Dy fjalë për librin e autorit Evarist Beqiri: “Themeluesi: lidershipi i Ismail Qemalit”

Më vjen ndërmend një fjalë e urtë e nënës së botës njerëzore, Shën Terezës: “Jo të gjithë ne mund të bëjmë gjëra të mëdha, por ne mund të bëjmë gjëra të vogla me dashuri të madhe”, ndërkohë që Universiteti “Ismail Qemali”, Vlorë e nderon në mënyrën e vetë dhe ashtu siç i ka hije tempullit të dijes 110-vjetorin e shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë me përurimin e një libri të veçantë, botim i plotë për Ismail Qemalin si lidership me mesazhe drite për Atdheun e tij, një libër që jo vetëm çdo lexues, por çdo shqiptar duhet ta ketë në bibliotekën e tij. Ndërsa autori i këtij libri, dr. Evarist Beqiri, për festën tonë kombëtare ka skalitur për arkitektin, atin e Pavarësisë Kombëtare një monument shkronjor të quajtur meritueshëm “Themeluesi: lidershipi i Ismail Qemalit”.
Janë 420 faqe libër që lexohen me dëshirë dhe mësojmë shumë gjëra mbi Udhëtimin historik e fatbardhë për shqiptarët të Plakut të Urtë. Faqe pas faqeje leximi ecën vetë pa u gufosur, duke rritur më shumë nderimin për themeluesin e kombit, duke ndjerë admirim për punën e vlertë të studiuesit 40 vjeçar Evarist Beqiri, i cili ka ditur të shprehë në letër mendimet e tij të qarta dhe ndjenjat e pastra për Kryeidentitarin tonë. Ky tekst është më shumë se një libër, jo thjesht nga ndershmëria profesionale që ka treguar autori ndaj heroit të tij, as vetëm nga gjuha tërheqëse, e bukur, e dëlirë, apo nga stili i thjeshtë e i rrjedhshëm. Ky tekst i kalon përmasat funksionale të një libri dhe bëhet magnet i atdhedashurisë së vërtetë dhe të motivuar, sepse autori ravijëzon veten si ndriçimtar i ri i figurës së Ismail Qemal Vlorës në një këndvështrim të pashfaqshëm deri më sot në studimet shqiptare apo albanologjike. Autori e trajton heroin e tij në staturën e lartë të lidershipit, si vështrim ndërdisiplinor, krahasimtar, të përfshirë në kohën dhe në hapësirën ku jetoi, punoi e realizoi karrierën e tij, si një figurë e plotë dhënë në tërësi e në harmoni të fushave dhe nënfushave shkencore, ku klasifikohet teksti në shkencën e Bibliotekonomisë. Në pamje të parë na duket një libër biografiko-historik, sepse në fakt trajton tema, fenomene, vende, vite, personazhe, ngjarje nga fusha e historisë, si: Kryengritjet e mëdha shqiptare. Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë (1908-1912). Veprimtaria politike dhe kulturore e klubeve shqiptare me nënndarje Kryengritja e vitit 1910. Kryengritja e vitit 1911. Kryengritja e përgjithshme e vitit 1912. Shpallja e pavarësisë së Shqipërisë – gërshetuar me fushën Studime biografike, biografi personale. Në fakt, këtu kemi një mozaik të natyrshëm të fushave ngushtësisht të lidhura me njëra-tjetrën për të dhënë profilin vigan të lidershipit themeltar të shtetit shqiptar, si model i rrallë lartësie për Çështjen shqiptare. Në këtë libër ndërthuren natyrshëm dituria në tërësi, filozofia e psikologjia, biznesi dhe lideri, sociologjia e komunikimit dhe e mediave, teoria e komunikimit, komunikimi ndërpersonal, komunikimi publik dhe në grup, komunikimi masiv në konteksin shqiptar e botëror, në kontekstin kulturor, me theks negocimin e dinjitetit, po aq politika e brendshme, gjendja politike në vend, marrëdhëniet ndërkombëtare dhe diplomacia e jashtme për të shkruar biografinë dhe historinë e Misionarit të Kombit shqiptar. Ky libër i ndërtuar me pesë kre, me parathënie apo pak fjalë për lexuesin nga akad. Aurela Anastasi (juriste) dhe prof. dr. Nevila Nika (historiane), me hyrje, me lëndën ku na njeh deri në imtësi me karakterin, vizionin, komunikimin, menaxhimin e krizave dhe trashëgiminë e lidershipit të atit themelues, ku spikat vendosmëria, optimizmi, ndershmëria dhe kuraja e Ideatorit dhe Shërbestarit të Artë të Shqipërisë, plotësohet me epilogun e duhur, me dokumente të reja të pabotuara më parë, me intervista për shtypin e huaj dhe vendas, me album fotografik autentik dhe shënimet përkatëse poshtë fotove, me aparat bibliografik në fund të faqeve dhe në fund të tekstit, me bibliografi të plotë librash nga autorë shqiptarë dhe të huaj, burime të tjera dokumentare të arkivit të shtetit, botime periodike seriale apo burime të vazhduara (integrale) online. Pra, libri i referohet fakteve dhe dokumentave që sjellin me vërtetësi Orën e bardhë të Pavarësisë, që erdhi më 28 nëntor 1912.
Ndoshta na është dukur sikur nuk kemi ç’të shkruajmë më apo se nuk kemi ç’të mësojmë më tepër për Ismail Qemalin, por ja që studiuesi Beqiri na e rrëzon këtë koncept të vockël me këtë botim të plotë deri më sot, ndërkohë që, falë njohjes që kam për synimet e larta të autorit, besoj se nuk është studim shterues i tij për këtë personalitet të ndritshëm, por mund të jetë frymëzimtarë dhe për të tjerë. Lidershipi modern i prurë nga Beqiri na shfaqet esencial për nga roli dhe rëndësia historike, që merr peshë të madhe mbi supe. Ai na vjen si një proces dinamik me vlerë kolosale, i cili nuk ndalon kurrë as me frymëmarrjen e tij, sepse ai natyrshëm shfaqet, rritet dhe përsoset si hero, njeri i vlefshëm dhe me shumë virtyte për Atdheun. Mendoj se, për të prurë lidershipin e Ismail Qemalit në këtë 110-vjetor të Pavarësisë, autori i librit ka pasur në kujtesë thënien e Senekës: “Është e vështirë t’i sjellësh njerëzit te virtyti me leksione, por ama është e lehtë ta realizosh këtë me anë të shembullit”.
Tek ky tekst kemi një Ismail Qemal aktiv, të gjallë, në lëvizje, në diell e në furtunë, në fushë e në lumë, në det e në mal, në shkrepa e në moçal, që udhëheq me forcën e shembullit, me mbështetje që nga shqiptarët e Egjiptit, arbëreshët e Italisë, vartanët e Amerikës, mori vëmendjen e personaliteteve të huaja me takimet që nisi në Athinë, Nisë, Paris e Londër, që vijoi e vijoi me detyrime kombëtare e pa asnjë privilegj personal as kur u shkri si meteor i Pavarësisë në Peruxhia të Italisë për t’u përjetësuar mbi yjet më të ndritshëm të Shqipërisë europiane. Po të kishim një Ismali Qemal pasiv e në kornizë, nuk besoj se libri do të paraqiste interes. Autori ka ditur të na japë Ismail Qemalin e vërtetë, sepse ka gjetur formën e duhur të strukturës së brendshme dhe mënyrën e shprehjes së përmbajtjes dhe po aq mirë ka ditur si të na e realizojë këtë shërbim fisnik për shqiptarët, ballkanasit, europianët. Ismail Qemali ishte i pari në ide, në veprim, në udhëheqje, duke e marrë rrezikun në sy për Atdheun. Edhe në logjistikë kryesori ishte, në ballë të frontit më të vështrirë. Mjafton të kujtojmë ç’ka mori përsipër më janar të vitit 1912, në mbledhjen e famshme të patriotëve shqiptarë pranë sheshit “Taksim” në Stamboll, ku u diskutua se e ardhmja dhe fatet e kombit shqiptar i zgjidhte kryengritja e përgjithshme në Shqipëri. Që të fillonte kryengritja çlirimtare duheshin siguruar armë dhe të holla. Pikërisht këtë përgjegjësi, më të madhen e mundshme e mori përsipër Burri i Kombit, ndërkohë që informimin dhe çuarjen e kauzës në opinionin publik europian e kishte filluar qysh nga viti 1900, veçmas në Dymbëdhjetën kur ra ora e madhe e historisë për shqiptarët dhe ai përpiqej si titan, duke intensifikuar përpjekjet me devotshëmri largpamëse për të siguruar me anë të komunikimit publik simpatinë dhe përkrahjen e opinionit publik dhe diplomacisë europiane për çështjen shqiptare. Profesori i Diplomacisë shqiptare u paraqit si strateg në shkencat e komunikimit, duke i shfrytëzuar instrumentet e komunikimit e mediat si zgjatim i nevojshëm i njeriut për arritjen e synimit në rrafshin lokal, kombëtar e ndërkombëtar, si në shoqërinë masive horizontale, ashtu edhe në shoqërinë e lartë apo shoqërinë zyrtare, vertikale. Ai ishte luftëtar i parë për autonominë dhe në vijim për pavarësinë e Shqipërisë nga Perandoria e rëndë dhe me po kaq shqetësim shikonte situatën e nderë në Ballkan. Ai ishte i veçantë në njohjen e natyrës njerëzore, mjeshtër i mbushmendjes së të tjerëve, sidomos më të mëdhenjve dhe dinte ç’tu kërkonte Fuqive të Mëdha, dinte të ngarkonte kombet e qytetëruar me përgjegjësi morale për gjendjen e shqiptarëve të tjera brenda Perandorisë Osmane, po aq sa parandjente dhe rrezikun e dyndjeve barbare sllave në trojet ballkanike. Ndër armët e tij efikase kishte pikërisht komunikimin publik, si një sociolog kalibri, fuqinë e imazhit që rrezaton në përmasa gjithëpërfshirëse dhe veçmas kontaktin me shtypin e shkruar në Itali, Vjenë – Austri, Francë, Londër e gjetkë, ku me forcën bindëse të fjalës këmbëngulte në të vërtetën e ndodhur ndër ne aso kohe, mbi idetë e Lëvizjes Kombëtare Shqipare dhe karakterin kombëtar të kryengritjeve të vitit 1911. Shqiptarët nuk janë rebelë, – sqaronte botën europiane lidershipi sfidant. Shqiptarët kërkojnë respektim të kushtetutës, të parimeve liberal – kushtetuese nga Turqia, të cilat qëndronin në themelet e shtetit konstitucional dhe të demokracive liberale. “Kryengritjet shqiptare, – theksonte ai – nuk kanë karakter fetar, por vetëm kombëtar”.
Qetësia e shikimit dhe e tejshikimit, intesifikimi e përshkallëzimi i fjalës dhe veprimit në dobi të shtetformimit, për të mirë të Atdheut, largpamësia si strateg i psikologjisë së bashkatdhetarve të tij, bëri që Ismail Qemal Bej Vlora të ngrihej në lartësinë e liderit vizionar të shqiptarëve, se ishte një rilindas idealist i zjarrtë që kërkonte t’i hapej denjësisht porta e një Kuvendi Europian, se besonte shqiptarisht tek Hasan Prishtina, Luigj Gurakuqi, Isa Boletini, Rasih Bej Dino, tek 40 delegatët nga të gjitha trevat shqiptare – firmëtarë të Protokollit të Pavarësisë, tek gjithë ata trima të ditur e me kapital nga Kosova në Çamëri, nga Dibra në Plavë e Guci, nga Kolonja në Vlorë, nga Elbasani në Ulqin, nga Shkupi në Korçë, nga Tomorica në Shkodër, nga Tropoja në Himarë, nga Myzeqeja në Mitrovicë, nga Prizreni në Berat, nga Mallakastra në Gjakovë, që i dolën zot vendit në çastet më të vështira të ekzistencës kombëtare. Ai kështu na shfaqet edhe si një profet, si të thuash, i paradërguar i Zotit, që erdhi dhe iku hyjinisht e aq tokësor, por i parapriu edhe idesë së Bashkimit Europian, që kemi sot. Ai nuk luftoi për vete, por për Shqipërinë e rrezikuar e të mjeruar, sepse Sakrifikuesi i madh donte një shtet shqiptar të lirë e të pavarur, që jeton në paqe dhe harmoni me fqinjët, që edhe sipas traditës e nderit të stërgjyshërve tanë, me pikë të lartë referimi Epokën e Gjergj Kastriotit, është pjesëtar i denjë i familjes së madhe të popujve europianë. Vjen si një apel ndërgjejësimi, sidomos në këtë kohë të shushatur atdhetarisht mesazhi i studiuesit Evarist Beqiri: “Rikthimi tek Ismail Qemali është rikthim tek rrënjët e identitetit tonë kombëtar. Ismail Qemal Vlora ishte dhe mbetet “dielli i shqiptarisë” por që pak njihet sidomos nga brezi i ri. Sot fotografia e tij e varur mureve te zyrave nuk mjafton për të nderuar atin themelues”.
Do të ndaloja dhe pak tek një fakt. Është shembull i lartë motivimi fakti që Ismail Qemali ishte mik me gazetarët, ndërkohë kujtojmë që udhëheqësit diktatorë nuk i kanë miq gazetarët, por o i shikojnë shtrembër o i përdorin, apo i shtërngojnë t’i përdorin.
Në mbyllje të këtij kumtimi modest, mund të shprehem se, nëse vdekja e Themeltarit të shtetit shqiptar qe dëm i rëndë kombëtar, fakti që Ismail Qemali ishte kryetari i parë i Këshillit të Ministrave të Shqipërisë së Pavarur dhe u shkrua në histori me gërma të arta e në këngë me përjetësim shpirtëror, është fat i madh kombëtar dhe se brenga e tij e thellë do të bëhet realitet brenda familjes së madhe europiane, me një shtet shqiptar modern e demokratik.
Edhe ky përurim libri që Universiteti “Ismail Qemali” Vlorë dhe Dhoma e Tregtisë dhe Indusstrisë, Qarku Vlorë organizojnë këtu, në sallën “Rilindja” godina e Rektoratit, është një përshpirtje nderimtarie e merituar për Themeluesin, që do të vijojë përditshmërisht, duke bërë secili detyrat me devotshmëri dhe përkushtim ismailqemalian.
Faleminderit!
*) Përgjegjës i Bibliotekës shkencore “Nermin Vlora Falaschi”, Universiteti “Ismail Qemali “ Vlorë

Akademia e Shkencave dhe Arteve të Kosovës, ka organizuar ceremoninë e antarësmit të prof. dr. Irena Sawicka si anëtare e jashtme e AShAK-ut.

Akad. Mehmet Kraja, kryetar i AShAK-ut, në ceremoninë solemne të dorëzimit të fletëdëshmisë tha se gjuhëtarja polake, ballkanologe, sllaviste, ka kontribuar edhe në albanistikë, sidomos në diskutimet për strukturën e rrokjes shqipe.” Në mbledhjen e Kuvendit të Akademisë në dhjetor të vitit 2020, zonja Irena Sawicka është shpallur anëtare e jashtme e ASHAK-ut”, ka thënë Kraja.

Profesoresha Sawicka në ligjëratën me temën: “Izokronia në gjuhën shqipe”, fillimisht është shprehur e lumtur për nderin që i është bërë.” Kosova ka një vend të veqantë në zemrën dhe mendjen time, është e rëndësishme për mua. Këtu mësova të jem balkanologe dhe e kuptoj që këtë nderim nuk e kam merituar. Meritat e mija shkencore në gjuhën shqipe janë të kufizuara në fonetikë, por për meritat gjenerale dhe meritat e mija për popullarizimin e gjuhës shqipe në poloni e në botë”, ka thënë ajo.

Savicka ka shtuar se ne e kufizojmë ritmin e gjuhësor si përsëritjen e fragmenteve ekuivalente në strukturën e gjuhës. Qendrat e rrokjeve, fragmenteve, theksimet e frazave, theksimet e fjalëve e ndajnë të folurit në fragmente izokronike.

“Izokronizmi funksionon në atë mënyrë që duke shpejtuar ritmin e të folurit përpiqemi të mbajmë kohëzgjatjen e këmbëve metrike afër vlerës mesatare. Kjo rezulton në reduktim të tekstit në fjalë të shkurtëra. Kur teksti flitet shumë ngadalë, atëherë për të ruajtur kohëzgjatjen mesatare të takteve numri i thekseve rritet në atë mënyrë që të forcohen ato rrokje që janë pak më të forta.

Sawicka në ligjëratën e saj ka theksuar po ashtu se, më të vështirë e kishte identifikimin e teksit të lexuar shpejtë. Ka pasur mosmarrëveshje në vlerësim mes dëgjuesve. Kërkohej shumë përsëritje. Midis tekstit të lexuar ngadalë dhe atij të lexuar shpejtë, kishte dallime të konsiderueshme. Numri i rrokjeve u zvogëlua në tekstin e lexuar shpejtë.

Përndryshe sipas gjuhëtarëve, izokronia është një lloj ritmi i të folurit, në të cilin njësitë kanë prirjen të shqiptohen në intervale të rregullta kohore, pra çdo njësi shqiptohet në të njëjtin interval kohe. E gjuhëtarja e njohur Sawicka në këtë ligjëratë, ka bërë një analizë rreth izokronisë në gjuhën shqipe.

Ja edhe një biografi e shkurtë e gjuhëtares Sawicka:

Irena Sawicka është gjuhëtare polake, ballkanologe, sllaviste me intersime të theksuara edhe në albanistikë. Kontributi kryesor i saj në albanistikë është në fushën e fonologjisë, sidomos në diskutimet për strukturën e rrokjes shqipe. Ajo është ndër gjuhëtaret më autoritative botërore që është marrë edhe me shqipen. Ka kontribuar shumë për përhapjen, kultivimin dhe studimin e shqipen në Poloni, por edhe për promovimin e albanologjisë në botë.

Prof. dr. Irena Sawicka ka lindur më 1944 në Varshavë, shkollimin e mesëm (më 1962) dhe fakultetin (më 1968) i ka përfunduar në Varshavë, ndërsa është doktoruar më 1972 me një punim për grupet konsonantike në gjuhët sllave.

Që nga viti 1968 deri më 1992 ka punuar në Institutin për Studime Sllave në Akademinë e Shkencave të Polonisë, kurse më 1992 është punësuar në Departamentin e Sllavistikës Krahasimtare në Universitetin “Nikolas Kopernik” (Copernicus) në Torun, ku për shumë vjet ka drejtuar Institutin për Studime të Sllavistikës dhe të Studimeve Ballkanike. Në kuadër të këtij universiteti ka mbajtur edhe kurset e shqipes, duke kualifikuar në albanistikë edhe disa nga ballkanistët më të shquar polakë të sotëm. Është specialiste e fonetikës dhe e fonologjisë të gjuhëve sllave dhe të gjuhëve të Ballkanit, përfshirën edhe shqipen, si dhe e tipologjisë dhe e gjuhësisë gjeografike me vështrim të posaçëm gjuhët sllave të jugut dhe shqipen. Ka mbajtur mësim edhe në Universitetin e Poznanit. Prej vitit 2010 punon sërish në Institutin e Sllavistikës të Akademisë së Shkencave të Polonisë.

Ndër studimet e saj më të rëndësishme për shqipen janë ai për strukturën e rrokjes në gjuhën shqipe dhe ai për strukturën e rrokjes te arbëreshët e Italisë. Këto janë përfshirë në monografinë “Struktura e rrokjes shqipe”, si bashkautore me ish-studenten e saj Karolina Dargiel, publikuar më 2018 në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës.

Që nga viti 1974, ka publikuar 18 monografi dhe 7 tekste universitare. Ndër veprat më të rëndësishme të saj, jashtë albanistikës, janë ai për strukturën e rrokjes në gjuhët ballkanike (1987), për fonologjinë e maqedonishtes standarde (1991), për fonologjinë kontrastive të polonishtes dhe të serbo-kroatishtes (1988), për fonologjinë kontrastive polako-bullgare; për tiparet fonologjike të unionit gjuhësor ballkanik (1997), për palatalet e gjuhëve sllave (1999). Me rëndësi janë edhe libri për fleksionin e shqipes (2005) dhe ai për albanologjinë në Poloni (2007).

Me shqipen ka filluar të merret që në vitet shtatëdhjetë, kur ka vizituar për herë të parë Seminarin Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturen Shqiptare. Ka qenë pjesëmarrëse e konferencave të ndryshme albanistike në Kosovë. Më 1989 ka marrë shpërblimin e sekretarit të përgjithshëm të Akademisë së Shkencave të Polonisë, disa herë të rektorit të Universitetit të Torunit, si dhe çmimin “Goce Delçev” të Republikës së Maqedonisë dhe “Blazhe Koneski” të Akademisë së Shkencave të Maqedonisë për kontributet për maqedonishten.

Monografitë e saj më të rëndësishme për shqipen dhe albanologjinë janë: “Paradigmaty Fleksiji Albanskej” (Paradigma e fleksionit të shqipes), 2005; “Albanystika Polska” (Albanologjia polake), 2007; “Struktura e rrokjes shqipe” (bashkë me Karolina Dargiel), 2018.

Libri i sociologut Gëzim Tushi, “Mjeshtër i Madh”, me titull “Probleme dhe dilema sociale”, është produkt i një pune intensive dhe të vazhduar hulumtuese, studimore e praktike të autorit. Ai përbën një kontribut me vlera në fushën e mendimit sociologjik, por dhe për përmirësimin e strukturave dhe praktikave më të mira të shërbimit social. Është një nga librat e kolanës së Gëzim Tushit, korpusi i të cilit tashmë përbëhet nga 20 vëllime. Ky është libri në të cilin është realizuar mjaft mirë pikëprerja e intelektualit, profesionistit dhe qytetarit të shqetësuar për problemet e shoqërisë shqiptare të ditëve tona.
Që shoqëria jonë ka kohë që është e mbushur me probleme individuale e dilema sociale të panjohura më parë, askush nuk ka më dyshim. Gëzim Tushi i bën një rontgenoskopi të zgjeruar këtyre dukurive, duke treguar se pse shoqëria e ditëve tona ka shumë dilema dhe për pasojë “funksionon” keq. Kjo është një e vërtetë për të cilën askush nuk ka dyshim. Autori mendon dhe argumenton se kjo situatë ka shkaqet dhe arsyet e veta.
Njerëzit janë të shoqërisht të shqetësuar dhe individualisht të turbulluar, nga që janë përballë një procesi kompleks të përkeqësimit evident të treguesve urbanë, moralë dhe komponentëve të nevojshëm komunitarë, që kanë ndikime të forta përkeqësuese të situatës sociale që zhvillohet në shoqërinë tone. Në instancë të fundit, sipas autorit, realiteti ynë social tregon se ka shumë komponentë ekonomiko-politikë dhe socio-kulturorë, që tregojnë se “shëndeti i shoqërisë” shqiptare jo vetëm nuk është mirë, por prognozat sociale dëshmojnë se ai mund të vazhdojë të përkeqësohet akoma më shumë në të ardhmen.
Gëzim Tushi, si sociolog, evidenton të vërtetën, sipas të cilës arsyet e këtyre dukurive janë të shumta dhe të shumëllojta. Historike e kontekstuale, politike dhe ekonomike, sociale e kulturore, që determinojnë këtë tipologji pak të veçantë të problematikave sociale që preokupojnë njerëzit tanë dhe shoqërinë tonë në tërësi. Në të vërtetë, në se shoqëria shqiptare e ditëve tona është kaq dilematike, kaotike, disfunksionuese, me tronditje të thella ekzistenciale, Kjo është e lidhur para së gjithash me ndryshimin radikal të tipologjisë së shoqërisë në procesin e kalimit nga një “shoqëri e mbyllur” në “shoqëri të lirë dhe të hapur”, pa shumë kufizime e determinantë socialë.

Autori i kushton në mënyrë sistematike vëmendjen e duhur analizës së realitetit, e lëviz panoptikonin sociologjik në të gjithë anët dhe këndet e jetës sociale, ndërhyn në mënyrë “kirurgjikale” atje ku janë patologjitë kripto-sociale, që ose nuk duken, ose nuk dallohen me shikim të sipërfaqshëm. Një nga analizat që Gëzim Tushi i kushton një kapitull janë sëmundjet e pasionit dhe përhapja e përdorimi i zgjeruar i lëndëve psikotrope, që kanë filluar të bëhen “helm social”, që po turbullon ndërgjegjen dhe vetëdijen e njerëzve tanë. Sidomos të adoleshentëve dhe të rinjve.
Por nuk mund t’i shpëtonin syrit të sociologut problemet që kanë të bëjnë me plakjen e popullsisë dhe nevojat për të ndërtuar një “shoqëri pa moshë” dhe me kujdes të shtuar për të moshuarit. Bashkët me to, autori analizon në mënyrë të hollësishme problematikat që kanë të bëjnë me situatën dhe pozitën sociale e familjare të gruas shqiptare dhe të fëmijëve, të cilët sipas autorit përbëjnë dy grupe me rrezik të veçantë dhe me status të cënuar brenda familjes shqiptare, e cila akoma ka shfaqje të diskriminimit moshor dhe gjinor.
Sigurisht një vend qëndror në librin “Probleme dhe dilema sociale” e zënë problematikat e shoqërisë moderne shqiptare, fenomenet e tjetërsimit të njeriut postmodern, të ndikimit social të medias, shoqërisë civile, etj.
Sipas autorit, në shoqërinë shqiptare shumë anomali të jetës sociale janë të lidhura ngushtë me faktin që zgjerimi i lirisë individuale u shoqërua dhe vazhdon të shoqërohet me keqpërdorimin e “kufijve” të saj nga mënyra si sillen njerëzit ekcentrikë, mungesa e vullnetit qytetar, nevojës së domosdoshme të vetëpërmbajtjes civile e humane. Kjo ka bërë që të ndihemi sikur jemi në rrugë pa krye. Ky perceptim i vërtetë i realitetit të shoqërisë tonë ka  bërë që të tronditen thellë jo vetëm familja, por dhe të gjithë strukturat e tjera të organizimit të jetës sociale apo ato që përbëjnë bazamentin funksionues të shoqërisë demokratike.
Degradimi i shumë strukturave themelore të organizimit të jetës kanë ndikuar në deformimin e thellë të shoqërisë, duke i dhënë asaj një formë “getoje”, ku çdo njeri bën si të dojë, vepron subjektivisht, pa pasur asnjë imperativ moral e social kategorik, që duhet të ndikojë në qëndrueshmërinë dhe funksionimin e jetës së përbashkët shoqërore.
Padyshim, është e vërtetë e paluajtshme e qytetërimit modern, që njeriu është thirrur që në suazën e kësaj shoqërie e të këtij qytetërimi, që të jetë i lirë nga determinimet e shumta sociale, sepse liria individuale në jetën shoqërore është “themeli i ekzistencës së krijuar”. Në libër, autori thekson se problemi është se në shoqërinë tonë, në emër të lirisë, po shfaqet jo vetëm “qytetari i lëvizshëm” që ka bonsens dhe lëviz lirisht në hapësirat e zgjeruara të shoqërisë të ndërtuar mbi bazën e lirisë sociale dhe prerogativave të shumta që ka krijuar demokracia në Shqipëri, por krahas tij, madje mbi të po tenton të shfaqet një lloj tjetër qytetari, që në emër të “lirisë individuale” të pakufizuar po cenon rendin social, ekzistencën normale të shoqërisë. Praktikisht jemi duke u përballur me situata të rënduara sociale që qarkullojnë në gjithë strukturat e shoqërisë tonë.
Padyshim që kjo situatë ka shumë shkaqe pse është e tillë, pse ka tendencë të agravohet. Autori përdor me saktësi shumë instrumente sociologjikë, optika sociale të parë me kujdes social, për të shpjeguar dhe interpretuar drejt dukuritë dhe thelbin e problematikave dilematike. Secili qytetar, intelektual, filozof apo sociolog, duke qenë të shqetësuar përballë këtij realiteti, mundohen të bëjnë diagnoza të përgjithshme dhe të diferencuara për një varg problemesh sociale, sikurse janë niveli ende problematik i varfërisë, krimi i shtuar, dhuna e zgjeruar në jetën publike, familje e shoqëri, treguesit e lartë të vrasjeve e vetëvrasjeve, divorcet në rritje, dobësimit të rolit edukativ të familjes dhe shkollës, etj.

Diplomati dhe analisti i njohur, Shaban Murati promovoi botimin e tij të ri “Rusët po vijnë”, një përmbledhje analizash ndër vite mbi rrezikun e faktorit rus mbi Shqipërinë dhe Ballkanin.
Në aktivitet morën pjesë politikanë, diplomatë, gazetarë si dhe miq e dashamirës të autorit. Të pranishëm ishin edhe ish-presidenti Bamir Topi, ish-ministrja e Jashtme, Arta Dade, këshilltari i presidentit Bajram Begaj për diplomacinë, Fatmir Çela, etj.
Në fjalën e tij, autori Shaban Murati renditi disa nga arsyet e botimit të këtij libri. Ai tha se ishte nisur nga 3 shqetësime kryesore.
“Shqetësimi i parë, mbrojtja e çështjes kombëtare nga faktorë të jashtëm të fuqishëm si Rusia, e cila ka qenë faktor negativ për Shqipërinë dhe shqiptarët që nga shpallja e pavarësisë së Shqipërisë më 1912 e deri tek shpallja e pavarësisë së Kosovës më 2008.
Shqetësimi i dytë ka qenë nevoja që diplomacia shqiptare të aftësohet me problemet që ndesh në rrugën e saj me faktorin rus, në momentin kur ky problem ndodh. Pra, ka rëndësi që për një zhvillim të caktuar të përgjigjesh në moment, të jesh gati për ngjarjen aty ku ndodh.
Shqetësimi i tretë është nevoja për departizimin dhe deideologjizimin e politikës së jashtme shqiptare. Në përgjithësi, politika jonë ka ndjekur prirjen ideologjike të kryeministrit të rradhës.
Ndërkohë që politika e jashtme, nuk është domen i qeverisë, por është domen i shtetit”, deklaroi Murati, i cili ka një eksperiencë mbi 50-vjeçare me diplomacinë dhe politikën e jashtme. Në promovim folën për librin dhe veprimtarinë e autorit, publicisti Pano Hallko, profesor Enis Sulstarova, doktorët e shkencave, Naz Feka dhe Fitim Humolli.
Botimi i librit “Rusët po vijnë” u mundësua nga fondacioni Çamëria “Hasan Tahsini” dhe kryetari i saj, Alket Veliu.gsh

Kohët e fundit Viron Kona ka dalë me një libër të ri që titullohet “Zot i fatit tim”. Përmban 99 epigrame, vargje të shkurtër me natyrë proverbiale dhe satirike, që përcjellin te lexuesi mesazhe të shkurtër, të shkruar me gjuhë lakonike dhe të mprehtë. Ky libër me epigrame, është i dyti i këtij lloji i Konës, pas librit “I zemëruari” (2019), për të cilin kam shkruar dikur një artikull të veçantë e vlerësues.

Origjinal dhe i veçantë

Them me bindje se ky vëllim është një hap edhe më përpara, është nga ata lloje librash që e tërheqin menjëherë lexuesin që dëshiron të lexojë gjëra të shkurtëra e me vlerë, që përcjellin mesazhe bashkëkohore dhe që i vlejnë, si për pasurimin e kulturës së tij, ashtu dhe në përditshmërinë kaotike e problemore që kalojmë. Nënvizojë gjithashtu se “Zot i fatit tim”, me vlerën e tij utilitare, është nga ata libra që i dëshirojmë dhe i zgjedhim në rrafte bibliotekash kur duam të qetësojmë shpirtin dhe të ngushëllohemi për një gjendje të caktuar shpirtërore, mund të them në mënyrë figurative se është nga ata lloje që na shërbejnë si “freskueset”, që i kemi të nevojshmë në kohët e nxehta, si “zjarrin” që e dëshirojmë në netët e ftohta të dimrit.

Balsam për qetësim,
nxitje për veprime të dobishme

Parapëlqeva të përcjellë te lexuesi disa prej epigrameve, duke nënvizuar veçanërisht mesazhet mbresëlënëse që ato sjellin dhe që të mbeten në mendje, teksa si lexues ndjejë dëshirën t`i përmendë ato në biseda të lira me shokë e miq, pse jo, të vlejnë ashtu sikurse fjalët e urta popullore, që jemi të dëshiruar t`i dëgjojmë kur na i ofrojnë miqtë e njohur dhe të sinqertë në situata të pafavorshme, tronditëse apo në udhëkryqe. Mund të them pa e tepëruar se ato na shërbejnë si balsam, për qetësim të shpirtit apo si nxitje për veprime të dobishme.

Objekt artistik,
problemi i pronës dhe i ndarjes së saj

Problemet bashëkohore që na preokupojnë ne shqiptarëve janë të shumta dhe të llojllojshme, madje ato pushtojnë të gjitha fushat e jetës, ndaj dhe përballemi shpesh herë me situata të ndërlikuara, teksa ndjejmë edhe vështirësitë për të gjetur shtigje dhe rrugëdalje të përshtatëshme. Veçanërisht problemi i pronës dhe i ndarjes së saj, deri brenda një familjeje, sot është preokupantë për shumë njerëz. Te ky vëllim, Kona e ofron këtë problematikë për lexuesit në mënyrë figuartive e tërheqëse, duke satirizuar fort përmes krahasimeve të gjetura dhe metaforave mbresëlënëse. Tek epigrami “Ca grurë dhe ca egjër”, ai shkruan: “I dija se ishin të gjithë engjëj,/Vija për ta dorën në zjarr e në zemër,/Por, kur nisën të ndaheshin pronat,/Ca dolën grurë dhe ca dolën egjër!” Kurse tek epigrami “Si në pasqyrë”, ai nënvizon: ”Ndarja e pronës i nxori njerëzit në pasqyrë,/i nxori siç nuk i kemi njohur kurrë më parë,/nxori fare hapur hipokrizinë dhe pabesinë,/nxori lakminë e vëllait për vëllanë!” Madje, idenë e pangopshmërisë së disa njerëzve për t`u pasuruar pa kufijë, autori figurativisht e çon deri në ekstrem, sidomos tek epigrami “Babëzi”, ku ai shkruan: “Për nga lakmia, grabitja dhe babëzia,/disa njerëz ua kalojnë dhe peshkaqenëve në dete,/madje janë aq të pangopur për pasuri dhe prona,/saqë duan të kenë edhe planetët për vete!”

Nderim i njeriut të punës

Nderimi i njerëzve të punës ka qenë gjithnjë një preokupim artistik i Viron Konës, të cilën ai e ka shprehur edhe në tregimet, novelat dhe romanet e tij, por kësaj here ai provon që ta sjellë këtë nderim edhe nëpërmjet epigrameve, me një gjuhë të bukur dhe të këndshme arti e plot freski. Ai shkruan:”Respektoje një xixëllonjë,/jetën ajo nuk e çon dëm,/kur natën fluturon,/një dritëz e bën.” Në vazhdim me një ironi filozofike frojdiane ai shigjeton ata që mburren dhe kërkojnë të abuzojnë apo përfitojnë nga puna dhe modestia e tjetrit. Ja se çfarë shkruan ai tek epigrami “Miza mburravece”: ”Kalorësi fshikullon dendur dhe ajri përreth dridhet,/kali nxjerrë shkumë, karroca me shpejtësi fluturon,/Eh, jam unë, që po e tërheq kaq shpej karrocën!,/mburret një mizë kali, që në kokën e tij po qëndron!”

Veset e liga,
shënjestër e shkrimtarit

Interesante janë epigramet që goditin veset në jetën dhe në veprimtaritë e disa njerëzve. Kona mban qëndrim ndaj tyre, i satirizon me humorin e hollë dhe gjuhën e tij të mprehtë dhe na kujton se ndaj veseve që mbart herë-herë natyra njerëzore, duhet të jemi syhapur, të mos tregohemi naiv se, befas, ndodhemi “si peshku në rrjetë”, pa e kuptuar as vet sesi ramë në atë kurth të mashtruesve. Tek epigrami “Gënjeshtra”, ai shkruan: ”Ngado që ta kthesh,/gënjeshtra s`ndryshon,/ rrumbullake si iriqi,/me gjemba ajo të shpon!” Kurse tek epigrami “Një ditë”, ai godet dhe paralajmëron gënjeshtarin se:”Sado dinak të jesh,/të keqen të mbulosh,/një ditë ç`ke bërë do dalë,/s`mbulohet dielli me shoshë!”

Politika si art drejtimi,
të mos lejojmë që të kthehet në “art” mashtrimi

Politikën dhe politikanët, shkrimtari Kona i ndriçon si me një projektor drite edhe në këtë vëllim. Në epigramin e titulluar: “Si delet”, ai veçon: ”Ata duan pareshtur pushtet,/tek ne vijnë dhe e kërkojnë,/herë i shajmë, herë i mallkojmë,/por si delet pas bariut shkojmë.” Kurse tek epigrami ”Nga shërbëtor u bëre zot”, godet fort egoizmin, kultin e individit, njeriun që shfaq natyrë mashtruese pasi realizon qëllimin e tij për t`u vënë në krye të njerëzve: ”Në fillim the “jam shërbëtori juaj”,/të zgjodhën përsëri the:”ma paskan nevojën!”/për herë të tretë, the:”si unë s`paska tjetër njeri”,/aq duhej, u ngrite mbi popullin dhe u bëre zot i tij!”
Duke kërkuar të ndriçojë përherë konceptet demokratike, Viron Kona përpiqet që në krijimtari ta thellojë parreshtur edhe në mënyrë figurative konceptin demokratik, duke e shfaqur hapur dhe pa zbukurime idenë e tij, por dhe duke i demaskuar dhe satirizuar fort ata politikanë që kompromentojnë thellësisht politikën dhe, me sjelljen e qëndrimet e tyre krijojnë idenë se politikanët janë vetëm njerëz negativ,abuzues,”shushunja” për shoqërinë. Tek epigrami “Politikanët”, autori i portretizon ironikisht ata me vargjet: ”Janë tipa që kanë “lindur” për burra shteti,/shfaqin veten si heronj dhe udhëheqin parti,/ndërrojnë pushtetin me radhë dhe me lezet,/fronin ku ulen e kanë me vulë dhe me tapi!” Në vazhdim autori përcjellë zhgënjimin që ndjen njeriu i thjeshtë kur sheh se ajo që dinte “flori”, doli “qymyr i zi’, kur sheh se nën maskën “e engjëllit fshihet djalli”, e në këtë rast zhgënjimi e vret dhe e dërmon shpirtërisht rëndë njeriun e ndershëm, e plogështon dhe i gjymton shpresat dhe besimin për të ardhmen, teksa shpreh dufin dhe zemërimin, siç shpërthen tek epigrami “Liderët” ku shkrimtari Kona, shkruan:”Njerëzit pas tyre vërshuan me brohori,/u thurën himne sikur të ishin perëndi,/por shpejt kuptuan se ishin mashtruar,/ata s`ishin perëndi, por djaj të maskuar!”

Demaskimi me art i antivlerave

Vlerat morale janë preokupime të shumë krijuesve dhe ato shfaqen në të gjitha gjinitë: në prozë, në vargje, në publicistikë. Njerëzit kanë dëshirë të shprehen për vlerat e vërteta morale, por edhe për tjetërsimin e njeriut, dukuri kjo që po shfaqet dukshëm në shoqërinë tonë, duke devijuar nga vlerat morale të shqiptarëve në shekuj dhe nga traditat shekullore të moralit të lartë.
Viron Kona nuk ngurron ta bëj hapur demaskimin e antivlerave. Epigramet e tij ai i sheh si armë me efekt dobiprurës, ato godasin edhe drejtpërdrejtë, edhe shkarazi, gjithnjë në mënyrë të mprehtë e shigjetuese, që të mbetet në mendje, edhe të duash t`i harrosh, nuk i harron dot. E shohim këtë mesazh veçanërisht tek epigrami “Kur…”. Autori shkruan: ”Kur për interesat e tua vetjake, tradhton shokët dhe vendin tënd,/të gjithë do të zbojnë me neveri,/si një akrep që u lëvrin nën këmbë!” Ose te epigrami “Harrojmë veten tonë” ai nënvizon: ”Kur bëjmë bilancin e jetës,/dhe “thesin” e shohim bosh,/s`lëmë askënd pa fajësuar,/përveç vetes sonë!” Interesant, i thjeshtë dhe goditës është epigrami: “Ke para s`ke para”, ku shkrimtari shigjeton moralin e dyshimtë, duke demaskuar rëndë dhe duke tallur ata njerëz që mendojnë se kanë para dhe mund të bëjnë çfarë të duan dhe si të duan. Sarkazma e Konës këtu është e thellë, ai pasqyron një realitet që duhet doemos të demaskohet, pasi e tjetërson krejt njeriun duke i barazuar vlerat e tij me sasinë e parave që ka, me mjetet moderne që ai përdor, me sendet apo gjënë e gjallë që ai e ka pronë të tij, etj: ”Ke para,je dijetar,/ke para, gjithnjë fiton,/ke para,të drejta ke,/ke para,botën sundon”/S`ke para,je budalla,/s`ke para,asgjë ti s`di,/s`ke para,kot ekziston,/s`ke para,s`ta var njeri.”

Shpresë dhe besim në të ardhmen

Libri ”Zot i fatit tim” çelë artistikisht edhe shtigje shprese dhe besimi për të ardhmen, ai, krahas goditjes së veseve, zakoneve, tjetërsimit dhe abuzimeve etj, e bën njeriun më realist për jetën, duke i hapur sytë që të mos gënjehet, të mos mashtrohet, por të hedhi sytë tek e bukura e jetës, te vlerat e saj të vërteta, tek e ardhmja dhe shpresa për një jetë më të mirë dhe më të bukur. Ecim përpara duka pasur më shumë besim edhe te mjedisi shoqëror, te njeriu i mirë, që punon dhe sakrifikon, tek ai që provohet në zjarr dhe në vështirësi. Me shokë e miq të mirë, ti mund të zgjidhësh shumë probleme, të kryesh detyrat e tua individuale, familjare dhe shoqërore, t`i shërbesh edhe vendit e shoqërisë në tërësi, madje të bëhesh edhe “dikush” në jetë. Tek epigrami: ”Besoj” ai shkruan:”Besoj atë që ka vuajtur në jetë,/duke hapur vetë një rrugë të re,/besoj zemërbukurin e çiltër,/që sytë i qeshin,kur më sheh./Besoj atë që kur premton besnikëri,/nuk e bën kurrë fjalën dy,/i besoj shpirtit të pastër që dashuron,/kapitenit që drejton anijen në stuhi.”
Mesazhet që përcjellë Kona janë të shumta, njëri më mbresëlënës se tjetri. Trajtojnë ato, edhe vlera morale, edhe veti të lavdërueshme; këshillojnë me takt letrar për vigjilencë më të lartë, për përpjekje më të mëdha, për ta nisur kritikën për të metat dhe dobësitë nga vetja, për të guxuar në jetë, për t`u orientuar drejt dhe për të mos pranuar të keqen, por duke afirmuar të mirën dhe të bukurën, të shmangim indiferentizmin sepse ajo e keqe që i ndodh njërit mund t`i ndodh edhe tjetrit, jemi të zbuluar nga të gjitha anët dhe gjithçka ndodh në jetë. Ndërkaq, dëshiroj ta mbyllë këtë analizë të librit me vlera të spikatura të shkruara nga i mirënjohuri Viron Kona me vlerat që përcjellë epigrami “Me njëri-tjetrin” ku autori shkruan: “Ledhatojmë njëri-tjetrin,/dashurojmë njëri-tjetrin, i zemërohemi njëri-tjetrit,/xhelozohemi ndaj njëri-tjetrit,/urrejmë njëri-tjetrin,/mallkojmë njëri-tjetrin,/por s`mund të jetojmë dot,/pa njëri-tjetrin…!”

Nga këndi i kulturës: Përurim i dinjitetshëm i librit “Me Ali Podrimën” nga autori Iliaz Bobaj.

Moment nga fillimi i përurimit të librit ““Me Ali Podrimjen” në Gjakovë.

Sot në Gjakovë, 17.10.2022 në vazhdën e aktiviteteve të pandalshme të Klubit letrarë “Gjon Nikollë Kazazi” të Gjakovës, në sallën “Teki Dervishi” të bibliotekës së qytetit Gjakovës, ”Ibrahim Rugova”, u përurua libri i autorit Iliaz Bobaj, “Me Ali Podrimën”.

Me pjesëmarrjen e një numri të madh të dashamirëve të fjalës së shkruar moderimin e përurimit të këtij aktiviteti, e drejtoi poeti e krijuesi i mirënjohur, z. Engjëll Berisha, i cili në fillim të hapjes së këtij eventi kulturorë, vlerësoi lartë punën e krijimtarisë së autorit, z. Bobaj, si krijues brilant dhe përkthyes i spikatur nga greqishtja në shqip dhe anasjelltas. Posaçërisht vuri në dukje miqësinë mes poetëve Podrimja e Bobaj një kohë të gjatë, respektin dhe dashamirësinë e posaçme të z. Bobaj për krijuesit gjakovarë dhe kulturën e këtij qyteti historik në përgjithësi .

Pamje gjatë përurimit të librit “Me Ali Podrimjen” në Gjakovë.

Pas fjalës hyrëse të zotëri Engjëll Berisha, fjalën e mori kryetari i Klubit Letrarë “Gjon Nikollë Kazazi” të Gjakovës z. Muharrem Kurti, i cili në cilësinë e redaktorit të librit “Me Ali Podrimjen”, i bëri një vështrim të gjerë duke cekur elementet qenësore që i japin peshë të veçantë librit dhe autorit.

Fjala e redaktorit të librit, z. Muharrem Kurti, njëherit edhe sponsorizues i librit “Me Ali Podrimjen” .

Kurti në vazhdim ceki kohën e gjatë të miqësisë së dy krijuesve, (Podrimja- Bobaj), dhe kontributet e tyre historike e me peshë për letërsinë shqipe, respektin e z. Bobaj për Gjakovën dhe krijuesit letrarë. Me një ndjeshmëri të theksuar z. Kurti hapur foli se gjitha këto merita vlerësuese që dalin nga libri, por edhe nga marrëdhëniet miqësore mes z. Bobaj dhe të ndjerit Ali Podrimja, është e çuditshme se si pushteti lokal i Gjakovës, nuk pranoi sponzorizimin e botimit të këtij libri me peshë!… Ose, së paku, të ishte dikush nga zyrtarët e Drejtorisë për kulturë, për ta përshëndetur autorin e këtij libri, z. Iliaz Bobaj, i cili ka reputacion ndërkombëtarë. Këto raporte mes zyrtarëve komunal dhe letrarëve të Klubit ”Gjon Nikollë Kazazi” të Gjakovës, japin shenja sikur se diçka nuk është në nivelin e duhur, siç ishte dikur. E psenë nuk e dimë, por dëshirojmë që pushteti lokal të respektoi krijuesit e vet ashtu siç i ka hije dhe se respekti reciprok qeveri-krijues-kulturë, është i patjetërsueshëm që gjërat mos të marrin konotacione tjera, përgojime rrugësh e kafiterive…..

Në vijim të këtij përurimi ceremonial, në dhjetëvjetorin e ikjes nga kjo botë e poetit të madh, Ali Podrimja, fjalën e mori njëri ndër krijuesit më të vjetër e kontributëdhënës, z. Agim Byci, recensent i librit “Me Ali Podrimjen”. Krijuesi i mirënjohur dhe poligloti gjakovar, z. Byci, foli për peshën dhe rëndësinë e librit në fjalë, për krijuesin z. Iliaz Bobaj, i cili që disa vite është bërë pjesë e përbashkët e krijuesve të këtij qyteti, duke dhënë çdo gjë nga vetja përmes krijimit dhe përkthimit në gjuhën greke.

Poetja e njohur nga Tropoja, z. Zyra Ahmetaj, e cila me gjithë mundin për të qenë pjesë e këtij eventi kulturo-letrarë, zgjoi kureshtjen e të pranishmëve me fjalën e saj plot emocione, duke vlerësuar lartë autorin Bobaj, si mik të saj e gjithë Tropojës . Për fjalët e ngrohta, poetja Zyra Ahmetaj, u duartrokit disa herë nga të pranishmit.

Poetja tropojanë, Zyra Ahmetaj..

Pjesë e vështruese e librit të z. Bobaj, “Me Ali Podrimjen” ishte edhe autori i këtyre rreshtave, i cili theksoi disa veçori karakteristike të librit, duke “shëtitur” në etapa historike të kohës së zbrastësisë së kontakteve vëllazërore mes një populli, ku censurat e politikës moniste, kishin filluar të krijonin “dy letërsi” brenda një kombi vëlla. Impresionet e mbjellura kohore të autori Bobaj, shprehur në librin “Me Ali Podrimjen”, padyshim se prekin palcën e ashtit krijues ku mund të formohet edhe bërthama krijuese mu në mesin e asaj errësirë të egër. Padyshim se z. Iliaz Bobaj, në librin “Me Ali Podrimjen” paraqet gjithë fuqinë shpirtërore, plagë të kohës që nuk harrohen kurrë. Gjitha thëniet e autorit në libër, janë një peshë vuajtje por edhe krenarie që i erdhi koha për të lënë në trashëgimi të kaluarën dhe të tanishmen, lidhur me një rrëfanë për brezat në vijim.

Fjala përshëndetëse e autorit të librit, “Me Ali Podrimën” z. Iliaz Bobaj

Në fjalën përshëndetëse, z. Iliaz Bobaj, të pranishmëve u foli gjatë për kohën kur u njohën me Ali Podrimjen, punët e përbashkëta, kontributet e jashtëzakonshme nëpër takimet letrare nëpër qytete të Evropës, ku zëri i Aliut ishte zëri i kombit. Ai ishte ambasador i kohës të cilës i dha shpirt. Ai ishte i palëkundur, i pa luhatur deri në thellësi shpirtërore për çështjen e Kosovës. Pastaj ceki vlerat dhe kontributin historik të Klubit letrarë “Gjon Nikollë Kazazi” të Gjakovës, dhe merita tjera të padiskutueshme duke thënë se “është Klubi letrarë më i miri në gjitha trojet shqiptare, dhe se, meriton respektin e gjithë krijuesve të kudondodhur”.

Kultura kombëtare është mbi të gjitha, ajo që nuk vdes kurrë, mbetët kontribut dhe dëshmi e kohëve, ndërsa politikat, ndryshojnë, ikin me bëmat e tyre-tha zotëri Bobaj. Ali Podrimja, kurrë nuk dëshirojë të më thirrë në emër, Iliaz, por, gjithmonë më thoshte “vëlla….” për çdo komunikim që bënim rreth krijimtarisë.

Për fjalët e ngrohta, emocionuese për mikun e tij dhe për qytetarët e Gjakovës, publiku prezent në sallë, disa herë ndërpreu fjalën z. Bobaj nga duartrokitjet që tregonin respektin e veçant ndaj z. Iliaz Bobaj.

Përurimi i librit “Me Ali Podrimjen,” nga autori Iliaz Bobaj, do mbetët në kujtesë të gjatë nga dashamirët e fjalës së shkruar në Gjakovë.

Gjakovë
17.10.2022 Tahir Bezhani