Një zyrtar i lartë i Bashkimit Evropian paralajmëroi se Moska po tenton që të destabilizojë rajonin e Ballkanit Perëndimor, prandaj blloku evropian po dëshiron normalizim të shpejtë të raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, në mënyrë që të zvogëlohet hapësira e Moskës në destabilizim.

Në këtë kuadër, zyrtari, që foli në kushte anonimiteti me gazetarët në Bruksel, tha se Moska po tenton të pengojë palët që të arrijnë marrëveshje për zbatimin e propozimit evropian për normalizimin e raporteve.

“Presim që liderët ta miratojnë propozimin. Nuk duam që të diskutojmë për propozimin dhe përmbajtjen e tij sepse ata e dinë që nga shtatori këtë. Nuk ka hapësirë që të pajtohen për një pjesë e jo për tjerat. Por, jemi të hapur për të diskutuar modalitetet e implementimit”, ka deklaruar ky zyrtar.

Burimet e BE-së kanë sqaruar se që nga vera palëve u është paraqitur propozimi për “marrëveshjen bazë“. Për përmbajtjen e këtij propozimi është biseduar disa herë, dhe kjo është hera e parë kur në takim dy liderët do të mund të bisedojnë për të edhe mes vete.

“Duhet ta ndërpresim ciklin e krizave. I kishim gjashtë kriza radhazi në kohën e fundit. Në kohën e barrikadave në veri të Kosovës ishim shumë afër zjarrit. Tash është koha ta ndërpresim këtë dhe të kemi një dinamikë të re në raporte mes tyre”, ka thënë ky zyrtar.

Kurti dhe Vuçiq e kanë pranuar në parim këtë propozim.

Përmbajtja e tij nuk është bërë publike, por nga një version që ka parë REL-i, del se ai nuk parasheh njohjen reciproke mes dy vendeve, por zotimin e të dyja palëve se nuk do ta pengojnë njëra-tjetrën në proceset integruese. Propozimi, po ashtu, kërkon që palët t’i zbatojnë të gjitha marrëveshjet që kanë arritur deri më tash në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve. SHBA-ja e ka mbështetur këtë dokument.

• Çfarë parasheh propozimi evropian?

Duke folur për takimet nga e kaluara, zyrtari i BE-së ka thënë se ato takime “ishin konstruktive“ por, sa i përket vizionit të dy liderëve për të ardhmen ishte e qartë se ato vizione nuk ishin aspak kompaktibile.

“Po bisedojmë shumë hapur me palët rreth implementimit. Ata e dinë se ku janë ngecjet. Do të monitorojmë dhe raportojmë për implementimin. Raportimet te vendet anëtare janë në kuadër të kapitullit 35 për Serbinë dhe në Komitetin për normalizim me Kosovën. Kësaj radhe raportimi do të jetë më i rregullt dhe do të lidhet direkt me rrugët e tyre drejt BE-së. Dialogu nuk duhet të shihet si i ndarë nga proceset tjera të raporteve të Kosovës dhe Serbisë me BE-në”, ka thënë ai, duke shtuar se pret që edhe pesë vendet e BE-së që nuk e kanë njohur Kosovën të reagojnë pozitivisht:

“E dimë se pesë vendet po e ndjekin me kujdes dialogun. Kemi disa pritje nga to dhe kemi dashur t’i përgatisim. Do të ishte logjike të ketë reagime pozitive edhe nga to, por tash nuk mund të themi me saktësi se cilat do të jenë ato reagime”.

Të hënën, përfaqësuesi i Lartë i BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Joseph Borrell, fillimisht do të ketë takime bilaterale me liderët ndaras, e pastaj takim të përbashkët. Në BE thonë se nuk presin që ky takim të jetë për krizat, por për marrëveshje.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha më 23 shkurt se propozimi evropian nuk është produkt i negocimit. Sipas tij, aleatët e Kosovës e kanë dizajnuar propozimin evropian si një pako që do të avancojë anëtarësimin e Kosovës në sistemin ndërkombëtar.