Në tri komunat veriore të vendit, Zveçan, Leposaviq dhe Zubin Potok, ku serbët po protestojnë për të gjashtën ditë kundër prezencës së Policisë së Kosovës dhe kryetarëve shqiptarë të këtyre komunave, nata ka kaluar e qetë.

Të punësuarit në Komunën e Zveçanit, të cilët prej ditës së djeshme po nënshkruhen  në listat e evidencës para gjemborëve të KFOR-it për prezencën e tyre në punë,  kanë filluar të arrijnë.

Pjesëtarë të KFOR-it dhe të Policisë së Kosovës të cilët po kujdesen për ruajtjen e rendit, po vazhdojnë të qëndrojnë pranë dhe brenda ndërtesës së kësaj komune.

Aktualisht situata në Zveçan, por edhe në komunat tjera veriore në përgjithësi është e qetë, ndërsa numri i protestuesve është simbolik.

Situata në këto komuna është tensionuar të premten e 26 majit kur kryetarët e betuar u detyruan të futën në zyrat e tyre të punës nën asistencën e Policisë së Kosovës.

Si pasojë e protestave të dhunshme, janë plagosur gjashtë policë të Kosovës dhe  30 ushtarë të KFOR-it, ndërkohë që serbët kanë sulmuar edhe Policinë e Kosovës dhe gazetarët.

Shtetet e Bashkuara kanë kritikuar Kosovën për përshkallëzimin e tensioneve me Serbinë, derisa anuluan edhe pjesëmarrjen e vendit në një stërvitje ushtarake të NATO-s “Defender 23”, pasi Prishtina refuzoi t’i tërheqë kryetarët e komunave dhe forcat e saj policore nga veriu i vendit.

Ndërsa një sinjal për tejkalim të situatës u pa tek të enjten, kur ambasadori amerikan Jeffrey Hovenier, tha se me kryeministrin Albin Kurti kishin një takim produktiv dhe se kishin biseduar për marrëveshjen bazë me Serbinë.

Në anën tjetër kreu i ekzekutivit tha se janë të angazhuar për qetësimin e situatës në veri  të vendit. syri.net

Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelenskiy tha të enjten se vendi i tij ka nevojë që NATO-ja t’i bëjë një “ftesë të qartë” për anëtarësim në takimin e nivelit të lartë të aleancës në Vilnius. Presidenti Zelenskiy ka kërkuar vazhdimisht përshpejtimin e anëtarësimit të vendit të tij në aleancën ushtarake, por megjithëse ka shprehur mbështetjen për një gjë të tillë, Sekretari i Përgjithshëm Jens Stoltenberg tha se kjo çështje nuk është në rendin e ditës, ndërsa lufta po vazhdon.

Presidenti Zelenskiy tha në takimin e nivelit të lartë të Komunitetit Politik evropian në Moldavi se çdo vend evropian që kufizohet me Rusinë dhe që nuk do që Rusia t’i shpërbëjë, “duhet të jetë anëtar me të drejta të plota i BE-së dhe NATO-s”.

Në Oslo ku po mbahet një takim i ministrave të jashtëm të NATO-s, Sekretari i Përgjithshëm, Jens Stoltenberg shprehu mbështetjen për anëtarësimin e Ukrainës.

“Të gjithë aleatët bien dakord që Ukraina do të bëhet anëtare e aleancës dhe se u takon aleatëve të NATO-s dhe Ukrainës të vendosin se kur Ukraina do të bëhet anëtare. Nuk i takon Moskës të vendosë veto kundër zgjerimit të NATO-s”, tha ai.

Por zoti Stoltenberg është shprehur se anëtarësimi i Ukrainës në NATO “nuk është në rendin e ditës” ndërsa lufta vazhdon.

Ai tha të enjten se “çështja më urgjente dhe më e rëndësishme tani është që Ukraina të fitojë si një vend sovran dhe i pavarur”.

I pyetur për sulmet në territorin rus që i atribuohen Ukrainës, zoti Stoltenberg tha se Ukraina u sulmua nga Rusia dhe ka të drejtë të mbrohet.

Ai tha se presidenti rus Vladimir Putin mund ta ndalojë luftën në çdo kohë dhe se ata që janë përgjegjës për krimet lufte në Ukrainë duhet të mbajnë përgjegjësi.

Takimi në Oslo mbahet përpara takimit të udhëheqësve të NATO-s muajin e ardhshëm në Lituani, të cilit iu referua presidenti Zelenskiy.

Zoti Stoltenberg tha se pret që në takim, aleatët të bien dakord për një angazhim afatgjatë për të mbështetur Ukrainën.

Ai tha se Ukraina duhet të ketë aftësitë dhe forcën për të mbrojtur veten dhe për të frenuar çdo agresion nga Rusia.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, vlerësoi në Oslo atë që ai e quajti “unitetin e jashtëzakonshëm” të NATO-s në përgjigje të Rusisë.

“Ka qenë një nga arsyet kryesore të suksesit të Ukrainës në zmbrapsjen e agresionit rus. E kemi thënë që ditën e parë se çfarë do të bënim për të mbështetur Ukrainën, për të ushtruar presion ndaj Rusisë dhe në drejtim të forcimit të Aleancës sonë. Ne kemi bërë atë që kemi premtuar dhe do të vazhdojmë ta bëjmë një gjë të tillë”, tha ai.

Zoti Stoltenberg kishte thënë se shpresonte që aleatët e NATO-s të miratonin kërkesën e Suedisë për t’u bashkuar me aleancën përpara takimit të korrikut.

Por deri tani Hungaria dhe Turqia nuk e kanë dhënë miratimin e tyre. Shefi i NATO-s tha të enjten se do të shkojë së shpejti në Ankara për të vazhduar diskutimin për këtë çështje me udhëheqësit e vendit.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, është deklaruar të enjten rreth situatës në komunat veriore.

Sipas tij, bandat kriminale ose duhet të largohen për në Serbi, ose Kosova do t’i çojë në burg.

Ai tha se “sot ndodhemi në një situatë të vështirë për shkak të grupeve të armatosura të cilat shtiren si protestues, e në fakt janë banda kriminale në veriun e Kosovës”.

Kurti tha se prej tyre, “duhet të çlirohet edhe republika jonë edhe komuniteti serb”. Për këtë, ai tha se e kanë përkrahjen e ShBA-së.

“Unë natyrisht që mund ta paramendojë zvogëlimin e policisë së Kosovës në ndërtesat e komunave atëherë kur do të largohen këto banda kriminale të nacionalizmit e shoviznimit të djathtë ekstrem, që e adhurojnë Millosheviqin e Putinin”, tha ai para gazetarëve të enjten, transmeton Syri.net Kosova

“Ata ose le të shkojnë në Serbi ose t’i çojmë në burg. Nuk ka mundësi që mos t’i mbrojmë asetet e Kosovës nga banda të tilla. Kur ato të largohen ose mbyllen ne e zvogëlojmë”.

Mes tjerash, shefi i qeverisë tha se kryetarët e komunave veriore janë kryetarë legal të cilët kanë legjitimitet ndonëse jo të plotë dhe normal “për shkak të trysnisë që serbët t’i bojkotojnë zgjedhjet”.

Trysnia, siç tha Kurti, la qenë me kërcënime e shantazhe. Vendi i tyre punës duhet të jetë në ndërtesën publike, tha Kurti. “Sepse ndërtesa publike është e republikës. Ka gjendje të jashtëzakonshme sikur koha me pandeminë që edhe ne nuk kemi qenë në vendet e punës, mirëpo vendi i punës është në atë ndërtesë dhe unë besoj që është mirë që të gjithë të jenë atje”.

“Është kryetari ai që ka marrë votat e qytetarëve, dhe ata i marrin vendimet për të cilat gjykojnë kryetarët”, tha kryeministri.

“Jam i bindur që kemi bërë krejt që kemi mundur. I kemi shtyrë zgjedhjet, së dyti i kemi mbajtur zgjedhjet dhe ato janë konsideruar legjitime dhe të drejta nga ndërkombëtarët, që të gjithë e kanë pranuar rezultatin e zgjedhjeve, së katërti e kemi pranuar të mos ketë triumfalizimi e feste për ato fitore”, u shpreh ai

“Edhe ceremonitë e betimit të zhvillohen në ndërtesa publike. Ministria e Financave i paguan njerëzit për punën që bëjnë. Struktura paralele ka Serbia, unë besoj gjithnjë e më të pafuqishme. Ne nuk mund të krijojmë struktura paralele jashtë objekteve zyrtare. Kur kanë hyrë në ato zyra, zyrat kanë qenë të braktisura, përveç që kandidatët e braktisën zgjedhjet, i braktisën edhe ndërtesat. Ata mbajnë përgjegjësi për gjendjen e krijuar. Jo ne që duam të punojmë e marrim pjesë në zgjedhje”.

Krejt në fund, kryeqeveritati u shpreh se beson që kryetarët e komunave duhet të jenë në ndërtesat dhe zyrat e kryetarëve të komunave.

“Kemi nevojë për normalitet, republikë, demokraci, për komunë në funksion të qytetarëve”. syri.net

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, u bëri thirrje të enjten Kosovës dhe Serbisë të marrin hapa të menjëhershëm për uljen e tensioneve, duke paralajmëruar se situata aktuale pengon proceset e integrimit euroatlantik të të dyja vendeve.

Në një konferencë pas takimit të ministrave të jashtëm të vendeve anëtare të NATO-s në Oslo, Sekretari Blinken tha se “shumë aleatë shprehën shqetësimin për tensionet në veri të Kosovës pasi kryetarët shqiptarë morën detyrën në zonat me shumicë serbe të Kosovës veriore pas zgjedhjeve të prillit në të cilat serbët refuzuan të merrnin pjesë”.

Shtetet e Bashkuara thanë gjatë javës se Kosova do të përballet me pasoja për shkak të veprimeve të saj dhe refuzimit të këshillave amerikane kundër veprimeve në veri. Ato i bënë thirrje Serbisë të ulë shkallën e gatishmërisë ushtarake dhe t’u bëjë thirrje banorëve serbë të Kosovës të mos kundërshtojnë KFOR-in dhe të mos kryejnë veprime të dhunshme.

NATO-ja vendosi të rrisë praninë ushtarake në Kosovë pasi 30 paqeruajtës të KFOR-it dhe 52 protestues serbë u plagosën në përplasjet e së hënës në veri të Kosovës.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se aleanca është e gatshme të dërgojë më shumë trupa në Kosovë për të parandaluar dhunën duke theksuar se tashmë 700 trupat e parë janë në rrugë e sipër.

“Por sigurisht kjo nuk do të thotë se ne po heqim dorë nga një zgjidhje politike. Mesazhi ynë si për Beogradin ashtu edhe për Prishtinën është se ata duhet të angazhohen me mirëbesim në dialogun e lehtësuar nga Bashkimi Evropian si rruga e vetme drejt paqes”, tha sekretari Stoltenberg.

Duke e dënuar dhunën kundër trupave të NATO-s si “krejtësisht të papranueshme”, sekretari Stoltenberg tha të enjten në Oslo se “NATO-ja do të mbetet syçelë. Ne do të jemi atje për të siguruar një mjedis të sigurt, si dhe për të ulur tensionet”.

Shefi i politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell, bëri thirrje të enjten se për shtensionimin e situatës.

“Ne duhet të ngulim këmbë se dhuna nuk është rruga e duhur, dhuna duhet të ndëshkohet dhe kryesit e kësaj dhune duhet të vihen para drejtësisë. Të gjithë duhet të shmangin çdo formë të përshkallëzimit dhe lëvizjet e pa bashkërenduara”, tha ai në fillim të takimit të nivelit të lartë të Komunitetit Politik Evropian në Kishinau të Moldavisë.

Tensionet në veri të Kosovës mbeten të larta dhe protestuesit serbë sërish të enjten janë mbledhur për të kërkuar largimin nga ndërtesat e komunave të kryetarëve shqiptarë që dolën nga zgjedhjet e 23 prillit, që u bojkotuan nga serbët si dhe largimin e njësive të posaçme të policisë që shoqëruan kryetarët në vendet e tyre të punës.

Veprimi i autoriteteve të Kosovës nxiti kritika të rrepta nga Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tjerë perëndimorë, të cilët kërkuan që kryetarët e komunave të punojnë në zyra të tjera dhe njësitë e posaçme të policisë të largohen nga ndërtesat e komunave.

Kryeministri i Kosovës Albin Kurti, tha të mërkurën se nuk do t’i largojë kryetarët e komunave veriore nga zyrat e tyre, por la të hapur mundësinë për zgjedhje të reja në zonë.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, tha të enjten se presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, duhet t’i jap fund mbështetjes për “bandat kriminale” në veri të Kosovës.

“Situata është e tensionuar, por ne duhet të sigurohemi që e rivendosim sundimin e ligjit në Kosovë, dhe të kuptojmë se kërcënimi vjen nga mohimi që i bën Serbia ekzistencës së Kosovës si shtet sovran“, tha presidentja Osmani e cila ndodhet në Moldavi për takimin e Komunitetit Politik Evropian.

Para fillimit të takimit presidenti serb Aleksandar Vuçiçq u bëri thirrje autoriteteve të Kosovës që të tërheqin ata që ai i quajti “kryetarë të pretenduar të komunave”. Një hap i tillë, tha ai, do të ishte “lëvizja më e fuqishme” që mund të zgjidhte krizën.

Ligjvënësit në SHBA kanë shprehur mbështetje për krijimin e një tribunali ndërkombëtar të ndarë nga Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC) për të gjykuar krimet e agresionit që kanë ndodhur gjatë luftës në Ukrainë.

Si presidenti francez Macron, ashtu edhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky së fundmi kanë bërë thirrje për krijimin e një tribunali të tillë të pavarur ndërkombëtar.

Senatorët amerikanë dhe diplomatja e lartë amerikane për drejtësinë penale globale, Beth Van Schaack, diskutuan përpjekjet aktuale të SHBA për ta bërë gjykatën realitet në mënyrë që Rusia të mbahet përgjegjëse për krimet dhe agresionin ndaj Ukrainës.

Ky diskutim u mbajt gjatë një seance dëgjimore të Komisionit për Marrëdhëniet me Jashtë të Senatit, më 31 maj.

Gjykata eventuale, do të merrej me krimet e agresionit dhe jo krimet kundër njerëzimit që aktualisht ndiqen penalisht nga ICC.

Van Schaack theksoi ndikimin e madh që do të kishte kjo gjykatë, duke deklaruar se këto përpjekje do të çonin në “gjyqin më të rëndësishëm në histori që nga Nuremburgu”, një referencë për gjyqet e krimeve të luftës të mbajtura pas Luftës së Dytë Botërore, që rezultoi me dënime për shumë kriminelë nazistë të luftës.

Van Schaack detajoi gjithashtu implikimet ndërkombëtare, duke thënë se një gjykatë ndërkombëtare për krimet e agresionit ka të ngjarë të implikojë Bjellorusinë për ndihmën në aktet e agresionit rus. Për më tepër, duke i parë në mënyrë specifike krimet e agresionit, diplomatja tha se gjykata mund të ndjekë penalisht agresionin rus që nga aneksimi i paligjshëm i Krimesë në vitin 2014.

Departamenti amerikan i Shtetit shpreson gjithashtu se krijimi i një gjykate kundër agresionit do të dërgonte një mesazh ndërkombëtar kundër “shkeljeve të ngjashme flagrante të sovranitetit shtetëror”, tha Van Schaack.

Për shkak se propozimi aktual bazohet në gjykatat ukrainase, komiteti ra dakord se do të duhej të kishte një mbikëqyrje të konsiderueshme dhe asistencë kapacitetesh nga partnerët ndërkombëtarë.

Të gjithë anëtarët e komitetit pohuan përkushtimin e tyre ndaj llogaridhënies ruse, me një senator që tha se “mosndëshkimi nuk është një opsion”.

Stipe Mesiç, ish-presidenti i Kroacisë, i njohur për mbështetjen e madhe ndaj Kosovës ka folur për situatën e tensionuar në Veri të Kosovës.

Mesiç ka thënë se, ai person që mendon se Kosova mund të kthehet me luftë, ai është një person i humbur.

Këto deklarata Mesiç i ka bërë në panel diskutimi në Forumin Energjetik të Maqedonisë ku merrte pjese edhe presidenti i Maqedonisë së Veriut, Stevo Pendarovski,  Mesiç përshëndeti mbajtjen e forumit, duke uruar që porositë e rëndësishme që vijnë nga ky forumi do të dëgjohen nga ata që marrin vendime.

Ai tha se bota ka ndryshuar shumë nga fundi i luftës së dytë botërore, duke theksuar se bota është multilaterale dhe se më nuk ka hegjemoni. Mesiç theksoi se për këtë, shtetet e vogla duhet bashkëpunojnë mes vete dhe në këtë mënyrë, të bashkuar, të bashkëpunojnë me “lojtarët e mëdhenj”.

Duke folur për Ballkanin, ai tha se vendet e rajonit kanë shumë interesa të përbashkëta, por theksoi se duhet kuptuar dhe pranuar mëvetësia e shteteve pas shpërbërjes së Jugosllavisë.

“Disa akoma nuk e kuptojnë këtë. Problemi para së gjithash është në Serbi, kur është në pyetje Kosova. Është shumë e vështirë nëse zhvilloni një politikë ku e keni të kthyer vetëm pasqyrën e pasme, të drejtuar nga historia. Dhe ne jemi në situatë që kemi shumë histori për metër katror. Kjo është diçka që na pengon sepse ne shikojmë vetëm prapa, kështu që kjo politikë ndaj Kosovës është një politikë totalisht e humbur. Nëse dikush mendon se Kosova mund të kthehet me luftë, ai është një i humbur. Është një i humbur që e gjen veten në politikë dhe që mendon se Kosova mund të kthehet ushtarakisht. Nuk mundet, kjo mundësi thjesht nuk ekziston”, tha Mesiç.

Më tej, Mesiç tha se duhet gjetur zgjidhje për problemet përmes bisedimeve, duke respektuar institucionet zyrtare dhe duke njohur realitetet e reja. Nga ana tjetër, presidenti Pendarovski u shpreh se çështjet energjetike gjithmonë kanë qenë sfida dhe se këto vetëm se janë intensifikuar nga lufta në Ukrainë.

Edhe Pendarovski theksoi nevojën e bashkëpunimit më të ngushtë midis shteteve të rajonit, duke theksuar se asnjëra prej tyre nuk e ka fuqinë që e vetme të bëjë ndryshime në planin global.

“Për çfarëdo pengese, problemi apo sfidë në botë, vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të anëtarësohen në organizata më të gjera, mbi të gjitha e kam fjalën në Bashkimin Evropian, sepse në mënyrë të pavarur, vetëm me burimet e tyre të brendshme, nuk mund ta zgjidhin këtë lloj të problemeve”, tha Pendarovski.

Duke folur për eurointegrimet, Pendarovski tha se dekada më parë, para luftës në Ukrainë, BE-ja humbi interesin për integrimin e Ballkanit Perëndimor në strukturat e saja. Ai bëri thirrje për veprim më urgjent nga institucionet e Brukselit, duke rikujtuar se mbështetja për anëtarësimin në BE është në rënie në të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor, e sidomos në Maqedoninë e Veriut. syri.net