UASHINGTON (AP) – Presidenti Joe Biden dhe presidenti i Koresë së Jugut, Yoon Suk Yeol do të nënshkruajnë një marrëveshje që përfshin plane për të ankoruar nëndetëse bërthamore amerikane në Korenë e Jugut për herë të parë në më shumë se 40 vjet. Tre zyrtarë të lartë të administratës Biden informuan gazetarët për planin që është tregues i mbështetjes ndaj Seulit, mes shqetësimeve në rritje për kërcënimet bërthamore të Koresë së Veriut.
Njoftimi i të mërkurës për ankorimin e nëndetëseve është një element kyç i asaj që quhet “Deklarata e Uashingtonit”, që synon të parandalojë Korenë e Veriut të sulmojë fqinjin e saj. Marrëveshja synon gjithashtu të mos lejojë Korenë e Jugut të rifillojë programin e saj bërthamor. Marrëveshja po bëhet e ditur ndërsa presidenti Biden pret homologun e tij Yoon për një vizitë shtetërore.
SHBA dhe Koreja e Jugut gjithashtu do të koordinojnë më thellë strategjinë e reagimit bërthamor në rast se Veriu sulmon Jugun – por kontrolli operacional i armëve të tilla do të mbetet nën kontrollin e SHBA-së dhe asnjë armë bërthamore nuk po vendoset në brigjet e Koresë së Jugut.
Marrëveshja kërkon gjithashtu që ushtritë e të dy vendeve të forcojnë stërvitjet e përbashkëta dhe të integrojnë më mirë mjetet ushtarake të Koresë së Jugut në përpjekjet e përbashkëta të parandalimit strategjik. Si pjesë e marrëveshjes, Koreja e Jugut do të riafirmojë angazhimin e saj ndaj Traktatit të Mospërhapjes Bërthamore, një marrëveshje e nënshkruar nga disa fuqi të mëdha bërthamore dhe jobërthamore që u zotuan për bashkëpunimin e tyre për të frenuar përhapjen e teknologjisë bërthamore, thanë zyrtarët.
Si kandidat për president vitin e kaluar, zoti Yoon tha se do të bënte thirrje për vendosjen e bombarduesve, aeroplanmbajtësve dhe nëndetëseve bërthamore amerikane në Korenë e Jugut, për të dhënë një përgjigje më të fortë ndaj kërcënimeve të Veriut sesa paraardhësi i tij Moon Jae-in.
Në mes të Luftës së Ftohtë në fund të viteve 1970, nëndetëset amerikane me raketa balistike të armatosura me armë bërthamore bënin vizita të shpeshta portuale në Korenë e Jugut. Ishte një periudhë kur SHBA-ja kishte qindra koka bërthamore të vendosura në Korenë e Jugut.
Por në vitin 1991, Shtetet e Bashkuara tërhoqën të gjitha armët e tyre bërthamore nga Gadishulli Korean dhe një vit më vonë Seuli dhe Pheniani nënshkruan një deklaratë të përbashkët duke u zotuar se asnjëra nuk do të “testonte, prodhonte, prodhonte, merrte, zotëronte, ruante, vendoste ose përdorte bërthamore armët.” Por ndërsa Veriu ka shkelur në mënyrë të përsëritur deklaratën e përbashkët gjatë viteve, ka pasur mbështetje të shtuar në Korenë e Jugut për Shtetet e Bashkuara për të kthyer armët bërthamore në vend.
Një zyrtar i administratës Biden paralajmëroi se është “shumë e qartë” se nuk ka plane nga administrata për “kthimin e armëve taktike apo të ndonjë lloji tjetër bërthamor në Gadishullin Korean”.
Kërcënimet bërthamore në rritje të Koresë së Veriut, së bashku me shqetësimet për vendosmërinë ushtarake dhe ekonomike të Kinës në rajon, e kanë shtyrë administratën Biden të zgjerojë aleancën e saj aziatike. Për këtë qëllim, presidenti Biden i ka kushtuar shumë vëmendje presidentit Yoon si dhe kryeministrit japonez Fumio Kishida. Javën e ardhshme, zoti Biden do të presë presidentin e Filipineve Ferdinand Marcos Jr. për bisedime në Zyrën Ovale.
