të mbeteshin, pikërisht falë talentit të tyre.
Dhe, në fakt, kështu ndodhi. Poetët tanë të rinj, krahas poezive lirike intime dhe erotike, do të detyroheshin të shkruanin edhe vepra ku t’i këndohej “rrugës heroike të Partisë sonë të lavdishme për ndërtimin e socializmi, luftës së saj madhështore dhe të guximshme kundër revizionizmit modern, për ruajtjen e fitoreve të popullit tonë, të arritura nën drejtimin e saj dhe, mbi të gjitha, të atij vetë, si krijuesi i kësaj partie, i këtyre fitoreve”.
Nuk gabonte: ishin më pas poemat “Përse mendohen këto male”, “Shqiponjat fluturojnë lart”, të Kadaresë, “Devoll, Devoll!”, “Baballarët”, të Dritëro Agollit, “I përkasim komunizmit”, të Fatos Arapit, ndonëse në të nuk përmendet gjëkundi fjala “parti”, e më pas poetëve të tjerë të rinj që iu kushtuan Partisë dhe atij vetë, të cilat edhe sot mbeten në historinë e letërsisë shqipe si ndër më të mirat, pavarësisht nga fryma politike së cilës poetët e mësipërm nuk mund t’i shmangeshin kurrsesi. Këta poetë ishin të detyruar, në një mënyrë a në një tjetër, ta paguanin këtë haraç. Jo më kot në librin e tij “Alternativa letrare shqiptare” poeti dhe kritiku i njohur kosovar, Agim Vinca, shkruan kështu rreth kësaj çështjeje:
“Këtë përkrahje ndaj shkrimtarëve të rinj Kadareja e shpjegon si një manovër për t’i përvetësuar ata (poetët e rinj, shënimi im- S.K.), si një karrem që u hidhej atyre në mënyrë që prej talentit të tyre të përfitonte pastaj regjimi dhe vetë diktatori. Pavarësisht nga paraqitja, sipas Kadaresë, djallëzore që kishte, këtë qëndrim të shefit të Partisë dhe të shtetit, sikurse edhe me klimën liberale që u krijua në fund të viteve ’50 dhe në fillim të viteve ’60,… shkrimtarët shqiptarë e shfrytëzuan për t’ia ndërruar dukshëm fizionominë deri atëherë tejet uniforme letërsisë shqipe dhe veçanërisht krijimtarisë poetike”.(Vepër e cituar, faqe 71).
Drejtoresha e Agjencisë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit (AKSHI), Mirlinda Karaçnaj është pjesë e asaj që Prokuroria e Posaçme (SPAK) e konsideron grup i strukturuar kriminal. Ndaj saj është caktuar masa e sigurisë “arrest shtëpie”, ndërsa pak ditë më parë, konkretisht më 3 dhjetor ajo ka dhënë dëshminë e saj në SPAK.
Në asnjë moment në dëshminë e saj në SPAK Karçanaj nuk i ka mohuar takimet me Ergys Agasin në zyrën e këtij të fundit, madje thotë se të dy kanë njohje të vjetra. Ajo thotë se në zyrën e Agasit janë takuar për punë private.
“Raport miqësor nuk kam me asnjë por për t’i njohur i njoh të gjithë pasi janë pak dhe janë ekspertë të fushës. As nuk pi kafe dhe as nuk rri apo të shoqërohem me ndonjë operator ekonomik jashtë zyre. Ka patur një rast ku kam takuar një operator ekonomik të cilin e kam takuar rastësisht në zyrën e një të njohurit tim, të cilin e kisha takuar për një kafe në zyrën e tij, për shkak të një konsulence private, konkretisht në zyrën e shtetasit Ergys Agasi, me të cilin kam njohje të vjetra, të cilin e kam takuar disa herë në zyrën e tij, për çështje private.
Ergysi do të bënte një partneritet që donte të bënte me një kompani izraelite, dhe më pyeti për një zgjedhje teknike. Në këtë ambient ka qenë dhe shtetasi Ermal Beqiri, i cili rezultoi në mënyrë rastësore prezent në këtë takim.
Me shtetasin Ermal Beqiri mund të jem takuar vetëm një herë jashtë zyre në një ambient privat por jemi takuar në ambientet e AKSHI si me çdo drejtues të kompanive private, për të mirëmenaxhuar implementimin projekteve shtetërore.
Me shtetasin Ergys Agasi, mund të jem takuar disa herë në zyrën e tij, për shkak të raportit miqësor që ne kemi. Po kështu, deklaroj faktin se lidhur me njohjen time me shtetasin Ermal Beqiri, kam qenë gjithashtu në një udhëtim të përbashkët me shumë përfaqësues të tjerë të shoqërive të teknologjisë dhe informacionit, të cilat kanë krijuar një organizatë jofitimprurëse së bashku dhe gjatë kohës së fushatës, u kërkua nga kryeministri, që të shkohej në Greqi dhe t’u kërkohej emigrantëve që të ktheheshin në atdhe, me qëllim për t’u punësuar në institucione të ndryshme dhe institucionin tonë. Në këtë eveniment në Greqi kanë qenë të gjithë operatorët ekonomikë, pjesë të shoqatës “Akti”, në të cilën edhe prezenca e kompanive në panairin e punësimit është kërkuar nga zëvendëskryeministrja në bllokun e ekonomisë…”
Për procedurat e prokurimit
Në SPAK ajo është pyetur në lidhje me ndjekjen dhe organizimin e procedurave të prokurimit, ku ka deklaruar se sipas ligjit për prokurimin publik, nuk lihet shumë hapësirë për veprime të tjera, pasi ligji e përcakton qartë se si funksionon kjo procedurë. Ajo mohon të ketë ndonjëherë në hartimin apo modifikimin e kritereve.
“Në rastin kur sipas ligjit për qeverisjen elektronike, vijnë kërkesa nga institucione të ndryshme, ato diskutohen paraprakisht me AKSHI dhe në rast se vlerësohet nevoja, ne ndjekim të gjithë procedurën e prokurimit, si hartimin e termave të referencës e të gjithë pjesën tjetër të procedurës, sipas parashikimeve ligjore në fuqi. Në rast se buxheti miratohet, ne i drejtohemi institucioneve përgjegjëse për krijimin e grupeve të punës pasi na duhen përfaqësues të këtyre institucioneve, pasi është e nevojshme për shkak të problematikave ose nevojave që kanë këto institucione, gjithmonë në varësi të tipologjisë së nevojave apo procedurës konkrete që do të prokurohet. Termat e referencës dakordësohen nga grupet e punës, përveç se mbledhjeve të drejtorisë së projekteve që bën mbledhje në mënyrë të vazhdueshme. Ndërhyrja ime në termat e referencës gjithnjë ka karakter teknik, lidhur me platformën e ndërveprimit. Projektet ndiqen edhe nga ne dhe nga ana e institucioneve kërkuese, me qëllim garantimin e integritetit dhe mirëfunksionimit të të gjithë sistemeve që do të prokurohen. Në përvojën time 12 vjeçare, nuk kam ndërhyrë ndonjëherë në hartimin apo modifikimin e kritereve“, ka deklaruar ajo.
Lidhur me vendosjen e emrave në grupet e punës të cilat hartojnë kriteret e veçanta të kualifikimit ajo deklaroi se: “..Në varësi të tipologjisë së sistemit, konsultohem me drejtorët e departamenteve apo shefat e sektorëve, pasi ata kanë dhe informacion lidhur me ngarkesën e punës së stafit të tyre, por dhe ekspertizën e gjithsecilit. Zakonisht janë tre veta në grup, gjithnjë me një përfaqësues të institucionit i cili do të marri dhe shërbimin. Në rastin e blerjeve të pajisjeve TIK, janë të gjithë drejtorët e drejtorive të institucionit tonë, të cilët janë pjesë e hartimit të termave të referencës, përcaktimin e kritereve të veçanta të kualifikimit si dhe përcaktimin e fondit limit…”
Anulimi i dy procedurave të prokurimit
Lidhur me interpretimin e bërë në dy memo-t të datës 20.05.2025, si pasojë e të cilave u anuluan dy procedura prokurimi, pas njoftimit të shpalljes së fituesit, konkretisht BOE “Advanced Business Solutions-ABS” dhe “Synapse ATS, Mirlinda Karçanaj shpjegoi se kjo lidhet me CSP pasi oficeri i sigurisë së AKSHI-t ka marrë dijeni që operatori në fjalë i është hequr CSI dhe si rrjedhojë ka sugjeruar anulimin.
“Me thënë të drejtën në 12 vite punë, nuk jam marrë ndonjëherë me operatorët ekonomikë. Sipas argumentimit të kësaj memo, CSP fitohet ngushtësisht e lidhur me vendin e punës që kishte AKSHI. Në rastin konkret, shoqëria ABS, kishte CSP të pajisura vetëm për vendin e punës në Kuvend dhe vetëm për këtë ambient dhe për rrjedhojë nuk do të mund të kualifikohej dhe as të lejohej të hynte në data-center. Nuk di t’ju them lidhur me vendimmarrjen e KVO-së pasi ata kanë bërë punën е tyre sipas përcaktimeve ligjore. Memo në fjalë, është konsultuar me zëvendësdrejtoreshën dhe mе mua, sepse siguria e data-center është primare dhe unë i kam qëndruar këtij arsyetimi pasi nëse do lidhnim kontratën me operatorin në fjalë, ai do të ishte i paaftë ti përgjigjej kërkesave të kontratës së lidhur. Madje mund t’ju them se është bërë një problem i madh nga ky operator ekonomik pasi ka pezulluar punën e të gjithë institucioneve shqiptare, nëpërmjet ankesave që ka bërë për shumë procedura prokurimi dhe jo vetëm në AKSHI, fakt për të cilin kam rënë në dijeni, edhe nëpërmjet informacionit që është publik në faqen e KPP-së.”
Ndërsa u pyet konkretisht për bisedën e zhvilluar midis saj dhe shtetasit Ergys Agasi, Mirlinda Karçanaj deklaroi se: “Ka qenë një projekt që nuk kishte të bënte me shtetin, një projekt izraelit, nuk më kujtohet saktë se për çfarë bëhej falë, por për shkak të njohurive të mia në këtë fushë, më kërkoi mendim teknik lidhur me çështjen…”.
Përsa i përket lidhjes shoqërore mes shtetasve Ermal Beqiri dhe Ergys Agasi ajo deklaroi se nuk ishte në dijeni të raportit që ata kanë midis tyre.
Gjithashtu, Mirlinda Karçanaj u pyet edhe për faktin nëse në bisedën e zhvilluar midis saj dhe shtetasit Ergys Agasi, a kuptoi që dhe shtetasi Ermal Beqiri do të ishte pjesë e këtij projekti, pyetje së cilës ajo ju përgjigj duke deklaruar se: “Jo, ai qëlloi thjesht aty dhe nuk mu duk sikur ai ishte pjesë e këtij projekti…”.
Ndërkohë, lidhur me faktin që shtetasit Ergys Agasi dhe Ermal Beqiri kanë dhe bashkëpunim financiar, konkretisht se dhe shtetasi Ergys Agasi është ortak i një shoqërisë “EA Solution”, e cila ka objekt aktiviteti zhvillim, implementim dhe mirëmbajtje të sistemeve, programeve në fushën e teknologjisë së informacionit, shtetasja Mirlinda Karçanaj u përgjigj se nuk ka qenë në dijeni të këtij fakti, dhe se nuk ka enë pjesë e diskutimeve asnjë herë.
Zbardhet dosja e SPAK për aferën e Agjencia Kombëtare e Shoqërisë së Informacionit (AKSHI), në të cilën përfunduan si grup i strukturuar kriminal, drejtoresha e Përgjithshme, Mirlinda Karçanaj, zv.drejtoresha Hava Delibashi, biznesmenët Ergys Agasi dhe Ermal Beqiri, dhe zv.drejtori i Policisë së Tiranës, Erjon Ismaili.
Në argumentet e SPAK, theksohet se Karçanaj ka njohur të drejtpërdrejta me Ermal Beqirin, ky i fundit ortak i shoqërive tregtare që marrin pjesë në tendrerat e AKSHIT.
Takimet e drejtoreshës së AKSHI-t, Mirlinda Karçanaj janë konfirmuar nga kamerat e fsheta të instaluara në zyrën e Ergys Agasit.
Ndërkohë që një ndër bisedat e përgjuara mes Karçanajt, Agasit dhe Beqirit theksohet se: “Znj. Mirlinda Karçanaj rezulton të ketë njohje të drejtpërdrejta me shtetasin Ermal Beqiri, ky i fundit ortak i shoqërive tregtare, operatorëve ekonomikë që marrin pjesë në procedurat e prokurimit publik të zhvilluar nga Autoriteti Kontraktor, AKSHI.
PO ashtu, ky shtetas është lidhje e shtetasit Ergys Agasi, i cili ka në pronësi, pra është ortak i shoqërisë “EA Solutions” sh.p.k. Edhe ky shtetas është njohje e znj. Karçanaj. Të dhënat e përftuara nga pamjet filmike, të cilat ndodhen në pajisjen kompjuterike të sekuestruar “4-Smart Battery Camera”, tregojnë se këta shtetas janë lidhje e njëri-tjetrit dhe flasin edhe për procedura apo detyra që lidhen me projekte në dukje prokurimi, pasi përmendin se “projekti bën 2 milion, ne do ta bëjmë 4”, ose “nuk futet as në eksperiencë”, të cilat nënkuptojnë përcaktimin e kritereve të procedurave të prokurimit, vlera e kontratave që do të publikohen (fondi limit) etj”.
Në dëshminë e saj Mirlinda Karçanaj sipas SPAK nuk ka mohuar njohjet me Ergys Agasin dhe me Ermal Beqirin.
“Znj. Karçanaj ka deklaruar në deklarimet e saj, se me shtetasin Ergys Agasi ka raport miqësor, ka njohje të vjetra dhe e ka takuar disa herë në zyrën e tij, për çështje private. Po ashtu, nga të dhënat e përftuara, organi procedues ka ardhur në dijeni të faktit se shtetësja Viola Agasi (që rezulton të jetë në përbërje të grupeve të punës në procedurat e AKSHI-r), e punësuar te AKSHI, është e motra e shtetasit Ergys Agasi!
Lidhur me shtetasin Ermal Beqiri, znj. Karçanaj ka deklaruar se e ka takuar njëherë rastësisht në zyrën e z. Agasi, ku z. Agasi donte të bënte një partneritet me një kompani izraelite, dhe e ka pyetur atë për zgjidhje teknike.
Prezent në ambient ka qenë edhe z. Beqiri, i cili sipas deklarueses ka qenë prezent në mënyrë rastësore. PO ashtu, me z. Beqiri deklaron që ka patur një udhëtim të përbashkët, me shumë përfaqësues të tjerë të shoqërive të teknologjisë dhe informacionit, të cilët kanë krijuar një organizatë jofitimprurëse.
Në fakt, takimi në zyrën e z. Agasi konfirmon faktin se të tre këta shtetas janë lidhje e njëri-tjetrit dhe po ashtu znj. Karçanaj është në dijeni të plotë të faktit se z. Agasi dhe z. Beqiri janë njohje dhe lidhje e njëri-tjetrit” thuhet në dosjen e SPAK.
Thashë se ishim në kushte të vështira atmosferike, më pas më takoi ministri Kadri Hazbiu, më kërcënoi me pranga
“Goool i Panos, një tjetër mrekulli e tij…..”; “Gooool, gooool,….ka shënuar Josa, Minga..Shqipëri-Belgjikë 2-0, entuziazëm i madh i pa përshkruar këtu në ‘Qemal Stafa’ të nderuar dëgjues të Radio Tiranës…”. Ky ka qenë zëri i Ismet Bellovës, zëri kryesor i radio-kronikës sportive, që për më shumë se një gjysëm shekulli i ka mbajtur “peng” shqiptarët brenda e jashtë kufijve të qëndrojnë pranë radios, ta ëndërrojnë takimin, të krijojnë imazhin dhe figurën, e të marrin informacionin e shumëpritur. Por, cili ishte ky djalë i ri, energjik të cilit Mazreku i besoi mikrofonin me premtimin se se “ky vend është i yti”? Nga minutat e para tek kronika e fundit, nga “Rubrika Sportive” tek “Nga njëra ndeshje tek tjetra”, nga transmetimet e paharruara, te golat e Panos, ato ndaj Belgjikës, kërcënimet, angazhimet, familja, një histori e papërsëritshme e legjendës së mikrofonit shqiptar, në një rrëfim unikal të “Profesorit” që dje u nda nga jeta në moshën 91 vjeçare.
Fillimet, as letërsi, muzike e teatër, por…!
Lindur më 1934, djalë i një familje pa traditë për të qenë radio-kronist, por me dëshirën për artin, letërsinë muzikën apo teatrin, si preference të adoleshencës, jeta, karriera brilante e Ismet Bellovës, pionierit që luante tek “Ura e Brarit”, te “Vija e ujit e Galipit”, apo te e Llagamëve pranë Spitalit ku kishte shtëpinë, do të ndryshonte, kur aktivitetet tek “Shallvarja”, pastaj Lojërat Ballkanike në Futboll, do të zbulonin pasonin e fshehur të tij për sportin, kryesisht futbollin. Aq më shumë për mikrofonin, aftësinë e zërin që kishte, të cilat do të shpërthejnë pak vite më vonë kur, nxënës në Shkollën e Fizkulturës, gjen mësues të futbollit e të gjeografisë, Anton Mazrekun, madje dikush i thotë atij se Bellova ka dëshirë dhe i pëlqen të transmetojë.
“Më thirri e fillova të shkoj rregullisht çdo të dielë në ‘Qemal Stafa’”- kujtonte Bellova. Dhe nga ato çaste përkrah Anton Mazrekut, në stol, apo kabinë do të shfaqej një i ri i pasionuar, që nuk është më shumë se 16-vjeç. Dhe ashtu siç i pati thënë Mazreku, se; “ky vend është i yti”, mikrofoni sportiv shqiptar në dekadat që do të vijojnë, do të ketë Ismet Bellovën zërin kryesor. “Me Mazrekun ka qenë një rrugëtim i gjatë sa profesional aq edhe jetësor, deri kur padrejtësisht në vitin 1966, në moshën 58-vjeçare e nxorën në pension dhe kur më 3 gusht të 1969, papritur u nda nga jeta” – kujtonte Bellova.
Për të gjithë ai është pasuesi i Mazrekut
Ndonëse nga Mazreku trashëgoi gjithçka ka mundur; edukatën, kulturën, sjelljen, marrëdhëniet, komunikimin, pasionin, anën profesionale, madje edhe atë publicistike, e drejtuese siç ishte ai një ideues dhe organizator i shkëlqyer, në mikrofon Bellova krijoi stilin dhe profilin e tij. “Ishte një ‘zanat’ që kërkonte kujdes, të zotëroje një fjalor të pasur e improvizues, duke i dhënë jetë çdo aksioni edhe atij më ‘banal’ të lojës” – thoshte Bellova. Korrekt, serioz para mikrofonit me radio-kronika direkte, ka mbajtur “peng” mijëra dashamirës, duke bërë që familjet sportistët, gazetarët, të qëndrojnë të grumbulluar para radiove në pritje të komentit të tij.
“Vështirësi në njohjen e futbollistëve kishim kur luanin skuadra të huaja. Shpesh me Mazrekun një ditë para takimit, shkonim në hotelin ku ishin grumbulluar skuadrat takonim lojtarët, për t’i njohur nga afër”- tregonte Bellova. Nga Mazreku ruan përgatitjen, kur dita fillonte me leximin e shtypit, bllokun me shënime, kujdesi për anën estetikën, një kravatë, një kafe pastaj me biçikletë për në stadium, te drejtori Osman Palushi, për të marrë çelësin e kabinës. Mazreku, zakonisht shkonte gjysëm ore para lojës, e në kabinë e gjatë transmetimit mbante edhe Adelinën, vajzën e tij.
“Pak ujë, ndonjë karamele në pushim, dhe pas saj shijonte një cigare, një kafe tek “Kafe-Reka”, pa harruar të merrte një akullore te ish-pastiçeria në Rrugën “Konferenca Peza” (Sot “Rruga Kavajës”), përballë Kishës Katolike. “Nuk më bënte asnjëherë vërejtje, kjo nga fisnikëria që kishte. Ndaheshim gjithmonë tek shtëpia e tij” –përfundonte Bellova, teksa na tregonte për Mazrekun. Dhe në fund, ruante një makinë shkrimi, atë tradicionalen. Nuk përdorte kompjuter, por vazhdonte të shkruaj mbi tastierën e “Olivettit”. “Kam shumë kujtime, një jetë me të e kam lidhur, nuk jemi ndarë dhe nuk do të ndahemi. Më ka shërbyer si asgjë tjetër. E kam një mik të mirë- më thoshte për të edhe Mazreku”- rrëfente Bellova.
Nga e para tek e fundit, falë edhe kordave vokale
Më 29 nëntor 1950, është finalja e Kupës së Republikës, “Partizani”-“Dinamo” 0-1, që regjistron vetëm 9 minutat e para në mikrofon për të riun Bellova. Nuk e njihte askush, por Mazrekut nuk i ndërhynte njeri në vendimet apo përzgjedhjet që bënte. Në vitin 1952, në “Qemal Stafa” luajnë përfaqësuesja e Tiranës dhe një skuadër çeke nga Praga, ku sërish disa minuta për Bellovën, për të ardhur te “Partizani”-“Vllaznia” 4-1, pas të cilës shumë shpejt ai do të jetë “ortak” me Mazrekun, gjysëm loje ai, tjetrën Bellova, shoqëruar me një shpërblim i vogël, 150 lekë, që i merrte te Posta në “Rrugën e Elbasanit”.
“Goool, goool, ka shënuar…”, – ishte shprehja, fraza mitike kur ai shpërthente e komentonte njëherazi golin e realizuar, emocione që do t’i përcillte me entuziazëm përgjatë karrierës radiofonike, duke mos iu ndarë mikrofonit deri te e fundit, ajo e 23 gushtit 2013, “FC Kukësi” – “Trabzanspor”. Një periudhë kohe rekord, për më shumë se një gjysëm shekulli, me mbi mbi 5000 ndeshje, një rast i papërsëritshëm nga askush tjetër, jo vetëm në Shqipërinë radiofonike sportive. “Ato që nuk më tradhtuan asnjëherë, kanë qenë kordat vokale”- na thoshte Bellova. Falë tyre asnjë ndeshje e munguar dhe asnjë moment shëndetësor shqetësues, pasi e ka karakterizuar një jetë korrekte, asnjëherë duhan dhe alkool. I ka qëlluar të transmetojë të shtunën, të dielë, të mërkurë edhe të enjte, deri katër herë në javë, gjithmonë ndeshjen më të rëndësishme.
Nga “Rubrika Sportive”, te “Nga njëra ndeshje tek tjetra”!
E tillë ka qenë e do të mbetet. Në Shqipërinë e viteve ‘60-të, “Rubrika Sportive”, ajo e të dielës në 21.00 të mbrëmjes, e ideuar e praktikuar fillimisht nga Anton Mazreku, kishte interesim të jashtëzakonshëm, madje në orën e këtij emisioni, shoferët ndalonin udhëtimet, ndërpritej puna, deri edhe dasmat, në veçanti momenti kur pas një sigle të shkurtër muzikore, vinte zëri i folëses: “Rreth ndeshjeve të javës së Kampionatit Kombëtar të Futbollit”, apo “Rreth aktivitetit futbollistik të javës”, – duke e shoqëruar me: “Në mikrofon komentatori ynë Ismet Bellova”. Në atë çast e gjithë Shqipëria ndalonte frymëmarrjen, heshtje totale për të dëgjuar atë koment sa sportiv e informues ku përshkruheshin ndeshjet njëra pas tjetrës.
“Ishte një punë intensive, gjithçka në pak kohë, pasi mungonte informacioni i shpejtë, madje shpesh vinte jo i plotë. Në Radio shkoja menjëherë pas ndeshjes dhe deri pak minuta para fillimit të emisionit, komunikoja në linjë telefonike ndërmjet Postës Qendrore, e cila ishte me prenotim si dhe Centralit Ushtarak të Ministrisë së Mbrojtjes, në pritje të më lidhnin me korrespondentët e qyteteve ku ishin zhvilluar takimet, të merrja madje edhe rezultatet e Kategorisë së Dytë, e të rinjve” – rrëfente Bellova. Në vitet kur televizioni shqiptar ishte ende eksperimental e kishte mungesë telekronistësh, Mazreku e Bellova alternoheshin një pjesë loje në radio, tjetrën në ekran.
“Ndërronim portat, si në ndeshje” – tregon mjeshtri mikrofonit sportiv. Deri kur me to u bashkua Skifter Këlliçi e më pas Ahmet Shqarri e Vladimir Grillo. Pastaj ndalet te; “Nga njëra ndeshje tek tjetra”, kur pas siglës hapëse për herë të parë shqiptarët dëgjuan: “Linja në ‘Qemal Stafa’, në mikrofon Ismet Bellova…! “Linja në ‘Vojo Kushi’ për Ymer Stërniqin…”! “Linja në Gjirokastër për Ficon….”! “Ishte një kryevepër e Ahmet Shqarrit, njeriut që e projektoi dhe e realizoi” – kujtonte Bellova. Ka qenë tetori i vitit 1983, kur mori udhë ky emision, që në pak kohë do të jetë më i ndjekuri me një rekord dëgjuesish, protagonist, madje në “vijën e parë” do të jetë Ismet Bellova. E bashkë me të edhe; Aleko Gjergo, Veli Rada, Ymer Stërniqi, Fatmir Mneri, Fico, Qiqi, Ymer Kurti, Rrok Preçi, Fatmir Efica, Sefedin Allkja, Arbër Emiri, Mikel Mbriçaj, Bujar Qesja, Ngjela, Moisi Dalipi, Fype, Agron Kaja, Q. Kurti, Xinxifi, Piro Ruvinën, etj, etj.
Komentet që shqetësuan Enver Hoxhën…!
Viti 1961, në Tiranë luajnë “17 Nëntori” – “Traktori”, koha e keqe me rrebesh, stuhi, së bashku me Mazrekun ndodhen në një kabinë dërrase. “Ishte një moment kur unë thashë se bën ftohtë, fryn erë, shi, duket sikur po bien kërcunj nga qielli, ne po transmetojmë nga një kabinë primitive, dhe po mprehim gozhdë. Fusha është bërë si një kënetë dhe po ngatërrohet futbolli me vatër-polin! Ndërsa ajo po luhej, në të njëjtën kohë po zhvillohej edhe mbledhja e Byrosë Politike e, duke qenë se mjaft anëtarë të saj ishin tifozë, pasi kanë ndjekur takimin në radio, vjen e më takon në sheshin përpara stadiumit, ish-ministri i Brendshëm, Kadri Hazbiu. Me një ton të ashpër më thotë se kjo që kisha bërë, ishte e rëndë dhe fjalët e thëna kishin mërzitur shokun Enver. Më kërcënoi duke më treguar prangat, e më tha se meritoja të shkoja në burgun e Spaçit”, kujtonte Bellova një nga momentet më të vështira të karrierës së tij si radio-kronist.
Ajo frazë thënë i kushtoi disa muaj larg mikrofonit. “Në një Kongres Rinie, në pushim, kam takuar Enver Hoxhën, i cili pasi më vlerësoi për talentin që kisha, më tha të tregohesha më i kujdesshëm me emocionet gjatë transmetimit në radio” – kujtonte Bellova takimin me udhëheqësin kryesor të Shqipërisë komuniste. Po kështu ai kujtonte edhe një rast tjetër kur Mazreku në koment e sipër, thotë se: “djaloshi Ramazan Rragami, la dasmën e shokët dhe shkoi në ndeshje”, dhe të nesërmen Thanas Nano, drejtor i RTSH-së i tërhoqi vëmendjen, duke i thënë se; “Rragami nuk është anëtar Byroje”.
Për një rast të tillë analog, edhe Bellovën e kanë pezulluar gjashtë muaj në vitin 1974, kur në ndeshjen e Shpresave, Shqipëri – Republika Federale Gjermane, u ka kujtuar dëgjuesve se atë ditë, mbrojtësi kavajas Naim Allaj, kishte 20 vjetorin e datëlindjes. “I treti, sërish 6 muaj pezullim, vjen në vitin 1990, kur djali im hyri në ambasadën gjermane”- tregonte Bellova. Ndonëse e kanë akuzuar si tifoz të “Partizanit”, por profesioni nuk ja ka lejuar të demonstronte publikisht se cilën skuadër simpatizonte. “Për mua të gjitha skuadrat ishin njëlloj, ndërsa ajo që më lidh me atë klub, është se kam qenë drejtues atletike dhe për shumë vite pedagog në Shkollën e Bashkuar”, -sqaronte ai.
Në Kavajë, në terren të hapur!
Në Kavajë në prillin e largët të vitit 1963, zhvillohet takimi i dytë final i Kupës së Republikës, midis “Besës” e “17 – Nëntorit”. “Transmetimin e kemi bërë jashtë, në mjedis të hapur. Terreni ishte i rënduar nga shiu, dhe luhej te fusha e vjetër. Interesim i madh jo vetëm nga kavajasit, por kishte edhe tifozë të Tiranës që kishin ardhur. Gjuajtjet e penalltive dhe pritjet e Ali Memës kanë qenë tejet dramatike, dhe në mikrofon kujtoj se ishte Mazreku, që vetëm stili tij mund t’i përcillte me aq emocion ato çaste”- tregonte Bellova. Pastaj i rikthehet një ndër ndeshjeve të paharruara, në veçanti për radio-kronistët kur në “Qemal Stafa” me 31 tetor të vitit 1965, luhet derbi “Partizani” – “17 Nëntori”, stadiumi i tejmbushur dhe “Partizani” pas pjesës së parë kryeson 1-0 me golin mitik të Qoljes.
“Ishte një moment kur papritur në pjesën e dytë dëgjohet një zhurmë rrëqethëse, shpërthejnë britma, dhe në pak sekonda ndeshja u ndërpre e njerëz që vërshuan në fushë. Çaste pasigurie, tronditje e madhe, situatë kaotike e pashpjegueshme, aq më shumë për ne që nga kabina që nuk kuptonim asgjë. Kujtuam fillimisht për një tërmet por Mazrekut, pa e dramatizuar situatën, qetë, sqaroi se nuk kishte ndodhur asgjë e rëndë, nuk ka njerëz të dëmtuar, por janë disa rreshta me shkallë dërrase të portatives përballë tribunës që janë shembur”, – kujtonte Bellova një koment tejet delikat dhe i pazakontë, me të cilat ai përshkoi ato 20 minuta të gjata ankthi, deri kur loja rifilloi.
Transmetimet e rralla, i pari jashtë vendit
Të parën radikoronikë jashtë vendit, e ka pak ndryshe: Ndonëse i njoftuar se do shkojë në Këln me “Partizanin”, por i zëvendësuar në minutat e fundit, Bellova do të priste 25 marsin e vitit 1987, për të regjistruar të parën radiokronikë jashtë vendit, me ekipet kombëtare, në Bukuresht, ku do të luhet Rumani-Shqipëri. “Një borë e madhe gjatë gjithë ditës e bënte të pamundur zhvillimin e saj” – kujtonte ai. “Por vendasit mundën ta pastronin fushën dhe në darkë ajo u zhvillua normalisht. Përfundoi 5-1 dhe golin për ne e realizoi Muça” – kujtonte Bellova. Pastaj në Spanjë, në nëntor, në harkun e pak ditëve dy takime: Në Sevilja, Spanjë-Shqipëri 18 nëntor dhe në “Camp Noë”, një vit pas Ahmet Shqarrit, ka transmetuar “Barcelona” – “Flamurtari”, 4-1.
Por, në karrierën e tij ka disa transmetime që nuk i harron. Ndodhej në Berlin si trajner i ekipit shqiptar të krosit e maratonës për amatorë, së bashku me tre atletët, Sokol Morina, M. Arapi dhe P. Keta. Pikërisht në ato periudhë atje është edhe “Partizani” për një turne miqësor, me “Forverstin” e Berlinit. “Kam transmetuar ndeshjen, por nuk e kishte dëgjuar njeri. I detyruar kam bërë një koment shtesë të shkurtër në darkë për Radio-Tiranën. Kur u ktheva më erdhi një faturë 37 mijë lek nga posta, për një bisedë telefonike nga Gjermania. Pasi ja shpjegova drejtorit, ai e grisi” – rrëfente Ismet Bellova.
I ka takuar të hipë edhe në një pemë (carac) e të komentojë një ndeshje me sovjetikët nga fusha e vjetër e Durrësit, apo në një kullë rreth 20 m. të lartë në qytetin e Laçit të Kurbinit. Edhe nga Pallati i Sportit ka transmetuar: Kampionatin Ballkanik të Basketbollit, atë të vitit 1965, ndeshjen e volejbollit “Dinamo” – “Bloker” të Hollandës. Kujton se ka “folur” edhe në gjuhën kineze, në transmetimet e ndeshjeve me miqtë kinezë, duke patur vështirësi në njohje e shqiptim të emrave të tyre. Por, edhe nga Delvina në vitin 1988, për Kupën e Republikës, takimin “Bistrica” – “Partizani”.
Nga golat me Belgjikën, tek Best, Pano, Bekenbauer, Myler, Përnaska, Boniek….!
“Në çastin e golave ndaj Belgjikës nuk e kam përmbajtur veten dhe gjithçka me doli jashtë kontrollit. Deri aty sa nga entuziasmi kam thënë se; Josa është një nxënës i imi ishkëlyer….”, – kujtonte Bellova. Pastaj, ato më Republikën Federale Gjermane, barazimi 0-0 në Tiranë dhe ndeshja në Hanovër, më 11 tetor 1997. “Ka qenë dramë e vërtetë, plot ankth dhe emocione, sidomos, fundi i saj. Deri në minutën e 91-të rezultati ka qenë i mbërthyer në 3-3.
Në Shqipëri, në ato çaste, ishin fikur dritat dhe njerëzit kanë gëzuar para kohe rezultatin e barabartë. Më vonë, unë kam dhënë një kronikë të zgjeruar dhe ata mësuan rezultatin e vërtetë, 4-3 për vendasit” -rrëfente Bellova. Ndërsa sfidat që nuk do t’i kujtojë, janë disa por ai veçon humbjet e thella në Tiranë me Republikën Demokratike Gjermane, Rumaninë, në Sevilje me Spanjën dhe Hungari-Shqipëri 12-0, radiokronikën e të cilës e ka dëgjuar bashkë me Ilia Shuken, te Sheshi “Avni Rustemi”. / Memorie.al
Kreu i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, Gazment Bardhi ka publikuar një pjesë nga dosja e Agjencisë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit (AKSHI) të SPAK, i cili lëshoi pak ditë më parë 8 masa sigurie, 6 prej të cilave u ekzekutuan.
Drejtoresha e AKSHI-t, Mirlinda Karçanaj dhe zëvendësja e saj, Hava Delibashi u lanë në arrest shtëpie, ndërsa dy biznesmenët Ergys Agasi dhe Ermal Beqiri, ndaj të cilëve është dhënë masa e arrestit në burg, janë në kërkim. Të përfshirë janë edhe Andis Papa, Gëzim Hoxha, Rogers Rryta, si edhe zëvendës drejtori i Policisë së Tiranës, Erion Ismaili, i cili u pezullua nga detyra. Të gjithë të përfshirët, SPAK i akuzon se kanë vepruar si grup i strukturuar kriminalë.
Në pjesën e dosjes së publikuar nga Bardhi, theksohet se si Ergys Agasi dhe Ermal Beqiri vepronin për të përfituar në mënyrë të paligjshme fondet e marra nga kontratat publike me AKSHI. Sipas dosjes, kompania “EA Solution” e Agasit ka kryer faturime fiktive ndaj tre kompanive të tjera “Fastech” rreth 23.2 milionë euro, 1.4 milionë euro te “First” dhe 5.4 milionë euro te “Soft & Solution”, me qëllim përfitimin e parave që rrjedhin nga procedurat e prokurimeve të paracaktuara nga grupi kriminal.
Po ashtu në pjesën e publikuar zbardhen disa biseda të Agasit, i cili flet për një projekt dhe thotë që “projekti bën 2 milionë, ne do ta bëjmë 4. Në një tjetër bisedë, ai shton: “T’ia them…ka një gjë që, i them Kapos që e ka gjithë një raport”, që sipas Bardhit, i referohet Ramës.
“Hetimet tregojnë se në sistemin “@CATS” të Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve rezulton se subjekti “EA Solution” ka faturuar shitje në drejtim të subjektit “Fastech” sh.p.k. për periudhën 11.12.2024 – 26.09.2025 shumën prej 2 235 761 543 ALL. Në drejtim të subjektit “First” sh.p.k. shumën prej 139 317 172 ALL. Në drejtim të subjektit “Soft & Solution” sh.p.k. shumën prej 527 765 506 ALL. Si konkluzion, rezulton se faturimet e kryera nga “EA Solution” sh.p.k. në drejtim të tre subjekteve të tjera të përshkruara më sipër janë fiktive dhe me qëllim përfitimin e parave që rrjedhin nga procedurat e prokurimeve të paracaktuara nga grupi kriminal. Ky fiktivitet konstatohet në faktin që subjekti “EA Solution” sh.p.k. nuk ka ambiente për realizimin e aktivitetit të biznesit por përdor ambientet e “Soft & Solution” sh.p.k., punonjësit e deklaruar në emër të këtij subjekti janë rekrutuar nga punonjës të burimeve njerëzore të subjektit “Soft & Solution” sh.p.k. dhe nuk kanë pasur asnjëherë kontakt me administratorin e subjektit “EA Solution” sh.p.k., shtetasen Ina Ciko. Nga ana tjetër kjo e fundit nuk ka kryer asnjë veprimtari dhe nuk ka asnjë dijeni lidhur me kontraktimin e punëve që merren nga subjektet e tjera. Gjithashtu, në deklarimet e shtetasit Andis Papa dhe Gëzim Hoxha thuhet se ata kanë kontraktuar shërbimet në “EA Solution” nëpërmjet shtetasit Ermal Beqiri i cili i ka drejtuar te ky subjekt. Pra, të gjitha aktivitetet drejtohen nga shtetasit Ermal Beqiri dhe Ergys Agasi me qëllimin përfundimtar përfitimin e paligjshëm të fondeve të marra nga kontratat publike me institucionin e AKSHI.”, thuhet në dosje.
Në pjesën e publikuar nga Bardhi përmendet edhe skema e organizuar nga të akuzuarit për të përtifuar fondet publike në mënyrë të paligjshme. Sipas SPAK, kjo skemë konsistonte në përcaktimin e paligjshëm të kritereve konkurruese për procedurat e prokurimit, të cilat vendoseshin me qëllim për përjashtimin nga gara të operatorëve ekonomikë ofertues dhe paracaktimin e fituesit duke nxjerrë arsye të ndryshme për skualifikim. Ndaj operatorëve ekonomikë të skualifikuar, që kërkonin informacion përmes ankimit te Autoriteti Kontraktor dhe te Komisioni i Prokurimit përdornin dhunë, heqje të paligjshme të lirisë për t’i detyruar me forcë që të tërhiqeshin nga ankimimimet.
Nga kontrollet e ushtruara në banesat dhe bizneset në emër të Ergys Agasit dhe bashkëshortes Megi Agasi, Prokuroria thotë se janë sekuestruar disa aparate celularë, kamera, kompjuter dhe dokumente fizike”.
“Ndër to është sekuestruar dhe pajisja kompjuterike “4 – Smart battery camera” e cila është ekspertuar me Aktin e Ekspertimit Kompjuterik me nr. 207, datë 17.07.2025. Nga ekspertimi kompjuterik janë ekstraktuar të dhëna kompjuterike. Nga këqyrja e këtyre të dhënave rezulton se në këtë pajisje gjendet dosje kompjuterike e emërtuar “DCIM”. Brenda kësaj dosje ndodhen disa nën-dosje elektronike të emërtuara me datë, muaj dhe vit. Secila nga këto nën-dosje përmban të dhëna kompjuterike të formatit “MP4 Video File”, me emërtime të veçanta. Nga këqyrja e këtyre të dhënave kompjuterike janë konstatuar pamje filmike me interes për hetimin. Nëpërmjet aplikacionit VLC Media Player, pikërisht funksioni “Take Snapshot”, u fiksuan fotografi të gjendura në filmimin video si dhe u transkriptuan komunikimet e kryera gjatë këtij …”, thuhet në dosje.
Krahas fotove që ka publikuar, Bardhi thotë se “Rama ka rënë në rrjetë dhe është në hall të madh”, duke shtuar se vetëm qytetarët shpëtojnë vetëm me largimin e tij. Ai thotë se përmes kësaj skeme, Agasi ka përfituar 30 mln euro vetëm nga AKSHI “për një tender sekret që fondin limit ia kanë caktuar 60 milion euro”.
“Sipas SPAK-ut vetëm për 9 muaj, për periudhën 11.12.2024-26.9.2025, përmes kësaj skeme, vetëm nga fondet e AKSHI-t, Ergys Agasi, krahu i djathtë i lidhjeve me krimin e organizuar i Edi Ramës, ka përfituar plot 30.2 milion euro. Po po, 30.2 milion euro për 9 muaj ka përfituar taksë korrupsioni vetëm nga AKSHI, për një tender sekret që fondin limit ia kanë caktuar 60 milion euro.”, shkruan mes të tjerash Bardhi.
Reagimi i plote i Bardhit:
Nga “Palloshi i gjatë” i Belinda Ballukut, tek “Kapo” i Ergys Agasit! Edi Rama ka rënë në rrjetë dhe është në hall të madh. Largimi i tij i menjëhershëm është shpëtimi i vetëm për Shqipërinë dhe shqiptarët. Ai ka kryer genocid ndaj Buxhetit të Shtetit dhe parave të qytetarëve shqiptarë!
Dosja e AKSHI-t provon se skema korruptive e ndjekur është identike me atë që kemi parë edhe në çështjet e tjera. Paracaktim i kritereve, paracaktimi i fitueseve, dyfishimi i fondit limit, ndarja e parave mes kompanisë fituese dhe autoritetit që përcakton fituesin. Sepse korrupsioni nuk është një akt i izoluar i Belinda Ballukut apo dikujt tjetër, por skemë qeverisjeje e Edi Ramës.
Logjika që ndiqet është se, nëse shërbimi kushton 2 milion, fondi limit bëhet 4 milion. Pra, taksa e korrupsionit merret po nga paratë e Buxhetit të Shtetit, jo nga vlera e fitimit të kompanive private.
Sipas SPAK-ut vetëm për 9 muaj, për periudhën 11.12.2024-26.9.2025, përmes kësaj skeme, vetëm nga fondet e AKSHI-t, Ergys Agasi, krahu i djathtë i lidhjeve me krimin e organizuar i Edi Ramës, ka përfituar plot 30.2 milion euro. Po po, 30.2 milion euro për 9 muaj ka përfituar taksë korrupsioni vetëm nga AKSHI, për një tender sekret që fondin limit ia kanë caktuar 60 milion euro.
Kjo nuk është vjedhje! Ky është genocid ndaj Buxhetit të Shtetit. Prandaj nuk kanë fonde për të rritur pensionet dhe pagat. Prandaj nuk kanë fonde për t’u dhënë punonjësve të shtetit shpërblim për fundvit, prandaj s’kanë fonde për të ndihmuar njerëzit në nevojë.
Këta nuk janë Qeveri. Këta janë një bandë që ka marrë peng vendin përmes një Kryeministri të korruptuar dhe të lidhur me krimin e organizuar, që ndryshe nga Belinda Balluku që e quante “Palloshi i gjatë”, Ergys Agasi e respektonte dhe e quante “Kapo”! Prandaj, ka nisur pengimin e drejtësisë, sepse e ka kuptuar që ka rënë në rrjetën e drejtësisë, në mos si “Palloshi i gjatë”, ka rënë si “Kapo”!
Takimet me gjeneral Rrahman Parllakun i kisha jo të shpeshta, por si kryetari i Organizatës së Bashkuar të Veteranëve të Luftës, ai ishte gjithnjë i respektuar, aq më tepër kur mori vesh se isha nga Filati i Çamërisë dhe kisha shkruar një artikull për të ashtuquajturin “Grupi i Teme Sejkos”. Për këtë rast Parllaku dinte të fliste sinqerisht, se ishin të vërtetat e një kohe të jetuar nga ai. Është e njohur se të vërtetat gjithnjë mbeten si të tilla, sado kohë të kalojnë. Aq më tepër kur ato i thonë dëshmitarët okularë që i kanë përjetuar ato në kohën që kanë ndodhur. Kjo i shkonte përshtat gjeneral-lejtënant Rrahman Parllakut, që pasi mbushi 100 vjet të jetës së tij, ndjehej i fortë në kujtesë dhe i drejtë dhe me logjikë të fortë për ato që thoshte.
Edhe pse ai u largua nga jeta, të vërtetat që ai ka thënë janë të pakontestueshme se para së gjithash, ai ishte një burrë malësie dhe një atdhetar i mirë. Mosha e madhe e gjeneral-lejtnant në pension Rrahman Parllaku, nuk e pengonin që të risillte në kujtesë ngjarje historike që kishin lënë gjurmë në kujtesën historike të shqiptarëve dhe që kanë përcaktuar fate tragjike të personaliteteve me emër në historinë e Shqipërisë.
I ndodhur në një moment meditimi dhe me një kujtesë fantastike, gjenerali i nderuar edhe nga opinioni publik, “u rrëfye” sinqerisht, për momente që i kishin lënë jo vetëm kujtime, por edhe brenga të mëdha, siç ishte ajo e ndodhur më 28 korrik 1960, me arrestimin e personaliteteve nga Çamëria, që ishin në pozita të rëndësishme, siç njihen publikisht Teme dhe Taho Sejko apo dhe Tahir Demi, Avdul Resuli etj..
Përjetimet e atyre ditëve gjeneral Parllaku i kujtonte me shumë vërtetësi kur shprehej se: “Me Temen nuk më ka takuar fati të njihem në Luftën Nacionalçlirimtare, po u njoha kur ai u kthye nga studimet e pambaruara në ish-Bashkimin Sovjetik, bashkë me Mehmet Shehun, Tahir Kadarenë e Abaz Fejzon, të thirrur nga qeveria shqiptare për të drejtuar e transformuar ushtrinë, nga ushtri partizane, në ushtri kombëtare. Mehmeti u emërua Shef i Shtabit të Përgjithshëm, Tahiri, zëvendës i tij; dy të rinjtë, Temja dhe Abazi, shefa shtabi divizionesh: Temja në Gjirokastër, Abazi në Korçë.
Ishin këta dy të rinj, dy ish-udhëheqës të Luftës Nacionalçlirimtare, me përgatitje të lartë ushtarake, dy të rinj të dalluar në luftë, por që po shkëlqenin edhe në studimet akademike. Unë në atë kohë isha drejtor i personelit të Ushtrisë. Jam njohur që në atë kohë me Teme Sejkon.
Më vonë, mbasi unë mbarova studimet e larta ushtarake në ish-Bashkimin Sovjetik, kur u ktheva më 1951, Temen e gjeta në detyrën e Shefit të Zbulimit. U bëmë kolegë pune në organet e Shtabit të Përgjithshëm. Këtu fillon hoqëria jonë e pandarë, deri ditën e arrestimit të Temes”.
Vrasja e Ali Demit
Shumë e shumë janë thënë dhe vazhdojnë të thuhen, por këto që kanë thënë këta dëshmitarë okularë, janë të vërtetat e pamohueshme dhe që për fatin e keq ka një lloj tërheqjeje dhe hezitimi në prononcimet për këtë ngjarje ose, ka tendenca abuzimi me thënie e kundërthënie që janë sajesa të Sigurimit të Shtetit dhe që na sillen në formën e të vërtetave që dinin t’i thurnin vetëm pinjollët e këtij Sigurimi famëkeq. E gjithë kjo vetëm e vetëm që të justifikonin sajesën e akuzave. Më tej gjeneral Parllaku, që ishte edhe ky një viktimë e atij sistemi kriminal, shton:
“Shokët e mi më të afërt në luftë u bënë çamët, dy luftëtarë të shquar, Ali Demi e Ilmi Seiti, për të cilët kam shkruar e folur. Aliun e njoha në gusht 1943 kur erdhi në Vlorë, pas daljes nga burgu nëpërmjet tunelit që vetë e kishte ideuar e drejtuar punimet, nën hundën e fashistëve. Ai fillimisht erdhi pranë Komitetit të Partisë Komuniste të Qarkut Vlorë dhe me kalimin e Hysni Kapos në radhët e ushtrisë, u bë sekretar politik këtij Qarkori komunist. Ardhja e tij në këtë detyrë ndryshoi stilin e drejtimit i dha fund ekstremizmit e përçarjeve që na kish lënë trashëgim Dushan Mugosha, e zbatuar me zell nga udhëheqësit e mëparshëm. Vrasja e tij qe një humbje e madhe”.
Edhe pse në Vlorë dhe Kaninë e dinë mirë se si u vra pas shpine Ali Demi nga shoqëruesi i tij i vënë me porosi nga njerëz të Partisë Komuniste Shqiptare, që t’i zinin vendin si sekretar politik, gjeneral Parllaku preferoi të heshte, duke më shikuar në sy e duke më thënë; “qerrata i madh je o Hyqmet, i gjurmon të vërtetat”! Dhe më tej shtoi: “Për Ilmi Seitin kam shkruar gjatë, për karakterin e tij burrëror, për zgjuarsinë e tij të jashtëzakonshme dhe qëndrimin e tij humanist, edhe në sektorin ku punonte.
Këtë e pamë më mirë unë e Temja, kur i organizuam ceremoninë e varrimit, ku pothuajse mori pjesë i gjithë populli i Shkodrës dhe shikonim burra e gra me lot në sy. Dhe këtë e bënin për ish-drejtuesin e Sigurimit. Të gjithë e dimë se çfarë krimesh ka bërë diktatura në Shkodër, por burrëria, çiltërsia e humanizmi i Ilmi Seitit, u vlerësuan nga populli i Shkodrës. Nuk dua të lë pa përmendur një mikun tim çam, që ishte nga burrat më të moshuar të Brigadës, komisarin Abdyl Resuli, që e drejtonte batalionin në të gjitha luftimet dhe i gjithë efektivi e respektonte, pasi sillej me ta jo si drejtues, por kujdesej si prind”.
Dhe për në e madhe të gjithë këta burra çamë i “hëngri pabesia” e udhëheqjes komuniste të Enver Hoxhës dhe shokëve të tij, siç bëri më pas edhe me vetë këta “shokë” të partisë deri në prag të vdekjes, duke lënë vetëm Ramiz Alinë, për të cilin thuhet se ka qenë dora e zgjatur e UDB-së në Shqipëri, që nga koha e masakrës së Tivarit.
Dosja për Teme Sejkon
Me koshiencën e një idealisti dhe me barrën e madhe të përjetimeve të kohërave të trazuara të diktaturës, gjeneral-lejtnant në pension, thelloi dozën e kujtimeve për Teme Sejkon: “Njohja me Temen dhe shoqëria me të vazhdoi jo vetëm gjatë kohës që punuam bashkë në Ministrinë e Mbrojtjes, por edhe kur ai u caktua në detyrën e Komandantit të Flotës Luftarake Detare, pasi detyra ime si zëvendësministër për përgatitjen luftarake, më bënte të kisha kontakte të shpeshta me të. Gjithnjë kisha gjetur mirëkuptim e ndjehesha i kënaqur për punën që bëhej në repartet e Flotës, për përgatitjen luftarake e përvetësimin e teknikë së re me të cilën po pajisej Flota.
Por fatkeqësisht, kur Temja ishte në kulmin e aktivitetit të tij, kur po shprehte aftësitë e pjekurinë e tij në kryerjen e detyrës së lartë, u godit nga diktatura. Dhe kjo nuk qe një goditje individuale, por goditje ndaj grupit të intelektualëve çamë. U gëzova kur Temja erdhi në Tiranë dhe më tha se do të shkonte për mbarimin e studimeve të larta Akademike. Në këtë kohë, takimet e shoqërimi im me Temen u shtuan. Ndiqnim bashkë ndeshjet sportive të ekipeve, jo vetëm të futbollit, por edhe volejbollit e basketbollit.
Dilnim shpesh bashkë në Shtëpinë e Ushtarakëve. Pritja e tij u zgjat, po Shefi i Shtabit të Përgjithshëm i ngarkonte detyra. Unë kërkoja t’i ndodhesha në shoqëri, pa e ditur se ç’e priste. Kisha planizuar të organizoja e drejtoja një stërvitje në Vlorë me trupa, që do të vazhdonte 5-6 ditë. I them Temes: – Eja me mua, qëndro pranë familjes, të lë edhe veturën se do udhëtoj me ‘Gaz’. Vij, – më tha, po më ka ngarkuar shefi një detyrë që e kam mbaruar, po nuk i kam raportuar, pasi ai është me pushime në Durrës. Eja, – i thashë, se e takojmë Petritin, dhe i them se e mora Temen të rrijë pranë familjes dhe kthehemi bashkë.
Petriti, pyeti Temen: E mbarove materialin, dhe ai iu përgjigj se e kishte mbaruar. Na mbajti për kafe, si duket do t’i dërgonte ndjekësit e Temes në Vlorë, pasi Petriti ishte në dijeni të skenarit që po përgatitej për Temen. Drejtuesi i grupit, pas arrestimit të Temes, deklaroi se kur ndalonte makina ime, shtrihej në sedilje të mos e shihja kur kaloja!
U kthyem me Temen, me shpresën se ai do të shkonte të mbaronte studimet, dhe isha i bindur se do t’i mbaronte me Medalje të Artë, si shoku i tij Abaz Fejzo. Por diktatura, u kishte caktuar të dyve fundin tragjik: Temja vdes në tortura, kurse arkivolin e Abazit e përcolla më 12 janar 1987 nga burgu i Burrelit. Të dy këta heronj të luftës, që vunë talentin e tyre në shërbim të mbrojtjes së atdheut, duke komanduar dy armët elitë të ushtrisë. Temja komandoi Flotën Luftarake, kurse Abazi komandoi forcat tankise, u trajtuan në mënyrë barbare nga diktatura. Dhe bashkë me ta, nga ai gjenocid i pashembullt u shkatërruan edhe familjet e tyre, si edhe të mijëra kuadrove e luftëtarëve të shquar”, – ka rrëfyer Parllaku.
Në kafazin e burgut
Burrëria e një njeriu malësor si Rrahman Parllaku, ka qenë i lavdëruar nga shumë të njohur të tij, ndaj dhe rrëfimi i tij bëhet edhe më i besueshëm, sepse janë dozat e të thënave të elementeve që opinioni nuk i di dhe duhet ti, di se janë të vërtetat e përjetuara me shumë dhimbje.
Për këto Rrahmani kujton: “Të them të drejtën, kur e dëgjova Temen në gjyq, mbeta i zhgënjyer, por e besova kur më ra mua ta provoja, kur më futën në qeli e brenda saj në kafaz si kafshët e egra, ku jetova 11 muaj i izoluar nga bota dhe për 15 muaj pa asnjë lidhje me familjen, pa ditur nëse i kam gjallë! Kur u them njerëzve që kam jetuar në kafaz, nuk u besohet! Po u them të takojnë e të pyesin hetuesin tim Pirro Dautajn e, prokurorin Murat Komanin.
I përsëris këto, se diktatura i ka detyruar njerëzit të dalin nga vetja, kur përveç torturave fizike e psikologjike të kërcënonin edhe me shfarosjen e familjes. Vetëm kur të kesh kaluar nga ferri i diktaturës mund ta kuptosh gjendjen e atyre njerëzve që janë detyruar të dalin nga vetvetja.
Po diktatura është treguar tepër e ashpër dhe kriminale ndaj kosovarëve e çamëve që kanë vuajtur gjenocidin e pashembullt, si nga serbët e grekët, por edhe në Shqipëri dhe që nuk dinë as sot varret e të afërmve. Ose të krimeve të Drenicës e Tivarit, që u përsëritën edhe nga Millosheviçi. Përse diktatura mbajti këtë qëndrim ndaj dhjetëra mijëra qytetarëve shqiptarë?
Unë në këtë moshë jam tepër i zhgënjyer që nuk ka një dënim kombëtar të diktaturës. Ende ruhen simbolet e saj, edhe sot e kësaj dite nuk i janë hequr diktatorit Enver Hoxha titujt. I vdekuri nuk gjykohet, por parlamenti duhet të vendos dhe të mos mbeten të barazuar viktima me xhelatin”.
I vendosur në idetë që shprehte dhe i saktë në kujtimin e ngjarjeve, gjeneral-lejtnant atëherë në pension Rrahman Parllaku, ndjehej po aq i angazhuar për çështjen kombëtare siç është edhe kauza e Çamërisë, kur shprehej: “Çështja çame sot është problem kombëtar, siç ishte Kosova dje dhe më vjen mirë që ajo gjen gjithnjë e më shumë mbështetje. Është detyrë e çdo qeverie të mos reshtë së ngrituri këtë çështje me ndërkombëtarët, deri sa të gjejë zgjidhjen e merituar”.
Ndoshta është momenti të kujtoj një thënie të një personaliteti si Shrëder që ka thënë se; “Një njeri mund ta nxjerrësh nga shtëpia e tij, por shtëpinë nuk ia heq dot nga mendja”, çka do ta referoja edhe në një formë tjetër se sido që të jetë historia dhe fati i një populli, bëmat e tij nuk mund të tjetërsohen, ato mbesin në kujtesë siç edhe bëri ky malësor, ushtarak i lartë që atë ditë që bisedova me atë kishte kaluar të 100 vjetët. Lavdia e tij dhe e të vërtetave të thëna prej tij do të jetojnë se janë dëshmitarët okularë të ngjarjeve që kanë lënë gjurmë në historinë tonë kombëtare.
Brezat dhe historia do të kenë nevojë për fjalën dhe lavdinë e gjeneral Parllakut, ndërsa ai nuk kishte nevojë për të pathënat dhe të pabërat e diktaturës që na u shitën si të vërteta. Në portretin e këtij personaliteti të ushtrisë shqiptare, gjen vend shprehja latine “O popuj, ruani dhe nderoni të mëdhenjtë e kombit tuaj, se përmes tyre do ju njohë e ardhmja”.
Para disa vjetësh dhe këto ditë të këtij shtatori kur takova Rajmondin, djalin e Teme Sejkos, përmes fjalëve të tij nga bisedat e bëra dhe nga leximet e shkrimeve të ndryshme, më thotë se; “Ato që janë thënë dhe janë shkruar janë një pjesë e vogël e atyre se çfarë janë bërë në kurriz të këtij populli.
Familja ime e provoi keqas, babai, xhaxhallarët, vëllai dhe trashëgimtarë të tjerë që kishin mbiemrin Sejko. Ajo që më ka mbetur peng është mos gjetja e eshtrave të babait dhe të vëllait Sokolit dhe që ata burra çamë që u pushkatuan mbetën të fajshëm pa bërë asnjë faj edhe sot e kësaj dite”. / Memorie.al
Kryetari i Partisë “Mundësia”, Agron Shehaj, ka reaguar me një video-mesazh në rrjetet sociale pas daljes së përgjimeve të reja nga dosja e SPAK-ut, ku në qendër të hetimit del emri i Ergys Agasit që regjistronte takimet që bënte në vilën e tij.
Shehaj deklaron se përgjimet e SPAK tregojnë se Agasi regjistronte sistematikisht takime me ministra, deputetë, zyrtarë të lartë, biznesmenë dhe eksponentë të krimit të organizuar, duke e përshkruar atë si nyjën kryesore për manipulimin e tenderave dhe. Shehaj thekson se Agasi është “bankomatii” i kryeministrit Edi Rama.
Shehaj deklaron se Ramës tani i ka mbetur vetëm një mundësi, të arratiset nga Shqipëria.
“‘Kjo kushton 2 milionë, do të bëjmë 4 milionë. Kjo tjetra kushton 30, do ta bëjmë 60.’
Këto dalin nga dosja e SPAK-ut. Ergys Agasi regjistronte çdo takim që bënte me ministra, me deputetë, me zyrtarë të lartë, me biznesmenë, me eksponentë të krimit të organizuar. Çdo gjë e regjistruar. Dhe këto regjistrime janë pjesë e dosjes së SPAKut. Praktikisht Ergys Agasi ishte bankomati i Edi Ramës. Kishte mundësi të manipulonte çdo lloj tenderi. Çdo gjë kalonte nëpërmjet atij.
Tani Edi Ramës, pasi i kanë dalë këto përgjime, i ka mbetur vetëm një mundësi. Të arratiset nga Shqipëria.” – u shrpeh Agron Shehaj në një video-reagim në rrjetet sociale.
Në imazhe, Epstein dhe Maxwell shihen duke gjuajtur me princin e atëhershëm në Balmoral dhe duke qëndruar pranë tij në kutinë mbretërore në Ascot.
SHBA- Fotografitë e autorit të dënuar të abuzimit seksual me fëmijë, Jeffrey Epstein, dhe partneres së tij Ghislaine Maxwell, të publikuara së fundmi nga Departamenti i Drejtësisë i SHBA-së, zbulojnë se si Andrew Mountbatten-Windsor i siguroi dyshes qasje në shoqërinë e lartë britanike.
Në imazhe, Epstein dhe Maxwell shihen duke gjuajtur me princin e atëhershëm në Balmoral dhe duke qëndruar pranë tij në kutinë mbretërore në Ascot. Në një foto të veçantë, Maxwell është fotografuar jashtë 10 Downing Street , ku ndodhet zyra e kryeministrit. Një imazh veçanërisht prekës është ai në të cilin Mountbatten-Windsor shfaqet i shtrirë në këmbët e pesë personave, fytyrat e të cilëve janë të mbuluara, me kokën e tij afër prehrit të një gruaje, ndërsa Maxwell duket se po e shikon dhe po buzëqesh.
Sky News raportoi të shtunën se fotografia është bërë në Sandringham, rezidencën private të Mbretëreshës së ndjerë Elizabeth II në Norfolk, ku Mbreti aktual Charles III dhe anëtarët e familjes mbretërore tradicionalisht kalojnë Krishtlindjet. Në një foto tjetër, që besohet të jetë bërë në vitin 2002, Maxwell shihet duke pozuar në “Dhomat e Luftës” të Winston Churchill , dhomën nëntokësore ku kabineti britanik mblidhej gjatë Luftës së Dytë Botërore, me një grup që përfshinte ish-Presidentin e SHBA-së Bill Clinton dhe aktorin Kevin Spacey.
Fotot janë pjesë e grupit më të fundit dhe të shumëpritur të dokumenteve që lidhen me çështjen Epstein, të cilat u publikuan të premten në mbrëmje në faqen e internetit të Departamentit të Drejtësisë të SHBA-së. Një ligj i miratuar nga Kongresi në nëntor i kërkonte qeverisë të publikonte të gjitha dokumentet e paklasifikuara që ka për çështjen deri më 19 dhjetor. Por procesi përfundimisht do të zgjasë disa javë, tha Todd Blanch , zëvendëskomandanti në Departamentin e Drejtësisë .
Administrata Trump është kritikuar ashpër në 24 orët e fundit për “mungesë transparence”, me pjesë të mëdha të dokumentit që janë fshirë, duke përfshirë një listë prej 254 “masazhatorësh”, emrat e të cilëve po mbahen të fshehtë “për të mbrojtur viktimën” dhe 119 faqe dokumentesh gjyqësore nga një gjykatë e Nju Jorkut. Disa pjesë janë fshirë pa shpjegime, duke ngritur pyetje të mëtejshme. Imazhet, të cilat përfshijnë foto të ish-gruas së Mountbatten-Windsor, Sarah Ferguson, tregojnë, sipas Guardian, se si ai ia hapi derën elitës britanike Epstein dhe Maxwell.
Edhe pse shumë nga fotot janë pa datë, besohet se financuesi dhe bashkëpunëtori i tij i ngushtë u ftuan nga Andrew në eventin e Ditës së Zonjave në Royal Ascot më 22 qershor 2000. Edhe pse në event morën pjesë edhe Mbretëresha Elizabeth dhe Nëna Mbretëreshë, ai kishte deklaruar më parë se Epstein dhe Maxwell ishin “të ftuarit e tij personalë”.
Jeffrey Epstein i mori jetën vetes në një burg federal në Manhattan, New York, ndërsa priste gjyqin për akuzat e trafikimit të qenieve njerëzore për qëllime shfrytëzimi seksual. Ai më parë kishte pranuar fajësinë në vitin 2008 për krime seksuale kundër të miturve. Ghislaine Maxwell u dënua në vitin 2021 për trafikim të të miturve për qëllime shfrytëzimi seksual dhe u dënua me 20 vjet burg./Dosja.al
Gazeta finlandeze “Jakobstads Tidning” ka botuar, të shtunën e 15 korrikut 1939, në faqen n°4, një shkrim asokohe rreth largimit të Mbretit Zog dhe familjes mbretërore nga Polonia për në Letoni, duke përmendur ndër të tjera bujarinë e mbretit, të cilin Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :
Mbreti Zog shumë bujar me bakshishe.
Djali i ashensorit merrte 5 dollarë për çdo shërbim, sado të vogël.
Të enjten i është komunikuar gazetës Hbl. nga Riga :
Sonte në orën 23:32, me trenin ekspres të Varshavës, mbërriti në Riga ish-mbreti i Shqipërisë Ahmet Zogu, ish-mbretëresha Geraldinë, djali i tyre tre muajsh, ish-princi i kurorës Aleksandër, si dhe motrat e ish-mbretit me suitën e tyre.
Të ftuarit e shquar u nisën nga kryeqyteti polak sot në mëngjes në orën 9:24. Banorët e Varshavës shpresuan deri këtë mëngjes se Zogu, në çastin e fundit, do ta ndryshonte itinerarin dhe, në vend që të udhëtonte përmes Stokholmit, do të merrte anijen polake oqeanike Batory nga Gdynia. Prandaj pati një zhgënjim të madh kur ish-mbreti i Shqipërisë u largua tashmë në mëngjes nga polakët, zemrat e të cilëve i kishte fituar. Çifti ish-mbretëror, me ish-princin e kurorës dhe dadon e fëmijës, u largua nga hoteli vetëm dhjetë minuta para nisjes së trenit, me automobilin e presidentit të shtetit Mościcki. Të gjithë të tjerët, megjithatë, mbërritën një çerek ore para nisjes së trenit. Emri i ish-mbretit nuk do të harrohet shpejt nga pronarët dhe personeli i hoteleve në Varshavë, sepse deri më sot askush nuk ka dhënë bakshishe kaq bujare. Djali i ashensorit tregon se ish-mbreti i jepte atij një kartëmonedhë prej pesë dollarësh për çdo shërbim, sado të vogël. Në hotel, të gjitha faturat u paguan me dollarë. Edhe sallonet e modës e kujtojnë me admirim ish-mbretin, i cili mbërriti në Varshavë me 60 valixhe të rënda dhe u largua nga qyteti me 80. Deri në kufirin letonez, mysafirët e lartë u shoqëruan nga një zyrtar i lartë i Ministrisë së Jashtme polake. Motra më e madhe e mbretit, Ruhija, u mor nën kujdes gjatë gjithë udhëtimit nga një infermiere dhe një mjek, sepse ajo u sëmur në Varshavë. Pak para arratisjes nga Shqipëria, ajo iu nënshtrua një operacioni të rëndë për shkak të një sëmundjeje të mëlçisë. Kishte frikë se ajo do të detyrohej të qëndronte në Varshavë, por gjatë 24 orëve të fundit pati një përmirësim dhe mjekët më në fund lejuan që ajo të vazhdonte udhëtimin. Mbretëresha Geraldinë ka qëndruar pranë shtratit të sëmundjes së kunatës së saj të dashur. Pikërisht ish-princesha Ruhije ishte ajo që bashkoi Ahmet Zogun me ish-mbretëreshën Geraldinë.
Në orën 18:40 mbërritën në stacionin kufitar letonez Zemgale, ku u bë ndërrimi i trenit, sepse gjerësia e shinave është e ndryshme në Poloni dhe Letoni. Nga stacioni kufitar letonez udhëtimi vazhdoi me një vagon salloni letonez. Në kufirin letonez, mysafirët e huaj u përshëndetën nga përfaqësues të autoriteteve kufitare dhe nga një numër i madh gazetarësh. Këtu, ashtu si në Varshavë, ish-mbreti ishte i rezervuar dhe nuk dha asnjë intervistë, duke u përpjekur sa më shumë të shmangte vështrimet kureshtare. Megjithatë, një nga njerëzit më të afërt të ish-mbretit në shoqërinë e tij shpjegoi heshtjen e tij me faktin se Zogu po shkruante aktualisht kujtime dhe për këtë arsye nuk donte ta privonte librin e tij nga materiale të vlefshme. Kujtimet e tij ish-mbreti po ia dikton sekretarit të tij Kastrat, i cili ishte kryeredaktor i së vetmes gazetë të Tiranës. Deri tani ai ka përfunduar 280 faqe, por libri do të jetë shumë më i trashë. Titulli i librit do të jetë: “Unë akuzoj Italinë”.
Urrejtja e ish-mbretit ndaj Italisë, dhe ndaj gjithçkaje që lidhet me të, është aq e madhe sa ai madje refuzoi kategorikisht të qëndronte në hotelin më të mirë dhe më modern të Rigës, ”Hotel de Rome”, sepse ky emër do t’i kujtonte Italinë, dhe në vend të tij preferoi një hotel shumë më pak madhështor, ”Hotel Petersburg”. Në Varshavë, Zogu kishte dhënë urdhër që t’i rezervohej një suitë në hotelin më elegant të Rigës, por kur dëgjoi emrin de Romë, tha :
— Jo Roma, në asnjë rrethanë nuk dua të më kujtohet se kam humbur vendin tim.
Hoteli Petersburg aktualisht strehon shumë turistë të tjerë, prandaj e gjithë shoqëria nuk mund të akomodohet aty. Për ish-princin e kurorës janë rezervuar jo më pak se tre dhoma.
Udhëtimi do të vazhdojë nesër për në Stokholm me avulloren ”Aeolus”.
Gazeta finlandeze “Helsingin Sanomat” ka botuar, të dielën e 16 korrikut 1939, në faqen n°9 dhe 17, intervistën ekskluzive asokohe me Mbretin Zog gjatë ekzilit në Riga (Letoni), të cilën Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :
Autografë mbretërorë për vajzat finlandeze.
Zogu me suitën e tij ende në Letoni.
Mbreti nuk i ka dhënë ende fund karrierës së tij politike.
(Nga korrespondenti i Helsingin Sanomat.)
Riga, 15 korrik.
Ish-mbreti i Shqipërisë, Zogu, i cili ndodhet aktualisht këtu, priti këtë mëngjes përfaqësues të shtypit letonez dhe të huaj dhe deklaroi sa vijon :
“Pas Luftës së Madhe Botërore kam ndjekur me interes të veçantë përpjekjet e popujve për përparim dhe bashkëpunim dhe kam vërejtur se si kombet punojnë për të vazhduar veprimtarinë e tyre në paqe.
Njëkohësisht kam pasur mundësinë të ndjek edhe luftërat çlirimtare të popullit letonez. Jam jashtëzakonisht i kënaqur me gjithçka që kam parë dhe përjetuar në Letoni. Më mahnit veçanërisht puna e presidentit tuaj për shëndoshjen e jetës shtetërore dhe zhvillimin e ekonomisë së vendit.
Kudo kam parë përparim të madh, sidomos në fushën sociale. Edhe pse kam qenë vetëm disa orë në Letoni, kam parë tashmë se vendi juaj është ndër shtetet më moderne të botës nga pikëpamja administrative. Populli juaj ka përqendruar forcat prodhuese në bashkëpunim, në të cilin marrin pjesë në mënyrë të barabartë edhe bashkësitë e ndryshme fetare. Vetë kam përjetuar se sa e vështirë është të qeverisësh një vend ku jetojnë popuj dhe besime të ndryshme fetare.”
Pas deklaratës së tij, mbreti njoftoi se një nga sekretarët e tij do t’u përgjigjej gjithashtu pyetjeve të gazetarëve. Kështu, një gazetar pyeti se cilat janë planet më të afërta për të ardhmen e Lartmadhërisë së Tij. Sekretari u përgjigj :
“Lartmadhëria e Tij do t’i kushtojë të gjitha aftësitë dhe forcat e veta ringjalljes së Shqipërisë.”
Më pas u pyet nëse është e vërtetë që mbreti po shkruan kujtimet e tij. Përgjigjja ishte :
“Mbreti nuk i ka dhënë aspak fund karrierës së tij politike dhe, për rrjedhojë, nuk mendon ende për shkrimin e kujtimeve.”
Sekretari njoftoi më tej se mbreti, mbretëresha dhe e gjithë suita do të udhëtojnë të hënën për në Stokholm, ku do të qëndrojnë disa ditë. Prej andej shqiptarët do të vazhdojnë udhëtimin për në Paris, por mbreti nuk ka ndërmend të banojë në vetë qytetin, por do të vendoset diku në fshat. U pyet gjithashtu se çfarë planesh ka bërë familja mbretërore për të ardhmen e princit Aleksandër. Përgjigjja ishte :
“Princi Aleksandër është ende aq i ri, sa që për të ardhmen e tij nuk është menduar në mënyrë më të hollësishme.”
Sipas shpjegimit të sekretarit, pasionet kryesore të mbretit janë sporti i kalërimit, si edhe tenisi dhe futbolli. Ai është gjithashtu një admirues i madh i muzikës.
Në orën 12 shqiptarët u nisën me tre automjete për në Sigulda, ku u shtrua një drekë për ta në shtëpinë e gazetarëve. Më pas suita bëri një shëtitje të shkurtër në rrethinat shumë të bukura të vendit, të ashtuquajturën “Zvicra livoniane”. Pas kësaj ata u kthyen në Riga. Mbrëmjen e kaluan në hotel.
Kur mbretërorët ishin dje në Kemeri, në hotelin shtetëror, te mbretëresha erdhën dy vajza të reja finlandeze që po udhëtonin dhe që ndodheshin për vizitë në hotel. Vajzat i kërkuan mbretëreshës një autograf. Edhe pse kjo nuk do të kishte qenë plotësisht në përputhje me rregullat e oborrit, mbretëresha pranoi gjithsesi kërkesën dhe u dha atyre autografin e saj. Pastaj edhe mbreti shkroi emrin e tij. Kjo u bë shpejt e ditur në hotel dhe për çerekun e orës pasuese një radhë e tërë njerëzish priste mundësinë për të marrë një autograf. Çifti mbretëror shkroi sa mundi, por megjithatë jo të gjithë ata që prisnin arritën ta realizonin dëshirën e tyre.
Elsian Bici u emërua nga Belinda Balluku drejtor i Operatorit të Sistemit të Transmetimit OST, më 10 janar 2025 në vend të Skerdi Drenovës. Menjëherë Bici ka kapur klientelën e vjetër të paraardhësit dhe vazhdon shpërdorimin e fondeve përmes tenderave fiktivë. Por jo vetëm kaq, sepse Bici ka rritur edhe cmimin e shërbimeve, duke ia kaluar Drenovës!
Së fundmi, Bici ka firmosur një tender me objekt “Shërbim mirëmbajtje dhe suport për softin PSS/E, 24 muaj dhe blerja e moduleve shtesë”.
Fondi Limit i prokuruar është 25 000 000,00, i përllogaritur nga komisioni i ngritur nga Elsian Bici. Më saktë, fondi është fryrë në raport me tregun dhe precedentët.
E njëjta kompani që e ka përfituar këtë fond ka qenë me kontratë për tre vjet me OST në kohën e Skerdi Drenovës dhe ka paguar tre herë më pak për të njëtin shërbim, që këtë herë ofrohet për vetëm 2 vjet.
Në 1 shtator 2021, Skerdi Drenova i dha kompanisë “KLEDIA-06” tenderin “Shërbim mirëmbajtje për softin PSS/E dhe zëvendësimi i dy çelësave Dongle me çelësa të rinj”. Pronari i kësaj kompanie Astrit Alushi fitoi me ofertën gati sa fondi limit 7 850 000 lekë pa TVSH, ndërsa kontrata e kishte kohëzgjatjen 36 muaj. Pra, për 1 vit më shumë kompania është paguar me 3 herë më pak. Si ka mundësi që Bici e ka përllogaritur këtë shërbim me shifrën 250 milionë lekë? Kjo është indicie për KLSH, por edhe për SPAK-un.
Tender fiktiv pa konkurrencë
Nga ana tjetër, në tenderin e Bicit të tërheq vëmendjen procedura plotësisht fiktive e përdorur për të shpallur fituese firmën “KLEDIA-06” shpk.
Sic mund ta shihni në dokumentin më sipër, kompania “KLEDIA-06” shpk ka bërë garë me veten, sepse kompania tjetër pjesëmarrëse nuk ka bërë ofertë. Kompania tjerër, “COLOMBO” shpk me bazë në Fier ka hyrë thjesht për t’i bërë nder Astrit Alushit dhe komisionit, që tenderi të mos klasifikohet me një pjesëmarrës. Operatori Ekonomik “COLOMBO” shpk nuk merret me softuer, por ka objekt të aktivitetit ndërtimin.
Kësisoj tenderi i mbajtur nga Bici më 23 tetor 2025 është me konkurrencë fiktive dhe ka qenë thjesht formalitet shpallja e fituesit më 25 nëntor 2025.
Ndërkaq oferta e operatorit ekonomik “KLEDIA-06” është sa 99.9% e fondit limit: 24,700,000 Lekë pa TVSH. Nuk ka dyshim se një ofertë e tillë mund të bëhet vetëm në marrëveshje me titullarin e autoritetit kontraktor, Elsian Bici.
A ka ndërhyrë Belinda Balluku në favor të Astrit Alushit?
Firma e Astrit Alushit në të njëjtën formë më 22 gusht 2025, ka marrë tenderin e KESH me objekt “Furnizim dhe instalim i sistemeve të monitorimit të kavitacioneve dhe presionit dinamik në dy agregatë në HEC Fierzë dhe dy agregatë në HEC Koman” me fond limit 1.5 miliardë lekë. Në tender kanë marrë pjesë 2 operatorë: “KLEDIA-06” shpk dhe “Junik” shpk. Kjo e fundit nuk ka lidhje fare me objektin e tenderit sepse merret me ndërtime. Pra, pjesëmarrja e saj është nul.
Kompania e Astrit Alushit ka qenë kliente në tenderat korruptiv të ish-drejtorit të OST, Skerdi Drenova, i cili i ka dhënë afro 13 tendera, pjesën dërrmuese të të cilave, pa garë. Ndërkaq edhe KESH e ka favorizuar Astrit Alushin me kontrata të majme.
A ka dorë zëvendëskryeministrja Belinda Balluku në këto tendera? Më 13 mars 2024, Belinda Balluku ka vendosur Erlind Sulon në krye Korporatës Elektro-Energjetike Shqiptare, duke zëvendësuar në këtë detyrë drejtorin e dorëhequr Ergys Verdho.
Erlind Sulo ka drejtuar FRESH në Sarandë dhe më vonë është emëruar edhe drejtor i Parkut të Butrintit. Gjithashtu për një periudhë të shkurtër kohore ai ka qenë drejtor ekzekutiv i Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore.
Më 13 gusht 2024, Sulo i ka dhënë Astrit Alushit tenderin pa garë me vlerë 1 miliard lekë për furnizimin me 10 pompa të HEC Koman.
Tenderi është shënuar nga Open Data Albania me “Flamur të kuq”, që është shenja e riskut të korrupsionit. Nuk e besojmë se Sulo e ka bërë këtë veprim pa pyetur Belinda Ballukun. Janë afro 3 milionë euro që i janë xhiruar brenda një viti kompanisë së Astrit Alushit me procedura të dyshimta./ Gijotina.com
Urim Elezi, lindur më 18.10.1941 në Floq të Korçës, hyn te të dënuarit dy herë nga regjimi komunist me shumë vite vuajtjeje. Ai u burgos më 26.10.1963 dhe doli që andej më 10.2.1989. hyri në 22 vjeç dhe doli 48 vjeç, madje i verbuar. Në moshën 18-vjeçare kreu shkollën e Instruksionit në Gjirokastër, ku gradohet nënoficer.
Në dënimin e parë ishte ushtar në Repartin Nr.9357 Gjirokastër. Herën e parë u akuzua në bazë të nenit 64, në kombinim me nenet 10 e 14 të Kodit Penal. Ishte me shërbim ushtarak, së bashku me shokun e tij Hekuran Shyti, në Gjirokastër.
Sipas gjykatës, i kish propozuar Hekuranit të arratiseshin sepse bëhej jetë e mirë në vendet kapitaliste e sidomos në SHBA. Hekurani lirohet më parë nga ushtria dhe gjatë kësaj kohe gjen personat e tjerë, me të cilët do kryenin arratisjen. Hekurani i nis një telegram Urimit në Gjirokastër, me kërkesën që të të niset se nëna ishte sëmurë.
Kësisoj Urimi bashkohet me shokët e tij, Hekuran Shyti, Durim Shyti dhe Robert Morava. Të pa orientuar mirë, të spiunuar nga një banori i zonës, ata u kapën nga forcat e kufirit në postën kufitare të Nikolicës në rrethin e Korçës. Gjykata Ushtarake Tiranë me vendimin nr.21, datë 27.2.1964, e deklaroi fajtor dhe e dënoi me 18 vjet heqje lirie, konfiskim të pasurisë, heqjen e të drejtës zgjedhore për 4 vjet dhe të gradës së rreshterit.
U la në fuqi me vendimin nr.23, datë 31.3.1964 të Kolegjit Ushtarak të Gjykatës së Lartë. Për herë të dytë u arrestua më 19.2.1980. U akuzua në bazë të nenit 55/1 të Kodit Penal me artikulime shumë rënduese. Dega e Punëve të Brendshme Fier, me shkresën nr.112, datë 15.1.1980, i kërkoi Drejtorisë së Hetuesisë miratimin e arrestimeve për tre shtetas, midis të cilët edhe i përmenduri Urim Elezi. Ishte marrë në përpunim aktiv më 17.5.1979 se zhvillonte propagandë në radhët e të dënuarve.
Raportonin për të “I penduari” dhe “Tekniku”. Për të thuhej të ishte shprehur: “Sigurimi i ka lyer duart me gjakun e këtij populli. Kanë bërë krimet më të shëmtuara që mund të ketë në histori, Sigurimi është sjellë me popullin dhe me njerëzit, më keq se ç’janë sjellë fashistët dhe nazistët..! Nuk ka më të poshtër se komunistët. Unë quaj komunistë të gjithë ata që kanë yllin në ballë si një domate, pavarësisht nëse besojnë mjekrën e Marksit apo mustaqet e Stalinit…! Krimet më monstruoze në Shqipëri, janë bërë në kohën kur kanë ardhur në fuqi komunistët! Jeta te ne është burg”.
Gjykata e Rrethit Fier e drejtuar nga Sokrat Dautaj, me pjesëmarrjen e prokurorit Kiço Koçi, me vendimin nr.94, datë 18.4.1980, e deklaroi fajtor dhe e dënoi me 10 vjet heqje lirie, si dhe heqjen e të drejtës zgjedhore për 5 vjet. I bindur në kotësinë e vendimeve komuniste, Urim Elezi nuk e ankimoi vendimin. Pasi i kishte dërguar një letër Enver Hoxhës, ku e cilësonte “përbindësh të pangjyrë, të sëmurë me mani persekutimi”, më 6.12.1981, u rrah nga policët e Burgut të Burrelit, deri sa u verbua. U lirua më 10.2.1989, nga Reparti nr.305 Përparim, i rrethit të Sarandës.
– “Unë nuk jam spiun. Nga e dini ju që unë jam spiun”?! – “Po ti po na provokon përditë o zagar i keq, që ne të të hyjmë në dru dhe pastaj ata padronët e tu, të na ngordhin në dru”. – “Jo, unë s’ju kam provokuar kurrë”! – “Ne të kemi parë që takohesh me Esatin. Ti sa herë kur takohesh me atë, vjen me vrap drejt nesh e na shikon vetëm ne të dyve në sy”.
– “Mbylle gojën se do të futemi e do të të bëjmë të vdekur”. Në këtë kohë pasi e ka dëgjuar bisedën pas derës, xhahil Nikolla-polic, hap derën dhe i thotë Ademit: – “Hajde jashtë ti Adem, bashkë me Ruzhdiun në birucë”! – “Nuk vij, përse të vij”! – “Nuk vjen the”?! – “Jo, përse të vij”?
Mbyll derën Nikolla. (Ora më mbeti në kujtesë, madje dhe ditën e dija deri para pak kohësh: ora 16.00, nëntor, viti 1968.) Në orën 1900 u bë apeli si gjithmonë, ndërsa në orën 20.00, vijnë dy policë, Asllan Uka dhe Ahmet Palamani.
– “Adem Allçi, Ruzhdi Kraja” – përjashta!
– “Përse të vijmë”?! – i thotë Ademi.
– “Atë e dimë ne, s’të japim llogari ty” – ia kthen Asllani. Me inat, duke parë reagimin e tyre dhe të rreth 35-40 vetave që ndodheshin në dhomë, policët mbyllin derën e dhomës nr. 8, Burrel. Që të gjithë ishin në ankth, sepse e dinin mirë se çdo të ndodhte. Pa kaluar gjysëm ore, korridori ofshëtinte nga bisedat që xhahilët bënin me njëri-tjetrin. Hapet dera përsëri dhe hyn komandati i burgut Nazar Demiraj.
– “Të gjithë përjashta”, – na thotë. Dolëm të gjithë ne edhe Ruzhdiu, vetëm Adem Allçi nuk doli. Sa dolëm përjashta, dëgjojmë britma të tmerrshme, ulërima të mëdha që dilni nga Ademi. Nuk e di ç’tortura i bënë dhe me çfarë i binin, po thirrjet e Ademit qenë therje, s’i kam dëgjuar nga asnjë bashkëvuajtës më parë. I binin me dru, hekura e lloj lloj formash të tjera, me pak fjalë gjithë format e torturës që të rinjtë i shikojnë në filmat e sotëm…!
Heqin Ademin i cili qe bërë lakër fare e vijnë marrin Ruzhdiun. E futin në birucë dhe i bëjnë të 99-tat. Nuk di nga t’ia nis për torturat: dru në gjithë trupin, përplasje pas muri, thyerje kockash, dhëmbësh e shumë të tjera, aq sa Ruzhdiu nuk dallohej fare…! Nuk kishin kaluar as pesë minuta, kur hapet dera ngjitur e dhomës nr. 9, ku kam qenë dhe vetë. Aty gjendej vëllai i Ademit, Elez Allçit.
– “Elez Allçi, përjashta” , – i thotë Nazar Demiraj.
– “S’kam ba gja! Ç’keni me mu”, – ia kthen Elezi.
– “Do dalësh apo jo”?! Sa del në korridor Elezi,i hidhen mbi trup një mori policësh dhe e tërheqin zvarrë.
Pas kësaj, komandanti i burgut, Nazar Demiraj, 63 vjet burrë, flitej që kishte dalë në pension dhe aty gjendej me dëshirën e tij, – thërret emrin tim, Urim Elezi! Sa dola në korridor, sesa oficerë të Degës m’u hodhën sipër, se di, madje as çfarë goditje më dhanë. Punë minutash, përmendem dhe shikoj veten në birucë. Dera e birucës qe e hapur. Aty shoh një spurdhjak, që i fliste një trup madhi, të dy këta ushtarë:
– “Po ti, pse nuk e godite fort Ademin, siç e godite këtë, apo atë e ke tropojan”?! – “Jo more, çfarë thua, shiko si jam unë i lyer në gjak nga Ademi”. – “Mirë, mirë pa ta rregulloj unë në mbledhjen e rinisë”. Mbas disa ditësh në birucë, plus të tjerëve qenë futur nëpër biruca: Kujtim Luzaj, Lek Beja, Enver Shaqiri etj., plot tridhjetë ditë. (Mua më morën, për arsye se e ndava Elezin, para disa muajsh, kur ai gjatë ajrosjes godet provokatorin e të vëllait dhe Ruzhdiut).
Të gjithë bëmë tridhjetë e dy ditë në qeli, ndërsa Ademin dhe Ruzhdiun edhe pse ishin më të rraskapiturit, i torturuan përsëri në mënyrën më të llahtarshme, më shumë se të gjithë ne. Puna arriti deri aty, saqë që të dy të lidhur këmbë e duar me zinxhirë, Ademi godet kryetarin e Degës, Flamur Sinoimerin, nga torturat dhe dhimbjet. Në këtë moment Kamber Ligeshari, palo infermier, i thotë: – “O shoku kryetar, t’i fut ampulë si Avdyl Krujës, se ndryshe nuk ngordh ky m… kurrë”.
– “Jo bre shoku Kamber, se na hapet punë. (Avdyl Kruja, i cili në kohën e Mbretit Zog ka qenë Prefekt në Shkodër… mësova se ishte i ati i Petrit Krujës, shoku i ngushtë i Ruzhdi Krajës dhe shoku im).
Tortura – WC
Në një rast, kur dalim në ajrosje shoh në karrige ulur, aty në dera e hekurt, para se të zbrisje shkallët, operativ- kriminel Esatin. – “Urim Elezi, ndalu çik ti! – Çfarë ke shkruar në këtë letër”? (Kishim të drejtë që të dërgonim një letër në muaj, letra të ishte një faqe dhe fjalët të ishin të qarta, jo të dyshimta dhe me dy kuptime, si p.sh: të bëje kërkesë për ushqime, por jo të vije në dyshim se aty vuaje urie). – “Vëlla, po munde më dërgo një bukë, prije riska-riska, thaji mirë dhe m’i dërgo, 4-5 kg.”!- kaq i kam thënë. – “Çdo të thuash me këtë ti?! Që vuan nga uria”?!
– “Po ç’hyn uria këtu? Unë e kam zënë gjë në letër se kam uri apo po vdes urie”?! Urdhëron dy policët që të më fusin në birucë. Prapë tridhjetë ditë birucë. Gjatë këtyre ditëve, kur na nxirrnin në banjë, na nxirrnin vetëm tre herë në 9 orë. E kur hynim në banjë, sa uleshim për të kryer nevojat, direkt na çonin. Kujtoj këtu Ramadan Kurtin, egjiptian, i cili qe shumë burracak e provokator. Në një situatë, atakohemi keq me të. Ai i bie telefonit, vijnë 5-6 policë, që më sulen. Kur përmendem shikoj që isha i lidhur këmbë e dorë në banjë, me kokën brenda në WC dhe me fytyrë të lyer me m…!
Torturë e tmerrshme ishin dhe dy qypat që kishim në dhomë ku kryenim nevojat personale, një qyp për ujin e hollë e një për ujin e trashë, që nuk ishin më tepër se 2 -3 litra, pra qenë kot dhe shpeshherë sipas radhës çdo i burgosur “dilte jashtë” e mblidhte me dorë, e hidhte në qyp dhe e çon në tre vrimkat e WC-së. Si mund të dilnin gjatë 50-60 minuta ajrosje, 150-160 veta?! Qypat u hoqën në vitin 1971 dhe i hoqi ish-komandat Hajri Leskaj nga Vlora, me shumë mundim.
Tortura e dollapit
Gjatë hetuesisë, kujtoj me shumë tmerr dollapin në kat të parë, pranë arkës ku linin plehrat të burgosurit. Më torturonin, për të nxjerrë që për t’u arratisur, u kisha thënë e dy vëllezërve të mi të tjerë, Bilbilit dhe Festimit. Hekurani, vëllai im, shoku im edhe pse ishte torturuar në mënyrë çnjerëzore, nuk kishte treguar që kishte folur me Bilbilin para arratisjes. Ata duke ditur relatat e mia me dy vëllezërit, kërkonin t’i fusnin dhe ata në valle. Më godasin për një kohë të gjatë, në çdo pjesë të trupit, ndërkohë që “i madhi” priste të pohoja me gojën time që u kisha thënë edhe vëllezërve të mi.
Të gjitha këto, bëheshin për të shtuar dozën e kënaqësisë së arrestimeve. Pasi panë që me tortura nuk nxorën gjë, më marrin dy veta e më lidhin këmbët dhe duart me zinxhirë. S’po kuptoja ç’po ndodhte. Dalim nga dera dhe më futin në dollapin, i cili kishte përmasa të tilla, sa unë rrija i palosur. Koka më zinte barkun dhe këmbët zinin derën.
Plot gjashtë orë më lenë aty…! Siç duket, këtë torturë e kishin menduar më parë! E mora vesh që aty kisha qëndruar gjashtë orë, kur dëgjoja që xhahilët Petro Tasellari dhe Ago Sina, folën me njëri-tjetrin: – “si mo, ‘ariu i Bozdovecit’ rezistoi gjashtë) orë pa i rënë të fikët…”?!
Tortura e radhës
Pas thyerjes së burgut në gusht të ’67-ës nga Adem Allçi, Dhori Gërnjoti dhe Sazan Hadëri, unë bashkë me disa shokë, si Elez Allçi, Enver Shaqiri, Lek Beja dhe Kujtim Luzajn, na futin në birucë dhe na nxjerrin në 2 janar të ‘68-ës. Bëmë gjithsej birucë, plot 1 muaj e 7 ditë. Ishte dita kur kishte shërbimin Qemal Laze.
Hapi sportelin e më shikon mua në këmishë dhe në mbathje e më fyen nga familja. – “Gjynah të jesh ti pjesë e një familje veterane dhe komunisti”! – më thotë. – “Çfarë flet ti mo? Ke pirë? Babai im nuk qe komunist, por bektashi”, – ia kthej unë. – “Unë jam i biri i babait, jo i biri i vëllait” – i them. – – “Pse, si janë komunistët”? – “Përse më pyet ti për një gjë që e di”?! – ja ktheva unë me një zemëratë të brendshme.
Debatojmë keq me njëri-tjetrin dhe në këtë moment vjen polici tjetër, Shaban Selami nga Burreli. Deshën të më lidhnin me zinxhirë, këmbë e duar. E nëse të lidhin me zinxhirë këmbë e duar, ishte e sigurt që një javë do të rrije ashtu, ndaj unë nuk pranova të lidhesha. Njëri prej tyre, raporton me telefon në zyrën e firaunit. Prej andej sjellin në birucë një mori policësh si ata të Degës dhe të Burrelit. Më përlanë si “ujqërit dhinë”. Kur përmendem, shoh veten të lidhur këmbë e duar, në ganxhën që ndodhej në mur.
Qemal Laze e Shaban Selami, herë më vinin më ofendonin dhe herë më godisnin me shkelma në bark e në kokë. Shaban Selami qe polic tejet ordiner. Ai pasi më fyeu disa herë, më vë një dru në gojë dhe ma lidh me lidhësen e këpucëve të tij. Druri më theu protezën e dhëmbëve, që ashtu të thyera i mbaja bashkë me drurin në gojë.
Në repartin Nr.303 Spaç, në vitet 1969-1970
Në Spaç qëndrova në periudhën; 26 tetor 1969 – prill 1970. Doja të hidhesha në humnerë, duke marrë me vete një polic…! (kështu do të bënin edhe Kadri Thaçi nga Kukësi, Xhemal Spata nga Dibra dhe Çaush Çoku nga Lushnja).
Po ta dija se 17 vitet e para të burgut, do i kaloja vetëm me shpresë dhe vuajtje, do t’ju thoja me ngashërim bashkëvuajtësve të mi dhe trashëgimtarëve të tyre, se euforia për liri e një 19 vjeçari, në fund të 16 viteve të burgut, do shndërrohej në dëshirën më të madhe, për të cilën gjaku ishte harxhuar, për “Demokraci”.
Është kaq e vështirë për mua të dashur lexues, që të mbaj mend në këtë moshë që jam dhe me shëndetin tim, çfarë më kanë bërë e çfarë ka hequr shpirti im dhe i bashkëvuajtësve të mi. Edhe nëse ju tregoj çdo torturë, më besoni që i kam aq të thella plagët saqë, më duket sikur ende më dhemb trupi dhe më thërret mendja.
Ju bashkëvuajtës të mi dhe të gjithë ju trashëgimtarë dhe lexues të nderuar, i dini fort mirë torturat e një sistemi diktatorial, sepse keni të dashurit tuaj me plot plagë shpirtërore dhe fizike. E këto plagët tona edhe juve ju kanë shkaktuar plagë. Aq sa kam mundur të tregoj ma bëni hallall. Kaq kujtoj e kaq mundem.
“Shtatëmbëdhjetë vitet e burgut komunist i përngjajnë ferrit që ju shikoni në ato filma fantashkencë që besoni se janë jo realë”, – ne i kemi hequr vërtetë. Më besoni!
– GODITJE ME SHKELMA E GRUSHTE
– PËRPLASJE TË KOKËS E GJITHË TRUPIT NË MURE
– THYERJE DHËMBËSH, GISHTASH, BRINJË E SHTYLLË KURRIZORE
– SHKULJE VESHËSH
– DUAR DHE KËMBË TË LIDHURA ME ZINXHIRË
– QËNDRIME ME DITË NË BIRUCA TË MBUSHURA ME UJË
– PROVOKIME
– PRIVIM USHQIMESH DHE AJROSJEJE E SHUMË TORTURA TË TJERA TË LIDHUR ME PISLLËQE…!
Më e tmerrshmja torturë ishte kur “ata të Partisë, ndërkohë që burrat / baballarët apo vëllezërit vuanin dënimin në burg, shkonin nëpër shtëpitë e të burgosurve dhe bënin skena imorale me femrat e shtëpisë. Nevzat Haznedari ishte një prej atyre që kishte shkuar në shtëpinë e një prej të burgosurve, kishte realizuar aty një akt imoral me gruan e të burgosurit dhe këtë ja kishte treguar më pas të burgosurit, i cili që në takimin e parë që pati me gruan, u nda…!
Dita e lirisë, që më çoi në burg
Edhe pse isha dënuar 20 vite burg, sistemi diktatorial komunist qe aq gënjeshtar, saqë dhe në vendimet e veta, bënte tjetër gjë! Ashtu siç potencova dhe më parë, nga listat që nxirrnin për lirim, vjen dita e madhe kur shoh emrin tim, Urim Elezi dhe ditën e lirimit. Sa më afër vinin ato ditë, aq më shumë ndjeja erën e lirisë, por nga ana tjetër isha më tepër se i sigurt që nuk do ja hidhja aq paq. E them këtë, sepse ashtu siç kishin bërë me të tjerët para meje në prag të lirimit, ashtu bënë edhe me mua.
Ato ditët e fundit, që mendoheshin të ishin të fundit për mua në burg e që në fakt nuk ishin, “bijtë e Nënës Parti”, nuk kishte ditë që kalonte që emrin tim mos e futnin për të njollosur emrin e shokëve të mi të burgut, qoftë për t’u dalë dëshmitarë në gjyq, qoftë për t’u bërë ndonjë nga ato të tyret. E dija që do ta paguaja dhe fati im qe që të zgjidhja çmimin më të lartë, sepse nuk merrja dot frymë në liri, nëse shokët e mi do vuanin brenda në burg nga liria ime. / Memorie.al
Pasi u njoh me raportin e Nikita Hrushovit në Kongresin e 20 të partisë bolshevike dhe sapo nisi “grindjet” me “sovjetikët e rinj”, Enver Hoxha në panik ia mbathi për në Pekin. Sebepi, pjesëmarrja në Kongresin e 8 të Partisë Komuniste kineze. Por e vërteta e shkuarjes në Kinë ishte se Enver Hoxha e ndjeu ashiqare kërcënimin e “sovjetikëve të rinj” për largim e tij nga pushteti. Mirëpo në ai në atë situatë kishte parë në “fundin e tunelit” pak dritë nga kinezët, të cilët kishin shfaqur ca divergjenca oshilacionuese ndaj sovjetikëve dhe si djallëzor që ishte, këto mendoi Enver Hoxha, duhet t’i shfrytëzonte në interesin e mbrojtjes së pushtetit të tij. Të kujtojmë se ishte fillimviti 1956. Situata politike në kampin komunist të lindjes nuk ishte e kthjelltë. Nikita Hrushovi sapo e kishte dënuar hapur “kultin e individit” të Stalinit, me të gjithë veprimtarinë e tij partiake e shtetërore. Një vit më parë, ai ishte pajtuar me Jugosllavinë dhe kërkonte rimiqësimin e Enver Hoxhës me të, gjë që Enver Hoxha nuk e bënte se do dilte zbuluar për veprimtarinë e tij armiqësore me regjimin e Titor. Të vetmin shpëtim e shikon nga Pekini, ndryshe do kishte mbaruar që atëherë. Në këtë situatë Enver Hoxha shkon në Kinë. Vizita e tij në Pekin, në fakt është lënë për dhjetëra vjet disi në hije. Arsyet, asnjëherë nuk janë komentuar e publikuar. Edhe foto e Enver Hoxhës me Mao Ce Dunin është botuar aq pak e rrallë sa ka lënë ndjesinë që të bësh pyetjen: A ka qenë ndonjëherë Enver Hoxha në Kinë dhe a është takuar ai me Mao Ce Dunin?!
STREHA E FUNDIT E ENVERIT
Ishte koha kur erërat nga Moska frynin të ftohta për Enver Hoxhën. Megjithatë, ai vetëm atë “vrime” kishte. “A vërtet do funksiononte, a vërtet do qëndronin kinezët përballë sovjetikëve, apo çdo gjë do të ishte një flluskë e madhe” propagandistike?! Enver Hoxhës i interesonte qëndrimi kinez, që edhe ai të qëndronte… Në Kinë, përveçse në Kongres, ai bëri vizita intensive nëpër qytete e provinca dhe kudo “peshonte” situatën. Se çfarë ishte politika e sovjetikëve të rinj, “ai” e kishte nuhatur, por se çdo të bënin kinezët, këtë duhet ta gjykonte mirë e mirë, ndaj çdo gjë varej nga kinezët, pasi Enver Hoxha nuk kishte këllqe. I kërcënuar nga presioni për ndryshime rrënjësore në politikë e në vijën e partisë, veçanërisht në drejtim të demokratizimit nën frymën e Kongresit të 20- të, Enver Hoxha u detyrua e u pozicionua menjëherë pro udhëheqësve komunistë të Kinës. Me vizitën në Kinë, e qarjen e halleve kokë më kokë me Mao Ce Dunin e Çu En Lain, problemi kryesor i Enver Hoxhës, mbajtja e pushtetit dhe mbrojtja e tij me çdo kusht e me çdo mjet, duket se mori një garanci. Në këto situata, kur sovjetikët jo vetëm nuk e mbronin pushtetin e tij, por sapo nisën edhe kërcënimet, ai e pa të udhës që paralelisht, hë për hë pa u prishur me BS, të ngrinte e të ndërtonte edhe një aleancë të re. Natyrisht, aleanca Tiranë-Pekin, nuk u realizua menjëherë, për pasojë edhe ndërprerja e marrëdhënieve me Bashkimin Sovjetik nuk ndodhi menjëherë, ndaj u konkludua se Enver Hoxha i dribloi situatat për pushtetin personal. Disa muaj më vonë, pas Kongresit të 20-të, pas vizitës në Kinë e marrëveshjeve të rëndësishme me Mao Ce Dunin, e pas Konferencës së Tiranës, më 22 tetor të vitit 1956, Enver Hoxha, thirri një plenum. Objeksioni ishte situata politike e brendshme dhe e jashtme dhe kryesisht vizita e fundit e tij jashtë shtetit, veçanërisht ajo në Kinë. Pasi foli tepër gjatë lidhur për marrëdhëniet me Jugosllavinë, Enver Hoxha në Plenum u ndal tek vizita disaditore që zhvilloi në Republikën Popullore të Kinës. Interesant ishte fakti se në takimin me Mao Ce Dunin, Enver Hoxhës i u desh t’i përshtatej në maksimumin e mundshëm përshtypjes së Maos për prishjen e marrëdhënieve me Jugosllavinë dhe për figurën e Stalinit. Lidhur me Jugosllavinë, – siç shkruhet në procesverbalin e takimit, – Mao Ce Duni i tha Enver Hoxhës se “fajin për këtë e kishte Informbyroja”. Pas prishjes që dukej sheshit se mund të vinte me Bashkimin Sovjetik, Enver Hoxhës i duhej me domosdo një tjetër “strehë”, e cila të siguronte vijimësinë e pushtetit. Në takim Enver Hoxha nuk hezitoi ta fal¸nderonte Mao Ce Dunin për ndihmat që Republika Popullore e Kinës kishte filluar të sillte në Shqipëri. Pas takimit e bisedave private me Maon, Enver Hoxha dhe delegacioni që ai drejtonte, patën një takim edhe me Kryeministrin e Kinës, Çu En Lai. Enver Hoxha, në fjalën e tij në plenum, e falënderoi Kryeministrin e Kinës si njeri jashtëzakonisht të thjeshtë dhe që kishte shprehur dëshirën e plotë për të vijuar e shtuar ndihmat ndaj Republikës Popullore të Shqipërisë, madje edhe për të zhvilluar një vizitë në Shqipëri. Çu En Lai, siç u tha Enver Hoxha anëtarëve të Komitetit Qendror, i kishte thënë se për çfarë ishte i interesuar dhe se si Kina mund ta ndihmonte më shumë Shqipërinë. Dhe Enver Hoxha i ishte përgjigjur se “për momentin heqja e triskëtimit ishte emergjente në Shqipëri”. Duke e mbyllur fjalimin e tij në mbledhjen e plenumit, Enver Hoxha u tha anëtarëve të Komitetit Qendror se “e falëndervova Kryeministrin kinez, ndërsa ai më ndërhyri menjëherë – dhe më tha se – nuk ishte nevoja ta falënderonim, pikë së pari sepse ndihma që iu kemi dhënë është një gjë fare e vogël”. Dhe vërtet ashtu rezultoi deklarimi i Çu En Lait, pasi pas vitit 1956, Enver Hoxhës me Kinën “i ndriti ylli” dhe për Shqipërinë vërshuan ndihmat kineze, kur normalisht nuk ishin ndërprerë edhe ato sovjetike.
PLANI PËR PUSHTIMIN E SHQIPËRISË
Sipas planit që kishin hartuar sovjetikët dhe që në vitet e fundit është bërë publik nga studiuesit e Arkivave Ruse, lidhej siç e kemi cilësuar më sipër, me planin e ofensivës ushtarake. Mirëpo situata për “sovjetikët e rinj” u bë e pa favorshme sepse konflikti me amerikanët, që ishte në kulmin e vet për shkak të Kubës, i ndryshoi përfundimisht prioritetet gjeopolitike. Për këtë dhe për frikën sovjetike lidhur me reperkusionin e daljes në publik të atyre planeve, ka folur e deduksionuar edhe publicisti gjerman Harry Hamm.
Është fakt se pas vitit 1956 lidhjet midis Tiranës dhe Moskës nisën dobësimin. Nuk pati më vizita të nivelit të lartë, vetëm ajo e vitit 1959 e Nikita Hrushovi, që erdhi në Shqipëri “për ta arrestuar” Enver Hoxhën. E kemi shpjeguar më sipër qëllimin kryesor të vizitës së tejzgjatur të Nikita Hrushovit në Shqipëri, por mbetet edhe ushtarakja. Gjithsesi, kjo periudhë kaloi shpejt. Enver Hoxha për interesat e veta, sepse “kursi i ri” i Nikita Hrushovit kërkonte “likuidimin” e tij, shtoi flirtin me kinezët, duke e ndierë se me ndërrimin e partnerit, do të kishte më tepër përfitim. Nga ana tjetër, nuk vonoi edhe “ndëshkimi” sovjetik. Mallrat nga Bashkimi Sovjetik nisën të vinin me vonesë dhe jo të plota si dhe u refuzuan kërkesat e reja shqiptare. Në fakt, Shqipëria me Bashkimin Sovjetik, kishte prekur mirësira jo të pakta, veçanërisht në arsimimin e specialistëve të niveleve të larta. Kishin ardhur ndihma dhe ishin lëshuar shumë kredi. Paketa më e madhe e marrëveshjeve tregtare dhe ekonomike mes Bashkimit Sovjetik dhe Shqipërisë, nënshkruhet në prill të vitit 1957. E ndërsa hidhet ky karrem i majme mosmarrëveshjet e Enver Hoxhës që i cenonin atij pushtetin personal, që gradualisht u rritën ndaj Hrushovit dhe që çuan që pas Mbledhjes së Moskës, udhëheqja sovjetike i kaloi mosmarrëveshjet politike në sferën e marrëdhënieve ndërshtetërore dhe u shkua deri në zgjidhjen edhe të lidhjeve ushtarake. Në librin e tij “Shqipëria dhe prishja sovjeto – kineze” Uilliam Griffith hedh tezën se vizita e Hrushovit në Tiranë në 1959-ën ishte edhe një tentativë finale, por e pasuksesshme për të paralajmëruar e penguar Enver Hoxhën për aleancën e tij me Mao Ce Dunin kundër Bashkimit Sovjetik.
Aq përmasa morën mosmarrëveshjet e Enver Hoxhës me Nikita Hrushovin sa në mars të vitit 1961, Presidiumi i KQ të Partisë Komuniste të Bashkimit Sovjetik vendosi likuidimin e Bazës së Vlorës. Paralelisht me këto brutalitete, megjithatë kemi ende përpjekjet e Hrushovit për t’i zgjidhur mosmarrëveshjet me dialog, por ky rezultoi i pasuksesshëm me Enver Hoxhën dhe ua la vendin përsëri kërcënimeve e shantazhit. Në mesin e vitit 1961, në Moskë u përpunua edhe plani i zgjedhjes forcërisht të “problemit shqiptar”, që parashikonte përmbysjen e Enver Hoxhës. Kjo përmbysje siç thonë dokumentet ruse do të bëhej jo vetëm nga jashtë, por edhe me ndihmën e komunistëve shqiptarë “besnikë të idealeve socialiste dhe drejtimit të tyre nga Bashkimi Sovjetik e vendet pjesëmarrëse në Traktatin e Varshavës”. Sipas dr. Okorokovit, “çlirimi i Shqipërisë” ishte planifikuar të realizohej jo më vonë se 1 shtatori i vitit 1962, por acarimi i marrëdhënieve sovjeto-amerikane për shkak të Kubës (Kriza e Karaibeve) nuk lejoi realizimin e planit. Duke përfituar nga kjo, Enver Hoxha mori masa parandaluese. 7) Kur Shqipëria ishte rreshtuar plotësisht krah Kinës komuniste, Hrushovi kishte mbetur i habitur dhe i revoltuar me veten se përse e kishte toleruar aq gjatë Enver Hoxhën, pasi sipas tij ai e kishte në dorë që ta eliminonte atë që në vitin 1957.
NDIHMAT KINEZE
Pranvera e vitit 1962 ishte tepër rezultative për Enver Hoxhën lidhur me ndihmat kineze. Pas disa takimeve u arrit marrëveshja me Kinën për ndihmë të gjithanshme ndaj Shqipërisë. Ishte një akordim, që kishte filluar që në kohën e Bashkimit Sovjetik, por me që ky ndërpreu çdo gjë, atëherë Kina ndërhyri me akordime të fuqishme. Vërshuan këshilltarë ushtarakë kinezë, armatimet e municionet dhe shumë ndihma ekonomike. Në një kohë të shkurtër nisën të ndërtoheshin në Shqipëri, uzina e kombinate dhe vepra të mëdha ushtarake deri edhe vendstrehime nëntokësore e mbitokësore aq sa në vitin 1968 ato u bënë mbisunduese dhe përfshinë gjithë territorin shqiptar. Këto ishin kryesisht në planin ekonomik e ushtarak, ndërsa në planin politik e partiak vetë Enver Hoxha direkt nisi dhe bëri spastrime të mëdha në radhët e partisë, e në të njëjtën kohë edhe në aparatin shtetëror, njëlloj si në kohën e prishjes së largët me jugosllavët. Si rezultat i këtyre, në vitet 1960-1962 ai rinovoi, e 70 për qind të gjithë përbërjen e Komitetit Qendror si dhe shumë ministrive e drejtorive qendrore. Këto masa “kuruese” e parandaluese, Enver Hoxha sipas mendjes së tij i bëri për “shëndoshjen” e partisë dhe të shtetit nga “infeksioni” sovjetik. Edhe sovjetikët ndonëse tashmë të divorcuar me Enver Hoxhën, nuk hiqnin që nuk hiqnin dorë nga synimi për Shqipërinë, për pozicionin e saj strategjik në Adriatik e Mesdhe, ndaj në verën e vitit 1962 ata iu rikthyen edhe një herë “çështjes shqiptare” për destabilizim, tashmë jo direkt, por indirekt edhe me rolin kryesor të planit për “destabilizimin” e vendit, të cilin ia dhanë liderit jugosllav Josif Broz Tito. Në Moskë bënin llogari se aleanca shqiptaro-kineze dhe politika antijugosllave e propaganda e Tiranës, do ta vinin Beogradin në aleancë të ngushtë me Bashkimin Sovjetik me synimin për destabilizimin e regjimit të Enver Hoxhës, gjithnjë sipas planit që kishin hartuar sovjetikët dhe që në vitet e fundit është bërë publik nga studiuesit e arkivave të sotme ruse. Ishte vizita e parë dhe e fundit e Enver Hoxhës në Kinë, ajo që i dha, falë Mao Ce Dunit, ndihma të konsiderueshme ekomomike e ushtarake, me të cilat Enver Hoxha për të keqen e Shqipërisë, shpëtoi veten dhe pushtetin.
Autori, Drejtor Ekzekutiv Instituti i Sigurisë dhe Mbrojtjes
Komentet