Kryeministri Albin Kurti u ankua për njëanshmëri dhe tolerancë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimit Evropian për Serbinë, në raport me Kosovën.

Ai tha të enjten për “The Associated Press” se i dërguari i BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, Miroslav Lajçak dhe ai i SHBA-së për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, po i drejtohen Kosovës me kërkesat e Serbisë. Ai shtoi se sjellja pozitive ndaj një autokrati, nuk e bën atë të mirë.

“Ne këmbëngulim që sjellja e mirë ndaj një autokrati nuk e bënë edhe atë të sillet mirë. Përkundrazi…Vijnë tek ne me kërkesa, me kërkesat e palës tjetër”, tha ai.

Më herët Kurti tha në parlament se mund ta thellojë draft-vizionin e paraqitur nga ai për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, por së pari, sipas tij, duhet të ketë pajtueshmëri mes palëve.

syri.net

Ndërsa kryeministri Edi Rama deklaroi nga Tirana, se ka përpiluar një draft-propozim për Asosacionin nga Kuvendi i Kosovës, Albin Kurti, deklaroi se ata e kanë një draft – propozim dhe janë në konsultim për partnerët e huaj për avancimin e tij.

Sipas Kurtit, ky draft është i bazuar në marrëveshjen e firmosur në Bruksel, dhe zbatimi i tij do të bëhet sipas modelit të Kroacisë.

Syri Tv

Teksa nga Tirana, kryeministri Edi Rama, njoftoi këtë të hënë hartimin e një drafti për Asocacionin e Komunave serbe në Kosovë, Kryeministri i Kosovës Albin Kurti gjatë fjalës së tij në Parlament, shpjegoi se draftin për çështjen e asociacionit  i’a ka dorëzuar emisarëve Lajçak dhe Eskobar.

Sipas Kurtit, drafti për të cilin është në dijeni edhe Beogradi Zyrtar, bazohet në marrëveshjen e firmosur në Bruksel, në kuadër të planit franko-gjerman, teksa për zbatim do t’i referohen modelit të Kroacisë.

I pyetur nga deputetët në seancë plenare, se si do të duket statuti i tij Kurti tha se ‘qëndrimi i tij për këtë çështje është publik në dy faqet e publikuara të draft-vizionit të tij të prezantuar në Bruksel’.

Kreu i qeverisë shqiptare, Edi Rama, i pyetur nga gazetarët nëse është konsultuar me kryeministrin Kurti për draft-propozimin e asociacionit, konfirmoi se nuk e ka bërë një gjë të tillë, teksa u shpreh se draftin e ka hartuar me ekspertë ndërkombëtarë të fushës.

Radio Evropa e Lirë

 

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se mund ta thellojë draft-vizionin e paraqitur nga ai për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, por së pari, sipas tij, duhet të ketë pajtueshmëri mes palëve.

Gjatë raundit të dialogut me Serbinë më 2 maj në Bruksel, Kurti kishte paraqitur një draft-vizion lidhur me çështjen e rregullimit të komunitetit serb. Pavarësisht se në këtë draft-vizion nuk përmendet Asociacioni, ai thirret në nenin 7 të Marrëveshjes drejt normalizimit të raporteve që Kosova dhe Serbia arritën më 27 shkurt në Bruksel. Më pas, palët më 18 mars në Ohër arritën edhe Aneksin për zbatimin e marrëveshjes.

Ky nen i marrëveshjes kërkon që palët të sigurojnë “një nivel të përshtatshëm të vetëmenaxhimit të komunitetit serb në Kosovë”.

“Unë këtë [draft-vizionin për Asociacionin] mund ta thelloj, por thellimi i kësaj nënkupton pajtueshmëri në parim. Pra, kur të pajtohemi në parim, përfshirë edhe ato shtyllat që ju i përmendën se unë i kam thënë në parim, kur të pajtohemi në parim atëherë lirisht mund të thellojmë tekstin. Por, nuk mund të shkruajmë tekste alternative ndërmjet të cilëve mund të gjendet një mesatare aritmetikore pa u pajtuar njëherë në parim”, tha Kurti gjatë seancës plenare të Kuvendit të Kosovës më 8 qershor.

Në draft-vizionin për Asociacionin të prezantuar nga Kurti, thuhet se për të arritur deri te një draft-statut për Asociacionin, ai duhet t’i plotësojë disa kushte – mes tjerash, “t’ua ofrojë pjesëtarëve të komunitetit serb në Kosovë mundësinë për të promovuar dhe mbrojtur interesat e veta përmes një kornize vetëmenaxhimi”.

Pas kësaj, sipas draft-vizionit, do të duhej të parashihej edhe mundësia për bashkëpunim me institucionet e Kosovës, si dhe të “njihen plotësisht karakteristikat kushtetuese” të Kosovës, duke respektuar pavarësinë dhe integritetin e saj territorial.

Më 2 maj, në Bruksel, Ekipi Menaxhues për hartimin e statutit të Asociacionit, kishte prezantuar një draft për këtë çështje.

Por Qeveria e Kosovës e kishte refuzuar të njëjtin dhe më pas kishte shkarkuar Ekipin Menaxhues, të përbërë prej katër anëtarësh serbë.

“Qeveria ime nuk është pajtuar me draftin e Ekipit Menaxhues, për shkak se ai draft imitonte në përmbajtje dhe formë Republikën Serbe të Bosnje dhe Hercegovinë. Rrjedhimisht, unë kam propozuar një draft-vizion për të zbatuar nenin 7 të Marrëveshjes Bazike dhe në lidhje me nenin 10, për të cilin nuk kam pranuar së pari aprovimin e palës tjetër – e cila nuk e pranoi fare dokumentin – e më pas edhe të Brukselit zyrtar, i cili vazhdon të konsiderojë këtë çështje të hapur. Tash e tutje mund të diskutojmë në kuadër të dialogut të Brukselit, pra është një çështje e hapur nga pikëpamja e Brukselit, për zbatimin e nenit 7 të marrëveshjes sipas vizionit tim të prezantuar në Bruksel, dhe i cili prezanton shkronjën dhe frymën e Kushtetutës së Republikës sonë, konsensusin transatlantik të vlerave të demokracisë liberale”, tha Kurti para deputetëve.

Kosova dhe Serbia kanë arritur marrëveshje për Asociacionin më 2013 dhe më pas më 2015, palët kanë nënshkruar edhe Marrëveshjen për parimet për themelimin e Asociacionit.

Po ashtu, në nenin 10 të Marrëveshjes drejt normalizimit të raporteve thuhet se Kosova dhe Serbia zotohen që të zbatojnë të gjitha marrëveshjet e arritura në procesin e dialogut, përfshirë edhe atë për Asociacionin.

Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian vazhdimisht kanë kërkuar nga Kosova që të nisë zbatimin e Marrëveshjes për Asociacionin. Por, përkundër thirrjeve të vazhdueshme, Kosova vazhdimisht ka refuzuar, me arsyetimin se kompetencat e gjera të Asociacionit do ta kërcënonin funksionalitetin e brendshëm të shtetit.

Më 8 qershor, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, tha se një ditë më parë ua ka përcjellë një draft për Asociacionin presidentit të Francës, Emmanuel Macron, dhe kancelarit gjerman, Olaf Scholz.

Rama tha se dokumenti është konfidencial, por u shpreh i bindur se është “një dokument i nivelit më të lartë ndërkombëtar që merr në konsideratë të gjitha arsyet për krijimin e Asociacionit dhe që Asociacioni është pjesë e organizimit të jetës për Kosovën”.

SHBA-ja ka argumentuar se ka modele të ndryshme evropiane që rregullojnë jetën e pakicave kombëtare, të cilat Kosova mund t’i përdorë si model për themelimin e Asociacionit.

Qeveria e Kosovës ka insistuar se për të krijuar një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb, do të shtyjë përpara një model kroat për pakicat kombëtare.

Uashingtoni ka thënë se nuk përkrah asnjë asociacion që do t’i ngjasonte një Republike Sërpska, por ka shtuar se themelimi i Asociacionit do të mundësonte që veriu i Kosovës, i banuar me shumicë serbe, të vendosen nën kontrollin e Kosovës.

Protestat e serbëve në veri kanë bërë që të rritet rreziku për sigurinë e qytetarëve të Kosovës që zgjedhin Serbinë të kalojnë nëpër të. Bashkatdhetarët kanë rrëfyer për keqtrajtimet që u janë bërë, e disa të tjerë edhe janë arrestuar, meqë siç u është thënë “u ka rënë shorti”. Autoritetet në Kosovë kanë bërë thirrje që të shmanget Serbia në udhëtimet e tyre

Luan Kelmendi, më vendbanim në Gjermani, ka vendosur që në Kosovë të mos vijë më asnjëherë nëpërmjet Serbisë, shkruan Koha ditore. Keqtrajtimi i autoriteteve serbe, rrugës dhe në kufi, sipas tij, asnjëherë nuk ka qenë më brutal sesa herën e fundit kur erdhi në Kosovë, 10 ditë më parë.

“Udhëtoj gati qe 7-8 vjet çdo muaj, çdo dy javë. Ama hera e fundit ka qenë shumë, shumë, shumë keq”, ka thënë bashkatdhetari Luan Kelmendi.

Thotë se është detyruar të paguajë mito, por me këtë nuk u ka shpëtuar pritjeve të gjata dhe fyerjeve.

“M’i mori dokumentet kur hyra në Serbi dhe kur më ktheu që të tek  kamionët; m’i dha dokumentet prapë dhe më shau në gjuhën e vet. Të reagosh kur të shajnë dhe nuk mund t’i durosh, atëherë lind konflikt me ta. Të arrestojnë, të keqtrajtojnë, aty është problemi. Plus t’i nuk ke shans të hysh në Serbi pa dhënë para. Ajo është e pamundur”, ka thënë Kelmendi.

Veç keqtrajtimeve, ditëve të fundit Policia kufitare e Serbisë kreu edhe arrestime të qytetarëve kosovarë. Një nga ta, i njohur për redaksinë, u arrestua me arsyetimin se i ka rënë shorti.

Për shkak të tensionimit të situatës në veri, ku prej dy javësh serbët po mbajnë protesta, nga Ministria e Punëve të Brendshme ditë më parë kanë bërë thirrje që bashkatdhetarët të shmangin Serbinë, duke përmendur edhe arrestimet.

Mirëpo, nga kjo ministri e as nga Zyra e Kryeministrit nuk dhanë shifra se sa qytetarë kosovarë janë arrestuar gjatë kalimit nëpër Serbi.

E nga organizata për diasporën “Germin” kanë kërkuar që institucionet dhe ambasadat të bëjnë më tepër në informimin e qytetarëve për t’i evituar problemet gjatë udhëtimit nëpër Serbi.

“Në këtë drejtim ndoshta duhet të punohet edhe me mekanizma e institucione ndërkombëtare të cilat janë në Serbi siç është OSBE-ja apo organizatat e ndryshme Transparency International dhe organizata që e monitorojnë punën e institucioneve e atjeshme të sigurisë dhe rendit. Ndërkohë thirrja për bashkatdhetarët tanë është që të shmangin kalimin përmes Serbisë, jo vetëm për shkak të tensioneve, por për shkak të trajtimit çnjerëzor që u bëhet në shumicën e rasteve”, ka thënë Lirim Krasniqi nga organizata “Germin.

Sipas të dhënave të Policisë, nga 22 maji deri më 5 qershor, nëpër pikat kufitare me Serbinë kanë hyrë në Kosovë rreth 125 mijë qytetarë.

Gjeniu i letrave shqipe, Ismail Kadare, në vargun e vlerësimeve të tij të shumta, shtoi edhe një më tepër. 

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, e dekoroi mjeshtrin e fjalës me urdhrin “Hasan Prishtina”.

Kadare tha se ndjehet i prekur. “Ju falënderoj dhe jam shumë i prekur për këtë nderim kaq të madh”, tha Kadare. “Çdo njëri, çdo shqiptar do ta ëndërronte një gjë të tillë”.

Paraprakisht, Presidentja Osmani, duke shprehur konsideratat më të larta për shkrimtarin e papërsëritshëm shqiptar, tha se kjo dekoratë, është mirënjohje e tërë popullit të Kosovës, njofton RTK.

“Të gjithë së bashku si mirënjohje, në emër të popullit të Kosovës, nderojmë shkrimtarin tonë të shquar Ismail Kadare”, tha presidentja Osmani. “Vepra e tij është një enciklopedi artistike e jetës së rëndomtë të shqiptarëve e historisë së tyre dhe e dokeve, traditave, e mbi të gjitha të gjuhës shqipe”.

Duke iu drejtuar shkrimtarit me rrënjë nga Gjirokastra e gurtë, e që jetën e kalon mes Tiranës dhe Parisit, presidentja Osmani tha se vetëm prezenca e tij, në hapjen e Panairit të Librit në Prishtinë, është edhe një mesazh i fuqishëm për letërsinë shqipe dhe kulturën tonë përgjithësisht.

“U jemi shumë mirënjohës për kryeveprat letrare që i keni shkruar, e të cilat përbëjnë një ndër thesaret më të rëndësishme kulturore tona”, tha Osmani. “Ju keni qenë një pikë e rëndësishme referimi për shqiptarët kudo në botë”.

Dukshëm i emocionuar, shkrimtari Kadare tha se është fat i rrallë që një popull, të të nderojë dhe të të quajë bashkëmbrojtës të të drejtave të tij e lirive të tij.

“Sidomos kur si popull e ka rrugën e historisë të vështirë, e që për fat të keq, Shqipëria e ka pasur një rrugë të gjatë historike të shkelur me këmbë nga forcat tjera të huaja”, risolli ai në vëmendje, copëza të historisë shqiptare.

“Për fat të mirë, ajo i ka kapërthyer gjatë shekujve në mënyra të ndryshme, i ka kapërthyer vështirësitë e errëta të historisë, qiellin dimëror dhe gjithçka tjetër që mund ta pengojë një popull të marrin frymën e tij”.

Duke shprehur mirënjohjen për këtë nderim, Kadare tha se nuk ka nderim më të madh për një intelektual shqiptar, sesa kjo që e përjetoi ai sot.

Në vjeshtën e viti 1990 Ismail Kadare vendosi të largohet nga Shqipëria dhe të shpërngulet në Paris.

Shkrimtari në atë kohë e përligji këtë largim me “mungesën e ndryshimeve demokratike”.

Autoritetet e kohës e dënuan largimin e Ismail Kadaresë, por krijimtaria e tij nuk u ndalua. Në vitin 1990 e më pas vepra e tij bëhet shprehja më e fuqishme e vlerave gjuhësore dhe artistike të shqipes letrare.

Ismail Kadare është laureat i shumë çmimeve letrare kombëtare dhe ndërkombëtare.

Që nga v. 1994, është anëtar korrespondent i Akademisë së Shkencave Morale dhe Politike të Francës dhe anëtar i jashtëm i Akademisë së Shkencës dhe Arteve të Kosovës.

Ka qenë delegat në Kongresin e Drejtshkrimit (1972), kurse në vitin 2005 fitoi çmimin “The Booker Prize Man”.

Ismail Kadare është dekoruar nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë me Urdhrin “Nderi i Kombit” dhe nga shteti francez me urdhrat “Kryqi i Legjionit të Nderit” e “Oficer i Legjionit të Nderit”. Ismail Kadare më 23 qershor 2012 u nderua me çmimin e madh spanjoll, “Princi i Asturias për Letërsi”, një nga çmimet me prestigjoze letrare në botë.

Ai doli fitues mes 31 kandidateve nga 25 vende të ndryshme të botës ku dallohet emri i Milan Kunderas apo italiani Antonio Cabucchi. Ismail Kadare shkroi edhe veprën e njohur “Gënjeshtër nga dashuria e Galdimi ndaj Arife-s” 2013.

Sidoqoftë, veprat më të njohura të tij mbetën “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, “Kështjella”, “Kronikë në gur” etj.

Radio Evropa e Lirë

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se ka sfida në raportet dypalëshe me emisarin amerikan për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, dhe atë evropian për dialogun Kosovë-Serbi, Mirosllav Lajçak, por shtoi se është i bindur që do të arrijnë t’i sqarojnë paqartësitë.

“Kam qenë konstruktiv, i përkushtuar, kreativ dhe jam që të gjitha këto, por nuk mendoj që këto gjëra zgjidhen me trysni e me përmendje pasojash, ndoshta edhe sanksionesh të shtetit më demokratik dhe më progresist në Ballkanin Perëndimor. Unë jam i bindur që do të mund t’i sqarojmë paqartësitë. Kemi sfida me emisarët evropianë dhe amerikanë, por marrëdhëniet tona bilaterale me BE-në dhe SHBA-në janë të shkëlqyeshme”, tha Kurti.

Kështu u përgjigj kryeministri kosovar kur u pyet nga gazetarët për deklaratën e Escobarit që tha se nëse Prishtina dëshiron të ecë drejt integrimit evropian, ajo duhet ta formojë Asociacionin e komunave me shumicë serbe në Kosovë.

Escobar, gjatë qëndrimit në Prishtinë së bashku me emisarin Lajçak, deklaroi se ka sfida në raportet dypalëshe me kryeministrin Kurti.

Gjatë takimit më 5 qershor në Prishtinë me Escobarin dhe Lajçakun, Kurti tha se ka ofruar një “dalje të qëndrueshme dhe të sigurt” nga kriza në veri, e cila, sipas tij është shkaktuar “nga strukturat ilegale dhe paralele të Serbisë atje”.

“E para është sundimi i ligjit. Kemi me dhjetëra ushtarë të NATO-s, policë të Kosovës dhe gazetarë të cilët ishin viktima të një egërsie të paparë të ekstremistëve të dhunshëm, e të grupeve kriminale. Në Kuvendin e Kosovës unë i kam përmendur 33 emra, 5 të tjerët janë në burg, të tjerët nuk janë. Dhe të gjithë këta kriminelë, ekstremistë të dhunshëm që silleshin atë ditë porsi një milici fashiste do të duhej që sa më parë të përballen me drejtësinë. Ka prej tyre që kanë ardhur nga Serbia në Kosovë. Pra, pika e parë është sundimi i ligjit”, tha Kurti gjatë një deklarimi për media në Mitrovicë.

Ai tha se këto “grupe kriminale” duhet të përballen me drejtësinë për “krimet dhe shkeljet që kanë bërë, prej djegies së veturave e te plagosjet me armë zjarri, shok-bomba e granata dore”.

“E dyta është që në përputhje me largimin e këtyre grupeve dhe përfundimit të të gjitha trazirave të dhunshme, të kemi zvogëlim të pranisë së policisë nëpër ndërtesa komunale në tri komunat në veri dhe më pastaj do të mund të angazhoheshim në një proces fer, demokratik zgjedhor për zgjedhjet e parakohshme sepse jemi të vetëdijshëm që dalja ka qenë shumë e ulët herën e kaluar. Pra, po zgjedhje të reja, zgjedhje të parakohshme, por pas sundimit të ligjit dhe pas përgatitjes së terrenit”, tha Kurti.

Sipas tij, përgatitja e terrenit për zgjedhje të parakohshme në komunat në veri të Kosovës, të banuara me shumicë serbe, nënkupton që ato të jenë të lira dhe të ketë fushatë parazgjedhore po ashtu të lirë, fer dhe demokratike.

“Unë jam i gatshëm për diskutime, bisedime, por ritheksoj, republikën tonë demokratike, shtetin tonë të pavarur, Kosovën sovrane nuk e dorëzojmë asnjëherë, për asnjë çmim para milicisë fashiste, para këtyre grupeve kriminale e ekstremistëve”, tha Kurti.

I dërguari i posaçëm i Shteteve të Bashkuara për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, tha më 6 qershor se situata në veri të Kosovës duhet të shtensionohet menjëherë dhe se ai nuk do që të presë deri në muajin korrik për zgjedhje të reja.

Escobar i bëri komentet për gazetarët në Beograd, ku udhëtoi bashkë me të dërguarin e Bashkimit Evropian për dialogun Kosovë-Serbi, Mirosllav Lajçak. Një ditë më herët, dy diplomatët qëndruan në Prishtinë.

Serbët, pas thirrjeve të Beogradit, i bojkotuan zgjedhjet e 23 prillit, prej të cilave dolën kryetarët shqiptarë të komunave në veri: Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq.

Kriza në veri, që u përshkallëzua në dhunë, nisi më 26 maj, kur kryetarët shqiptarë të komunave Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq, hynë në objektet komunale për të marrë detyrën, përkundër rezistencës së banorëve lokalë.

Kurti tha se është i zhgënjyer me faktorët ndërkombëtarë, të cilët sipas tij, nuk garantuan pjesëmarrjen e serbëve në zgjedhjet e prillit, “siç na kanë premtuar ne”.

“Nuk kemi pasur çare pa i organizuar betimet dhe hyrjen e kryetarëve tonë në ndërtesat e komunave sepse 28 maji ka qenë afati i fundit ligjor. Nuk janë këto vendime taktike të Qeverisë së Kosovës, përkundrazi janë obligime ligjore të cilat ne i kemi zbatuar me përpikëri.

Derisa protestat vazhdojnë ende, Escobar dhe Lajçak dolën me tri kërkesa për kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti: shtensionimin e situatës në veri, mbajtjen e zgjedhjeve të reja dhe kthimin në dialogun për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë-Serbi.

“Kemi pajtueshmëri me SHBA-në për parimet e Asociacionit”

I pyetur për Asociacionin, Kurti tha se Qeveria e Kosovës nuk ka shkruar një draft-statut, por ka paraqitur në maj një draft-vizion, që sipas tij është në përputhje me Marrëveshjen drejt normalizimit të raporteve, që Kosova dhe Serbia arritën më herët gjatë këtij viti.

Sipas tij, ky draft-vizion është i inspiruar në modelin kroat.

*Video nga arkivi: Çka është modeli kroat?

Duke komentuar insistimin e SHBA-së që Kosova të formojë Asociacionin, Kurti tha se për këtë çështje Kosova po tregohet “e kujdesshme”.

“Kur SHBA-ja, në kuadër të marrëdhënieve bilaterale, kërkon diçka prej ne, ne nuk kemi dilema të themi po. Mirëpo, kur emisari amerikan [Gabriel Escobar] kërkon diçka që ka të bëjë me raportin tonë me Serbinë, ne duhet të mendojmë mirë dhe të jemi të vëmendshëm, të kujdesshëm, por natyrisht gjithnjë të jemi bashkëbisedues konstruktiv e të përkushtuar”, tha ai.

Kurti tha se Qeveria e Kosovës vazhdimisht ka shprehur gatishmërinë që të krijohet një draft-statut për themelimin e Asociacionit, por fillimisht për këtë, sipas tij, duhet që palët të pajtohen “për parimet”.

“…sepse nuk ka kuptim një tekst gjerë e gjatë nëse parimet bazë nuk janë të dakorduara. Me SHBA-në ne kemi pajtueshmëri të plotë për parimet bazë dhe këtë ambasadori amerikan, Jeffrey Hovenier, e ka thënë”, tha ai.

SHBA-ja ka thënë se nuk përkrah një asociacion që do t’i ngjasonte një lloj Republike Sërpska, sikurse në Bosnje e Hercegovinë.

Sipas Uashingtonit, Kosova duhet të marrë për bazë ndonjë model ekzistues evropian për të drejtat e komuniteteve pakicë, që nuk shkel sovranitetin, funksionalitetin apo strukturën kushtetuese të shtetit.

Kosova dhe Serbia kanë arritur marrëveshje për Asociacionin më 2013 dhe më pas më 2015 mbi parimet për themelimin e tij.

Po më 2015, Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka gjetur se marrëveshja nuk është në harmoni të plotë me Kushtetutën. Qeveria e Kosovës është deklaruar kundër një asociacioni njëetnik.

Radio Evropa e Lirë

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se ka ofruar një “dalje të qëndrueshme dhe të sigurt” nga kriza në veri, e cila, sipas tij është shkaktuar “nga strukturat ilegale dhe paralele të Serbisë atje”.

Ai tha se këtë qëndrim e ka dhënë gjatë takimit me emisarin amerikan, Gabriel Escobar, dhe atë evropian, Mirosllav Lajçak, të mbajtur në Prishtinë më 5 qershor.

“E para është sundimi i ligjit. Kemi me dhjetëra ushtarë të NATO-s, policë të Kosovës dhe gazetarë të cilët ishin viktima të një egërsie të paparë të ekstremistëve të dhunshëm, e të grupeve kriminale. Në Kuvendin e Kosovës unë i kam përmendur 33 emra, 5 të tjerët janë në burg, të tjerët nuk janë. Dhe të gjithë këta kriminelë, ekstremistë të dhunshëm që silleshin atë ditë porsi një milici fashiste do të duhej që sa më parë të përballen me drejtësinë. Ka prej tyre që kanë ardhur nga Serbia në Kosovë. Pra, pika e parë është sundimi i ligjit”, tha Kurti gjatë një deklarimi për media në Mitrovicë.

Ai tha se këto “grupe kriminale” duhet të përballen me drejtësinë për “krimet dhe shkeljet që kanë bërë, prej djegies së veturave e te plagosjet me armë zjarri, shok-bomba e granata dore”.

“E dyta është që në përputhje me largimin e këtyre grupeve dhe përfundimit të të gjitha trazirave të dhunshme, të kemi zvogëlim të pranisë së policisë nëpër ndërtesa komunale në tri komunat në veri dhe më pastaj do të mund të angazhoheshim në një proces fer, demokratik zgjedhor për zgjedhjet e parakohshme sepse jemi të vetëdijshëm që dalja ka qenë shumë e ulët herën e kaluar. Pra, po zgjedhje të reja, zgjedhje të parakohshme, por pas sundimit të ligjit dhe pas përgatitjes së terrenit”, tha Kurti.

Sipas tij, përgatitja e terrenit për zgjedhje të parakohshme në komunat në veri të Kosovës, të banuara me shumicë serbe, nënkupton që ato të jenë të lira dhe të ketë fushatë parazgjedhore po ashtu të lirë, fer dhe demokratike.

“Unë jam i gatshëm për diskutime, bisedime, por ritheksoj, republikën tonë demokratike, shtetin tonë të pavarur, Kosovën sovrane nuk e dorëzojmë asnjëherë, për asnjë çmim para milicisë fashiste, para këtyre grupeve kriminale e ekstremistëve”, tha Kurti.

I dërguari i posaçëm i Shteteve të Bashkuara për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, tha më 6 qershor se situata në veri të Kosovës duhet të shtensionohet menjëherë dhe se ai nuk do që të presë deri në muajin korrik për zgjedhje të reja.

Escobar i bëri komentet për gazetarët në Beograd, ku udhëtoi bashkë me të dërguarin e Bashkimit Evropian për dialogun Kosovë-Serbi, Mirosllav Lajçak. Një ditë më herët, dy diplomatët qëndruan në Prishtinë.

Kriza në veri, që u përshkallëzua në dhunë, nisi më 26 maj, kur kryetarët shqiptarë të komunave Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq, hynë në objektet komunale për të marrë detyrën, përkundër rezistencës së banorëve lokalë.

Derisa protestat vazhdojnë ende, Escobar dhe Lajçak dolën me tri kërkesa për kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti: shtensionimin e situatës në veri, mbajtjen e zgjedhjeve të reja dhe kthimin në dialogun për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë-Serbi.

*Lajmi është duke u përditësuar…

Radio Evropa e Lirë

 

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka thënë se Kosova mund t’i shpallë zgjedhjet e reja në komunat në veri të Kosovës, nëse 20 për qind e votuesve nënshkruajnë një peticion me këtë kërkesë.

Në një intervistë për agjencinë e lajmeve Reuters, Osmani ka thënë se beson që peticioni është “mënyra më demokratike” për shpallje të zgjedhjeve.

“Në këtë mënyrë, mendoj që garantojmë pjesëmarrjen e serbëve, sepse kërkesa do të duhej të vinte prej tyre, prej qytetarëve”, ka thënë ajo.

Serbët lokalë janë duke protestuar rregullisht prej 29 majit në komunat në veri të Kosovës: Zveçan, Leposaviq dhe Zubin Potok, për të kundërshtuar hyrjen e kryetarëve të rinj shqiptarë në ndërtesat komunale.

Pjesëtarë të komunitetit serb i kanë bojkotuar zgjedhjet e prillit, të cilat i kanë fituar kandidatët shqiptarë.

Më 29 maj, protesta ka përshkallëzuar në dhunë, mes pjesëtarëve të misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR dhe protestuesve serbë.

Osmani ka thënë se largimi i kryetarëve aktualë, përmes një peticioni, do të ishte “në lloj referendumi”, i cili do të hapte rrugë për një proces të dytë zgjedhor.

Ajo ka thënë se gjithë procesi mund të kryhet brenda muajsh.

Osmani ka thënë se para se të shpallen zgjedhjet e reja, Kosova duhet të marrë garanci nga komuniteti ndërkombëtar që Beogradi nuk do të ndërhyjë.

Megjithatë, mbetet e paqartë nëse votuesit serbë do të nisin peticion.

Lista Serbe, partia kryesore e serbe në Kosovë, ka thënë të hënën se mund të marrë pjesë në zgjedhjet eventuale kur t’i plotësohen disa kushte.

Ajo e ka përmendur tërheqjen e njësiteve speciale të Policisë së Kosovës nga veriu, largimin e kryetarëve të rinj shqiptarë nga ndërtesat komunale, dhe formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Pas rritjes së tensioneve në veri, NATO-ja e ka rritur prezencën në Kosovë, në kuadër të misionit të saj, KFOR.

Osmani ka thënë se dëshiron që trupat paqeruajtëse të qëndrojnë në Kosovë, derisa ky vend të pranohet në NATO.

Osmani: Vuçiq, “burrë dramatik”

Osmani e ka përshkruar presidentin serb, Aleksandar Vuçiq si “burrë dramatik”.

“Vuçiq, në shumicën e takimeve të tij është goxha burrë dramatik. Prandaj, ai, natyrisht se ka tentuar të krijojë drama sërish, mirëpo nuk ka ofruar ide që mund të kontribuojnë në paqe dhe stabilitet në rajon”, ka thënë Osmani.

“Ai dëshiron të pretendojë se po bën koncesione të mëdha, që ai është nën presion të madh, që po vuan, që është në rrezik, e gjëra të ngjashme. Mirëpo diçka e tillë nuk duhet të tolerohet pas moshës katërvjeçare”.

Vuçiq nuk i ka komentuar deklaratat e Osmanit.

Po të mërkurën, i dërguari amerikan për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, ka thënë nga Beogradi se presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, e ka siguruar atë se do ta shfrytëzonte ndikimin e tij për ta bindur komunitetin serb në veri të Kosovës që të merrte pjesë në zgjedhjet eventuale.

Një ditë më parë, Escobar ka qenë në Kosovë, bashkë me homologun e tij evropian Mirosllav Lajçak.

Escobar u ka thënë gazetarëve se, SHBA-ja ka sfida në marrëdhëniet dypalëshe me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti.

Komuniteti ndërkombëtar ka dalë së fundi me tri kërkesa për Qeverinë e Kosovës: shtensionimin e situatës në veri, mbajtjen e zgjedhjeve të reja dhe kthimin në dialogun për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë-Serbi.

Kosova dhe Serbia, me ndërmjetësim të BE-së, i kanë nisur negociatat për normalizim të marrëdhënieve, më 2011.

Palët i kanë nënshkruar disa marrëveshje, por jo të gjitha janë zbatuar.

Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë reaguar ashpër ndaj veprimeve të Qeverisë së Kosovës, për ushtrimin e detyrës së kryetarëve në objektet komunale në katër komunat veriore.

Pasoja e parë nga Departamenti Amerikan i Shtetit, ishte përjashtimi i Kosovës nga stërvitjet “Defender Europe 2023”.

E këtë qasje të SHBA-ve karshi Kosovës po e kritikon diplomati amerikan, William Walker.

Ish-shefi i Misionit Verifikues të OSBE-së në Kosovë, thotë se për tensionet në veriun e Kosovës fajtori kryesor është shteti serb.

Sipas tij, serbet lokal gabuan që nuk e shfrytëzuan të drejtën e votës dhe kësisoj dëgjuan urdhrat që u erdhën nga Beogradi.

“Pyetja ime është pse serbët nuk morën pjesë në zgjedhjet lokale në katër komunat veriore? Pse ata po vazhdojnë të marrin urdhra nga Beogradi? E kuptoj që pjesëmarrja në këto zgjedhje ishte shumë e ulët, por ata kryetarë erdhën përmes votës andaj ata duhet ta ushtrojnë detyrën në objektet e komunës. Siç mund ta shihni tani komuniteti ndërkombëtar po kërkon zgjedhje reja në katër komunat veriore dhe kjo realisht pritet ndodhë, por për mendimin tim Beogradi bart përgjegjësinë kryesore për këto tensione të krijuara në veri të Kosovës” , tha Walker për TV 1.

Walker, vlerëson se Serbia është duke u toleruar vazhdimisht nga komuniteti ndërkombëtar, ndërsa Kosova është duke u përballur me presione.

Ai tutje thotë se Kosova është një shtet sovran dhe ka një kryeministër që ka mbështetje të madhe.

“Si rezultat i këtyre zhvillimeve Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë vendosur sanksione ndaj Kosovës. Sinqerisht nuk jam duke e kuptuar këtë presion që po i bëhet tash e sa kohë kryeministrit Albin Kurti. Ky presion nga SHBA-të nuk po bëhet ndaj vetëm ndaj kësaj qeverie, por edhe atyre të mëparshme. Albin Kurti është kryeministër i Kosovës, ai ka marrë mbështetje që të bëjë më të mirën për vendin dhe konsideroj se është duke e bërë këtë gjë. Me vjen keq që si rezultat i këtyre zhvillimeve janë dëmtuar raportet me SHBA-të, me aleatin më të rëndësishëm që ka Kosova. Në anën tjetër duke e toleruar vazhdimisht Serbinë me këto veprime asnjëherë nuk do të ketë qetësi në veriun e Kosovës”, theksoi Walker.

BE dhe SHBA-të po kërkojnë që sa më shpejtë të krijohen kushtet për zgjedhje të reja në katër komunat veriore të Kosovës, dhe palët të rikthehen ne tryezën e bisedimeve. syri.net

Në përfundim të takimeve në Kosovë, i dërguari amerikan Gabriel Escobar dhe ai evropian Miroslav Lajcak, nuk ishin në gjendje të njoftonin arritjen e ndonjë përparimi për zgjidhjen e tensioneve të fundit në Kosovë.

Ndonëse palët u pajtuan në parim për zgjedhje të reja në komunat në veri si një mundësi për kapërcimin e situatës, ato duket se nuk janë tërhequr nga kushtet e tyre.

Në një takim me gazetarët në Prishtinë, i dërguari amerikan për Ballkanin Perëndimor kritikoi ashpër qeverinë e kryeministrit Kuerti, me të cilën, siç u shpreh ai “Shtetet e Bashkuara kanë disa sfida”.

“Por kemi disa sfida në marrëdhëniet dypalëshe që kanë të bëjnë me kryeministrin. Dua të jem shumë i sinqertë. Shtetet e Bashkuara janë mbështetësit tuaj më të fuqishëm. Më dhemb kur njerëzit mendojnë se disi ne po i drejtojmë marrëdhëniet tona dhe angazhimin tonë për Kosovën në dobi të Serbisë”, tha zoti Escobar.

Zoti Escobar i bëri këto komente pas takimeve me udhëheqësit e institucioneve dhe partive politike në Kosovë bashkë me të dërguarin e posaçëm evropian për bisedimet Kosovë – Serbi, Miroslav Lajcak, gjatë të cilave thanë se ulja e tensioneve, mbajtja e zgjedhjeve të reja në katër komunat me shumicë serbe në veri dhe kthimi në tryezën e bisedimeve janë kërkesat e tyre kryesore.

Zoti Escobar tha se pajtimi ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për shtensionimin e situatës në veri të Kosovës duhet të arrihet sot dhe nesër. Të premten ai dhe zoti Lajçak duhet t’u raportojnë udhëheqësve të tyre nëse ishin të suksesshëm apo jo, ndërsa paralajmëroi pasoja në rast dështimi.

“Për Kosovën, do të dërgojë një sinjal të fuqishëm se Kosova nuk është e interesuar të bashkërendohet me ne dhe mendoj se kjo do të ishte për keqardhje. Meqë ra fjala, jo Kosova por kryeministri. Dua ta bëj shumë të qartë se ne nuk e shohim këtë si një ndikim afatgjatë në marrëdhënien tonë por veprimet e ndërmarra ose jo mund të kenë disa pasoja që do të ndikojnë një pjesë të marrëdhënies”, tha zoti Escobar.

Ai e cilësoi konfuz qëndrimin e qeverisë së Kosovës kundër këshillave amerikane për të mos dërguar me forcë kryetarët shqiptarë të komunave në veri që dolën nga zgjedhjet e 23 prillit të bojkotuara nga partitë serbe.

“Ne nuk i kemi të njëjtat marrëdhënie me Serbinë si me Kosovën. Serbia nuk është kandidate për anëtarësim në NATO, ajo po kalon një kohë sfiduese në integrimin e vet evropian dhe ne prisnim që Kosova të jetë shumë më larg. Shuma e parave që ne i përdorim për të mbështetur institucionet tuaja, duke përfshirë sigurinë tuaj përmes KFOR-it, nënkupton që kemi një marrëdhënie tjetër. Kjo nuk do thotë që nuk e mbajmë Serbinë përgjegjëse për disa gjëra që po ndodhin dhe ua kemi bërë shumë të qartë se sulmet ndaj KFOR-it janë të papranueshme”, tha zoti Escobar.

Tridhjetë pjesëtarë të forcave paqeruajtëse të NATO-s u plagosën të hënën e kaluar në përplasje me grupet e protestuesve serbë që kundërshtojnë hyrjen e kryetarëve shqiptarë në ndërtesat e komunave. Prishtina akuzoi grupet e mbështetura dhe financuara nga Serbia dhe me lidhje me Rusinë për nxitje të dhunës.

Zoti Escobar tha se Rusia e shfrytëzon këtë situatë dhe përfiton prej saj, por Rusia nuk po e drejton këtë.

“Ky është dështim i udhëheqjes politike të të dyja palëve për të përparuar në ripajtimin ndëretnik. Pikë. Ne e kemi tërë vullnetin e mirë për t’i sjellë Serbinë dhe Kosovën në një pozitë më të mirë, në marrëdhënie jo domosdoshmërisht miqësore, por paqësore, të normalizuara dhe që i afrojnë me Bashkimin Evropian”, tha zoti Escobar.

Ai tha se Kosova dhe Serbia duhet të zbatojnë menjëherë marrëveshjen e arritur ne Bruksel dhe në Ohër për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet tyre. Nga Kosova pritet themelimi i Asociacionit të komunave më shumicë serbe, tha ai duke nënvizuar se ai do të ndodhë por çështja është me kënd dhe sa gjatë duhet pritur.

“Ne e dimë se si duhet të duket Asociacioni dhe e dimë si nuk duhet të jetë. Kemi nevojë të fillojmë tani. Mund ta kemi statutin në një ditë nëse duam. Nuk e kuptoj vonesën. Për mua, Kosova duhet ta përcaktoj veten jo nga Serbia por nga vlerat e saj, nga marrëdhëniet e saj jo me 6 milionë banorë të Serbisë por 700 milionë banorë të komunitetit euro-atlantik. Dhe ende sa herë flasim me këtë kryeministër dhe zëvendësin e tij, e tëra për çfarë duan të flasin është Serbia”, tha ai.

Asociacioni, tha zoti Escobar, nuk është lëshim ndaj Serbisë.

“Për ne Asociacioni është mënyrë për të ulur ndikimin e Serbisë në veri të Kosovës dhe për ta vendosur atë në kontroll të Kosovës, nën Kushtetutën dhe strukturën tuaj ligjore. Kështu që unë e shoh si mundësi për të ecur përpara dhe nuk e kuptoj përse kushdo do ta shihte ndryshe. Në fund të ditës Asociacioni edhe pse është negociuar ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, nuk është domosdomshërisht lëshim për Serbinë, është njohje e nevojave të një komuniteti pakicë”, tha ai.

Themelimi i Asociacionit parashihet edhe me marrëveshjen e mujit mars që u arrit në Ohër ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve, e cila nuk i uli tensionet.