Gazetari sportiv Besnik Dizdari i ka kushtuar nje speciale 80 vjetorit te Lojerave Olimpike. Pas pjeses se pare ku ai shkruante per faktin qe flaka olimpike kaloi ne 1936 prane kufirit me Shqiperine, sot del ne skene edhe nje fakt shume interesant.
Ne vitin 1936 kur u organizuan Lojerat Olimpike te Berlinit, ministr i Arsimit i Qeverise se Ahmet Zogut, dr. Nush Bushati zhvilloi nje takim 40 minuta me Hitlerin.
“ERRATA CORRIGE” SENSACIONALE MBAS MESNATE
Jam munduar gjithmonë të zbatoj një mënyrë gazetarie të vjetër, që thotë se mbasi e ke përfunduar një shkrim, nëse koha ta lejon, lene “të pushojë” paksa. Dhe shko e pij një kafe ose bëj diçka tjetër dhe vetëm mbas kësaj ndërprerje ktheju te shkrimi, lexoje dhe do të çuditesh se disa gjëra që ke shkruar qoftë dhe para një ore, papritmas nuk do të pëlqejnë. Madje, mund të ndodhë që të habitesh se si ajo që të kishte pëlqyer aq fort para një ore, tash nuk të pëlqen më! Ky lloj redaktimi personal mua më ka dalë i një arritjeje të madhe.
Kështu, pjesën e dytë të këtij Dossier-i unë e lashë me pushue shumë orë. Kryeredaktori Robert Rakipllari heshti, edhe pse kishte ndër duar vetëm pjesën e parë të shkrimit që u botua dje… Dhe të shtunën në mbrëmje, ndërsa po admiroja interpretimin historik të kampiones olimpike Majlinda Këlmendi të Republikës së Kosovës, në të ndërmjeme m’u tek të shfletoja koleksionin e shkëlqyeshëm historiko-olimpik të dy gazetave më të mëdha sportive të botës, “L’Equipe” të Francës” dhe të “La Gazzetta dello Sport” të Italisë.
Janë dy botime disavëllimshme, të cilat kur i kam blerë më kanë pasë kushtuar tejet. E, këto janë sakrificat e padhimbshme të asaj kategorie gazetarësh që e ndjenë fort profesionin e tyre. Duke i shfletuar vetvetiu më mbetëm sytë te foto e Hitlerit në Olimpiadën e Berlinit. Dhe ec e gjeje se si më tha mendja që në këtë mesnatë të kërkoj foto të tjera nga Olimpiada e Berlinit në internet.
Doemos që ishin të mbarim… Dhe mu në këtë çast, ndërsa shihja për të disatën herë te “RTK” e Kosovës Majlindën në podiumin olimpik me lot në sy, teksa i gëzohej medaljes parë olimpike të një shteti shqiptar në krejt historinë e përbotshme, që në këtë rast nuk është Republika e Shqipërisë, por Republika e Kosovës, papritmas zbuloj sensacionin. Atë që po e quaj një ndër sensacionet më të mëdha që një “errata corrige” (“ndreqje gabimi” ) mund të bëjë.
Gjithçka ishte e shkruar shumë shkurt: “Nuk është e vërtetë që Hitleri e ka injoruar Owens-in apo që ka braktisë tribunën kur ai merrte medaljet në Berlin 1936”, siç shkrova edhe unë në pjesën e parë të këtij Dossier-i! Nuk po u besoja syve për këtë përgënjeshtrim të bujshëm që shfaqej mbas 80 vjetëve. Fakti vinte prej autobiografisë së Owensit “The Jese Owens Story”. Paska shkruar fjalë për fjalë vetë Owens-i: “Mbasi zbrita nga podi i fitimtarit, kalova pranë tribunës së nderit për t’u futur në gardërobën e nëntribunës. Kancelari gjerman po më fiksonte, u ngrit dhe më përshëndeti me dorë. Unë veprova po ashtu, duke ia kthyer përshëndetjen.
Mendoj se gazetarët kanë mbajtur një qëndrim të një shije të keqe, duke shpikur një armiqësi që nuk ka ekzistuar kurrë”. Një përmbysje e historisë! E kjo nuk bëhet për të shpëtuar figurën e Hitlerit, që s’ka histori që e shpëton. Kjo “errata corrige” që bën vetë Owens-i bëhet vetëm për hir të së vërtetës. E bota e informacionit, “e udhëhequr” në plot 80 vjet pa ia nda prej historianëve “kryefortë”, vazhdon të thotë të kundërtën edhe sot.
Ndërkaq, befasia tjetër vjen prej numrit të së dielës të së përditshmes së madhe “Marca” të Spanjës. Ajo kishte gjetë një mënyrë krejt origjinale për të bërë këtë “errata corrige”. Kishte botuar një foto të montuar, ku tregon se si Owens-i dhe Hitleri gëzonin së bashku njëri-tjetrin te pedena e kërcimit së gjati. Po e botojmë bashkëngjitur Dossier-it tonë që vjen ndryshon kë- sisoj, deri “disa çaste” para botimit. E nuk mund të harrojmë ndërkaq, se ka për fat ka edhe një të vërtetë tjetër.
Asokohe, në 1936, Presidenti amerikan, Franklin Roosevelt, i zënë tejet me fushatën e zgjedhjeve presidenciale, e anuloi pritjen për Owens-in që ishte parashikuar të bëhej në Shtëpinë e Bardhë. Owens-i ishte anëtar i Partisë Republikane dhe bënte fushatë për kundërshtarin e Roosevelt-it, kandidatin Alf Landon. Ndreqja historike e figurës së katër herë Kampionit Olimpik të Berlinit do të bëhej vetëm mbas 19 vjetëve, në 1955 nga Presidenti amerikan, Dwight Eisenhower, i cili e emëroOwens-in “Ambasador të Sporteve”! Edhe kështu u rishkruaka historia…
“AUDIENCA ME KANCELARIN HITLER” DHE MINISTRI DR.NUSH BUSHATI …
Siç po veprojmë edhe ne në këtë Dossier-in tonë, teksa vazhdojmë aventurën “shqiptare” të Berlinit 1936… Dhe po nëntitulloj ashtu siç ka përcaktuar shtypi shqiptar i kohës: “Audienca me kancelarin Hitler”! Ndodhi pra, që tre shqiptarët, të cilët për herë të parë përfaqësonin Shqipërinë në një Olimpiadë, të jenë në “Olympia Stadion”: dr.Nush Bushati, prof.Gaqo Gogo dhe kryeredaktori i “Sportit Shqiptar”, Anton Mazreku. Për fatin e tyre ata janë në tribunë pa përshëndetur asnjë sportist të tyrin.
Ajo që në editorialin e tij të famshëm të vitit 1936 Anton Mazreku do ta titullonte: “Mësimi i mosvalëvitjes së flamurit tonë në Olympiadën e Berlinit”. Po Shqipëria gjithsesi ishte aty… Madje, përmes një ngjarjeje krejt të jashtëzakonshme, që simbas kërkimeve tona i përket datës 9 ose 10 gusht 1936, në ditë kulminante të zhvillimit të Olimpiadës. Adolf Hitler, Kancelari i Gjermanisë, ka pritur në selinë e tij në Berlin, dr.Nush Bushatin, ministër i Arsimit të Mbretërisë Shqiptare dhe kryetar i organizatës sportive kombëtare të Shqipërisë “Vllaznia Shqiptare”.
Megjithatë, ende nuk kam arritur të di nëse Hitleri i ka pritur të gjithë kryetarët e delegacioneve olimpike të 49 shteteve pjesëmarrëse. Por është e pamundur që Hitleri me autoritetin e tij, me marrëdhëniet dyzuese, komplekse, të brishta e të fuqishme politike që mbarështronte në këtë periudhë me botën, të ketë pritur në audiencë kryetarët e delegacioneve.
Dihet ndërkaq se në Olimpiadën e Berlinit kanë qenë të pranishëm autoritete shumë më të larta se dr.Nush Bushati i Shqipërisë, të tillë si Mbreti i Bullgarisë, Princi Trashëgimtar i Italisë, Princi Trashëgimtar i Suedisë, të cilët Hitleri mund t’i ketë pritur. Por nuk përjashtohet fakti që dr.Bushati të ketë qenë i vetmi ministër i Arsimit i një shteti europian i pranishëm në Olimpiadë, sepse vetëm Shqipëria kishte organizimin e saj unikal, ku ministri i Arsimit ishte dhe kryetar i organizatës sportive kombëtare, pra edhe drejtuesi i mirëfilltë i lëvizjes sportive në vend.
E, për dr.Nush Bushatin, më shumë se njohuritë sportive, rëndonin pozitat politike, sidomos të një Musa Juke, që i kishte drejtuar sportet në Shqipëri duke qenë ministër i Brendshëm apo dhe të Faik Shatkut, ndërkohë që me dr.Mirash Ivanajn dhe dr.Nush Bushatin, tashmâ gjithçka përshtatej më në logjikë me një kulturë tjetër, si të thuash arsimore e sportive bashkë.
Pllakati i Olimpiadës së Berlinit 1936
Dr.Nush Bushati kishte lindur në Shkodër në 1896 dhe ishte bir i Gaspër Bushatit, i njohur edhe përmes një veprimtarie tregtare, ndërsa nga nëna i përkiste familjes tjetër të mirënjohur Naraçi. Shkon për studime në Vjenë për Drejtësi, por ka një pasion të madh, teatrin. Për këtë ndjek mësimet e regjisorit të famshëm, Max Goldman Reinhardt (1873-1943), njeriu që formoi Aleksandër Moisiun. Dr.Nush Bushati arrin të luajë deri në Berlin në “National Theatre at Neustrelitz” si dhe në “Insbbruck Theatre”, pa u shkëputur nga kurset e profesor Reinhardtit në Vjenë, po dhe nga veprimtaritë e tij të shumanshme politiko-shtetërore.
Mëson aktrimin, por dhe specializohet si një regjisor, çka e ushtron pak në 1929-30. Më parë, në 1922 në Vjenë, dr. Nush Bushati mbaron Drejtësinë, martohet me zonjushën Hansi Zdeborsky dhe papritmas më 1930 rikthehet në Shqipëri! Dr.Ing. Kurt Bushati, sot 80-vjeçar, një personalitet i shquar i industrisë së naftës në Austri, është i biri i tij. Deri në këtë 1936, dr.Nush Bushati duhet të ketë jetuar ndoshta gati 15 vjet në Austri, sepse këtu ai mbaron edhe shkollën e mesme.
Djalë i ri, po kaq befasisht dhe shpejt, ai ka një jetë të rëndësishme në politikën kombëtare që peshon tejet, madje qysh në 1922-23, kur 26-27 vjeç emërohet përfaqësues i Shqipërisë në Arkivin Austriak të Ministrisë së Jashtme të Austrisë. Synimi ishte që të hulumtohej në arkivin e famshëm perandorak austro-hungarez për dokumente që i përkisnin historisë së Shqipërisë. Dhe mandej një jetë tejet interesante midis specializimit studimor, por me sa duket, edhe të përkushtimit të teatrit. Dhe ja fakti mjaft i rëndësishëm që për çudi, i përket vitit 1923.
Ai zgjidhet deputet i Shkodrës, me siguri duke qenë në Vjenë, në ato që njihen si zgjedhjet e Kuvendit Kushtetues. Është deputet i Qytetit të Veriut së bashku me figura të mëdha: Ambroz Marlaskaj, Hafiz Repishti, Halit Rroji, Ibrahim Gjyrezi, Hil Mosi, Iljaz Muka, Luigj Koliqi, Luigj Gurakuqi, Dom Ndre Mjeda, Nush Bushati, Pjetër Bumçi, Shuk Gurakuqi, Xhemal Bushati. Dhe dr.Bushati është as më pak dhe as më shumë, por pikërisht sekretar i këtij Kuvendi.
Dhe përsëri në Vjenë, në 1924 si kryekonsull i Shqipërisë dhe inspektor i studentëve shqiptarë në Austri. Periudha e qeverisë së Fan Nolit! Në 1925, ai është midis deputetëve, të cilëve iu rrëzohet titulli, duke qenë se është një nga të cilët gjatë dramës së 1924-s kishte pranuar detyrë me rrogë, në këtë rast kryekonsull në Vjenë! Dhe njëkohësisht po aq pranë teatrit! Imagjinoni për asokohe: një deputet edhe aktor! Ne nuk zotërojmë të dhëna që na vërtetojnë një lidhje të dr.Bushatit me sportin.
Po është e pamundur që një njeri i teatrit, pra i kulturës në tanësi, të ketë qëndruar indiferent ndaj sportit, kur dihej ndërkaq se çfarë zhvillimi ka pasur sporti, sidomos futbolli në këtë periudhë në Austri. Duke iu rikthyer mbërritjes së befasishme të dr.Bushatit në Shqipëri në 1930, zbulojmë se ai menjëherë është sekretar i Përgjithshëm i Entit Kombëtar “Djelmënia Shqiptare”, prej ku më 6 qershor 1930 me dekretligj do të themelohej edhe Federata Sportive Shqiptare “Vllaznia Shqiptare”. Kësisoj duhet të pranojmë se dr.Nush Bushati është ndër të parët drejtues kombëtarë të organizatës sportive në Shqipëri.
Këtu është dhe lidhja e tij e parë institucionale me sportin kombëtar. Ta do mendja se pikërisht për shkak të njohurive dhe kulturës së tij. Për këtë nuk ka një sensacion. Sensacioni qëndron te gjesti i Ahmet Zogut, tashmâ Mbret i shqiptarëve, i cili e fton funksionarin e lartë të qeverisë së Fan Nolit, të marrë ndër duar kulturën e sportin kombëtar dhe mandej deri arsimin kombëtar! Në 1932, dr.Bushati është deputet i Dibrës së bashku me Abdurrahman Salih, Abdurrahman Dibra, Fiqri Rusi, Hafiz Xhemali dhe Jashar Erebara, gjithnjë aktiv në jetën e vendit, derisa mbërrin të emërohet ministër i Arsimit i Mbretërisë, më 21 tetor 1935, post që e mban deri më 7 nëntor 1936 kur zëvendësohet nga Abdurrahman Dibra, njeriu i cili në 1938 do të përuronte ndërtimin e Stadiumit tonë Kombëtar, që Mbreti e kishte parashikuar të ndërtohej aty ku deri para pak ka qenë stacioni hekurudhor i Tiranës, e tash është monumenti i Mbretit Zog.
Çka do të thotë se aty ku nuk arriti të ndërtojë stadiumin, Shqipëria e sotme ngriti monumentin e Mbretit. Kjo sigurisht kurrë nuk mund t’i kishte shkuar ndër mend Mbretit Zog!… “Ministri i ynë i Arsimit, z.dr. Nush Bushati, ishte në Gjermani edhe për të studiuar sistemin e organizimit t’Arësimit Gjerman. Ministri i ynë ndejti në Berlin edhe për të pamë zhvillimin e lojnave olimpike, dhe si mik nderi pati pritje të përzemërta dhe mundi të njihet personalisht me Mbretin e Bullgarisë, me Princat e Italisë e të Suedisë, si dhe me shumë diplomatë të huaj që gjënden prezentë në këto gara”.
Kështu njofton shtypi shqiptar, ndërkohë, që pritja që i bëhet ministrit Bushati prej autoriteteve gjermane qe më se e përzemërt. Dhe se autoritetet gjermane, “edhe këto herë nuk munguan të shfaqin admirimin e tyne për përpjekjet gjiganteske që po ban populli i vogël shqiptar i udhëhequn nga Zogu I, për të hyrë në radhë me popuj të tjerë në udhën e përparimit e të zhvillimit”.
Ministrit Bushati i vihet në dispozicion një veturë e posaçme gjatë gjithë kohës që ai ndjek garat e Olimpiadës, por ndërkohë ai viziton shumë shkolla e mjedise kulturore e sportive gjermane, me synimin për të marrë përvojë organizative. Ky është edhe një qëllim më vete i gjithë kësaj pranie të Shqipërisë në Lojnat e 11-ta Olimpike të Berlinit. Nuk jipen hollësira, përveç faktit se audienca krye më krye midis Adolf Hitlerit dhe dr.Nush Bushatit nuk ka qenë një takim më këmbë, por që ka zgjatur plot 40 minuta! Me gjuhën e diplomacisë shtypi thekson se midis tyre “pati një bisedim miqësor që zgjati 40 minuta”! Për çka është biseduar?
Sa ka qenë raporti politikë-kulturë- sport midis njeriut më të fuqishëm të asokohe dhe ministrit shqiptar të arsimit?… Evenimenti nuk ndalon me kaq. Rëndësia merr udhë të pandalshme, kur mëson se ministrin e Arsimit Bushati e presin radhazi ministri Jashtëm i Gjermanisë, von Neurath, madje mbi një orë në “bashkëbisedime të ndryshme”. Dhe mbas tij pritjet radhazi personalisht nga Göbbelsi dhe Geringu! Dhe dihet se cilët ishin këta…
PROF. IRFAN TËRSHANA – PERSONAZHI TJETËR I BERLINIT ‘36
Është ndarë nga jeta më 2006-n. Pati fatin të mos e shihte të rrënuar monumentin tonë të madh të kulturës, Stadiumin Kombëtar “Qemal Stafa”, të cilit më 1946-n ai i kishte dhënë “rifiniturën”. Ka qenë edhe ai në Berlinin 1936. Është fjala për të paharrueshmin prof. Irfan Tërshana, siç e kanë njohur të gjithë. E në Berlin ka dhe një prani studentësh, po dhe pedagogësh shqiptarë, doemos nën kryesinë e dr. Bushatit, i cili vjen për përvojë arsimi dhe olimpike së bashku.
Profesori i shquar i edukimit fizik, Irfan Tërshana (1905-2006), po dhe projektuesi i famshëm i objekteve sportive në Shqipëri, është shqiptari i parë i nderuar nga CIO (Komitetit Olimpik Ndërkombëtar) me Urdhrin Olimpik. E të duket sikur ky nderim ka një lidhje me praninë e Shqipërisë dhe të tij në Olimpiadën e Berlinit 1936. Profesor Tërshana ka ndejë shumë ditë në Berlin. Madje, ai ka qenë para fillimit të Olimpiadës me synimin për të marrë përvojë nga ndërtimi i objekteve të atjeshme. Ky ishte njeriu të cilin qysh më 1934, Mbretëria e kishte dërguar për një muaj në Berlin për të ndjekur hap mbas hapi ndërtimet mrekulluese paraprake të stadiumeve, pishinave e palestrave të Olimpiadës së Berlinit, që do të zhvillohej mbas dy vjetëve, më 1936-n.
Dhe prapë, mû në këtë vit, 1936, ai është i pranishëm teksa i bashkohet treshes së mësipërme. Gjen inxhinierin drejtues gjerman, i cili mbas do kohe i dhuron librin e ndërtimeve të tij olimpike të Berlinit, të cilin Irfan Tërshana e ka mbajtur fshehur për gati pesëdhjetë vjet – me këtë mbishkrim: “Ia dhuroi z. prof. Irfan Tërshanës për punimet e ndërtimeve olimpike nga 15 korriku deri 15 gusht 1934, në këtë kohë të ndërtimeve të kompleksit të stadiumeve sportive për lojërat olimpike gusht – shtator 1936. * Berlin, nëntor 1937″.
Njeriut të parë që ia ka treguar këtë ka qenë autori i këtij shkrimi, më 2005. Dhe historia e Irfan Tërshanës është e pamatë, e pangjashme në krejt historinë e sportit tonë kombëtar. I përket brezit të harruar të shokëve të tij të një historie të pafund. Para tij, në Romë për të studiuar edukatën fizike kishin shkuar dhjetë shqiptarët e parë, të cilët kujtesa e 100-vjeçarit tonë do t’i shpaloste radhazi: Selman Stërmasi, Hajdar Jakupi, Luigj Shala, Eqrem Stërmasi, Azis Rexhepi, Spiro Shuteriqi, Aqif Domini, Niko Açka, Teni Frashëri, Malo Kodra – figura të mëdha të edukimit fizik në Shqipëri, shumica të panderuar deri më sot.
Më 1929-n, Irfan Tërshana, është viti i dytë i shqiptarëve që shkojnë në ISEF-n e famshëm të Romës (Instituti i Lartë i Edukimit Fizik), pjesë e një gjashtësheje emblematike për kulturën fizike e sportet në Shqipëri: Irfan Tërshana, Adem Karapici, Mendu Agolli, Myfit Halimi, Xhevdet Skilja, Bexhet Jolldashi – të gjithë themelues të kulturës sonë fizike, njeri më i madh se tjetri. Ka problem për t’iu dhënë bursa, por Rauf Fico, ministri i Jashtëm, i del krah. Kur diplomohet e fillon në Lezhë, më 3 dhjetor 1932, si instruktor i edukatës fizike, ku nuk harron sot e kësaj dite mbështetjen e drejtorit të shkollës, Emin Kopliku, i cili ishte kunat i një themeluesi tjetër të madh të edukimit fizik, prof. Avni Zajmit.
Është Emin Kopliku – protagonisti i shquar i Ballit Kombëtar me Mithat Frashërin e Faik Qukun – figurë atdhetare që vdes në mërgim, duke lënë në persekutim familjen në Shqipëri… Prej këtu, prof. Tërshanën e presin radhazi Berati, Shkodra, Kukësi, Tirana. Është pedagogu i shquar i edukatës fizike i Gjimnazit të Shkodrës, më vonë i atij të Tiranës, instruktori i fizkulturës i BRASH-it, inspektor i edukatës fizike, mandej projektuesi i objekteve sportive në Komitetin e Kulturës Fizike e Sporteve të Shqipërisë, duke ushtruar ndërmjet edhe nja tre vjet punëtorin e krahut në ndërmarrje të ndryshme të Tiranës! Më parë, më 1932-33, e kishin thirrur papritmas në Romë për të ndihmuar për ndërtimin e Kampit të Rinisë “Dux”.
Mandej kishte qenë i pranishëm në Kampionatin Italian të Skermës në kinema “Barberini” dhe i takon të jetë pranë Musolinit, tejet popullor siç shfaqej në këso takimesh Duçja. Ndërkaq, Hitlerin do ta shohë krejt nga afër në Berlin, në tribunën e ceremonisë së Lojërave Olimpike. Por në jetën e tij, ndër më mbresëlënësit mbetet takimi me Mbretin Ahmet Zogu, më 1930, kur qe student. Ka qenë takimi i Mbretit me studentët që ishin jashtë vendit. Ajo që nuk i shlyhet është takimi një për një i Mbretit me secilin, duke i pyetur radhazi se nga ishin dhe ku studionin. “Të mirat që merrni atje i sillni këtu, të këqijat i leni, se kemi mjaft të këqija këtu”, u thotë Mbreti Zog, dhe këto fjalë Irfan Tërshanës i patën mbetur të pashlyeshme.
Së bashku me këtë: “Jo katolikë e myslimanë, jo toskë e gegë, por ilirë, pellazgë, shqiptarë”. Enver Hoxhën e ka takuar në vitet ’70, gjatë vizitës së tij në Gjirokastër, kur diktatorit të pamëshirshëm i qe mbushë mendja me i dhënë stadiumin qytetit të tij të lindjes. I ishte tiposur, që stadiumi të ndërtohej diku në mes të qytetit. Dhe i kujtohet Irfan Tërshana, të cilin e thërrasin me urgjencë në Gjirokastër. Prof. Tërshana nuk i njeh emocionet në këto lloj takimesh. Kishte “takuar” Hitlerin, kishte folur me Duçen, kishte ndejë me Ahmet Zogun. Dhe ishte tre vjet më i moshuar se Enver Hoxha. Kur përshkohej në çështje profesioni, ai harronte se kë kishte përpara. “:Jo, shoku Enver. Stadiumi i Gjirokastrës duhet ndërtuar atje poshtë….”.
Enver Hoxha nuk kundërshtoi… Irfan Tërshana kishte vënë dorë kësisoj edhe në stadiumin e Gjirokastrës, i fundit i tij. Detyrohem të përsëris: 18 stadiume, 4 hiprodrome, 3 pishina, 375 objekte të ndryshme sportive. Tiranë, Shkodër, Berat, Gjirokastër, Vlorë, Korçë, Elbasan, Durrës, Krujë, Kavajë… Të gjitha këto veprimtari edhe të tija të Mbasluftës. E kishte filluar për çudi në Shkodër, me ndërtimin nga themelet të Stadiumit të Parë mbas vitit 1944 në Shqipëri, atij të Shkodrës, ashtu si më 1936-n me kompleksin e Gjimnazit të Shkodrës deri me pistë atletike!
Atë që sot, më 2016-n, nuk e ka një për be, as kryeqyteti Tiranë. Më 1946-n qe njëri prej atyre që i dhanë pra rifiniturën Stadiumit Kombëtar “Qemal Stafa” të saporrënuar këto ditë, duke vendosur për t’i hequr vlerën olimpike të tij, që është pista e atletikës së lehtë. Kësi “bosash” arrogantë ka sot Shqipëria jonë. Më 1993-shin, CIO (Komiteti Olimpik Ndërkombëtar) i ka dhënë Irfan Tërshanës trofeun e tij, “Sporti dhe Ambienti”.
Dhe Shqipëria e tij, që e ka shpallë 90 vjeç “Mësues të Popullit” më 1995-n, “Nderi i Sportit Shqiptar” më 1999-n, “Mirënjohje e Qytetit të Tiranës” më 2000-shin e deri tek Urdhri Olimpik nga KOKSH në 100-vjetorin e lindjes, më 2005-n. Rrallë njeh historia e njerëzimit që një njeri të nderohet kësisoj në dekadën e dhjetë të jetës së tij! Irfan Tërshana ka qenë tre vjet më i madh se Anton Mazreku. Kishin një miqësi të fortë dhe Olimpiada e Berlinit i lidhi edhe më fort. Po aq me ministrin dr. Nush Bushatin dhe prof. Gaqo Gogën, me të cilin, befasisht pra, kishin formuar katërshen tonë “berlineze” të Olimpiadës 1936…
Kampioni i unifikuar i botës në kategorinë e rëndë të boksit, ukrainasi Oleksandr Usyk, është liruar në aeroportin e Krakovit në Poloni, pasi ishte ndaluar më 17 shtator, tha presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky.
Një video e publikuar në rrjetet sociale shfaqi Usykun të lidhur me pranga në aeroport.
Nuk është e qartë pse u ndalua kampioni i botës në boks.
Usyk e përshkroi në Instagram ndalimin e tij të shkurtër si “një keqkuptim që u zgjodh shumë shpejt”.
Kampioni i botës në WBC, WBO dhe WBA, i cili e fitoi edhe medaljen e artë në Lojërat Olimpike Londra 2012, cilësohet hero kombëtar në Ukrainë.
Usyk e ka mbështetur publikisht qëndrimin e Ukrainës për t’i bërë ballë luftës së Rusisë në atdheun e tij. rel
Ish-sulmuesi i kombëtares italiane është ndarë nga jeta në moshën 59-vjeçare
Protagonist i padiskutueshëm i Italisë ’90
VOAL- Është ndarë nga jeta në moshën 59-vjeçare Salvatore Schillaci, i njohur nga të gjithë si Totò, i cili prej disa kohësh vuante nga kanceri.Një sulmues i shpejtë me një goditje të mirë, vendas i Palermos shpërtheu në Messina dhe më pas u transferua në Juventus dhe Inter, përpara se të përfundonte karrierën e tij në Japoni me Jubilo Iwata.Megjithatë, imazhi i tij lidhet mbi të gjitha me kombëtaren italiane dhe në veçanti me Kupën e Botës 1990, duke qenë se në atë turne ai shënoi gjashtë gola që i dhanë titullin golashënuesi më i mirë dhe lojtari më i mirë i kompeticionit, në të cilin Azzurr-ët ishin mikpritës dhe përfunduan në vendin e tretë. RSI
Boksieri shqiptar, Amarildo Bakaj, vijon të mahnisë me performancën e tij, teksa mbrëmë triumfoi ndaj ganezit, Maluvi Folivi.
Në ndeshjen e zhvilluar në Londër, shqiptari ishte i papërmbajtshëm.
Pavarësisht se e nisi ndeshjen jo mirë dhe rivali po kryesonte me pikë, Amarildo Bakaj përmbysi gjithçka në raundin e katërt.
Një grusht i fuqishëm nga Bakaj bëri që ai të kthente gjithçka në favorin e tij duke e fituar në fund duelin. Goditja e fuqishme e boksierit shqiptar e detyroi ekipin e ganezit që të hidhnin flamurin e bardhë të dorëzimit në ring.
Kjo ishte ndeshja e 12-të në karrierë për Amarildo Bakajn, që nuk njeh asnjë humbje, por vetëm fitore.sn
Kosova ka arritur një fitore të thellë me rezultatin 4-0 në transfertë me Qipron, ndeshje kjo e vlefshme për edicionin e ri të Ligës së Kombeve.
Një reagim i tillë pritej nga “Dardanët” pas asaj humbje të dhimbshme që pësuan në “Fadil Vokrri” me rezultatin 3-0 ndaj Rumanisë.
Kosova fillimisht epërsinë e mori në minutën e tetë me anë të Vedat Muriqit i cili u tregua i saktë nga pika e bardhë për 1-0.
Po i njëjti lojtar doli sërish në skenë në minutën e 20-të, kësaj radhe duke shënuar me kokë pas asistimit të Donat Rrudhanit.
“Dardanët” patën edhe një tjetër mundësi të artë shënimi me anë të Ermal Krasniqit, i cili në minutën e 38-të dështoi të shënojë përballë portierit.
Të besuarit e Franco Fodës nuk u ndalën as në pjesën e dytë duke arritur që të tundin rrjetën edhe në dy raste të tjera.
I inkuadruari në pjesën e dytë, Albion Rrahmani, arriti që të shënojë për 3-0 në minutën e 48-të pas një asistimi të Milot Rashicës.
Goditjen përfundimtare qipriotëve ua dha Lumbardh Dellova, i cili në cilësinë e sulmuesit realizoi një gol të bukur për 4-0 në minutën e 55-të.
Me këtë fitore Kosova tani pozicionohet në vendin e dytë në tabelë me pikë të barabarta me Qipron dhe me Rumaninë që në orën 20:45 do përballet me Lituaninë.
Jannik Sinner shkruan një faqe tjetër në historinë e tenisit italian. Numri 1 i botës fitoi US Open (tenisti i parë italian për meshkuj që e bën këtë), duke mposhtur amerikanin Taylor Fritz me rezultatin 3-0 (6-3, 6-4, 7-5) në finale. Pas Australian Open ky ishte titulli i dytë i madh i fituar nga Sinner.
Ndeshja/ Sinner kishte gjithmonë kontrollin, përveç setit të tretë pasi lojtari vendas kishte shërbimet dhe kaloi 5-4 për të zgjatur ndeshjen, por nuk ia doli dhe në fund iu nënshtrua goditjeve të italianit.
Tanimë për Sinner mjaftojnë edhe disa pikë në turnetë e radhës për të qenë i sigurt se do mbetet në vendin e parë në tenisin botëror edhe për vitin 2024. sn
Frances Tiafoe pritej të ishte favoriti në gjysmëfinalen e turneut amerikan të tenisit por ai u mund nga miku i tij, Taylor Fritz. Ishte hera e parë që nga viti 2005 që në një gjysmëfinale të kampionatit amerikan të përballeshin dy amerikanë. Korrespodentët Zërit të Amerikës, Rafael Saakyan dhe Karina Bafradzhian ishin në qendrën ku stërvitet një nga 20 lojtarët më të mirë të tenisit dhe një ndër më të pëlqyerit në Amerikë.
Frances Tiafoe mësoi të luante tenis që në moshën 4-vjeçare në fushat e tenisit në qytetin College Park të Merilendit.
Djali i dy emigrantëve nga Sierra Leone, Frances dhe vëllai i tij binjak Franklin do të kalonin orë të tëra duke u stërvitur në këtë qendër tenisi.
Babai i tyre ndihmoi në ndërtimin e qendrës së tenisit dhe më vonë u punësua aty. Ai u lejua të banonte në këtë qendër me djemtë e tij, kujton një nga drejtuesit e kësaj qendre Alisama Agnamba.
“Kur mbërrita këtu, më shumë se 20 vjet më parë, babai i Frances-it punonte këtu dhe Frances filloi automatikisht të luante tenis si fëmijë i vogël dhe ra në dashuri me këtë sport”, tregon ai.
Tiafoe ka punuar shumë për të arritur ketë sukses. Dy vjet më parë ai fitoi sfidën përballë tensitit spanjoll, Rafael Nadal, dhe po ashtu dy vjet më parë ai u bë afrikano-amerikani i parë në kampionatin amerikan të teneisit që nga Arthur Ashe, emrin e të cilit mban edhe stadiumi kryesor ku mbahet ky turne.
“Ishte pothuajse gjithmonë e dukshme se ai ishte një talent i madh këtu. Dëgjoja kaq shumë vlerësime nga trajnerët që punuan me të”, tregon Aisha Henderson, punonjëse në qendrën JTCC.
Ndërsa motrat Serena dhe Venus Williams kanë korrur suksese në turnetë e tenisit për femra, për një kohë të gjatë nuk ka patur lojtarë kaq të talentuar në tenis mes meshkujve afrikano-amerikanë.
Fama e tij ka qënë pjesë e një serie dokumentarësh në ‘Netflix” kushtuar lojtarëve të tenisit të quajtur “Break Point”. Sportisti Tiafoe, aktualisht i 20 në rang botëror, nuk e harron vendin ku filloi gjithçka.
“Kjo është shtëpia e Frances. Ai është gjithmonë këtu. Kur ai është në Merilend, e kalon kohën këtu. Atij i pëlqen të vijë këtu, të luajë me disa nga të rinjtë tanë më të mirë dhe të jap autografe”, tregon Alisama Agnamba.
Lojtarët e rinj në këtë qendër thonë se ëshë e mahnitshme të kesh një shans për të luajtur me Frances.
“Ai është një frymëzim vërtet i mirë për të gjithë në akademi. Kur ai vjen, të gjithë vijnë për ta parë atë të stërvitet. Ai është gjithmonë shumë pozitiv me të gjithë”, tregon Legan Thomas, një tenisti i ri në qendrën JTCC.
“Të gjithë mund ta shohin se ai argëtohet shumë në fushë dhe është shumë emocionuese ta shikosh duke luajtur! Ai është një djalë i mrekullueshëm në përgjithësi”, thotë Kalista Papadopoulos, teniste në qendrën JTCC.
Frances Tiafoe pritej të ishte favoriti në gjysmëfinalen e turneut amerikan të tenisit (US Open) por ai u mund nga miku i tij Taylor Fritz. Ishte hera e parë që nga viti 2005 që në një gjysmëfinale të kampionatit “US Open” përballeshin dy amerikanë.
Fritz nuk do të përballet me një legjendë si Federer në ndeshjen e kampionatit të së dielës, por atij do t’i duhet të kalojë numrin një të botës, Jannik Sinner për t’u bërë amerikani i parë që fiton një trofe që nga koha kur Roddick fitoi në Nju Jork në vitin 2003.
Mbrojtësi shqiptar jashtë listët së klubit Italian, përfundon në tribuna
Përflitej prej kohësh dhe tashmë ka marrë edhe formë zyrtare. Elseid Hysaj është vetëm një hap larg divorcit me Lazion, me teknikun që e ka nxjerr jashtë planeve të skuadrës për dy kompeticione, si kampionati italian dhe Europa League.
Shqiptari nuk bën pjesë në listën prej 21-futbollistësh, duke mbetur kështu jashtë ekipit. E ardhmja e 30-vjeçarit mbetet e mbuluar me mister. Ai do ketë mundësinë për tu larguar nga klubi për sa kohë që merkato e transferimeve mbetet e hapur në disa vende, si Turqia dhe Greqia.
Për momentin mungojnë ofertat në drejtim të tij, gjithsesi vendimi i Lazios e shtyn akoma dhe më shumë me largimin nga kryeqyteti italian. Hysaj ka një kontratë me Lazion deri në vitin 2025.
Shkodrani është pjesë e bardhebluve që prej 2021, ku kaloi nga Napoli. Me fanellën e kryeqytetasve, 30-vjecari ka zhvilluar 114 ndeshje duke shënuar edhe dy gola. Dalja jashtë planeve të Lazios mund t’i kushtojë edhe kombëtaren.
Mbrojtësi është stabël tek përfaqësuesja kuqezi, por mungesa e minutave do kushtëzonte teknikun Sylvinho dhe stafin e tij për të gjetur alternativa të reja. Për krahun e djathtë të mbrojtjes, Hysaj ka konkurencë me Ivan Balliun.
Vitet kalojnë por Cristiano Ronaldo mbetet i njëjtë. Ylli portugez, shënoi ndaj Kroacisë në Nations League në Lisbonë, duke regjistruar kështu golin e 900 në karrierë. Shifra me të vërtetë të jashtëzakonshme, që tregojnë se CR7 është një nga më të mirët në histori.
39-vjeçari ka shkruar historinë edhe me kombëtaren e tij. Ai ka luajtur më shumë se 200 ndeshje me luzitanët.bw
Granit Xhaka është nominuar për çmimin prestigjioz Topi i Artë! Një arritje e jashtëzakonshme për futbollistin i cili zhvilloi një sezon spektakolar me Bajern Leverkusen.
Kjo është hera e parë që Xhaka është pjesë e listës së kandidatëve për këtë çmim të rëndësishëm në futbollin ndërkombëtar.
Ceremonia e ndarjes së “Topit të Artë” do të mbahet më 28 tetor në Paris, ku do të mblidhen personalitete të njohura nga bota e futbollit për të nderuar më të mirët e vitit.
Këtë vit, disa lojtarë të tjerë janë gjithashtu në garë për çmimin, duke përfshirë Vinicius Jr e Jude Bellingham të Real Madridit, Rodri i Manchester City-t, që të gjithë janë konsideruar si favoritë për të fituar ‘Topin e Artë’.
Graniti fitoi Bundesligën me Bayer Leverkusenin pa pësuar asnjë humbje, po ashtu shtoi DFB Pokal dhe Superkupën e Gjermanisë.sn
Si sot 20 vite më parë Shqipëria zhvilloi një ndeshje historike përballë Greqisë. Një sfidë që do të mbetet gjatë në memorien e të gjithëve. Kombëtarja jonë më 4 shtator të vitit 2004 u ndesh me kombëtaren greke, me këta të fundit që vinin në Tiranë pasi u shpallën kampionë të Europës.
Shqipëria fitoi me rezultatin 2-1, një fitore që u festua anembanë botës, por kjo datë nuk do të kujtohet vetëm për këtë ndeshje të fituar nga kuqezinjtë. Pikërisht për shkak të kësaj ndeshje, mbeti i vrarë një tifoz shqiptar në Greqi. Gramoz Palushi asokohe ishte vetëm 20-vjeçar, teksa i mbështjellë me flamurin kuqezi kishte dalë në rrugët e Zakynthos të Greqisë për të festuar këtë triumf historik. Por kjo festë rezultoi fatale për Palushin, pasi ai u sulmua me thikë nga një shtetas grek duke e lënë të vdekur në vend.
Pikërisht në këtë datë, tifogrupi besnik i Kombëtares shqiptare, “Tifozat Kuq e Zi” apo siç njihen si “TKZ”, përkujtojnë djaloshin. Me anë të një postimi në faqen zyrtare, tifogrupi ka postuar foton e Gramoz Palushit dhe e shoqëron dhe me shkrimin “Gjithmonë me ne, Gramoz!”, duke përkujtuar kështu të ndjerin. sn
VOAL- Fillim i gabuar, parakalim nga Alonso, Coulthard, Raikkonen dhe Montoya. Më pas, megjithatë, strategjia dhe disa probleme për rivalët e tij bëjnë punën e tyre dhe i japin vendin e dytë në duart e tij, si dhe, me katër gara për të përfunduar, titullin e fundit të pilotëve në karrierën e tij. Kanë kaluar saktësisht njëzet vjet nga 29 gushti 2004, nga ajo garë Spa-Francorchamps, në fund të së cilës Michael Schumacher u bë kampion bote për të shtatën herë. Një arritje historike, një arritje që askush në Formula 1 nuk kishte arritur ta arrinte, të paktën deri në Lewis Hamilton në vitin 2020.
2004 ishte sezoni i fundit i dominuar larg e larg nga Ferrari, i aftë në atë rast për të fituar 15 nga 18 garat e planifikuara (13 me Schumi). Ferrari i cili që atëherë ka pasur momente lavdie, shih Kimi Raikkonen në vitin 2007, por nuk ka pasur kurrë mundësinë të përsëritet në ato nivele qiellore. Pra, me Çmimin e Madh të Italisë në afërsi dhe përditësimet që do të vendosen në pistën e SF-24, të gjithë tifozët e Prancing Horse shpresojnë që ky përvjetor të sjellë një frymë të freskët në Maranello dhe se në Monza ata do të jetë në gjendje të derdhet përsëri në vijën e drejtë në fund të garës për të festuar një performancë të shkëlqyer nga drejtuesit me të kuqe.RSI
Komentet