VOAL

VOAL

Kosovë – Preferojnë arsimin, ekonomikun dhe mjekësinë

July 23, 2015

Komentet

Gjermania i dhuron Kosovës server e pajisje për 9 shkurtin, Rohde: Ky donacion siguron që zgjedhjet të jenë të sigurta

Ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Jörn Rohde vlerësoi, se donacioni siguron proces zgjedhor të sigurt, fuqizon organet e administrimit të zgjedhjeve dhe rrit besimin e publikut.

Kanë mbetur edhe tri ditë para mbajtjes së zgjedhjeve parlamentare në Kosovë. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka bërë të ditur ndërkohë, se janë bërë të gjitha përgatitjet që ditën e dielë, 09.02 të zhvillohet procesi zgjedhor. 28 forca politike garojnë në këto zgjedhje, prej të cilave 20 parti politike, pesë koalicione, dy lista qytetare dhe një kandidat i pavarur. Të drejtë vote kanë rreth dy milionë votues, prej të cilëve 105 mijë janë qytetarë që votojnë jashtë Kosovës. KQZ, njoftoi se tashmë janë shtypur edhe fletëvotimet me një numër total prej 1,752,650 fletëvotimesh, numër ky më i vogël sesa numri i votuesve.

Pse ka më pak fletëvotime se votues?

Numri më i vogël i fletëvotimeve lidhet me faktin, se në të gjitha zgjedhjet e mëparshme dalja e qytetarëve në zgjedhje nuk ishte me shumë se 50% e votuesve me të drejtë vote. “Sipas vendimit të KQZ-së janë shtypur 1.752.650 fletëvotime, prej të cilave 1.664.100 për votimin në vendvotime të rregullta, 28.450 për votimin me kusht; 38.650 për votimin e personave me nevoja të veçanta dhe si fletëvotime rezervë; dhe 21.450 për votimin në përfaqësi diplomatike”, thuhet në njoftimin e KQZ-së.

Bazuar në Listën Votuese të certifikuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve numri i shtetasve të Kosovës me të drejtë vote është 2.075.868 votues, prej të cilëve 1.970.944 votues janë votues që i takojnë Listës Votuese brenda Kosovës dhe 104.924 votues janë pjesë e Listës Votuese jashtë Kosovës. “Andaj, sipas vendimit të KQZ-së, 323.218 apo 15.57% fletëvotime do të jenë më pak se numri i votuesve. Kjo është një praktikë e ndjekur nga KQZ edhe në proceset e kaluara zgjedhore”, tha zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi.

Rohde: Të sigurohet proces zgjedhor i sigurt

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve pranoi një donacion me server dhe pajisje nga Gjermania, pajisje përcjellëse që do të ndihmojnë për Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve. Ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Jörn Rohde, tha se ky donacion siguron proces zgjedhor të sigurt, fuqizon organet e administrimit të zgjedhjeve duke rritur besimin e publikut. Rohde shprehu bindjen e tij se procesi zgjedhor i së dielës do të zhvillohet pa vështirësi.

“Demokracia dhe zgjedhjet e lira janë themeli i një shoqërie prosperuese. Ne dëshirojmë të fuqizojmë të ardhmen tonë dhe demokracinë që siguron lirinë individuale për të gjithë ne. Që nga shpallja e pavarësisë, Kosova ka bërë përparime të madh në ngritjen dhe demokratizim. Prandaj digjitalizimi i procesit zgjedhor do të jetë kyç për këtë progres. Ky donacion prej më shumë se 140 mijë eurosh siguron që edhe këto zgjedhje aktuale dhe në të ardhmen të jenë të sigurta në Kosovë”, tha ambasadori Rohde. Ai u shpreh i bindur, 100%, se ditën e dielë Kosova do të ketë zgjedhje pa vështirësi.

Rritje e standardeve zgjedhore në Kosovë

Vlerësim për donacionin gjerman vjen nga KQZ. Kryetari i KQZ-së, Kreshnik Radoniqi, tha se “kjo mbështetje e shtetit gjerman do të ndikojë në përmirësimin e infrastrukturës dhe avancimin e standardeve zgjedhore në Kosovë”. “Pranimi i këtyre serverëve modern shënon zhvillim të mëtejshëm të infrastrukturës së KQZ-së dhe është vazhdimësi e procesit të digjitalizimit të operacioneve zgjedhore. Kjo mbështetje është e çmuar dhe do të ndikojë në përmirësimin e infrastrukturës tonë dhe avancimin e standardeve zgjedhore në Kosovë. Gjithashtu, duke pasur parasysh rolin e KQZ-së, ky donacion është një investim i madh edhe në integritetin e procesit zgjedhor dhe në besimin e qytetarëve ndaj procesit zgjedhor”, tha Radoniqi, i cili së bashku me ambasadorin gjerman Jörn Rohde, inkurajuan qytetarët me të drejtë vote që ta shfrytëzojnë të drejtën e tyre kushtetuese dhe të dalin të votojnë ditën e dielë.

Fushata zgjedhore në kulmin e saj

Ndonëse kanë mbetur vetëm edhe tri ditë deri në mbajtjen e zgjedhjeve, subjektet politike po vazhdojnë fushatën zgjedhore ku nuk mungon gjuha nxitëse dhe e urrejtjes ndërmjet kundërshtarëve politikë. Rrjeti i organizatave joqeveritare që monitoron procesin zgjedhorë, DnV, thotë se “ka vazhduar përdorimi i gjuhës nxitëse dhe të urrejtjes nga partitë politike”, dhe për këtë shkak është shtuar edhe numri i gjobave ndaj tyre nga Paneli për Ankesa dhe Parashtresa PZAP. Shifra e gjobave ndaj partive politike tashmë ka arritur në rreth gjysmë milioni euro. “Numri i aktiviteteve ku është përdorur gjuhë fyese, nxitëse apo e urrejtjes, pothuajse është dyfishuar”, sipas DnV.

Edhe Agjencia për Informim dhe Privatësi (AIP), u ka kërkuar subjekteve politike që të mbrojnë të dhënat personale të qytetarëve gjatë fushatës zgjedhore. Ajo kërkon nga subjektet politike “zbatimin e detyrimeve ligjore për mbrojtjen e të dhënave personale të qytetarëve duke mos përdorur dhe ekspozuar të dhënat personale në komunikimet nëpërmjet postës elektronike (e-mail), mesazhet (SMS) dhe thirrjeve telefonike, pa pëlqim paraprak”. sn

26 vjet nga konferenca e Rambujesë

Më 6 shkurt 1999 filloi punimet Konferenca e Rambujesë në afërsi të Parisit, e cila synoi zgjidhjen e krizës në Kosovë.

Iniciues të konferencës, e cila zgjati deri më 23 shkurt, ishte Grupi i Kontaktit, ndërsa ndërmjetës ishin Christopher Hill nga SHBA, Boris Maiorsky – Rusi dhe Wolfgang Petritsch – BE.

Delegacioni i Kosovës kishte pranuar parimisht propozim-marrëveshjen për zgjidhjen e krizës në Kosovë, të cilën e kishte propozuar Grupi i Kontaktit.

Delegacioni serb, sado që parimisht pranoi këtë propozim-marrëveshje, mbrojti qëndrimin që trupave të NATO-s të mos u lejohet kalimi nëpër Serbi dhe forcat ndërkombëtare në Kosovë të jenë në kuadër të Kombeve të Bashkuara.

Edhe rrethi i dytë i bisedime që filloi më 15 mars në Paris përfundoi pa sukses. Delegacioni kosovar dhe ai serb kishin nënshkruar më 18 mars marrëveshje të ndryshme. Delegacioni i Kosovës kishte nënshkruar marrëveshjen e ofruar nga bashkëbiseduesit ndërkombëtarë, ndërkohë që delegacioni serb kishte nënshkruar projektmarrëveshjen politike – marrëveshjen për vetëqeverisjen në Kosovë.

As tentimi i fundit, më 22 mars 1999 i emisarit special të SHBA-së Richard Holbrooke nuk ishte i suksesshëm. Ai nuk ia doli ta bindë presidentin e atëhershëm të RSFJ-së, Sllobodan Millosheviq që të pranojë marrëveshjen për Kosovën dhe vendosjen e trupave ndërkombëtare.

Më 24 mars 1999, NATO filloi bombardimin e trupave ushtarake dhe paramilitare të Serbisë. Bombardimet përfunduan më 6 qershor 1999 me nënshkrimin e Marrëveshjes së Kumanovës që parashihte tërheqjen e trupave jugosllave nga Kosova dhe vendosjen e trupave paqësore ndërkombëtare.

Më pas, Këshilli i Sigurimit i OKB-së miratoi Rezolutën 1244 me të cilën u vendos protektorati, prania ndërkombëtare në Kosovës, UNMIK-ut si mision civil dhe KFOR-it, mision ushtarak.

Ndërkaq, më 17 shkurt 2008, Kosova shpalli pavarësinë. sn

Serbët akuzojnë njëri-tjetrin për blerje votash

Posterë të Partisë së Serbëve të Kosovës (Partija Kosovskih Srba).

 

Sandra Cvetkoviq

Reklama për vende pune në shëndetësi dhe për ndihmë financiare për të papunët nga buxheti i Serbisë… Pajisje shtëpiake dhe subvencione bujqësore nga Qeveria e Kosovës… Të gjitha në këmbim të “votave të sigurta”.

Këto janë disa nga akuzat që po përshkojnë fushatën zgjedhore në mesin e komunitetit serb në Kosovë.

Një pjesë e tyre i referohet Listës Serbe – partisë më të madhe serbe në Kosovë, e cila ka mbështetjen e Beogradit zyrtar – ndërsa të tjerat Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, udhëheqësi i së cilës, Nenad Rashiq, drejton Ministrinë për Komunitete dhe Kthim në Qeverinë e Kosovës.

Kundërshtarët politikë të Listës Serbe thonë se dhënia e ndihmës sociale prej 20.000 dinarësh (rreth 170 euro) për 5.000 persona – e cila është paralajmëruar qysh vitin e kaluar nga presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, është “e rezervuar” ekskluzivisht për “votuesit e sigurt” të Listës Serbe.

Sipas tyre, zyrtarë të Listës Serbe janë duke i përgatitur edhe listat nëpër zyrat e veta.

Radio Evropa e Lirë bisedoi me disa qytetarë në komunën e Graçanicës dhe atë të Leposaviqit, të cilët e pohojnë të njëjtën gjë, por nuk duan të flasin publikisht.

Zyrtarë të Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, në anën tjetër, akuzohen se kanë shpërndarë pajisje shtëpiake dhe subvencione bujqësore nga buxheti i Qeverisë së Kosovës për të fituar vota.

Kodi Penal i Kosovës parasheh dënim prej një deri në pesë vjet burgim për çdo person që kërkon ose përfiton ndonjë avantazh të padrejtë, me qëllim të votimit për një person të caktuar.

Akuzat ndaj Listës Serbe

Millija Bishevac nga Lëvizja Popullore Serbe ishte ndër të parët që, më 20 janar, tha se qytetarët e Zubin Potokut, në vend se të shkonin në Shërbimin Kombëtar të Punësimit të Republikës së Serbisë, drejtoheshin në zyrat e Listës Serbe “për t’u futur në lista” për marrjen e ndihmës prej 20.000 dinarësh, që shteti i Serbisë e ka premtuar për 5.000 të papunë.

Kjo ndihmë është paraparë me një vendim të Qeverisë së Serbisë, i cili është prezantuar nga vetë presidenti Vuçiq, pas mbylljes së institucioneve serbe në Kosovë.

Radio Evropa e Lirë kontaktoi Listën Serbe dhe Zyrën për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, për t’i pyetur rreth akuzave se kjo ndihmë u jepet ekskluzivisht njerëzve “të përshtatshëm” dhe “votuesve të sigurt të Listës Serbe”, por nuk mori përgjigje.

Më 3 shkurt, drejtori i Zyrës për Kosovën, Petar Petkoviq, tha se nga mesi i këtij muaji do të fillojë pagesa e ndihmës financiare për 5.000 të papunët e parë në Kosovë, të cilët do të marrin nga 20.000 dinarë në muaj.

Më pas, siç tha ai, do të fillojë mbledhja e dokumentacionit për një numër të tjerë të të papunëve, “në mënyrë që t’u jepet ndihmë financiare të gjithë atyre që nuk kanë të ardhura të tjera”.

Petkoviq shtoi se ndihma nga shteti i Serbisë nuk ka të bëjë me zgjedhjet në Kosovë dhe se këto janë aktivitete që “zgjasin gjatë gjithë vitit”.

Megjithatë, ai nuk i komentoi akuzat se listat për ndihmë janë duke u përgatitur nga zyrtarë të Listës Serbe në lokalet e partisë.

Vuçiq, Petkoviq dhe zyrtarë të tjerë të lartë serbë u bëjnë vazhdimisht thirrje serbëve në Kosovë që të votojnë për Listën Serbe, ndërsa Komisariati për Refugjatë i Republikës së Serbisë është angazhuar në dërgimin e personave të zhvendosur në Kosovë, për të votuar në zgjedhjet e 9 shkurtit.

Petkoviq tha se personat që do të marrin ndihmë nga shteti serb, janë të regjistruar në Shërbimin Kombëtar të Punësimit dhe se ata nuk marrin të ardhura nga burime të tjera të punësimit.

Posterët e Listës Serbe të vendosur në një ndërtesë banimi.

Posterët e Listës Serbe të vendosur në një ndërtesë banimi.

Ndihma të tjera për serbët në Kosovë nga Beogradi

Përveç ndihmës prej rreth 170 eurosh për 5.000 të papunë, vendimi i Qeverisë së Serbisë parashikon edhe 60.000 dinarë (rreth 500 euro) për 300 të papunë shtesë, libra falas për nxënësit e shkollave që funksionojnë brenda sistemit të Serbisë në Kosovë, si dhe shtesa ushqimore.

Gjithashtu, u paralajmërua edhe punësimi i 100 punëtorëve shëndetësorë, pastaj investime shtesë në Qendrën Spitalore Klinike në Mitrovicë të Veriut, si dhe stimulime për bizneset mikro dhe të vogla dhe për fermerët.

Drejtori i Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Petkoviq, tha se konkurset për pozita të reja në institucionet shëndetësore tashmë janë hapur.

Bëhet fjalë për pozita në Shtëpinë e Shëndetit Prishtina, Obiliqi, Graçanica, Zubin Potoku, Fushë Kosova, Gushterica e Poshtme, Osojani, për Qendrën Shëndetësore Prizren dhe Pejë, për institucionet farmaceutike të Prishtinës dhe Gjilanit. Të gjitha këto funksionojnë në mjediset serbe në Kosovë, brenda sistemit të Serbisë.

Screenshot i reklamave për vende pune.

Screenshot i reklamave për vende pune.

Përndryshe, edhe gjatë fushatës zgjedhore të vitit 2021, zyrtarë të Listës Serbe kanë shpallur konkurse për ndarjen e banesave apo për vende të reja pune.

“Blerja e votave me fondet e Qeverisë së Kosovës”

Në anën tjetër, udhëheqësi i Demokracisë Serbe në Kosovë, Aleksandar Arsenijeviq, e akuzoi Partinë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë të Nenad Rashiqit se “blen vota me fondet e Qeverisë së Kosovës”.

Rashiq u emërua ministër për Komunitete dhe Kthim nga kryeministri aktual i Kosovës, Albin Kurti, pasi Lista Serbe u largua nga institucionet e Kosovës, në përpjekje për të parandaluar zëvendësimin e targave serbe në veri të Kosovës me targa të Republikës së Kosovës.

Arsenijeviq publikoi një video, ku pretendohet se po bëhen lista për ndihma nga Ministria për Komunitete dhe Kthim në lokalet e Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë në Leposaviq.

Ai u bëri thirrje autoriteteve kompetente që “të reagojnë urgjentisht”.

Në video – autenticitetin e së cilës Radio Evropa e Lirë nuk mundi ta konfirmonte – dëgjohet një grua duke pyetur nëse ndihma po shpërndahet përmes një partie politike. Një grua tjetër përgjigjet duke thënë: “Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë e Nenad Rashiqit dhe Marina Bogojeviqit” dhe më pas shton se “mund të regjistroheni për ndihma në formën e mobilieve ose pajisjeve elektroshtëpiake”.

Policia e Kosovës për Rajonin e Veriut konfirmoi për Radion Evropa e Lirë se Demokracia Serbe ka raportuar për blerje të supozuara të votave, se një person është marrë në pyetje dhe se është iniciuar rasti për “dhënie apo marrje të ryshfetit”.

Në një prononcim për Radion Evropa e Lirë, Rashiq mohoi blerjen e supozuar të votave, duke shtuar se këto janë “programe të rregullta” të Ministrisë për Komunitete dhe Kthim.

“Në dy vjetët e fundit, ne jemi përpjekur t’i zgjerojmë aktivitetet tona në veri. Në thirrjet tona i kemi përfshirë të gjitha autoritetet relevante atje, e në radhë të parë komunën. Nëse dikush ka shkarkuar nga ueb-faqja jonë ndonjë aplikacion për ndonjë nga programet tona dhe e ka lidhur atë me blerjen e votave… kjo është e pakuptimtë”, tha Rashiq.

I pyetur nëse ministria që ai udhëheq, shpërndan pajisje elektroshtëpiake, Rashiq u përgjigj: “Mësa di unë, jo”.

Megjithatë, ai tha se nuk mund të shpjegojë se si dhe kur është bërë video-incizimi, ku pretendohet se po bëhet lista për këto ndihma në zyrat e partisë së tij.

“Ndoshta autori i atij regjistrimi e di. Mendoj se është e neveritshme që dikush përpiqet të përhapë fjalë se votat blihen me pajisje elektroshtëpiake ose mobilie”, tha Rashiq.

Fushata për zgjedhjet e 9 shkurtit në Kosovë filloi më 11 janar dhe do të zgjasë deri në hapjen e vendvotimeve.

Në garë janë gjashtë subjekte të komunitetit serb: Lista Serbe, Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, Lëvizja Popullore Serbe, Demokracia Serbe, Partia e Serbëve të Kosovës dhe Drejtësia Popullore Qytetare.

Përgatiti: Valona Tela

Albin Kurti në Podujevë: Pushkët i kemi plot, Vetëvendosje mbron kufijtë e Kosovës

Kandidati për kryeministër nga Lëvizja Vetëvendosje Albin Kurti tha në fjalimin e tij elektoral në Podujevë se populli i Kosovës e di se kush e mbron.

Kurti shmangu përmendjen e Richard Grenell në fjalim, i cili ka kritikuar Kryeministrin e Kosovës.

Ai foli edhe për Serbinë, duke e bërë të qartë se Kosova e ka moralin e lartë, por edhe armët të mbushura.

“Po të ishin ato partitë e tjera, do të kishte qenë problem me këto komunat kufitare. Kur e ke kojshinë e keq, duhet të mbash moralin lart dhe pushkën plot”, tha Kurti. bw

Haga dënon ish-ushtarët e UÇK-së Shala, Januzi dhe Bahtijari për pengim të drejtësisë

Dhomat e Specializuara të Kosovës, me seli në Hagë, kanë shpallur fajtorë dhe kanë dënuar Haxhi Shala, Sabit Januzi dhe Ismet Bahtijari për akuzat që lidhen me pengimin e drejtësisë.

Gjykata pranoi marrëveshjen e fajësisë që të tre të akuzuarit kishin arritur më parë me Prokurorinë e Specializuar. Sipas vendimit, Haxhi Shala u dënua me 3 vjet burgim, ndërsa Sabit Januzi dhe  Ismet Bahtijari u dënuan me 2 vjet burgim secili.

Gjithashtu, në fillim të seancës, të tre të akuzuarit u pajtuan të paguanin një shumë totale prej 500 euro si kompensim për viktimën në këtë rast, e cila identifikohet si “viktima 01”. Nga kjo shumë, 400 euro do të paguajë Shala, 100 euro Januzi, ndërsa Bahtijari nuk do të paguajë asgjë. Shuma duhet të paguhet deri më 19 shkurt 2025.

Të akuzuarit pranuan fajësinë për frikësim të dëshmitarëve dhe pengim të drejtësisë, pasi në fund të dhjetorit 2024 kishin arritur një marrëveshje me Prokurorinë e Specializuar për pranimin e fajësisë, shkruajnë mediat e Kosovës.

Sipas kësaj marrëveshje, Shala pranoi një dënim deri në 3 vjet burgim, Januzi një dënim nga 24 deri në 30 muaj, ndërsa Bahtijari pranoi që, nëse gjykata e dënonte me 2 vjet burgim ose më pak, ai nuk do të kishte të drejtë apeli ndaj vendimit.

Të tre akuzoheshin se kishin bashkëpunuar për të ndërhyrë në procesin e drejtësisë, duke nxitur një dëshmitar të mos dëshmonte para Dhomave të Specializuara dhe Prokurorisë së Specializuar, të njohura edhe si Gjykata Speciale.

Megjithatë, nuk është bërë publike identiteti i dëshmitarit ose rasti për të cilin ai duhej të dëshmonte. Ismet Bahtijari dhe Sabit Januzi u arrestuan në tetor 2023, ndërsa Haxhi Shala u arrestua në dhjetor 2023. Koha që kanë kaluar në paraburgim në Gjykatën Speciale në Hagë do t’u llogaritet në vuajtjen e dënimit të tyre. BW

Gjendet raketahedhës në veri të Kosovës, pranë kufirit me Serbinë

Policia e Kosovës ka njoftuar se ka zbuluar pasditen e sotme një raketahedhës M80 të kalibrit 64mm. Sipas policisë së Kosovës ajo është gjetur në kufi me Serbinë në afërsi të fshatit Kleqkë dhe ishte e mbështjellë me një qese të zezë. Për momentin nuk ka asnjë të dyshuar apo të arrestuar.

“Sot më datën 03.02.2025 rreth orës 16.00 derisa policët ishin në patrullim në zonën kufitare të Zubin Potokut në afërsi të fshatit Kleqkë në lidhje me informacione për rrugë alternative për kontrabandë të mallrave, kanë hasur në një qese najloni ngjyrë e zezë në të cilën mund të kishte diçka të dyshimtë. Pasi ka arritur në vend ngjarje edhe forenzika rajonale, kemi vërejt se kemi të bëjmë me një raketahedhës M80 e kalibrit 64mm. Nuk ka të dyshimtë e as të arrestuar, por zona ku është gjetur ky raketahedhës është shumë afër kufirit me Serbinë”, njoftoi Policia e Kosovës. sn

Tre fëmijë humbën jetën – gjithçka që dihet nga tragjedia në Jabllanicë të Gjakovës

Një ngjarje tragjike ka ndodhur mbrëmjen e së shtunës në Jabllanicë të Gjakovës, ku si pasojë e shembjes së një shtëpie të pabanuar kanë humbur jetën tre fëmijë.

Lajmin për Telegrafin e konfirmoi zëdhënësi i policisë në Gjakovë, Sheremet Elezaj.

“Më datë 1 shkurt 2025, rreth orës 22:50, jemi njoftuar se në fshatin Jabllanicë është rrëzuar pllaka e një shtëpie të pabanuar, duke zënë poshtë tre fëmijë. Në vendngjarje kanë dalë njësitë e nevojshme policore, si dhe ekipet e emergjencës, përfshirë ambulancën dhe zjarrfikësit”, ka thënë Elezaj.

Ai ka theksuar se personeli mjekësor ka konstatuar në vendngjarje vdekjen e tre fëmijëve dhe se lidhur me rastin është njoftuar prokuroi i shtetit.

Viktimat e këtij rasti tragjik raportohej të jenë të moshës 15 dhe 16 vjeç.

Ndërkaq në faqen e fshatit Shqiponjë, janë bërë të ditur edhe emrat e viktimave që janë nga familja Ramaj, Mehmetaj dhe Morina.

Kryetari i Gjakovë, Ardian Gjini është shprehur i tronditur nga ky rast. Në një postim në Facebook, Gjini u ka shprehur ngushëllime familjeve të viktimave.

“Jam i tronditur nga lajmi për humbjen e jetës së tre fëmijëve në Jabllanicë sonte! Ngushëllimet e mia më të sinqerta për familjet! Nuk ka fjalë që e shprehin dhimbjen! Le të bëjmë krejt çka mundemi të jemi me familjet në këto çaste të rënda! Qofshin të parajsës engjëjt!”, ka shkruar Gjini. /Telegrafi.

Kosova ndan gjysmë milioni euro për palestinezët në Gazë

Mbledhja e Qeverisë së Kosovës, 31 janar 2025.

 

Radio Evropa e Lirë

Qeveria e Kosovës ka ndarë gjysmë milioni euro si ndihmë humanitare për palestinezët në Gazë, pas arritjes së armëpushimit më herët gjatë këtij muaji, që ndali luftën 15-mujore në enklavën palestineze.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se armëpushimi i arritur mes Izraelit dhe Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – mundëson dërgimin e ndihmave në Gazë.

“Qeveria shpreson dhe bën thirrje që ky armëpushim i përkohshëm të shfrytëzohet për arritjen e paqes së qëndrueshme, pra paqe të drejtë dhe të bazuar në zgjidhjen me dy shtete”, tha Kurti.

Kurti tha se lufta në Gazë ka shkaktuar viktima të shumta dhe dëme materiale, andaj palestinezëve u duhet ndihma nga shtetet e tjera që të “mbijetojnë dhe rindërtojnë vendin e tyre”.

Më 19 janar hyri në fuqi armëpushimi mes Izraelit dhe Hamasit, duke mundësuar lirimin e pengjeve që mbahen në Gazë në këmbim të të burgosurve palestinezë në Izrael, por edhe dërgimin e ndihmave humanitare dhe kthimin e palestinezëve në shtëpitë e tyre.

Lufta detyroi popullsisë prej 2.3 milionë banorësh të zhvendoseshin nga shtëpitë e tyre, shpesh më shumë se një herë, dhe shkaktoi shkatërrime të mëdha në enklavë.

Një vlerësim i dëmeve, i bërë nga Kombet e Bashkuara i publikuar këtë muaj, tregoi se pastrimi i mbi 50 milionë tonë rrënojave të mbetura si pasojë e bombardimeve të Izraelit, mund të zgjasë 21 vjet.

Lufta në Gazë nisi pasi më 7 tetor, Hamasi sulmoi Izraelin, duke vrarë afër 1.200 persona, shumica civilë, dhe duke rrëmbyer afër 250 të tjerë. Si pasojë e ofensivës izraelite, në Gazë janë vrarë më shumë se 47.000 palestinezë, shumica gra dhe fëmijë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në enklavën palestineze.

Beteja milionëshe për vota

Fushata zgjedhore në Kosovë është një garë milionëshe. Ndonëse partitë politike janë të obliguara t’i raportojnë shpenzimet, vëzhguesit e zgjedhjeve ngrenë shqetësime për transparencën e donacioneve që ato marrin.

Partitë politike në Kosovë kanë të drejtë të shpenzojnë mbi dy milionë euro në fushatën për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit, ose jo më pak se një euro për një votues të regjistruar.

Kështu është e përcaktuar me rregulloren e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), e miratuar në muajin gusht të vitit të kaluar.

Rregullorja specifikon se në zgjedhjet e përgjithshme, ato lokale dhe për kryetarë të komunave, kufizimi i shpenzimeve do të jetë në jo më pak se një euro për votues.

Zgjedhjet në Kosovë: Kush voton e kush jo dhe pse ka rëndësi?

Në zgjedhjet e mëparshme ka qenë 0.50 centë për votues.

Për zgjedhjet e 9 shkurtit, numri i votueseve të regjistruar është 2.075.868.

Fushata zgjedhore ka nisur zyrtarisht qysh më 11 janar dhe do të zgjasë deri në ditën kur të hapen qendrat e votimit.

Me fillimin e saj, partitë në garë kanë nisur edhe zyrtarisht shpenzimin e parave.

Shpenzimet përfshijnë para për marketingun politik në televizione, rrjete sociale, shërbime të teknologjisë së informacionit, udhëtime, tubime me kandidatë, karburante, punësim të stafit të nevojshëm për fushatë, logjistikë, ndriçim dhe sistem të zërimit për salla.

Përveç këtyre, para nevojiten edhe për prodhimin e materialeve promovuese, si: kartëvizita, bluza, kapele, broshura, flamuj partiakë, video-xhirime profesionale etj., thotë Eugen Cakolli nga rrjeti i organizatave joqeveritare, Demokracia në Veprim (DnV), i cili monitoron fushatën zgjedhore.

Por, publike deri më tash janë vetëm shpenzimet e bëra në rrjetet sociale.

Kompania Meta, e cila ka në pronësi Facebook-un dhe Instagram-in, publikon të dhëna për reklamat apo mesazhet e sponsorizuara politike.

Duke analizuar një periudhë prej 30 ditësh, del se shpenzimet për fushatë në Facebook, disa garues i kanë nisur para fillimit zyrtar të saj.

Njësoj, edhe disa parti politike – për 30 ditë ato kanë shpenzuar mbi 20.000 euro.

Radio Evropa e Lirë kontaktoi të katër partitë që kanë kandidatë për kryeministër – Lëvizjen Vetëvendosje me Albin Kurtin, Partinë Demokratike të Kosovës me Bedri Hamzën, Lidhjen Demokratike të Kosovës me Lumir Abdixhikun dhe Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës me Ramush Haradinajn – por asnjëra nuk iu përgjigj pyetjeve se sa para kanë shpenzuar për fushatë deri më tani dhe sa planifikojnë të shpenzojnë.

Cakolli pret që fushata aktuale të jetë më e kushtueshme krahasuar me të kaluarat, sepse, siç thotë, është fokusuar në marketing në sferën digjitale.

Si i sigurojnë paratë partitë politike?

Partitë politike financohen nga dy burime – nga buxheti i shtetit dhe nga donatorët e jashtëm – në formë të parave të gatshme ose përmes kontributeve në mallra dhe shërbime.

Financimi nga buxheti i shtetit bëhet çdo vit përmes Fondit për Mbështetjen e Subjekteve Politike.

Ky fond në buxhetin e këtij viti – prej 3.6 miliardë eurosh – ka vlerën e 4.8 milionë eurove.

Mjetet nuk janë shpërndarë ende për këtë vit, sepse rekomandimi i propozuar nga Zyra e Partive Politike në kuadër të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, nuk i ka marrë votat e nevojshme nga anëtarët e KQZ-së.

Përpjekje të reja pritet të ketë në muajt në vazhdim.

Fondi për Mbështetjen e Subjekteve Politike e kishte vlerën e njëjtë edhe vitin e kaluar: 4.8 milionë euro.

Ndarja bëhet në bazë të përfaqësimit të partive politike në Kuvendin e Kosovës, që ka gjithsej 120 ulëse.

artitë politike nisin fushatën në Facebook

Sa përfituan partitë vitin e kaluar?

Nga Fondi për Mbështetjen e Subjekteve Politike, Lëvizja Vetëvendosje, si subjekti më i madh politik, përfitoi 2.2 milionë euro.

Partia Demokratike e Kosovës mori mbi 760 mijë euro, pasuar nga Lidhja Demokratike e Kosovës me 640 mijë euro dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës me 320 mijë euro.

Dhjetë partive të tjera të përfaqësuara në Kuvend iu ndanë nga më pak se 100 mijë euro.

Sa janë donacionet?

Me Rregulloren për Fushatën e Zgjedhjeve, Monitorimin e Fushatës së Zgjedhjeve dhe Deklarimin Financiar, partitë politike kanë të drejtë të pranojnë kontribute shtesë për fushatë nga persona fizikë dhe juridikë.

Personat fizikë mund të japin deri në 2.000 euro, ndërsa ata juridikë jo më shumë se 10.000 euro.

Këto kontribute mund të jepen nga dita e shpalljes së datës së zgjedhjeve deri në ditën e mbajtjes së zgjedhjeve.

KQZ-ja e shpalli 9 shkurtin si datë për zgjedhjet parlamentare në gusht të vitit të kaluar.

 

Shorti, fushata, diaspora: Çfarë duhet të dini për zgjedhjet e 9 shkurtit?

Megjithatë, në raportet e fundit të publikuara në ueb-faqet e partive politike, donacionet dhe kontributet nuk janë në shuma të mëdha financiare.

Në raportin financiar për periudhën korrik-shtator 2024 të Lëvizjes Vetëvendosje, në kategorinë e donacioneve dhe kontributeve thuhet se janë grumbulluar 3.227 euro, kurse nga anëtarësia 88 euro.

PDK-ja nuk ka të publikuar ndonjë raport për donacione për ndonjë periudhë të vitit 2024, ndërsa në periudhën shtator-dhjetor të vitit 2023, vetëm një person ka dhuruar 100 euro.

Për periudhën korrik-shtator të vitit të kaluar, sipas raportit të LDK-së, kjo parti ka mbledhur 2.995 euro donacione.

AAK-ja, ndërkaq, ka pranuar 5.058 euro donacione në tre muajt e fundit të vitit të kaluar.

Në të gjitha raportet e publikuara figurojnë edhe emrat e kontribuuesve, që në disa raste janë anëtarë apo edhe vetë kryetarë të partive.

Cakolli: Raportet nuk paraqesin gjendjen reale

Vlera e donacioneve është disa herë më e madhe se ajo që raportohet, thotë Cakolli nga DnV-ja.

Sipas tij, partitë politike nuk i publikojnë donacionet që i japin kompanitë private.

“Një faktor që i shtyn kompanitë të mos i japin zyrtarisht donacionet, është ekzistimi i një dispozite ligjore, sipas së cilës, kur një kompani ofron donacion për një parti politike, ajo nuk mund të marrë kontrata publike për një periudhe së paku trevjeçare pas përfundimit të kontratës, si nga ana e institucioneve qendrore, ashtu edhe atyre lokale”, shpjegon Cakolli për Radion Evropa e Lirë.

Kjo, shton ai, “i dekurajon bizneset që të japin donacione në mënyrë formale”, porse kontributi i tyre në forma të ndryshme, nuk mungon.

“Ka raste që pronarë të restoranteve, sallave apo kompanive që ofrojnë shërbime apo produkte të caktuara, u japin partive politike mjete pa pagesë. Për shembull, salla e restorantit lëshohet pa kompensim, ose ndriçimi, zërimi apo produkte të ngjashme ofrohen pa pagesë”, thotë Cakolli.

Me ligj, subjektet politike garuese në zgjedhje obligohen të dorëzojnë në KQZ raportin financiar të fushatës zgjedhore, jo më vonë se 30 ditë pas certifikimit të rezultateve përfundimtare.

Çfarë ndodhi në Skenderaj?

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, duke marrë pjesë në fushatën parazgjedhore për zgjedhjet e 9 shkurtit. Fotografi nga arkivi.

 

Lëvizja Vetëvendosje, parti në pushtet, është pritur me protestë të hënën në Komunën e Skenderajt, në një vizitë në kuadër të fushatës për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Disa qytetarë kanë protestuar para vendit ku ishte planifikuar të deklarohej Albin Kurti – kryeministër i Kosovës, i cili synon edhe një mandat në këtë pozitë – si dhe janë dëgjuar duke bërtitur “Thaçi, Thaçi”, referencë për ish-presidentin e Kosovës, Hashim Thaçin, dhe ish-kryetarin e Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), që tradicionalisht ka qenë në krye të garës në këtë komunë.

Në zgjedhjet e vitit 2021, PDK-ja pati siguruar 70.9 për qind të votave në këtë komunë, ndërsa Lëvizja Vetëvendosje 20 për qind.

Sipas pamjeve të publikuara në rrjetet sociale, Policia e Kosovës është detyruar të intervenojë në aksionin e protestuesve, të cilët kanë përdorur edhe mjete piroteknike.

Zyrtarë të Policisë së Kosovës i kanë thënë Radios Evropa e Lirë se aktualisht nuk ka të arrestuar për këtë incident.

Përmes faqes zyrtare në Facebook, Lëvizja Vetëvendosje ka thënë se ka dështuar “përpjekja për ta pamundësuar tubimin në qytetin e Skenderajt”.

“Vazhdojmë cep më cep vendit”, është thënë në postim.

Vetë Kurti ka thënë në Facebook se bastioni i partisë që udhëheq është “zemra e qytetarit të Republikës”.

“Drenica është zemra e Kosovës. Rroftë familja Jashari! Rroftë Skenderaj! Rroftë kombi shqiptar!”, ka thënë ai.

Ministri i Kulturës, Hajrullah Çeku e ka dënuar këtë pritje në Skenderaj, ndërsa protestuesit i ka përshkruar si “qyqarë”.

“Harroni që na ndalni. Po thyejmë bastione një nga një, cep më cep. Dje në Deçan, sot në Drenicë, e çdo ditë deri në 500 mijë zemrat e 9 shkurtit”, ka thënë ai përmes një postimi në rrjetin social Facebook.

Anëtarë të shoqërisë civile e kanë kritikuar Çekun për gjuhën e përdorur.

Rrjeti i organizatave joqeveritare, Demokracia në Veprim (DnV), shprehi shqetësimin e saj të me incidentin e ndodhur në Skënderaj, duke dënuar “çdo formë dhune, provokimi apo ndërhyrje në proceset demokratike, veçanërisht gjatë një periudhe kaq të ndjeshme të fushatës zgjedhore”.

“Të tilla akte janë një sulm ndaj lirisë së grumbullimit dhe shprehjes së lirë, duke krijuar një atmosferë tensioni dhe pasigurie që bie në kundërshtim të plotë me parimet themelore të demokracisë”.

DnV ka thënë ditë më parë se subjektet politike e kanë rritur përdorimin e gjuhës nxitëse apo të urrejtjes në javën e dytë të fushatës zgjedhore.

Në një konferencë për media, Violeta Haxholli nga kjo organizatë ka thënë se 20 për qind e fushatës, e cila ka nisur më 11 janar, ka përmbajtur gjuhë të tillë deri tani.

Sipas DnV-së, Lëvizja Vetëvendosje ka përdorur gjuhë nxitëse apo të urrejtjes në 25 për qind të aktiviteteve të saj zgjedhore, Lidhja Demokratike e Kosovës në 20 për qind, Koalicioni Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës dhe NISMA në 18 për qind, dhe Partia Demokratike e Kosovës në 11 për qind.

Për këto zgjedhje janë certifikuar 28 subjekte politike me 1.280 kandidatë.

Zgjedhjet e 9 shkurtit do të jetë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që do të organizohen në Kosovë, që nga shpallja e pavarësisë më 2008.

Raport mbi problemet e komunitetit shqiptar në jug të Serbisë dhe komunitetit serb në veriun e Kosovës

VOA Leonat Shehu

Një raport i publikuar të enjten nga Qendra Avokuese për Kulturë Demokratike me seli në veri të Mitrovicës, thekson se entonacionalizimi në veri të Kosovës dhe në Luginën e Preshevës, kufizon mundësinë e zhvillimit të vlerave të përbashkëta.

Raporti me titull, “Imazhet në kokat dhe zemrat tona: Shqiptarët dhe serbët – njëri për tjetrin”, thekson sfidat dhe problemet me të cilat përballen komunitetit serb në katër komuna në veri të Kosovës dhe komuniteti shqiptar në tri komuna në jug të Serbisë.

Sipas raportit, rreth 73 për qind e qytetarëve në veri të Kosovës e shohin të ardhmen e marrëdhënieve mes serbëve dhe shqiptarëve të përshkuar nga konflikte të ndryshme në veri, ndërsa rreth 34 për qind e të anketuarëve në Luginën e Preshevës e kanë të njëjtin mendim në lidhje me të ardhmen e marrëdhënieve mes serbëve dhe shqiptarëve.

Zoran Gavriloviç nga organizata joqeveritare “Birodi” në Serbi tha se të dhënat tregojnë se ekziston një potencial për konflikt ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

“Këtu kemi konstatimin se në veri, 38.1 për qind e të anketuarve besojnë se lufta është e justifikuar nëse do të korrigjohen padrejtësitë ndaj vendit, 37 për qind ndaj kombit që i përkasin dhe 35.9 për qind e të anketuarve mendon se lufta është e justifikuar nëse do të ketë ndryshim kufijsh. Këto përqindje janë dukshëm më të larta në rastin e Luginës së Preshevës dhe kur bëhet fjalë për shtetin 61,25 për qind, kur është fjala për kombin etnik 56 për qind dhe në kuptimin e bashkimit të popullit 58.8 për qind”, tha ai.

Zoti Gavriloviç thotë se 25 vjet pas përfundimit të luftës ka ende njerëz që mund të keqpërdorin situatën aktuale.

“Domethënë ky etnonacionalizëm që është përshkruar dhe këtë potencial që dikush dëshiron të legjitimojë me politika të tilla, ekziston, unë nuk po them se a është kjo e nevojshme, po them se kjo është e mundur”, tha zoti Gavriloviç.

Sipas raportit, për qytetarët serbë në veri të Kosovës, “politika, pushtimi i veriut, marrja e pronës, represioni i policisë dhe veprimet e qeverisë dhe kryeministrit Albin Kurti”, janë problemet kryesore që përkeqësojnë marrëdhëniet mes serbëve dhe shqiptarëve. Për qytetarët në Luginën e Preshevës, “problemet sociale, trashëgimia e luftës, gjuha dhe diskriminimi i shqiptarëve” janë pasqyrim i marrëdhënieve jo të mira mes dy etnive.

Drejtori Qendrës Avokuese për Kulturë Demokratike, Dushan Radakoviç, tha se lidhja e serbëve nga veriu i Kosovës me Serbinë luan një rol thelbësor në formësimin e qëndrimeve dhe perceptimeve të tyre për sfidat e përditshme.

“Serbët nga veriu i Kosovës kryesisht i shohin autoritetet e Kosovës si burimin kryesor të problemeve, me pothuajse 82 për qind të të anketuarve që besojnë se masat e marra nga Prishtina, kryesisht qeveria e Kosovës, kërcënojnë komunitetin e tyre. Përveç kësaj, 80.7 për qind besojnë se fuqitë perëndimore, përmes mbështetjes së tyre për institucionet e Kosovës, kanë qenë një faktor i rëndësishëm në destabilizimin e rajonit”, tha zoti Radakoviç.

Agon Islami nga organizata joqeveritare Qendra për Demokraci dhe Arsim në Luginën e Preshevës tha se ka shumë gjera që e bëjnë dallimin midis shqiptarëve të Luginës së Preshevës dhe serbëve në veri të Kosovës.

“Ne jemi viktimë për shkak se jemi shqiptarë dhe jetojmë në Serbi. E vetmja pakicë prej 30 viteve që asnjëherë nuk kanë qenë në qeverisjen qendrore janë shqiptarët në Serbi nga viti 1992 kur ka fillu shpërbërja e Jugosllavisë. Të gjitha këto probleme kanë një emërues të përbashkët diskriminimi e shtetit ndaj shqiptarëve”, tha ai.

Sipas raportit, mungesa e raportimit objektiv dhe të baraspeshuar nga ana e mediave kontribuon në forcimin e tensionit dhe mosbesimit ndëretnik. Derisa serbët në Kosovë besojnë se qeveria e Kosovës dhe faktori ndërkombëtar janë faktorët kryesorë të destabilizimit, te shqiptarët në Luginën e Preshevës, Serbia dhe Rusia janë burim i urrejtjes dhe konflikteve.

Ajri i ndotur në Prishtinë, kërkohet përdorimi i maskave mbrojtëse

Këto ditë Kosova dhe veçmas qyteti i Prishtinës po përballet me nivele të larta të ndotjes së ajrit.

Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës vlerëson se ndotja e ajrit konsiderohet një rrezik për shëndetin e njeriut, e sidomos për grupet e ndjeshme dhe me sëmundje të rrugëve dhe organeve të frymëmarrjes. Prandaj, IKSHPK jep rekomandime për qytetarët për reduktimin e rrezikut, kur ajri ka vlera të larta të ndotjes.

“Të reduktohen daljet në qytet dhe ne vendet me ajër të ndotur sidomos në mëngjes dhe mbrëmje e sidomos personat që kanë sëmundje kronike të sistemit kardiovaskular dhe respirator, fëmijët dhe shtatzënat; Të qëndrohet në shtëpi dhe mos të hapen dritaret për ajrosjen e dhomave, kjo për sa kohë do të zgjasin vlerat e larta; Personat që e kanë  të pashmangshëm daljen të përdorin maska mbrojtëse, të mbulojnë gojën e hundën me shall”, këto ishin ndër rekomandimet e IKSHPK-së.

Sipas IKSHPK-së efektet shëndetësore afatshkurtra të ndotjes së ajrit në shëndet paraqesin sëmundjet, shtrimet në spital, komplikimet shëndetësore dhe vdekjet.

Efektet shëndetësore afatgjata: sëmundshmëria, kanceri i mushkërive, sëmundjet kardiovaskulare dhe pulmonare.

Shkaqet kryesore të vdekjeve dhe sëmundjeve që lidhen me ndotjen e ajrit janë: sëmundjet ishemike të zemrës, goditja në tru, sëmundjet e frymëmarrjes, sëmundjet pulmonare obstruktive kronike, bronhiti, emfizema, irritimi i syve dhe sistemit të frymëmarrjes, veçanërisht sulmet e astmës dhe kanceri i mushkërive”, thuhet në reagimin e IKSHPK-së për ndotjen e ajrit”, thuhet në vlerësimin e IKSHPK-së.

Sipas Institutit, të dhënat e OBSh-së tregojnë se ndotja e ajrit shkakton pothuajse 500.000 vdekje të parakohshme çdo vit në botë. Përafërsisht 290.000 nga këto vdekje ndodhin në vendet me të ardhura të larta, ndërsa 190.000 vdekje ndodhin në vendet me të ardhura të mesme dhe të ulëta. sn


Send this to a friend