Sot violonçelisti Gjergj Antoniu, muzikanti par excellence do të festonte 75 vjetorin.
Koncertist karriere me një intensitet befasues koncertesh për kohën, ngriti peshë zemrat e spektatorit dhe u bë legjenda e jetës muzikore shqiptare. Për 35 vite rresht interpretoi në 91 koncerte, krye-vepra të literaturës muzikore botërore dhe pothuajse gjithë veprat e kompozitorëve shqiptarë.
Por…
Në një ditë shtatori të vitit 2012, trupi i tij s’mundi dot t’i rezistonte më sëmundjes fatale, që e mori në një moshë relativisht të re, 63 vjeç.
Sa shumë projekte koncertesh mbetën pezull, sa ëndrra i mbetën pa u realizuar, sa vepra bashkëkohore të blera kohët e fundit edhe pse kurohej për disa vite në Greqi, Ai nuk mundi dot t’i jepte zë me talentin e tij të përveçëm e të pazakontë në mjedisin shqiptar por dhe jo vetëm.
I admiruar nga muzikantët dhe publiku, i vlerësuar me superlativa prej kritikës profesionale në shumicën e rasteve, me të njëjtin respekt edhe u përcoll në banesën e fundtit në atë 29 shtator…
Kur arkëmorti la prapa derën e Universitetit të Arteve, kortezhi instiktivisht e vuri në mes të dy rreshtave dhe po aq instiktivisht heshtja e rëndë u thye nga një duartrokitje e ndrojtur, që vetëm pas disa sekondave u shumëfishua nga të gjithë, me të njëjtin zell të përherëshëm. Për dijen time ishte rasti i parë i një reagimi të tillë dhe s’kish si të ndodhte ndryshe.
Ishin këto duartrokitjet e fundit që i dhanë kolegët instrumentist, të cilët s’linin rast pa u shprehur në media për vlerat e tij, ishin kompozitorët që shumicën e krijimeve për violonçel ia dedikuan Atij e njëkohshëm e konsideruan frymëzues e konsulent profesional, ishin duartrokitjet e fundit të studentëve që do ju mungonte dashamirësia e urtësia e sugjerimeve profesionale, por dhe rreptësia në plotësimin e kërkesave dhe jo vetëm violonçelistët, por të gjithë studentët e tjerë, që përfituan nga kultura e tij dhe që me përkushtim dhe pasion kurrë nuk ia kurseu bashkëbisedimet për faktorët që siguronin cilësinë e interpretimeve. Ishin duartrokitjet e familjarëve të pakët, që koha i kishte rralluar, të cilët për dekada, madje që fëmijë i kishte bërë krenar.
Nga talenti i tij kanë marrë jetë 75 vepra të letërsisë botërore muzikore, 52 vepra të kompozitorëve shqiptarë, 14 vepra të transkriptuara, 9 vepra të muzikës së dhomës. Gjithësej150, prej të cilave një numër i konsiderueshëm i përcolli në skenat tona për herë të parë duke dhënë modelin e perceptimit dhe interpretimit artistik si Ai.
Muzikant i sojmë me fantazi krijuese dhe imagjinate të pasur që pas procesit rigoroz të njohjes, duke realizuar ekzekutime perfekte tekniko-profesionale ndjente misionin t’i përcillte vlerat estetike të veprës përmes prizmit të tij shpirtëror e intelektual.
“Çdo harresë është e dëmshme, por ajo mbi artin, tempujt e tij dhe dishepujt, është e pafalshme” (P. Kabo)
I paharruar kontributi.
(Të dhënat faktike janë nxjerrë nga studimi monografik “ Gjergj Antoniu Një jetë me violonçel”).nga ku po shkëpusim një fragment të karakteristikave të individualitetit.
Qendrimi krijues
Vepra artistike në të në cilën merr trajtë objektive vullneti krijues i kompozitorit, talenti dhe ndjeshmëria subjektive e tij ndaj ideve muzikore , imponohet si një skemë e përgjithshme për muzikantin interpret. Mbajtja e qendrimit realist dhe shprehja me vërtetësi realizon korrektësinë e ekzekutimit , domosdoshmëri edhe kjo e përgjithshme. Vetëm mënyra e përjetimit intelektual dhe shpirtëror të instrumentistit e bën atë variant të përveçëm. Në këtë kuptim, termi interpretim e presupozon , ekzekutimin ndërkohë ai sa është i dallueshëm aq mban edhe varësi lidhjesh me ekzekutimin, si simbiozë e vërtetësisë me individualitetin. Zbatimi me korrektësi i partiturës shfaqet si tipar i ekzekutimit të pastër, interpretimi është mëvetësi e qenësishme, është bazim i shpirtit drejtuar nga intelekti, është përveç sakësisë një vetdhurim plot pasion. Në të gjendet hapësira për të shprehur interpreti qendrimin subjektiv krijues. Në bashkëveprim me lirinë e shprehjes, ky qendrim ndihet në trajtat e ndjeshmërisë e nuancimet shpirtërore individuale, në perceptimin intelektual e artistik, e bëhet i dukshëm në karakterin improvizativ të lojës.
Improvizimi, kur plekset me rreptësinë e formës të çdo detaji e të parashtruar në veprën konkrete krijon në intepretim variantin e përveçm indivdual.
Në librin “Poetika Muzikore” në kapitullin mbi ekzekutimin Stravisnky pohon: “Eshtë e drejtë dhe e natyrshme t’i kërkojmë edhe interpretit nënshkrimin dhe kulturën që i kërkojmë krijuesit. Sepse që të dy do të gjejnë në to lirinë në plotësinë e saj të skajshme dhe në fund të fundit edhe nëse jo përnjëherej , suksesin e vërtetë, shpërblimin e ligjshëm të interpretëve, të cilët në shpalosjen e virtuzitetit të tyre më të shkëlqyer ruajnë atë modesti dhe atë vet përmbajtje të shprehjes që është vula e artistëve të sojmë” (fq. 87)
Natyrisht së bashku me lexuesin e vëmendshëm, biem në sintoni tek pranojmë që në këtë përkufizim të Stravinskit përfaqësohet më së miri edhe Gjergj Antoniu….
Tërë hapësira tingëlluese e veprës në interpretimin e tij vjen te dëgjuesi si refleks i vetëndjerë artistik, në lirinë e shprehjes e qendrimin krijues, dhe kjo padyshim ndihet jo vetëm në raport me literaturën shqiptare, por dhe me atë botërore ………
I.Dema ,12 Prill 2024
Pershendetje Shpetim .Une jam Miranda , nje grua 51 vjeçe dhe jetoj ne France .Besoj shume tek Allahu dhe tek mrekullite .Vertete me emocjonuat shume , dhe per nje çast une nuk i mbajta dot lotet .Ju Shpetim duhet te jeni njeri qe keni bere gjithe jeten mire tek njerezit ne nevoje dhe prandaj zoti ju dha doren dhe ju ndihmoi .Me vjen mre qe ju jeni rikthyer perseri ne jete pas nje vdekje klinike .Dhe kjo per ty ishte vetem nje sprove .Kjo me ka ndodhur edhe mua para shume vjetesh po ne nje menyre krejte tjeter pasi une nuk kisha vdekje klinike , por vetem se kisha parakize facjale te goja dhe dhimbje koke te tmerrshme .Dhe une çdo nate kur flija nuk kisha gjume .Para syve te mije me dilte çdo dite nje dore qe mendoj se duhet te ishte dora e engjellit mbrojtes qe me thoshte me pak fjale ti ke bere shume mire ne jete dhe do ti shpetish rrezikut .Dhe me pas une shkova shume here ne kishen e Laçit , piva ilace pop.nga Sami Matoshi dhe u bera krejte tjeter njeri .Kjo mua me ka ndodhur para shume vitesh kur isha 27 vjeç .Dhe pervec kesaj zoti me nxorri nje mrekulli qe nuk ta harroj per te gjithe jeten time , para meje u shfaq ne nje ore te vone te nates nje vajze qe per mua ishte nje engjell o zotit.Femija ishte me shume se i bukur dhe ngjante me femijen qe ka ne krah virgjeresha Mari .Pasi u shfaq kjo mrekulli para syve te mije , me pas femija kendoi per rreth 45 minuta nje kenge qe ishte ne gjuhen arabe , dhe zeri vinte sikur te kisha nje altoporlant ne dore .Une u mrekullova shume .Dhe leviza shkova te shtrati i mamit tim dhe i thashe mami shiko se cfare mrekullije me ka dale para syve te mije E mami me thoshte ti je me fiksime moj vajze se une nuk po shikoj asgje E mua me ka ngelur ne kujtese kjo mrekulli .E per lete duhet falenderuar shume Allahu Shpetim qe ju rikrheu perseri ne jete , sepse zoti njerezit e mire gjithmone i ndihmon.Ju uroj shendet te plote dhe lumturi familjare Shpetim.Gjithe te mirat e botes .Klm.
E lexova me shum kersheri intervisten tuaj, i madhi SHPETIM, zoti ashte i madh e ai te shpetoi se te tille e ke emrin,. Sinqerisht u perlota, e lidhjen e ne baballareve me vajzat ashte magnet, jo se nuk duam djemt. Te vleresoj per respektin qe ke per ate person te topit, se jo gjikush e ben. Mos i nigjo dhe lexo shtypin e shkru se ashte degjenerue. Te uroj gjithe te mirat atje ku je familjarisht, zoti te rujte e te bekofte.