Dy ukrainas të akuzuar për bashkëpunim me autoritetet ruse janë vrarë, njëri nga të shtënat në afërsi të Moskës dhe tjetri nga një bombë në makinë në Luhansk të Ukrainës-pjesë e pushtuar nga Rusia.

Burime ukrainase të zbatimit të ligjit i thanë Radios Evropa e Lirë se Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës (SBU) “likuidoi” ish-deputetin ukrainas Illya Kyva duke e qëlluar për vdekje në një operacion special më 6 dhjetor.

Raportet e mediave në Rusi thanë më herët se Kyva u gjet i vdekur pranë Moskës.

Kyva ishte i njohur për qëndrimin e tij pro-rus. Në muajin nëntor, një gjykatë në qytetin perëndimor të Ukrainës, Lviv, e dënoi atë në mungesë me 14 vjet burg, pasi e shpalli fajtor për tradhti të lartë.

Pasi Rusia nisi pushtimin e saj, të vazhdueshëm, të paprovokuar të Ukrainës në shkurt 2022, Kyva u transferua në Rusi ku mori pjesë në shfaqje televizive pro-Kremlinit dhe në tryeza të rrumbullakëta.

Vdekja e Oleh Popov, një ish-deputet de facto në një pjesë të rajonit të Luhanskut të Ukrainës të pushtuar nga Rusia, u raportua gjithashtu më 6 dhjetor. Popov u vra nga një mjet që shpërtheu në makinën e tij në qytetin e Luhansk.

Komiteti Hetimor tha në një deklaratë se filloi një hetim për vdekjen e Popov.

Popov kryesoi komitetin qeveritar të instaluar nga Rusia për sigurinë dhe mbrojtjen e shtetit, agjencitë e zbatimit të ligjit, sistemin gjyqësor dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut.

Yury Yorov, një anëtar i parlamentit de fakto në Luhansk, u citua nga Interfax të ketë thënë se në shtator të vitit 2022 u bë një tentativë për vrasjen e Popovit që ai tha se ishte organizuar nga SBU.

Disa shtetas ukrainas, të akuzuar për bashkëpunim me autoritetet okupuese ruse, janë vënë në shënjestër vitet e fundit dhe disa prej tyre janë vrarë.

Së fundmi, një ligjvënës de fakto i asamblesë rajonale të instaluar nga Rusia në Luhansk, Mykhaylo Filiponenko, u vra muajin e kaluar në një bombë me makinë. Përgjegjësinë për atë vrasje e mori drejtoria kryesore e Inteligjencës e Ukrainës.

Rusia ka akuzuar shërbimet speciale ukrainase për organizimin e atentateve. Kievi rrallë merr përgjegjësinë për sulmet.

Disa ditë përpara se Rusia të fillonte pushtimin e saj të vazhdueshëm, udhëheqësit separatistë të disa pjesëve të mbështetura nga Kremlini, të rajoneve të Luhanskut dhe Donetskut të Ukrainës i kërkuan presidentit rus Vladimir Putin të njohë pavarësinë e dy rajoneve nga Ukraina.

Ligjvënësit rusë në mesin e shkurtit 2022 gjithashtu i bënë thirrje Putinit të njohë Luhanskun dhe Donetskun- pjesët e kontrolluara nga separatistët, si shtete të pavarura dhe ratifikuan dokumentet përkatëse pasi Putini i nënshkroi ato.

Moska përdori dokumentet për të justifikuar pushtimin e saj të paprovokuar të Ukrainës, i nisur më 24 shkurt 2022.

Gjeneralmajor Vladimir Zavadsky, zëvendëskomandant i Korpusit të 14-të të Ushtrisë së Flotës Veriore, u vra në zonën e ‘një operacioni special’ ushtarak në Ukrainë, njoftoi sot në kanalin e tij Telegram guvernatori i rajonit Voronezh, Alexander Gusev.

“Zëvendëskomandanti i Korpusit të 14-të të Ushtrisë së Flotës Veriore, gjeneralmajor Vladimir Zavadski, u vra në krye të detyrës në zonën e operacioneve speciale. Para gushtit 2021, ai komandonte Divizionin e 4-të Kantemirov, me të cilin rajoni Voronezh ka kohë që ka marrëdhënie të mira”, tha Gusev.

Ai i shprehu ngushëllimet familjes së Zavadskit, duke shtuar se oficeri ishte besnik ndaj detyrës dhe profesionit të tij si mbrojtës i atdheut.

“Kudo që e dërgoi atdheu, ai tregoi një shembull besnikërie ndaj detyrës, siç e dëshmojnë edhe dekoratat e shumta. Jam i sigurt se emri i Vladimir Zavadskit, oficerit trim, gjeneralit të vërtetë dhe njeriut të denjë, do të mbetet gjithmonë në kujtimi i atdheut të lavdishëm”, përfundoi ai.

Qysh javën e kaluar, disa media pro-Kremlinit raportuan se Zavadski u vra në një shpërthim mine. Të paktën gjashtë gjeneralë rusë besohet se kanë humbur jetën që nga fillimi i pushtimit të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Ministria ruse e Mbrojtjes nuk e ka komentuar incidentin dhe ka raporte kontradiktore se ku vdiq gjenerali.

Gjermania po zgjat kontrollet e përkohshme kufitare me Poloninë, Republikën Çeke dhe Zvicrën deri më 15 dhjetor, njoftoi të hënën Ministria e Brendshme.

Zakonisht nuk ka kontrolle të rregullta kufitare ose kontrolle dokumentesh në asnjërin prej kufijve të Gjermanisë pasi të gjitha vendet, duke qenë në zonën Shengen, lëvizin pa viza.

Por, në përpjekje për të ndaluar migrimin e paautorizuar, Gjermania ka rivendosur kontrollet kufitare përgjatë kufijve të saj jugorë dhe lindorë.

Një zëdhënës i ministrisë i tha DPA-së të hënën se zgjatja e kontrolleve kufitare do t’i raportohet Komisioniz Evropian në Bruksel, por kontrollet pritet të vazhdojnë, veçanërisht përgjatë kufirit gjermano-polak.

Ministrja e Brendshme, Nancy Faeser, urdhëroi policinë të fillojë të kryejë kontrolle përgjatë kufirit me Poloninë, Republikën Çeke dhe Zvicrën më 16 tetor.

Kontrolle të ngjashme përgjatë kufirit gjermano-austriak kryhen që nga viti 2015.

Që nga 16 tetori, rreth 3.300 hyrje të paautorizuara janë zbuluar në kufirin me Poloninë dhe 1.100 hyrje të paautorizuara janë parandaluar, tha zëdhënësi.

“Kjo do të thotë se këto masa po funksionojnë dhe do të vazhdojnë të veprojnë kështu,” tha ai duke shtuar se “nëse dikush kapet në kufi dhe e bën të qartë se dëshiron të aplikojë për azil, ai përgjithësisht lejohet të hyjë në vend”.

Qëllimi i përgjithshëm i kontrolleve është “të ndalojë kontrabandën gjithnjë e më të paskrupullt dhe brutale të migrantëve”, shtoi zëdhënësi i ministrisë.rel

Thesaret e lashta të Krimesë kthehen në Ukrainë pas një mosmarrëveshjeje pronësie gati dhjetëvjeçare.

Artefaktet ishin huazuar në një muze holandez në vitin 2014 kur Rusia pushtoi Krimenë, duke çuar në një mosmarrëveshje pronësie, në të cilën Ukraina luftoi për t’i mbajtur ato.

Të ruajtura për vite në një muze të Amsterdamit, disa thesare historike nga Krimea më në fund i janë kthyer Ukrainës pas një beteje ligjore gati dhjetëvjeçare me Krimenë e pushtuar nga Rusia. Artefaktet përfshijnë një përkrenare skite prej ari nga shekulli i IV para Krishtit, një bosht spiral nga shekulli i dytë pas Krishtit dhe një zbukurim qafe floriri nga shekulli i dytë pas Krishtit që peshon më shumë se një kilogram.

Fillimisht i huazuar në Muzeun e Antikiteteve Allard Pierson për një ekspozitë të vitit 2014 të titulluar “Krimea – ari dhe sekretet e Detit të Zi”, pushtimi rus i Krimesë çoi në një mosmarrëveshje të gjatë pronësie, në të cilën Ukraina luftoi për t’i mbajtur artefaktet larg agresorit të saj.

Si qeveria ukrainase në Kiev, ashtu edhe katër muzetë e Krimesë që i kishin huazuar muzeut holandez shpata bronzi, helmeta të arta, gurë të çmuar dhe objekte të tjera, kërkuan kthimin e objekteve. “Ky ishte një rast i veçantë, në të cilin trashëgimia kulturore u bë viktimë e zhvillimeve gjeopolitike,” tha në një deklaratë Els van der Plas, drejtor i muzeut historik Allard Pierson.

Në qershor, Gjykata Supreme holandeze vendosi që muzeu duhet t’ia kthejë thesaret Ukrainës dhe jo katër muzeve nga të cilët ata erdhën fillimisht, duke mbështetur një vendim të gjykatës më të ulët se artefaktet ishin pjesë e trashëgimisë kulturore të Ukrainës.

Gjyqtarët përmendën mungesën e njohjes kombëtare për Republikën Autonome të Krimesë të aneksuar nga Rusia. “Megjithëse objektet e muzeut e kanë origjinën nga Krimea dhe për këtë arsye mund të konsiderohen gjithashtu si trashëgimi e Krimesë, ato janë pjesë e trashëgimisë kulturore të Ukrainës”, vendosi Gjykata e Lartë. “Ne jemi të kënaqur që kjo çështje u sqarua dhe që ato u kthyen”, tha Van der Plas.

Më 27 nëntor, zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, ripohoi pikëpamjen e Rusisë se thesari duhet t’i kthehet Krimesë. “I përket Krimesë dhe duhet të jetë atje”, u tha Peskov gazetarëve.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka thënë se është “tejet e rëndësishme” të kujtohet uria e viteve 1932-33, e cila vrau miliona ukrainas, si një “gjenocid” i kryer nga Bashkimi Sovjetik i mbizotëruar nga Rusia.

“Ata u përpoqën të na zhbëjnë, të na nënshtrojnë, të na torturojnë. Ata dështuan. Ata deshën ta fshihnin të vërtetën nga ne dhe t’i mbulonin krimet e tmerrshme përgjithmonë. Ata dështuan”, tha Zelensky gjatë një fjalimi të shtunën, në të cilin e kujtoi urinë nën udhëheqjen e diktatorit sovjetik, Josef Stalin.

Ai shtoi se sot “me nderimin dhe pikëllimin më të madh, ne i kujtojmë miliona njerëzve tanë”.

Tragjedia e urisë njihet si Holodomor në Ukrainë, që në shqip e ka kuptimin “vrasje përmes urisë”.

Dita Përkujtimore e Holodomorit u shënua këtë të shtunë në Ukrainë.

Zelensky e nxori një paralele mes urisë së Holodomorit dhe pushtimit të tanishëm të Ukrainës nga Rusia, ushtria e së cilës po i sulmon infrastrukturën dhe depot e eksportimit të drithërave ukrainase.

“Ky është një proces ku linja e politikës totalitare sovjetike dhe linja e politikës moderne ruse e formojnë një shenjë të përbashkët. E liga nuk u ndal. Dhe tani, ne po e ndalim atë”, u shpreh ai.

Pikërisht në ditën e Holodomorit, Rusia e sulmoi Ukrainën me një numër rekord dronësh iranianë, duke i plagosur disa njerëz dhe duke shkaktuar dëme, thanë zyrtarët ukrainas të shtunën, duke e cilësuar këtë si sulmin më të madh rus me dronë prej se Moska e nisi pushtimin e paprovokuar të Ukrainës në shkurt 2022.

Mbrojtja Ajrore e Ukrainës tha se i ka rrëzuar 71 prej 75 dronëve – rreth 60 mbi Kievin – me të cilët Rusia e sulmoi të shtunën.

Ukraina është duke u përgatitur për sulme më të shpeshta ruse ndaj infrastrukturës së saj energjetike gjatë sezonit të ftohtë, sepse Moska e kishte kryer një fushatë të ngjashme dimrin e kaluar, duke i lënë miliona ukrainas në terr dhe në të ftohtë, pasi ua kishte shkatërruar infrastrukturën jetike të energjisë.rel