Sekretari amerikan i Shtetit Mike Pompeo pritet të bisedojë sot me homologun e tij rus në klimën e tensioneve që kanë përfshirë Venezuelën.
Ndërkohë, Këshilltari për Sigurinë Kombëtare John Bolton thotë se presidenti i përkohshëm i Venezuelës Juan Guaido ka nevojë për mbështetjen e figurave kyçe që mund kenë ndikim mbi forcat ushtarake të vendit. Ai tha se administrata e Presidentit Trump po vëzhgon me kujdes zhvillimet në Venezuelë dhe se “të gjitha opsionet janë në tryezë”.
Guaido po bën thirrje për një kryengritje për të detyruar Nicolas Maduron të heqë dorë nga pushteti, pas zgjedhjeve të manipuluara vitin e kaluar.
Opozita e Venezuelës ka organizuar protesta masive në kryeqytetin e vendit, Karakas, ku po kërkon dorëheqjen e Maduros. Zoti Bolton u tha gazetarëve të martën se e ardhmja e Venezuelës do të përcaktohet në ditët e ardhshme:
“Nëse kjo përpjekje dështon, ata do të bien në një diktaturë nga e cila ka shumë pak alternativa të mundshme. Është një moment shumë delikat”.
Këshilltari i sigurisë kombëtare tha se një tranzicion paqësor është i mundur me ndihmën e disa prej zyrtarëve kryesorë të Venezuelës:
“Zyrtarë të lartë si Ministri i Mbrojtjes Vladimir Padrino, Kryetari i Gjykatës Supreme, Maikel Moreno, komandanti i rojes presidenciale, Rafael Hernandez Dala, duhet të jenë në gjendje të veprojnë këtë pasdite për të ndihmuar në sjelljen e forcave të tjera ushtarake në anën e presidentit të përkohshëm.”
Zoti Bolton tha se Venezuela kontrollohet nga një regjim ushtarak, i cili mbështetet nga Kuba dhe ndoshta Rusia. Ai tha se forcat e Maduros po vazhdojnë ta mbështesin atë nga frika:
“Mendoj se është frika e 20 deri 25,000 forcave të sigurisë kubane në vend. Mendoj se është frika nga pasojat nëse ata vendosin të respektojnë mandatin kushtetues të presidentit të përkohshëm”.
Guaido, ish-kreu i asamblesë kombëtare të Venezuelës, bëri betimin si president i përkohshëm në janar. Më shumë se 50 vende e kanë njohur atë si president të përkohshëm, por Maduro ende ka mbështetjen e Kinës, Kubës, Rusisë, Iranit dhe Turqisë. Trazirat kanë shkaktuar një krizë humanitare në vendin e varfër.
Qeveria e Maduros ka akuzuar Shtetet e Bashkuara për nxitjen e trazirave në Venezuelë.
“Ne nuk kemi frikë nga populli ynë. Ne jemi të kujdesshëm dhe vigjilentë me këtë superfuqi që vepron lirshëm në mbarë botën, duke shkaktuar dëme të mëdha. Dhe ata po përpiqen të bëjnë të njëjtën gjë edhe në Venezuelë”, tha Samuel Moncada, Ambasador i Venezuelës në OKB.
Zoti Bolton nuk pranoi të diskutonte planet e Shteteve të Bashkuara për Venezuelën, por tha se administrata e Presidentit Trump është e gatshme të fillojë përpjekjet për të ndihmuar ekonominë e vendit sapo zoti Guaido të marrë pushtetin.
Udhëheqësit arabë dhe myslimanë kanë filluar të mbërrijnë në Arabinë Saudite për një samit të planifikuar për të hënën, që do të fokusohet në luftërat e Izraelit në Gaza dhe Liban, thanë media shtetërore saudite.
Ministria e jashtme saudite njoftoi samitin në fund të tetorit, gjatë takimit të parë të një ‘aleance ndërkombëtare’, që shtynte për një zgjidhje me dy shtete të konfliktit izraelito-palestinez.
Të pranishmit do të “diskutojnë agresionin e vazhdueshëm izraelit në territoret palestineze dhe Republikën Libaneze, dhe zhvillimet aktuale në rajon”, tha të dielën Agjencia zyrtare e Shtypit Saudite (SPA).
Ai vjen një vit pas një mbledhjeje të ngjashme në Riad të Lidhjes Arabe me bazë në Kajro dhe Organizatës së Bashkëpunimit Islamik (OIC) me bazë në Jeddah, gjatë së cilës udhëheqësit dënuan veprimet e forcave izraelite në Gaza si “barbare”.
Kanali i lajmeve al-Ekhbariya, i lidhur me shtetin saudit, transmetoi të dielën pamjet e presidentit nigerian Bola Tinubu dhe kryeministrit të përkohshëm libanez Najib Mikati duke zbritur në Riad.
Kryeministri pakistanez Shehbaz Sharif gjithashtu ishte planifikuar të merrte pjesë, tha ministria e jashtme pakistaneze javën e kaluar, duke shtuar se ai planifikoi të bënte thirrje për “një fund të menjëhershëm të gjenocidit në Gaza” dhe “ndërprerjen e menjëhershme të aventurizmit të vazhdueshëm izraelit në rajon. ”
Të dielën pasdite, Ministri i Jashtëm saudit, Princi Faisal bin Farhan kryesoi takimin përgatitor ministror për samitin e jashtëzakonshëm arab dhe islamik, përpara seancës së të hënës.
Lufta në Gaza shpërtheu me sulmin e pashembullt të Hamasit në Izraelin jugor më 7 tetor të vitit të kaluar, i cili rezultoi në 1206 të vdekur, kryesisht civilë, sipas një raporti të AFP-së të shifrave zyrtare izraelite.
Fushata hakmarrëse e Izraelit ka vrarë më shumë se 43,600 njerëz në Gaza, shumica prej tyre civilë, sipas të dhënave nga ministria e shëndetësisë e territorit që Kombet e Bashkuara i konsiderojnë të besueshme.
Hezbollahu me bazë në Liban, i cili ashtu si Hamasi mbështetet nga Irani, filloi të qëllonte kundër Izraelit pas sulmit të 7 tetorit.
Shkëmbimet e rregullta ndërkufitare u përshkallëzuan në fund të shtatorit kur Izraeli intensifikoi sulmet e tij ajrore, përpara se të dërgonte trupa tokësore në Libanin jugor kundër Hezbollahut./ Al Arabiya. sn
Të paktën 25 palestinezë janë vrarë, duke përfshirë 13 fëmijë dhe 30 të tjerë janë plagosur në një sulm izraelit para agimit në një shtëpi në zonën Jabalia të Gazës veriore që ka qenë nën rrethim prej javësh, tha të dielën agjencia e mbrojtjes civile të Gazës.
Një reporter i transmetuesit të Katarit Al Jazeera postoi pamjet e trupave nga vendi i ngjarjes në X, duke thënë se të paktën 32 njerëz ishin vrarë dhe se numri i të vdekurve ishte një nga më të mëdhenjtë deri më tani në Jabalia, ku qindra njerëz janë vrarë që nga ajo kohë. Operacioni izraelit filloi muajin e kaluar.
Anas al-Sharif tha se shtëpia i përkiste familjes Aloush dhe se asnjë agjenci e mbrojtjes civile apo ambulancë nuk kishte mundur të arrinte në zonë për shkak të rrethimit izraelit dhe se vendasit ende po kërkonin për viktima të tjera.
Ushtria izraelite nisi një ofensivë të re në Jabalia dhe dy qytete të tjera në fillim të muajit të kaluar, për të cilën tha se kishte për qëllim parandalimin e Hamasit nga rigrupimi, por që palestinezët dhe grupet e të drejtave të njeriut thonë se synon shpopullimin e Gazës veriore.
Ekspertët e ushqimit këtë javë paralajmëruan se zona përballet me urinë e afërt. Në një alarm të rrallë, Komiteti i pavarur i Rishikimit të Urisë (FRC) tha: “Nëse nuk ndërmerret asnjë veprim efektiv nga palët e interesuara me ndikim, shkalla e kësaj katastrofe të afërt ka të ngjarë të zvogëlojë gjithçka që kemi parë deri më tani në Rripin e Gazës që nga 7 tetori. 2023.”
Të dielën herët, ushtria izraelite pretendoi në një postim në X se kishte “eliminuar dhjetëra terroristë dhe kishte shkatërruar infrastrukturën terroriste dhe një depo armësh” në Jabalia, pa dhënë asnjë provë.
Pesë persona të tjerë u vranë në një sulm në lagjen Sabra të qytetit të Gazës, sipas agjencisë së mbrojtjes civile. “Një numër civilësh janë ende nën rrënoja”, shtoi agjencia.
Të paktën 40 njerëz u vranë një ditë më parë në sulmet në të gjithë Gazën, duke përfshirë dy vëllezër e motra gazetarë, Ahmad Abu Sakhil dhe Zahra Abu Sakhil, të cilët u vranë së bashku me babanë e tyre, Muhamedin, dhe tre të tjerë kur avionët luftarakë izraelitë bombarduan një shkollë që strehonte njerëz të zhvendosur në Qyteti i Gazës, njoftoi Al Jazeera.
Zyra e medias e Gazës tha se vdekjet e tyre rritën numrin e gazetarëve të vrarë nga zjarri izraelit në 188 që nga 7 tetori 2023. Një ditë më parë, gazetari i radios lokale Khaled Abu Zir u vra, sipas raporteve të mediave palestineze.
Të tjerë të vrarë në sulmet izraelite përfshinin dy palestinezë që ishin strehuar në mjediset e spitalit al-Aksa në Deir el-Balah dhe tre burra që ishin liruar nga paraburgimi izraelit disa çaste më parë, raportoi Al Jazeera dhe media palestineze, si dhe fëmijë që thuhet se u shënjestruan nga një sulm ajror izraelit teksa po përpiqeshin të mblidhnin ujë në Jabalia, në veri të Gazës.
Izraeli pretendon se luftëtarët e Hamasit fshihen mes popullatës civile dhe i godet ata kur i sheh. Hamasi mohon se fshihet mes civilëve.
Një raport i OKB-së këtë javë tha se gati 70% e njerëzve të vrarë në luftën në Gaza kanë qenë gra dhe fëmijë.
Të paktën 43,000 palestinezë janë vrarë nga sulmet izraelite në Gaza, me mijëra të tjerë që besohet se janë varrosur nën rrënoja dhe dhjetëra mijëra të tjerë janë plagosur.
Në Liban, pesë vëllezër e motra, tre prej të cilëve ishin shurdh e memec, ishin në mesin e të paktën 40 personave të vrarë nga sulmet izraelite të premten vonë dhe të shtunën, raportuan autoritetet lokale dhe media.
Youssef Jundi, një banor lokal, i tha Associated Press se fqinji dhe miku i tij prej kohësh, Ghazwa Dabouk, ishte në mesin e shtatë personave të vrarë në një sulm izraelit në qytetin port të Tirit të premten vonë. Motrat e Dabouk, Elissar, Rabab dhe Fidaa, të cilat ishin shurdh-memece, u vranë gjithashtu në sulmin ajror, së bashku me vëllain e Dabouk, Aliun, i cili kishte autizëm.
Ministria e shëndetësisë tha se dy fëmijë ishin në mesin e të vdekurve. Operacionet e shpëtimit ishin në vazhdim dhe pjesët e tjera të trupit të gjetura pas sulmit do t’i nënshtroheshin testit të ADN-së për t’i identifikuar ato, shtoi ministria.
Ushtria izraelite ka urdhëruar më parë evakuimin e zonave të qytetit, por nuk kishte asnjë urdhër të publikuar nga zëdhënësi ushtarak izraelit në platformën e mediave sociale X para sulmeve të së premtes.
Sulmet në qytetet e afërta të shtunën vranë 13 njerëz, duke përfshirë shtatë mjekë nga grupet e shpëtimit të lidhur me Hezbollahun dhe aleatin e tij Amal, tha ministria e shëndetësisë. Izraeli ka kërcënuar më parë se do të synojë mjekët që trajtojnë anëtarët e Hezbollahut dhe vranë shumë punonjës shëndetësorë në të gjithë Libanin, duke përfshirë sulmet në qendrat mjekësore.
Ekspertët e të drejtave thonë se lidhjet me grupe të tilla si Hezbollahu nuk ndikojnë në statusin e tyre të mbrojtur.
Të paktën 20 persona të tjerë u vranë në sulmet izraelite të shtunën nëpër fushat lindore rreth qytetit historik të Baalbek, tha ministria e shëndetësisë.
Ushtria izraelite pretendoi se kishte goditur objektet e infrastrukturës së Hezbollahut në zonat e Tires dhe Baalbek, duke përfshirë luftëtarë, “apartamente operacionale” dhe dyqane armësh./Guardian/
Ushtarët koreanoveriorë të batalionit elitar ushtarak “Stuhia”, mund të jenë krenaria e ushtrisë së shtetit komunist, mirëpo një ish-pjesëtar i ushtrisë është duke paralajmëruar që ata do të jenë mish për top për ushtarët ukrainas.
Hyunseung Lee ka qenë në ushtri për tre vjet e gjysmë në batalionin e artilerisë dhe zbulimit, në fillim të viteve 2000. Përgjatë kohës së tij në ushtri ai ka është stërvitur për gjashtë muaj në batalionin “Stuhia” – pjesëtarët e të cilit tani besohet se janë të angazhuar në Rusi.
Teksa ka raportime se trupat koreanoveriore tashmë kanë nisur luftimet kundër ushtrisë ukrainase në rajonin jugperëndimor të Rusisë, Kursk, Lee, 48-vjeçar, ka paralajmëruar se pjesëtarët e brigadës elitare nuk janë të përgatitur për një betejë të tillë.
“Ata s’janë fare të përgatitur”, ka thënë Lee për Radion Evropa e Lirë përmes telefonit.
Ai jeton në Shtetet e Bashkuara prej kur është larguar prej Koresë së Veriut, një dekadë më parë.
Burrave koreanoveriorë u kërkohet t’i bashkohen ushtrisë në moshën 17-vjeçare, dhe zakonisht shërbejnë për 10 vjet.
“Ata nuk janë përfshirë kurrë në ndonjë konflikt të madh”, ka thënë Lee për disa trupa ushtarake që janë dërguar në Rusi.
“Ata nuk kanë përvojë të vërtetë në betejë”.
“Stuhia” në ardhje
Kievi ka thënë se 11.000 ushtarë koreanoveriorë tashmë kanë arritur në rajonin Kursk, i cili është pjesërisht i pushtuar nga ushtria ukrainase, e cila ka nisur një inkursion të papritur përtej kufirit, në territorin rus, në gusht.
Inteligjenca e ushtrisë ukrainase ka raportuar se Rusia i ka pajisur ushtarët koreanoveriorë afër kufirit ukrainas me armë luftarake, përfshirë pushkë sulmuese, raketa anti-tank dhe lansues granatash.
Pheniani veçse i ka këto sisteme të armëve ruse, ka thënë Lee, prandaj ushtarët mund të jenë deri diku të familjarizuar me to.
Mirëpo, trupat ushtarake që janë dërguar në Rusi, kanë pranuar edhe teknologji më të avancuar sipas inteligjencës ukrainase, përfshirë pajisje që lehtësojnë shikimin natën dhe pajisje për detektim imazhesh përmes temperaturës.
Prej nisjes së luftës së Rusisë në Ukrainë, në shkurt të vitit 2022, e gjithë periudha ka shërbyer për testim të armëve vdekjeprurëse ruse në fushëbetejë, përfshirë dronët luftarakë, bomba dhe raketa të ndryshme.
E gjithë kjo situatë mund t’iu shkaktojë probleme trupave koreanoveriore, të cilat “nuk janë të trajnuara me këto pajisje”, ka thënë Lee.
Trajnimet e tyre pasi kanë arritur në Rusi ka qenë “bazike”, ka thënë Lee, dhe për një periudhë kaq të shkurtër ata nuk mund “të bëhen mjeshtër për përdorim të dronëve apo të pajisjeve tjera teknologjike”.
E gjithë kjo, sipas Lee-së do t’i bëjë ushtarët koreanoveriorë të “cenueshëm” dhe do të mund të vriten apo mposhten lehtësisht.
Në pozicion të cenueshëm
Ish-zyrtarë ukrainas kanë sugjeruar se shkalla e vdekshmërisë mund të shkojë në deri 90 për qind.
“Mund të them se kemi vlerësim të saktë. Ata nuk janë të trajnuar mirë, dhe nuk janë të familjarizuar me ambientin”, ka thënë Lee. “Ata nuk kanë qenë asnjëherë në tokë të huaj, dhe ushtria ukrainase do të përdorë raketa dhe dronë” kundër tyre.
Lee, i cili është bashkëthemelues i Asamblesë së Liderëve të Rinj Koreanoveriorë, me seli në Uashington – me qëllim të ofrimit të ndihmës së koreanoveriorëve që largohen prej vendlindjes – ka nisur të bëjë postime në rrjetet sociale për t’i bindur ushtarët koreanoveiorë që “nuk kanë asnjë arsye të sakrifikohen për beteja të huaja”.
Lee i ka thënë Radios Evropa e Lirë se hera e fundit kur Koreja e Veriut i ka dërguar trupat jashtë shtetit për të luftuar ka qenë lufta në Vietnam, e cila ka përfunduar me tërheqjen e forcave amerikane, rreth 50 vjet më parë.
Ai ka thënë se prej atëherë Koreja e Veriut ka dërguar vetëm zyrtarë nëpër shtetet afrikane, në cilësinë e trajnuesve apo këshilltarëve.
Mirëpo, Lee ka thënë se numri i ushtarëve dhe zyrtarëve që kanë fituar përvojë jashtë vendit, është shumë e vogël, dhe që trupat ushtarake koreanoveriore të angazhuara në Rusi do të jenë në “situatë krejtësisht të re”.
Befasia e fushëbetejës
Leei ka thënë se të gjitha lëvizjet ushtarake janë top sekrete në Korenë e Veriut, prandaj ushtarët mund të mos jenë informuar që janë dërguar në Rusi.
Sipas tij, vetëm kur të kenë arritur, ushtarët mund ta kenë marrë vesh se do të jenë në fushëbetejë.
Lee ka përmendur, gjithashtu, se ata mund të kenë njohuri minimale të gjuhëve të huaja, anglisht apo rusisht.
“Ata dinë vetëm fjalë bazike, për shembull, ‘ndaluni’ apo ‘mos qëlloni, ose ‘jeni të rrethuar’”, ka thënë Lee, kur ka treguar shprehjet kryesore që u mësohen ushtarëve koreanoveriorë.
Në një video-mesazh të publikuar në rrjetet sociale, Lee u ka rikujtuar ushtarëve koreanoveriorë që nuk do të luftojnë as për tokën e tyre dhe as për familjet e tyre. Ata, madje, as nuk do të përfitojnë financiarisht.
Ndonëse inteligjenca e Koresë së Jugut ka thënë se beson që Rusia do t’i paguajë ushtarët koreanoveriorë rreth 2.000 dollarë në muaj, ekspertët dhe ish-ushtarët sikurse Lee, kanë thënë se paratë do t’i shkojnë shtetit koreanoverior.
“Ata nuk do të kompensohen”, ka thënë Lee, duke shtuar se prej ushtarëve koreanoveriorë pritet t’i zbatojnë urdhat e Kim Jong Unit, pa asnjë pyetje.
“As prindërit, dhe as familjarët e tyre nuk do të kompensohen”.
Duke marrë parasysh gjithë situatën, Lee beson se ushtarët koreanoveriorë kanë shumë gjasa që të tentojnë të dezertojnë, diçka që Kievi i ka inkurajuar ta konsiderojnë, duke i joshur në gjuhën koreane se do t’iu ofrojë ushqim dhe strehim.
“Nëse unë do të isha në fushëbetejë, çfarë do të konsideroja mesazh të fuqishëm?”, ka thënë Lee.
“Zërat sikurse unë, që kanë qenë në situatën e njëjtë, që kanë veshur uniformën e njëjtë”.
“Unë mund t’iu drejtohem atyre, në gjuhën e tyre, që janë mashtruar nga regjimi dhe që nuk ia vlen të luftohet ajo luftë”.
Rusia është e hapur për të dëgjuar propozimet e presidentit të sapozgjedhur Donald Trump për përfundimin e luftës, tha një zyrtar. Komentet erdhën pasi një dron rus vrau një person dhe plagosi 13 të tjerë në qytetin port ukrainas të Odesas dhe shefi i politikës së jashtme të Bashkimit Evropian zhvilloi bisedime në Kiev, pas ndryshimit në udhëheqjen e SHBA.
Zëvendësministri i Jashtëm rus Sergei Ryabkov tha se Moska dhe Uashingtoni po “këmbejnë sinjale” për Ukrainën nëpërmjet “kanaleve të mbyllura”. Ai nuk specifikoi nëse komunikimi ishte me administratën aktuale apo me Trump dhe anëtarët e administratës së tij të ardhshme.
Rusia është e gatshme të dëgjojë propozimet e Trump për Ukrainën, me kusht që këto të jenë “ide se si të ecim përpara në fushën e një zgjidhjeje, dhe jo në fushën e pompimit të mëtejshëm të regjimit të Kievit me të gjitha llojet e ndihmave”, tha Ryabkov të shtunën në një intervistë me agjencinë shtetërore ruse të lajmeve Interfax.
Në Kiev, Ministri i Jashtëm Andrii Sybiha u tha gazetarëve se Ukraina është e gatshme të punojë me administratën Trump.
“Mos harroni se Presidenti Zelenskyy ishte një nga liderët e parë botërorë që përshëndeti Presidentin Trump”, tha ai. “Ishte një bisedë e sinqertë (dhe) një shkëmbim mendimesh në lidhje me bashkëpunimin e mëtejshëm.”
“Gjithashtu gjatë bisedës telefonike u diskutuan hapat e mëtejshëm për vendosjen e komunikimit ndërmjet ekipeve dhe kjo punë gjithashtu ka filluar. Prandaj, ne jemi të hapur për bashkëpunim të mëtejshëm dhe jam i sigurt se një synim i unifikuar për arritjen e paqes së drejtë na bashkon të gjithëve”, tha Sybiha.
Sybiha u shfaq së bashku me shefin e politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, i cili tha se vizita e tij ka për qëllim të theksojë mbështetjen e Bashkimit Evropian për Ukrainën. “Kjo mbështetje mbetet e palëkundur. Kjo mbështetje është absolutisht e nevojshme, që ju të vazhdoni të mbroni veten kundër agresionit rus”, tha ai.
Borrell kërkoi “dërgesa më të shpejta dhe më pak vija të kuqe të vetë-imponuara” në dërgimin e armëve perëndimore në Ukrainë. Ai u kishte bërë thirrje aleatëve në gusht për të hequr kufizimet në përdorimin e armëve me rreze të gjatë të furnizuar nga Perëndimi në Ukrainë për të goditur objektivat ushtarake ruse./Euronews/ sn
Bashkimi Evropian (BE) nuk dëshiron luftë tregtare me Pekinin, por pesë vjet bisedime nuk kanë treguar përparim të mirëfilltë, tha të shtunën ambasadori i bllokut në Kinë, Jorge Toledo.
Toledo theksoi se janë rritur shqetësimet për qasjen e pajisjeve mjekësore evropiane në tregun kinez.
Mospajtimet tregtare mes bllokut dhe Kinës janë rritur dukshëm gjatë vitit të fundit, pasi BE-ja e nisi një hetim ndaj importit të veturave elektrike të prodhuara nga Kina, duke e nxitur Pekinin të niste hetime ndaj industrive evropiane të qumështit dhe mishit të derrit, si dhe t’i kufizonte importet e rakisë.
Tarifat e reja të BE-së deri në 45.3 për qind ndaj importit të veturave elektrike nga Kina, hynë në fuqi javën e kaluar.
Për më tepër, BE-ja e nisi në prill një hetim ndaj prokurimit publik që Kina ua bën pajisjeve mjekësore, gjë që u kritikua në atë kohë nga Pekini.
Duke folur në një ngjarje të shtunën në Shangai, Toledo tha se pas bisedave me prodhuesit e pajisjeve mjekësore evropiane është kuptuar se ata po diskriminohen nga prokurimi publik i Kinës.
“Ne e kemi kuptuar, kjo është e qartë… kompanitë evropiane, të cilat kanë prodhuar pajisje mjekësore në Kinë në dy dekadat e fundit, janë duke u diskriminuar karshi konkurrentëve të vet kinezë në procedurat e prokurimit publik”, tha Toledo.
“Nëse kjo është e vërtetë, dhe ne e dimë se është, atëherë edhe ne do t’i trajtojmë ngjashëm kompanitë kineze në Evropë”, tha ai.
Por ai shtoi se “ne nuk duam luftë tregtare. Ne thjesht duam transparencë”. REL
Autoritetet iraniane këmbëngulin se për to nuk përbën dallim se kush është president i SHBA-së.
Kian Sharifi
Para se të mbaheshin, Irani i përshkroi si të parëndësishme zgjedhjet presidenciale në Shtetet e Bashkuara.
Por fitorja e ish-presidentit Donald Trump më 5 nëntor mund të ketë pasoja të mëdha për të, thonë ekspertët.
Gjatë mandatit të parë presidencial, Trump e rriti presionin ndaj Iranit, për shkak të programeve të tij bërthamore dhe raketore, dhe vendosi sanksione gjithëpërfshirëse kundër tij.
Iranit “do t’i duhet të mendojë për ndryshime radikale në politikën e tij të jashtme dhe sigurinë kombëtare… në mënyrë që t’i shmangë krizat më të mëdha që mund të vijnë si pasojë e presidencës [së dytë] të Trumpit”, thotë Farzan Sabet, bashkëpunëtor i lartë kërkimor në Institutin e Gjenevës IHEID.
“Presioni maksimal 2.0”
Nga viti 2017 deri më 2021, administrata e Trumpit ndoqi një fushatë të “presionit maksimal” kundër Iranit.
Trump e tërhoqi SHBA-në nga një marrëveshje bërthamore midis Teheranit dhe fuqive botërore, rivendosi sanksionet ekonomike ndaj Iranit dhe urdhëroi vrasjen e gjeneralit të lartë iranian, Qassem Soleimani.
Kthimi i Trumpit në Shtëpinë e Bardhë mund të sjellë një politikë të “presionit maksimal 2.0”, thotë Sabet, duke shtuar se qëllimi mund të jetë “frenimi dhe dobësimi i regjimit”.
Sipas tij, Trump mund të përpiqet të krijojë një lloj politike afatgjate ndaj Iranit, që do të ishte vështirë të zhbëhej edhe nga administratat e ardhshme amerikane.
Brian Hook, i cili mbikëqyri fushatën e “presionit maksimal” të administratës së Trumpit ndaj Iranit, pritet ta drejtojë ekipin e tranzicionit të presidentit të zgjedhur në Departamentin e Shtetit.
Mediat amerikane raportuan se Hook mund të konsiderohet edhe për rolin e sekretarit të Shtetit.
Gjatë fushatës, Trump dërgoi mesazhe të përziera për Iranin. Ai kërcënoi se do ta shkatërronte atë, por gjithashtu tha se ishte i hapur për bisedime me të.
Trump, gjithashtu, tha se dëshiron që Irani të jetë “i suksesshëm”, megjithëse shtoi se Teherani “nuk mund të ketë armë bërthamore”.
Sabet thotë se Irani është bërë më i zoti në shmangien e sanksioneve të SHBA-së, që nga mandati i parë i Trumpit, dhe se programi i tij bërthamor ka avancuar më shumë pas shfuqizimit të marrëveshjes bërthamore.
Megjithatë, ekspertët paralajmërojnë se Irani do të vazhdojë t’i ndiejë pasojat e politikave më të ashpra të SHBA-së.
Ekonomia iraniane është në rënie të lirë, ndërkohë që struktura klerikale e vendit përballet me trazira në rritje të brendshme dhe me kërcënime nga armiku kryesor – Izraeli.
Faktori izraelit
Irani dhe Izraeli shkëmbyen sulme të drejtpërdrejta ajrore në muajt e fundit – gjë që rriti frikën për një luftë gjithëpërfshirëse rajonale.
Sulmet ndodhën derisa Izraeli vazhdon luftën kundër grupeve të mbështetura nga Irani në Liban dhe në Rripin e Gazës.
Hamidreza Azizi, bashkëpunëtor në Institutin Gjerman për Çështjet Ndërkombëtare dhe të Sigurisë, thotë se Trump ka të ngjarë t’i lejojë kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu, “një dorë të lirë” për t’u përballur me Iranin.
Trump ka një marrëdhënie të ngushtë me Netanyahun, i cili ishte një prej liderëve të parë botërorë që e uroi presidentin e zgjedhur.
Gjatë mandatit të tij të parë, Trump e njohu Jerusalemin si kryeqytet të Izraelit, duke përmbysur politikën prej dekadash të SHBA-së.
Ai, gjithashtu, e zhvendosi Ambasadën e SHBA-së në qytetin e kontestuar.
Sabet thotë se “situata e sigurisë në Iran është duke u përkeqësuar me shpejtësi përballë Izraelit, për shkak të përfshirjes potencialisht të mëtejshme të SHBA-së”.
Pikëpamja nga Irani
Presidenti i Iranit, Masoud Pezeshkian, tha më 7 nëntor se fitorja e Trumpit në zgjedhje “nuk përbën ndonjë dallim” për Teheranin, i cili “e ka prioritet zhvillimin e marrëdhënieve me vendet islamike dhe ato fqinje”.
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme, Esmail Baqaei, tha se Irani ka pasur “përvoja të hidhura me politikat dhe qasjet e kaluara të qeverive të SHBA-së”. Por, shtoi se kthimi i Trumpit në Shtëpinë e Bardhë, është një shans “për t’i rishikuar politikat e mëparshme të gabuara”.
Disa ligjvënës konservatorë iranianë dhe media nuk e fshehën fare përbuzjen e tyre për Trumpin.
Ligjvënësi i linjës së ashpër, Malek Shariati, shkroi në X “vdekje Trumpit” dhe më pas e fshiu.
Gazeta konservatore, Hamshahri, e dënoi “kthimin e vrasësit”, duke aluduar kështu në rolin e Trumpit në vrasjen e Soleimanit.
Të tjerë u kërkuan vendimmarrësve iranianë që t’i marrin në konsideratë negociatat me Trumpin, sidomos pasi Pezeshkian, reformist, u zotua se do të angazhohet me Perëndimin kur e mori detyrën në korrik.
Analisti politik me bazë në Teheran, Hamid Asefi, thotë për Radion Farda të Radios Evropa e Lirë se disa kritikë të institucionit klerik, shpresojnë se Trumpi do të ndihmojë në rrëzimin e republikës islamike. Por kjo është vetëm dëshirë, sepse politika e tij ndaj Iranit nuk ka qenë kurrë për ndryshimin e regjimit.
“Shumë politikanë dhe analistë në Iran tani besojnë se Teherani mund të arrijë lehtësisht një marrëveshje me Trumpin, pasi ai është tregtar”, përfundon Asefi.
Miliarderi Elon Musk mori pjesë në bisedën telefonike të së mërkurës mes Presidentit të zgjedhur të SHBA Donald Trump dhe presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky.
Sipas mediave të huaja, kjo u raportua për Axios nga dy burime të njohura me bisedën, të cilët specifikuan se Zelensky tha se ishte disi i qetësuar nga ajo që dëgjoi nga presidenti i ardhshëm i Shteteve të Bashkuara.
Sipas burimeve të informuara për detajet, biseda mes Trump dhe Zelensky ka zgjatur rreth 25 minuta.
Prania e Musk nënvizon se si CEO i rrjetit social ‘X’ dhe Tesla mund të jetë me ndikim në administratën e dytë të Trump. sn
Gjatë një aktiviteti elektoral në Lititz, Pensilvani, imazhi i ish-Presidentit Donald Trump reflektohet në xhamin antiplumb të ngritur për mbrojtjen e tij (3 nëntor 2024)
VOA/Jeff Seldin
Operativët iranianë u përpoqën të vrasin Presidentin e zgjedhur Donald Trump, vetëm pak javë përpara zgjedhjeve presidenciale. Sipas dokumentave të gjykatës, ata ishin të gatshëm të hiqnin dorë nga komplote të tjera ndaj kritikëve të regjimit dhe personave të profilit të lartë, për të realizuar sulmin ndaj tij.
Kjo u mësua nga një padi e bërë publike të premten, ku ngrihet akuza ndaj të dyshuarve për një komplot vrasjeje me pagesë. Informacioni u përftua nga disa biseda mes personit që akuzohet si organizator i këtij rrjeti, 51-vjeçarit Farhad Shakeri dhe FBI-së.
Nga padia mësohet se Farhad Shakeri, i cili tha se gjendej në Teheran gjatë kohës që bëheshin bisedat, ra dakort të flasë me FBI-në në këmbim të shkurtimit të dënimit për një person, emri i të cilit nuk bëhet i ditur, që mbahej i burgosur në Shtetet e Bashkuara.
Farhad Shakeri u tha agjentëve të FBI-së se një zyrtar i Gardës Revolucionare Islamike të Iranit e kontaktoi diku rreth gjysmës së dytë të shtatorit, për t’i kërkuar që të linte mënjanë planet për vrasjen një disidenti iranian dhe një gazetareje në Nju Jork, dhe që të merrej me organizimin e vrasjes së Donald Trump-it.
Farhad Shakeri tha se iu kërkua të paraqiste një plan brenda shtatë ditëve dhe se kur pati thënë se sulmi ndaj ish-Presidentit Trump do të kushtonte, zyrtari i gardës iraniane i pati thënë se: “Kemi shpenzuar tashmë shumë para… Paraja nuk është problem”.
Ai i tha gjithashtu FBI-së se nëse nuk mund të formulohej një plan brenda afatit kohor shtatëditor, zyrtari i gardës iraniane planifikonte që të pritej deri pas zgjedhjeve në SHBA, duke arsyetuar se zoti Trump do t’i humbiste zgjedhjet dhe se do të ishte më e lehtë për ta vrarë.
Në dokumentacionin gjyqësor nuk thuhet nëse bisedat e Farhad Shakerit me FBI-në ishin të autorizuara nga garda iraniane apo autoritetet e tjera në Iran. Misioni iranian në Kombet e Bashkuara nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
Komploti ndaj zotit Trump është vetëm hapi më i fundit në ato që zyrtarët amerikanë i kanë përshkruar si përpjekje flagrante të Teheranit për të vrarë ish-presidentin dhe tashmë presidentin e ardhshëm të Shteteve të Bashkuara, në hakmarrje për një sulm me dron të vitit 2020 në Bagdad, që vrau Qassem Soleimanin, udhëheqësin e Forcave Quds të gardës iraniane.
Në gusht, zyrtarët amerikanë akuzuan një pakistanez, Asif Merchantin, i cili kishte udhëtuar drejt Shteteve të Bashkuara muaj më parë, i dërguar nga Irani për të gjetur vrasësit, që do të bënin vrasjen e zotit Trump dhe të personave të tjerë.
“Ka pak aktorë në botë që paraqesin një kërcënim kaq të madh sa Irani, për sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara”, tha në një deklaratë të premten Prokurori i Përgjithshëm amerikan Merrick Garland.
“Nuk do t’i tolerojmë përpjekjet e regjimit iranian për të rrezikuar popullin amerikan dhe sigurinë kombëtare të Amerikës”, shtoi ai.
Zyrtarët amerikanë kanë qenë veçanërisht të shqetësuar për përdorimin e përsëritur nga Irani të bandave kriminale dhe të tjerëve, për të vënë në jetë planet e tij të errëta në tokën amerikane.
Dokumentet e gjykatës pretendojnë se Shakeri, një shtetas afgan që emigroi në SHBA kur ishte fëmijë, i përshtatet këtij përshkrimi.
Dokumentet thonë se Farhad Shakeri u deportua nga Shtetet e Bashkuara në vitin 2008, pasi kishte bërë 14 vite burg, i dënuar për grabitje. Por duket se gjatë kohës që ishte pas hekurave, Shakeri kultivoi një rrjet bashkëpunëtorësh kriminalë, që më pas do t’i përdorte në përpjekjet për të zbatuar urdhrat e Iranit.
Sipas prokurorëve, njëri prej këtyre personave po bashkëpunonte me Farhad Shakerin deri pranë zgjedhjeve amerikane për të vrarë gazetaren e Shërbimit Persian të Zërit të Amerikës, Masih Alinejad, e përshkruar në dokumentet e gjykatës si “një gazetare, autore dhe aktiviste politike iraniano-amerikane, dhe një kritike e hapur e shkeljeve të të drejtave të njeriut nga regjimi iranian dhe ndaj korrupsionit”.
Bashkëpunëtori, 49-vjeçari Carlisle Rivera, më pas iu drejtua një prej të njohurve të tij, 36-vjeçarit Jonathan Loadholt, për të kryer sulmin për një shumë prej 100,000 dollarësh.
Rivera dhe Loadholt u arrestuan të enjten.
Shakeri, Rivera dhe Loadholt akuzohen për vrasje me pagesë, komplot për të bërë vrasje me pagesë dhe komplot për pastrim parash. Akuzat parashikojnë dënime maksimale me 10-20 vite burgim.
Shakeri akuzohet gjithashtu për ofrim dhe komplot për të ofruar mbështetje materiale për një organizatë të huaj terroriste.
Zonja Alinejad shprehu të premten habinë që ajo të ishte e përfshirë në komplotin për të vrarë presidentin e zgjedhur.
“Jam e shokuar”, shkruajti ajo në platformën e rrjeteve sociale X. “Personi i caktuar për t’i bërë atentat
@realDonaldTrump, u caktua të më vriste edhe mua në tokën amerikane”.
“Erdha në Amerikë për të ushtruar të drejtën time të Amendamentit të Parë për lirinë e fjalës – nuk dua të vdes”, u shpreh ajo. “Faleminderit forcave të zbatimit të ligjit që më mbrojnë”.
Muajin e kaluar, prokurorët amerikanë akuzuan një zyrtar të lartë të Gardës Revolucionare të Iranit në lidhje me një atentat të dështuar ndaj zonjës Alinejad në vitin 2022.
Presidenti rus, Vladimir Putin, ka uruar Donald Trumpin për fitoren në zgjedhjet presidenciale amerikane të mbajtura më 5 nëntor.
Këto janë deklaratat e para publike të udhëheqësit rus lidhur me rezultatin e zgjedhjeve amerikane, ku Trump mposhti nënpresidenten demokrate, Kamala Harris.
Putin uroi Trumpin pas një fjalimi që mbajti gjatë një konference ndërkombëtare në Soçi në Detin e Zi.
“Dua ta shfrytëzoj këtë mundësi që ta uroj atë për zgjedhjen si president i Shteteve të Bashkuara të Amerikës”, tha Putin.
I pyetur nëse është i hapur për të mbajtur bisedime me Trumpin, udhëheqësi rus tha: “Jam gati”.
Putin shtoi se Trumpi ka thënë se “ka dëshirë të rivendosë raportet me Rusinë, për të ndihmuar në përfundimin e krizës ukrainas dhe për mendimin tim, ai të paktën meriton vëmendje”.
I pyetur se çfarë pret nga mandati i dytë i Trumpit si president, Putin tha “nuk e di se çfarë do të ndodhë tani, nuk e kam idenë”.
“Për të, ky do të jetë mandati i fundit presidencial. Ai do të bëjë punën e tij”, tha Putin.
Trump tha se ishte gjithashtu i përgatitur për një bisedë me Putinin.
“Mendoj se do të flasim”, tha Trump në një intervistë për NBC News.
Ai shtoi se kishte folur me “ndoshta” 70 liderë botërorë që nga mëngjesi i 6 nëntorit, por Putin nuk ishte në mes tyre.
Gjatë fushatës për zgjedhjet presidenciale, Trump kishte deklaruar se nëse zgjidhej president, ai do t’i jepte fund shumë shpejt luftës që Rusia nisi kundër Ukrainës më 2022. Po ashtu, ai ka kritkuar dihmën miliardëshe që SHBA-ja i ka dhënë Ukrainës.
Më herët, Kremlini kishte mirëpritur pretendimin e Trumpit se mund të negociojë përfundimin e luftës në Ukrainë “brenda 24 orëve”, por theksoi se do të presë për hapa konkretë.
Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha më herët gjatë ditës se nuk përjashtohet mundësia e bisedimeve mes Putinit dhe Trumpit, para inaugurimit të këtij të fundit më 20 janar 2025.
Më herët gjatë 7 nëntorit, presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, tha do të ishte “vetëvrasëse” për Evropën nëse i ofron koncesione Kreminit për të ndalur pushtimin e Ukrainës.
Ai kritikoi ata që i bëjnë thirrje Ukrainës që të plotësojë disa nga kërkesat e presidentit rus, Vladimir Putin, dhe i bëri thirrje Evropës dhe Shteteve të Bashkuara që të mos i dobësojnë raportet pas zgjedhjes së Donald Trumpit president të SHBA-së.
Rusia ka paraqitur disa kërkesa për luftën në Ukrainë, sikurse është marrja e kontrollit të plotë të pesë rajoneve ukrainase, edhe të pjesëve që akutalisht kontrollohen nga Kievi. Po ashtu, Moska kërkon që të ketë një ndalesë të përhershme për anëtarësimin e Ukrainës në NATO. REL
Palestinezët reagojnë pasi, një shkollë që strehonte personat e zhvendosur, u godit nga një sulm izraelit, në kampin e plazhit në qytetin e Gazës, 7 nëntor 2024.
Zyra e Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut ka thënë të premten se gati 70 për qind e viktimave që i ka verifikuar në luftën e Gazës, janë gra dhe fëmijë, duke thënë se e dënon shkeljen sistematike të parimeve themelore të ligjit humanitar ndërkombëtar.
Gjetjet e OKB-së mbulojnë shtatë muajt e parë të luftës mes Izraelit dhe Hamasit – grupit të shpallur terrorist nga SHBA dhe BE – në Rripin e Gazës, e cila nisi para më shumë se një viti.
Zyra e OKB-së i verifikoi 8.119 viktima gjatë shtatë muajve të parë të luftës. Por, kjo shifër është jashtëzakonisht e ulët krahasuar me numrin e përgjithshëm të të vrarëve, mbi 43.000, gjatë 13 muajve luftë, sipas Ministrisë palestineze të Shëndetësisë.
Megjithatë, verifikimi i moshës dhe gjinisë së viktimave nga OKB-ja mbështet pohimet e palestinezëve se shumica e të vrarëve në luftë janë gra dhe fëmijë.
Këto gjetje tregojnë “për një shkelje sistematike të parimeve themelore të ligjit humanitar ndërkombëtar”, tha zyra e OKB-së në një komunikatë.
Izraeli nuk i ka komentuar ende gjetjet e raportit 32-faqesh të OKB-së.
Ushtria izraelite – e cila e nisi luftën në Gazë si përgjigje ndaj sulmit të 7 tetorit 2023, pasi luftëtarët e Hamasit i vranë rreth 1.200 njerëz në jug të Izraelit dhe i rrëmbyen më shume se 250 të tjerë – thotë se kujdeset që të mos i dëmtojë civilët në Gazë.
Për vrasjen e civilëve ajo e fajëson Hamasin, duke e akuzuar atë se i përdor ata si mburojë njerëzore.
Hamasi i ka mohuar akuzat se i përdor civilët dhe infrastrukturën civile, përfshirë spitalet, si mburoja njerëzore.
Viktima më e re vdekja e të cilit u verifikua nga vëzhguesit e OKB-së ishte një djalë njëditësh, ndërsa më e vjetra ishte një grua 97-vjeçare, thuhet në raport.
Në total, 44 për qind e viktimave ishin fëmijë. REL
Teksa liderët nga e mbarë bota nisën të uronin kur u bë e qartë se Donald Trump kishte fituar mandatin e dytë presidencial, nuk kishte asnjë sinjal të ndonjë mesazhi nga presidenti rus, Vladimir Putin, dhe zëdhënësi i tij sugjeroi se një mesazh i tillë mund të mos vinte kurrë.
Ueb-faqja e Kremlinit, ku postohen gjërat e tilla, ishte e dominuar nga pjesëmarrja online e Putinit në ceremoninë për lansimin e një akullthyesi që funksionon me energji bërthamore – një simbol i rolit të Rusisë në Arktik, ku ajo është në garë për burime me Shtetet e Bashkuara dhe shtete të tjera.
Sinjali ishte i pastër si loti dhe do të kishte qenë i tillë edhe nëse zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, nuk do të thoshte se lansimi i akullthyesit ishte “më i rëndësishëm” për rusët sesa zgjedhjet amerikane. Kjo ishte pjesë e përpjekjeve nga Putini, Kremlini dhe mediat e lidhura me shtetin për ta paraqitur Rusinë dhe Qeverinë e saj si indiferentë ndaj rezultatit të zgjedhjeve amerikane.
Putin nuk komentoi për rezultatin e zgjedhjeve presidenciale amerikane deri në mbrëmjen e 7 nëntorit, kur ai uroi Trumpin disa orë pasi mbajti një fjalim në një forum në qytetin turistik të Soçit.
Putin lavdëroi Trumpin, duke thënë se ai kishte treguar “guxim” kur një sulmues i armatosur tentoi ta vriste në korrik. Putin foli edhe për ato që i quajti deklarata të Trumpit lidhur me dëshirën për të “rivendosur marrëdhëniet” me Moskën dhe “të për të shtyrë përpara përfundimin e krizës së Ukrainës” – referencë për luftën e plotë që Putini nisi kundër shtetit fqinj më 2022 – duke thënë se këto deklarata,“meritojnë vëmendje”.
Deklaratat e bëra në Soçi duket se mbështesin vlerësimin e vëzhguesve se indiferenca e shfaqur nga Putini ishte vetëm për të krijuar paqartësi.
Për më tepër: Kremlini po shpresonte për fitoren e Trumpit, gjerësisht për shkak se do ta vinte në dyshim mbështetjen amerikane për Ukrainën në të ardhmen ose, Rusia po shpresonte për një fitore të ngushtë të nënpresidentes Kamala Harris, që potencialisht mund të shkaktonte kaos në SHBA, nëse një fitore e tillë do të kontestohej nga Trumpi dhe mbështetësit e tij.
Ideja ishte që nëse Trump fiton, “mundësitë për vazhdimin e mbështetjes për Ukrainën do të viheshin në rrezik, Evropën do ta kapte paniku dhe aleanca e NATO-s do të rrezikonte të prishej”, shkroi analisti për Rusinë, Mark Galeotti.
“Sidoqoftë, edhe nëse Harrisi do të fitonte, ata prisnin që mbështetësit e Trumpit do të pretendonin se kishte pasur mashtrime zgjedhore dhe të kishte akuza dhe sfida pasuese që do ta paralizonin administratën e re”, tha Galeotti në një artikull të botuar në gazetën britanike, The, më 6 nëntor.
Putin, të cilit i pëlqen të tallet me Perëndimin dhe ta lë atë që të hamendësojë për shpresat, planet dhe motivet e tij, pohoi në shtator se ai preferonte Harrisin. Ajo deklaratë ishte pjesë e asaj që mund të ketë qenë një përpjekje e përbashkët e Kremlinit për të shmangur përshtypjen se Putini dhe Qeveria e tij shpresonin se Trump do të fitonte.
Për këtë qëllim, pati mjaft kritika ndaj Trumpit në televizionin shtetëror në kohën kur fushata presidenciale në SHBA po zhvillohej.
Duke folur për televizionin shtetëror, Channel One, në fund të korrikut, vëzhguesi ushtarak Dmtry Drozdenko e quajti Trumpin “skllav të shtetit të thellë: ai nuk mund të bëjë asgjë për këtë, ai nuk ka fuqi, në këtë mënyrë është e organizuar Amerika”.
“Më 2016, në pjesën më të madhe të atij viti, ne e donim shumë Trumpin”, tha në qershor një komentator në kanalin në internet të prezantuesit televiziv pro Kremlinit, Vladimir Solovyov. “Ne madje kishim… njerëz që pikturuan triptikë: Trump, [politikanja franceze e ekstremit të djathtë, Marine] Le Pen dhe [Putin]. Epo, në fund, çfarë fituam nga kjo?”.
Pasi fitoi Trumpi, toni mes komentuesve pro Kremlinit ishte më optimist.
Por, gjatë emisionit të tij mbrëmjen e 6 nëntorit, Solovyov paralajmëroi kundër entuziazmit të tepruar.
“Nuk kemi nevojë për festë. Ne nuk duhet të jemi shumë të lumtur apo që të festojmë për të”, tha ai. “Ne duhet të vëzhgojmë atë që po ndodh dhe të nxjerrim përfundime të arsyeshme”.
Përderisa Putini ofroi urimin e tij jozyrtar përmes deklaratave të bëra më 7 nëntor, ka disa arsye se pse ai priti kaq gjatë dhe nuk iu bashkua udhëheqësve të tjerë botërorë më 6 nëntor në urimet e tyre dhe po ashtu duket se ky urim i bërë nga Putini nuk është bërë në mënyrë shumë zyrtare.
E para, Putin ka demonizuar SHBA-në dhe e ka paraqitur pushtimin e Ukrainës, që Rusia e nisi më 2022, si pjesë e një lufte civilizuese kundër një Perëndimi agresiv dhe të pamoralshëm.
Në këtë kontekst, Putin dëshiron të shmangë çdo përshtypje se ai po shpreson për një shkrirje të marrëdhënieve me Uashingtonin, ose ka të ngjarë që të zbutet dhe të bëjë koncesione për çdo çështje kontestuese – siç është lufta në Ukrainë – me Trumpin në pushtet.
Dëshira që të duket i përmbajtur ndoshta është edhe më e fortë pas raportimeve se Trump dërgoi fshehurazi pajisje për testim të COVID-it te Putini gjatë pandemisë së koronavirusit dhe se të dy kanë biseduar disa herë që kur Trump u largua nga detyra, diçka që ekipi i Trumpit e ka mohuar.
Përveç optikës – dëshira për t’u dukur i paanshëm dhe i pashqetësuar – kujdesi i Kremlinit mund të pasqyrojë po ashtu pasigurinë se si Trump saktësisht do ta trajtojë pushtimin rus të Ukrainës.
Kritikat nga Trumpi dhe nga i përzgjedhuri i tij për nënpresident, JD Vance, për dhjetëra miliarda dollarë në armë dhe ndihmë tjetër që SHBA-ja i ka dhënë Ukrainës gjatë administratës së presidentit Joe Biden, rriti shpresat në Kremlin se mbështetja perëndimore për Kievin do të dobësohet shpejt, duke i dhënë Rusisë një avantazh të madh në fushëbetejë.
Trump gjatë fushatës presidenciale vazhdimisht pretendoi se nëse zgjidhej do t’i jepte fund luftës shumë shpejt, duke shkaktuar frikë në Kiev dhe në mesin e mbështetësve të tij se SHBA-ja mund të shtyjë përpara një marrëveshje që i jep shumë pak Kievit dhe shumë Moskës, duke përfshirë territorin që Ukraina aktualisht e kontrollon.
Por, Trump ka thënë pak lidhur me atë se si do t’i sillte palët në tryezën e negociatave. Pra, për momentin, të paktën duket se nuk ka asnjë motiv që Putini të sinjalizojë se ai është i përgatitur për paqe dhe të pranojë diçka tjetër që nuk janë kushtet e vendosura nga Rusia.
Ndër të tjera, kushtet e Rusisë përfshijnë kontrollin e plotë rus mbi pesë rajone të Ukrainës, përfshirë pjesë që aktualisht nuk janë të pushtuara nga forcat e Moskës dhe ndalimin e përhershëm të anëtarësimit të Ukrainës në NATO.
Pak kohë para se Putini të fliste në Soçi, sekretari i tij në Këshillin e Sigurisë dhe ish-ministri i Mbrojtjes, Sergei Shoigu, foli për luftën në Ukrainë, duke thënë se “Perëndimi përballet me një zgjedhje: të vazhdojë të financojë [mbrojtjen e Kievit kundër pushtimit rus] dhe të shkatërrojë popullsinë ukrainase, apo të njohë realitetet aktuale dhe të nisë negociatat”.
Gjenerali Oleksandr Syrskiy (djathtas) i jep informacion presidentit Volodymyr Zelensky (në mes) mbi situatën në vijën e frontit, në gusht.
Rusia ka mbledhur rreth 45 mijë trupa në Kursk, si sinjal se mund të jetë duke e përgatitur një kundërofensivë për të dëbuar forcat ukrainase nga rajoni, tha komandanti i përgjithshëm ukrainas, gjenerali Oleksandr Syrskiy, më 6 nëntor.
Ai shtoi se Moska po tenton gjithashtu ta forcojë efektivitetin e saj me ushtarë nga Koreja e Veriut.
Komentet e Syrskiyt në rrjetet sociale erdhën të njëjtën ditë kur dhoma e sipërme e parlamentit të Rusisë, Këshilli i Federatës, ratifikoi një traktat me Phenianin që parashikon ndihmë ushtarake të ndërsjellë, një veprim që ndodhi pasi Uashingtoni konfirmoi dërgimin e 10.000 ushtarëve nga Koreja e Veriut në Rusi.
“Armiku ka grumbulluar rreth 45.000 trupa atje. Dhe po përpiqet ta shtojë numrin e tyre. Ushtria ruse vetë nuk është e mjaftueshme në këtë drejtim, prandaj po përpiqet të tërheqë personel ushtarak nga Koreja e Veriut”, shkroi Syrskiy në Telegram.
Ukraina pretendohet se kontrollon më shumë se 1.000 kilometra katrorë territor në Kursk pas një ndërhyrjeje të papritur brenda rajonit rus që ka filluar më 6 gusht.
Lëvizja e Kievit erdhi si një befasi, pasi forcat e tij të shterura po luftonin në lindje të Ukrainës kundër një ofensivë të ashpër nga forcat ruse, që ishin më të shumta, më të pajisura dhe më të armatosura.
Syrskiy tha se ndërhyrja ishte e nevojshme si një goditje parandaluese kundër një sulmi të mundshëm rus nga Kursku në rajonin ukrainas të Sumyt.
“Për këtë arsye, u vendos të zhvillohet një operacion ofensiv parandalues, duke e transferuar luftën në territorin e armikut në rajonin e Kurskut”, shkroi Syrskiy.
Ai gjithashtu pretendoi se që nga fillimi i ndërhyrjes së Ukrainës në Kursk, janë vrarë 7.905 ushtarë rusë, 12.220 janë plagosur dhe 717 janë kapur.
Shifrat e paraqitura nga Syrskiy nuk janë konfirmuar në mënyrë të pavarur nga Radio Evropa e Lirë.
Më herët më 6 nëntor, mbrojtja ajrore e Ukrainës rrëzoi 38 nga 63 dronët e lëshuar nga Rusia në nëntë rajone, njoftoi Forca Ajrore në Telegram.
Njëzet e dy dronë të tjerë u humbën pasi sistemet e tyre të navigacionit u bllokuan nga njësitë e luftës elektronike ukrainase, shtoi forca ajrore.
Ndërkohë, guvernatori i rajonit juglindor të Zaporizhjas tha se numri i viktimave pas një sulmi me raketë të Rusisë në rajonin e tij kishte arritur në shtatë të vdekur dhe 25 të plagosur.
Rusia ka shtuar sulmet ndaj qyteteve dhe infrastrukturës energjetike të Ukrainës ndërsa po afrohet dimri i tretë në luftë. Ministria e Mbrojtjes e Rusisë, ndërkohë, tha se mbrojtja e saj ajrore rrëzoi tre dronë ukrainas mbi rajonet e Kurskut dhe Oryolit.REL
Komentet