Vera e sivjetme ka nisur me një rrezatim të veçantë për mikun tonë, krijuesin dhe veprimtarin kulturor, njërin nga lokpmativat e fuqishme të Qendrës Kulturore Shqiptare “Migjen”në Borås të Suedisë, z. Sokol Demaku. Sokol Demaku është një emër i njohur dhe një figurë e palodhur dhe shumë produktive e letrave shqipe në Suedi dhe gjithandej në diasporë. Mu për këtë S.Demaku ka vazhduar të mbjellë mund, punë, angazhim e frymëzim për të korrë suksese në arenën kulturore suedeze dhe përtej saj.

Këtë verë, gjithçka duket se po merr trajtën e një shpërblimi të merituar për dekada pune të palodhur, dashurie për fjalën e shkruar, për gjuhën shqipe dhe për angazhimin e tij të thellë në promovimin e kulturës sonë kombëtare.

Për të arsytuar titullin e këtij shkrimi këtu po i përmend vetëm disa nga mirënjohjet që z. S.Demaku i ka marrë në fillimet e kësaj vere: Një shpërblim dhe një mirënjohje i vjen nga Shqipëria konkretisht nga manifestimi “Ditët e Naimit 2025”, një mirënjohjen i vjen nga Maqedonia e Veriut, një tjetër nga Bullgaria, një çmim tjetër nga Italia e kështu me radhë…

Por, ndër mirënjohjet e shumta që ka marrë gjatë muajve të fundit, spikat një vlerësim që ka bërë bujë jo vetëm në rrethet letrare suedeze, por edhe në komunitetin shqiptar: bursa për përkthim dhe krijimtari nga rajoni Västra Götaland, në vlerë prej 100.000 korona suedeze. Ky është një nga shpërblimet më të mëdha që një krijues mund të marrë në këtë nivel rajonal, dhe padyshim, përbën një moment historik jo vetëm për z. Sokol Demakun, por për të gjithë ne që ndjekim me krenari rrugëtimin e tij.

Shpërblimi dëshmi për punën e palodhur

Kjo bursë me vlerë të lartë materiale është një dëshmi konkrete se puna, përkushtimi dhe pasioni për fjalën e shkruar nuk mbeten pa jehonë. Sokol Demaku nuk është vetëm një poet dhe përkthyes i dalluar, por edhe një ndërtues urash mes kulturave – një ambasador i denjë i shqiptarëve në Suedi. Ai ka botuar vëllime poetike, ka përkthyer autorë të njohur shqiptarë në gjuhën suedeze dhe anasjelltas, duke afruar dy kultura që në dukje janë larg, por që përmes fjalës artistike, afrohen në mënyrë organike. Prandaj vlerësimi nga Västra Götalandsregionen nuk është rastësor. Ai është rezultat i një angazhimi të gjatë dhe të qëndrueshëm, i cili ka krijuar një hapësirë të qëndrueshme për letërsinë dhe kulturën shqiptare në një shtet që vlerëson punën, krijimtarinë dhe dialogun ndërkulturor. Kjo bursë është jo vetëm një mbështetje materiale, por mbi të gjitha një pohim simbolik që puna e Demakut ka ndikim dhe rezonancë.

Më shumë se një sukses personal

Për Sokolin, ky çmim është padyshim një gëzim i madh, por ai vetë, me modesti të rrallë, e ka ndarë këtë lajm si një arritje që u përket të gjithëve. “Ky është një nder për kulturën shqiptare dhe për gjithë bashkëkombësit që më kanë ndjekur e mbështetur, dhe që më mbështesin vazhdimisht” – thotë ai. Dhe ka të drejtë: në çdo sukses të tij ka një grimcë nga përpjekjet kolektive të komunitetit tonë në Suedi dhe më gjerë. Puna e tij është frymëzim për brezat e rinj të krijuesve shqiptarë që jetojnë jashtë atdheut. Gjithë kjo është dëshmia më e mirë se krijimtaria nuk njeh kufij gjeografikë, se gjuha është një pasaportë shpirtërore që të çon kudo, dhe se dashuria për gjuhën e për kulturën nuk shuhet as në mërgatë – përkundrazi, ajo rritet e lulëzon.

Përpara me energji të re

Me këtë bursë të re, Sokol Demaku ka ndër duar projekte të reja krijuese dhe përkthimore që do të pasurojnë më tej fondin kulturor dygjuhësh – shqip-suedisht – dhe që do të ndihmojnë në afirmimin e mëtejshëm të letërsisë shqipe në arenën nordike. Në mes tjerash ai tashmë ka paralajmëruar për dy vëllime të reja poetike si dhe një përkthim të rëndësishëm të letërsisë bashkëkohore shqiptare për publikun suedez.
Me siguri, rruga e tij nuk do të ndalet këtu. Sokol Demaku ka treguar se është një zë i qëndrueshëm dhe i besueshëm në mesin e krijuesve shqiptarë të diasporës.

Me këto shpërblime të kësaj vere të artë, ai jo vetëm që ka fituar një mbështetje të çmuar, por ka rikonfirmuar rolin e tij si një figurë kyçe në ndërtimin e një ure të qëndrueshme kulturore mes Shqipërisë, Kosovës Maqedonisë së Veriut dhe Suedisë.
Urime të përzemërta, miku ynë Sokol!

Kjo verë e artë qoftë vetëm fillimi i një kapitulli të ri në krijimtarinë tënde.
Ne të gjithë, kolegët dhe miqtë e bashkëmendimtarët, jemi krenarë për ty, për punën tënde të palodhshme dhe për gjithë përkushtimin tënd.

Uddevalla, qershor 2025

Rizah Sheqiri
[email protected]

Atje ku hëna ka frikë!

Dashurinë të cunguar e le në udhëkryq
Si një pemë në pranverë që bisqe nuk çel
Si një zog i vetmuar pa një strehë
Si lumë i tharë në verë.

Në mëngjes sot shpresa ime nga retë doli
Një puthje të dhembshur agimit ia dhuroi
Në horizont drejt tingujve po rrëshqet,
Ku rrezet e diellit bien tangjent me fytyrën dhe shpirtin
Anije pa vela mes oqeanit me tërbim
Afeksion mbolla në parcelat e qiellit të pamatë.

Fjalë nuk kam më për të thënë
Nëse më dashuron akoma, as ti mos fol
Heshtjen lëre ndërmjet nesh
Edhe mungesën tënde unë e dua
Vetëm ty dua të të jem e përkushtuar
Sepse ti më dhemb më shumë se gjithçka në këtë jetë
Ti që je ndërgjegjja ime që fjalën e merr
Atje ku hëna ka frikë, ua nxin shpirtin njerëzve të dritës
Me rrezet e saj të zbehta…

Sot u bëra e qetë si shembëlltyra ime e tëra
Mërinë ma zbut ky laps e kjo letër
Që gdhend dashuri, fjalë të mençura e poezi, fabula, tregime e legjenda
Mbushur me brengë e mall të patretur
Shkëmbinj e ajzbergë që përmbysin botën!

Një petk i hirtë

Ndonjëherë hesht
Edhe pse fjalët më vijnë vetë dhe mendja shkruan
Zemra krijon portretin më të bukur në sytë e saj që janē si dy liqene akullnajorë
Është një shikim, një ëndërr që mbeti veçse një mirazh
Një dhimbje, një buzëqeshje e çiltër që kurrë nuk u vlerësua
Gjithçka është një shkrim në shpirtin tim.

Prandaj heshtja ime erdhi te unë si një petk i hirtë
Që i vihet nga koha shtëpisë prej guri atje në cep pylli në Petralbë.
Prandaj zgjodha t’bëj roje e vëmendshme
Dua të dëgjoj, të shikoj si shkruan koha plagët e kohës
Si ndahet bota në dysh pa ty,
Është njejtë si një oxhak që pret me i vu zjarrin!

Sytë e mi e shohin hijen tënde
Dhe zemra rreh me ritmin e kujtimeve,
Nuk do më dëgjosh, por në çdo qetësi, në çdo fjalë të munguar do të jem aty…

Në gurin e heshtur ta putha aromën

Më vret ky nektar,
Ti s’je veçse fantazmë e frymëzimit
Askush s’do ta dijë si lindi ky krijim,
Poezia si gur i heshtur do mbetet
E ti nuk do më thuash më kurrë o, Perëndesha ime!

Përballë teje nuk jam aq e fortë
Thyhem në ngrohtësinë e buzëve si xham
Në mijëra kristale grimcohem
Kjo aromë më rrëshqet si shtjellë e verbuar
Pa më pyetur më puth në prag
I mbyll sytë,
ah, ky çast, sa një botë
Frymën pezull do e mbaj
Mëngjesi dua herët të agojë
Me buzëqeshjen tënde kam takim
Je ti gjaku im i prishur prej Dardanisë!

Me jelet e malit erdha pranë teje
Të ta puth aromën në shpirtin tënd
Të lutem; mos ki frikë nga rrudhat e kohës sime
Jam unë vajza e Arbërisë
Klithjet do të rrëzohen prej buzēve
Si krenaria kur bie përdhe
Në ujin e Matit në natën me hënë.

Kjo botë ziliqare

Kjo botë, gati si ziliqare,
E ngushtuar nën hijen e urrejtjes,
E mbushur — përkundër — nga drita e dashurisë.
Jo, ti nuk je thjesht poet që zvarritesh nën rrëke,
Diku ku kap një peshk e mban peng,
Në rrjetën e thurur nga dyshimi i egër.
Shpirti im — një lum i rrëmbyeshëm,
Përplas pengesat, dhe stërkalat i çon në pafundësinë e qiellit.
Një ylber i shpërqendruar lind nga këto stërkala,
Dhe dielli e pikturon me ngjyrat e tij të çmendura.
Por trupi im është kapur nga ethet, të paftuara,
Pse rikthehen, këto ethe?
A mos bëra mëkat që të besova,
Dhe zemrën — të hapa në duart e tua,
Ty, mëkatari me shpirt fisnik?
Megjithatë, nuk është mëkat të jesh ylber frymëzimi,
Ylber që ndriçon në sytë e mi të gjelbër,
Zemërmirë shpesh, dhe rrallë me akull,
Koha për ta s’rrjedh kot,
Në kërkim të dashurisë së sigurt, por edhe të zjarrtë.
Sa rebele është bërë kjo zemër,
Si sahat i ndërtuar mbi sahat-kullën e mishit,
Ku rrahjet e saj — gjaku dhe mishi — tingëllojnë fort,
Duke krijuar ritmin e një kënge magjike,
Me të cilën vallëzojnë yjet e universit të tërë.
Një gotë vere do ta pimë,
Dhe nëse derdhet mbi trupin tim,
Do të dehemi në përjetësi.
Jo kot, burrat e mençur lotojnë para gruas së zemrës,
Do të më thoshte për mollët e kopshtit të Edenit,
Që këtu pranë meje nuk janë të ndaluara,
As ti nuk je Adami, e as unë Eva.
Nuk jam Afërdita e hyjnive,
Por një grua e zakonshme, poete që dashuron me shpirt,
Jo si ti, poet që zvarritesh poshtë,
E s’përvëlon dot veçse fjalë…
Me të gjitha ëndrrat njerëzore jetoj në këtë botë që zvogēlohet nga ligësia
Në këtë botë të zmadhuar nga dashuria.

Dua të mbytem në ty

Ti je deti im!

Unë ulem në prehrin tënd
Si në bregun shkumëbardhë
E ndjej gishtërinjtë e valëzave
Që më përkëdhelin gjithë trupin
E më tjerrin mornica deri në thellësi!

Ndonjëherë më duket se ti je shkëmbi
E unë
Rëra përreth tij.

Ndjej se si valët po bëhen dallgë
E dallgët stuhi,
Ndërsa në brendësi
Një tërmet po gatuan cunam!

Ooohhh sa dua të mbytem në ty!

Në thembër të Akilit

Sa shpejt ikin vitet
Kujtimet gjithnjë e më shumë ngacmojnê shpirtin
Treten shikimet në rrugët ku ecēm
Ah ky mall, zërin ma ka ngjirur, e tharë
Mbi supe pandalshëm rëndon pesha e kohës,
E ti hareshëm më ulesh pranë i qeshur
Lehtë më prek përmallshëm e trupin ma ledhaton
Derisa më deh shpirtin e jotja dashuri…

Të bukurin sy kur ma hedh si rreze e parë kur agon
Si tërmet zemra përjeton dridhje,
Vullkani ndizet sa do të shpërthej
E gjaku lëviz me shkulme ndër vena.

E dashur, m’u lute me lot në sy;
Mos më ndëshko me fjalët e mia që ti thash pas dehjes së dashurisë
Aromën e zemrës veç tek unë e ke
Vërtet u mundova të largohem prej teje si nomad
Po, s’tê nxjerr dot prej gjakut tim,
Sepse më rrjedh nëpër dej si ujvarë
Më ushqen çdo ditë ashtu si një bimê e rrallë!
Tamam si ato që lindin mes shkretëtire.

I dashur ti ke dobësinë e Akilit,
E thembra jote jam unë ta dish.
Mallin tënd unë e kreh por se prish dot,
Mbi kujtesë e var aromën e nxehtë
Pastaj, e ndjej hapin tënd që largohet
E lamë njëri – tjetrin ftohtë në këtë natë të heshtur…

Sapo doli nga shtypshkronja margaritari i radhës, libri im i dhjeti më radhë  “PERSONALITETE QË LANË GJURMË” në Bashkësinë Lokale të Grabanicës (1). Ky është vëllimi i parë monografik kushtuar personaliteteve më të dalluara të lokalitetit tonë.

Në 35 personalitetet e këtij libri e gjeni një pjesë të historisë sonë personale dhe kolektive, e cila na bën të ndjehemi krenarë me të kaluarën tonë. Tridhjetepesë personalitetet e këtij libri janë 35 mostrat apo kampionët e qindra e mijëra banorëve të këtij lokaliteti që i përjetuan mbi supet e tyre dhunën dhe represionin serb përgjatë viteve 1981-1995.

Tridhjetepesë personalitete janë pak, por edhe 35 të tjerë do të ishin të pamjaftueshëm për t’i përfshirë të gjithë ata që e meritojnë të shkruhet për ta.

Ky libër është dedikim për të gjithë banorët e lokalitetit tonë, pa dallim moshe dhe gjinie, religjioni apo etnie. Kjo punë e vogël e imja le të jetë motivim për gjeneratat e ardhshme që të punojnë pa rreshtur për familjet dhe atdheun, këto dy motive të fuqishme, që janë kallxuesi dhe kryefjala e jetës sonë, pa të cilat nuk ka kuptim jeta e një qenje njerëzore.

Shfrytëzojeni kohën, si dhuratën më të çmuar nga i madhi Zot për të bërë vetëm punë të mira në shërbim të vendit dhe qytetarëve. Ndihmoni dhe këshilloni ata që kanë nevojë për ndihmën tuaj pa llogaritur në asnjë përfitim material. Është Zoti apo fuqia mbinatyrore që do ta shpërblejë secilin prej nesh në kohën e duhur.

E falenderoj shtëpinë botuese “LIBRI IM” në Pejë, me drejtor Xhavit Thaqi për përgatitjen e lartë teknike të këtij libri me vlera historike. Meritat për kopertinat e librit i takojnë dizajnerit Xhavit Thaqi, i cili me kujdes maksimal e ka përfshirë çdo detaj nga përmbajtja e librit.

Meritat për daljen në dritë të këtij libri i kanë të gjithë familjarët e personaliteteve të cilët nuk hezituan për asnjë çast në dhënjën e shënimeve dhe rrëfimin e tregimeve për familjarët e tyre.

Me këtë libër nuk përfundon asgjë, shpresoj të vazhdoj aty ku e kam lënë me librin e radhës për të kompletuar të gjitha personlaitet e Bashkësisë Lokale të Grabanicës që kanë lënë gjurmë dhe kanë punuar shumë lirinë që e gëzojmë sot.

Po ashtu pres që nga viti 1995 e tutje të merren autor të rinj që e kanë jetuar dhe përjetuar epokën e luftës çlirimtare dhe pasluftën deri në ditën e sotme!

Me respekt: Florim Zeqa

Disa poezi nga vëllimi im i ri poetik, i cili pritet të dalë së shpejti.

E vërteta, mikesha e rrallë

E vërteta s’bëhet gënjeshtër,
çfarëdo erë e furtunë të fryjë,
ajo qëndron, ka rrënjët thellë,
edhe kur mbulohet, është aty.

Mos e humb o njeri të vërtetën,
atë s`ka asnjë forcë që ta ndalë,
mos lejo askënd ta shkelmojë,
është mikesha jote e rrallë!

Femrat shqiptare

Dikur thoshin pareshtur:
burri odën hijeshon,
gruaja hijeshon oborrin,
aty ishte kufiri i gruas sonë.

Por çfarë do të na thonë,
kur gruaja shfaq zotësi madhështore,
kur gruaja është e barabartë me burrin,
kur hijeshon qytetin, shtetin, botën njerëzore?

Paragjykimet na mbanin në hije,
ne femrat energjike të vendit tonë,
sot ne nxitim e frymëzojmë zhvillimet,
siç po frymëzon botën Shën Tereza jonë!

Pa atë unë s`mund të roj

Poezia në mendjen time
s`ka të ndalur, si burim vërshon,
kur ndodh që s`ia hap dritaren,
ajo brenda meje gjëmon.

Fort shtrëngoj lapsin,
pareshtur, shkruaj e punoj,
nëse një çast nuk shkruaj,
ajo bëhet zog, tej do që të fluturojë.

Do ta mbaj pranë, s`do ta braktis,
le të më lodh, le të më dëshpëroj,
le të më hidhëroj, le të më trishtoj,
është zemra ime, pa atë s`mund të roj.

Mërgimtar

Ne mërgimtarët,
kemi fluturuar si zogj shtegtarë,
në vende të ndryshme të globit,
atdheun me vete kemi marrë.

Ikëm larg nga gjenocidi i Serbisë,
shumë gjak u derdh për pavarësi,
shumë u integruan, shumë u flijuan,
e paguam me çmim të lartë këtë liri.

Atdheun e kemi përherë si një diell,
më të shtrenjtë se veten atë e kemi,
e kemi në shpirt, e kemi në zemër,
në çdo grimcë t ‘gjakut tonë do ta gjeni.

Nga e majta,Prof. Nue OROSHI dhe Xhafer LECI, autori i shkrimit

Nue Mark Oroshi lindi më, 1 prill 1970 në fshatin Caparc të Prizrenit, në një familje me origjinë nga Oroshi i Mirditës . Është poet, historian dhe politolog. Shkollën fillore dhe tetëvjeçare i kreu në fshatin Velezhë të Prizrenit (1977-1985); shkollën e mesme, drejtimin e mjekësisë së përgjithshme (1985-1989) në Prizren.Studimet e larta i kreu në Fakultetin Filozofik të Prishtinës (1990-1994), në Departamentin e Historisë. Ka kryer edhe studimet pasuniversitare për periudhën e Mesjetës,ku ka magjistruar me temën: “Principata e Artes“.Po ashtu ne Gjermani ka kryer edhe specializimet në Lëminë e Edukimit. Ka qenë shumë aktiv në çështjen kombëtare në Kosovë (1990-95); e nis aktivitetin politik në Lidhjen Demokratike të Kosovës. Sidomos shquhet në Forumin e të rinjve, si anëtar kryesie në Prizren si dhe në Forumin rinor të LDK-së së Kosovës.Themeloi në Prizren gazetën me emrin “Qëllimi” (1993); ka botuar në disa gazeta dhe revista artikuj me karakter historik, publicistik, politik, dhe shkrime nga fusha e kulturës.Jeton në Gjermani (që nga viti 1996), ndërsa vepron dhe kontribon në gjitha trojet shqiptare në jetësimin e idealit të luftëtarëve më me zë të cilët luftuan për Shqipërinë Etnike.Në vitet 1996-1999 ishte anëtar i Kryesisë së LDK-së, dega në Gjermani dhe kryetar i nëndegës së LDK-së në Schleswig Holstein. Gjatë kësaj periudhe ka organizuar demostrata në Kiel të Gjermanisë dhe në qytete të tjera si: Bon, Berlin, Hamburg, etj. Ishte arkatar i aksionit me moton “Gjithçka për Pavarësinë e Kosovës”, ku u mblodhën 1 milion marka për të ndihmuar luftën në Kosovë.Themelon në Kiel të Gjermanisë,se bashku me mikun e tij Avni Bilallin, Shoqatën Kulturore me emrin e mikut të tij të rënë në luftë “Jetullah Islami” (2004), të cilën për një kohë e ka udhëhequr vetë.Po në këtë vit, themelon edhe Shoqatën e Intelektualëve Shqiptar, të cilën e pagëzojnë “Trojet e Arbrit” me ç’rast edhe zgjedhet nënkryetar i kësaj shoqate,Kryetar ne periudhen kohore 2004-2015 ishte prof.dr.Muhamet Shatri.Nga viti 2016 e në vazhdim zgjedhet kryetar i saj.Kjo shoqatë gjatë viteve 2004-2025 ka mbajtur 23 sesione shkencore në mbarë viset shqiptare dhe 18 akademi shkencore në Evropë.Si fryt i kësaj pune dhe angazhimit të tij janë botuar 32 vepra enciklopedike për ndriçimin e historisë shqiptare,me gjithsej 16.000 faqe.Punimet i kanë botuar mbi 300 studiues të njohur të shkencës dhe kulturës shqiptare nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia, Mali i Zi, Çamëria, Evropa dhe Amerika.Në vitin 2006 anëtarësohet në CDU. Është shqiptari i parë i cili në vitet 2013-2018 zgjedhet asambleist në qytetin ku jeton, në Kiel të Gjermanisë, qytet ky që ka 250.000 banorë.Për pesë vjet me radhë ishte edhe sekretar i Asamblesë komunale në Kiel të Gjermanisë, pastaj nënkryetar i komisionit për çështje sociale të banimit dhe të shëndetësisë në kuadër të komunës së Kielit; anëtar i komisionit për kulturë, anëtar mbikëqyrës i bordit të teatrit të qytetit Kiel dhe anëtar mbikëqyrës i Bankës së qytetit Sparkase Kiel.Në vitin 2023 ka përfunduar mandatin e dytë si këshilltar në Asamblenë e Qytetit Kiel, ku ka qenë përgjegjës dhe drejtues i politikave të migrimit në grupin e këshilltarëve të CDU në këtë qytet, anëtar i Komitetit për politikë dhe Financa, anëtar i komitetit për shkolla dhe sport, si dhe anëtar i Komisionit për zgjedhjen e drejtoreve të shkollave në qytetin e Kielit.Që nga viti 2006 është edhe anëtar i Forumit për të Huaj në qytetin e Kielit, anëtar i Organizatës Bashkimi Evropian (Evropa Union) të Republikës së Schleswig Holsteinit, anëtar i Shoqatës së Shkrimtarëve Gjerman në Kiel të Gjermanisë:Për publikun Gjerman së bashku më Shtëpinë filmike Dig-Doc ka realizuar dy filma dokumentar në gjuhën gjermane për Kosovën “Sieben Tage Kosova“ (2007) dhe “Herkunfsland Kosova“(2013).Në bashkëpunim me TV e Prizrenit është bashkëautor i dy filmave dokumentar në gjuhën shqipe me publicistin Enver Sulaj, “ Kapidanët e Mirditës një histori lavdie e persekutimi“(2012), si edhe filmin dokumentar“ Emin Fazlija alias Emil Kastrioti – Porosi brezave Shqipërinë Etnike“ (2018). Krahas punës politike dhe shkencore, është marrë edhe me botimin e shkrimeve publicistike, politike, kulturore në gazeta e revista të ndryshme, si dhe me analiza politike.Përveç shtypit shqiptar për aktivitetin politik dhe kulturor të tij janë shkruar dhjetra artikuj nëpër gazeta gjermane.Është edhe drejtor i Shtëpisë Botuese “Lumbardhi” në Prizren ku ka përgatitur dhe me pas botuar 35 vepra me karakter historik.
Këtij aktiviteti duhet shtuar edhe botimin e nëntë veprave të tija si autor: katër vëllimeve me poezi: “Shenjat e shpirtit” (Sh.B. “At Anton Xanoni” Prizren, 1996); “Drejt atdheut” (SHB “Rilindja” Prishtinë, 2000); “Në rrokaqiellin e mbrapshtive” (SHB “OMBRA GVG” Tiranë, 2007);Përshendetma Tokën (SHB “Lumbardhi” Prizren, 2023); si dhe pesë veprave historike: “Dëshmi kohërash” (SHB “Lumbardhi” Prizren, 2003); “Gjurmëve të së vërtetës historike” (SHB “Lumbardhi” Prizren, 2011) “Principata e Artës” (SHB “Lumbardhi” Prizren, 2018), “Shqipria Etnike është një realitet e jo ënderr romantike´´, (SHB “Lumbardhi” Prizren, 2020) dhe ´´Pergamena e djegur dhe Palimpsesti i paprekur´´-(SHB “Lumbardhi” Prizren, 2022) Gjithashtu ka përgaditur dhe botuar edhe veprat historike për klerikët atdhetarë: “At Gjergj Fishta –Filozof,Ideolog Kombtar dhe Vizionar“(2016), “Imzot Nikollë Kaçorri- Personaliteti kryesor i Pavarsisë së Shqipërisë“ (2017),“.Dom Anton Kqira-Ambasador i Shqiptarëve në Amerikë- SHB “Lumbardhi” Prizren, 2019, At Shtjefën Gjeçovi -shkenctar dhe atdhetar 1874-1929″ (2020) si dhe veprën ´´Tomë Mrijaj-Një jetë në shërbim të nacionalizmit,humanizmit dhe kulturës shqiptare´´, (SHB “Lumbardhi” Prizren, 2022).Në vitin 2023 ka përgaditur për shtyp dhe botuar dy vëllime enciklopedike:´´ Masakrat serbe, malazeze dhe të tjerëve në trojet shqiptare 1912-1999´´ me 1300 faqe. Po në këtë vit ka botuar dhe përgaditur edhe librat: ” Personaliteti shumëplanesh i Mustafa Merlika Krujës dhe ndihmesa e tij themelore në jetën kulturore e politike të kombit shqiptar ´´,(2023),´´Veprimtaria shkencore, fetare dhe luftarake e Monsinior dr.Zef Oroshit”,(2023). Në vitin 2023 ka botur librin në gjuhën gjermane për Kanunin e Lekë Dukagjinit. Poashtu është edhe ideator dhe organizator për financimin e Monumentit të Gjergj Kastriotit- Skënderbeut në qytetin e Prizrenit, ku pas vendosjes së këtij monumenti më, 28 .11. 2020 në Prizren, për herë të parë forcat atdhetare shqiptare në Prizren fituan kundër forcave neotomane dhe atyre pansllaviste. Në vitin 2021 e dha idenë për realizimin e një Memoriali në Nashec të Prizrenit ku ky Memorial u përurua më, 03.04. 2022, për 28 Martirët e vrarë nga ushtria serbe në Nashec të Prizrenit, në mars të vitit 1913.Po ashtu më, 02 .04.2024 në qytetin e Pejës Shoqata ´´Trojet e Arbrit´´ ku Nue Oroshi është kryetar vendosi bustin e heroinës Marie Shllaku,ndërsa në po të njejtin vit më 28 Nëntor 2024 Shoqata ´´Trojet e Arbrit´´ vendosi bustin e Kryeministrit te Shqipërisë Etnike Mustafa Merlika Krujës.Është edhe ideator i Muranës së Gjergj Kastriotit –Skënderbeut në Prizren e cila është refuzuar nga forcat neotomane dhe pansllaviste në Kosovë, por që do të vendoset nga forcat shqiptare.
Nue Oroshi, me argumente shkencore dhe politike e mbrojti projektin e Muranës së Gjergj Kastriotit në Prizren.Po ashtu ka ne planet e shoqates edhe dy projekte te vendosjes se dy monumenteve. Monumentin e Kapidan Mark Gjon Markut -Komandantit të fuqive te Armtosuna Kombtare, në qytetin e Shkodrës, si dhe Bustin e Profesor Ymer Berishës udhëheqësit të Besës Kombtare dhe Komandantit të fuqive të armatosuna në Kosovë në qytetin e Prishtinës.
Në muajin mars 2024, nxori nga shtypi librin enciklopedik: ´´Kapidan Mark Gjon Marku Komandant i Përgjithshëm i Fuqive t´Armatosuna Kombtare´´.Kurse ne vitin 2025 nxori nga shtypi edhe dy libra të tjerë: ´´Ernest Koliqi -Mendjendrituri dhe dritëdhënesi i kombit shqiptar´´, dhe librin më te ri: ´´Sali Çekaj -Luftëtari i orëve të para të lirisë se Kosovës´´2025.Ka në dorëshkrim edhe shumë libra të tjerë qoftë autorial ,qoftë vepra enciklopedike me shumë autorë.Se shpejti pritet të boton edhe dy libra të tjerë njërin për Qëndresën Shqiptare 1878-1952, dhe tjetrin kushtuar katër heronjve të vrarë nga komunizmi: Marie Shllaku,At Bernardin Llupi,Kolë Parubi dhe Gjergj Martini.Po ashtu këtë vit ka planifikuar të mbajë edhe dy sesione shkencore një në Rozhajë dhe një tjetër sesion shkencor në Suharekë.Së shpejti pritet ta themeloj edhe një Shtëpi Botuese në Kiel të Gjermanisë, ku veprat e historisë shqiptare të përkthehën në gjuhën gjermane dhe angleze e të botohën në këto dy gjuhë për t‘u njohur historia e vërtetë e kombit shqiptar. Kurse tash ka bërë planin e përkthimit dhe botimit të dy veprave enciklopedike: ´´Masakrat serbe, malazeze dhe të tjerëve në trojet shqiptare ´´me 1300 faqe dhe 87 autor.

Sot më 11 maj 2025 në Eslöv të Suedisë në praninë e një numri të madh të bashkatdhetarve nga vende të ndryshme të Suedisë u mbajt Kuvendi i parë zgjedhor i Shoqatës Kulturore Shqiptare “Dardania Dans”.

Kuvendin e udhëhoqën e Znj. Aferdita Hoti Bunjaku dhe Mona Juniku sipa skenarit të përgaditur dhe të miratuar nga Kuvendi. Kuvendin e shpalli të hapur znj. Mona Juniku e cila përshëndeti dhe i falënderojë të gjithë delegatët e këtij kuvendi dhe mysafirët pjesëmarrës dhe prezentoi rendinj e ditës, I cili u miratua unanimisht.

Kuvendin e përshëndetën me nga një fjalë përshëndetëse, Isak Bunjaku, Isuf Bajraktari, Xhevat Isufi, Antigona Osaj dhe Bashkim Jashari.
Këtë Kuvend e kishte përshëndetur po ashtu edhe z. Hysen Ibrahimi përmes një telegram urimi, të cilin telegram e lexoi znj. Afërdita Hoti Bunjaku, ku ndër të tjera shkruan, citat: ”Në pamundësi për të marrë pjesë në Kuvendin Themeltar të Parë zgjedhor të Shoqatës Kulturore Shqiptare “DARDANIA DANS”, në Eslöv të Suedisë (sepse ndodhem në vendlindje), më lejoni të ju përshëndes të gjithëve, duke ju uruar punë të mbarë.

Ti kontribuosh çështjes kombëtare duke themeluar shoqata kulturore shqiptare në mërgatë sikurse Shoqata e juaj Kulturore “DARDANIA DANS”, në Eslöv të Suedisë, don të thot shumë për gjuhën shqipe, kulturën, vallen, poezinë shqipe dhe gjithçka që është shqiptare.

Në të njejtën kohë ju jeni duke u shndërruar në ambasador të vërtet të kombit shqiptar. Sukseset e juaja kanë dhënë tanimë rezultate me nxënësit vallëtarë me koreografin z. Naser Sopjani një atdhetar i vertetë i kulturës dhe çështjes kombëtare, duke dëshmuar se ka një vullnet të madh për të kontribuar në fushën e kulturës”, fund citati.
Kuvendi njëzërit me aklamacion kryetar të Shoqatës Kulturore Shqiptare “Dardania Dans” në Eslöv të Suedisë zgjodhi z. Naser Sopjanin. Në kryesi u zgjodhën Burim Hykolli, sekretar dhe Arsim Mexhuani arkëtar.
Kuvendin me këngë e valle e përcollën nxënësit vallëtarë të kësaj shoqate dhe me këngë folklorike nga shoqata “Okarina” nga Landskrona, që krijuan atmosferë festive për formimin e kësaj shoqate.

Themelet e jetës së re

Ishte kohë e ligë,
Shtriga në fuqi,
Çdo gjë shkrumboj
Gjithçka bëri hi.
Ta luftojmë të keqën,
Jetës ti japim vlerë,
Është ideal yni,
Qe të parët na lanë si vlerë.
Ejani me ne,
Të ndërtojmë kullën e shpresës,
Së bashku si një,
Të shtojmë një gur qëndrese,
Në themelet e jetës së re.

Mjerimi

Mjerimi rri te cepi i derës,
Si hije e rëndë në heshtje të erës,
S’ka zë, po klithma i del nga sytë,
Në rrudha fati – rrëfim i shkrytë.
Në sofër boshe me bukë të thatë,
Ai troket si mik i gjatë,
S’pyet për emër, as për shtëpi,
Hyn në zemra që s’kanë fuqi.
Fëmijë pa lodra, gra pa fjalë,
Burra me shpinën të thyer ngadalë,
Kërkojnë diell në mes të shiut,
Kërkojnë drejtësi në heshtjen e zhurmës.
Po mjerimi s’është vetëm varfëri,
Është harresë, është zemër që s’ndi,
Është kur njeriu bëhet i huaj,
Për vëllanë që e sheh dhe s’e ndihmon kurrë.

Besa

Besa s’është fjalë që fluturon me erën,
As premtim i lehtë në shtrëngatë të verës.
Është gur i rëndë, në shpirt i gdhendur,
Fjalë që s’thyhet, edhe kur bota tretet.
Shqiptari i vërtetë me besë rron,
Kur thotë “po”, nuk ka kthim, nuk shkon.
Në derë të mikut, në kohë pa shpresë,
Ai jep zemrën, në emër të besës.
S’matet me ar, as me pushtet,
Besa është dritë që ndriçon nderin vetë.
Është rrënjë e lashtë që nuk vyshket kurrë,
Nga malet e thella në fushat e gjëra buron si burim i blertë.
E kush e thyen, e shkel me këmbë,
Sikur zemrën e vet ta ndante më gjëmë.
Se pa besë s’ka njeri të vërtetë,
Vetëm hije që rrinë në jetë.

Xhelozia

Xhelozia vjen pa trokitur në derë,
Si mjegull që ngatërron dritën e vërtetë,
Të bën të dyshosh kur nuk ka asgjë,
Të shtyn të kërkosh hije në dritë të plotë.
Ajo lind nga frika, nga mungesa e besës,
Nga krahasimi i heshtur, që helmon pa shpresë.
Të vret ngadalë me fjalë që s’janë thënë,
Me zëra në kokë që s’i ka thirrur asnjë.
Xhelozia s’është dashuri, por frikë e fshehur,
Nuk mbron, por burgos zemrën e ndjeshme.
Kur ajo flet, shurdhohet arsyeja,
Dhe zemra harrohet pas turmës së errësirës.
Por njeriu i lirë nuk xhelozon,
Ai dashuron pa zinxhir në dorë,
Se dashuria s’është pronë e askujt,
Por frymë që jeton vetëm kur lë të shkojë.