Një ndër qytetet e bukur, plot gjelbërim dhe freski është Librazhdi. Ky qytet shtrihet në krahun e djathtë të lumit Shkumbin, në buzë të rrugës kombëtare Elbasan – Korçë.
Librazhdi në çdo kohë indentifikohet me rrugën “Egnatia”, ku gjurmët e kësaj rruge ende janë sot në fshatrat e tij.
Librazhdi, ky qytet me burime të shumta natyrore, të aventurës së agroturizmit, siç është Parku Kombëtar i Shebenikut. Në Librazhd, pikërisht në Bushtricë, është një ndër urat më të larta të vëndit, ura e Bushtricës. Poeti Koçi Petriti e gdhendi bukur në vargjet e tij:
…Unë i shoh gjith` urat

Nga urë e Bushtricës:
Ja urë e Qabesë,
Ja e Drashovicës……
Para disa viteve qyteti i Librazhdit ishte një nyje e rëndësishme linjës hekurudhore.
Librazhdi është vend i mrekullive dhe burimeve natyrore, qytet që zgjohet për çdo mëngjes me rrjedhën e lehtë të lumit Shkumbin, i cili shquhet për kulturën e tij të trashëguar në vite. Nga Librazhdi kanë dalë shumë artistë të zhanerve të ndryshme që kanë performuar në skenat kombëtare dhe ndërkombëtare. Krenaria e Librazhdit, koregrafi Sadi Halili (Artist i Merituar), i njohur në Shqipëri dhe jashtë saj për vallet e tij që interpretohen në gjithë trevat e Shqipërisë; me madhështorja, “Vallja e Rrajcës”. Muhamet Muça, djali nga Librazhdi, aktori që me zërin e tij kumboi skenat e teatrit dhe filmave shqiptarë. Lumnie Çota, na ka bërë krenare me arritjet e saj në skenat botërore. Presidentja e sozive në Itali i ka besuar Lumnie Çotës nga Librazhdi detyrën e shtrirjeve të këtyre aktiviteteve dhe në Shqipëri. Asaj iu akordua çertifikata, si Sozia Klaudia Cardinales.. Juria e festivalit në Sanremo i dorzon Lumnie Çotës çertifikatën e nderit.

Shkrimi ynë sot nis udhën e tij për një vajzë tjetër nga Librazhdi, Zhaneta Benga Tola, lindur dhe rritur në qytetin e vogël të Librazhdit, që këtë vit u prit në Sanremo 2023. Zhaneta Tolës, vajzës nga Librazhdi ju akordua në Sanremo nga presidentja e Sozive Botërore Miranda Liz Taylor Giuffre çertifikata si Sozia e Sharon Ston. Ky vlerësim për Zhanetën është dhe një krenari për Librazhdin qytetin e saj të lindjes. Zhaneta, bijë e dy prindërve të mrekullueshëm, Nexhdet dhe Kushe, që në moshë të re ishte e apasionuar pas librit dhe artit. Pas lidhjes bashkëshortore me Arjanin, lindin dy fëmijë si drita, Artemis dhe Xhino, të rritur dhe edukuar me dashurinë për familjen dhe atdheun. Të dy fëmijët mbaruan studimet e larta në Bukuresht.

Që në moshë të re Zhaneta kishte pasion sportin. Ajo ishte bërë pjesë e ekipit të volejbollit të Librazhdit, i cili luante në Kategorinë e Parë. Kur bisedon me Zhanetën ajo përserit moton e saj: “Mëndja e shëndoshë në trup të shëndoshë!” Libri është pjesë e jetës së përditëshme të Zhanetës. Ajo ka bibliotekën e saj me një numër të konsiderueshëm librash. Ulesh dhe bisedon me Zhanetën dhe për një moment ajo të tërheq në bisedën e saj me atë buzëqeshjen e ëmbël, duke treguar për jetën e saj plot sfida dhe arritje. Nuk ndalem, vazhdon Zhaneta. Sanremo-ja më dha impulse që unë të hartoj plane të reja dhe të guximshme me tej në fushën e kulturës.
Zhaneta përfundoi me sukses studimet në Universitetin “Aleksandër Xhuvani” në Elbasan. Është bukur të vazhdosh studimet në moshë të re, tregon Zhaneta, por më bukur akoma është t’i vazhdosh ato në moshë të madhe ashtu sikurse i vazhdova unë. Një ndër sfidat më të rëndësishme të saj ishte kandidimi për në parlamentin shqiptar.

Krahas shumë sfidave të shumta në fusha të ndryshme, bashkë me Arjanin u morën me rritjen dhe edukimin e dy fëmijeve të saj të mrekullueshëm dhe me ngritjen e një biznesi në qytetin e Librazhdit, ku e zhvillojnë dhe sot si ndihmesë per ekonominë e tyre shtëpiake. Me duart e arta të Zhanetës janë zbukuruar me qindra nuse, në ditën e dasmës së tyre.
Zhaneta nuk ndalet në vënien në zbatim të synimeve të saj. Ajo fillon punë si mësimdhënëse në disa shkolla. Nxënësit dhe kolegët e saj për çdo ditë gjetën një mësuese dhe një kolege të shkëlqyer. Ajo sot vazhdon si profesoreshë në gjimnazin “Qemal Safa”, Tiranë ku jep lëndën gjermanisht.
Vite të arta Zhaneta quan vitet kur kreu studimet e larta në Universitetin “Aleksandër Xhuvani”, Elbasan, profili gjermanisht, histori. Vitin më të artë në jetën e saj Zhaneta quan vitin 2023 kur ajo u ftua në Snremo, në Grand Gala, në inagurimin e kalendarit të sosive në “Sanremo Festival 2023”, me presidente Miranda Luiz Talyor Giuffre. Ajo ndjehet krenare se ju bë realitet ëndërra për të shkelur mbi tapetin e kuq në Sanremo, si sozia e Sharon Ston. Kjo është një nga arritjet më të rëndësishme në gjithë prioritetet e Zhanetës në jetën e saj. Kurre s’kisha kaluar kaq emocione, tregon Zhaneta, se sa kur pashë veten në skenën e festivalit të Sanremos.
Zhaneta Tola e ftuar në festivalin e Sanremos është arritja më e lartë në jetën e saj. Ajo bëri krenare familjen e saj.
Zhaneta ndjehet krenare që u bë pjesë e veprimtarive artistike në Sanremo 2023.
Qyteti i Librazhdit është krenar që e rriti këtë vajzë plot pasion dhe dashuri dhe i fali asaj energjinë e gruas së guximshme dhe sfidave. Ajo në gjithë jetën e saj ka sakrifikuar në arritjen e çdo synimi dhe kurdoherë ka patur sukses.
Duke hulumtuar për jetën dhe veprimtarinë e Zhaneta Tolës nga Librazhdi them me shumë krenari se ky qytet ka rritur dhe edukuar djem dhe vajza që me arritjet e tyre e kanë bërë krenar në çdo kohë. Zhaneta tashmë shënon me germa të arta emrin e saj në krah të gjithë personaliteteve të Librazhdit
Urime dhe suksese Zhaneta Tola!

Pak fjalë për jetën, familjen dhe veprimtarinë patriotike e atdhetare të Gani Azemit (30.07.1951- 25.11. 2012)

Majtas: Hysen Gërvalla, vëllai i madh i heronjëve Jusuf e Bardhosh Gërvalla, Gani Azemi  dhe Xhafer Leci-Koshare,23.08.1999 

Në foto bashkëshortët, Gani e Mejreme Azemi

Çifti Gani dhe Mejreme Azemi, janë gazetarë e publicistë profesionalistë, në gjuhë shqipe dhe frenge, në mediet belge dhe shqiptare. Gjithashtu, ishin veprimtarë të shquar të çështjes tonë kombëtare. Çifti i harmonishëm e plotësonin njëri-tjetrin.
Dy librat e Gani Azemit :
1.-“Stina e zgjuar” 1982 shtypshkronja , “Viktor Hugo” Bruksel
Citate:
F.41 “Zgjohu nënë të thërrasin varret e Kosovës
Se kurrë nuk janë ngroh me rreze të lirisë…”

F.125.- “ Çka më duhet e gjora kokë,
Kur nuk jam zot në timen tokë…”
2.- “Letra për fqinjin tim serb” Nga Teuta Shkupi, përkthyer në frengjisht “Lettre à mon voisin serbe”

Me Gani Azemin jemi njohur  në fillim-vitet 1980-ta.
Po përmendi 3 raste nga kujtimet e mia: Me rastin e atentatit – vrasjes nga UDB-ja jugosllave të veprimtarit  Enver Hadri, më 25.02.1990, me shumë shokë nga Esslingeni i Gjermanisë, udhëtuam me autobus, të cilin e ngiste veprimtari Nami Ramadani, për të marrë pjesë në varrimin e tij.
Organizatorë kryesorë në varrimin e heroit Enver Hadri ishin: Gani Azemi, Ramadan Gashi, Reshat Sahitaj e tjerë. Pjesëmarrës ishte edhe kryetari i “Besëlidhjes Shqiptare”, Emin Fazlija, alias Emil Kastrioti, Ibrahim Kelmendi nga LPK. Xhafer Shatri, gjithashtu bashkëpuntor i Enver Hadrit, në pamundësi të pjesëmarrjes për shkak të refuzimit të vizës, kishte përgatitur një fjalë, e cila u lexua në momentin e varrimit.
Nga Amerika  kishte ardhur edhe Joseph DioGuardi, kryetar i Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane, i shoqëruar nga veprimtarët shqiptarë në Amerikë, Xhim Xhema, Rexhë Xhakli, Shaqir Gashi – Belushi dhe shokë e bashkëveprimtarë tjerë të tij. Edhe pse të gjithë ndjenim dhimbje të mëdha, për vrasjen e Enver  Hadrit, duke  dëgjuar fjalimet e zjarrëta të organizatorëve atdhetarë, patriotë dhe intelektualë  të çështjes tonë  madhore, ata na lehtësonin dhimbjet dhe na jipnin forcë e shpresë, për të vazhduar aktivitete për bërjen e Shqipërisë Etnike, punë kjo hiq e lehtë, por hsitoria është si lumi, i cili nganjëherë del nga shtrati, por përsëri i kthehet shtratit.
Në Konferencën e Dytë të Degëve të LDK-së për Evropën Perëndimore, SHBA, Kanada dhe Australi me 16-17 janar 1999 në  Novotel Stuttgart, të cilën e drejtonte Hafiz Gagica, kryetar i Degës së LDK-së në Gjermani dhe Kolegjiumit të Degëve në Diasporë, ku merrnin pjesë Prof. Fatmir Sejdiu, Isa Mustafa ministër i Financave, Fatmir Rexhepi, Sali Çekaj dhe nga Amerika Marjan Cubi, Ramazan Bekteshi e Agim Hadri nga Kanada, të cilët unë i prita në Aeroportin e Stuttgart-it, ku me veturën time i solla në sallën e tubimit. Gani Azemi m`u afrua dhe me përgëzoi për shkrimet e mia që po bëja tek gazeta “Bota Sot”, duke më thënë : “ Mos mendo se nuk ka më të mençur se ti, por po u mungon guximi”. Unë u përgjigja:  Ka shumë më të mençur dhe më  trima se unë, por janë më të kujdesshëm se unë, për shkak të situatës së acaruar…
U qeshëm dhe u përqafuam.
Më 23 gusht 1999, për rivarrimin e dëshmorëve nga Gjilani, udhëtuam për Koshare me Sinan Gagicën (babai i Hafiz Gagicës) etj. Atje folën Kolonel Rrustem Berisha, Ramush Haradinaj etj.
Aty takova Xhemail Mustafën, këshilltarë i presidentit Dr. I. Rugova, së bashku me Halit Muharremin, ministër i Drejtësisë në qeverinë në ekzil të Bujar Bukoshit. Në pyetjen time, pak me humor, a jeni hiq burra të fortë? Ata u përgjigjën: “Kur nuk ka më të fortë se ne, jemi të fortë, kur ka më të fortë, u themi vazhdone rrugën. ”Në Koshare, pas një bisede që patëm me Gani Azemin  dhe Hysen Gërvallën, Ganiu më tha :” Sot të kesh kujdes çka po flet, sepse këtu ka gjithçka, situata është e rëndë, shumë shpejt  mund të vijë te ndonjë konflikt i papritur.”
E bëmë një foto, pa menduar se Ganiu do ikën në amshim në moshë të re. Do e ruaj si kujtim për gjithë jetën.
Gani Azemi, ka udhëhequr në Bruksel, së bashku me Ramadan Gashin (Ganiu Drejtues e Ramadani Sekretar), Zyrën e Republikës së  Kosovës për Beneluks  dhe Unionin Europian (1995-2000), gjithmonë duke qenë ndër bashkëpuntorët më të afërt të Presidentit Dr. I. Rugova.

Gani Azemi, si  veprimtar me përvojë të madhe edhe në fushën e diplomacisë, i shoqëruar edhe nga miku e bashkëveprimtari tij, Ismail Bytyqi, fillimi i bombardimeve nga NATO kundër Serbisë pushtuese dhe vrastare, në  vitin 1999, i gjen në bazën ajrore të NATO-s, në Aviano të Italisë, nga ku  informoi shtypin ndërkombëtar në Aviano, për situatën në Kosovë.
Gani Azemi, tri vitet e fundit para vdekjes së tij, punoi këshilltar në Ambasadën e Kosovës në Bruksel.
Gani Azemi së bashku me Enver Hadrin e të tjerë, ishin në ballë të disa nismave, si bashkëthemelues të Komitetit për Mbrojtjen e të Drejtave të Njeriut…
Ndërsa Enver Hadri, tani hero i Kosovës, është shqiptari i parë, i cili ka hapur dyert e Parlamentit Evropian, duke prezantuar terorinë e Serbosllavisë pushtuese ndaj kërkesave legjitime të shqiptarëve në Kosovë dhe ish-Jugosllavi, të cilët vetëm pse kërkonin barazi kombëtare, vriteshin, burgoseshin dhe maltretoheshin në mënyrë shtazarake. Ndërsa Gani Azemi, Reshat Sahitaj, Ramadan Gshi, Ismail Bytyqi, e tjerë, pas vrasjes së Enver Hadrit, gjatë demonstratave të viteve 1990-ta, kanë arritur të mbajnë lidhje të mira, në përkrahje të lirisë për Kosovën nga Parlamenti Evropian.
Në Bruksel kishte 3 klube: “Bashkimi”, klub jugoslav thmeluar, në vitet ’70-ta; “Idriz Seferi”, themeluar në vitet ‘80-ta; “Anton Çetta” në fillim vitet ‘90-ta të mijëvjeçarit të shkuar.
Brukseli kishte një brigadë të veprimtarëve atdhetarë shqiptarë, e cila mbante lidhje të ngushta me veprimtarët e çështjes tonë kombëtare në SHBA, të gjithë të ndjekur dhe të denigruar politikisht, nga të gjitha trojet e Shqipnisë Etnike, ashtu sikur edhe  paraardhësit e tyre.
Shokët bashkëveprimtarë të Gani  Azemit në Bruksel ishin shumë: Enver Hadri (2 prill 1940 – 25.02.1990), i vrarë nga UDB-ja në  Bruksel, më 25 shkurt 1990, Ramadan Gashi, Vehbi Ibrahimi (23 maj 1938 -10 tetor 1981), i vrarë nga UDB-ja në Bruksel, 10 tetor 1981. (Vehbiu në atë kohë ka qenë sekretar i “Besëlidhjes Kombëtare Demokratike Shqiptare, më seli  në Donzdorf të Gjermanisë, të cilën e drejtonte kryetari i saj Emin Fazlija, alias Emil Kastrioti, tash i ndjerë. Vehbi Ibrahimin e kam njohur personalisht në vitin 1970, në Kufstein të Austrisë). Reshat Sahitaj dhe bashkëshortja e tij Behare Rexhepi, Ismail Bytyqi, Ramiz Zekolli, tani i ndjerë, Riza Kadrijaj-Budakova, tani i ndjerë, Agim Demaj, Agim Radoniqi, i ndjerë, Musa Hoti (11.07.1946 – 16.01.2004), i vrarë, gjegjësisht, i mbytur në Bruksel, më 16 janar 2004.
Kur flas për Gani Azemin,nuk mund mos ti them pak fjalë për bashkëveprimtarin e Tij më të afërm, Ramadan Gashin, ai rrjedh nga një familje nacionaliste, e cila brez pas brezi ka zhvilluar luftime kundër Serbisë dhe Jugosllavisë së vjetër në kuadër të çetave të Azem Bejtë Galicës dhe në Brigadat e Shaban Polluzhës, kundër çetnikëve të Drazha Mihajlloviqit.
Pas ndjekjeve nga autoritetet e ish-Jugosllavisë, për shkak të angazhimeve për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës, ai vendoset në Bruksel në vitin 1974, ku iu bashkua Enver Hadrit, të cilin e njihte që në Kosovë, si bashkëvendas që ishin të lindur në Pejë ! Ata bashkëvepruan në kuadër të Rezistencës Kombëtare të Shqiptarëve të Kosovës, deri në vrasjen e Enverit.
Pas organizimit të Lidhjes Demokratike të Kosovës, Ramadan Gashi ishte Sekretar i Degës së LDK-së për Beneluks për disa mandate, dhe më vonë Sekretar i Zyrës së Republikës së Kosovës për Beneluks dhe Unionin Europian
Pas shpalljes së pavarësisë, Ramadan Gashi emërohet Konsull pranë Ambasadës së Republikës së Kosovës në Bruksel (2009 – 2013), pastaj këthehet në MPJ në Prishtinë, ku ishte Zyrtarë i Lartë për Afrikën.
Më datë 23 nëntor 2016, Ramadan Gashi emërohet Ambasador i Jashtëzakonshëm në Senegal, prej nga ai mbulonte Guinea Bissaun, Gambinë, Çadin dhe 13 shtete tjera të Afrikës.
Ai jeton në Pejë dhe Bruksel. Është i martuar Me Ganimete Gashin dhe kanë dy vajza e dy djem.
Plaku i maleve, Hysen Xhelili – Kalishta nga Gostivari, të cilin e kam takuar dy herë, në demonstratën e 30 majit 1981 në  Gjenevë, bashkë me HysenTërpezën dhe në  demonstratën e Strasburg-ut, në Francë, më 1983, ku me këtë rast e kam pyetur: Si e kaloni në Bruksel me vëllazërit nga Shqipëria, të cilët sikur ju me Xhemë Hasa i Simnicës të Gostivarit, që keni luftuar për bërjen e Shqipërisë Etnike, edhe ata janë djathtistë. Hyseni: “ Disa nga ata mendojnë se ne shqiptarët e mbetun në Jugosllavi, jemi aq të pasun, sa edhe magarit i japim sheqer me hangër!”

Në Bruksel kishte shumë emigrantë, veprimtarë nga Shqipëria, të  strehuar politik, pas mbarimit të LDB-re, të cilët drejtonin disa organizata djathtiste, por edhe parti, si Balli Kombëtar dhe Legalistët e Mbretit Ahmet Zogu, Kolonel Muharrem Bajraktarin, Dr. med. Idriz Basha, Naim Basha  e shumë të tjerë.
E djathta shqiptare luftohej brenda dhe jashtë vendit të trojeve të Shqipërisë Etnike, nga dy shtete  komuniste, Jugosllavia dhe Shqipëria.
U pa se komunistët shqiptarë dekoronin me medalje komunistët serbë. Edhe sot figuron në arkivat e Shqipërisë emri i kriminelit serb Aleksandër Rankoviç, ndërsa atdhetarët shpalleshin tradhëtarë si: Rexhep Mitrovica, Xhafer Deva, Shaban Polluzha e shumë të tjerë.
Pas çlirimit të Kosovës, Ganiu për herë të parë kthehet në Kosovë pas 21 vite në mërgim, në fund qershorit 1999, bashkë me mikun e tij, potikanin belg, Bart Staes, deputet në Parlamentin Europian. Në Aeroportin e Shkupit i kanë pritur, dajtë e Ganiut me miq e shokë, mbi 30 persona
Deputetin, për shkaqe sigurie, nuk kanë guxuar me e vendosë në hotel, por kanë fjetur në banesë të vëllait, Ramushit dhe gjatë qendrimit në Kosovë, kanë vizituar Kosharën dhe disa vende tjera në Kosovë.
Disa të dhëna, të cilat i kam mësuar gjatë një bisede nga vëllai i Gani Azemit, Sabri Azemi.
Të parët e familjes së Gani Azemit, ishin nga Sanxhaku i Nishit, fshati  Bellolin-e Krushumlisë. Kur ka ndodhur lufta serbo-osmane-turke dhe dëbimi masiv i shqiptarëve, 1877-1878-1879, janë vendosur në fshatin Babush i Muhaxherëve, afër Gadimes-së Ferizajit, ku është lindur Ganiu dhe paraardhësit e tij.
Prindërit: Jakup dhe Zejnepe Azemi, kishin 4 fëmijë, vajzën Hagjere, djemtë : Ramushi, Ganiu dhe  Sabriu, vetëm Sabriu ende jeton. Krejt familja e Ganiut në Prishtinë janë vendosur në vitin 1972, ku edhe sot jetojnë, përveç gruas së Ganiut, zonjës Mejreme Azemi dhe dy djemtë e tyre tanimë të rritur, të cilët jetojnë në Bruksel të Belgjikës.
Gani Azemi, në moshën 17 vjeçe merr pjesë  në demonstratat e vitit 1968 në Kosovë dhe, në demonstratat e vitit 1981 në Perëndim, ndërsa në demonstratat e mëdha të viteteve 1990-ta ka qenë njeri nga organizatorët kryesorë në Belgjikë…
Ganiu pasi mbaron Shkollën e mesme Normale në Ferizaj, në vitin 1973/74, regjistron  Fakultetin Gazetari/diplomaci, gjenerata e parë në këtë drejtim. Ganiu si student, me një grup, bashkë me Prof.Ukshin Hotin, kanë udhëtuar në Amerikë. Ganiu, në momentin e kthimit, është nda nga grupi dhe e ka vazhdu edhe tre muaj.
Me t`u kthyer nga Amerika, e kanë marrë në sherbimin Ushtarak në Prilep të Maqedonisë.
Nga Prishtina pas një muaj i ka shkuar dosja e përgaditur për qendrimin e tij në Amerikë dhe kanë filluar maltretimet. Prof. Ukshin Hoti, nëpërmjet lidhjeve të veta, ka marrë vesh se Ganiu i ka punët keq dhe e ka porositur shokun e tij, Aziz Purelku nga Kërçova, që ta vizitojë Ganiun. Dhe, e udhëzon të arratiset, sepse i gjallë nuk shpëton, se për çdo natë e kanë marrë në pyetje, për vizitën në Amerikë dhe Belgjikë, të cilin shtet e ka vizituar para se me shkuar në Amerikë. Ganiu ka vendosë të arratiset. Ka qenë ditë e enjte kur është ankuar se ka dhimbje lukthi. Mjeku në kazermë ka sugjeruar se duhet të dërgohet në spitalin e Shkupit. Të enjten e kanë transferuar, të premtën e kanë vizituar dhe kanë përgaditë t´i bëhen të gjitha analizat dhe rentgenat. Por nuk kanë arritur t`i kryejnë ditën e premte dhe ka mbetur me vazhduar ditën e hënë. Me përfundimin e orarit, mjekët kanë shkuar në shtëpi. Ndërkohë, Ganiu i hypë autobusit dhe arrinë në Prishtinë.
Pastaj, Ganiu ka udhtuar me autobus nga Prishtina në Bullgari dhe ka mbërri në Turqi. E ka zgjedhur si destinacion, për arsye se shumë shpejt e kalon kufirin jugosllav, ngaqë vija tjetër ka qenë shumë e gjatë dhe jo e sigurtë për Perëndim. Tri javë ka ndejtë në Turqi, për ta vazhduar rrugën drejt Perëndimit, duke fluturuar me avion në Romë të Italisë. Me mjete materiale e ka ndihmuar një shqiptar nga Peja, emri i të cilit nuk më kujtohet, ai kishte  emigruar në vitet 1950-ta, i cili ia ka dhënë djalin e vet për ta shoqëruar Ganiun drejt Perëndimit. Në atë kohë shumë shqiptarë nga Tuqia kanë migruar në Perëndim. Menjëherë nga Roma, me tren, kanë udhëtuar për Austri (Vjenë).  Pas 3 ditë qendrimi, kanë mbetur pa mjete materiale.
“Unë, thotë Sabriu, atëherë punoja në Gjermani, më erdhi një telegram nga Ganiu, ku shkruante se është arratisur nga ushtria jugosllave. Në mbrëmje, ora 19.00 jam nisur për Vjenë. Në mengjes, ora 8.00, kam mbërri në Vjenë. Ganiu, bashkë me shoqëruesin e vet ishin vendosur në Hotelin “Kongres”, përballë stacionit hekurudhor të Vjenës. Ende kishin qenë duke fjetur, ua nxora gjumin. Nuk ishim pa një kohë të gjatë. U çmallëm për disa minuta. Pas ngrënies së mëngjesit, unë kam udhëtuar për Maribor të Sllovenisë, ku kam pasur para të kursyera në Bankën e Lublanës, për  rrugëtimin e Ganiut. Të  nesërmen jam kthyer në Vjenë, kemi paguar fjetjen dhe ushqimin për pesë ditë. Kemi marrë biletat e trenit për Mynih, kemi shetitur tërë ditën, në mbremje unë kam udhëtua për Dresden, mdërsa ata për Belgjikë. Me mbërritjen në Bruksel, ka vazhduar për Namur, aty e kemi pasur një vendas, Qamil Hashani. Dhe, pas një pushimi, Ganiu është lajmëruar te organet belge, se është  arratisur nga shërbimi ushtarak jugosllav. Organet kompetente e kanë marrë nën mbrojte. Unë e kam vizituar Ganiun në fund të muajit dhjetor 1979, në qytetin Namur. Pas një kohe është transferuar në Bruksel”.
Arratisja e Ganiut ka ndodhur diku më 15 qershor 1978, nga Shtipi i Maqedonisë, në Belgjikë ka arritur diku në fund të tetorit 1978.
Wendlingen,25.05.2023

Doli nga shtypi libri – romani i titulluar ”VDEKSHMËRIA E PAFAJSHME”, autore Elhame Gjyrevci.

Botues: Shoqata e Shkrimtareve dhe Artistëve Shqiptarë ”Papa Klementi XI Albani”, Suedi (SHSHASHS)

U shtyp në shtypshkronjën PrintingPress në Prishtinë, 18.05.2023

-Perveç mediave, portaleve, gazetareve, edhe ambasadoret ne librin e pagave te Edi Rames?-

-Kjo leter iu drejtohet, kryesisht, autoriteteve te politikes italiane-
………………..

Qe Shqiperia ndodhet ne piken më të ulet te moralitetit politik per kete nuk dyshon më askush, madje as drejtues te larte europiane qe e duan Shqiperine te (mos)futet ne familjen e tyre te madhe.

Prandaj edhe tehu i ketij shkrimi iu drejtohet pikerisht atyre, qe kane ne dore fatet e ketij vendi,me shpresen qe t’i zgjoje, duke sherbyer, njekohesisht, edhe si nje paralajmerim i drejtperdrejte per indiferencen e tyre, te (pa)qellimshme.

Sepse nqs kjo “indiference” do te vazhdoje edhe per pak kohe, kam bindjen se, jo vetem rajoni, por edhe vete Europa do te kercenohet nga destabiliteti dhe pasiguria..

Në, pothuajse, te gjitha raportet vjetore euroatllantike Shqiperia paraqitet si nje vend me pasiguri te larte, nje vend ku komandojne bandat kriminale te cilat kane kapur shtetin, ku skandalet e droges e te korrupsionit te larte jane te perditshem dhe askush nuk denohet, ku te akuzuarit mbyllen ne nje porte dhe dalin nga porta tjeter, sepse drejtesia shqiptare eshte lehtesisht e korruptueshme, nje vend ku s’ka opozite sepse qeveria dhe opozita “bashkeqeverisin” ne vjedhje dhe afera korruptive, ku mediat kryesore, qe duhej te ishin opozita e e vertete në jeten e atij vendi, jane kthyer ne paterica te deformuara qe e perligjin (bashke)”qeverisjen”, se jane te kapura nga strukturat kriminale te shtetit dhe bejne lojen e tyre duke e mbajtur gjendjen te tensionuar..

Ne keto kushte, të pashprese se ne ate vend do te vendoset ligji, si I vetmi perandor ne nje shoqeri demokratike, shqiptaret, te lodhur e te raskapitur nga protestat per llogari te njeres apo tjetres “pale”, gjejne si te vetmen “zgjidhje” largimin nga Shqiperia. Dhe shifrat tashme jane te frikshme: mbi 50 perqind e shqiptareve jetojne jashte, Shqiperia se shpejti do te kthehet ne nje “shkretetire” me mijera apartamente, te ndertuara me pastrim parash,por te mbetur bosh,pasi rinia largohet cdo dite nga Atdheu..

Por ajo që eshte me e rrezikshme, per demokracine, eshte shit-blerja e votes dhe mban ne pushtet ate force politike qe paguan me shume para..

Po atehere pse kjo situate allarmante, shikohet me indiference nga institucionet europiane, te akredituara ne Shqiperi?

Tani une do te futem ne thelbin te problemit: KUSH E MBAN KRYEMINISTER, EDI RAMEN, KUJT I INTERESON BOSHATISJA E SHQIPERISE, KUSH KERKON T’I PERJASHTOJE EMIGRANTET NGA JETA POLITIKE E VENDIT, QE JANE GJYSMA E SHQIPERISE DHE, ME TE ARDHURAT E TYRE, E MBAJNE GJALLE ATE POPULL…?

Keto pyetje, te cilave askush nuk iu pergjigjet, i kane bere shqiptaret, jo te flasin, por te ulerijne kudo, neper rrjete sociale, ne rruge, ne takime e gjetke, por askush nuk i degjon. Vecse nje indiference e tille, do te mund te kete pasoja te renda aq sa, ne koshiencen e shqiptareve, po perpunohet ideja e akteve terroriste, me objekt nivele te larta te politkes europiane dhe me gjere, me te vtmin qellim qe zeri i tyre te degjohet.. Urojme te mos ndodhin “akte” te tilla, por shenjat jane te frikshme. Nje mesazh paralajmerues u dha ne naten e 27 marsit, kur nje grup “terroristesh” qelluan me arme televizionin qendror shqiptar TOP CHANEL, qe njihet si mbeshtetese e qeverise..

Sepse dihet nga te gjithe se mediat, gazetaret dhe portalet kryesore ne Shqiperi, jane kapur dhe kontrollohen nga shteti. Prandaj shqiptaret, si te vetmen shprese, kane organizmat dhe partneret tane kryesore nderkombetare, te akredituar ne Tirane..

Por, per fat te keq, as prej tyre nuk po degjohen.

Me cilesine e udheheqesit te LIDHJES DEMOKRATIKE SHQIPTARE(LDSH), si e vetmja Levizje Politike e Shqiptareve, e krijuar jashte Shqiperise(ne Itali) dhe qe perfaqeson mendimin e emigranteve shqiptare, qe jane, sic thashe me lart, gjysma e Shqiperise dhe pjese me e emancipuar dhe demokratike e saj, tri here e kam takuar Ambasadorin italian, zotin Fabrizio Bucci, te cilit i kam treguar se e vetmja menyre per ta nxjerre vendin nga kriza e thelle e besimit, ku ndodhet, eshte te largohet kjo élite politike 33 vjecare, qe e ka kthyer korrupsionin dhe kriminalitetin ne kostum kombetar dhe t’i hapet rruga nje klase te re politike dhe, per kete, i kam paraqitur nje projekt konkret dhe me nje program te detajuar.

Sepse NDRYSHIMIN NE ATE VEND mund ta bejne vetem emigrantet shqiptare, qe jetojne ne Perendim dhe kane kulture peredimore, qe e dine se c’eshte shteti dhe ligji dhe mund t’i rikthejne popullit besimin dhe sigurine qe te mos e boshatisin më ate vend. Ne lidhje me kete, me cilesine e mesiperme, kam depozituar ne segretarine e Kuvendit te Shqiperise, me 3 tetor te vitit qe shkoi, kerkesen per t’u degjuar ne Kuvend si emigrant dhe me propozimin tone konkret(si LDSH)per ta nxjerre vendin nga kriza. Por, ashtu sic pritej, ata jo vetem nuk e pranuan kerkesen tone, por as pergjigje nuk na kthyen. Ne keto kushte, si shtetas dhe residente italiane, i kerkuam ndermjetesimin ambasadorit tone(italian) ne Tirane, zotit Fabrizio Bucci, per kete te drejte kushtetetuese (e drejta e shprehjes eshte neni numër Nje i demokracise) i cili, per hir te se vertetes, me priti tri here dhe me shume miresjellje, por nuk beri asgje, ose(ndoshta), nuk mundi vertete te beje asgje, duke me dhene nje pergjigje, ne emer te segretarise se Kuvendit, sa fyese aq edhe banale, te cilen e kam ruajtur te memorizuar ne celularin tim.

Pikerisht ketu jemi ne thelbin e ketij shkrimi: ne te gjitha nivelet e popullit shqiptar qarkullojne zëra se Edi Rama, i njohur edhe boterisht si mjeshter i korrupsionit(emri i tij eshte permendur 14 here ne dosjen e akuzes te Drejtesise amerikane ndaj ish-kryeagjentit te FBI-se, se New Yorkut, McGonigal), paguan gjithandej figura dhe personalitete te huaja, ME TE VETMIN QELLIM: TE QENDROJE NE PUSHTET.. Une nuk dua ta besoj kete ne rastin e Ambasadorit Bucci, sepse per kete nuk kam prova, por faktet jane kokeforte, thoshte nje filozof I njohur gjerman: ai nuk beri asgje per te realizuar kerkesen tone..

Nuk eshte rastesi qe kjo levizje politike e emigranteve ka lindur ne Itali. Kjo spiegohet me faktin se Italia konsiderohet partneri kryesor strategjiki Shqiperise per shume aresye, te cilat nuk eshte vendi per t’i permendur, por edhe per pasojat e ketij “dezertimi” te shqiptareve, pasi dihet se “streha” e pare e shqiptareve “dezertore” eshte pikerisht Italia. A nuk iu ben pershtypje ketyre zoterinjve qe drejtojne politiken italiane qe ne vendin e tyre po rritet perdite numri i klandestineve shqiptare? E pra, ne lidhje me kete ceshtje, si LDSH, i kemi kerkuar te nderhyje Kryetarit te LEGES, Matteo Salvini, i njohur per luften e drejte qe ka bere LEGA, kunder klandenstinitetit, te cilin e kam takuar edhe personalisht dy here. Por asgje s’ka bere, madje as pergjigje s’na ka kthyer, vecse nga te tjere me vijne pergjigje te tilla se “mos u lodh kot, se ai (Salvini) eshte “miku” i Edi Rames. Te njejten kerkese ia kemi bere edhe zv.Ministrit te Jashtem Edmondo Cirielli, por asnje pergjigje..

Ndoshta eshte rasti te permend se mungesa e pergjigjes, per mentalitetin e kultures shqiptare, eshte fyerje e rende..

Ne mbyllje te kesaj Letre te sinqerte, si qytetar shqiptar qe e dua vendin tim te origjines, ku kam rrenjet, per edhe si qytetar italian qe jetoj ne kete vend prej mbi 20 vjetesh, i drejtohem autoriteteve te politikes se vendit ku jetoj : A DO TA DEGJONI ZERIN E SHQIPTAREVE, APO DO T’I DETYRONI ATA TE KTHEHEN NE TERRORISTE?

PER LDSH,
Ismet Mehmeti
Kryetar
Ravenna, il 11.05.2023

Shqiptarët që kandidojnë në zgjedhjet greke

Emigrantët shqiptarë në Greqi

ARTISTË ARBËRESHË NË QYTETIN E GJAKOVËS

“Të huajt e m…, kthehuni në Shqipëri me gomone!”. Kjo ka qenë deklarata diskriminuese që një i moshuar italian përdorte kundrejt fqinjëve të tij shqiptarë për vite me radhë.

Mediat italiane raportojnë se 72-vjeçari siç duket nuk është mjaftuar me kaq, por kryente veprime frikësuese, si ato të kavanozave plot me fekale apo një mi i ngordhur i vendosur në trotuar. Për plot 14 vite i moshuari kishte persekutuar fqinjët e tij në Baricella, në provinca e Bolonjës.

Karabinerët ndaluan italianin, nën akuzën e përndjekjes ndaj një familjeje të huajsh, burri shqiptar, dhe gruas rumune, si dhe djalin e tyre 8-vjeçar. Ishte gruaja ajo që kërkoi ndihmë nga karabinierët shkurtin e kaluar, kur u paraqit në kazermë për shkak se qëndrimi i të moshuarit kundrejt tyre ishte përkeqësuar me kalimin e kohës. Bashkëshortja e shqiptarit kishte raportuar në polici dhe një rast të ndodhur në 2020-ën, kur i moshuari i kishte kërcënuar duke i drejtuar një kaçavidë. Tashmë italiani duhet të ruajë distancë prej 500 metrash me familjen e shqiptarit, ndërsa është në mbikëqyrje policore.bw

Mira Murati, inxhinierja 34-vjeçare, ka lindur në Shqipëri dhe është Shefe e Teknologjisë të US OpenIA.

Mira Murati, gruaja që drejton zhvillimin e teknologjisë që po ndryshon botën, ka dhënë një intervistë për mediat italiane. “Prindërit e mi jetojnë në Itali dhe gjuhën italiane e kam mësuar në TV, si gjithë shqiptarët”. Me pak fjalë, Shefi i Teknologjisë i OpeniIA, kompania që krijoi inteligjencën artificiale ChatGpt, e dinte tashmë fjalën “Garant”. Edhe përpara se autoriteti ynë i privatësisë ta ndalonte kompaninë të prekte të dhënat e italianëve, duke e bllokuar atë. “Ishte një surprizë, ata nuk na kishin kontaktuar më parë”, tha inxhinierja 34-vjeçare përmes lidhjes nga San Francisko në samitin OpenIA. “Ne respektojmë ligjet evropiane për të dhënat personale, por jemi të hapur për dialog me Garantuesin dhe shpresojmë që së shpejti të rikthejmë shërbimin në Itali. Nga sa lexova, opinioni publik është me ne”.

Garantuesi kundërshton që ju nuk i informoni përdoruesit për mbledhjen e të dhënave të tyre dhe se nuk keni bazë ligjore për t’i ushqyer ata me algoritmet. Si përgjigjet ai?

“Ne besojmë se shërbimet tona janë në përputhje me GDPR dhe ne punojmë në mënyrë aktive për të reduktuar të dhënat personale në trajnimin ChatGpt. Është e rëndësishme që këto sisteme të mësojnë konceptet që ne njohim, si teksti ose videot, por jo domosdoshmërisht informacione për individët privatë. Janë gjithashtu në përputhje me transparencën: ne i njoftojmë përdoruesit se si përpunohen të dhënat e tyre dhe ne ofrojmë politikën e privatësisë”.

ChatGpt në përgjigjet e tij jep informacion të gabuar, konteston Garantuesin.

“Është një teknologji e re dhe në zhvillim, ne punojmë çdo ditë për ta bërë atë më të sigurt dhe më të saktë. Modelet e mëdha gjuhësore (modele të mëdha gjuhësore, ed) janë zhvilluar për të parashikuar fjalën tjetër më të mundshme, dhe në disa raste mund të mos jetë më e saktë, por qëllimi është pikërisht të marrim reagime nga përdoruesit, të kuptojmë pasaktësitë për të rritur saktësinë. Ne përpiqemi të jemi sa më transparentë edhe për këtë: në ndërfaqen ChatGpt ka një mesazh që i bën të qarta kufijtë dhe kur ne lançuam Gpt-4 (versioni i fundit, ed) tre javë më parë, ne i bëjmë të ditur të gjithëve se cilat janë rreziqet dhe potenciali që duhet t’i studiojmë më në thellësi”.

Më 20 mars, pati një shkelje në sistemet tuaja që ekspozoi të dhënat personale të përdoruesve dhe madje edhe një pjesë të numrave të kartave të tyre të kreditit. A ishin italianët të përfshirë?

“Ishte një gabim i komponentit me burim të hapur dhe kur u morëm vesh, çaktivizuam menjëherë ChatGpt për të rregulluar problemin. Gabimi gjithashtu bëri që informacioni i pagesës së 1% të pajtimtarëve ChatGpt të ekspozohej Plus (shërbimi me pagesë, ed) ishte aktiv gjatë një harku kohor prej nëntë orësh, nuk e di nëse dhe sa në Itali. Nuk dukeshin numrat e plotë të kartës së kreditit. Tani problemi është zgjidhur dhe nuk ka asnjë rrezik në progres për të dhënat e përdoruesit”.

Cilat janë kushtet për të riaktivizuar shërbimin në Itali? A jeni të gatshëm të ndryshoni ndonjë gjë në sistemet tuaja?

“Ne po punojmë me garantuesin që të përpiqemi ta zgjidhim këtë situatë sa më shpejt që të jetë e mundur, shpresojmë të kemi lajme të mira së shpejti. Por para vendimit të tij nuk kemi pasur dialog, kështu që ishte një surprizë për ne. E përsëris: ne respektojmë evropianët rregullat, por ne jemi të hapur për të gjetur zgjidhje që adresojnë shqetësimet”.

Kujt i krijon më shumë probleme kjo ndalesë: OpenAI apo Italisë?

“Nga ajo që kam lexuar kuptoj që opinioni publik në Itali është në favor të ChatGpt. Ne nuk duam të largohemi nga Italia dhe shpresojmë të rifillojmë shërbimin së shpejti dhe se vendimi nuk do të ketë një ndikim afatgjatë”.

Autoritete të tjera, nga Irlanda në Gjermani, po vlerësojnë lëvizje të ngjashme. A keni frikë nga një reagim i kundërt rregullator, në Evropë apo në pjesën tjetër të botës?

“Ne jemi në kontakt të vazhdueshëm me ligjvënësit dhe qeveritë, në Evropë dhe në mbarë botën, për të kuptuar sesi teknologjia duhet të evoluojë nga pikëpamja rregullatore. Nuk mund të them se çfarë do të ndodhë në vendet e tjera, por shpresoj që nëse disa qeveri kanë shqetësime ata do të jenë të hapur për dialog në vend që të na mbyllin”.

Një letër e nënshkruar nga shumë intelektualë autoritativë dhe sipërmarrës të teknologjisë, përfshirë Elon Musk, ju kërkon të ndaloni trajnimin e inteligjencës artificiale për të paktën gjashtë muaj, nga frika se teknologjia do të dalë jashtë kontrollit të vetë krijuesve. A do të ndalosh?

“Ne ndajmë shumë prej frikës në letër, duke diskutuar premtimet dhe rreziqet e inteligjencës artificiale me grupe dhe organe të ndryshme qeveritare për vite me radhë. Edhe ne jemi të shqetësuar për rrezikun e një përshpejtimi të teknologjisë. Por ka dy gjëra për të. E para është që pasi mbaruam trajnimin e ChatGpt4, shpenzuam më shumë se gjashtë muaj për ta siguruar atë përpara se ta publikonim. E dyta është se tani nuk po trajnojmë Gpt 5, ndryshe nga sa thuhet në letër, dhe nuk e kemi bërë. Planifikojmë ta servirim atë në gjashtë muajt e ardhshëm”.

Shumë kanë frikë se ChatGpt do të ketë ndikime që mund të kërcënojnë stabilitetin e demokracive tona, për shembull duke eliminuar miliona vende pune. Si e trajtoni atë?

“Inteligjenca artificiale do të transformojë strukturën e realitetit tonë dhe të shoqërisë sonë. Sot përdoret kryesisht si një mbështetje, si një asistent që përmirëson punën e dikujt. Por si teknologjitë e tjera të përgjithshme pres që të ndryshojë natyrën e disa punëve: ndoshta jo do të krijojë të reja, të cilat nuk i imagjinojmë dot, të tjerat do të ndryshojnë. Nuk mendoj se është e mundur që një kompani e vetme ta zgjidhë problemin, por ne e marrim seriozisht dhe bëjmë kërkime për të studiuar ndërhyrjet e mundshme”.

Një tjetër rrezik i madh është se AI i jep çdokujt aftësinë për të prodhuar sasi të mëdha të përmbajtjes false, e cila mund të bëhet dezinformim në internet.

“Është një nga rreziqet, prandaj është e rëndësishme të merrni shoqërinë me vete që në fillim të procesit dhe të mos i zhvilloni këto sisteme në laborator, në vakum, dhe më pas një ditë t’i lëshoni ato. Është e rëndësishme të mos tronditni shoqërinë me ndryshime të mëdha të aftësive, por merrni njerëzit me vete gjatë rrugës: mblidhni komente, përsëritni dhe ndryshoni gjatë rrugës, zgjeroni aksesin ndërsa fitoni më shumë siguri për përdorimet e sigurta. Kjo është strategjia që ne ndjekim: zhvillim i vazhdueshëm dhe përsëritës”.

Rrallëherë kemi qenë në gjendje të kontrollojmë zhvillimin e një teknologjie: dëshira për mjete më të fuqishme ose interesa ekonomike janë shumë të forta. A duhet t’u lihen vendimet kompanive private?

“Jo, është me të vërtetë e rëndësishme që qeveritë dhe shoqëria në tërësi të jenë pjesë e bisedës dhe vendimeve. Teknologjia është një mjet, ne mund ta përdorim atë mirë apo keq. Kjo nuk është ndryshe, ajo sjell mundësinë e diçkaje të madhe dhe të mrekullueshme dhe gjithashtu rreziqe të mëdha. Kjo është arsyeja pse është kaq e rëndësishme të jemi të qëndrueshëm në mënyrën se si e prezantojmë atë në botë. Por zgjidhja nuk është të ndaloni inovacionin: është ta kuptoni atë, të jeni në gjendje të parashikoni aftësitë e tij dhe të jeni përgjegjës për zhvillimin e tij”.

Gazeta Shqiptare

RAPORTI GREQI