Anketa e madhe e emigracionit, e zhvilluar vitin e kaluar nga INSTAT, në rreth 20 mijë familje në të gjithë vendin, ka gjetur se, gjatë periudhës 2011-2019, ka emigruar jashtë 13% e popullsisë ose mbi 360 mijë persona. Tirana, me emigrimin më të madh të familjeve, ndërsa Shkodra, Fieri, Durrësi, me humbjet më të mëdha të popullsisë. Kukësi ka normat më të larta të ikjes së popullsisë, jashtë dhe brenda vendit. 53% e të ikurve janë me arsim të mesëm ose të lartë. Shumica, të rinj. Gati 60% e të ikurve rendisin varfërinë si arsye
Shkruan Blerina Hoxha
Shqipëria është duke përjetuar zhvillime alarmante në humbjen e popullsisë, për shkak të emigracionit të lartë. Edhe pas tri dekadash nga ndryshimi i sistemit, flukset emigratore janë të larta, duke e vënë perspektivën e zhvillimit të vendit në një rrugë pa krye.
Shifrat zyrtare tregojnë se gjatë vitit 2011-2019 janë larguar nga vendi mbi 360 mijë persona, ose 13% e popullsisë banuese në vitin 2011. Rezultatet dolën nga anketa e madhe e emigracionit që zhvilloi INSTAT, në bashkëpunim me donatorët në rreth 20 mijë familje vitin e kaluar (prill-korrik 2019). Anketa ka zbuluar një fakt të frikshëm në dekadën e kaluar, pasi fenomeni është zgjeruar në emigrimin e së gjithë familjes. Gjatë 10-vjeçarit të fundit janë larguar nga vendi 6,6% e familjeve, gjithsej 49,500 të tilla, ndërsa në vitet 2001-2011 ishin larguar 4.4% e njësive familjare.
Në totalin e familjeve të larguara jashtë, numrin më të madh e ka Tirana, ku raportohet se janë larguar 10,3% e totalit të qarkut, ndërsa qarqet me humbjet më të mëdha të popullsisë janë Kukësi dhe Tropoja në Veri, Durrësi dhe Elbasani në qendër dhe Fieri në Jug.
Anketa ka zbuluar se kushtet ekonomike, duke përfshirë varfërinë, papunësinë dhe nënpunësimin, të ardhurat e ulëta nga punësimi, kushtet e vështira të jetesës, mbrojtja e kufizuar sociale dhe borxhet janë faktorët kryesorë për emigrantët shqiptarë.
Përveç këtyre faktorëve bazë, një tjetër shtysë është e ardhmja e fëmijëve. Përveç tyre, ka edhe të tjerë faktorë, si mangësitë dhe cilësia e ulët e shërbimeve të kujdesit shëndetësor, strehimi, konfliktet dhe siguria fizike që shkaktojnë stres të vazhdueshëm psikologjik, përfshi cilësinë e ulët të arsimit. Për disa nëngrupe (p.sh. romët dhe egjiptianët), një faktor shtesë është diskriminimi. Pjesa dërrmuese e personave që emigrojnë janë të rinj, ndërsa 14% e tyre ishin me arsim të lartë. Largimi i burrave ishte 200% më i lartë se ai i grave.
Që në fillim të viteve 1990, migracioni ndërkombëtar dhe ndikimi i tij ekonomik, politik e shoqëror mbeten çështje thelbësore në Shqipëri. Shqipëria është mes vendeve kryesore në botë për shkallën dhe intensitetin e migracionit ndërkombëtar. Ndërkohë, kërkimi i azilit është një dukuri relativisht e re për vendin dhe ka nisur të raportohet në statistikat europiane që prej fillimit të udhëtimit pa viza në zonën e Schengen-it.
Nga viti 2010 deri në shtator të vitit 2019, rreth 193 000 shtetas shqiptarë u regjistruan si azilkërkues për herë të parë në vendet e BE-së. Dukuria arriti pikën kulmore në vitin 2015, kur kërkuan azil rreth 67 000 shtetas shqiptarë, për t’u ulur më tej, si rezultat i procedurave të përshpejtuara të shqyrtimit të kërkesave të azilit, rregullave më rigoroze të migracionit dhe normave më të ulëta të pranimit. Përveç emigracionit jashtë, edhe 200 mijë persona kanë migruar brenda vendit.
Tirana humb 10% të familjeve, Shkodra, Fieri dhe Durrësi, të parat për emigracionin e lartë
Gjeografia e emigracionit në dekadën e fundit ka prekur edhe qarqet me nivelin më të lartë të jetesës siç është Tirana, Fieri dhe Durrësi, ku të ardhurat mesatare të familjeve janë përgjithësisht mbi mesataren kombëtare.
Anketa ka gjetur se, qyteti i Shkodrës pati nivelin më të lartë të emigracionit në raport me popullsinë e qarkut. Gjatë periudhës 2011-2019, ka emigruar 16.7% e popullsisë së qytetit, rreth 36 mijë persona, nga të cilët 15,700 janë emigrime familjare.
Pas Shkodrës, Fieri renditet i dyti për nivelin e lartë të emigracionit në raport me popullsinë. Në dekadën e fundit ka emigruar nga Qarku i Fierit 15,5% e popullsisë, ku 5% e tyre ishin të grupuar në familje. Nga Qarku i Fierit, i cili është dyti për nivelin e lartë të jetesës pas Tiranës, janë larguar mbi 48 mijë persona.
Vendin e tretë e zë Qarku i Durrësit, i cili ka humbur 14.1% të popullsisë në dekadën e kaluar, ku popullsia është pakësuar me mbi 37 mijë persona.
Tirana zë vendin e katërt për nivelin e lartë të emigracionit në total. Popullsia e Qarkut të Tiranës është pakësuar me 13.7%, ose me 102 mijë persona gjatë 2011-2019, por 77 mijë persona kanë migruar të grupuar në familje. Anketa ka zbuluar se Tirana ka emigracionin më të lartë të njësive familjare krahasuar me qarqet e tjera. Gjatë periudhës, 10.3% e familjeve të qarkut kanë emigruar.
Në vend të pestë për emigrim të lartë vjen Elbasani, ku ka emigruar 12.5% e popullsisë banuese e regjistruar më 2011, ku 5.2% e tyre ishin të grupuar në familje.
Në vendin e gjashtë, Qarku i Kukësit i cili ka humbur në emigrim 12.4% të popullsisë gjatë dekadës, më shumë se 10 mijë persona, por ky qark është prekur shumë edhe nga migrimi brenda vendit i popullsisë.
Norma më të ulëta të emigracionit kishin Qarku i Lezhës, Korçës dhe Gjirokastrës, të cilët humbën përkatësisht 7, 9,6 dhe 9.2% të popullsisë. INSTAT gjeti se një numër i përgjithshëm prej 67,535 emigrantësh kishte ikur nga 1 janari 2018 deri më 15 korrik 2019. Më tej, 360 699 persona kanë emigruar që nga viti 2011 dhe përbëjnë numrin total neto të emigrantëve për periudhën 2011-2019, vë në dukje studimi.
Sipas anketës, fluksi emigrator mbizotëronte kryesisht mes familjeve që kanë emigruar tërësisht. Kësisoj, 6,6% e familjeve që emigrojnë në tërësi përbëjnë 6,5% të popullsisë totale të regjistruar më 2011. Ndërsa emigrantët që kanë emigruar veçmas pa familjen zunë 15.5% të emigranteve gjithsej gjatë 2011-2019 dhe shënuan një fluks dalës prej 6,4% të popullsisë. Tirana është rast i veçantë, ku 10,3% e të gjitha familjeve që kanë emigruar tërësisht ose 10,4% e popullsisë, janë larguar nga prefektura. Në të njëjtën kohë, përqindja e emigrantëve nga familje me emigrim të pjesshëm ishte tri herë më e ulët ne Tiranë.
Edhe për dekadën e kaluar, flukset më të mëdha që u vrojtuan ishin drejt Greqisë, Italisë dhe Gjermanisë. Për të gjitha destinacionet, anketa gjeti se, 120,754 persona u larguan për në Itali dhe nuk ishin kthyer deri në vitin 2019. Greqia priti 92,159 emigrantë dhe 40,468 u larguan për në Gjermani. Pjesa tjetër ndahet mes vendesh të tjera.
Shteron forca e punës
Nga të 360 mijë personat që janë larguar nga vendi, shumica e tyre janë në moshë pune. 160 mijë persona ishin në grupmoshën 15-65 vjeç, ndërsa 12 mijë ishin të mitur, nën moshën 15 vjeç. Për 183 mijë emigrantë të tjerë, mosha mbetet e panjohur, por shumica e tyre kanë qenë në moshë pune, duke parë trendin e përgjithshëm. Nga personat që kanë emigruar vetëm dhe jo me familjet, emigracioni ka qenë më i përhapur te grupmosha 20-29 vjeç, pjesa më produktive e popullsisë së re në moshë.
Tek personat që emigruan vetëm dhe jo me familjet, emigracioni i burrave ka qenë shumë më i lartë se ai i femrave. Për grupmoshën 20-29 vjeç, emigrimi i meshkujve ishte tre herë më i lartë se ai i femrave po në këtë grupmoshë. Përgjithësisht, emigracioni është i përqendruar në popullsinë në moshë pune, kryesisht nga 15-65 vjeç dhe flukset më të larta shihen në grupmoshat nga 20 në 40 vjeç. Në të gjitha grupmoshat, meshkujt kanë emigruar më shumë se femrat. Popullsia në moshë pensioni ka pasur një numër më të paktë emigrantësh në raport me totalin.
53% e të ikurve me arsim të mesëm dhe të lartë
Emigracioni i dekadës së fundit ka përfshirë një pjesë të konsiderueshme të shtresës së mesme edhe nga ana e formimit arsimor. Sipas të dhënave të anketës, nga të larguarit, 54% e tyre kishin një diplomë të arsimit të mesëm, profesional ose të përgjithshëm, ose një diplomë të studimeve të larta. Gati 14% e emigrantëve gjatë periudhës 2011-2019 ishin me arsim të lartë.
Nga të dhënat shihet se personat që kanë emigruar vetëm dhe jo me familjet, 24,749 ishin me diploma në arsimin e lartë dhe doktoratura. Ky numër është më i lartë, për shkak se asnjë pjesëtar i familjes që ka emigruar nuk jeton në vendin tonë. Për këtë arsye, INSTAT nuk ka mundur të gjejë profilin e saktë të statusit ekonomik, moshës dhe arsimit tek familjet e emigruara në total, që zënë 50% të të gjithë emigrantëve të larguar gjatë periudhës në analizë.
76% e të ikurve të papunë, ose pjesërisht të punësuar
Pjesa dërrmuese e emigrantëve në dhjetë vitet e fundit ishin të papunë. Nga personat që kanë ikur pa familjen shihet se 76% e tyre ishin të papunë, ose ishin të punësuar me kohë të pjesshme. Më shumë se 45% e të larguarve nuk kishin asnjë punë. Ndërkohë, 8% e të larguarve ishin nxënës dhe studentë, ndërsa emigrimi i pensionistëve përbënte vetëm 1.7% të totalit, teksa pak më shumë se 5% ishin të angazhuar me punë shtëpie. Për çdo 100 persona të ikur, 81,3 prej tyre ishin aktivë në tregun e punës dhe 18,6, joaktivë.
Varfëria, arsye kryesore për emigrim
Për tri grupet e popullsisë në lëvizje (migrantëve, emigrantë, të kthyer dhe migrantë të brendshëm) u përgatit një vlerësim i motiveve për lëvizjen e tyre. Arsye kryesore e largimit nga vendi ishin problemet financiare dhe kushtet e jetesës, ndërsa për kthimin, arsyet familjare.
Anketa nuk ofroi informacion lidhur me motivet e familjeve që kanë lëvizur tërësisht apo planet e tyre për të ardhmen. 55-60% e emigrantëve brenda dhe jashtë vendit rendisin arsyet financiare dhe përmirësimin e standardeve për zhvendosjen nga vendbanimi, ndërkohë që arsye të tjera familjare dhe arsimi më i mirë kanë shtyrë 30% të emigrantëve të ikin.
200 mijë persona të tjerë migruan brenda vendit
Anketa zbuloi se mbi 223 mijë persona kanë ndryshuar vendbanimin brenda përbrenda Shqipërisë gjatë periudhës 2011-2019. Ndërsa gjatë viteve të censit 2001-2011, lëvizjet e popullsisë brenda vendit arritën shifrën mbi 200,000 njerëz. Edhe brenda vendit shihet se kanë lëvizur me gjithë familjet mbi 170 mijë persona.
Nga grupi i familjeve shqiptare, kryefamiljari i të cilave ishte banor në vitin 2011, 4,7% kanë ndryshuar vendbanimin në tërësi, ndërsa 9,4% e kanë bërë pjesërisht. Është vlerësuar se nga totali prej 14% i familjeve, 8% e popullsisë kanë ndryshuar vendbanimin e mëparshëm. Kukësi duket se është prefektura me përqindjen më të lartë të popullsisë, që ndryshon vendbanimin brenda vendit, me 16,1% të popullsisë së përgjithshme banuese në vitin 2011.
Në të njëjtën kohë, sa i takon strukturës së familjes, kjo prefekturë kishte përqindjen më të lartë të familjeve që migrojnë së brendshmi me migracion të pjesshëm, me 33,9%. Nga ana tjetër, përqindja e familjeve të tëra që kanë lëvizur brenda vendit dhe e popullsisë së përgjithshme që migron së brendshmi është e lartë në Dibër, Durrës, Fier, Gjirokastër, Elbasan dhe Korçë. Në këtë hark të shkurtër kohor mund të shohim dy dinamika të ndryshme të fluksit të brendshëm migrator: një në periudhën 2011-2013 dhe tjetra nga viti 2014, kur fluksi vjetor i migracionit të brendshëm duket se është dy herë më i lartë për individët.
Në të njëjtën kohë, është mundur të zhvillohet një analizë e ngjashme nga këndvështrimi i vendbanimit të ri (prefektura e destinacionit). Popullsia që ndryshon vendbanimin brenda vendit, por jo brenda prefekturës, përbënte 61,6% e të gjithë migrantëve të brendshëm. Shumica dërrmuese e personave që lëvizin nga Tirana (93,8%) mbeten në të njëjtën prefekturë.
Ky “fluks hyrës” specifik shihet si diferenca midis atyre që ndryshuan vendbanimin brenda prefekturës dhe atyre që shkuan në një prefekturë tjetër. Në të njëjtën kohë, më shumë sesa gjysma e personave të vendosur në prefekturën e Tiranës vijnë nga prefektura të tjera (54,4%). Lëvizja e migrantëve në zona të tjera në Shqipëri karakterizohej nga shkallë të ndryshme përqendrimi, në varësi të faktit nëse ishte migracion familjar i pjesshëm ose i plotë.
Anketa e INSTAT për emigracionin, si u realizua dhe çfarë mati
INSTAT-i, në bashkëpunim me IOM-in, përgatiti një anketë (Anketa e zgjeruar e migracionit në familje), gjetjet e së cilës synojnë të tregojnë ndryshimet që kanë ndodhur gjatë viteve të fundit në shoqërinë shqiptare. Duke qenë se është zhvilluar vetëm një herë, AMF (Anketa Kombëtare e Emigracionit në Familje), për anketën u përdor metoda CAPI (Intervistë Personale nëpërmjet Kompjuterit). Pyetësori u përgatit nga INSTAT-i, duke u këshilluar me eksperten ndërkombëtare të rekrutuar nga IOM-i në kuadrin e projektit që ofron mbështetje për institutin lidhur me statistikat e migracionit.
Për hartimin e pyetësorëve, u mor mbështetje e mëtejshme edhe nga Zyra Rajonale e IOM-it në Vjenë dhe Zyra Qendrore e IOM-it në Gjenevë. Puna në terren u zhvillua në periudhën 17 prill deri më 15 korrik 2019. Hipoteza e AMF-së ishte se pyetjeve do t’u përgjigjeshin kryefamiljarët. AMF-ja ishte anketë, e cila bazohet në vullnetin e lirë të familjeve për të marrë pjesë në anketë.
Në shumicën e vendeve, kjo lloj ankete, sidomos kur mbulon familjet, ka një normë përgjigjeje prej 30%. Shqipëria përbën një rast përjashtimor, pasi AMF 2019 shënoi një normë përgjigjesh prej 80%. Refuzimi për të marrë pjesë në anketë dhe mungesa e kontaktit me NjEF-të e përzgjedhura në mënyrë rastësore ishin relativisht të rralla, me pak më shumë sesa 20%.
Qëndrimi i favorshëm i të intervistuarve ishte i mjaftueshëm për të justifikuar përdorimin e kampionëve përfaqësues në anketat sociale në Shqipëri. Përjashtimisht, ndryshe nga të gjitha praktikat e mëparshme të INSTAT-it, AMF bën të mundur që në rast se të gjithë anëtarët e familjes nuk ishin të pranishëm, të përgjigjeshin fqinjët e tyre më të afërt. Avantazhi kryesor i kësaj zgjidhjeje ishte ulja e normës së mosmbulimit të popullsisë. Madhësia e kampionit të arritur (numri i njësive të vrojtuara të kampionit për familje dhe individë me intervistë të pranuar) është i barabartë me 19 821 për familjet dhe 71 538 për individët.
Rezultatet e anketës përqendrohen në tiparet kryesore demografike të NjEF-ve dhe popullsisë që kanë ndryshuar vendbanimin krahasuar me vitin 2011 (Censi i fundit i Popullsisë dhe Banesave të Shqipërisë). Ajo çka ishte më e rëndësishme dhe novatore në zbërthimin e vlerave të përllogaritura në këtë anketë ishte dallimi i profileve të migracionit të familjeve.
Anëtarët e NATO-s janë “thellësisht të shqetësuar” për sulmet e fundit në Republikën Çeke, Estoni, Gjermani, Letoni, Lituani, Poloni dhe Britani, që sipas tyre vijnë nga Rusia, thanë zyrtarët e aleancës përmes një deklarate të enjten.
“Këto incidente janë pjesë e një fushate të intensifikuar të aktiviteteve që Rusia vazhdon t’i kryejë në të gjithë zonën euro-atlantike, përfshirë territorin e Aleancës dhe nëpërmjet grupeve që Moska i mbështet”, thuhet në deklaratën e NATO-s.
Javët e fundit, shërbimet evropiane të sigurisë zbuluan një sërë aktivitetesh, që ata i quajtën spiunazh rus, duke përfshirë një rrjet spiunësh që drejtonin një media online, të mbyllur nga hetuesit çekë, një veprim që nxiti autoritetet në shtetet e tjera të kryejnë hetime të ngjashme.
Mediat evropiane raportuan gjithashtu se një anëtar i partisë së ekstremit të djathtë, Alternativa për Gjermaninë (AfD) dyshohet se kishte marrë para nga faqja e medias pro-ruse, një akuzë që politikani gjerman e mohon.
Vendet anëtare të NATO-s u zotuan që të “vazhdojnë të rrisin” qëndrueshmërinë e tyre kundër sulmeve të tilla dhe të përdorin mjetet e tyre për të “kontestuar dhe për t’iu kundërvënë veprimeve hibride ruse”.
“Veprimet e Rusisë nuk do t’i pengojnë aleatët që të vazhdojnë mbështetjen për Ukrainën”, thuhet më tej në deklaratën e NATOs.
Dhoma e Ulët e Parlamentit britanik ka miratuar të enjten një mocion për Kosovën dhe Bosnjë e Hercegovinën të propozuar nga deputetja Alicia Kearns, me të cilën Britania mbështet integritetin territorial të Kosovës dhe dënon sulmin në Banjskë ndaj Policisë së Kosovës.
Ky mocion u propozua nga Kearns pas një debati që u zhvillua mbi sigurinë në Ballkanin Perëndimor. “Kërkoj që kjo Dhomë të lëvizë në njohjen e situatës akute të sigurisë në Ballkanin Perëndimor, të mbështesë integritetin territorial dhe sovranitetin e Kosovës dhe Bosnjë e Hercegovinës, të dënojë sulmin e militantëve nacionalistë serbë në Banjska në Kosovë më 24 shtator 2023”, thuhet në mocionin e propozuar nga deputetja Kearns, i miratuar në Parlamentin britanik.
Po ashtu në mocionin e miratuar kërkohet të mbështet autoritetin i Gjykatës Kushtetuese në Bosnje dhe Hercegovinë dhe të dënohet ndërhyrjen ruse në Ballkan.
“Parlamenti vëren me shqetësim retorikën politike irredentiste pro-ruse dhe pro-serbe në Mal të Zi dhe i kërkon qeverisë të rrisë angazhimin e saj me partnerët rajonalë dhe aleatët ndërkombëtarë për të përmirësuar peizazhin e sigurisë të Ballkanit Perëndimor”, thuhet në mocionin e miratuar në Londër.
“E kënaqur që Parlamenti sot njëzëri ra dakord me këtë mocion për Ballkanin Perëndimor”, ka shkruar Kearns në platformën “X”.
Deputetja Alicia Kearns në fjalimin e mbajtur gjatë debatit mbi sigurinë në Ballkanin Perëndimor në Parlamentin britanik, ka folur rreth sulmit në Banjskë, anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës, Asociacionin dhe kërcënimet e presidentit serb Aleksandar Vuçiq.
Kearns ka bërë të ditur se SHBA ka përfunduar një raport mbi përgjegjësit e sulmit në Banjskë, i cili ende nuk është publikuar.
Ajo tha se ky raport duhet të publikohet për t’u ditur e vërteta rreth sulmit për të cilin përgjegjësinë e mori Milan Radojçiq, i kërkuar tashmë nga INTERPOL-i dhe i cili gjendet i lirë në Serbi.
“SHBA ka përfunduar një raport se kush është përgjegjës dhe lidhjet e tyre me qeverinë serbe, aleatët tanë duhet ta publikojnë urgjentisht, sepse e vërteta ka rëndësi, sepse përgjegjësia ka rëndësi, sepse pa atë raport, e vërteta mohohet dhe pa atë raport, nuk ka asnjë pengesë, sepse mosndëshkimi ngjall përbuzje për sundimin e ligjit dhe rendit. Përgjegjësia e shpejtë dhe e barabartë për aktet e agresionit është thelbësore nëse duam të dekurajojmë dhunën e ardhshme dhe të shpërndajmë çdo nocion qetësimi”.
“Ndaj do të pyes përsëri; kush e organizoi sulmin në Banjskë? Kush e ka siguruar armatimin dhe çfarë vlerësojmë me qëllimin e tyre? Dhe do të isha mirënjohëse nëse ministri mund t’i përgjigjet kësaj kur të përgjigjet. Ajo që ne dimë pa dyshim është se sulmi u drejtua nga Milan Radoiçiq, një ish-nënkryetar i partisë serbe… Atë që ne pamë atëherë ishte një sulm i dhunshëm ndaj KFOR-it nga policia serbe, e cila plagosi 25 pjesëtarë të trupave italiane, hungareze, disa prej të cilëve nuk do të mund të ecin më kurrë. Në atë kohë, Britania e Madhe, SHBA, BE e dënuan Kosovën për instalimin e kryetarëve të komunave të zgjedhur në mënyrë demokratike, por nuk e kritikuan Serbinë për mbështetjen e saj ndaj bojkotit dhe Listës Serbe…”, tha Kearns.
Siç transmeton KP, deputetja britanike ka thënë se Kosova i ka përmbushur obligimet e saj demokratike dhe anëtarësimi i saj në Këshillin e Evropës do të shënonte një moment historik, teksa për formimin e Asociacionit të komunave serbe ka thënë se nuk mund të ketë një republikë tjetër serbe në Ballkan.
“Pavarësisht pengesave të vazhdueshme nga Rusia dhe Serbia, Kosova është në prag të anëtarësimit në Këshillin e Evropës, me aplikimin e saj që këtë muaj kaloi në Komitetin e Ministrave për miratim. Anëtarësimi do të shënonte një moment historik jetik në përparimin e Kosovës në ditët e errëta të viteve 1990 dhe rrugëtimi i Kosovës është ai për të cilin ne kemi luajtur një rol të rëndësishëm dhe për të cilin të gjithë duhet të jemi krenarë. Megjithatë, ka nga ata ndërkombëtarë që kanë thënë se Kosova duhet të pranohet vetëm nëse krijon një asociacion të komunave serbe. Mbretëria e Bashkuar duhet ta refuzojë këtë me vendosmëri. Përderisa unë nuk dua një republikë tjetër të serbëve nga Ballkani Perëndimor, Asociacion i komunave me shumicë serbe do të krijohet si pjesë e dialogut Beograd-Prishtinë, por nuk mund të nxitohet dhe nuk mund të bëhet me presion të jashtëm”, ka thënë Kearns.
Ajo ka theksuar se Britania e Madhe duhet të merr një rol më aktiv në bisedimet e paqes dhe të angazhohet në pesë shtetet e BE-së që nuk e njohin sovranitetin e Kosovës për të ndihmuar Kosovën drejt anëtarësimit në BE dhe NATO.
“I bëj thirrje qeverisë tani që të punojë me partnerët e NATO-s për të siguruar që KFOR-it t’i jepet mbështetja dhe detyrat që i nevojiten për të bërë paqe, për të ruajtur paqen dhe stabilitetin në mbarë Kosovën. Ne duhet të konsiderojmë krijimin e një aleance të re të sigurisë ndërmjet SHBA-së, Britanisë së Madhe dhe shteteve të tjera anëtare të NATO-s të gatshme me Kosovën, sepse kjo do të ndihmonte në përcaktimin e shqetësimeve të menjëhershme të sigurisë që ne shohim, dhe më lejoni t’ju jap një shembull se pse kjo është e nevojshme. Dhjetorin e kaluar, presidenti Vuçiq tha se Serbia thjesht duhet të ndjekë shembullin e Azerbajxhanit në Nagorno-Karabakh dhe të presë rrethanat e veçanta gjeopolitike që do ta lejojnë atë të rimarrë Kosovën. Kjo është një deklaratë e qëllimit (që ai ka) dhe që nuk duhet të injorohet. Komente të tilla nga një kryeministër shteti janë të papranueshme. Në të vërtetë, Vuçiq më kërcënoi mua vitin e kaluar që fola kundër kontrabandës së armëve në Kosovë”, ka përfunduar Kearns.bw
Deputetët britanikë sot do të mbajnë një debat mbi sigurinë në Ballkanin Perëndimor.
Këtë debat e ka futur në agjendë deputetja Alicia Kearns, e cila është edhe në krye të Komitetit për Punë të Jashtme, raporton Gazeta Express.
Mbretëria e Bashkuar duhet t’i kushtojë më shumë vëmendje Ballkanit në mes rreziqeve të destabilizimit në rajonin europian, ka paralajmëruar Kearns.
Deputetja konservatore Alicia Kearns do të udhëheqë një debat në House of Commons për rajonin juglindor të Europës të enjten, duke paralajmëruar se ai mund të bëhet vendi i një “konflikti të tretë global, të madh”, së bashku me Ukrainën dhe Gazën, nëse nuk ndërmerren veprime parandaluese, siç shkruan “The Standard”.
“Ballkani ka rëndësi dhe nëse ne e shpërfillim atë do të përfundojmë duke pasë një zjarr në pragun tonë”, tha ajo për agjencinë e lajmeve PA.
“Kjo ka rëndësi jo vetëm për sigurinë europiane, sepse në thelb është oborri ynë i zgjeruar dhe nëse ka krizë në Ballkan, ne do ta ndiejmë atë këtu, do të ndikojë tek të gjithë ne; dhe ne nuk mund të përballojmë një konflikt të tretë global, të madh dhe kjo është pikërisht ajo që do të ndodhte”.
Kearns e përmendi vizitën e presidentit kinez Xi Jinping në Serbi në ditët e fundit ndër zhvillimet që sugjerojnë se tensionet rreth rajonit mund të rriten.
Një qeveri e re pro-ruse ka ardhur në pushtet në Serbi, e cila disa frikësohen se mund të çojë në përplasje me Perëndimin, shkruan kjo gazetë britanike.
Diskutimet në OKB për ta shënuar zyrtarisht masakrën e Srebrenicës në Bosnje dhe Hercegovinë së fundmi janë dëshmuar gjithashtu si një pikë mosmarrëveshjeje, me Rusinë dhe Serbinë që kërkojnë të kundërshtojnë një rezolutë për këtë çështje.
Ndërkohë Kosova, e cila shpalli pavarësinë nga Serbia në vitin 2008, është në bisedime për t’u anëtarësuar në Këshillin e Europës, duke sinjalizuar një marrëdhënie më të ngushtë me vendet perëndimore.
Kearns sugjeroi se Rusia synon të mbjellë kaos në rajon.
“E gjitha ka të bëjë me krijimin e sa më shumë që munden të teatrove të konfliktit. Unë kam mbajtur shumë fjalime ku kam folur për faktin se për Rusinë, nëse Ukraina nuk do të shkonte mirë, unë do të destabilizoja Ballkanin”.
Ndërsa ajo pranoi se qeveria britanike ishte e angazhuar në përpjekjet e vazhdueshme politike në Ukrainë dhe Izrael, ndër të tjera, ajo paralajmëroi nevojën për të ndërmarrë hapa parandalues edhe në Ballkan.
“Politika e jashtme ju vjen shpejt, por problemi është se shumë shpesh sekretarët e jashtëm mendojnë se politika e jashtme është diçka që ju thjesht i përgjigjeni”, tha ajo.
“Nuk është, ne kemi aftësinë për ta formësuar atë dhe kemi aftësinë për të zbutur ekseset më të këqija. Ne duhet të zgjedhim në mënyrë aktive për ta bërë këtë”.
Studentët e mjekësisë që u ngritën kundër ligjit të qeverisë për mbajtjen peng të diplomave të tyre në përfundim të studimeve, kanë ngritur sërish zërin kundër projektligjit që ka përgatitur Ministria e Arsimit, një vit pas atyre protestave.
Ata nuk bien dakord me ndryshimet e bëra në ligjin e punës së detyruar në Shqipëri pas diplomimit pa u konsultuar me ta dhe e palajmëruan mazhorancën qeverisëse që do të vazhdojnë të ndjekin jo vetëm rrugën ligjore, por do t’i kthehen protestave që bënë jehonë edhe përtej vendit një vit më parë.
“U informuam nëpërmjet mediave në lidhje me një projektligj të draftuar nga Ministria e Arsimit për ndryshimin e ligjit nr. 60/2023, – thanë studentët sot. – Shprehim keqardhjen dhe indinjatën në lidhje me faktin që pavarësisht përpjekjeve tona, u injoruam për të dytën herë radhazi në procesin e hartimit të projektligjit.
Duke pasur parasysh shkeljen e afatit të lënë prej Gjykatës Kushtetuese dhe mosplotësimin e boshllëkut ligjor në lidhje me kriteret për punësim, jemi duke u konsultuar me ekipin ligjor për të ndërmarrë gjithë hapat e nevojshme gjyqësore dhe kushtetuese. Çdo përpjekje për të na injoruar në vazhdim, do të marrë përgjigjjen tonë në çdo formë, ashtu si një vit më parë. sn
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se shteti ka përmbushur të gjitha kërkesat e Bashkimit Evropian për heqjen e masave kufizuese që blloku ka vendosur ndaj Kosovës.
Komisioni Evropian kishte vendosur masa ndëshkuese ndaj Kosovës një vit më parë për shkak të përshkallëzimit të situatës së sigurisë në veri të shtetit.
Kurti tha se javën e kaluar BE-ja miratoi Planin e Rritjes ekonomike – në vlerë prej 6 miliardë eurosh – për Ballkanin Perëndimor, i cili një ndër synimet ka edhe përshpejtimin e anëtarësimit të rajonit në bllok.
“Masa që janë në fuqi ndaj Kosovës bien ndesh me përpjekjet e rajonit për integrim të përshpejtuar në BE, sidomos edhe në Planin e Rritjes dhe qëllimin e tij. Në anën tjetër po vazhdojmë me përpjekjet tona që të hapim më tepër mundësi në kuadër të dialogut të reformave me BE-në. Në këtë kontekst, kemi përmbushur të gjitha kërkesat e BE-së për heqjen masave kufizuese dhe këto masa duhet të largohen”, tha Kurti gjatë mbledhjes së Këshillit ministror për integrim evropian më 2 maj.
Masat e vendosura nga BE-ja ndaj Kosovës përfshinin: suspendimin e përkohshëm të grupeve punuese për Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit, mosftesën e Kosovës në takime të nivelit të lartë dhe suspendimn e vizitave bilaterale.
Gjithashtu, u suspendua edhe programimi i fondeve për Kosovën, të cilat ishin paraparë të dorëzoheshin përmes Kornizës së Investimeve në Ballkanin Perëndimor dhe IPA 2024 (Intrumentet e Para-Anëtarësimit).
Pas masave ndëshkuese, Kosova mbeti jashtë granteve që BE-ja miratoi në korrik të vitit të kaluar, në vlerë prej 2.1 miliardë eurosh.
Në fund të prillit, disa burime diplomatike në BE i thanë Radios Evropa e Lirë se shumica e shteteve dërguese të bllokut janë në favor të heqjes të të gjitha masave ndaj Kosovës, ndërsa një numër më i vogël i shteteve do që heqja e tyre të bëhet në mënyrë graduale.
Kundër heqjes së masave, sipas këtyre burimeve, nuk është shprehur asnjë vend anëtar i BE-së.
Gjatë mbledhjes së Këshillit ministror, Kurti foli edhe për aspiratat e Kosovës që të bëhet anëtare e Bashkimit Evropian.
Ai tha se Prishtina është e gatshme që të marrë statusin e vendit kandidat dhe të hapë negociatat për anëtarësim në bllok.
“Besojmë që anëtarësimi në BE duhet të jetë i bazuar në meritokraci. Si demokracia më e avancuar në rajon ne jemi të gatshëm t’iu përgjigjemi mijëra pyetjeve teknike që vijnë nga Komisioni Evropian. Krahasuar me rajonin, Kosova është jo vetëm e gatshme për statusin kandidat, por edhe për të hapur negociatat dhe kapitujt e shumtë drejtë anëtarësimit. Anëtarësimi në Bashkimin Evropian është zgjedhje strategjike. Ne kemi bërë zgjedhje, andaj Agjenda e Reformave Evropiane në Qeverinë tonë, që nga fillimi i mandatit, është trajtuar me shumë seriozitet”, ka deklaruar Kurti.
Më 15 dhjetor 2022, Kosova ka aplikuar për anëtarësim në BE. Kosova është vendi i vetëm në Ballkanin Perëndimor që nuk ka statusin e vendit kandidat për anëtarësim në bllok.REL
Një ushtar ukrainas duke operuar një dron. Fotografi ilustruese nga arkivi.
Dronët ukrainas kanë goditur infrastrukturën e energjisë në rajonin Smolensk të Rusisë më 2 maj, bëri të ditur guvernatori i këtij rajoni, Vasily Ankhin, përmes një postimi në Telegram.
“Sot, rajoni i Smolenskut u godit sërish nga dronët ukrainas. Në qarkun Rosllav, armiku tentoi të dëmtojë një ndërtesë së energjisë. Nuk ka viktima. Ekipet e shpëtimit dhe ata të zbatimit të ligjit janë në vendin e ngjarjes”, shkroi ai, pa dhënë detaje të tjera.
Ndaras, Ministria ruse e Mbrojtjes tha se sistemet e saj kundërajrore kanë rrëzuar 12 dronë ukrainas në pesë rajone.
Ukraina, e cila po përballet me pushtimin e nisur nga Moska më 2022, nuk ka komentuar për këto pretendime të Rusisë, të cilat nuk kanë mundur të verifikohen në mënyrë të pavarur.
Kohëve të fundit, Ukraina po përballet me sulme të vazhdueshme ruse, të cilat po shënjestrojnë edhe infrastrukturën e energjisë. Kievi, ndërkaq, kryen vazhdimisht sulme ajrore në rajonet ruse që janë në kufi me territorin ukrainas.REL
Rruga e Kosovës drejt anëtarësimit në Këshillin e Evropës vlerësohet se mund të rrezikohet pas rekomandimeve të fundit franko-gjermane. Këto dy shtete po kërkojnë miratimin me dekret qeveritar të draft statutit të Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe. Njohës të procesit shpresojnë që këto rekomandime të mos jenë kushtëzime thelbësore për anëtarësim.
Hapat e fundit të Kosovës drejt anëtarësimit në Këshillin e Evropës mund të marrin kthesë tjetër. Kështu të paktën mendojnë njohës të fushës, pas mesazheve të fundit të Francës dhe Gjermanisë, njofton RTK.
Afrim Hoti, njohës i çështjeve politike, shpjegon procedurën e anëtarësimin në Këshillin e Ministrave. Ai thotë se ministrat e jashtëm duhet vetëm të japin fjalën e fundit për anëtarësim, por thotë se ka mundësi që të kërkohet nga ndonjë ministër edhe asociacioni.
Kur Kosova gati se ka mbërritur në fund të procesit për anëtarësim në Këshill të Evropës, kumbarët e planit franko-gjerman po kërkojnë miratimin me dekret qeveritar të draft statutit të Asociacionit.
Sipas njohësit të kësaj fushe, Albinot Maloku, Kosova ka qëndruar mirë sa u përket procedurave për anëtarësim. Andaj, ai shpreson që rekomandimet franko-gjermane të mos jenë kushtëzime thelbësore për anëtarësim.
Në prill të këtij viti, Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës mbështeti raportin që rekomandon anëtarësimin në këtë organizatë.
I njëjti ka kaluar në duart e ministrave të Jashtëm të këtij këshilli, i cili do të vendosë nëse Kosova do të bëhet anëtarja më e re e tij.
Me tkurrjen e popullsisë, numri i mjekëve për banorë erdhi në përmirësim vitet e fundit, por sërish Shqipëria renditet e fundit në Europë për këtë tregues, referuar të dhënave të fundit të Organizatës Botërore të Shëndetësisë.
Të dhënat për Shqipërinë, që i takojnë vitit 2020, tregojnë se, numri i mjekëve për 10 mijë banorë është 18.8 në vitin 2020, niveli më i ulët në rang europian dhe në rajon. Pas Shqipërisë, numrin më të ulët të mjekëve për banorë e ka Turqia me 20.4 doktorë për 10 mijë banorë dhe më pas Bosnja me 21 doktorë, e ndjekur nga Mali i Zi me 27.4 doktorë për 10 mijë banorë.
Në anën tjetër, Greqia kryeson listën për numrin e lartë të mjekëve për 10 mijë banorë. Në vitin 2020, ky vend kishte 63.1 doktorë për 20 mijë banorë e ndjekur nga Portugalia me 56,2 mjekë për 10 mijë banorë, Austria me 53.5 mjekë, Norvegjia me 50.9 mjekë për 10 mijë banorë.
Vendet e zhvilluara të Europës kanë mbi 40 mjekë për 10 mijë banorë. Madje edhe Moldavia që është një ndër vendet më të varfra të Europës ka 40.6 mjekë për 10 mijë banorë.
Në rajon, numrin më të lartë të mjekëve për banorë e ka Serbia me 36.7 për 10 mijë banorë.
Në vitin 1990, Shqipëria kishte 13.7 mjekë për 10 mijë banorë, por treguesi u përkeqësua deri në vitin 2016 kur numëroheshin 12.3 mjekë për 10 mijë banorë, si rrjedhojë e emigrimit të lartë në këtë profesion dhe investimeve të dobëta publike në shëndetësi.
Në vitin 2018 treguesi shënoi rritje në 21.5 mjekë për banorë si pasojë e zbatimit të një plani për shtimin e organikës ne entet publike te shëndetësisë dhe nga ana tjetër rënia e popullsisë ka favorizuar përmirësimin e raportit.
Mirëpo emigracioni i fortë në këtë grup, sidomos drejt Gjermanisë, e përkeqësoi sërish treguesin përgjatë 2018-2020, i cili arriti në 18.8 mjekë për 10 mijë banorë.
Ekspertët vendas të statistikave të shëndetit pohojnë se vitet e fundit për shkak se popullsia banuese në vend është më e ulët se popullsia zyrtare që raporton INSTAT, të gjitha prevalencat për sëmundjet, duke përfshirë dhe mjekët për banorë janë të pasakta.
Ata pohojnë se, të dhënat e censit nuk duhen vonuar pasi shifra e pasaktë e popullsisë po behët shkak për deformimin e politikave shëndetësorë dhe shpërndarjen e financimeve në sektor.
Gjatë pandemisë Covid-19, Shqipëria u përball me vdekje shtesë ndër më të lartat në Europë, teksa barra e sëmundjeve në rritje për shkak të plakjes së popullsie sugjeron më shumë investime në këtë sektor.
Në shënim të 25-vjetorit të masakrës në Nabërgjan të Komunës së Pejës, Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, bëri homazhe dhe vendosi lule të freskëta, në nderim dhe kujtim të të vrarëve nga forcat armike serbe.
“ Kriminelët serbë vranë shumë shqiptarë, mirëpo ata nuk arritën ta shfarosin popullin tonë, gjenocidi tyre dështoi sepse ne jemi këtu dhe ata ikën”, deklaroi kryeministri Kurti.
Në nderim të 17 të vrarëve të datës 1 të muajit maj të masakrës në Nabërgjan, kryeministri Kurti theksoi se nga data 1 deri me 18 maj janë vrarë 31 shqiptarë, duke mos kursyer që nga fëmijët e moshës 13 vjeçe deri tek të moshuarit të moshës 95 vjeçare. Këta civilë të paarmatosur e të pambrojtur, gjendeshin përballë një makinerie ushtarake policore e cila po marshonte me projektin gjenocidal të ideuar, të planifikuar në Beograd nga regjimi i Millosheviqit,për shfarosjen e popullit shqiptar tha Kryeministri.
“Ata u vranë për shkak se ishin shqiptarë dhe donin të jetojnë të lirë në tokën e tyre”, tha kryeministri Kurti.
Gjatë homazheve ai vlerësoi edhe të arriturat e shtetit të Kosovës, pasi që Kosova u çlirua, u pavarësua, Kosova po zhvillohet e po përparon. “Buzëqeshja e fëmijëve sot, zhvillimi i Kosovës, përparimi i saj edhe brenda edhe në arenën ndërkombëtare, është për çdo ditë konfirmim i lirisë së Kosovës, i pavarësisë së Republikës, dhe i fitores tonë para 25 vjetëve”, është shprehur kryeministri Kurti.
Tutje, ai përmendi edhe faktin që na nevojitet drejtësia sepse për 31 të vrarët në Nabërgjan, nga 1 deri më 18 maj 1999, sot e kësaj dite jo vetëm që nuk ka asnjë të dënuar, asnjë të gjykuar, por nuk ka asnjë të akuzuar, dhe për këtë fakt, siç u shpreh kryeministri na duhet drejtësia që të jemi të qetë, të jemi në paqe dhe të mbyllen plagët.
“Për këtë padrejtësi speciale që iu bë popullit tonë, pas 25 vjetëve ju bëjmë thirrje prokurorisë së shtetit, e në veçanti Prokurorisë Speciale që të akuzojë kriminelët për të cilët ka edhe dëshmi materiale, edhe dëshmitarë të gjallë, dhe dëshmi të intervistave të atyre që ishin dëshmitarë por që pas 25 vjetëve nuk janë më në mesin tonë” tha kryeministri.
Në përmbyllje teksa u shprehu ngushëllime familjarëve të të vrarëve mizorisht para 25 viteve, kryeministri tha se martirët dhe dëshmorët nuk janë vetëm të familjeve të tyre, por janë të historisë tonë kombëtare, janë të popullit tonë.
Në këto homazhe kryeministri Kurti, shoqërohej nga Ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari, Ministri i Administrimit të Pushtetit Lokal, Elbert Krasniqi, deputetë të Kuvendit të Republikës së Kosovës, Fatmire Mulhaxha Kollçaku dhe Gramoz Agusholli, si dhe zëvendësministri i Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, Taulant Kelmendi.
Fjala e plotë e kryeministrit Kurti:
Të dashura familje të dëshmorëve dhe martirëve të kombit,
Të dashur veteranë e invalidë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës,
Të nderuar ministra, ministre e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari, dhe ministër I Administrimit të Pushtetit Lokal, Elbert Krasniqi,
I nderuari kryetar i Komunës së Pejës, Gazmend Muhaxheri,
Të nderuar deputetë të Kuvendit të Republikës, Fatmire Mulhaxha Kollaçku, dhe Gramoz Agusholli,
I nderuari zëvendësministër i Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, Taulant Kelmendi,
Zonja dhe zotërinj,
Të nderuar të pranishëm,
Motra dhe vëllezër,
Sa kemi dhembje e pikëllim për ata që nuk janë më në mesin tonë, po ashtu kemi edhe shumë krenari e mburrje që i patëm, që qëndruan dhe që fituan.
Këtu në Nabërgjan të Pejës, me datën 1 maj të vitit 1999-të, pra saktësisht para 25 viteve janë vrarë 17-të civilë të paarmatosur, të pambrojtur. E nga data 1 maj deri me datën 18 maj gjithsej janë vrarë 31 civilë, të të gjitha moshave, të dy gjinive, nga 13 vjeç deri në 95 vjeç. Ata u vranë për shkak se ishin shqiptarë dhe donin të jetojnë të lirë në tokën e tyre. Ndërkaq, përballë e kishin një makineri ushtarake policore e cila po marshonte me projektin gjenocidal të ideuar, të planifikuar në Beograd, nga regjimi i Millosheviqit për shfarosjen e shqiptarëve.
Kriminelët serbë vranë shumë shqiptarë, mirëpo ata nuk arritën ta shfarosin popullin tonë, gjenocidi tyre dështoi sepse ne jemi këtu dhe ata ikën. Kosova u çlirua, Kosova u pavarësua, Kosova po zhvillohet e po përparon, ndërkaq kriminelët struken në Serbi, me shpresë që atje regjimi nuk do ndërrohet asnjëherë, sepse qartazi ai po i strehon, e po i mbron ata.
Kosova me aleatët perëndimorë NATO-n, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, vendet e Bashkimit Evropian, me demokracitë e globit e fitoi luftën, mirëpo që ta fitojmë plotësisht paqen, përveç se zhvillimin e progresin na nevojitet drejtësia, na nevojitet drejtësia që të jemi të qetë, që të jemi në paqe, që të mbyllen plagët. Për 31 civilët e vrarë në Nabërgjan, nga 1 deri me 18 maj 1999, sot e kësaj dite jo vetëm që nuk ka asnjë të dënuar, jo vetëm që nuk ka asnjë të gjykuar, por nuk ka asnjë të akuzuar.
Qeveria e Republikës së Kosovës duke ngritur kapacitetin edhe të hetimit edhe kushtet e të ardhurat e prokurorëve ka krijuar të gjitha mundësitë që kriminelët qoftë në prezencë qoftë në mungesë, të akuzohen, gjykohen e dënohen. Andaj edhe njëherë, për këtë padrejtësi speciale që ju bë popullit tonë, pas 25 vjetëve iu bëjmë thirrje prokurorisë së shtetit, e në veçanti Prokurorisë Speciale që të akuzojë kriminelët për të cilët ka edhe dëshmi materiale, edhe dëshmitarë të gjallë, dhe gjithashtu edhe dëshmi të intervistave të atyre që ishin dëshmitarë por që pas 25 vjetëve fatkeqësisht nuk janë më në mesin tonë. E vërteta është në anën tonë, kemi nevojë për drejtësi.
Buzëqeshja e fëmijëve sot, zhvillimi i Kosovës, përparimi i saj edhe brenda edhe në arenën ndërkombëtare, është për çdo ditë konfirmim i lirisë së Kosovës, i pavarësisë së Republikës, dhe i fitores tonë para 25 vjetëve. Meqë është data 1 maj, më lejoni të ua uroj të gjithëve ditën e punëtorëve, por meqenëse dje fizikisht u ndamë përfundimisht nga Ali Lajci, i cili pas një sëmundje të rëndë e të gjatë ndërroi jetë, më lejoni që të gjithëve, secilit e secilës të ju shprehë ngushëllimet e mija të përzemërta për bacën Ali, për këtë veprimtar të paepur i cili nuk kurseu asgjë për të mirën e popullit dhe të shtetit tonë, i cili në çdo funksion që pati, qoftë në burg a në liri, qoftë në institucionet qendrore apo këtu në Pejë, dha maksimumin për nga dija e mundësitë, dhe na i la mësimet se si duhet atdheu dhe kombi shqiptar.
Ngushëllime të gjithë familjarëve që sot nuk i keni më mesin tuaj më të dashurit tuaj që ua vranë mizorisht para 25 vjetëve. Por në të njëjtën kohë lavdi të gjithë dëshmorëve dhe martirëve tuaj të kombit tonë sepse ndoshta familjet i keni më të vogla tash, por mos harroni që i keni edhe më të mëdha. Sepse martiret dhe dëshmorët nuk janë vetëm të familjeve të juaja por janë të historisë tonë kombëtare janë të popullit tonë dhe që të gjithë ne që nuk jemi në familjet tuaja, në fakt jemi anëtarë të rinj të ripërtërirë të cilëve do të na keni përherë këtu në mënyrë që e kaluara të mos na përsëritet por në të njëjtën kohë të sigurohemi që kjo arrihet nëpërmjet drejtësisë e cila as nuk falë as nuk harron.
Konfederata e Sindikatave të Shqipërisë ka zgjedhur po ashtu të protestojë këtë të mërkurë.
Në Ditën e Punëtorëve, ata po marshojnë në rrugën e Rinasit, por pa bllokuar qarkullimin e automjeteve.
“Mos u largoni! Atdheu ka nevojë për ju”, “Atdheu është një pasuri që duhet ruajtur e mbrojtur”, “Të gjithë ata që duan Shqipërinë, mos të marrin arratinë”, janë disa prej mesazheve që kanë shkruar në pankarta, banera apo bluza protestuesit.
Kauza e tyre lidhet me shpopullimin, largimin masiv të të rinjve jashtë vendit vitet e fundit.
Kujtojmë se prej mëngjesit të sotëm, mësuesit kanë dalë po ashtu në protestë para kryeministrisë duke kërkuar arsim më cilësor dhe rritje pagash. sn
Kosova dhe Gjermania nënshkruan sot marrëveshje në vlerë 90 milionë euro, teksa me këtë synohet mbështetje për dy vjet, ku 20 milionë janë në formën e granteve.
“Kjo marrëveshje e re shënon rritje të theksuar të vlerës së mbështetjes krahasuar me atë paraprake për periudhën 2022/2023, që ishte në vlerë prej 37 milionë euro, duke dëshmuar kësisoj thellimin e bashkëpunimit në mes të të dyja vendeve”, thuhet në njoftimin e Ministrisë së Financave.
“Këto mjete do të destinohen për të mbështetur integrimin e Kosovës në Bashkimin Evropian dhe ndër të tjera fokusohen në investime në sektorin e energjisë, përkatësisht procesit të dekarbonizimit, garantim të zhvillimit ekonomik të qëndrueshëm, ofrim të trajnimeve dhe punësimit si dhe mbështetje të komunave, veçanërisht në menaxhimin e mbeturinave dhe ruajtjen e mjedisit”, vazhdon njoftimi i MF.
Ministri i Financave, Punës dhe Transfereve, Hekuran Murati theksoi bashkëpunimin e ngushtë me qeverinë gjermane duke përmendur disa projekte të rëndësishme që janë zbatuar në kuadër të këtij bashkëpunimi, siç është projekti për ndërtimin e ngrohtores diellore dhe rehabilitimin e ujërave të zeza në Prishtinë, menaxhimit të mbeturinave në të gjithë Kosovën si dhe themelimin e Parkut të Inovacionit dhe Trajnimit (ITP) në Prizren.
Ambasadori gjerman, Jorn Rohde, në anën tjetër ka përmendur bashkëpunimin gjermano-kosovar, duke thënë se si rrjedhojë ka kontribuar në standard më të mirë të jetesës për të gjithë qytetarët, duke promovuar rritjen ekonomike dhe punësimin e rregullt.
Sipas ambasadorit Rohde, projektet e radhës të cilat do të zbatohen përmes fondeve të zotuara sot, do të përforcojnë pavarësinë ekonomike të grave dhe do të nxisin zhvillimin ekonomik të gjelbër dhe inovativ të Kosovës. /KosovaPress/
Ceremonia e nënshkrimit të hyrjes në fuqi të marrëveshjes mes MCC-së dhe Qeverisë së Kosovës për programin kompakt.
Korporata e Sfidës së Mijëvjeçarit e Qeverisë amerikane dhe Qeveria e Kosovës kanë lansuar zbatimin e programit kompakt, që është i fokusuar në ofrimin e zgjidhjeve për energji të pastër.
Programi, që sipas ambasadorit amerikan në Kosovë, Jeff Hovenier, është i vetmi në Evropë që ka MCC-ja, është në vlerë prej 236.7 milionë dollarësh. Nga kjo vlerë, 202 milionë janë nga MCC-ja dhe 34.7 milionë të tjera janë kontribut i Qeverisë së Kosovës.
“Ky program do të ndërtojë vende për ruajtjen e energjisë apo bateri për ruajtjen e energjisë. Ky sistem i ruajtjes do të ndihmojë në tranzicionin, do të mundësojë integrimin e energjisë së ripërtërishme dhe do të lejojë Kosovën që të menaxhojë më mirë fuqinë e shpenzimeve”, tha Hovenier në ceremoninë e lansimit të programit.
Kompaktet, tha ai, janë grante pesëvjeçare që lëshohen nga MCC-ja që plotësojnë kriteret për kualifikim për programe të tilla.
Ai tha se me këtë program pret që të transformohet sektori i energjisë në Kosovë.
Ndërkaq, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se ky është investimi më i madh i bërë në dekadat e fundit në sektorin energjetik të Kosovës.
“Ne ndajmë me MCC-në vlerat e saj thelbësore: një qasje e orientuar drejt rezultateve me transparencë, llogaridhënie dhe me pronësinë e vendit në qendër”, tha Kurti.
Ndërkaq, zëvendëspresindeti i MCC-së për Departamentin e Operacioneve Kompakt, Cameron Alford, që ishte i pranishëm në ceremoninë e lansimit tha se kompakti do të shërbejë si “gurthemel i tranzicionit të Kosovës drejt energjisë së gjelbër, duke rritur sigurinë energjetike të vendit dhe duke nxitur transformimin e tij socio-ekonomik”.
Sipas Qeverisë së Kosovës, kompakti i MCC-së synon të prezantojë një sistem të avancuar të ruajtjes së energjisë për të krijuar brime të besueshme, të ripërtërishme të energjisë të cilat do të integrohen në rrjetin e Kosovës dhe duke reduktuar nevojën që energjia të prodhohet nga thëngjilli.
Ekzekutivi kosovar tha se deri në fund të vitit 2027, parashikohet që Kosova të ketë kapacitetin më të madh të baterive në botë për kokë banori.
Më 2022, Kosova kishte arritur marrëveshje me MCC-në për programin kompakt. Sipas marrëveshjes, projekti kyç i këtij programi është ai i ruajtjes së energjisë. Përmes tij, Kosova do të ketë rezerva të energjisë përmes baterive të kapacitetit të lartë prej 170 megavatësh. Këto bateri do të mundësojnë sigurimin e rezervave prej rreth 347 megavatësh në orë.
Kosova prodhon shumicën e energjisë përmes djegies së thëngjillit. Sipas Strategjisë për Energjinë, që Kuvendi i Kosovës miratoi në marsin e vitit 2023, Kosova synon që deri në vitin 2031 të arrijë që 35 për qind të nevojave për energji, t’i gjenerojë nga energjia e ripërtërishme.
Strategjia, po ashtu, parasheh që thëngjilli të hiqet tërësisht nga përdorimi deri në vitin 2050. REL
viagra shop online india viagra gГјnlГјk doz what is normal dose of viagra
development costs for viagra purevigra.com viagra liberalizzato
viagra piller kГёb https://buybuyviamen.com quantos mg de viagra devo tomar
precription strength viagra https://paradiseviagira.com/ buy generic viagra
viagra que cuesta problemas por el viagra viagra pami
i want viagra viagra discount viagra overnight shipping fedex
where to buy generic viagra viagra sublingual 5343 viagra
comprar viagra santander chinese medicine herbal viagra viagra comment l’utiliser