Kryeministri i Kosovës Albin Kurti, tha të mërkurën se nuk do t’i largojë kryetart e komunave veriore nga zyrat e tyre, me gjithë kërkesat e diplomacisë perëndimore dhe protestat e grupeve serbe në veri, që u përshkuan me akte dhune ndaj forcave paqeruajtëse këtë javë.

“Kësaj bande fashiste, ne nuk ia dorëzojmë Republikën tonë demokratike. Nëse duan protestë paqësore me kërkesa për zgjedhje të parakohshme, e kanë një kryeministër që gjithë jetën ka qenë aktivist politik dhe është më se i gatshëm t’i dëgjojë dhe ndoshta edhe të pajtohet me ta”, tha kryeministri Kurti.

Ai i bëri këto komente në një forum për sigurinë në Bratisllavë, ndërsa tensionet ne veri të Kosovës mbeten të larta dhe protestuesit kërkojnë largimin e kryetareve që dolën nga zgjedhjet e 23 prillit, që u bojkotuan nga serbët si dhe largimin e njësive të posaçme të policisë nga ndërtesat e komunave

Shtetet e Bashkuara dhe aleatët tjerë perëndimorë e kanë fajësuar Kosovën për përshkallëzimin e tensioneve, duke thënë se përdorimi i forcës për të futur në zyra kryetarët shqiptarë të komunave me shumicë serbe, dëmtoi përpjekjet për të normalizuar marrëdhëniet me Serbinë.

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken tha mbrëmë se “kryeministri Kurti dhe qeveria e tij duhet të marrin masa që kryetarët e zgjedhur të komunave, t’i kryejnë detyrat e tyre të kësaj faze tranzicioni, në mjedise alternative, jo në ndërtesat e komunave dhe të tërheqin forcat policore përreth tyre”.

“Kjo që po bëj është detyra ime. Ka struktura paralele në pjesën veriore të vendit tonë. Nëse tani do të urdhëroja kryetarët e komunave që t’i lënë ato zyra dhe të shkojnë në një zyrë diku tjetër, do të ishte sikur po angazhohem për të krijuar një lloj të një strukture paralele me strukturat paralele, duke kopjuar metodën e udhëheqësve të serbëve të Kosovës. Unë do t’i bashkohesha ilegalitetit të tyre. Unë nuk mund ta bëj këtë”, tha zoti Kurti.

Ai theksoi ndërkaq se në çdo ndërtesë komunale në Kosovë janë nga disa deri dhjetëra policë në kohë normale dhe pret që kështu të ndodhë edhe në komunat veriore.

“Por përderisa është kjo turmë e dhunshme jashtë ndërtesave që kërcënon me sulme, që bënë grafite me shkronjën ‘Z’ duke treguar admirim për presidentin despotik (Vladimir) Putin dhe për agresionin rus në Ukrainë, e disa prej tyre duke qenë policë në policinë e xhandarmërinë serbe, ne duhet të kemi njësitë speciale në ndërtesat komunale”, tha kryeministri Kurti.

Të martën ambasadori amerikan në Prishtinë Jeff Hovenier tha se qeveria e Kosovës nuk është bashkërenduar me Shtetet e Bashkuara për zhvillimet në veri dhe ka krijuar një krizë të panevojshme, duke dëmtuar edhe marrëdhëniet me Uashingtonin. Dëshmia e parë e kësaj tha ai, është vendimi për të për të anuluar pjesëmarrjen e Kosovës në stërvitjet “Defender Europe 2023″.

Presidenti francez Emmanuel Macron tha të mërkurën se autoritetet e Kosovës mbajnë një pjesë të përgjegjësisë për trazirat të cilat janë rritur ndjeshëm që kur kryetarët shqiptarë të komunave morën detyrën në zonën veriore me shumicë serbe të vendit.

Ai tha në një konferencë për shtyp në Bratislavë se shpreson që bashkë më kancelarin gjerman Olaf Scholz të takohet me udhëheqësit e Kosovës dhe Serbisë më vonë këtë javë, duke ju referuar takimit të Radhës së Komunitetit Politik Evropian që mbahet në Moldavi.

“Ne u kemi treguar shumë qartë autoriteteve të Kosovës se ishte gabim që të shkohej më tutje me këto zgjedhje në këtë lloj konteksti, që është pothuajse një mospjesëmarrje e plotë”, tha presidenti Macron.

Qindra serbë u mblodhën sërish të mërkurën para ndërtesave të komunave në veri, dy ditë pas përplasjeve që lanë pas vetes 30 të plagosur nga radhët e forcave paqeruajtëse të udhëhequra nga NATO-ja dhe rreth 50 serbë.

Trazirat nxitën shqetësimin për ripërtëritjen e konflikteve në rajon dhe NATO-ja vendosi shtimin e trupave në Kosovë.

Beogradi i cili kundërshton pavarësinë e Kosovës, vendosi javën e kaluar ngritjen e shkallës së gatishmërisë ushtarake dhe urdhëroi trupat të vendosen pranë kufirit me Kosovën.

Sekretari Blinken tha mbrëmë se presidenti Serb Aleksandar Vuçiç dhe qeveria e Serbisë duhet të ulin nivelin e gatishmërisë së forcave ushtarake serbe dhe t’u bëjnë thirrje banorëve serbë të Kosovës të mos kundërshtojnë KFOR-in dhe të mos kryejnë veprime të dhunshme”.

Shefi i politikës së Jashtme të Bashkimit Evropianm Josep Borrell, i cili të mërkurën u takua me kryeministrin Kurti në Bratisllavë, tha të martën se është vënë në përpjekje për të organizuar një takim të nivelit të lartë politik ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për të ulur tensionet dhe për të gjetur një zgjidhje të qëndrueshme për situatën në veri.

Kryeministri Kurti tha sot se është i gatshëm të takohet me presidentin serb për të diskutuar zbatimin e marrëveshjes së arritur në muajin mars me mbështetjen e Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Evropian për normalizimin e marrëdhënieve.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se nuk mund t’i urdhërojë kryetarët e rinj shqiptarë të komunave me shumicë serbe në veri të Kosovës, të kalojnë në zyra të tjera, jashtë objekteve komunale.

Një gjë e tillë është kërkesë e protestuesve serbë që i kundërshtojnë kryetarët shqiptarë, por edhe e komunitetit ndërkombëtar, i cili thotë se ky veprim do t’i ulte tensionet.

“Nëse tani do t’i urdhëroja kryetarët të kalonin në zyra të tjera, do t’i binte sikur po angazhohem në krijmin e strukturave paralele ndaj strukturave paralele”, tha Kurti, duke iu referuar strukturave paralele serbe që veprojnë në veri të Kosovës që nga paslufta.

“Unë nuk mund të ulem në zyrë si kryeministër dhe t’iu them kryetarëve në veri: ju nuk duhet të qëndroni në objektet e komunës. Unë e di se mund të qëndrojnë shumë më shkurt sesa që është mandati i tyre, ata janë teknikë, administrativë”, tha Kurti gjatë një adresimi nga Bratisllava, ku po merr pjesë në një forum për sigurinë.

Kjo është një përgjigje direkte e kryeministrit ndaj kërkesave që Shtetet e Bashkuara i drejtuan Qeverisë së Kosovës një ditë më parë.

Këto kërkesa, të bëra përmes ambasadorit amerikan në Kosovë, Jeffrey Hovenier janë që Qeveria: të mos insistojë që kryetarët të punojnë nga ndërtesat komunale dhe t’i tërheqë zyrtarët policorë nga tri ndërtesat e komunave në veri.

“Ne nuk e kuptojmë pse nuk mund të shfrytëzohen lokacione alternative, apo ndërtesa tjera publike, për kryerje të funksioneve të tyre”, tha Hovenier, duke kujtuar se kryetarët e komunave në fjalë janë betuar në lokacione alternative.

Kurti gjithashtu i mbrojti veprimet e Policisë së Kosovës, e cila ndihmoi instalimin e kryetarëve të rinj shqiptarë në komunat me shumicë serbe në veri të Kosovës, përkundër rezistencës së banorëve lokalë.

“Policia jonë po bën punë profesionale, janë të trajnuar, i dinë të drejtat e njeriut dhe nuk ka shkelje nga ana e Policisë sonë”, tha Kurti në një adresim nga Bratisllava.

Ai e përsëriti këtë qëndrim përkundër reagimit të ashpër të bashkësisë ndërkombëtare se instalimi me forcë i kryetarëve shqiptarë “është i papranueshëm”.

“Nëse duan protesta paqësore, me kërkesë për zgjedhje të parakohshme, ata e kanë një kryeministër që ka qenë gjithë jetën aktivist politik dhe është më shumë se i gatshëm t’i dëgjojë dhe ndoshta të pajtohet me ta”, tha po ashtu Kurti.

Kurti tha se është “i brengosur shumicën e kohës, por asnjëherë i frikësuar”.

Sipas tij, gjetja e një zgjidhjeje për situatën e krijuar i ka dy trajektore:

“E para të dalim nga kjo krizë në veri: që do të thotë sundim i ligjit, bandat ose të kthehet prapa në Serbi ose të jenë në burg në Kosovë, si dhe, të zvogëlojmë numrin e Policëve në objektet komunale dhe të normalizojmë situatën. E dyta rrugë është zbatimi i menjëhershëm dhe pa kushte i marrëveshjes bazë me të cilën jemi pajtuar me Serbinë”, tha ai.

Kryetarët e rinj shqiptarë të komunave Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq kanë dalë nga zgjedhjet e jashtëzakonshme të 23 prillit, të cilat janë bojkotuar nga komuniteti serb.

Që nga 26 maji, në veri të Kosovës janë rritur tensionet, pasi po atë ditë, krerët e rinj të Zveçanit, Leposaviqit dhe Zubin Potokut – të gjithë shqiptarë – u futën në ndërtesat komunale nën përcjelljen e Policisë së Kosovës.

Po këtë ditë, sekretari Blinken, ka thënë se vendimi i Qeverisë së Kosovës, për të hyrë me forcat në ndërtesat komunale në veri, është marrë “kundër këshillës” së Shteteve të Bashkuara dhe partnerëve evropianë, dhe “i ka përshkallëzuar tensionet pa nevojë”.

Ambasadori amerikan në Kosovë, Jeffrey Hovenier, ka thënë të martën, në një bashkëbisedim me gazetarë se, Qeveria e Kosovës nuk është koordinuar me Shtetet e Bashkuara për veprimet e ndërmarra në veri dhe, për këtë arsye, ka pësuar pasojën e parë: “stërvitjet ‘Defender Europe 2023’ kanë marrë fund, për të”.

Edhe më herët, Qeveria e Kosovës ka mbrojtur vendimin e saj për të çuar kryetarët e rinj në ndërtesat komunale, teksa për dhunën në Zveçan ka fajësuar Beogradin për “dirigjim të turmës ekstremiste”.

Më 29 maj, 30 pjesëtarë të misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR, u lënduan gjatë përleshjeve me protestuesit serbë në Zveçan.

Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës (ASHAK) ka shprehur brengë për situatën e krijuar në veri të vendit duke thënë se ajo është rezultat i “politikave pro-ruse që ndjek mbështetësi dhe frymëzuesi i bandave kriminale, Beogradi zyrtar dhe presidenti [Aleksandar] Vuçiq”.

Përmes një komunikate të lëshuar për media, ASHAK ka thënë se Serbia mbetet faktor destabilizues në rajon dhe dënoi aktet e dhunës në veri të vendit prej ku mbetën të plagosur 30 ushtarë të misionit paqeruajtës të KFOR-it.

Situata në veri të Kosovës, zonë e banuar me shumicë serbe, është tensionuar, prej kur Kosova instaloi me dhunë kryetarët shqiptarë të komunave Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq, më 26 maj.

Shtetet e Bashkuara dhe aleatët thanë se përdorimi i forcës minon përpjekjet për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë-Serbi.

ASHAK thotë se është e domosdoshme që institucionet e Kosovës të përballojnë situatat e rrezikshme “në bashkëpunim dhe bashkërendim me aleatët”, për të mirën e qytetarëve të Kosovës dhe të paqes e të sigurisë në rajon.

“Ne mbështesim fuqishëm aleancën e popullit të Kosovës me Perëndimin dhe aleatët e saj natyrorë, të përcaktuar për anën e drejtë të historisë”, thuhet në komunikatë.

ASHAK i kundërpërgjigjet SANU-së

ASHAK-u, po ashtu iu kundërpërgjigj deklaratave të një dite më parë të bëra nga Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Serbisë (SANU), e cila i bëri thirrje komunitetit ndërkombëtar që “sa më shpejt të ndërmarrë hapa për të garantuar të drejtat themelore demokratike dhe njerëzore të popullit serb” në Kosovë, si dhe për të “siguruar paqen, sigurinë dhe jetë normale për të gjithë njerëzit që jetojnë atje”.

Bordi Ekzekutiv i SANU-së, të martën e 30 majit tha se “ata të cilëve u është besuar nga Kombet e Bashkuara të kujdesen në mënyrë të paanshme për paqen e të gjithë qytetarëve në Kosovë kanë marrë pjesë në dhunën ndaj qytetarëve të kombësisë serbe”.

“Me këtë rast shprehim keqardhjen tonë të thellë që Akademia Serbe e Shkencave dhe e Arteve (SANU), hartuese e ‘Memorandumit’ dhe ideatore e ‘botës serbe’, paraqitet sërish në publik me deklaratat e saj të zakonshme nacionaliste, duke e nxitur konfliktin dhe duke i quajtur zhvillimet në veriun e Kosovës dhe sulmet e bandave kriminale serbe mbi ushtarët e KFOR-it si ‘dhunë mbi popullin serb’”, tha ASHAK.

Paradigma “bota serbe”, që është ekuivalente me “botën ruse” e ka burimin tek ideologjia nacionaliste serbe, e cila synonte krijimin e një shteti serb me përfshirje të të grithe serbëve në Ballkan.

Memorandumi i Akademisë Serbe të Shkencave dhe Arteve, të cilit i referohet ASHAK-u, i hartuar në vitin 1986, është vlerësuar si dokumenti më i rëndësishëm për të vënë në lëvizje idenë e “botës serbe”, e cila iu ofrua si koncept ideologjik Sllobodan Millosheviqit, mbi parimin se të gjithë serbët duhet të merren nën mbrojtje dhe se ku ka serbë, është Serbi.

“Akademia Serbe do të duhej të ndalojë të ‘prodhojë ide’ dhe të hartojë politika që destabilizojnë Kosovën dhe mbarë hapësirën ballkanike”, thuhet në reagimin e ASHAK.

Ky institucion shprehu mirënjohje për ushtarët paqeruajtës të KFOR-it dhe për vendimin për shtimin e kontingjentit me 700 trupa të reja në Kosovë.

Kryeministri Albin Kurti tha se rrugëdaljen nga tensionet në veri e sheh në një “rrugë të drejtë me dy shirita”.

Sipas tij, fillimisht duhet të tërhiqen huliganët nga rrugët e pastaj të ulet numri i policisë së pranishme në veri, dhe në të njëjtën kohë të avancohet me implementimin e marrëveshjes.

“Po punojmë shumë të gjejmë rrugëdaljen. S’duhet të jetë rrugë e lakuar, por me dy vija. E para, të dilet nga kriza me sundim të ligjit, huliganët në Serbi ose në burg në Kosovë, e më pas ulja e numrit të policisë dhe normalizim të situatës dhe implementim i shpejtë, i plotë, pa shtyrje e pa kushte i marrëveshjes së Brukselit”, tha Kurti në Forumin e Bratislavës.

Kurti e bëri të qartë se misioni i NATO-s është i pazëvendësueshëm për sigurinë dhe mbrojtjen e shtetit të Kosovës.

Në Forumin e Sigurisë në Sllovaki, Kurti tha se ka koordinim e komunikim me NATO-n, por kjo sipas tij, nuk do të thotë se pajtohen me çdo gjë.

“Siç e dini, ne e kemi NATO-n në Kosovë që nga gjenocidi dhe e konsiderojmë të pazëvendësueshme për sigurinë dhe mbrojtjen. Jemi në kontakt të rregullt me NATO-n. Ka koordinim e komunikim, por jo që pajtohemi gjithmonë në çdo gjë. Sikur në këtë rast. Ndërtesat u takojnë Republikës. E kuptoj se s’duhet të ketë shumë policë brenda, por s’duhet të ketë paraprakisht dhunë jashtë. Patë njerëzit duke sulmuar KFOR-in e policët tanë. 30 të lënduar, ka dhjetëra përgjegjës, por s’janë në burg. Ata duhet të burgosen”, ka thënë Kurti.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se nuk mund t’i urdhërojë kryetarët e rinj shqiptarë të komunave me shumicë serbe në veri të Kosovës, të kalojnë në zyra të tjera, jashtë objekteve komunale.

Një gjë e tillë është kërkesë e protestuesve serbë që i kundërshtojnë kryetarët shqiptarë, por edhe e komunitetit ndërkombëtar, i cili thotë se ky veprim do t’i ulte tensionet.

“Nëse tani do t’i urdhëroja kryetarët të kalonin në zyra të tjera, do t’i binte sikur po angazhohem në krijmin e strukturave paralele ndaj strukturave paralele”, tha Kurti, duke iu referuar strukturave paralele serbe që veprojnë në veri të Kosovës që nga paslufta.

“Unë nuk mund të ulem në zyrë si kryeministër dhe t’iu them kryetarëve në veri: ju nuk duhet të qëndroni në objektet e komunës. Unë e di se mund të qëndrojnë shumë më shkurt sesa që është mandati i tyre, ata janë teknikë, administrativë”, tha Kurti syri.net

Kryeministri i Kosovës Albin Kurti në një fjalë për qytetarët është shprehur se institucionet kanë shtuar komunikimin me ndërkombëtarët e se qetësimi i situatës në veri të vendit është qëllim i përbashkët.

Ai ka theksuar se Policia e KFOR-i në veri janë ‘kufiri ndërmjet ekstremistëve të dhunshëm dhe institucioneve paqësore’.

‘Orëve të fundit, institucionet tona kanë shtuar edhe më shumë komunikimin me partnerët ndërkombëtarë, sepse qetësimin e situatës e kemi qëllim të përbashkët. Por përveç shqetësimeve dhe brengave, dje na u dëshmua para syve se edhe kërcënimet dhe rreziqet i kemi të përbashkëta’.

Kurti ka thënë se kryetarët e zgjedhur, përkundër daljes së ultë në zgjedhje, janë të vetmit që kanë çfarëdo legjitimiteti të jenë në ndërtesa të komunave dhe në shërbim të qytetarëve.

Reagimi i Kurtit vjen pas deklaratave të ambasadorit amerikan, Jeffrey Hovenier, i cili tha se Kosovës i anulohet pjesëmarrja në stërvitjet ‘Defender Europe 2023’, e se SHBA-ja ka pak entuziazëm që të angazhohet për Kosovën me shtetet mosnjohëse dhe avancimin në rrugën euroatlantike.

Hovenier ka deklaruar se kryetarët e komunave në veri nuk janë të detyruar të punojnë në objektet komunale, por se mund të shfrytëzojnë lokacione alternative.

Megjithëse, Kurti nuk ka përmendur Hovenierin në deklaratën e tij, ai ka mbrojtur qëndrimin se kryetarët duhet të jenë në objektet komunale.

‘Kryetarët e zgjedhur nga zgjedhjet e 23 prillit, përkundër daljes së ultë në zgjedhje për shkak të bojkotit të diktuar dhe detyruar mbi serbët e Kosovës, megjithatë janë të vetmit që kanë çfarëdo legjitimiteti të jenë në ndërtesa të komunave, dhe në shërbim të qytetarëve. Prandaj, ata kanë mbështetjen tonë të plotë, të pakushtëzuar dhe të pandërprerë’.

Duke mos përmendur as shefin e politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, i cili tha se Kosova duhet t’i pezullojë operacionet policore rreth ndërtesave të komunave në veri, Kurti ka thënë se ‘demokracia nuk mund të suspendohet, e as të mbahet peng. Ushtrimi i saj është garant i paqes dhe sigurisë, assesi kërcënim apo rrezikim’.

‘E dje, na u dëshmua përfundimisht dhe të gjithëve, se kë kemi përballë: grupe të së djathtës ekstreme me maska, që vandalizojnë, sulmojnë, djegin çdo gjë që nuk e konsiderojnë serbe, e që lartësojnë simbole nacionaliste dhe shoviniste, si kryqi me katër S-ja dhe Z-ja e agresionit rus në Ukrainë. Ekstremistët dhe milicët kanë emra të veçantë. Ata nuk janë populli. Komuniteti serb duhet të çlirohet prej tyre. Ne i kemi identifikuar shumicën e tyre dje dhe sot. Nuk mund të ketë individë e as grupe mbi ligjin e më të fuqishëm se shteti’.

Kryeministri Kurti ka shtuar tutje se janë emra të përveçëm ata që po shtyjnë banorët të dalin në protesta të dhunshme.

‘Të tillë janë kriminelët multi-milionerë si Milan Radojçiq e Zvonko Veselinoviq. Ata janë pronarë të mëdhenj të bizneseve e të kontrabandës, që i kushtëzojnë punëtorët e varfër të tyre, të dalin në protesta të dhunshme. Në fakt, kjo është mënyra e vetë shefave të tyre urdhërdhënës në Beograd ndaj administratës publike: mënyra e Aleksandar Vuçiq, Aleksandar Vulin dhe Ivica Daçiq’.

Ai ka thënë se protestat po bëhen për pushtet, e jo për objekte komunale, dhe se pushteti merret me zgjedhje jo me dhunë.

‘Unë e di të dashur qytetarë që në grumbullimet dje dhe sot ka pasur edhe protestues paqësor. Por protestat dje e sot nuk ishin paqësore. Një protestë që sulmon policinë e cila e ruan rendin dhe zbaton ligjin, pjesëtarët e KFOR-it që e ruajnë qetësinë dhe stabilitetin, dhe gazetarët të cilët raportojnë mbi ngjarjet nga terreni, nuk janë protestë për komunën, por për pushtet. Në Kosovë, pushteti mund të merret vetëm përmes zgjedhjeve. Jo me dhunë dhe krim’.