BirdLife Switzerland ka zgjedhur emblemën e zogjve të vegjël të ujërave me cilësi të lartë për vitin 2024

Është i pranishëm kryesisht në Bolle di Magadino, por gjendet edhe në liqenet e Gudo, Origlio, Muzzano dhe në gëmushat e kallamishteve në liqenin Lugano.

Shumë njerëz ndoshta e kanë parë më parë grebzën e vogël, por e kanë ngatërruar me një zog rose

VOAL- Shumë njerëz ndoshta e kanë parë tashmë grebzën e vogël, por e kanë ngatërruar me një zog rose, vazhdon BirdLife. Në dimër, një periudhë gjatë së cilës ekzemplarë nga veriu bashkohen me zogjtë tanë vendas folezues, është relativisht e lehtë ta vëzhgosh atë duke notuar ose zhytur në sipërfaqet e hapura të ujit. Në pranverë, gjatë riprodhimit, pjesën më të madhe të kohës e kalon e fshehur mes kallamishteve të dendura, por tradhtohet nga trillet e saj.

Për ruajtjen e saj është e rëndësishme të mbrohen vendet ekzistuese të foleve, si dhe të restaurohen pellgjet e vjetër të ujit dhe të krijohen habitate të reja.

Grebza e vogël është shumë e përhapur dhe folezon mbi të gjitha në lartësi të ulëta në pllajë, deri në 700 metra mbi nivelin e detit, por mund të gjendet edhe në disa lugina alpine, si në Graubynden. Gjithashtu shpërndahet mirë në pellgjet kryesore të ujit në Tiçino. Ajo është kryesisht e pranishme në Bolle di Magadino ku çdo vit foletë presin rreth njëzet çifte. Maksimumi ka ndodhur në vitin 2018 me 26 çifte të pranishme në rezervë! Gjendet gjithashtu në liqenet e Gudo, Origlio, Muzzano dhe në gëmushat e kallamishteve në liqenin Lugano.rsi-eb

Resorti i skive i blerë nga konglomerati Vail Resorts, tashmë një aksioner i shumicës në kompaninë që menaxhon objektet Andermatt-Sedrun

Blerësi operon rreth dyzet stacione në mbarë botën

VOAL- Vendpushimi i skive Crans-Montana ndryshon duart. Grupi Vail Resorts ka njoftuar blerjen e 84% të kapitalit të Remontées Mécaniques Crans-Montana Aminona, e cila menaxhon të gjitha objektet në resortin Valais. Ai e vlerësoi atë në 118.5 milionë franga, duke përfshirë 7 milionë borxhe që do të mbeten të papaguara. Operacioni përfshin blerjen e 11 restoranteve në zonë dhe 80% të shkollës së skive. Deri tani Crans-Montana ishte në duart (që nga viti 2013) e miliarderit çek Radovan Vitek. Kompania, e cila ka kaluar një dekadë mjaft të trazuar, dihej se ishte në shitje.

Konglomerati amerikan, me qendër në Kolorado, po forcon kështu praninë e tij në Zvicër. Ai zotëronte tashmë 55% të kompanisë që kontrollon strukturat në Andermatt-Sedrun, midis kantoneve Graubynden dhe Uri. Për ta blerë atë, ai i pagoi 149 milionë franga Andermatt Swiss Alps në pronësi të biznesmenit egjiptian Samih Sawiris, i cili mban një 40% të aksioneve ndërsa 5% e mbetur mbahet nga investitorë të tjerë privatë.

Globalisht, Vail Resorts ka 41 destinacione dimërore në portofolin e saj: përveç Vail, më të njohurit përfshijnë gjithashtu Bever Creek dhe Park City në Shtetet e Bashkuara dhe një pjesë të shumicës në malin Whistler të Kanadasë.

Grupi, me një xhiro vjetore prej gati 3 miliardë dollarësh, u ofron klientëve të tij një Epic Pass që u lejon atyre të skijojnë në të gjitha resortet e tij dhe në ato partnere, të cilat përfshijnë Verbier 4 Vallées në Zvicër, Les 3 Vallées në Francë, Skirama Dolomiti në Italia dhe Ski Arlberg në Austri.rsi-eb

Në vend të dytë është Singapori, Gjeneva e treta në të njëjtin nivel me Nju Jorkun

VOAL- Zyrihu dhe Singapori janë dy qytetet më të shtrenjta në botë, sipas një renditjeje të publikuar të enjten nga Economist. Gjeneva vjen në vendin e tretë në renditje, në të njëjtin nivel me Nju Jorkun që kishte shkëlqyer në vitin 2022.

E përjavshmja britanike vlerëson se çmimet janë rritur mesatarisht me 7.4% gjatë vitit të kaluar në 173 vendet e anketuara, pak më pak se 8.1% e vitit të kaluar që ishte një rekord. Janë marrë në konsideratë 200 mallra dhe shërbime dhe duhet thënë se indeksi llogaritet në dollarë dhe rrjedhimisht ndikohet nga ndikimi i evolucionit të kurseve të këmbimit. Prandaj nuk pasqyron domosdoshmërisht ndryshimin e fuqisë blerëse të banorëve.

Gjithashtu për këtë arsye, për shembull, Moska (142) dhe Shën Petersburg (147) kanë rënë në renditje: rubla është dobësuar ndjeshëm në krahasim me para konfliktit në Ukrainë. Në dhjetëshen e parë gjejmë katër qytete evropiane: përveç dy atyre zvicerane, Parisi është i shtati dhe Kopenhaga e teta së bashku me Tel Avivin (i cili ishte i pari në 2021). Metropolet e SHBA-së po mbeten prapa: Los Anxhelosi është i gjashti, San Francisko i dhjeti. Në fund të renditjes janë Teherani dhe Damasku.rsi-eb
​

Tregu tradicional i qepëve filloi herët në mëngjesin e së hënës

Sipas traditës, e hëna e katërt e nëntorit

VOAL- Aroma e qepës në rrugët e Bernës, ku nga ora 4.30 e mëngjesit vizitorët e parë filluan të grumbullohen për Zibelemärit tradicional, treg kushtuar kësaj perimeje që çdo vit tërheq dhjetëra mijëra njerëz të hënën e katërt. të nëntorit nga jashtë kantonit. Tezgat e fermerëve të rajonit janë të zbukuruara me kurora, gërsheta dhe figura të ndryshme të bëra me qepë dhe gjithashtu shesin byrekë të shijshëm, hudhra dhe perime të tjera.

Veprimtaria ndërthur gjithashtu elementë karnavalesh me tregun, si betejat e konfetit që zhvillohen pasdite. Origjina e tij daton në shekullin e 15-të, kur pas zjarrit të madh të 1405, për të falënderuar Friborgerët që erdhën për të ndihmuar në shuarjen e tij, Bernezët i lejuan ata të shisnin produktet e tyre në treg një herë në vit.

Që nga viti 2011, Zibelemärit i përket traditave të gjalla të Zvicrës, në të njëjtën mënyrë si, për shembull, karnavali i Bazelit dhe Sechseläuten në Zyrih.

Harta e vendeve të ndryshme të Festivalit në edicionin e ardhshëm 2024

VOAL- Festivali historik, i detyruar të lërë hapësirat e tij të zakonshme për rinovim, do të shohë një skenë të re në liqen dhe një kthim në Kazino për edicionin 2024
Skena e re e përkohshme e madhe në ujë do të jetë 36 metra e gjerë

Një skenë “e jashtëzakonshme” e ndërtuar mbi liqen, rikthimi në Kazino dhe një zgjatje e eventit buzë liqenit. Festivali i Xhazit Montreux po rishpik veten për edicionin e tij 2024 i cili do të mbahet nga 5 deri më 20 korrik jashtë mureve të tij të zakonshme, për shkak të rinovimeve. Skenat e shumta të lira do të përfundojnë këtë edicion të 58-të, i cili do të jetë në gjendje të akomodojë kapacitetin e zakonshëm prej 250,000 spektatorësh.

“Ky është një ndryshim i madh dhe një sfidë e madhe që duhet të rishpikësh festivalin për shkak të punës në Qendrën e Kongresit,” tha drejtori i festivalit Mathieu Jaton para shtypit të enjten.

Jaton përmendi “nevojën për një skenë kryesore të jashtëzakonshme që mund t’i bëjë artistët, agjentët dhe audiencën të ëndërrojnë” si Auditoriumi i mirënjohur Stravinski dhe “qëndrimi imperativ pranë liqenit, elementi ynë themelor”.

Skena e re e madhe e përkohshme do të jetë 36 metra e gjerë, saktësoi Jaton, duke kujtuar se Montreux Jazz sjell 80 milionë franga përfitime ekonomike për rajonin.rsi-eb

Në janar 2024, me përurimin e restaurimit të sallës kinematografike të Lozanës, ndërtuar më 1928 dhe blerë nga shteti për ta përdorur nga Cinémathèque më 2010, Zvicra përmbyll festimet e 75 vjetorit të Kinotekës së saj, e para historikisht dhe një ndër më të rëndësishmet në botë.

Kinoteka Zvicerane ndodhet në fshatin vodez Penthaz. Aty ruhen dhe mirëmbahen 85 000 filma, 750 000 bobina, 210 000 kilometra shirita filmi. Institucioni ruan dhe promovon edhe manifeste, libra, skenarë, fotografi e kostume të kinematografisë botërore, siç është ai i Alienit drithërues krijuar nga zvicerani Hans Ruedi Giger, telekamera e projektorë të vjetër, si dhe instrumente të tjerë të vjetër të kinemasë. Në salla të veçanta zhvillohen veprimtari publike, në bashkëpunim me Festivalin Kinematografik të Lokarnos, me mysafirë të shquar nga vendi dhe nga bota.

Në shërbim të këtij misioni me përgjegjësi të jashtëzakonshme janë me qindra specialistë. Një ndër ta është Manon Fournier, i cili thekston se sfida e këtij institucioni është jo vetëm krijimi i hapësirave të bollshme e të përshtatshme, por edhe kategorizimi i tipave të filmave, zbulimi i dëmtimeve të mundshme të tyre, me një fjalë krijimi i mjediseve dhe kushteve sa më ideale për filmat.

Një sy fshatit Penthaz

Fshati Penthaz, 15 kilometra larg qytetit të Lozanës (daton si qendër banimi nga viti 1011), tashmë seli qendrore e Kinotekës Zvicerane, ka individualitetin e tij mjaft të lamrmishëm e piktoresk prej rreth 4 kilometrash katrorë, tri të katërtat e tij përdoren për qëllime bujqësore, ndërsa pjesa tjetër është ndërtime banesore, industriale, infrastrukture transporti, pyll, përrenj, lumenj dhe liqene. Vetëm një e pesta e popullsisë prej rreth 2 000 banorësh, janë të lindur këtu, të tjerët janë të ardhur nga zona të tjera të Zvicrës ose janë të huaj. Gjuhë e parë këtu është frëngjishtja, e dytë gjermanishtja, e tretë italishtja. Dhjetë vitet e fundit ka një shkallë rritje të ndjeshme të popullsisë falë emigrantëve, lindshmërisë së lartë dhe vdekshmërisë së ulët.

Lumi Venoge (Vënozh), 38 kilometër i gjatë, me një pellg 238 kilometra katrorë, në anën e majtë të të cilit ndodhet fshati, është degë e Lumit Rhône, buron nga Liqeni i Gjenevës. Ky lum ka frymëzuar poetin zviceran Jean Villard, i cili shkroi më 1954 poemën La Venoge, in 1954.

T’i shikosh nga jashtë lokalet e Penthazit, të cilët ngjajnë me bunkerët, mund të mendosh se arkivat janë të mbrojtur mirë edhe në rast katastrofe bërthamore.

Arkivi dhe Qendra e Kërkimit e Penthaz janë në ndërtesën e re të plotësuar më 2019, pas pothuaj 10 viteve punë. Mjediset e Kinotekës shtrihen në një sipërfaqe 53 100 metra katrorë, ku ndërtesat zënë 13 110 metra katrorë.

Një lindje e vështirë dhe një fat i lumtur

Ideja për të krijuar një “bankë të kinemasë” në Zvicër ka lindur më 1943, kur një grup kinemadashës dhe kinemadashësesh të pavarur themaluan “Arkivin Kinematografik Zviceran” me mbështetjen e Muzeut të Arteve të Bukura të Bazelit (Kunstmuseum Basel).

Frymëzuar nga Cinémathèque Française pioniere e vitit 1936, sapo një qeveri e së djathtës u largua nga pushteti në Bazel Qytet, grupi u transferua në Lozanë. Siç ka theksuar në një intervistë Freddy Buache, ndërkohë, themeluesit ishin të gjithë “krenarisht të majtë”. Në Lozanë kinoteka mori emrin Association Cinémathèque Suisse, përuruar zyrtarisht më 3 nëntor 1948.

Mbështetja e Konfederatës nuk ishte e menjëhershme. Fillimisht shoqata varej nga financimet lokale: kantoni Vaud (Vo) filloi ta mbështesë më 1955, sikurse edhe kantone të tjera zvicerane.

Vetëm më 1963 filloi të marrë ndihmesa modeste nga qeveria federale. Në tridhjetë vitet e saj të para Cinémathèque ka vuajtur për të gjetur lokale të përshtatshme për të ruajtur dhe projektuar filma.

Në vitet 1980 ndodhën përmirësime. Më 1981, Cinémathèque bleu selinë e parë të denjë për këtë emër, si ish kazinoja e Montbenon, në Lozanë. Ndërtesa qe ristruktuar enkas me shumë slla kinematografike, por koleksioni ishte ende i shpërndarë në lokale të ndryshme dhe shirita antikë në nitrat, lehtësisht të dëmtueshëm e të lëndueshëm qenë tranferuar në qendrën bërthamore të çaktivizuar në Lucens.

Por ato kohë janë tashmë të largëta. Sot Konfederata shpenzon 55 milionë franga për ristrukturimin e qendrës së kërkimit të Penthaz dhe financimin e një buxheti vjetor prej 5 milionë frangash.

Kinoteka zvicerane në duart e adhuruesve të mëdhenj të kinemasë

Sivjet, shumë filma klasikë zviceranë të restauruar vitet e fundit iu janë ripropozuar disa prej festivaleve kinematografike më prestigjoze, si Kana (Bijtë e stuhisë, 1953) dhe Berlinales (Romeo dhe Zhuljeta në fshat, 1941). Cinémathèque është përshtatur kalimin në teknikë digjitale: ndërtesa orogjinale është modifikuar për të përfshirë pajisje moderne dhe digjitalizime të mijëra përmbajtjeve të arkivit.

Përveç koleksionit të madh të pranishëm, regjisorë e regjisore, shtëpi të përhapjes së filmave dhe koleksionistë e koleksioniste ia dhurojnë Kinotekës mesatarisht 400 filma në vit. Falë lidhjeve personale të zhvilluara nga drejtuesit e saj, Kinoteka Zvicerane është shndërruar në destinacion të përzgjedhjes për filmat dhe arkivat e shumë të mëdhenjve të kinemasë nga Roberto Rossellini (Itali) te Luís Buñuel (Spanjë), Theo Angelopoulos (Greqi), Manoel de Oliveira (Portugali), Amos Gitai (Izrael) e Darren Aronofsky (SHBA), ndër të tjerë.

Specialisti Frédéric Maire thekson se në favor të rolit të madh të Kinotekës është edhe “faktori kasafortë”, si e quan ai: “Zvicra është një vend neutral, larg luftërave dhe konflikteve, me reputacionin e vendit të sigurt ku të ruhen paratë e tani, tërhorazi, edhe filmat. Ne të gjithë do të vdesim, por filmat jo. Disa struktura tonat në Zvicër kanë qenë projektuar si strehime antibërthamore. Në rast konflikti bërthamor mund të strehojmë këtu pjesë të popullsisë lokale, duke i mbylur dyert tejet të mëdha speciale të Penthaz.”

Në labirintin e bobinave në pritje të restaurimit apo digjitalizimit, përparësi është puna në filma elementët origjinalë të të cilëve shkojnë drejt përkeqësimit. Marrëveshja me Konfederatën parashikon që filmat dhe dokumentarët zviceranë më të rëndësishëm, të realizuar nga regjisorët e famshüem, janë të parët në listë. ” Çdo arkiv kombëtar kujdeset për pasurinë e tij,” pohon Maire. “Nuk përdorim kurrë fonde të Zyrës Federale të Kulturës për të digjitalizuar një film amerikan.”

Kjo nuk e pengon Kinotekën të bashkëpunojë për të restauruar filma të huaj, sidomos kur arkivat zvicerane nuk kanë kopje të rralla. Në këto raste profesionistët dhe profesionistet e institucioneve të huaja e kryejnë në pjesë të punës së tyre në Penthaz.

Një kronologji

Swiss Cinematheque është një prej anëtarëve të parë të Federatës Ndërkombëtare të Arkivave të Filmit. Drejtori i saj i parë ishte Claude Emery. Më 1951 këtë detyrë, deri më 1996 e mori Fredy Buache .

Më 1995 Swiss Cinematheque u rendit në mes gjashtë më të rëndësishmeve në borë, pas Pas Librarisë së Kongresit (Washington, D.C.). Kinematekës (Bruksel`), Bois d’Arcy (National Centre for Cinema and the Moving Image, France), BFI National Archive (Londër) dhe Gosfilmofond (Moskë).

Hervé Dumont ishte drejtori prej 1996 deri më 2008. Vinzenz Hediger e pasoi. Më 2009 u bë drejtor Frédéric Maire.

Më 1 korrik 2016 Jean Studer, shef i Këshillit Bankar të Bankës Kombëtare të Zvicrës, jurist, u bë shef i Bordit të Fondacionit të Swiss Cinematheque, duke pasurar në këtë detyrë Marc Wehrlin.

Filmbërësit Jean-Luc Godard dhe Jean-Marie Straub iu bashkuan institucionit dhe mbajtën kidhje me të gjatë gjithë karrierës së tyre.

Midis 2003 dhe 2011, ish-këshilltarja federale socialiste Micheline Calmy-Rey promovoi një politikë aktive në Punët e Jashtme të Zvicrës. Në një intervistë për swissinfo.ch, ish-presidentja e Konfederatës zvicerane kujton periudhën kur u shpall pavarësia e Kosovës.

Swissinfo.ch: Kur ka qenë hera e fundit që keni vizituar Kosovën, shtet i së cilës jeni qytetar nderi?
Micheline Calmy-Rey: Në fund të nëntorit të kaluar. Shkova atje për një fondacion që unë drejtoj. Ne po kërkonim tokë të përshtatshme për të krijuar një shtëpi pleqsh. Pas këtij projekti qëndron një sipërmarrës i suksesshëm frëngjisht-folës, vetë pjesëtar i diasporës, i cili financon këtë shtëpi të ardhshme të të moshuarve. Kjo tregon një gjë: në Zvicër kosovarët janë integruar mirë, është sukses.

Në Zvicër diaspora kosovare është shumë e madhe. Sipas Zyrës Federale të Statistikave, rreth 300,000 njerëz thonë se flasin gjuhën shqipe si gjuhën e tyre të parë në shtëpi. A është kjo shtëpi për të moshuarit për zviceranët nga Kosova që dëshirojnë të pensionohen atje?
Kjo është një shtëpi e destinuar për popullatën kosovare. Jo për njerëzit që kthehen nga Zvicra. Ky projekt synon të përhapë konceptin e shtëpive të të moshuarve në vend. Kosova është një vend i varfër që nuk e ka këtë lloj institucioni kudo. Kjo shtëpi ka për qëllim serbët dhe shqiptarët e Kosovës. Popullsia e këtij rajoni është e përzier. Ne kemi identifikuar tokën dhe sipërmarrësi tani duhet të rregullojë financimin. Në këtë vizitë jam pritur edhe nga presidentja Vjosa Osmani, kryeministri dhe anëtarë të tjerë të qeverisë.

Duket se keni shumë lidhje në Kosovë. Shkoni shpesh atje?
Jo shumë shpesh, jo. Para kësaj kam takuar kryeministrin Albin Kurti në Cyrih. Ai ishte atje për të nënshkruar një Memorandum Mirëkuptimi me partinë time, Partinë Socialiste. Gjatë vizitës sime vitin e kaluar, fola me qeverinë e Kosovës për sfidat kryesore të vendit. Para së gjithash, bëhet fjalë për njohjen e Kosovës nga një numër më i madh shtetesh. Aktualisht janë rreth njëqind.

Çfarë mendoni për kreun e qeverisë Albin Kurti? Lëvizja e tij Vetëvendosje paraqitet si kundërvënie e partive politike që deri më tani kanë dominuar Kosovën.

Kam punuar mirë me të gjithë bashkëbiseduesit nga Kosova, qoftë Albin Kurti, Hashim Thaçi apo të tjerë.

Ish-kreu i qeverisë Hashim Thaçi po gjykohet në Hagë për krime të mundshme kundër të drejtave të njeriut. Cila ishte përvoja juaj si ministër i Jashtëm me të?
Nuk e lejoj veten të gjykoj bashkëbiseduesit e mi politikë. Ai ishte kryeministër i Kosovës. Ai e njihte shumë mirë Zvicrën, gjermanishtja e tij zvicerane është gjithashtu shumë e mirë. Figura politike që më bëri më shumë përshtypje në Kosovë ishte presidenti pacifist Ibrahim Rugova, babai i Pavarësisë. Nën kujdesin e Kombeve të Bashkuara, në vitet 2000, kam pasur shumë kënaqësi duke punuar me bashkëbiseduesit kosovarë.

Sot, me kontekstin e ri gjeopolitik, ku qëndrojnë sfidat e Kosovës?
Unë do të thoja se lufta në Ukrainë ndryshoi lojën. Vendet e Ballkanit Perëndimor janë bërë më të rëndësishme strategjikisht. Dhe këto vende janë shtete të reja, marrëdhënia e tyre me Rusinë është asimetrike dhe jo gjithmonë e thjeshtë. Në këtë kontekst, Kosova ka nevojë për njohjen e shteteve të tjera për t’iu qasur organizatave ndërkombëtare. Ajo dëshiron të jetë anëtare e Bashkimit Evropian dhe NATO-s, aleancës së mbrojtjes.

Qeveria zvicerane tashmë është deklaruar në favor të pavarësisë formale të Kosovës në vitin 2005.

Po, kemi filluar shumë herët, disa vite pas luftës, të trajtojmë çështjen e statusit të Kosovës. Zvicra ishte vendi i parë që mori në konsideratë pavarësinë. Situata dukej e ndërlikuar. Qëndrimi ndërkombëtar ishte se Kosova duhet së pari të përmbushë standardet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut dhe qeverisjen. Për palën kosovare dukej e vështirë; atëherë nuk kishte as qeveri e as shtet. Në emër të Zvicrës, ne jemi shprehur në favor të një qasjeje të re: së pari le të qartësojmë statusin e vendit dhe kur një qeveri kosovare të fillojë punën e saj, ne do të jemi në gjendje ta gjykojmë atë përsa i përket përgjegjësisë së saj për të drejtat e njeriut. Kjo ishte deklarata e Zvicrës në Këshillin e Sigurimit të OKB-së. Pikërisht atëherë filluan diskutimet për pavarësinë e Kosovës në kuadër të Kombeve të Bashkuara. Prandaj, Zvicra luajti një rol të rëndësishëm. Ajo gjithashtu kishte interes që Kosova të ishte e pavarur.

Për çfarë?

Për shkak të komunitetit të madh kosovar në vend. Pas Gjermanisë, është në Zvicër ku jeton pjesa më e madhe e diasporës kosovare – kjo natyrisht e bën atë, në raport me popullsinë, një komunitet shumë më të madh në Zvicër sesa në Gjermani. Ishte në interesin tonë që tensionet të zbuten në Ballkanin Perëndimor.

Në dimrin e vitit 2008, a ishit ende e befasuar nga shpallja e pavarësisë?

Më 17 shkurt isha e ftuar në misionin katolik shqiptar në Ëil. Unë duhej të flisja atje gjatë ceremonisë. Mora trenin për në Bernë dhe në atë kohë nuk ishte lajm. Por në stacionin Ëil, prifti erdhi për të më takuar me lot.
“Zonjë, është një mrekulli që ne jemi në gjendje të jetojmë,” më tha ai. Pavarësia e Kosovës sapo ishte shpallur. Ai ishte i pushtuar nga emocionet. Të gjithë kosovarët nga Ëil ishin të pranishëm – dhe shumë të lumtur. Më pas, ishte e vështirë të bindja Këshillin Federal se nuk e kisha organizuar vizitën time në misionin shqiptar bazuar në këtë deklaratë të pavarësisë. Por si mund ta kisha parashikuar këtë moment në histori?

Nga shpallja e pavarësisë së Kosovës dhe njohja e saj nga Zvicra, kaluan dhjetë ditë. Cilat ishin diskutimet politike midis 17 shkurtit dhe njohjes zyrtare nga Berna?
Kërkohej marrëveshja e Komisionit të Politikës së Jashtme dhe, natyrisht, e Këshillit Federal. Përfundimisht, ne njohëm pavarësinë e Kosovës në të njëjtën kohë me Bashkimin Evropian. Meqenëse jo të gjitha vendet e OKB-së ishin të përgatitura për ta bërë këtë, Kosova u detyrua të shpallte njëanshme pavarësinë.
Shumë mendojnë ndryshe, por Zvicra nuk ishte vendi i parë që njohu pavarësinë. Nga ana tjetër, ne ishim vendi i parë që donim ta diskutonim. Më pas, me diplomacinë zvicerane, ne ndihmuam për të bërë të mundur. Unë vërej se ekziston një lidhje e fortë mes Kosovës dhe Zvicrës. Disa flasin për atë si kantonin e 27- të zviceran.

Nëse do të ishte vërtet kështu, Zvicrës do t’i duhej të bënte shumë më tepër në nivel diplomatik, por ndoshta edhe për të rinjtë kosovarë në aspektin e bursave dhe shkëmbimeve të trajnimeve. A e mban Zvicra ende këtë marrëdhënie sot?
Në Kosovë, sidomos në verë, kudo shihni targa zvicerane – dhe diaspora kosovare bën shumë për vendin. Por nuk mund të flas për qeverinë aktuale zvicerane. E di që jemi të pranishëm në Kosovë me ndihma – nuk e di as përmasat e as zonat. Por mendoj se Kosova është në rrugën e duhur. Pengesa kryesore e saj janë tensionet me Serbinë. Po të isha kryeministër i Kosovës sot, do të kisha shumë vështirësi për ta qeverisur këtë vend. Në veri të Kosovës, ku popullsia është kryesisht serbe, ekziston një sistem social paralel. Tekstet e tyre shkollore sigurohen nga Serbia. Disa komuna refuzojnë autoritetin e Prishtinës. Është e vështirë të qeverisësh këtë vend. Bashkimi Evropian ndërmjetëson mes Serbisë dhe Kosovës, por zyrtarët e tij – përfaqësuesi special i BE-së Miroslav Lajčák dhe shefi i politikës së jashtme Josep Borrell për shembull – vijnë nga vende që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës.

Miroslav Lajčák është sllovak dhe Josep Borrell është spanjoll. Pesë vende të BE-së nuk e njohin pavarësinë e Kosovës. Përveç Sllovakisë dhe Spanjës, këto përfshijnë Rumaninë, Greqinë dhe Republikën e Qipros. Spanja, për shembull, ka frikë nga nxitja e aspiratave për pavarësi në vend. Greqia refuzon për arsye historike…

Ndërmjetësuesit e BE-së ndjekin një politikë që, në një masë të caktuar, mbron Serbinë. Nga Albin Kurti kërkohet që t’u jepet më shumë autonomi komunave serbe.

Por quid pro quo duhet të jetë që Serbia ta njohë Kosovën. Megjithatë, presidenti serb thotë se nuk do ta bëjë kurrë. Këtu qëndron problemi i Kosovës.

Për ju, a duhet që Zvicra të pozicionohet mes Serbisë dhe Kosovës pavarësisht nga BE-ja?
Jo, Zvicra nuk duhet të kërkojë të zërë vendin e BE-së. Por mund të fillojë një dialog me qeverinë e Kosovës rreth modeleve të qeverisjes që pranojnë diversitetin.
Në Kosovë ekziston frika se mos bëhet një Bosnje-Hercegovinë e dytë. Zvicra mund të shërbejë si model në kërkimin e një alternative. Në Zvicër, ne kemi një qeverisje shumë të veçantë që bashkon pakicat e ndryshme gjuhësore dhe kulturore. Zvicra mund të shërbejë si pikë referimi për një sistem që lejon bashkëjetesën e popullatës serbe dhe shqiptare në Kosovë.

Si Ministre e Jashtme, ju mbrojtët një politikë të jashtme proaktive. A është e drejtë të mendosh se nuk ka mbetur shumë nga ideja juaj e neutralitetit aktiv në politikën e jashtme aktuale?

Disa diplomatë që kanë punuar tashmë me mua vazhdojnë të punojnë për Departamentin Federal të Punëve të Jashtme. Por siç thashë, nuk mund të flas për qeverinë aktuale, as për politikat e saj. Për të pasur ndikim në skenën ndërkombëtare, një vend si Zvicra nuk mund të deklarojë thjesht se është i disponueshëm brenda kuadrit të zyrave të tij të mira. Zyrat e mira kërkojnë që ne vetë të mendojmë për dialogët e mundshëm, të analizojmë situatën – duke marrë parasysh edhe interesat e vetë Zvicrës. Për të pasur një ndikim, nuk mjafton të shpallesh veten të disponueshëm.

(BalkanWeb)

Një Alain Berset si ne nuk jemi mësuar ta dëgjojmë: karriea e tij të gjatë dhe e gjallë politike, çfarë i mbetet peng, ne mediat – sipas tij – jemi pak sipërfaqësore, fluturimet e tij private dhe pjesëmarrja në Street Parade.

Këto janë vetëm disa aspekte të Bersetit si njeri, edhe para se të ishte politikan, që dalin nga intervista e dhënë korrespondentit tonë nga Pallati Federal Gian Paolo Driussi, pak javë pas largimit të tij nga Këshilli Federal.

Politikan komunal dhe kantonal për disa vite, pastaj 20 vjet politikë federale, nga të cilat 12 në qeveri. Si ka ndryshuar politika në gjithë këto vite dhe si keni ndryshuar ju?

Sigurisht që politika ka ndryshuar sepse shoqëria ka ndryshuar. Kur fillova të merresha me politikë, as Facebook-u nuk ekzistonte ende dhe mjetet e reja të komunikimit e kanë ndryshuar rrënjësisht debatin publik. Gjithçka është bërë më e vështirë sepse është më e shpejtë dhe me opinione aq të forta sa të vështirësohet kompromisi (apo edhe vetëm diskutimi me ata që mendojnë ndryshe). Është një sfidë e madhe për demokracinë e drejtpërdrejtë.

A më ka ndryshuar politika? Nëse shikoj thellë brenda vetes, përgjigja është: JO. Unë jam njësoj si 20 vjet më parë, 20 vjet më i madh. Arrita të ruaj rrethet e mia më intime (familjen dhe miqtë), të cilat më lejuan të qëndroja i paprekur. Politika më pas sjell përvojë, por edhe, nëse mendoj për pandeminë, një vëllim të paimagjinueshëm pune, presion të madh, kërcënime ndaj meje dhe familjes sime. Dhe këtu më duhet t’ju them se nuk dilni pa plagë.

Pra, a ka ndryshuar edhe mënyra juaj e të bërit politikë vitet e fundit?

Po, u përpoqa, edhe pse vij nga një botë e hershme, ku politika vendosi partnerët socialë në qendër për të kërkuar kompromis. Debatuam dhe luftuam me ide të ndryshme në dhoma me 300 veta. Shumë larg botës së rrjeteve sociale… ose ndoshta do të ishte më mirë të thuash “a-social”, ku nuk ka më kontakt fizik, mund të fshihesh pas një ekrani për të thënë gjëra të tmerrshme apo më agresive sesa pritej.do të bëhej personalisht.

Është një dinamikë që e kam parë edhe në Parlament gjatë pandemisë. Plexiglasi që ndau deputetët kishte ndryshuar përmbajtjen dhe tonin e diskutimeve. Pasi u hoqën, një mrekulli: ne ishim kthyer në debat në një mënyrë më të civilizuar. Më kujtoi se ne jemi kafshë shoqërore, se nuk kemi për qëllim të flasim me një ekran ndarës, por të takohemi me respekt.

Berset si pilot, Berset pjesëmarrës në një Street Parade… dhe më pas ngjarjet private që u bënë tituj. Duket se kostumi klasik i një këshilltari federal tejet diskret ishte pak i ngushtë për ju. A është kështu?

Jo, nuk mund ta thuash këtë. Megjithatë, është e vërtetë që kur merreni me politikë, qoftë edhe në qeverisje, jeni ende njerëz të vërtetë. Dhe më duhet të them se u befasova nga ju mediat. Për shembull, ju i dhatë më shumë theks faktit që unë fluturoj herë pas here me avion privat, sesa 29 votave popullore që duhej të menaxhoja. Ose përsëri: këtë vit kam udhëtuar shumë në zonat e konfliktit për të mbështetur civilët dhe kjo nuk i interesoi pothuajse askujt, ndërsa një foto nga pushimet e mia, e parruar, shkaktoi valë komentesh. Ajo pasqyron pak botën që po të tregoja më parë: ti sheh shumë gjëra sipërfaqësore, duke harruar ato që janë në themel.

Në paradën e rrugës: Pjesëmarrja ime ishte një akt politik i menduar. Është ngjarja më e madhe kulturore në Evropë, ka 30 vjet që ekziston dhe nuk ka asnjë njohje publike, pavarësisht se muzika e saj – tekno – ka lindur me rënien e Murit të Berlinit, në agimin e një bote të re. Doja gjithashtu të isha atje për të parë pajisjet e sigurisë dhe anti-drogës dhe doja të mbështesja një demonstrim paqeje dhe takimi midis brezave. Pra: jam mirë me faktin që zgjoi interes; Më vinte keq që u zvogëlua përkushtimi ndaj ligjit humanitar.

Ju thatë se nëse ka diçka që nuk do t’ju mungojë, duhet të shpallni rritje të çmimeve të sigurimit shëndetësor. Mendoni se keni bërë gjithçka për të zgjidhur problemin e kostove shëndetësore?

E thashë sepse e bëra 12 herë… edhe pse nuk isha unë që i shikoja. Megjithatë, vërej se gjatë mandatit tim çmimet u rritën më pak se në 12 vitet e mëparshme. Kjo tregon se diçka mund të bëhet. Thënë këtë, që nga viti 2018 Këshilli Federal pretendon se ka shteruar kufirin për ndërhyrje në kompetencën e tij ekskluzive. Për të shkuar më tej, ligjet duhet të ndryshohen dhe nuk kanë munguar propozimet e qeverisë. Megjithatë, është bërë shumë pak për këtë, me Parlamentin që ka refuzuar, zbutur ose shtypur masat. Dhe disa vite më vonë fatura mbërriti. Prandaj kemi bërë atë që kemi mundur dhe nuk mjafton.

Megjithatë, unë kam hequr dorë edhe nga zgjidhjet e përshtatshme në dëm të qytetarëve, për shembull duke rimbursuar më pak operacione, duke ulur përfitimet ose duke rritur zbritjet, për të ruajtur natyrën solidare të sistemit tonë. Natyrisht, duke vepruar kështu do të kishim ulur çmimet (jo kostot), por do të kishim shkuar drejt privatizimit duke u thënë shumë qytetarëve: ‘A ju duhet? bëjeni’.

Ka edhe projekte të tjera të hapura që ia lini pasardhësit, si financimi i pensioneve dhe dixhitalizimi në sektorin e shëndetësisë. Jeni penduar për këtë?

Po, disa gjëra. Ne dështuam për pensionet me votën e 2017. Më vjen keq sepse ishte një projekt shumë i mirë që do të kishte rregulluar shtyllën e parë dhe të dytë. Ajo që pasoi bëri të mundur stabilizimin e AVS deri në vitin 2030 dhe kjo nuk është diçka e vogël. Do të duhen reforma të mëtejshme, por në përgjithësi nuk kam asnjë keqardhje të madhe.

Për sa i përket shëndetësisë, ju prekët një pikë shumë të rëndësishme: dixhitalizimin. Më vjen keq se si projekti i regjistrimit elektronik të pacientëve u lançua në vitin 2015. Ne ishim në një botë tjetër dhe e bëmë atë në stilin zviceran: decentralizim, organizim i përhapur, zgjedhje e lirë. Me pandeminë e kuptuam se ky sistem nuk do të funksiononte. Sot ndërgjegjja e vendit është ndryshe dhe ne kemi shfrytëzuar rastin për të reformuar projektin. Por fajësoj veten që kam bërë shumë kompromise fillestare, të tilla që nuk mund të ecja përpara. Duhet të kishim guxim të thoshim: është shumë, të mos bëjmë asgjë dhe të presim.

Kur ju njoftuat qëllimin për t’u larguar nga Këshilli Federal deklaruat se nuk kishit menduar ende se çfarë do të bënit pasi të dilnit në pension. Ndërkohë, a keni menduar dhe a keni vendosur?

Pak para dhe pak pas zgjedhjes sime në qeveri më pyetën se sa do të qëndroja, nga frika se – duke qenë në atë kohë 39 vjeç – do të mbaja këtë post për 30 vjet. Dhe gjithmonë jam përgjigjur: midis 8 dhe 12 vjetësh, kohë e mjaftueshme për të bërë atë që duhet bërë, përtej së cilës njeriu duhet ta konsiderojë vërtet veten të domosdoshëm. Prandaj, horizonti im ka qenë gjithmonë i qartë.

Megjithatë, nuk kam menduar ende për vazhdimin, sepse është një punë që merr aq shumë sa nuk më lejon të luaj në tavolina të shumta. E kam thënë gjithmonë: Do të jap gjithçka deri në fund, pastaj shpresoj të pushoj pak dhe vetëm atëherë do të reflektoj për të ardhmen.

A do t’ju shohim në ndonjë bord drejtues, me polemika të mëvonshme nga partitë dhe mediat? A do të jeni ju një nga ata ish-këshilltarët federalë që tërhiqen në heshtje apo do të japë me dëshirë disa intervista pas disa vitesh?

Tradita e heshtjes po respektohet gjithnjë e më shumë nga ish-këshilltarët federalë. Nuk më shqetëson dhe e shoh të ligjshme që ata të shprehen për tema të caktuara. Ata janë njerëz që kanë përvojë të madhe dhe që mund ta pasurojnë debatin. Është e qartë: ata që janë aktivë në politikë do të donin që ish-ët e tyre të zhdukeshin plotësisht. Sepse nuk është komode të kesh pyetje nga jashtë ose të bësh pyetje të pakëndshme. Nuk e di se si do të jem, por mos prisni që të tërhiqem në një manastir në jug të Francës në moshën 51-vjeçare dhe të mos dëgjoni më për mua, do të shohim.

Bordet e drejtorëve? Sigurisht që dua ende punë, takime, shkëmbime intelektuale apo politike në fusha të tjera. Për më tepër, shpresoj dhe mendoj se jam ende i dobishëm në ndonjë aktivitet. Pra: Do të punoj shumë deri në fund, do të jap gjithçka për vendin, pastaj pak pushim dhe pastaj të shohim.rsi-eb

VOAL- Shafrani është një erëz shumë e dashur dhe, ndonëse shumë e shtrenjtë, është e pranishme në shumë pjata tipike të kulturës vendëse, siç është rizotoja klasike milaneze. 95% e shafranit të prodhuar në botë vjen nga Irani, por jo të gjithë e dinë se ai gjithashtu rritet dhe korret në Zvicër midis tetorit dhe nëntorit.

Ari i kuq në Zvicër

Me një prodhim prej 400 tonësh shafran në vit, Irani është prodhuesi më i madh në botë i padiskutueshëm i shafranit, por kjo erëz ka një histori të gjatë edhe në Evropë.
Që nga Rilindja ka qenë një mall tregtar i kërkuar dhe i vlefshëm dhe prania e shafranit është dokumentuar edhe në Zvicër. Në veçanti, në Mund, në Valais të Epërm, ku duket se është kultivuar që në shekullin e 14-të dhe është përhapur me kalimin e viteve në pjesë të tjera të vendit.

Lulet dhe stigmat e shafranit

Kultivimi i shafranit, mjaft problematik dhe jofitimprurës, u braktis nga shumë njerëz gjatë shekujve, megjithatë në Mund u ruajt gjithmonë dhe mbetet sot kultivimi shekullor më i njohur zviceran, sot është një pjesë e rëndësishme e kulturës së zonës. Shafrani Mund është erëza e parë e prodhuar në Zvicër që ka marrë Emërtimin e Origjinës së Kontrolluar (DOC).

Shafrani Valais nga Mund është gjithmonë i shitur, kërkesa tejkalon ofertën dhe për këtë arsye erëza nuk hidhet në treg. Ata që duan ta shijojnë duhet të shkojnë në vendin ku restorantet e qytetit ofrojnë specialitete me bazë shafrani

Sot në Zvicër ka rreth 70 prodhues të vegjël dhe të mëdhenj të shafranit, pavarësisht se është një prodhim i vogël në krahasim me Iranin, cilësia e tij është shumë e lartë dhe Zvicra është ende prodhuesi më i madh në rajonin e Alpeve. Edhe në Tiçino ka prodhime të vogla shafrani në Pianezzo, atë të Paola dhe Pietro Meaglia, në Curzutt dhe, që nga viti 2016, në fermën Loverciano të Fondacionit Sant’Angelo në Castel San Pietro.

Pse është shafrani kaq i shtrenjtë?

Shafrani korret në kulmin e lulëzimit midis mesit të tetorit dhe mesit të nëntorit, kur lulet e tij, crocus sativus, janë ende të mbyllura për të ruajtur të gjitha aromat e çmuara «cilësia e produktit përfundimtar varet shumë nga mënyra se si kanë qenë stigmat. trajtohen gjatë vjeljes në fushë. Në mënyrë ideale, lulet duhet të mblidhen ndërsa janë ende në syth herët në mëngjes, në mënyrë që të mos ekspozohen stigmat në diell ose shi dhe të mos e mbajnë të gjithë aromën e pandryshuar”, specifikon Simone Agnolin nga Fattoria Loverciano.

Duhen 200 lule për të marrë 1 gram shafran të thatë

Përpunimi duhet të bëhet shpejt, pasi lulet të jenë korrur, stigmat duhet të hiqen me dorë nga brenda lules dhe më pas të lihen të thahen «me tharje humbasin të paktën 85% të peshës së tyre», shpjegon Simone Agnolin nga Fattoria Loverciano. Nëse tharja nuk ndodh siç duhet, myku mund të dëmtojë të gjithë të korrat.
Pasi të jetë tharë, shafrani ruhet në kavanoza të vogla qelqi hermetike. Prandaj është e lehtë të kuptohet se si ky proces i gjatë, kompleks dhe delikat kërkon shumë fuqi punëtore dhe e bën këtë erëz kaq të shtrenjtë.

Përpunimi i mundimshëm i shafranit

Duke qenë ndër 10 ushqimet më të shtrenjta në botë, çmimi i tij ka sjellë përhapjen e shafranit të falsifikuar në treg. Për këtë arsye, shumë ekspertë rekomandojnë shmangien e shafranit pluhur i cili mund të përmbajë erëza të tjera si paprika ose shafrani i Indisë dhe preferoni të blini stigmat e shafranit, të cilat kanë karakteristika më të qarta. Siç na shpjegon Agnolin, «sigurisht një tregues i cilësisë është aroma që lëshon produkti i tharë. Stigmat janë dy ose tre centimetra të gjata dhe duhet të jenë të kuqe, por jo shumë të errëta, sepse do të thotë se janë “pjekur” dhe një pjesë e mirë e aromave do të kenë humbur.”

Një erëz që ngjyros, shijon, shëron… por mund të jetë vdekjeprurëse

Në kohët e lashta, shafrani i ngjyroste të verdha rrobat e perëndeshave, mbretëreshave ose nimfave. Më pas u zbuluan përdorimet e tij kulinare dhe shëruese. Shafrani duhet të dozohet, në fakt në sasi të mëdha (nga 10 deri në 20 gram) mund të jetë vdekjeprurës. Në të kaluarën, ai përdorej para operacioneve për të “dehur” njerëzit.

Shija intensive e shafranit jep përdorime të shumta në kuzhinë: rizoto, bukë, salca, supa, makarona, por edhe akullore dhe ëmbëlsira, ka shumë specialitete që mund të përgatiten me këtë erëz, me të cilat mund të shijoni likeret ose çajrat.

Rizoto me shafran mbetet një nga pjatat më të njohura dhe më të vlerësuara të bazuara në këtë erëz, ndaj pyesim ekspertin tonë se si të përdorim më së miri fijet e shafranit për të përgatitur këtë specialitet «shafrani nuk duhet të gatuhet së bashku me orizin. Më mirë hidhni stigmat në pak lëng të nxehtë për të paktën 30/40 minuta dhe shtoni gjithçka në fund të gatimit.»

Është kurioze të dihet se edhe petalet e lules, pasi të hiqen stigmat, mund të thahen dhe të përdoren për të zbukuruar enët, përveçse të bukura, në fakt janë të ngrënshme. rsi-eb

VOAL- Në edicionin e tij të 19-të, Festivali i Filmit i Zyrihut (Zurich Film Festival- ZFF) tërhoqi 130,000 vizitorë, të cilët mundën të vlerësonin 150 filma, duke përfshirë 25 premiera botërore dhe evropiane. Të dielën, në fund të aktivitetit, organizatorët thanë se ishin të kënaqur, edhe pse numri i spektatorëve këtë vit ishte pak më i ulët se edicioni i kaluar (kur erdhën 137,000 në ZFF).

Cituar në një deklaratë nga organizatorët, drejtori artistik i ngjarjes Christian Jungen tha se ishte veçanërisht i lumtur që disa yje të ekranit të madh, si Jessica Chastain, Ethan Hawke, Diane Kruger dhe Mads Mikkelsen ishin entuziastë për vizitën e tyre në dhe që eksperiencën e tyre në festival e kanë publikuar në rrjete të ndryshme sociale.

Skandale dhe greva

Për më tepër, këtë vit ishte më e ndërlikuar se zakonisht të ftoheshin yjet që të dëshironin të zbrisnin në “qilimin e gjelbër”, njoftoi Jungen në fillim të eventit, për shkak të grevës së aktorëve që po vazhdon prej muajsh në Hollywood. rsi-eb