Prishtinë –  Deri më 31 gusht mërgimtarët do të kenë mundësi të regjistrohen si qytetarë jorezidentë në procesin e regjistrimit në Kosovë. Këtë regjistrim, ata mund ta bëjnë përmes platformës e-diaspora.

Drejtori i Agjencisë së Statistikave të Kosovës, Avni Kastrati, ka thënë për RTK-në se të dhënat preliminare tregojnë se janë regjistruar rreth 600 mijë persona që jetojnë në diasporë.

Duke e vlerësuar si proces të rëndësishëm Kastrati i ka bërë thirrej mërgimtarëve  që të regjistrohen, sepse është në interes të tyre dhe Kosovës për të ditur saktë numrin e atyre që jetojnë jashtë vendit.

Kastati ka thënë për RTK se ka disa kërkesa që të shtyhet afati edhe më tutje për regjistrimin e mërgimtarëve me arsyetimin se nuk kanë pasur qasje ne informacion dhe nuk janë të informuar sa duhet.

“Në aspektin teknik kjo nuk sjell problem, sepse dalim me të dhënat që janë. Por për ketë vendoset nga niveli me i lartë, nga qeveria”, ka theksuar Kastrati.

Parlamenti i Shqipërisë ka votuar me 106 vota ‘pro’ dhe 2 ‘kundër’, ndryshimet zgjedhore, duke i hapur kështu rrugën votës së diasporës.

Ndryshimet zgjedhore morën votat e nevojshme pasi Partia Socialite dhe Partia Demokratike arritën marrëveshjen për votën e diasporës dhe formulën e listës së kandidatëve për deputetë, ku 1/3 e tyre janë automatikisht fitues, ndërsa pjesa tjetër do të dalë nga vota parapëlqyese.

Përveç formulës së re për mënyrën sesi do të konfigurohet parlamenti i 2025-ës, ndryshimet në kodin zgjedhor përfshijnë edhe votën e diasporës, për të cilën politika ishte e gjitha dakord.

PS-PD arritën të formulojnë një draft të përbashkët edhe për formulën që përcakton hyrjen e deputetëve në parlament.

Formula parashikon një hapje të pjesshme të listës së kandidatëve për deputetët.

Sa i takon votës së diasporës, do të votojnë të gjithë ata shqiptarë që janë jashtë vendit dhe që do duan të ushtojnë të drejtën e votes, që po u mundësohet për herë të parë.

Është e pamundur të dihet me saktësi se sa nga zgjedhësit që banojnë jashtë vendit duan të votojnë për parlamentin tonë të ardhshëm. Por dihet se mundësia për të votuar atje ku banojnë po u krijohet pas ndryshimit të kodit zgjedhor (nën presionin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese rreth votës së emigrantëve).
Vjet në listën e zgjedhësve ishin 3.65 milionë shtetas shqiptarë në moshë për votim, nga të cilët 1.95 milionë banonin këtu dhe 1.7 milionë banonin jashtë vendit. Nga këta 1.7 milionë zgjedhës jashtë vendit, rreth 300 mijë nuk kanë lindur këtu dhe si zor të jenë të interesuar për të votuar me postë nga jashtë për parlamentin e këtushëm.

Pikëpyetja është për 1.4 milionë zgjedhësit që kanë lindur këtu dhe që banojnë jashtë Shqipërisë. Zgjedhësit që duan të votojnë janë në përgjithësi të interesuar të ndjekin zhvillimet në vend. Dhe interneti e ka krijuar këtë mundësi edhe për zgjedhësit që banojnë jashtë Shqipërisë – ata mund të lexojnë/shikojnë si ne këtu çdo lajm përmes portaleve dhe faqeve të internetit të TV-ve kryesore shqiptare.

Nga një analizë që ndihmësi im IT u bëri të gjitha portaleve dhe faqeve të internetit të këtushme, rezultoi se pothuaj 70% e klikimeve në to kishin ardhur nga adresa IP brenda vendit. Dhe duke shfrytëzuar këtë të dhënë dhe faktin se vjet morën pjesë në zgjedhje vetëm 1.4 milionë zgjedhës të këtushëm, mund të ekstrapolohet me afërsi se rreth 600 mijë zgjedhës jashtë vendit mund të jenë të interesuar për të votuar vitin e ardhshëm.

Se sa nga ata 600 mijë do të votojnë realisht do të varet nga intensiteti i dëshirës së tyre dhe nga lehtësia/vështirësia e procesit të votimit me postë. Një proces që do të provohet për herë të parë nga shteti shqiptar… bw

Qeveria e Kosovës, në bashkëpunim me Fondin Kosovar për Garanci Kreditore dhe Agjencinë e SHBA-së për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), lansoi projektin “Dritarja për Investime të Diasporës”, i cili synon të sjellë investime të mërgatës në Kosovë.

“Po krijojmë mundësi që ta shndërrojmë mërgatën nga investitor pasiv në investitor aktiv”, tha kryeministri Albin Kurti gjatë lansimit të projektit, të martën në Prishtinë.

Përmes këtij projekti, tha ai, mërgata do ta ketë më të lehtë aplikimin për kredi për investime në Kosovë.

“Do të mundësohet garantimi i kredive investuese deri në 3 milionë euro, ndërsa e tërë dritarja parashihet të arrijë deri në 100 milionë euro. Mërgata jonë do t’i sjellë aftësitë, mundësitë dhe kulturën e punës nga vendet ku jeton aktualisht”, tha Kurti.

Derisa nuk u dhanë shumë detaje se kur do të nisë projekti dhe për sa kohë do të jetë i hapur, ministri i Financave, Hekuran Murati, tha se “ideja ka qenë që të krijohet një dritare e re, përmes së cilës Fondi për Garanci Kreditore, i mbështetur me kapital shtesë nga Qeveria e Kosovës, do të mundësojë garantimin e kredive”.

Në lansimin e projektit ishte i pranishëm edhe ambasadori i SHBA-së në Kosovë, Jeffrey Hovenier, i cili tha se ai do t’i sjellë në vend praktikat më të mira nga diaspora.

“Qeveria amerikane është krenare që ka ndihmuar në themelimin e këtij programi të ri, përmes mbështetjes financiare dhe teknike të USAID-it, sepse ne e kuptojmë mundësinë e rrallë që bizneset nga diaspora paraqesin. Kur diaspora kthehet në vend, ajo sjell më të mirën në Kosovë”, tha Hovenier.

Numri i saktë i qytetarëve të Kosovës që jetojnë jashtë vendit nuk dihet ende, por pritet të qartësohet në fund të vitit, kur të publikohen të dhënat përfundimtare të regjistrimit të popullsisë, që u bë në pranverë.

Përndryshe, diaspora e Kosovës luan rol të rëndësishëm në ekonominë e vendit përmes dërgimit të remitencave, investimeve në patundshmëri dhe shpenzimeve që bën gjatë pushimeve në Kosovë.

Në vitin 2023, remitancat apo dërgesat financiare të mërgimtarëve në Kosovë kaluan shifrën prej 1.3 miliard eurosh, ndërsa në vitin 2022, vlera e remitencave ishte 1.22 miliard euro. REL

I ftuar në Syri TV me moderator Edvin Parruca, z.Kristaq Kume, ish-kryetar i KQZ, pyetur për mendimin e tij mbi  zgjedhjet e 2025, u shpreh mbi skenarin e mundshëm sesi qytëtarët e diasporës mund të votojnë në 2025 nëse gjehet një konsensus mes opozitës dhe mazhorancës ai u shpreh kështu:

‘Problemit të mënyrës së votimit të emigrantëve i jepet zgjidhje nëpërmjet mënyrës me postë, gjë që jo se nuk është pranuar në parim nga opozita, por opozita ka goxha kufizime lidhur me operatorin, pra kush do të jetë ai i cili do ta realizojë këtë lloj shërbimi dhe nese do të përdoret shërbimi i votimit nëpërmjet postës atehere duhet të përdoret një shërbim nga një postë ndërkombëtare dhe jo nga një postë shqiptare. Ashtu sikurse në këtë rast votimi do të ketrë një kosto të caktuar financiare, në amendim propozohet që kostoja të mbahet nga shteti dhe nga shtetari që do të dërgojë fletën e votimit deri këtu.’- shprehet Kume.

Z.Kume u shpreh se ai po shpreson ‘që të gjendet dakordësia në kuvendin e Shqiperisë per t’u miratuar edhe kjo mënyrë votimi dhe për tu zbatuar si e tillë në zgjedhjet e 2025.’

‘Do të jetë një progres i mirë përpara për ne si vend.’- thotë Kume.

Diaspora e Partisë Demokratike në Kanada ka reaguar në lidhje me reportazhin e Rai3 i cili sipas tyre ka zbuluar dështimet e qeverisë së Republikës së Shqipërisë në kyre me Edi Ramën, institutit të SPAK-ut dhe ndikimin negativ të ambasadorëve në Tiranë në çështje të brendshme të Shqipërisë të cilët qëndruan vazhdimisht në mbështetje të një regjimi korruptiv dhe kriminal të udhëhequr nga Edi Rama.

Në qëndrimin e tyre publik, diaspora e PD në Kanada ‘kërkon që drejtësia të vihet në vend, ku SPAK të ruaj pavarësinë institucionale duke u larguar me rreptësi nga ndikimet politike dhe diplomatike dhe që Shqipëria të çlirohet nga kthetrat e këtij regjimi të korruptuar dhe kriminal’.

Qëndrimi i Diasporës së Partisë Demokratike në Kanada në lidhje me raportin e RAI 3:

Raporti i fundit i RAI 3, me një kohëzgjatje prej 70 minutash e 5 sekondash, ka zbuluar një të vërtetë të hidhur për situatën aktuale në Shqipëri. Ky dokumentar ka vënë në pah: dështimet e qeverisë së Republikës së Shqipërisë në kyre me Edi Ramën, institutit të SPAK-ut dhe ndikimin negativ të ambasadorëve në Tiranë në çështje të brendshme të Shqipërisë të cilët qëndruan vazhdimisht në mbështetje të një regjimi korruptiv dhe kriminal të udhëhequr nga Edi Rama.

Edi Rama përveç dështimit në udhëheqjen dhe në zhvillimin e Republikës së Shqipërisë – por në udhëheqje të sukseshme të krimit të organizuar – vazhdon të mos arrij më ta menaxhoj vetën duke shpalosur kontradikta të cilat e akoma e më shumë vërtetojnë veprimtarinë dhe kontributin e tij në konsolidimin e regjimit korruptiv dhe kriminal.

Ai ka pranuar haptas veprimet e tij të dyshimta dhe të dëmshme gjatë intervistës së tij, të cilat Shqiptarët tash 11 vitë janë duke i përjetuar si në nivel ekonomik ashtu dhe në nivel social. Raporti i RAI 3 ka nxjerrë në pah një mekanizëm ndërkombëtar kriminal që e mban në pushtet një figurë të tjetërsuar si Rama. Tashmë është më shumë se e kuptueshme që pushtetin e tij e financojnë grupe të të cilave nuk duhet ti preket veprimtaria e tyre kriminale.

Në rastin e shpalosur në raportin e RAI3, kjo marrëdhënie kriminale e dy shteteve fqinjë shkon përtej të majtës dhe të djathtës. Kjo marrëdhënie kurorëzohet në pushtetin kriminal dhe korruptiv, por e gjitha e veshur me petkun e solidaritetit. Ne jemi të vetëdijshëm që solidariteti kriminal është zingjir i padukshëm që lidh interesat e errëta të disa grupeve kriminale, të cilat aktivisht e pengojnë drejtësinë dhe e shkatërrojnë të ardhmën e Shqipërisë dhe Shqiptarëve.

SPAK, si organ i drejtësisë penale në Shqipëri, ka autoritetin dhe kompetencën për të hetuar dhe ndjekur penalisht çdo zyrtar të lartë, përfshirë edhe kryeministrin Edi Rama. Provat e shpalosura në raportin e RAI3, në gjykimin tonë, janë mëse të mjaftueshme për të filluar hetimin mbi Edi Ramën, por e gjitha kjo bazohet në pretendimin që SPAK të kërkoj heqjen e imunitetit ndaj Edi Ramës dhe nga ana tjetër kjo kërkesë të votohet nga deputetët e parlamentit të Republikës së Shqipërisë. Por duke marrë parasysh ndikimin e regjimit kriminal dhe ndikimin politik mbi deputetët, mbi SPAK, jemi të vetëdijshëm që është e vështirë të ndodhë hetimi dhe procedimi i Edi Ramës.

Diaspora e Partisë Demokratike në Kanada është thellësisht e shqetësuar për situatën e krijuar në Shqipëri dhe për rolin e Edi Ramës në këtë kontekst. Edi Rama dhe mbështetësit e tij si ata kombëtar dhe ndërkombëtarë janë duke e përdorur Shqipërinë si një mjet për përfitime personale, duke e lënë vendin tonë të mbetet jashtë rrugës së integrimit evropian.

Ne kërkojmë që drejtësia të vihet në vend dhe që Shqipëria të çlirohet nga kthetrat e këtij regjimi të korruptuar dhe kriminal. Për të arritur këtë, ne bëjmë thirrje publike që:

SPAK të ruaj pavarësinë institucionale duke u larguar me rreptësi nga ndikimet politike dhe diplomatike;

Të ngrihet një sistem qartë për deklarimin e pasurive të zyrtarëve të lartë dhe verifikimi u tyre nga agjenci të pavarura.

Shoqëria civile dhe media të konsolidojë pavarësinë e saj duke u larguar nga ndikimet politike dhe të veprojnë në mbrojtje të interesave të qytetarëve Shqiptar dhe jo të agjendave politike në mbrojtje të individëve me prapaskenë kriminale.

Të hartohen dhe zbatohen ligjet dhe strategjitë antimafia dhe të konfiskohen pasuritë e përfituara nga krimi i organizuar.

Të shqyrtohen dhe modifikohen marrëveshjet ndërkombëtare që lidhen me deportimin e emigrantëve në Shqipëri, për të siguruar që janë të gjitha në interes të Shqipërisë dhe qytetarëve të saj.

Të konsolidohet bashkëpunimi me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Evropian për të siguruar që politikat e migracionit të respektojnë të drejtat e njeriut dhe të përfshijnë mbështjetje për integrim ekonomik dhe social të të deportuarve.

Të garantohet e drejta e votës së diasporës Shqiptare. sn