Kreuzlingen në një foto arkivore: është qyteti me përqindjen më të lartë të të huajve

Vendi i italishtes në podium është tashmë në rrezik – Në 170 qendrat e marra në konsideratë në vjetorin e fundit, mosha mesatare, të huajt dhe personat pa fe po rriten.

VOAL- Anglishtja kërcënon italishten ndër gjuhët më të folura, shtimi i popullsisë së huaj dhe atyre që nuk identifikohen me asnjë emërtim: këto janë tendencat kryesore që gjenden në botimin e vitit 2024 (i 85-ti) i statisticienëve të Vjetarit të qyteteve zvicerane. Informacioni mbi përkatësinë fetare dhe gjuhët paraqitet në detaje për herë të parë dhe ndryshon përkufizimin se çfarë përbën një qytet. Për Zyrën Federale të Statistikave – bazuar në dendësinë e popullsisë, vendeve të punës dhe gjithashtu turistëve – janë 162, por studimi ka marrë në konsideratë edhe tetë vendndodhje të tjera, si Morat dhe Arosa.

Gjysma e popullsisë zvicerane jeton në këto 170 qendra, një përqindje që rritet në tre të katërtat nëse marrim parasysh aglomeracionet në tërësi. Shifra – me përjashtim të një pauze në vitet 1980 – është vazhdimisht në rritje, në vitet 1940 vetëm 7.5% e banorëve të Konfederatës ishin urbanë. Në qytete, të huajt përfaqësojnë 32% të popullsisë, krahasuar me një mesatare kombëtare prej 26%. Mbi të gjitha, qytetet frëngjishtfolëse janë më lart, edhe nëse rekordi shkon në Kreuzlingen, pikërisht në kufirin me Gjermaninë, me 56.3%.

Për sa u përket gjuhëve të folura, gjuhët kombëtare vazhdojnë të humbasin rëndësinë. Gjermanishtja është gjuha kryesore për 59,5% të banorëve të qytetit, frëngjishtja për 22,8% dhe italishtja për 8,7%. Jashtë vendndodhjeve të Ticino-s të marra në konsideratë (Chiasso, Mendrisio që është më italisht-folësi nga të gjithë, Lugano, Locarno, Bellinzona), Sankt Moritz ka përqindjen më të lartë (30.5%). Megjithatë, anglishtja – e cila po rritet – tani kërcënon shumë ngushtë gjuhën e Dantes dhe me 8.1% është afër podiumit. Majat më të larta gjenden në dhe rreth Gjenevës dhe Zyrihut. Romansh nuk e kalon kurrë 6.4% të regjistruar në Chur. Pothuajse një në katër persona (23.1% për të qenë të saktë) flet një gjuhë të ndryshme nga ajo kombëtare dhe anglishtja.

Laicizimi i popullsisë ka qenë një fenomen konstant që nga viti 2000 dhe po haset gjithnjë e më shumë në zonat urbane. Një në tre nuk e njeh veten në asnjë komunitet fetar, tendenca në rënie është veçanërisht në dëm të ungjillorëve të reformuar. Në të njëjtën kohë, myslimanët po rriten, mesatarisht 7%, por 21.9% në Spreitenbach në Aargau.

Një fakt i fundit në lidhje me moshën: plakja – dhe për rrjedhojë përqindja gjithnjë e më e reduktuar e të rinjve – është një fenomen që prek të gjithë vendin. Fëmijët e moshës deri në 19 vjeç në qytete – 19.1% – tani janë pothuajse brenda mesatares zvicerane (19.9%) pasi kanë qenë shumë poshtë saj për shumë vite. Më sipër janë qendrat e mëdha në aglomeracionet e Gjenevës, Zyrihut, Bazelit dhe Bernës, me Versoix në vendin e parë (25.8%). Përkundrazi, të gjitha qytetet e Ticino janë ndër ato me përqindjen më të lartë të pensionistëve, mbi 20%. Chiasso, me 27.7%, është në vendin e dytë në Zvicër pas vetëm Arlesheim.