VOAL

VOAL

Newborn me një pamje të re për Pavarësinë e Kosovës

Monumenti i pavarësisë NEWBORN do të vijë sërish me pamje të re për Ditën e Pavarësisë së Kosovës, duke reflektuar një nga temat më të diskutuara në vend dhe në mbarë botën – inteligjencën artificiale.

Ideatori i këtij monumenti, Fisnik Ismaili, ka theksuar se përmes ngjyrosjes së NEWBORN-it, ata synojnë të përfaqësojnë Kosovën me tema aktuale ndër vite. Sivjet, fokusi është tek inteligjenca artificiale, një teknologji që po ndryshon mënyrën se si funksionon shoqëria moderne.

Punimet për transformimin e monumentit nisën të premten, dhe pritet të përfundojnë të dielën. Ndërsa më 17 shkurt, në mëngjes do të realizohen fotografitë zyrtare, pas çka qytetarët do të kenë mundësinë ta nënshkruajnë monumentin.

NEWBORN është shndërruar në një atraksion turistik që kur u ekspozua për herë të parë me rastin e shpalljes së Pavarësisë së Kosovës më 17 shkurt 2008. Monumenti simbolizon shtetin më të ri në Evropë.  sn

Gërvalla në konferencën e sigurisë në Mynih, ky është fokusi

Zëvendëskryeministrja dhe ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla, do të marrë pjesë në Konferencën e Sigurisë në Mynih (MSC), një nga platformat më të rëndësishme ndërkombëtare për çështjet e sigurisë globale.

Në këtë konferencë, që mbledh çdo vit liderë botërorë, diplomatë të lartë dhe ekspertë të sigurisë, Gërvalla do të zhvillojë takime të rëndësishme me homologë nga vende të ndryshme të botës dhe përfaqësues të institucioneve ndërkombëtare.

Sipas një komunikate të MPJD-së, diskutimet do të përqendrohen në sfidat aktuale të sigurisë dhe forcimin e bashkëpunimit mes aleatëve.

“Pjesëmarrja e Kosovës në Konferencën e Sigurisë në Mynih (MSC), rikonfirmon përkushtimin për stabilitetin dhe paqen ndërkombëtare, si dhe për thellimin e partneriteteve strategjike në adresimin e sfidave të përbashkëta”, thuhet në njoftim./ Kosova Press.

Presidentja Osmani kërkon ruajtjen e integritetit të procesit zgjedhor në takim me kryetarin e KQZ-së

Kuti të mbushura me vota nga zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në Kosovë, në qendrën e numërimit në sallën “1 Tetori” në Prishtinë, 11 shkurt.

 

Radio Evropa e Lirë

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, është takuar të enjten në mëngjes me kryetarin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), Kreshnik Radoniqi, ku kërkoi ruajtjen e integritetit të procesit të zgjedhjeve të 9 shkurtit, pas telasheve të vazhdueshme me të cilat është përballur komisioni.

“Presidentja ripotencoi rëndësinë e angazhimit të plotë për garantimin dhe ruajtjen e integritetit të këtij procesi”, tha Presidenca në një njoftim në Facebook.

Vonesat në fillimin e numërimit të votave të kandidatëve për deputetë të Kuvendit të Kosovës dhe problemet e njëpasnjëshme me faqen e KQZ-së, softueri i së cilës për raportimin e rezultateve ra nga sistemi vazhdimisht, kanë ngritur dyshime për integritetin e procesit zgjedhor.

Presidenca tha se Radoniqi sqaroi para presidentes Osmani se KQZ-ja i ka njoftuar “menjëherë” institucionet e sigurisë dhe ato të drejtësisë lidhur me problemet e evidentuara në platformën elektronike të raportimit të rezultateve.

“Njëkohësisht, presidentja është njoftuar nga Radoniqi se KQZ-ja, është duke punuar për të garantuar që çdo votë e dhënë për partitë politike të konfirmohet edhe gjatë procesit të numërimit të votave të kandidatëve”, thuhet në njoftim.

KQZ-ja njoftoi të enjten se numërimi i votave të kandidatëve për deputetë të Kuvendit të Kosovës po zhvillohet në 19 prej 38 komunave të vendit.

Numërimi nisi me një ditë vonesë më 11 shkurt vetëm në katër komuna, ndërsa në komunat e tjera nisi në ditët pasuese.

Këto vonesa mund ta shtyejnë shpalljen e rezultateve përfundimtare, pasi pas numërimit të këtyre votave dhe verifikimit të votave për subjektet politike, duhet të numërohen edhe votat jashtë Kosovës, ato me kusht dhe votat e personave me nevoja të veçanta.

Rrjeti i organizatave joqeveritare, Demokracia në Veprim (DnV), i cili e ka vëzhguar fushatën zgjedhore dhe votimin, tha të martën se vonesat “janë të papranueshme dhe dëmtojnë besimin në procesin zgjedhor”.

Sipas ligjit në fuqi, në vendvotimet e rregullta, fillimisht numërohen vetëm votat për subjektet politike, ndërsa verifikimi i tyre dhe numërimi i votave për kandidatët e subjekteve politike duhet të nisë ditën pas zgjedhjeve.

Të mërkurën, KQZ-ja i hodhi poshtë dyshimet e ngritur rreth procesit zgjedhor, duke thënë se “integriteti i votës nuk është i cenuar”.

“Pavarësisht vonesave që janë shkaktuar si pasojë e problemeve me platformën elektronike, rezultatet përfundimtare do të jenë të sakta dhe të bazuara në vullnetin e qytetarëve të shprehur përmes votës së tyre”, tha ajo.

Ndërkohë, kur janë numëruar mbi 99 për qind e votave vetëm për subjektet politike, partia në pushtet, Lëvizja Vetëvendosje, i ka fituar 40.81 për qind të votave, sipas KQZ-së.

Partitë opozitare, Partia Demokratike e Kosovës, i ka fituar 22.16 për qind të votave, ndërsa Lidhja Demokratike e Kosovës i ka siguruar 17.60 për qind të votave.

Koalicioni mes Aleancës për Ardhmëninë e Kosovës dhe NISMA-s, fitoi 7.46 për qind të votave. Ndërkohë, Lista Serbe – partia më e madhe e serbëve të Kosovës, i fitoi 4.43 për qind të votave.

Për formimin e qeverisë së re, partia fituese duhet t’i ketë 61 deputetë, dhe rezultatet preliminare tregojnë se asnjëra prej tyre nuk i ka.

Zgjedhjet e 9 shkurtit ishin zgjedhjet e para të rregullta që Kosova ka mbajtur që nga shpallja e pavarësisë.

Vëzhguesit thanë se zgjedhjet ishin të qeta, me disa parregullsi, por pa incidente të mëdha.

Në zgjedhje dolën 40.59 për qind e mbi 1.9 milion votuesve me të drejtë vote në Kosovë. Paraprakisht, për këto zgjedhje votoi edhe diaspora, nëpërmjet postës, por edhe fizikisht në disa përfaqësi diplomatike të Kosovës në botë.

Posti i presidentit mund të bëhet pjesë e “pazareve” për qeverinë e re

Ndërtesa e Kuvendit të Kosovë ku ndodhet edhe Presidenca. (Fotografi nga arkivi)

 

Bekim Bislimi

Rezultatet preliminare të zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit në Kosovë nuk krijojnë mundësi për asnjë parti politike që ta formojë qeverinë e vetme.

Njohësit e çështjeve politike thonë se koalicionet eventuale pas zgjedhjeve, mund ta përfshijnë edhe çështjen e pozitës së presidentit të Kosovës.

Mandati i presidentes aktuale, Vjosa Osmani, përfundon më 7 prill 2026.

Bazuar në rezultatet preliminare, të publikuara nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, Lëvizja Vetëvendosje, e cila ka marrë më së shumti vota, ka siguruar 47 ulëse në Kuvendin e Kosovës, ndërsa për formimin e qeverisë i duhen së paku 61.

Partia Demokratike e Kosovës ka siguruar 25 ulëse, Lidhja Demokratike e Kosovës 20 dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës 8.

Nga 20 ulëset e mbetura në Kuvendin me 120 gjithsej, dhjetë janë të garantuara për komunitetin serb dhe dhjetë për komunitetet tjera pakicë.

Çështja e presidentit, në dy nga tre skenarët për qeverinë

Analistët e çështjeve politike konsiderojnë se rezultati përfundimtar i zgjedhjeve mund të ndryshojë minimalisht, pas numërimit të votave nga jashtë Kosovës dhe të atyre me kusht.

Por, bazuar në rezultatet aktuale, ata thonë se janë tre skenarë për formimin e qeverisë së re.

Skenari i parë nënkupton një qeveri të formuar nga Lëvizja Vetëvendosje me komunitetet joserbe, një përfaqësues të komunitetit serb dhe ndonjë deputet nga tri partitë e deritashme opozitare.

Një koalicion i Lëvizjes Vetëvendosje me njërën nga partitë aktuale opozitare, Partinë Demokratike të Kosovës ose Lidhjen Demokratike të Kosovës, si dhe me komunitetet joserbe, shihet si skenar i dytë për formimin e qeverisë së re dhe krijimin e shumicës parlamentare.

E, si skenar i tretë konsiderohet një koalicion ndërmjet tri partive politike PDK, LDK, AAK dhe komuniteteve joshumicë serbe.

Demush Shasha nga Instituti i Kosovës për Politika Evropiane thotë se, në rast se Lëvizja Vetëvendosje arrin ta formojë qeverinë e re me pakicat joserbe, çështja e postit të presidentit të Kosovës nuk do të jetë në tavolinën e “pazareve politike”.

Por, në të dy skenarët tjerë, ajo nuk do të mund të shmanget, sipas tij.

“Në këta dy skenarët e tjerë, Lëvizja Vetëvendosje do të jetë së bashku me një parti tjetër shqiptare, apo opozita e gjitha së bashku. Këtu, pastaj, edhe posti i presidentit përfshihet në diskutime. Thjesht, sepse do të jenë më shumë aktorë të përfshirë dhe secili, me të drejtë, do të kërkojë pjesën e vet të kulaçit”, thotë Shasha për Radion Evropa e Lirë.

Megjithatë, ai thekson se posti i presidentit të Kosovës nuk do të jetë interesi primar i subjekteve politike në kalkulimet për t’u përfshirë në formimin e qeverisë së re, por më shumë pjesë e plotësimit të një marrëveshjeje eventuale.

“Interesi primar i tyre do të jetë pushteti ekzekutiv. Më duket se çështja e presidentit do të trajtohet më shumë si ato përfitimet e rendit të dytë”, vlerëson Shasha.

Si do të duket Kuvendi i ardhshëm i Kosovës?
Infografikë

Si do të duket Kuvendi i ardhshëm i Kosovës?

Zgjedhja e presidentit si “levë” për të shkuar në zgjedhje të reja?

Më ndryshe e sheh situatën Belgzim Kamberi nga Instituti për Politika Sociale “Musine Kokolari” në Prishtinë.

Sipas tij, vetëm “një koalicion i madh” mund të bëhet shkak që çështja e presidentit të ardhshëm të vendit të përfshihet si pjesë e një marrëveshjeje politike.

Zgjedhjen e presidentit, Kuvendi i Kosovës duhet ta votojë me dy të tretat e votave të 120 deputetëve sa i ka gjithsej. Në rast se kandidati për president nuk i merr këto vota në dy rundet e para, në rundin e tretë zgjidhet me votat e gjysmës së deputetëve.

Në rast se Kuvendi dështon ta zgjedhë presidentin edhe në rundin e tretë, atëherë ai shpërndahet dhe shpallen zgjedhjet e reja, të cilat duhet të mbahen brenda 45 ditësh.

Kamberi thekson se, në rast se qeverinë e re e krijon Lëvizja Vetëvendosje me pakicat joserbe ose partitë aktualisht opozitare me pakicat joserbe, votat e domosdoshme për zgjedhjen e presidentit janë të pasigurta.

Mospajtimi i një ose dy deputetëve të pushtetit në atë rast, sipas tij, do ta dështonte zgjedhjen në rundin e tretë të votimit.

Ai vlerëson se çështja e postit të presidentit ka pak gjasa të bëhet pjesë e ndonjë marrëveshjeje për ndonjë koalicion pas zgjedhjeve, përveç nëse arrihet ndonjë “koalicion i madh”.

“Çështjen e presidentit, në këtë konstalacion, e zgjidh vetëm një koalicion i madh për qeverinë. Kur them ‘koalicion i madh’, e mendoj Vetëvendosjen me PDK-në ose Vetëvendosjen me LDK-në. Kjo, aktualisht, më duket mundësia më pak e mundshme, përveç nëse ndodh ndonjë presion i madh ndërkombëtar, në këtë rast nga administrata amerikane”, thotë Kamberi për Radion Evropa e Lirë.

Në katër vjetët e fundit, Lëvizja Vetëvendosje ka qeverisur me pakicat joserbe.

Pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, Vetëvendosja, PDK-ja dhe AAK-ja kanë deklaruar se e përjashtojnë mundësinë e koalicionit mes vete. Para zgjedhjeve, mundësinë e koalicionit me Vetëvendosjen e ka hedhur poshtë edhe LDK-ja.

Kamberi i sheh të gjitha subjektet politike si të pakënaqura me rezultatet e arritura në zgjedhjet e 9 shkurtit, sepse, sipas tij, as mandatari për kryeministër nga Vetëvendosja, as nga opozita nuk do të mund të krijonte një qeveri stabile.

Sipas tij, “pazari” për postin e presidentit më shumë do të bëhej pengesë sesa mjet për formimin e qeverisë së re.

Për më tepër, thotë ai, partitë politike do ta ruajnë çështjen e zgjedhjes së presidentit për më vonë, si levë për veprime të mundshme politike pas një viti.

“Mua më duket më shumë se jemi në një situatë ku partitë do t’i bëjnë kalkulimet e tyre për një afat të shkurtër politik elektoral, njëvjeçar, derisa të vijmë në situatën për zgjedhjen e presidentit dhe, vetëm pastaj, të kalkulojnë se çfarë u përshtatet më shumë. Pra, a ta çojnë vendin në zgjedhje apo t’i japin Kosovës një president të ri apo presidente të re”, thotë Kamberi.

Me Kushtetutën e Kosovës, presidenti i vendit gëzon mandat pesëvjeçar. Posti i tij është kryesisht ceremonial, por luan rol udhëheqës në politikën e jashtme dhe si komandant i forcave të armatosura.

Presidentja aktuale e Kosovës, Vjosa Osmani, mori mandatin më 4 prill të vitit 2021, pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare që u mbajtën më 14 shkurt të atij viti.

Me partinë e saj Guxo, që ka qenë në listë të përbashkët me Vetëvendosjen, Osmani ishte personi më i votuar në ato zgjedhje, me mbi 300 mijë vota.

Ajo u zgjodh presidente nga Kuvendi i Kosovës në rundin e tretë të votimit, pasi mori 71 vota nga 82 deputetë sa ishin të pranishëm në seancën e zgjedhjes së saj.

Çitaku: PDK-ja s’bën koalicion me VV-në, preferon koalicion me opozitën

Sekretarja e Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Vlora Çitaku.

 

Radio Evropa e Lirë

Sekretarja e Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Vlora Çitaku, tha se PDK-ja është e gatshme për një koalicion me parti të tjera opozitare, por jo edhe për një koalicion me Lëvizjen Vetëvendosje, që fitoi zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Megjithatë, Çitaku shtoi se ende duhet të përfundohen disa procedura, si numërimi i të gjitha votave, para se se të fillojnë “konsultimet, bisedimet me partnerët eventualë të koalicionit, që do të udhëhiqet nga Bedri Hamza”.

“Çdo vendim politik i PDK-së do të merret nga organet e partisë duke u bazuar në interesin e qytetarëve. Ne jemi te gatshëm ta marrim përgjegjësinë e qeverisjes me vendin”, tha Çitaku në konferencën për media.

Në bazë të 99 për qind të votave të numëruara, Lëvizja Vetëvendosje e kryeministrit Albin Kurti mori më së shumti vota në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit, përkatësisht 47 nga 120 vendet parlamentare. Megjithatë, këto ulëse nuk janë të mjaftueshme për të formuar qeverinë e vetme.

Si do të duket Kuvendi i ardhshëm i Kosovës?
Infografikë

Si do të duket Kuvendi i ardhshëm i Kosovës?

Për të pasur shumicën në Kuvend, një partie i duhen së paku 61 deputetë nga 120 sa ka ky institucion gjithsej. Por, përqindja pritet të ndryshojë pas numërimit të votave të diasporës.

Lidhja Demokratike e Kosovës ende nuk ka dhënë qëndrim zyrtar lidhur me koalicionet e mundshme paszgjedhore, ndërsa kryetari i AAK-së, Ramush Haradinaj, ngjashëm si PDK-ja, e përjashtoi mundësinë e koalicionit me Lëvizjen Vetëvendosje.

“Me kënaqësi do të kishim bashkëpunuar me subjektet politike opozitare shqiptare, për të krijuar shumicën që realisht është e mundur”, tha Haradinaj, në një konferencë për gazetarë.

“Është në nderin tim që ta ndihmoj një qeveri të opozitës – assesi me Vetëvendosjen”, theksoi ai.

Njëzet nga 120 ulëset në Kuvendin e Kosovës u takojnë minoriteteve – dhjetë komunitetit serb dhe dhjetë komuniteteve joserbe.

Përfaqësues politikë të komuniteteve pakicë joserbe në Kosovë, të cilët, sipas rezultateve preliminare të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, kanë hyrë në Kuvendin e Kosovës, kanë thënë do të mbështesnin – parimisht – cilindo mandatar për formimin e qeverisë së re, pavarësisht nëse do të vinte nga partia aktuale në pushtet, Vetëvendosje, apo nga partitë opozitare.

Disa nga ata, me të cilët ka biseduar Radio Evropa e Lirë, kanë kushte për mbështetjen e kandidatit të ri për kryeministër, ndërsa të tjerë nënkuptojnë mbështetje të pakushtëzuar për cilëndo qeveri.

Gjatë fjalimit kur shpalli fitoren në ditën e zgjedhjeve, lideri i VV-së, Albin Kurti, i cili shërbeu si kryeministër nga viti 2021 në koalicion me pakicat joserbe, tha se partia e tij do të qeverisë edhe në katër vjetët e ardhshëm, por pa dhënë detaje se si apo në aleancë me kë.

Kur i fitoi zgjedhjet për herë të parë në vitin 2019, Kurti e formoi qeverinë me mbështetjen e Lidhjes Demokratike të Kosovës. Por, pikërisht me iniciativën e këtij partneri të koalicionit, ajo qeveri ra më pak se dy muaj pas formimit, për shkak të mosmarrëveshjeve për menaxhimin e pandemisë së koronavirusit.

Në zgjedhjet e mëvonshme, VV-ja fitoi mbi 50 për qind të votave dhe arriti ta formojë qeverinë pa pasur nevojë për koalicion me partitë opozitare. Qeveria “Kurti 2” u bë qeveria e parë në Kosovë që e përfundoi mandatin katërvjeçar.

Rezultati i zgjedhjeve s’e përjashton mundësinë e krizës institucionale

Një fletëvotim gjatë procesit të numërimit të votave në një nga qendrat e numërimit në Prishtinë.

 

Arton Konushevci

Ndërsa Kosova përpunon ende rezultatet e zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit, analistët politikë tërheqin vërejtjen se vendi mund të rrëshqasë drejt krizës institucionale.

Kjo krizë bën që institucionet e shtetit të mos funksionojnë normalisht dhe të mos arrijnë t’i përmbushin detyrat e tyre kushtetuese dhe ligjore.

“Unë nuk shoh mundësi që Qeveria e Kosovës të formohet së shpejti”, thotë për Radion Evropa e Lirë Donika Emini nga Grupi Këshillëdhënës në Evropë për Politika të Ballkanit.

“Kjo, për shkak se partitë duhet të ulen të negociojnë dhe negociatat do të marrin shumë kohë. Nuk pritet të jetë një proces i lehtë”, sipas saj.

Çfarë sollën zgjedhjet e 9 shkurtit?

Me mbi 99 për qind të votave të numëruara, Lëvizja Vetëvendosje e kryeministrit Albin Kurti prin me rreth 40 për qind të votave, e pasuar nga Partia Demokratike e Kosovës me rreth 22%, Lidhja Demokratike e Kosovës me rreth 17% dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës – Nisma me rreth 7%.

Për formimin e qeverisë së re, partia fituese duhet t’i ketë 61 deputetë, e që aktualisht asnjëra nuk i ka.

Shifrat, megjithatë, mund të ndryshojnë pas numërimit të votave me kusht dhe të diasporës.

Në mandatin e kaluar katërvjeçar, Kurti ka qeverisur me partitë e pakicave joserbe.

Pas shpalljes së fitores në zgjedhjet e 9 shkurtit, ai ka shprehur bindjen se Vetëvendosja e tij do ta formojë qeverinë në mënyrë të pavarur.

Pas zgjedhjeve, partitë tash në opozitë, Partia Demokratike e Kosovës dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, kanë përjashtuar mundësinë e koalicionit me Vetëvendosjen. Gjatë fushatës parazgjedhore, një mundësi të tillë e ka hedhur poshtë edhe Lidhja Demokratike e Kosovës.

Ramush Haradinaj i AAK-së ka shpalosur edhe idenë e formimit të qeverisë nga opozita, por nuk ka marrë përgjigje prej PDK-së e LDK-së.

Disa përfaqësues të partive të komuniteteve pakicë, ndërkaq, kanë thënë se do ta mbështesnin parimisht cilindo mandatar për formimin e qeverisë së re.

“Pritje edhe dy-tre muaj apo më gjatë”

Ehat Miftaraj nga Instituti i Kosovës për Drejtësi thotë se ka rrezik real që Kosova të futet në krizë institucionale.

Duke folur për Radion Evropa e Lirë, ai vë në pah retorikën fyese dhe dëbuese, që, sipas tij, përdor para të gjithëve kryeministri Kurti.

fjalimin pas fitores, Kurti ka përdorur shprehje denigruese në drejtim të partive opozitare.

“Ato mund të kuptohen si mesazh që Lëvizja Vetëvendosje nuk ka asnjë dëshirë, në asnjë rrethanë, që të bëjë koalicion me partitë shqiptare. Kjo është një mënyrë e përçarjes”, thotë Miftaraj.

Ai shton se do të duhen së paku dy muaj apo dy muaj e gjysmë, për të kuptuar nëse do të ketë qeveri të re, apo vendi do të shkojë në zgjedhje të jashtëzakonshme.

Në tryezë të bisedimeve, thotë ai, do të jenë matematika të ndryshme. Ai nuk e përjashton mundësinë që partitë shqiptare në opozitë ta formojnë qeverinë e re, duke bërë pjesë të koalicionit komunitetet joshumicë – pa serbët.

Emini ka pritje të ngjashme – ajo mendon se nuk do të ketë formim të qeverisë së re së paku deri në verë, marrë parasysh rezultatet që kanë prodhuar zgjedhjet.

“Fjalimi toksik ndaj opozitës tregon që Kurti, në njëfarë mënyre, e kishte për qëllim që ta antagonizonte opozitën dhe ajo t’i refuzonte negociatat me të… Por, edhe për opozitën është e vështirë, sidomos për LDK-në, e cila ka qenë në koalicion [me Kurtin] dhe ka përjetuar rënien me të madhe gjatë asaj kohe”, thotë Emini.

As ajo nuk e përjashton mundësinë e shkuarjes në zgjedhje të reja, nëse partitë nuk arrijnë të dakordohen, por thotë se ato nuk do të ishin zgjidhje e mençur, marrë parasysh se Kosova, këtë vit, mban edhe zgjedhjet lokale.

“Unë nuk mendoj se përsëritja e zgjedhjeve mund të sjellë ndonjë rezultat. Ajo që mund të sjellin zgjedhjet e tilla, është mosadalja e qytetarëve dhe kështu do të përsëritej një proces me rezultate të ngjashme. Do të ishte humbje kohe dhe humbje e jashtëzakonshme e resurseve”, thotë Emini.

Sipas saj, Kosova nuk e ka luksin për zgjedhje të tilla edhe për shkak të dinamikave në botë dhe pritjeve prej saj, sidomos sa i përket rinisjes së dialogut për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë.

“Brendapërbrenda, ndoshta do të mund të funksiononim disi, mirëpo në politikën e jashtme do të kishim pasoja serioze”, thotë Emini.

Çka ndodh tash?

Në Ligjin për zgjedhjet në Kosovë nuk është i përcaktuar ndonjë afat kohor se kur Komisioni Qendror i Zgjedhjeve duhet t’i shpallë rezultatet përfundimtare.

Deri më tash, janë evidentuar disa shkelje në procesin e numërimit të votave për kandidatët për deputetë, si dhe ka pasur pengesa të qasjes në ueb-faqen e KQZ-së.

Kurdo që të bëhet numërimi i të gjitha votave nga KQZ-ja dhe certifikimi i rezultateve, presidentja e Kosovës thërret seancën konstituive të Kuvendit brenda 30 ditësh nga shpallja e rezultateve.

Deputetët betohen dhe zgjedhin kryetarin e Kuvendit dhe nënkryetarët.

Pas kësaj procedure, presidentja i jep mandatin për formimin e qeverisë kandidatit të propozuar nga partia ose koalicioni fitues.

Kandidati për kryeministër propozon përbërjen e qeverisë dhe programin qeverisës.

Qeveria votohet nga Kuvendi me shumicën e thjeshtë të votave (50% + 1 deputetë të pranishëm).

Sipas Nenit 95 të Kushtetutës së Kosovës, nëse përbërja e propozuar e Qeverisë nuk merr shumicën e votave të nevojshme, presidenti i Republikës së Kosovës, brenda dhjetë ditësh, emëron kandidatin tjetër sipas së njëjtës procedurë.

Nëse as herën e dytë nuk zgjidhet qeveria, atëherë presidenti i Kosovës i shpall zgjedhjet, të cilat duhet të mbahen jo më vonë se dyzet ditë nga dita e shpalljes së tyre.

A ka pasur kriza më herët?

Kosova ka pasur disa bllokada institucionale, kryesisht për shkak të mungesës së konsensusit politik.

Një e tillë ndodhi pas zgjedhjeve të përgjithshme të vitit 2014.

Atëkohë, PDK-ja që doli e para, nuk arriti të siguronte shumicën për krijimin e qeverisë.

Koalicioni opozitar LDK-AAK-Nisma e sfidoi të drejtën e PDK-së për të propozuar kryetarin e Kuvendit, por Gjykata Kushtetuese vendosi në favor të PDK-së dhe e detyroi koalicionin opozitar të bënte marrëveshje me PDK-në.

Pas disa muajsh bllokadë u arrit një marrëveshje për bashkëqeverisje mes PDK-së dhe LDK-së, që e solli Isa Mustafën në postin e kryeministrit.

Në vitin 2020 kishte po ashtu një krizë pas rrëzimit të Qeverisë së parë të Kurtit. Në mars të atij viti, vetëm pas disa javësh në detyrë, qeveria e tij u rrëzua pas një mocioni të mosbesimit, të iniciuar nga partneri i koalicionit, LDK.

Presidenti i atëhershëm, Hashim Thaçi, i dha mandatin për formimin e qeverisë Avdullah Hotit nga LDK-ja, pa shpallur zgjedhje të reja.

Megjithatë, kjo qeveri u përball me sfida të mëdha politike dhe ligjore dhe, pas disa muajsh, u rrëzua nga Gjykata Kushtetuese në fund të vitit 2020, për shkak të një votimi jokushtetues nga deputeti Etem Arifi.

Zgjedhjet e reja u mbajtën në shkurt të vitit 2021 dhe Vetëvendosje fitoi mbi 50 për qind të votave.

Zgjedhjet e 9 shkurtit ishin të parat të rregullta që nga shpallja e pavarësisë së Kosovës më 2008.

LVV konteston rezultatet e zgjedhjeve në disa qendra votimi, kërkon korrigjime nga KQZ

Lëvizja Vetëvendosje ka dorëzuar një ankesë për pasaktësi në rezultatet preliminare të zgjedhjeve, duke pretenduar se 716 vota të saj janë regjistruar gabimisht në favor të subjektit politik Partia Balli Kombëtar Demokrat Shqiptar.

Zëvendësministri i Ekonomisë dhe zyrtari i LVV-së, Getoar Mjeku, ka bërë të ditur se ky gabim është evidentuar në disa vendvotime:

0104/01 ShFMU “Drita” Gramaçel, Deçan

0402/11 ShFMU “Thimi Mitko” Gjilan

0617/02 ShFMU “Ismail Qemali” Saradran, Istog

1917/02 ShML “Ahmet Gashi” Prishtinë

2010/01 ShFMU “Mati Logoreci” Prizren

2805/01 ShFMU “Petar Kocić” Bubë, Zubin Potok

Sipas Mjekut, në këto vendvotime, Partia Balli Kombëtar Demokrat Shqiptar ka marrë përkatësisht 58, 243, 135, 159 dhe 121 vota, ndërsa LVV nuk ka asnjë votë të regjistruar, përveç në vendvotimin e Prizrenit ku figuron me vetëm 5 vota.

LVV ka kërkuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve që të shqyrtojë dhe korrigjojë këtë pasaktësi në procesin e numërimit të votave. sn

Vetëvendosje fitoi zgjedhjet- Albin Kurti: Qytetarët na besuan mandatin, gati të nisim punën për qeverinë e re

Kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje (LVV), Albin Kurti, ka deklaruar se partia e tij ka shënuar një fitore të padiskutueshme në zgjedhjet parlamentare, duke theksuar se rezultati është i qartë në shumicën e komunave të Kosovës.

Përmes një postimi në Facebook, Kurti ka theksuar dominimin e LVV në shumicën e komunave, edhe pa përfshirë votat me kusht dhe ato nga diaspora.

“Fitore e padiskutueshme, me vota cep më cep. Në 21 komuna prijmë si fitues, sipas rezultateve preliminare, pa votat me kusht dhe ato të mërgatës. Qytetarët na e besuan mandatin e ri të qeverisim vendin, dhe puna e qeverisë së re vazhdon sapo të çertifikohen rezultatet. Deri atëherë, do të kujdesemi për ruajtjen e secilës votë që na e keni besuar”, ka shkruar Kurti.

Deklarata e tij vjen në një kohë kur partitë opozitare kanë ngritur dyshime mbi integritetin e procesit zgjedhor, duke kërkuar transparencë në numërimin e votave.

Ndërkohë, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve po vazhdon përpunimin e të dhënave, ndërsa rezultatet përfundimtare pritet të certifikohen në ditët në vijim.bw

Cili është qëndrimi i partive joserbe për Qeverinë e ardhshme të Kosovës?

Disa nga përfaqësuesit e komuniteteve joserbe në Kosovë gjatë një prej takimeve të mëhershme me Leëvizjen Vetëvendosje. Fotografi nga arkivi.

 

Sandra Cvetkoviq

Përfaqësues politikë të komuniteteve pakicë joserbe në Kosovë, të cilët, sipas rezultateve preliminare të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, kanë hyrë në Kuvendin e Kosovës, do të mbështesnin – parimisht – cilindo mandatar për formimin e qeverisë së re, pavarësisht nëse do të vinte nga partia aktuale në pushtet, Vetëvendosje, apo nga partitë opozitare.

Disa nga ata, me të cilët bisedoi Radio Evropa e Lirë, kanë kushte për mbështetjen e kandidatit të ri për kryeministër, ndërsa të tjerë nënkuptojnë mbështetje të pakushtëzuar për cilëndo qeveri.

Në bazë të 99 për qind të votave të numëruara, Lëvizja Vetëvendosje e kryeministrit Albin Kurti mori më së shumti vota në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit, përkatësisht 47 nga 120 vendet parlamentare – megjithatë, jo mjaftueshëm për të formuar qeverinë e vetme.

Sipas rezultateve preliminare, Partia Demokratike e Kosovës pritet t’i ketë 25 deputetë, Lidhja Demokratike e Kosovës 20 dhe koalicioni i mbledhur rreth Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës 8.

Këto shifra mund të ndryshojnë pas numërimit të votave me kusht dhe të diasporës.

Pas shpalljes së fitores në zgjedhjet e së dielës, Kurti tha se Vetëvendosja do ta formojë në mënyrë të pavarur qeverinë, që do të thotë se votat e komuniteteve pakicë mund të jenë vendimtare për zgjedhjen e saj.

Me shumë mundësi, e ashtuquajtura “qeveri e pakicës” do të formohej edhe nëse mandatar për kryeministër do të ishte dikush nga partitë aktuale opozitare, sepse për të zgjedhur një qeveri, duhen 61 vota.

Sipas Kushtetutës së Kosovës, nga gjithsej 120 vende parlamentare në Kuvendin e Kosovës, 20 janë të rezervuara për komunitetet joshumicë – prej të cilave dhjetë për komunitetin serb dhe dhjetë për komunitetet tjera që jetojnë në Kosovë.

Kështu, komuniteti boshnjak i ka tri ulëse parlamentare, komuniteti turk dy, pjesëtarët e komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian (RAE) kanë nga një, një vend shtesë shkon për komunitetin nga radhët RAE që ka fituar më shumë vota, dhe një vend parlamentar i takon komunitetit goran.

Kush nga pakicat ka hyrë në Kuvendin e Kosovës?

Bazuar në rezultatet preliminare të zgjedhjeve, Lista Serbe – partia më e madhe serbe në Kosovë, e cila ka mbështetjen e Beogradit – fitoi nëntë ulëse parlamentare, ndërsa një e fitoi Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë e Nenad Rashiqit, ministër në Qeverinë e Albin Kurtit.

Kur bëhet fjalë për dhjetë vendet e garantuara për komunitetet e tjera joshumicë, Partia Demokratike e Turqve të Kosovës fitoi dy ulëse në Kuvendin e Kosovës, ndërsa, nga komuniteti boshnjak, Partia e Re Demokratike, Koalicioni Vakat dhe Bashkimi Socialdemokrat fituan nga një ulëse.

Nisma e Re Demokratike e Kosovës, që përfaqëson komunitetin egjiptian, fitoi një ulëse. Ky komunitet mori më së shumti vota nga RAE, kështu që Partia Liberale e Egjiptianëve fitoi një mandat tjetër parlamentar.

Gjithashtu, Partia e Ashkalinjve për Integrim fitoi një ulëse, Partia e Bashkuar Rome e Kosovës një dhe Partia e Bashkuar Gorane një.

Për kë do të votojnë pakicat?

Duda Bale nga Lidhja Socialdemokrate Boshnjake e Kosovës thotë se hyn në Kuvendin e Kosovës për t’i mbrojtur interesat e komunitetit boshnjak dhe se vota e saj e mbështetjes do t’i shkojë kandidatit për kryeministër që do t’i plotësojë kushtet e këtij komuniteti.

Një prej kushteve kryesore, sipas Bales, është formimi i komunës së Zhupës me shumicë boshnjake.

Bazuar në regjistrimin e popullsisë në vitin 2024, komuniteti boshnjak në Kosovë është i dyti më i madhi dhe përbën rreth 1.69 për qind të popullsisë së përgjithshme.

Për ta mbështetur Qeverinë e re të Kosovës, Bale thotë se duhet të marrë garanci nga kryeministri i mandatuar se do të bëhen më shumë investime në zonat ku jetojnë boshnjakët dhe se do të ketë një reformë të sistemit arsimor në mësimdhënien në gjuhën boshnjake.

“Ne jemi këtu për komunitetin tonë, jemi pakicë. Puna ime dhe detyrimi im moral është ta mbështes komunitetin tim. Për mua është e rëndësishme që vetëm kërkesat e boshnjakëve të vihen në tavolinë dhe të diskutohen. Cilitdo mandatar për kryeministër që vjen, do t’i vendosen kushtet”, thotë Bale për Radion Evropa e Lirë.

Rasim Demiri nga Koalicioni Vakat thotë se është ende herët të mendohet se cili kandidat për kryeministër të përkrahet dhe në çfarë kushtesh, por shton se një vendim i tillë do të shqyrtohet me kujdes.

“Pasi ta përfundojmë procesin zgjedhor, do të shohim se si dhe në çfarë mënyre do të qasemi. Çdo vendim që merret, do të merret në favor të komunitetit boshnjak”, thotë Demiri për Radion Evropa e Lirë.

Emilija Rexhepi nga Partia e Re Demokratike nuk ishte në dispozicion për koment. Në Qeverinë e Kurtit ajo ishte zëvendëskryeministre për komunitetet pakicë.

Albert Kinolli nga Partia e Bashkuar Rome e Kosovës thotë se do t’i japë mbështetje të pakushtëzuar Qeverisë së re të Kosovës, pavarësisht se nga cila parti vjen mandatari për kryeministër.

“Për ne është e rëndësishme që të gjitha organet e shtetit tonë të jenë funksionale, sepse populli i Kosovës e meriton. Së dyti, kushdo që do ta krijojë shumicën, ne do të jemi me të, do të jemi me ata që kanë shumicën për të formuar institucionet e Qeverisë së Kosovës”, thotë Kinolli për Radion Evropa e Lirë.

Radio Evropa e Lirë nuk arriti të bjerë në kontakt me përfaqësuesit politikë të turqve, ashkalinjve dhe egjiptianëve.

Elbert Krasniqi, nga Nisma e Re Demokratike e Kosovës, e cila përfaqëson komunitetin egjiptian, ishte ministër i Administrimit të Pushtetit Lokal në Qeverinë e Kurtit, ndërsa partia e tij ka përkrahur Lëvizjen Vetëvendosje në periudhën parazgjedhore.

Kur i fitoi zgjedhjet për herë të parë në vitin 2019, Kurti e formoi qeverinë me mbështetjen e Lidhjes Demokratike të Kosovës. Por, pikërisht me iniciativën e këtij partneri të koalicionit, ajo qeveri ra më pak se dy muaj pas formimit, për shkak të mosmarrëveshjeve për menaxhimin e pandemisë së koronavirusit.

Partitë aktuale opozitare në Kosovë, Partia Demokratike e Kosovës dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, e kanë hedhur poshtë mundësinë e lidhjes së koalicionit me Vetëvendosjen. Një qëndrim të tillë e ka shprehur edhe udhëheqësi i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku, gjatë fushatës zgjedhore.

Ramush Haradinaj i AAK-së ka dalë edhe me idenë e formimit të qeverisë nga opozita, por ajo nuk ëshrë komentuar nga PDK-ja e LDK-ja.

Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Valona Tela

Misioni i BE-së i vlerëson si pozitive zgjedhjet në Kosovë, por me disa të meta

Anëtarë të misionit vëzhgues të Bashkimit Evropian (BE) flasin në një konferencë për media në Prishtinë në lidhje me gjetjet fillestare të tyre për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në Kosovë, Prishtinë, 11 shkurt.

 

Radio Evropa e Lirë

Misioni vëzhgues i Bashkimit Evropian (BE) i ka vlerësuar zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në Kosovë si pozitive dhe të qeta, por me disa të meta.

Gjuha negative dhe nxitëse e partisë në pushtet ndaj medias dhe gjyqësorit, ndërhyrja e Serbisë përmes trysnisë ndaj votuesve serbë të Kosovës, si dhe kritikat e një zyrtari amerikan ndaj kryeministrit Albin Kurti gjatë fushatës, ishin disa nga çështjet që u përmendën në konferencën për media të martën, në Prishtinë.

Nathalie Loiseau, shefe e misionit vëzhgues të BE-së në Kosovë, tha se gjetjet fillestare tregojnë se dita e zgjedhjeve ishte e qetë, votuesit kishin mundësi të votonin në kushte të mira, kurse fushata ishte mjaft konkurruese.

“Këto janë sinjale që qytetarët e Kosovës janë të përkushtuar ndaj demokracisë”, tha Loiseau.

Rreth 40.59 për qind e mbi 1.9 milion votuesve me të drejtë vote në Kosovë votuan më 9 shkurt, pa llogaritur votat nga jashtë dhe me kusht.

Lëvizja Vetëvendosje e kryeministrit Albin Kurtit i fitoi 40.83 për qind e votave, duke lënë mbrapa partitë opozitare, Partia Demokratike e Kosovës (22.15%), Lidhja Demokratike e Kosovës (17.59%), Koalicioni Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës dhe Nisma (7.47%), dhe Lista Serbe (4.43%).

Gjuha nxitëse dhe bojkotimi i mediave

Megjithatë, Loiseau tha se misioni ka vërejtur se partia në pushtet, Lëvizja Vetëvendosje, përdori gjuhë negative ndaj medias dhe gjyqësorit gjatë fushatës zgjedhore që zgjati një muaj, nga 11 janari deri më 9 shkurt.

“Kjo u pasqyrua edhe në rrjetet sociale. Ne kemi vërejtur me brengosje gjuhën negative nga partia në pushtet kundër medias dhe gjyqësorit. Bojkotimi i mediumeve specifike dhe debateve ka kontribuuar në uljen e mundësisë për votuesit që të bëjnë zgjidhje më të mira”, tha ajo.

Në fillim të janarit, organizata joqeveritare ndërkombëtare e vendore i bënë thirrje LVV-së që të hiqte dorë nga bojkotimi i disa mediave të caktuara.

LVV-ja kishte thënë se nuk po bojkotonte mediat, por po “përjashtonte” tri kanale specifike dhe se një vendim i tillë “nuk cenonte peizazhin e pasur dhe të larmishëm mediatik të Kosovës”.

Ajo nuk përmendi emra, por në reagimet e mëhershme të organizatave mediatike thuhej se bëhej fjalë për disa nga televizionet e mëdha në vend, sikurse Klan Kosova, TV Dukagjini dhe T7.

Loiseau shtoi se polarizimi dhe ndarjet e thella ishin të dukshme në retorikën e fushatës nga partitë politike.

Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa shqiptoi dënime prej mijëra eurove ndaj partive të ndryshme politike në vend përgjatë gjithë fushatës zgjedhore, për shkak të gjuhës së tyre nxitëse.

Ndërhyrja e Serbisë përmes Listës Serbe

Shefja e misionit të BE-së theksoi se numri i partive politike serbe që morën pjesë në zgjedhjet e 9 shkurtit ishte hap pozitiv, por shtoi se Serbia ka ndërhyrë në zgjedhje duke e mbështetur vetëm Listën Serbe – partinë më të madhe të serbëve në Kosovë që rëndomë ka gëzuar mbështetjen e Beogradit zyrtar.

“Shumë bashkëbisedues raportuan për presion nga anëtarët e Listës Serbe mbi votuesit dhe kishte ndërhyrje të vazhdueshme dhe të përsëritshme nga Serbia”, tha ajo.

Disa ditë para ditës së zgjedhjeve, një kandidat serb për deputet tha për Radion Evropa e Lirë se humbi punën pasi doli kundër Listës Serbe.

Ai tha se një anëtar i autoritetit të përkohshëm komunal në Skenderaj, Nebojsha S. Tomasheviq, i ka thënë më 27 janar se “do të sigurohet që ai të mos marrë më asnjë rrogë nga buxheti i Serbisë, sepse është tradhtar”.

Marta Temido, shefe e delegacionit të anëtarëve të Parlamentit të Evropian, tha gjatë konferencës të hënën se autoritetet serbe ndërhynë duke mbështetur Listën Serbe.

“Ne e kuptojmë se autoritetet e Serbisë kanë ndërhyrë seriozisht duke mbështetur një nga gjashtë partitë serbe. Bashkëbiseduesit tanë kanë raportuar se ka pasur presion mbi votuesit serbë. Mungesa e pluralizmit të mirëfilltë politik në komunitetin serb nuk është e shëndoshë”, tha Temido.

Sipas rezultateve preliminare, Lista Serbe i ka fituar 9 nga 10 vendet e rezervuara për pakicën serbe në Kuvendin e Kosovës, ndërsa Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë e Nenad Rashiqit e ka siguruar vendin e mbetur.

Subjektet tjera politike nga komuniteti serb nuk arritën të hyjnë në Kuvendin e Kosovës.

Kritikat e Grenellit

Loiseau gjithashtu i përmendi në raportin preliminar edhe kritikat që dërguari amerikan për misione të veçanta, Richard Grenell, ia bëri kryeministrit Kurti gjatë fushatës zgjedhore në Kosovë.

“Në fushatë ishim gjithashtu dëshmitar të ndërhyrjes së të dërguarit të SHBA-së për misione speciale, Richard Grenell, në mediat sociale, ku ai kritikoi kryeministrin Kurti. Kjo mund të përshkruhet si diçka jodiplomatike”, tha ajo.

Në një shkrim në X më 3 shkurt, Richard Grenell tha se Shteteve të Bashkuara u duhen partnerë të besueshëm në Ballkan, ndërsa Qeveria e kryeministrit Kurti, sipas tij, nuk ishte e tillë.

Kabineti i Kurtit nuk i është përgjigjur kërkesës së Radios Evropa e Lirë, në lidhje me këto komente, por duke folur për një medium në Kosovë, Istogu Channel, ai ka përsëritur se marrëdhëniet me SHBA-në janë në nivelin më të mirë – në çka ka reaguar sërish Grenell, duke thënë se ato në fakt nuk kanë qenë kurrë në pikë më të ulët.

Loiseau foli edhe për disa gjetje të tjera në raportin preliminar, si telashet me të cilat u përball Komisioni Qendror i Zgjedhjeve gjatë numërimit të votave të partive, kur softueri i saj binte vazhdimisht.

Ajo tha se raportin përfundimtar misioni i bllokut do ta publikojë pas rreth dy muajve, i cili do të përfshijë një analizë dhe rekomandime.

Samiti për Inteligjencën Artificiale, Osmani përfaqëson Kosovën

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, me ftesë të presidentit të Republikës Franceze, Emmanuel Macron, po merr pjesë në Samitin për Inteligjencën Artificiale që mbahet në Paris.

Sipas njoftimit të Presidencës, gjatë qëndrimit në Francë, presidentja Osmani do të marrë pjesë në Samitin për Inteligjencën Artificiale, përkrah presidentit Macron, zëvendëspresidentit të Shteteve të Bashkuara, JD Vance, kryeministrit të Indisë, Narendra Modi, si dhe liderëve të tjerë botërorë.

“Në kuadër të vizitës, presidentja Osmani do të jetë e pranishme në darkën zyrtare në Pallatin Élysée, në pritjen zyrtare të organizuar nga delegacioni amerikan, si dhe në seancën plenare të bashkëkryesuar nga presidenti Macron dhe kryeministri Modi”, thuhet në njoftim.

Në këtë udhëtim zyrtar, Osmani është shoqëruar nga bashkëshorti i saj Prindon Sadriu, i cili do të jetë pjesë e organizmit që bën zonja e parë e Francës, Brigitte Macron. sn

“Pres fitoren e Vetëvendosjes”, Palokaj: Deputetët e pakicave mund të jenë vendimtarë për krijimin e qeverisë

Gazetari Agustin Palokaj, gjatë një komunikimi të drejtpërdrejtë në News24 nga Kosova, ka komentuar procesin zgjedhor që po mbahet në vendin e tij. Ai shprehu pritshmëritë se Vetëvendosja mund të dalë fituese e zgjedhjeve, por e theksoi se ende nuk dihet se me çfarë rezultati.

Palokaj gjithashtu shpjegoi faktorët që mund të ndikojnë në formimin e qeverisë, duke përmendur sistemin e deputetëve të rezervuar për pakicat kombëtare në Kuvendin e Kosovës. Nga 120 deputetë, 20 vende janë të rezervuara për pakicat, dhe 10 prej këtyre janë për serbët. Sipas tij, këto vende mund të jenë vendimtare për formimin e qeverisë.

Ai e theksoi se nuk është e sigurt nëse Lista Serbe, e cila përfaqëson më shumë Beogradin zyrtar se sa serbët e Kosovës, do të marrë këto vende të rezervuara për serbët. bw

Zgjedhjet në Kosovë- Spahiu: VV do të marrë 42% të votave, Kurti me pak mundim do ta formojë vetë qeverinë

Thuajse dy orë nga përmbyllja e procesit të votimit në Kosovë, analisti Nexhmedin Spahiu është besimplotë se vota e qytetarëve atje dhe e diasporës do të sjellë një rikonfirmim të Albin Kurtit.

Në një intervistë për edicionin e pasdites në Syri Tv, Spahiu bëri një paranshikim të partive kryesore që do të marrin rezultate në këto zgjedhje parlamentare, ku LVV, pritet të marrë 42% të votave,  me LDK-PDK 20% dhe AAK e Ramush Haradinajt me 10%.

Sipas Sahiut, VV e Albin Kurtit do t’ia dalë që edhe përmes disa blerje deputetësh të formojë qeverinë, ndërsa votuesit sipas pritshmërive dhe nga raportimet të arrijnë në 900 mijë deri në 1 milion.

Besoj do të sjellë rikonfirmim të Kurtit. S’mund të them shifra të sakta të rezultateve, pasi s’ka ende matje shkencore. Pritshmëritë e mia janë që LVV të kete 42 %, që me pak mundime ta bëjë vetë qeverinë, eventualisht me blerje të njdonjë deputeti nga partitë e tjeera. LDK-PDK 20%, Aleanca poshtë 10%.

Pas kësaj që pamë deri në ora 15.00, 28% të votave, e pritshme të jenë rreth 900 mijë deri në 1 milion votues, një pjesëe e mirë e qytetarëve s’e kuptojnë se votimi është detyrë patriotike dhe këtë se kuptojmë, nuk janë patriotik dhe këtë e reflektojnë me mosdaljen në zgjedhje.

Besoj se kjo s’do të refklektohet fare, jemi mësuar tashmë që elektorati i Kosovës dhe njerëzit kanë parë kritika të shumta ndaj Kurtit e qeverisë së tij, ndaj ndërkombëtarëve e BE , e kjo s’u bën më përshtypje. Do ta mbajnë mendjen në bazë të përcepritimit të interesave të tyre, personale, lokale e në raport me ato ndërkombëtare.

Nëse Kurti do të rikonfirmohet, arsyeja pse do ta votojnë votuesit, është që të jenë më të sigurtë që Serbia të mos kthehet më në Kosovë sidomos në veri. sn

‘70% e diasporës ka votuar’- Saiti: Kandidatët kanë pasur vit elektoral të ashpër, interesi në qendrat e votimit është i lartë dhe i qetë

Në një lidhje të drejtpërdrejtë, gazetari Gazment Saiti, raportoi nga Kosova procesin zgjedhor duke ndjekur nga afër procesin e votimit nga qytetarët, ku u shpreh se deri tani situata është e qetë ndryshe nga ajo që u pa gjatë fushatës elektorale.

Saiti u shpreh se, qytetarët e diasporës kanë votuar dhe interesi është i lartë si nga ata por edhe qytetarët e Kosovës që kanë të drejtën e votës kudo ku ndodhen.

Gazment Saiti:

Ndodhem në qëndrën e e Dragashit, e cila ka votues të cilët kanë interes të madh për të hedhur votën e tyre dhe për të zgjedhur qeverinë e re. Natyrisht e gjithë zona ka 40 mijë qytetarë të cilët kanë të drejtën e votës.

Ndryshe nga vitet e kaluara ky vit elektoral ka pasur një ashpërsim të kandidatëve dhe partive poltike. Madje mund të themi që qytetarët kanë qenë më shumë të angazhuar sa i përket mbledhjes së votave ose informimit të qytetarëve se ku do votojnë. Ditët e fundit ka qenë qetë dhe sot ditën e votimit shihet që qytetarët janë të qetë dhe nuk kanë konflikte apo pakënaqesi me njëri-tjetrin.

Ajo cfarë më bën përshtypje në qendrat e votimit është se komisionerët në momentin që mbydhet procesi i votimit nis numrimi i votave dhe pas daljes së rezulatateve takohen pa oasur asnjë pakënaqësi dhe ajo cfarë ngelet është ajo cfarë do të ndodhë bnë qëndrën kryesore ku do të zgjidhet qeveria e re.

Në diasporë aktualisht flasim për një numër jo shumnë të madh votuesish dhe sipas informacioneve flitet për 30 mijë votues në konsullatat, ndërsa nëpërmjet postës janë 60-62 mijë votues total. sn

Pasi votoi, Albin Kurti shijon një kafe nën rrezet e diellit, shoqërohet nga bashkëshortja

Pak më parë kryeministri Albin Kurti ka votuar sot në qendrën e votimit në Fakultetin Ekonomik, në Prishtinë.

Pas përfundimit të votimit, Kurti duket se ka zgjedhur të shijojë kohën e bukur dhe me diell në një nga kafenetë e kryeqytetit të Kosovë.

Capture

Kujtojmë se pas votimit, në fjalën për mediat, Kurti ka dhënë edhe një mesazh për qytetarët duke u bërë thirrje të votojnë.

“Ditë e re dhe mot me diell për zgjedhjet e para të rregullta parlamentarë në shtetin e pavarur të Kosovës. Inkurajoj qytetarët të votojnë. Ushtroni të drejtën demokratike që të bëni zërin tuaj të dëgjohet. Përdorni lirinë për të vendosur për 4 vitet e ardhshme”, tha ai. bw

Nesër zgjedhjet në Kosovë, gjithçka që duhet të dini nga procesi

Në Kosovë mbahen të dielën zgjedhjet e përgjithshme parlamentare, të 9-at me radhë që nga përfundimi i luftës në vitin 1999 dhe të parat zgjedhje të rregullta që nga shpallja e pavarësisë në vitin 2008.

Për 4 vitet e shkuara qeverinë e udhëhoqi partia Vetëvendosje me kryeministër Albin Kurtin, i cili jo rrallë pati përplasje me Serbinë në kuadër të dialogut të lehtësuar nga Bashkimi Evropian. Po ashtu mospajtime të thella pati edhe me komunitetin ndërkombëtar për shkak të veprimeve të quajtura “të pakoordinuara”, në veri të Kosovës, shkruan Deutsche Welle.

Zgjedhjet e përgjithshme mbahen edhe në pjesën veriore të Kosovës të banuar me shumicë serbe, ndonëse përfaqësuesit e tyre bojkotuan zgjedhjet lokale të vitit 2023. Por kësaj radhe disa subjekte të vogla politike, edhe Lista Srpska që është partia më e madhe e serbëve të Kosovës, marrin pjesë në zgjedhje. Për një muaj rresht subjektet politike që synojnë të udhëheqin qeverinë për mandatin e ardhshëm katër vjeҫar shpalosën programet e tyre zgjedhore.

Ndër subjektet më të mëdha politike që garojnë në këto zgjedhje janë, Lëvizja Vetëvendosja VV e udhëhequr nga Albin Kurti, Lidhja Demokratike e Kosovës LDK, e udhëhequr nga Lumir Abdixhiku, Partia Demokratike e Kosovës PDK me kandidatin e saj për kryeministër Bedri Hamza, dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës AAK, e udhëhequr nga Ramush Haradinaj. Gjatë një muaji, fushata zgjedhore në Kosovë u karakterizua nga një gjuhë jo pak nxitëse dhe të urrejtjes, por, nuk u shënua ndonjë incident, konstatoi rrjeti i organizatave joqeveritare që monitoron procesin.

Zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit do të monitorohen edhe nga mbi 100 vëzhgues ndërkombëtar nga 18 vende të Bashkimit Evropian, nga Parlamenti Evropian dhe Këshilli i Evropës. Më shumë se 200 ushtarë italianë të KFOR-it, ju shtuan trupave tjerë të KFOR-it, një njësi e specializuar e policisë së misionit EULEX dhe mijëra policë të Kosovës do të jenë të pranishëm pranë qendrave të votimit për të siguruar një ambient të qetë dhe proces të rregullt të zgjedhjeve të përgjithshme.

Për dallim nga zgjedhjet e kaluara, kur heshtja zgjedhore në Kosovë fillonte një ditë para votimeve, me ndryshimet ligjore të këtij viti, ajo tashmë do të fillojë një minutë para hapjes së qendrave të votimit, në orën 07:00, dhe do të zgjasë deri në mbylljen e tyre, në orën 19:00 të 9 shkurtit. Pra, heshtja zgjedhore do të zgjasë vetëm gjatë 12 orëve të votimit. sn

Gjermania i dhuron Kosovës server e pajisje për 9 shkurtin, Rohde: Ky donacion siguron që zgjedhjet të jenë të sigurta

Ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Jörn Rohde vlerësoi, se donacioni siguron proces zgjedhor të sigurt, fuqizon organet e administrimit të zgjedhjeve dhe rrit besimin e publikut.

Kanë mbetur edhe tri ditë para mbajtjes së zgjedhjeve parlamentare në Kosovë. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka bërë të ditur ndërkohë, se janë bërë të gjitha përgatitjet që ditën e dielë, 09.02 të zhvillohet procesi zgjedhor. 28 forca politike garojnë në këto zgjedhje, prej të cilave 20 parti politike, pesë koalicione, dy lista qytetare dhe një kandidat i pavarur. Të drejtë vote kanë rreth dy milionë votues, prej të cilëve 105 mijë janë qytetarë që votojnë jashtë Kosovës. KQZ, njoftoi se tashmë janë shtypur edhe fletëvotimet me një numër total prej 1,752,650 fletëvotimesh, numër ky më i vogël sesa numri i votuesve.

Pse ka më pak fletëvotime se votues?

Numri më i vogël i fletëvotimeve lidhet me faktin, se në të gjitha zgjedhjet e mëparshme dalja e qytetarëve në zgjedhje nuk ishte me shumë se 50% e votuesve me të drejtë vote. “Sipas vendimit të KQZ-së janë shtypur 1.752.650 fletëvotime, prej të cilave 1.664.100 për votimin në vendvotime të rregullta, 28.450 për votimin me kusht; 38.650 për votimin e personave me nevoja të veçanta dhe si fletëvotime rezervë; dhe 21.450 për votimin në përfaqësi diplomatike”, thuhet në njoftimin e KQZ-së.

Bazuar në Listën Votuese të certifikuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve numri i shtetasve të Kosovës me të drejtë vote është 2.075.868 votues, prej të cilëve 1.970.944 votues janë votues që i takojnë Listës Votuese brenda Kosovës dhe 104.924 votues janë pjesë e Listës Votuese jashtë Kosovës. “Andaj, sipas vendimit të KQZ-së, 323.218 apo 15.57% fletëvotime do të jenë më pak se numri i votuesve. Kjo është një praktikë e ndjekur nga KQZ edhe në proceset e kaluara zgjedhore”, tha zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi.

Rohde: Të sigurohet proces zgjedhor i sigurt

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve pranoi një donacion me server dhe pajisje nga Gjermania, pajisje përcjellëse që do të ndihmojnë për Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve. Ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Jörn Rohde, tha se ky donacion siguron proces zgjedhor të sigurt, fuqizon organet e administrimit të zgjedhjeve duke rritur besimin e publikut. Rohde shprehu bindjen e tij se procesi zgjedhor i së dielës do të zhvillohet pa vështirësi.

“Demokracia dhe zgjedhjet e lira janë themeli i një shoqërie prosperuese. Ne dëshirojmë të fuqizojmë të ardhmen tonë dhe demokracinë që siguron lirinë individuale për të gjithë ne. Që nga shpallja e pavarësisë, Kosova ka bërë përparime të madh në ngritjen dhe demokratizim. Prandaj digjitalizimi i procesit zgjedhor do të jetë kyç për këtë progres. Ky donacion prej më shumë se 140 mijë eurosh siguron që edhe këto zgjedhje aktuale dhe në të ardhmen të jenë të sigurta në Kosovë”, tha ambasadori Rohde. Ai u shpreh i bindur, 100%, se ditën e dielë Kosova do të ketë zgjedhje pa vështirësi.

Rritje e standardeve zgjedhore në Kosovë

Vlerësim për donacionin gjerman vjen nga KQZ. Kryetari i KQZ-së, Kreshnik Radoniqi, tha se “kjo mbështetje e shtetit gjerman do të ndikojë në përmirësimin e infrastrukturës dhe avancimin e standardeve zgjedhore në Kosovë”. “Pranimi i këtyre serverëve modern shënon zhvillim të mëtejshëm të infrastrukturës së KQZ-së dhe është vazhdimësi e procesit të digjitalizimit të operacioneve zgjedhore. Kjo mbështetje është e çmuar dhe do të ndikojë në përmirësimin e infrastrukturës tonë dhe avancimin e standardeve zgjedhore në Kosovë. Gjithashtu, duke pasur parasysh rolin e KQZ-së, ky donacion është një investim i madh edhe në integritetin e procesit zgjedhor dhe në besimin e qytetarëve ndaj procesit zgjedhor”, tha Radoniqi, i cili së bashku me ambasadorin gjerman Jörn Rohde, inkurajuan qytetarët me të drejtë vote që ta shfrytëzojnë të drejtën e tyre kushtetuese dhe të dalin të votojnë ditën e dielë.

Fushata zgjedhore në kulmin e saj

Ndonëse kanë mbetur vetëm edhe tri ditë deri në mbajtjen e zgjedhjeve, subjektet politike po vazhdojnë fushatën zgjedhore ku nuk mungon gjuha nxitëse dhe e urrejtjes ndërmjet kundërshtarëve politikë. Rrjeti i organizatave joqeveritare që monitoron procesin zgjedhorë, DnV, thotë se “ka vazhduar përdorimi i gjuhës nxitëse dhe të urrejtjes nga partitë politike”, dhe për këtë shkak është shtuar edhe numri i gjobave ndaj tyre nga Paneli për Ankesa dhe Parashtresa PZAP. Shifra e gjobave ndaj partive politike tashmë ka arritur në rreth gjysmë milioni euro. “Numri i aktiviteteve ku është përdorur gjuhë fyese, nxitëse apo e urrejtjes, pothuajse është dyfishuar”, sipas DnV.

Edhe Agjencia për Informim dhe Privatësi (AIP), u ka kërkuar subjekteve politike që të mbrojnë të dhënat personale të qytetarëve gjatë fushatës zgjedhore. Ajo kërkon nga subjektet politike “zbatimin e detyrimeve ligjore për mbrojtjen e të dhënave personale të qytetarëve duke mos përdorur dhe ekspozuar të dhënat personale në komunikimet nëpërmjet postës elektronike (e-mail), mesazhet (SMS) dhe thirrjeve telefonike, pa pëlqim paraprak”. sn

26 vjet nga konferenca e Rambujesë

Më 6 shkurt 1999 filloi punimet Konferenca e Rambujesë në afërsi të Parisit, e cila synoi zgjidhjen e krizës në Kosovë.

Iniciues të konferencës, e cila zgjati deri më 23 shkurt, ishte Grupi i Kontaktit, ndërsa ndërmjetës ishin Christopher Hill nga SHBA, Boris Maiorsky – Rusi dhe Wolfgang Petritsch – BE.

Delegacioni i Kosovës kishte pranuar parimisht propozim-marrëveshjen për zgjidhjen e krizës në Kosovë, të cilën e kishte propozuar Grupi i Kontaktit.

Delegacioni serb, sado që parimisht pranoi këtë propozim-marrëveshje, mbrojti qëndrimin që trupave të NATO-s të mos u lejohet kalimi nëpër Serbi dhe forcat ndërkombëtare në Kosovë të jenë në kuadër të Kombeve të Bashkuara.

Edhe rrethi i dytë i bisedime që filloi më 15 mars në Paris përfundoi pa sukses. Delegacioni kosovar dhe ai serb kishin nënshkruar më 18 mars marrëveshje të ndryshme. Delegacioni i Kosovës kishte nënshkruar marrëveshjen e ofruar nga bashkëbiseduesit ndërkombëtarë, ndërkohë që delegacioni serb kishte nënshkruar projektmarrëveshjen politike – marrëveshjen për vetëqeverisjen në Kosovë.

As tentimi i fundit, më 22 mars 1999 i emisarit special të SHBA-së Richard Holbrooke nuk ishte i suksesshëm. Ai nuk ia doli ta bindë presidentin e atëhershëm të RSFJ-së, Sllobodan Millosheviq që të pranojë marrëveshjen për Kosovën dhe vendosjen e trupave ndërkombëtare.

Më 24 mars 1999, NATO filloi bombardimin e trupave ushtarake dhe paramilitare të Serbisë. Bombardimet përfunduan më 6 qershor 1999 me nënshkrimin e Marrëveshjes së Kumanovës që parashihte tërheqjen e trupave jugosllave nga Kosova dhe vendosjen e trupave paqësore ndërkombëtare.

Më pas, Këshilli i Sigurimit i OKB-së miratoi Rezolutën 1244 me të cilën u vendos protektorati, prania ndërkombëtare në Kosovës, UNMIK-ut si mision civil dhe KFOR-it, mision ushtarak.

Ndërkaq, më 17 shkurt 2008, Kosova shpalli pavarësinë. sn

Serbët akuzojnë njëri-tjetrin për blerje votash

Posterë të Partisë së Serbëve të Kosovës (Partija Kosovskih Srba).

 

Sandra Cvetkoviq

Reklama për vende pune në shëndetësi dhe për ndihmë financiare për të papunët nga buxheti i Serbisë… Pajisje shtëpiake dhe subvencione bujqësore nga Qeveria e Kosovës… Të gjitha në këmbim të “votave të sigurta”.

Këto janë disa nga akuzat që po përshkojnë fushatën zgjedhore në mesin e komunitetit serb në Kosovë.

Një pjesë e tyre i referohet Listës Serbe – partisë më të madhe serbe në Kosovë, e cila ka mbështetjen e Beogradit zyrtar – ndërsa të tjerat Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, udhëheqësi i së cilës, Nenad Rashiq, drejton Ministrinë për Komunitete dhe Kthim në Qeverinë e Kosovës.

Kundërshtarët politikë të Listës Serbe thonë se dhënia e ndihmës sociale prej 20.000 dinarësh (rreth 170 euro) për 5.000 persona – e cila është paralajmëruar qysh vitin e kaluar nga presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, është “e rezervuar” ekskluzivisht për “votuesit e sigurt” të Listës Serbe.

Sipas tyre, zyrtarë të Listës Serbe janë duke i përgatitur edhe listat nëpër zyrat e veta.

Radio Evropa e Lirë bisedoi me disa qytetarë në komunën e Graçanicës dhe atë të Leposaviqit, të cilët e pohojnë të njëjtën gjë, por nuk duan të flasin publikisht.

Zyrtarë të Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, në anën tjetër, akuzohen se kanë shpërndarë pajisje shtëpiake dhe subvencione bujqësore nga buxheti i Qeverisë së Kosovës për të fituar vota.

Kodi Penal i Kosovës parasheh dënim prej një deri në pesë vjet burgim për çdo person që kërkon ose përfiton ndonjë avantazh të padrejtë, me qëllim të votimit për një person të caktuar.

Akuzat ndaj Listës Serbe

Millija Bishevac nga Lëvizja Popullore Serbe ishte ndër të parët që, më 20 janar, tha se qytetarët e Zubin Potokut, në vend se të shkonin në Shërbimin Kombëtar të Punësimit të Republikës së Serbisë, drejtoheshin në zyrat e Listës Serbe “për t’u futur në lista” për marrjen e ndihmës prej 20.000 dinarësh, që shteti i Serbisë e ka premtuar për 5.000 të papunë.

Kjo ndihmë është paraparë me një vendim të Qeverisë së Serbisë, i cili është prezantuar nga vetë presidenti Vuçiq, pas mbylljes së institucioneve serbe në Kosovë.

Radio Evropa e Lirë kontaktoi Listën Serbe dhe Zyrën për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, për t’i pyetur rreth akuzave se kjo ndihmë u jepet ekskluzivisht njerëzve “të përshtatshëm” dhe “votuesve të sigurt të Listës Serbe”, por nuk mori përgjigje.

Më 3 shkurt, drejtori i Zyrës për Kosovën, Petar Petkoviq, tha se nga mesi i këtij muaji do të fillojë pagesa e ndihmës financiare për 5.000 të papunët e parë në Kosovë, të cilët do të marrin nga 20.000 dinarë në muaj.

Më pas, siç tha ai, do të fillojë mbledhja e dokumentacionit për një numër të tjerë të të papunëve, “në mënyrë që t’u jepet ndihmë financiare të gjithë atyre që nuk kanë të ardhura të tjera”.

Petkoviq shtoi se ndihma nga shteti i Serbisë nuk ka të bëjë me zgjedhjet në Kosovë dhe se këto janë aktivitete që “zgjasin gjatë gjithë vitit”.

Megjithatë, ai nuk i komentoi akuzat se listat për ndihmë janë duke u përgatitur nga zyrtarë të Listës Serbe në lokalet e partisë.

Vuçiq, Petkoviq dhe zyrtarë të tjerë të lartë serbë u bëjnë vazhdimisht thirrje serbëve në Kosovë që të votojnë për Listën Serbe, ndërsa Komisariati për Refugjatë i Republikës së Serbisë është angazhuar në dërgimin e personave të zhvendosur në Kosovë, për të votuar në zgjedhjet e 9 shkurtit.

Petkoviq tha se personat që do të marrin ndihmë nga shteti serb, janë të regjistruar në Shërbimin Kombëtar të Punësimit dhe se ata nuk marrin të ardhura nga burime të tjera të punësimit.

Posterët e Listës Serbe të vendosur në një ndërtesë banimi.

Posterët e Listës Serbe të vendosur në një ndërtesë banimi.

Ndihma të tjera për serbët në Kosovë nga Beogradi

Përveç ndihmës prej rreth 170 eurosh për 5.000 të papunë, vendimi i Qeverisë së Serbisë parashikon edhe 60.000 dinarë (rreth 500 euro) për 300 të papunë shtesë, libra falas për nxënësit e shkollave që funksionojnë brenda sistemit të Serbisë në Kosovë, si dhe shtesa ushqimore.

Gjithashtu, u paralajmërua edhe punësimi i 100 punëtorëve shëndetësorë, pastaj investime shtesë në Qendrën Spitalore Klinike në Mitrovicë të Veriut, si dhe stimulime për bizneset mikro dhe të vogla dhe për fermerët.

Drejtori i Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Petkoviq, tha se konkurset për pozita të reja në institucionet shëndetësore tashmë janë hapur.

Bëhet fjalë për pozita në Shtëpinë e Shëndetit Prishtina, Obiliqi, Graçanica, Zubin Potoku, Fushë Kosova, Gushterica e Poshtme, Osojani, për Qendrën Shëndetësore Prizren dhe Pejë, për institucionet farmaceutike të Prishtinës dhe Gjilanit. Të gjitha këto funksionojnë në mjediset serbe në Kosovë, brenda sistemit të Serbisë.

Screenshot i reklamave për vende pune.

Screenshot i reklamave për vende pune.

Përndryshe, edhe gjatë fushatës zgjedhore të vitit 2021, zyrtarë të Listës Serbe kanë shpallur konkurse për ndarjen e banesave apo për vende të reja pune.

“Blerja e votave me fondet e Qeverisë së Kosovës”

Në anën tjetër, udhëheqësi i Demokracisë Serbe në Kosovë, Aleksandar Arsenijeviq, e akuzoi Partinë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë të Nenad Rashiqit se “blen vota me fondet e Qeverisë së Kosovës”.

Rashiq u emërua ministër për Komunitete dhe Kthim nga kryeministri aktual i Kosovës, Albin Kurti, pasi Lista Serbe u largua nga institucionet e Kosovës, në përpjekje për të parandaluar zëvendësimin e targave serbe në veri të Kosovës me targa të Republikës së Kosovës.

Arsenijeviq publikoi një video, ku pretendohet se po bëhen lista për ndihma nga Ministria për Komunitete dhe Kthim në lokalet e Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë në Leposaviq.

Ai u bëri thirrje autoriteteve kompetente që “të reagojnë urgjentisht”.

Në video – autenticitetin e së cilës Radio Evropa e Lirë nuk mundi ta konfirmonte – dëgjohet një grua duke pyetur nëse ndihma po shpërndahet përmes një partie politike. Një grua tjetër përgjigjet duke thënë: “Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë e Nenad Rashiqit dhe Marina Bogojeviqit” dhe më pas shton se “mund të regjistroheni për ndihma në formën e mobilieve ose pajisjeve elektroshtëpiake”.

Policia e Kosovës për Rajonin e Veriut konfirmoi për Radion Evropa e Lirë se Demokracia Serbe ka raportuar për blerje të supozuara të votave, se një person është marrë në pyetje dhe se është iniciuar rasti për “dhënie apo marrje të ryshfetit”.

Në një prononcim për Radion Evropa e Lirë, Rashiq mohoi blerjen e supozuar të votave, duke shtuar se këto janë “programe të rregullta” të Ministrisë për Komunitete dhe Kthim.

“Në dy vjetët e fundit, ne jemi përpjekur t’i zgjerojmë aktivitetet tona në veri. Në thirrjet tona i kemi përfshirë të gjitha autoritetet relevante atje, e në radhë të parë komunën. Nëse dikush ka shkarkuar nga ueb-faqja jonë ndonjë aplikacion për ndonjë nga programet tona dhe e ka lidhur atë me blerjen e votave… kjo është e pakuptimtë”, tha Rashiq.

I pyetur nëse ministria që ai udhëheq, shpërndan pajisje elektroshtëpiake, Rashiq u përgjigj: “Mësa di unë, jo”.

Megjithatë, ai tha se nuk mund të shpjegojë se si dhe kur është bërë video-incizimi, ku pretendohet se po bëhet lista për këto ndihma në zyrat e partisë së tij.

“Ndoshta autori i atij regjistrimi e di. Mendoj se është e neveritshme që dikush përpiqet të përhapë fjalë se votat blihen me pajisje elektroshtëpiake ose mobilie”, tha Rashiq.

Fushata për zgjedhjet e 9 shkurtit në Kosovë filloi më 11 janar dhe do të zgjasë deri në hapjen e vendvotimeve.

Në garë janë gjashtë subjekte të komunitetit serb: Lista Serbe, Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, Lëvizja Popullore Serbe, Demokracia Serbe, Partia e Serbëve të Kosovës dhe Drejtësia Popullore Qytetare.

Përgatiti: Valona Tela

Albin Kurti në Podujevë: Pushkët i kemi plot, Vetëvendosje mbron kufijtë e Kosovës

Kandidati për kryeministër nga Lëvizja Vetëvendosje Albin Kurti tha në fjalimin e tij elektoral në Podujevë se populli i Kosovës e di se kush e mbron.

Kurti shmangu përmendjen e Richard Grenell në fjalim, i cili ka kritikuar Kryeministrin e Kosovës.

Ai foli edhe për Serbinë, duke e bërë të qartë se Kosova e ka moralin e lartë, por edhe armët të mbushura.

“Po të ishin ato partitë e tjera, do të kishte qenë problem me këto komunat kufitare. Kur e ke kojshinë e keq, duhet të mbash moralin lart dhe pushkën plot”, tha Kurti. bw

Haga dënon ish-ushtarët e UÇK-së Shala, Januzi dhe Bahtijari për pengim të drejtësisë

Dhomat e Specializuara të Kosovës, me seli në Hagë, kanë shpallur fajtorë dhe kanë dënuar Haxhi Shala, Sabit Januzi dhe Ismet Bahtijari për akuzat që lidhen me pengimin e drejtësisë.

Gjykata pranoi marrëveshjen e fajësisë që të tre të akuzuarit kishin arritur më parë me Prokurorinë e Specializuar. Sipas vendimit, Haxhi Shala u dënua me 3 vjet burgim, ndërsa Sabit Januzi dhe  Ismet Bahtijari u dënuan me 2 vjet burgim secili.

Gjithashtu, në fillim të seancës, të tre të akuzuarit u pajtuan të paguanin një shumë totale prej 500 euro si kompensim për viktimën në këtë rast, e cila identifikohet si “viktima 01”. Nga kjo shumë, 400 euro do të paguajë Shala, 100 euro Januzi, ndërsa Bahtijari nuk do të paguajë asgjë. Shuma duhet të paguhet deri më 19 shkurt 2025.

Të akuzuarit pranuan fajësinë për frikësim të dëshmitarëve dhe pengim të drejtësisë, pasi në fund të dhjetorit 2024 kishin arritur një marrëveshje me Prokurorinë e Specializuar për pranimin e fajësisë, shkruajnë mediat e Kosovës.

Sipas kësaj marrëveshje, Shala pranoi një dënim deri në 3 vjet burgim, Januzi një dënim nga 24 deri në 30 muaj, ndërsa Bahtijari pranoi që, nëse gjykata e dënonte me 2 vjet burgim ose më pak, ai nuk do të kishte të drejtë apeli ndaj vendimit.

Të tre akuzoheshin se kishin bashkëpunuar për të ndërhyrë në procesin e drejtësisë, duke nxitur një dëshmitar të mos dëshmonte para Dhomave të Specializuara dhe Prokurorisë së Specializuar, të njohura edhe si Gjykata Speciale.

Megjithatë, nuk është bërë publike identiteti i dëshmitarit ose rasti për të cilin ai duhej të dëshmonte. Ismet Bahtijari dhe Sabit Januzi u arrestuan në tetor 2023, ndërsa Haxhi Shala u arrestua në dhjetor 2023. Koha që kanë kaluar në paraburgim në Gjykatën Speciale në Hagë do t’u llogaritet në vuajtjen e dënimit të tyre. BW

Gjendet raketahedhës në veri të Kosovës, pranë kufirit me Serbinë

Policia e Kosovës ka njoftuar se ka zbuluar pasditen e sotme një raketahedhës M80 të kalibrit 64mm. Sipas policisë së Kosovës ajo është gjetur në kufi me Serbinë në afërsi të fshatit Kleqkë dhe ishte e mbështjellë me një qese të zezë. Për momentin nuk ka asnjë të dyshuar apo të arrestuar.

“Sot më datën 03.02.2025 rreth orës 16.00 derisa policët ishin në patrullim në zonën kufitare të Zubin Potokut në afërsi të fshatit Kleqkë në lidhje me informacione për rrugë alternative për kontrabandë të mallrave, kanë hasur në një qese najloni ngjyrë e zezë në të cilën mund të kishte diçka të dyshimtë. Pasi ka arritur në vend ngjarje edhe forenzika rajonale, kemi vërejt se kemi të bëjmë me një raketahedhës M80 e kalibrit 64mm. Nuk ka të dyshimtë e as të arrestuar, por zona ku është gjetur ky raketahedhës është shumë afër kufirit me Serbinë”, njoftoi Policia e Kosovës. sn

Tre fëmijë humbën jetën – gjithçka që dihet nga tragjedia në Jabllanicë të Gjakovës

Një ngjarje tragjike ka ndodhur mbrëmjen e së shtunës në Jabllanicë të Gjakovës, ku si pasojë e shembjes së një shtëpie të pabanuar kanë humbur jetën tre fëmijë.

Lajmin për Telegrafin e konfirmoi zëdhënësi i policisë në Gjakovë, Sheremet Elezaj.

“Më datë 1 shkurt 2025, rreth orës 22:50, jemi njoftuar se në fshatin Jabllanicë është rrëzuar pllaka e një shtëpie të pabanuar, duke zënë poshtë tre fëmijë. Në vendngjarje kanë dalë njësitë e nevojshme policore, si dhe ekipet e emergjencës, përfshirë ambulancën dhe zjarrfikësit”, ka thënë Elezaj.

Ai ka theksuar se personeli mjekësor ka konstatuar në vendngjarje vdekjen e tre fëmijëve dhe se lidhur me rastin është njoftuar prokuroi i shtetit.

Viktimat e këtij rasti tragjik raportohej të jenë të moshës 15 dhe 16 vjeç.

Ndërkaq në faqen e fshatit Shqiponjë, janë bërë të ditur edhe emrat e viktimave që janë nga familja Ramaj, Mehmetaj dhe Morina.

Kryetari i Gjakovë, Ardian Gjini është shprehur i tronditur nga ky rast. Në një postim në Facebook, Gjini u ka shprehur ngushëllime familjeve të viktimave.

“Jam i tronditur nga lajmi për humbjen e jetës së tre fëmijëve në Jabllanicë sonte! Ngushëllimet e mia më të sinqerta për familjet! Nuk ka fjalë që e shprehin dhimbjen! Le të bëjmë krejt çka mundemi të jemi me familjet në këto çaste të rënda! Qofshin të parajsës engjëjt!”, ka shkruar Gjini. /Telegrafi.

Kosova ndan gjysmë milioni euro për palestinezët në Gazë

Mbledhja e Qeverisë së Kosovës, 31 janar 2025.

 

Radio Evropa e Lirë

Qeveria e Kosovës ka ndarë gjysmë milioni euro si ndihmë humanitare për palestinezët në Gazë, pas arritjes së armëpushimit më herët gjatë këtij muaji, që ndali luftën 15-mujore në enklavën palestineze.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se armëpushimi i arritur mes Izraelit dhe Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – mundëson dërgimin e ndihmave në Gazë.

“Qeveria shpreson dhe bën thirrje që ky armëpushim i përkohshëm të shfrytëzohet për arritjen e paqes së qëndrueshme, pra paqe të drejtë dhe të bazuar në zgjidhjen me dy shtete”, tha Kurti.

Kurti tha se lufta në Gazë ka shkaktuar viktima të shumta dhe dëme materiale, andaj palestinezëve u duhet ndihma nga shtetet e tjera që të “mbijetojnë dhe rindërtojnë vendin e tyre”.

Më 19 janar hyri në fuqi armëpushimi mes Izraelit dhe Hamasit, duke mundësuar lirimin e pengjeve që mbahen në Gazë në këmbim të të burgosurve palestinezë në Izrael, por edhe dërgimin e ndihmave humanitare dhe kthimin e palestinezëve në shtëpitë e tyre.

Lufta detyroi popullsisë prej 2.3 milionë banorësh të zhvendoseshin nga shtëpitë e tyre, shpesh më shumë se një herë, dhe shkaktoi shkatërrime të mëdha në enklavë.

Një vlerësim i dëmeve, i bërë nga Kombet e Bashkuara i publikuar këtë muaj, tregoi se pastrimi i mbi 50 milionë tonë rrënojave të mbetura si pasojë e bombardimeve të Izraelit, mund të zgjasë 21 vjet.

Lufta në Gazë nisi pasi më 7 tetor, Hamasi sulmoi Izraelin, duke vrarë afër 1.200 persona, shumica civilë, dhe duke rrëmbyer afër 250 të tjerë. Si pasojë e ofensivës izraelite, në Gazë janë vrarë më shumë se 47.000 palestinezë, shumica gra dhe fëmijë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në enklavën palestineze.

Beteja milionëshe për vota

Fushata zgjedhore në Kosovë është një garë milionëshe. Ndonëse partitë politike janë të obliguara t’i raportojnë shpenzimet, vëzhguesit e zgjedhjeve ngrenë shqetësime për transparencën e donacioneve që ato marrin.

Partitë politike në Kosovë kanë të drejtë të shpenzojnë mbi dy milionë euro në fushatën për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit, ose jo më pak se një euro për një votues të regjistruar.

Kështu është e përcaktuar me rregulloren e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), e miratuar në muajin gusht të vitit të kaluar.

Rregullorja specifikon se në zgjedhjet e përgjithshme, ato lokale dhe për kryetarë të komunave, kufizimi i shpenzimeve do të jetë në jo më pak se një euro për votues.

Zgjedhjet në Kosovë: Kush voton e kush jo dhe pse ka rëndësi?

Në zgjedhjet e mëparshme ka qenë 0.50 centë për votues.

Për zgjedhjet e 9 shkurtit, numri i votueseve të regjistruar është 2.075.868.

Fushata zgjedhore ka nisur zyrtarisht qysh më 11 janar dhe do të zgjasë deri në ditën kur të hapen qendrat e votimit.

Me fillimin e saj, partitë në garë kanë nisur edhe zyrtarisht shpenzimin e parave.

Shpenzimet përfshijnë para për marketingun politik në televizione, rrjete sociale, shërbime të teknologjisë së informacionit, udhëtime, tubime me kandidatë, karburante, punësim të stafit të nevojshëm për fushatë, logjistikë, ndriçim dhe sistem të zërimit për salla.

Përveç këtyre, para nevojiten edhe për prodhimin e materialeve promovuese, si: kartëvizita, bluza, kapele, broshura, flamuj partiakë, video-xhirime profesionale etj., thotë Eugen Cakolli nga rrjeti i organizatave joqeveritare, Demokracia në Veprim (DnV), i cili monitoron fushatën zgjedhore.

Por, publike deri më tash janë vetëm shpenzimet e bëra në rrjetet sociale.

Kompania Meta, e cila ka në pronësi Facebook-un dhe Instagram-in, publikon të dhëna për reklamat apo mesazhet e sponsorizuara politike.

Duke analizuar një periudhë prej 30 ditësh, del se shpenzimet për fushatë në Facebook, disa garues i kanë nisur para fillimit zyrtar të saj.

Njësoj, edhe disa parti politike – për 30 ditë ato kanë shpenzuar mbi 20.000 euro.

Radio Evropa e Lirë kontaktoi të katër partitë që kanë kandidatë për kryeministër – Lëvizjen Vetëvendosje me Albin Kurtin, Partinë Demokratike të Kosovës me Bedri Hamzën, Lidhjen Demokratike të Kosovës me Lumir Abdixhikun dhe Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës me Ramush Haradinajn – por asnjëra nuk iu përgjigj pyetjeve se sa para kanë shpenzuar për fushatë deri më tani dhe sa planifikojnë të shpenzojnë.

Cakolli pret që fushata aktuale të jetë më e kushtueshme krahasuar me të kaluarat, sepse, siç thotë, është fokusuar në marketing në sferën digjitale.

Si i sigurojnë paratë partitë politike?

Partitë politike financohen nga dy burime – nga buxheti i shtetit dhe nga donatorët e jashtëm – në formë të parave të gatshme ose përmes kontributeve në mallra dhe shërbime.

Financimi nga buxheti i shtetit bëhet çdo vit përmes Fondit për Mbështetjen e Subjekteve Politike.

Ky fond në buxhetin e këtij viti – prej 3.6 miliardë eurosh – ka vlerën e 4.8 milionë eurove.

Mjetet nuk janë shpërndarë ende për këtë vit, sepse rekomandimi i propozuar nga Zyra e Partive Politike në kuadër të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, nuk i ka marrë votat e nevojshme nga anëtarët e KQZ-së.

Përpjekje të reja pritet të ketë në muajt në vazhdim.

Fondi për Mbështetjen e Subjekteve Politike e kishte vlerën e njëjtë edhe vitin e kaluar: 4.8 milionë euro.

Ndarja bëhet në bazë të përfaqësimit të partive politike në Kuvendin e Kosovës, që ka gjithsej 120 ulëse.

artitë politike nisin fushatën në Facebook

Sa përfituan partitë vitin e kaluar?

Nga Fondi për Mbështetjen e Subjekteve Politike, Lëvizja Vetëvendosje, si subjekti më i madh politik, përfitoi 2.2 milionë euro.

Partia Demokratike e Kosovës mori mbi 760 mijë euro, pasuar nga Lidhja Demokratike e Kosovës me 640 mijë euro dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës me 320 mijë euro.

Dhjetë partive të tjera të përfaqësuara në Kuvend iu ndanë nga më pak se 100 mijë euro.

Sa janë donacionet?

Me Rregulloren për Fushatën e Zgjedhjeve, Monitorimin e Fushatës së Zgjedhjeve dhe Deklarimin Financiar, partitë politike kanë të drejtë të pranojnë kontribute shtesë për fushatë nga persona fizikë dhe juridikë.

Personat fizikë mund të japin deri në 2.000 euro, ndërsa ata juridikë jo më shumë se 10.000 euro.

Këto kontribute mund të jepen nga dita e shpalljes së datës së zgjedhjeve deri në ditën e mbajtjes së zgjedhjeve.

KQZ-ja e shpalli 9 shkurtin si datë për zgjedhjet parlamentare në gusht të vitit të kaluar.

 

Shorti, fushata, diaspora: Çfarë duhet të dini për zgjedhjet e 9 shkurtit?

Megjithatë, në raportet e fundit të publikuara në ueb-faqet e partive politike, donacionet dhe kontributet nuk janë në shuma të mëdha financiare.

Në raportin financiar për periudhën korrik-shtator 2024 të Lëvizjes Vetëvendosje, në kategorinë e donacioneve dhe kontributeve thuhet se janë grumbulluar 3.227 euro, kurse nga anëtarësia 88 euro.

PDK-ja nuk ka të publikuar ndonjë raport për donacione për ndonjë periudhë të vitit 2024, ndërsa në periudhën shtator-dhjetor të vitit 2023, vetëm një person ka dhuruar 100 euro.

Për periudhën korrik-shtator të vitit të kaluar, sipas raportit të LDK-së, kjo parti ka mbledhur 2.995 euro donacione.

AAK-ja, ndërkaq, ka pranuar 5.058 euro donacione në tre muajt e fundit të vitit të kaluar.

Në të gjitha raportet e publikuara figurojnë edhe emrat e kontribuuesve, që në disa raste janë anëtarë apo edhe vetë kryetarë të partive.

Cakolli: Raportet nuk paraqesin gjendjen reale

Vlera e donacioneve është disa herë më e madhe se ajo që raportohet, thotë Cakolli nga DnV-ja.

Sipas tij, partitë politike nuk i publikojnë donacionet që i japin kompanitë private.

“Një faktor që i shtyn kompanitë të mos i japin zyrtarisht donacionet, është ekzistimi i një dispozite ligjore, sipas së cilës, kur një kompani ofron donacion për një parti politike, ajo nuk mund të marrë kontrata publike për një periudhe së paku trevjeçare pas përfundimit të kontratës, si nga ana e institucioneve qendrore, ashtu edhe atyre lokale”, shpjegon Cakolli për Radion Evropa e Lirë.

Kjo, shton ai, “i dekurajon bizneset që të japin donacione në mënyrë formale”, porse kontributi i tyre në forma të ndryshme, nuk mungon.

“Ka raste që pronarë të restoranteve, sallave apo kompanive që ofrojnë shërbime apo produkte të caktuara, u japin partive politike mjete pa pagesë. Për shembull, salla e restorantit lëshohet pa kompensim, ose ndriçimi, zërimi apo produkte të ngjashme ofrohen pa pagesë”, thotë Cakolli.

Me ligj, subjektet politike garuese në zgjedhje obligohen të dorëzojnë në KQZ raportin financiar të fushatës zgjedhore, jo më vonë se 30 ditë pas certifikimit të rezultateve përfundimtare.

Çfarë ndodhi në Skenderaj?

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, duke marrë pjesë në fushatën parazgjedhore për zgjedhjet e 9 shkurtit. Fotografi nga arkivi.

 

Lëvizja Vetëvendosje, parti në pushtet, është pritur me protestë të hënën në Komunën e Skenderajt, në një vizitë në kuadër të fushatës për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit.

Disa qytetarë kanë protestuar para vendit ku ishte planifikuar të deklarohej Albin Kurti – kryeministër i Kosovës, i cili synon edhe një mandat në këtë pozitë – si dhe janë dëgjuar duke bërtitur “Thaçi, Thaçi”, referencë për ish-presidentin e Kosovës, Hashim Thaçin, dhe ish-kryetarin e Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), që tradicionalisht ka qenë në krye të garës në këtë komunë.

Në zgjedhjet e vitit 2021, PDK-ja pati siguruar 70.9 për qind të votave në këtë komunë, ndërsa Lëvizja Vetëvendosje 20 për qind.

Sipas pamjeve të publikuara në rrjetet sociale, Policia e Kosovës është detyruar të intervenojë në aksionin e protestuesve, të cilët kanë përdorur edhe mjete piroteknike.

Zyrtarë të Policisë së Kosovës i kanë thënë Radios Evropa e Lirë se aktualisht nuk ka të arrestuar për këtë incident.

Përmes faqes zyrtare në Facebook, Lëvizja Vetëvendosje ka thënë se ka dështuar “përpjekja për ta pamundësuar tubimin në qytetin e Skenderajt”.

“Vazhdojmë cep më cep vendit”, është thënë në postim.

Vetë Kurti ka thënë në Facebook se bastioni i partisë që udhëheq është “zemra e qytetarit të Republikës”.

“Drenica është zemra e Kosovës. Rroftë familja Jashari! Rroftë Skenderaj! Rroftë kombi shqiptar!”, ka thënë ai.

Ministri i Kulturës, Hajrullah Çeku e ka dënuar këtë pritje në Skenderaj, ndërsa protestuesit i ka përshkruar si “qyqarë”.

“Harroni që na ndalni. Po thyejmë bastione një nga një, cep më cep. Dje në Deçan, sot në Drenicë, e çdo ditë deri në 500 mijë zemrat e 9 shkurtit”, ka thënë ai përmes një postimi në rrjetin social Facebook.

Anëtarë të shoqërisë civile e kanë kritikuar Çekun për gjuhën e përdorur.

Rrjeti i organizatave joqeveritare, Demokracia në Veprim (DnV), shprehi shqetësimin e saj të me incidentin e ndodhur në Skënderaj, duke dënuar “çdo formë dhune, provokimi apo ndërhyrje në proceset demokratike, veçanërisht gjatë një periudhe kaq të ndjeshme të fushatës zgjedhore”.

“Të tilla akte janë një sulm ndaj lirisë së grumbullimit dhe shprehjes së lirë, duke krijuar një atmosferë tensioni dhe pasigurie që bie në kundërshtim të plotë me parimet themelore të demokracisë”.

DnV ka thënë ditë më parë se subjektet politike e kanë rritur përdorimin e gjuhës nxitëse apo të urrejtjes në javën e dytë të fushatës zgjedhore.

Në një konferencë për media, Violeta Haxholli nga kjo organizatë ka thënë se 20 për qind e fushatës, e cila ka nisur më 11 janar, ka përmbajtur gjuhë të tillë deri tani.

Sipas DnV-së, Lëvizja Vetëvendosje ka përdorur gjuhë nxitëse apo të urrejtjes në 25 për qind të aktiviteteve të saj zgjedhore, Lidhja Demokratike e Kosovës në 20 për qind, Koalicioni Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës dhe NISMA në 18 për qind, dhe Partia Demokratike e Kosovës në 11 për qind.

Për këto zgjedhje janë certifikuar 28 subjekte politike me 1.280 kandidatë.

Zgjedhjet e 9 shkurtit do të jetë zgjedhjet e para të rregullta parlamentare që do të organizohen në Kosovë, që nga shpallja e pavarësisë më 2008.

Raport mbi problemet e komunitetit shqiptar në jug të Serbisë dhe komunitetit serb në veriun e Kosovës

VOA Leonat Shehu

Një raport i publikuar të enjten nga Qendra Avokuese për Kulturë Demokratike me seli në veri të Mitrovicës, thekson se entonacionalizimi në veri të Kosovës dhe në Luginën e Preshevës, kufizon mundësinë e zhvillimit të vlerave të përbashkëta.

Raporti me titull, “Imazhet në kokat dhe zemrat tona: Shqiptarët dhe serbët – njëri për tjetrin”, thekson sfidat dhe problemet me të cilat përballen komunitetit serb në katër komuna në veri të Kosovës dhe komuniteti shqiptar në tri komuna në jug të Serbisë.

Sipas raportit, rreth 73 për qind e qytetarëve në veri të Kosovës e shohin të ardhmen e marrëdhënieve mes serbëve dhe shqiptarëve të përshkuar nga konflikte të ndryshme në veri, ndërsa rreth 34 për qind e të anketuarëve në Luginën e Preshevës e kanë të njëjtin mendim në lidhje me të ardhmen e marrëdhënieve mes serbëve dhe shqiptarëve.

Zoran Gavriloviç nga organizata joqeveritare “Birodi” në Serbi tha se të dhënat tregojnë se ekziston një potencial për konflikt ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

“Këtu kemi konstatimin se në veri, 38.1 për qind e të anketuarve besojnë se lufta është e justifikuar nëse do të korrigjohen padrejtësitë ndaj vendit, 37 për qind ndaj kombit që i përkasin dhe 35.9 për qind e të anketuarve mendon se lufta është e justifikuar nëse do të ketë ndryshim kufijsh. Këto përqindje janë dukshëm më të larta në rastin e Luginës së Preshevës dhe kur bëhet fjalë për shtetin 61,25 për qind, kur është fjala për kombin etnik 56 për qind dhe në kuptimin e bashkimit të popullit 58.8 për qind”, tha ai.

Zoti Gavriloviç thotë se 25 vjet pas përfundimit të luftës ka ende njerëz që mund të keqpërdorin situatën aktuale.

“Domethënë ky etnonacionalizëm që është përshkruar dhe këtë potencial që dikush dëshiron të legjitimojë me politika të tilla, ekziston, unë nuk po them se a është kjo e nevojshme, po them se kjo është e mundur”, tha zoti Gavriloviç.

Sipas raportit, për qytetarët serbë në veri të Kosovës, “politika, pushtimi i veriut, marrja e pronës, represioni i policisë dhe veprimet e qeverisë dhe kryeministrit Albin Kurti”, janë problemet kryesore që përkeqësojnë marrëdhëniet mes serbëve dhe shqiptarëve. Për qytetarët në Luginën e Preshevës, “problemet sociale, trashëgimia e luftës, gjuha dhe diskriminimi i shqiptarëve” janë pasqyrim i marrëdhënieve jo të mira mes dy etnive.

Drejtori Qendrës Avokuese për Kulturë Demokratike, Dushan Radakoviç, tha se lidhja e serbëve nga veriu i Kosovës me Serbinë luan një rol thelbësor në formësimin e qëndrimeve dhe perceptimeve të tyre për sfidat e përditshme.

“Serbët nga veriu i Kosovës kryesisht i shohin autoritetet e Kosovës si burimin kryesor të problemeve, me pothuajse 82 për qind të të anketuarve që besojnë se masat e marra nga Prishtina, kryesisht qeveria e Kosovës, kërcënojnë komunitetin e tyre. Përveç kësaj, 80.7 për qind besojnë se fuqitë perëndimore, përmes mbështetjes së tyre për institucionet e Kosovës, kanë qenë një faktor i rëndësishëm në destabilizimin e rajonit”, tha zoti Radakoviç.

Agon Islami nga organizata joqeveritare Qendra për Demokraci dhe Arsim në Luginën e Preshevës tha se ka shumë gjera që e bëjnë dallimin midis shqiptarëve të Luginës së Preshevës dhe serbëve në veri të Kosovës.

“Ne jemi viktimë për shkak se jemi shqiptarë dhe jetojmë në Serbi. E vetmja pakicë prej 30 viteve që asnjëherë nuk kanë qenë në qeverisjen qendrore janë shqiptarët në Serbi nga viti 1992 kur ka fillu shpërbërja e Jugosllavisë. Të gjitha këto probleme kanë një emërues të përbashkët diskriminimi e shtetit ndaj shqiptarëve”, tha ai.

Sipas raportit, mungesa e raportimit objektiv dhe të baraspeshuar nga ana e mediave kontribuon në forcimin e tensionit dhe mosbesimit ndëretnik. Derisa serbët në Kosovë besojnë se qeveria e Kosovës dhe faktori ndërkombëtar janë faktorët kryesorë të destabilizimit, te shqiptarët në Luginën e Preshevës, Serbia dhe Rusia janë burim i urrejtjes dhe konflikteve.

Ajri i ndotur në Prishtinë, kërkohet përdorimi i maskave mbrojtëse

Këto ditë Kosova dhe veçmas qyteti i Prishtinës po përballet me nivele të larta të ndotjes së ajrit.

Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës vlerëson se ndotja e ajrit konsiderohet një rrezik për shëndetin e njeriut, e sidomos për grupet e ndjeshme dhe me sëmundje të rrugëve dhe organeve të frymëmarrjes. Prandaj, IKSHPK jep rekomandime për qytetarët për reduktimin e rrezikut, kur ajri ka vlera të larta të ndotjes.

“Të reduktohen daljet në qytet dhe ne vendet me ajër të ndotur sidomos në mëngjes dhe mbrëmje e sidomos personat që kanë sëmundje kronike të sistemit kardiovaskular dhe respirator, fëmijët dhe shtatzënat; Të qëndrohet në shtëpi dhe mos të hapen dritaret për ajrosjen e dhomave, kjo për sa kohë do të zgjasin vlerat e larta; Personat që e kanë  të pashmangshëm daljen të përdorin maska mbrojtëse, të mbulojnë gojën e hundën me shall”, këto ishin ndër rekomandimet e IKSHPK-së.

Sipas IKSHPK-së efektet shëndetësore afatshkurtra të ndotjes së ajrit në shëndet paraqesin sëmundjet, shtrimet në spital, komplikimet shëndetësore dhe vdekjet.

Efektet shëndetësore afatgjata: sëmundshmëria, kanceri i mushkërive, sëmundjet kardiovaskulare dhe pulmonare.

Shkaqet kryesore të vdekjeve dhe sëmundjeve që lidhen me ndotjen e ajrit janë: sëmundjet ishemike të zemrës, goditja në tru, sëmundjet e frymëmarrjes, sëmundjet pulmonare obstruktive kronike, bronhiti, emfizema, irritimi i syve dhe sistemit të frymëmarrjes, veçanërisht sulmet e astmës dhe kanceri i mushkërive”, thuhet në reagimin e IKSHPK-së për ndotjen e ajrit”, thuhet në vlerësimin e IKSHPK-së.

Sipas Institutit, të dhënat e OBSh-së tregojnë se ndotja e ajrit shkakton pothuajse 500.000 vdekje të parakohshme çdo vit në botë. Përafërsisht 290.000 nga këto vdekje ndodhin në vendet me të ardhura të larta, ndërsa 190.000 vdekje ndodhin në vendet me të ardhura të mesme dhe të ulëta. sn

Vdes një gazetare ukrainase që po strehohej në Kosovë

Gazetarja ukrainase, Olha Priadko, ka vdekur në moshën 51-vjeçare në banesën në Prishtinë, ku prej dy vjetësh jetonte me djalin e saj, njoftoi Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës (AGK).

Shkaku i vdekjes së saj ende nuk dihet.

Priadko po strehohej në Kosovë në kuadër të programit “Gazetarët në Rezidencë”, përmes së cilit gazetarët nga Ukraina, që përballet me pushtimin rus që nga viti 2022, mund të jetojnë dhe punojnë nga Kosova.

“Përkushtimi i saj në gazetari do të kujtohet dhe nderohet nga të gjithë ata që punuan me të”, shkroi AGK në njoftim.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, shprehu ngushëllime për vdekjen e gazetares ukrainase, tha se ajo u strehua në Kosovë për t’i shpëtuar tragjedisë së luftës në shtetin e saj.

“Ajo ishte gazetare profesioniste dhe nënë e përkushtuar, që mbarte me vete forcën dhe kurajën që vetëm ata që kalojnë vuajtje të tilla mund ta kuptojnë”, tha Kurti.

Pikëllim të thellë për vdekjen e Priadkos shprehu edhe Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë.

“Përkushtimi i saj për gazetarinë dhe koha që ajo kaloi me programin ‘Gazetarët në Rezidencë’ do të mbahen mend gjithmonë”, tha BE-ja, duke u shprehur ngushëllime familjes, miqve dhe kolegëve.

“Gazetarët në Rezidencë”, përmes së cilit ishte strehuar në Kosovë Priadko, është një program i iniciuar nga Qendra Evropiane për Liri të Shtypit dhe Medias – ECPMF dhe mbështetet financiarisht nga Qeveria e Kosovës.

Nëpërmjet këtij programi mundësohet strehimi i përkohshëm për gazetarët ukrainas.

Atyre u mundësohet një pagë mujore, akomodim në banesë, kushte pune, kurse të gjuhës dhe të integrimit, si dhe ndihmë psiko-sociale sipas nevojës.

Përveç ndihmës përmes këtij programi, shteti i Kosovës ka dënuar pushimin rus të Ukrainës dhe u është bashkuar sanksioneve ndërkombëtare të vendosura ndaj Moskës. REL

Sefte në politikë, synojnë të ndryshojnë ecjen e Kosovës

Kandidatët që po garojnë për herë të parë Jehona Lushaku Sadriu, Drin Ejupi, Nezir Kraki, Emine Daci Zejnullahu.

 

Nadije Ahmeti

Nezir Kraki është gati të lërë pas karrierën e tij akademike në Francë, për t’u angazhuar aktivisht në skenën politike të Kosovës.

Profesori i Shkencave Politike, që prej vitesh ligjëron në Universitetin Paris-Est Creteil, ka vendosur të garojë në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit – për herë të parë në një garë politike.

“Për mua, ligjet brenda të cilave funksionon një shoqëri, duhet të jenë sa më të qarta dhe sa më të përputhshme me nevojat konkrete të qytetarëve”, thotë 43-vjeçari për Radion Evropa e Lirë.

Nezir Kraki.

Nezir Kraki.

Ai është në listën e kandidatëve të Lëvizjes Vetëvendosje, që aktualisht është në pushtet. Thotë se e ka zgjedhur atë për t’i çuar përpara ligjet në dobi të qytetarëve – pa i specifikuar cilat – por edhe politikën e jashtme të Kosovës.

Me një synim krejt tjetër ka vendosur të përfshihet për herë të parë në një garë zgjedhore edhe Drin Ejupi.

Gazetar për 15 vjet në Kosovë, ai thotë se do të angazhohet për një shtyp më të lirë dhe jo vetëm…

“… për një drejtësi më të pavarur, për qytetarë më të lidhur me sportin, sepse aty është edhe shëndeti, për zhvillim të qëndrueshëm shoqëror dhe ekonomik”, thotë 35-vjeçari.

Për këto synime thotë se e ka gjetur veten te programi i Partisë Demokratike të Kosovës, në listën e së cilës është përfshirë tashmë si kandidat për deputet.

Drin Ejupi.

Drin Ejupi.

Pjesë e Kuvendit për herë të parë synon të bëhet edhe Jehona Lushaku Sadriu.

Prej vitesh profesoreshë e Shkencave Politike në Universitetin e Prishtinës dhe drejtoreshë e Arsimit në Komunën e Prishtinës, ajo i është bashkuar Lidhjes Demokratike të Kosovës në vitin 2021, ndërsa këtë vit ka vendosur të garojë për herë të parë për pozitën e deputetes.

Vendimin thotë se e ka marrë duke parë “kushtet e vështira në shkolla” dhe “cilësinë e dobët në arsimin parauniversitar”.

Jehona Lushaku Sadriu.

Jehona Lushaku Sadriu.

“Unë do të shtyj përpara platformën e mësimit gjithëditor në të gjithë Kosovën”, thotë 44-vjeçarja.

Për ta forcuar bindjen e saj, ajo kujton se një projekt i tillë ka nisur vitin e kaluar në pesë shkolla fillore në Prishtinë dhe thotë se rezultatet deri më tash janë pozitive.

Një kandidate tjetër që ka nisur rrugëtim të ngjashëm, është edhe Emine Daci Zejnullahu.

Në të 50-tat e saj, ajo është bërë për herë të parë kandidate e Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës dhe qëllimin thotë se e ka të qartë: ngritjen e sektorit të bujqësisë.

Daci Zejnullahu është e shkolluar në fushën e ekonomisë dhe zhvillimit të qëndrueshëm të bujqësisë dhe ligjëron në një kolegj privat në Prishtinë.

Emine Daci Zejnullahu.

Emine Daci Zejnullahu.

Ajo shpreh bindjen se, duke qenë pjesë e vendimmarrjes, do të mund të angazhohet për rritje të prodhimit vendor.

“Pjesa më e madhe e ushqimit në Kosovë është e importuar. Remitencat dhe pagat tona shkojnë jashtë Kosovës dhe kështu ndërtohen shtetet tjera”, thotë Daci Zejnullahu.

Të gjitha fushat ku synojnë t’i përqendrojnë energjitë këta kandidatë, në fakt, kanë nevojë për përmirësime.

Për shkak të mosnormalizimit të marrëdhënieve me Serbinë, Kosova ka ngecur në rrugën drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

Është vendi i vetëm në rajonin e Ballkanit Perëndimor që nuk e ka statusin e vendit kandidat për anëtarësim në këtë bllok.

Gjendja e lirisë së mediave në vend, sipas Indeksit për Lirinë e Shtypit të Reporterëve pa Kufij, është përkeqësuar vitin e kaluar. Në listën me 180 vende, Kosova është renditur në vendin e 75-të, apo 19 vende më poshtë se në vitin 2023.

Cilësia e arsimit është po ashtu e ulët. Në tri teste të PISA-s -program ndërkombëtar për vlerësimin e nxënësve në lexim, shkencë e matematikë – që janë zhvilluar më 2015, 2018 dhe 2022, Kosova ka dalë gati në fund të listës botërore.

E, sa i përket ekonomisë, vendi ka debalancë të madhe mes importit dhe eksportit tash e sa vite. Mesatarisht në vit, importon mallra në vlerë prej 5 miliardë eurosh, ndërsa eksporton nën vlerën e 1 miliard eurove.

Premtime të ngjashme për ndryshime ka pasur edhe më herët, por mbetet për t’u parë se sa prej këtyre do të jetësohen kësaj radhe.

zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit do të garojnë mbi 1.200 kandidatë, prej të cilëve do të zgjidhet përbërja e re e Kuvendit, dhe katër kandidatë për kryeministër: Albin Kurti i Vetëvendosjes, aktualisht në pushtet, Bedri Hamza i Partisë Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku i Lidhjes Demokratike të Kosovës dhe Ramush Haradinaj i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës.

Trumpi dhe Kosova

Valona Tela

Nga sot merr detyrën presidenti i 47-të i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump.

Pas fitores në zgjedhjet e 5 nëntorit, 2024, Trump rikthehet në Shtëpinë e Bardhë, ku shërbeu edhe në periudhën 2017-2021.

Gjatë mandatit të parë, Trump dëshmoi nënshkrimin e një marrëveshjeje për normalizimin e marrëdhënieve ekonomike midis Kosovës dhe Serbisë, më 4 shtator të vitit 2020.

Ndër pikat kryesore të kësaj marrëveshjeje që gjetën zbatim të plotë, ishte njohja e ndërsjellë mes Kosovës dhe Izraelit.

Ndonëse shumë pika të tjera mbeten pa u zbatuar dhe palët fajësojnë njëra-tjetrën për këtë, Trump e cilësoi atë si një “përparim të madh” në marrëdhëniet mes dy vendeve.

Atëkohë, ai tha se është “krenar për dy udhëheqësit” – kryeministrin e atëhershëm të Kosovës, Avdullah Hoti, dhe presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq.

Nënshkrimi i Marrëveshjes për normalizimin e marrëdhënieve ekonomike mes Kosovës dhe Serbisë në Shtëpinë e Bardhë, më 4 shtator, 2020.

Nënshkrimi i Marrëveshjes për normalizimin e marrëdhënieve ekonomike mes Kosovës dhe Serbisë në Shtëpinë e Bardhë, më 4 shtator, 2020.

Në sigurimin e kësaj marrëveshjeje, rol të rëndësishëm luajti Richard Grenell, që asokohe shërbente si i dërguar i posaçëm i SHBA-së për dialogun Kosovë-Serbi.

Për këtë arritje, ai u dekorua edhe me Medaljen e Sigurisë Kombëtare nga Trump, në dhjetor të vitit 2020.

Përveç tij kishte edhe zyrtarë të tjerë të administratës së parë Trump që mbështetën ide për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve mes Kosovës dhe Serbisë.

Njëri prej tyre ishte John Bolton, atëkohë këshilltar për sigurinë kombëtare i Shtëpisë së Bardhë, i cili nuk i përjashtoi si mundësi korrigjimet territoriale mes dy vendeve.

“Ne nuk do të jemi pengesë dhe nuk mendoj se dikush në Evropë do të qëndrojë në mes, nëse të dyja palët në konflikt arrijnë një marrëveshje të kënaqshme”, tha Bolton në gusht të vitit 2018.

Në administratën e re, Trump zgjodhi republikanin Mike Waltz në pozitën e këshilltarit për siguri kombëtare.

Ndonjë deklaratë e tij për Kosovën nuk është publike, por është i zgjedhuri i Trumpit për sekretar të ri të Shtetit, Marco Rubio, i cili, përgjatë karrierës, e kishte disa herë në fokus rajonin e Ballkanit.

Në vitin 2022, ai iu bashkua një grupi senatorësh, i cili i dërgoi letër presidentit të atëhershëm amerikan, Joe Biden, për ta inkurajuar që ta mbajë Ballkanin në vëmendjen e tij.

“Ballkani është një zonë e cenueshme e Evropës dhe, megjithëse Ukraina duhet ta ketë vëmendjen tonë të menjëhershme, ne nuk mund ta humbasim nga sytë këtë rajon, ku NATO-ja, prej kohësh, ka luajtur një rol të rëndësishëm në ruajtjen e paqes”, u tha në atë letër.

Vëzhguesit e zhvillimeve politike janë të rezervuar kur flasin për qasjen që pritet ta ketë Trump ndaj Kosovës gjatë katër vjetëve të ardhshëm.

Kosova, aktualisht, është në mes të fushatës për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit; marrëdhëniet e tensionuara me Serbinë nuk kanë shënuar ndonjë përparim, e ngjashëm ka ngecur edhe avancimi i Kosovës drejt anëtarësimit në strukturat euroatlantike.

Ish-diplomati amerikan, Cameron Munter, tha në një intervistë të mëhershme për Radion Evropa e Lirë se rikthimi i Trumpit në Shtëpinë e Bardhë, do të imponojë patjetër ndryshim të strategjisë në dialogun mes Kosovës dhe Serbisë, pasi, sipas tij, Trump do marrëveshje.

“Synim i tij nuk është t’i fusë serbët dhe kosovarët në Bashkimin Evropian. Synim i tij është ta bëjë më të mirën për Shtetet e Bashkuara, ta bëjë Amerikën sërish madhështore”, tha Munter, ish-ambasador i SHBA-së në Serbi.

Frank Wisner, ish-emisar i SHBA-së për statusin e Kosovës, tha më herët për Radion Evropa e Lirë se nuk e përjashton mundësinë që Trump ta eksplorojë ndarjen e Kosovës si zgjidhje të shpejtë për konfliktin e saj të vazhdueshëm me Serbinë.

“Nëse ai sheh ndonjë marrëveshje me [presidentin e Serbisë, Aleksandar] Vuçiq, që i përshtatet, ai nuk do ta presë Kosovën që të bindet. Ai do të jetë transaksional, në kërkim të një marrëveshjeje, në kërkim të një përparimi, në kërkim të diçkaje që e bën të duket mirë. Kosova duhet të jetë e shkathët, të sigurohet se ka mbështetje të fortë nga evropianët, por rrugëtimi i saj mund të jetë i vështirë”, tha Wisner.

Për David Kaninin, profesor i Studimeve Evropiane në Universitetin Johns Hopkins në Uashington, administrata e parë e Trumpit ka qenë proserbe dhe zyrtarët serbë janë ndier të respektuar prej tij.

“Humbësit, si gjithmonë, janë klientët e Amerikës: boshnjakët dhe kosovarët. Por, për këtë nuk duhet të fajësohet vetëm Trump. Ne kemi 30 vjet që i detyrojmë boshnjakët dhe kosovarët të bëjnë lëshime ndaj kundërshtarëve të tyre – qysh nga Marrëveshja e Dejtonit”, tha Kanin, por shtoi se Trump, megjithatë, është i paparashikueshëm.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, dhe kryeministri Albin Kurti e uruan Trumpin për fitoren, duke e cilësuar SHBA-në si një aleate, mike dhe partnere të rëndësishme të Kosovës.

Dhjetë ditë para se Trump ta merrte detyrën, Osmani bëri të ditur se Kosova dhe SHBA-ja do të finalizojnë së shpejti një marrëveshje për dialog strategjik, me qëllim të avancimit të bashkëpunimit në fusha të ndryshme. REL

NATO dhe BE përforcojnë kontingjentet në Kosovë para zgjedhjeve të 9 shkurtit

NATO dhe Bashkimi Evropian po dërgojnë burime në Kosovë për zgjedhjet e rregullta parlamentare të 9 shkurtit.

Aleanca ushtarake perëndimore e NATO-s tha se ka dërguar në Kosovë edhe 200 ushtarë shtesë italianë për të forcuar misionin e saj paqeruajtës në Kosovë, KFOR, i cili tani ka afër 4.000 trupa nga 50.000 sa kishte më 1999, kur ushtarët e këtij misioni u dislokuan në vend.

KFOR-i tha se po përforcon praninë në Kosovë dhe brigada italiane e këmbësorisë “Sassari” do të kryejë “një sërë aktivitetesh, së bashku me trupat e KFOR-it”.

Kjo forcë “do të dislokohet në përgjigje të çdo zhvillimi të rëndësishëm të situatës së sigurisë, përfshirë edhe gjatë periudhës së zgjedhjeve”, tha KFOR-i.

Ditë më parë, shqetësime për periudhën zgjedhore në Kosovë shprehu edhe shefi i NATO-s, Mark Rutte. Ai deklaroi se është në kontakt me Kosovën dhe Serbinë, që të sigurohet që të mos ketë destabilizim gjatë zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit.

Zgjedhjet parlamentare në Kosovë do të monitorohen po ashtu nga Bashkimi Evropian, i cili ka njoftuar për një mision prej 100 vëzhguesish.

Nathalie Loiseau, anëtarja franceze e Parlamentit Evropian, do të udhëheqë misionin e bllokut evropian për monitorimin e zgjedhjeve. Ajo ka deklaruar se ky mision vë në pah “mbështetjen e vazhdueshme të BE-së për Kosovën për të forcuar edhe më tej qeverisjen e saj demokratike”.

Ajo tha se votimet e 9 shkurtit do të tregojnë “pluralitetin e peizazhit politik të Kosovës”.

Ky do të jetë misioni i shtatë vëzhgues i BE-së për zgjedhjet në Kosovë.

Fushata zgjedhore, e cila nisi më 11 janar, sipas organizatave joqeveritare në Kosovë që e monitorojnë këtë proces, po karakterizohet me gjuhë nxitëse dhe të urrejtjes mbi baza politike.

Në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit garojnë 28 subjekte politike dhe një kandidat i pavarur.

Katër kandidatët për kryeministër – Albin Kurti nga Lëvizja Vetëvendosje, Bedri Hamza nga Partia Demokratike e Kosovës, Lumir Abdixhiku nga Lidhja Demokratike e Kosovës dhe Ramush Haradinaj nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës – ditët e para të fushatës i kanë përqendruar energjitë te politikat e brendshme dhe te akuzat ndaj njëri-tjetrit.

Këto zgjedhje shihen nga shumë si test për fuqinë e kryeministrit Albin Kurti dhe të partisë së tij, teksa tensionet janë të larta me minoritetin serb dhe me Serbinë fqinje.

Asnjëri nga ta nuk ka përmendur si zotim kryesor normalizimin e raporteve me Serbinë.

Së fundi janë rritur tensionet për shkak të disa veprimeve të ndërmarra nga autoritetet e Kosovës në komunat ku jetojnë serbët. Më 15 janar, u mbyllën institucione serbe në dhjetë komuna të Kosovës, pasi autoritetet në Prishtinë thanë se ato ishin institucione ilegale.

Megjithatë, mbyllja e disa komunave paralele të Serbisë, si dhe zyrave postare e tatimore në dhjetë komuna në jug të Ibrit, u përshkrua me kundërthënie.

Kjo, pasi Prokuroria Themelore në Prishtinë deklaroi po më 15 janar se nuk kishte autorizuar Policinë e Kosovës për kryerjen e këtij operacioni, pasi nuk kishte ndonjë kërkesë zytare.

Mbyllja e institucioneve të tilla nga autoritetet e Kosovës ka nisur që në fillim të vitit 2024.

Përveç organeve të përkohshme komunale dhe ndërmarrjeve të tyre publike, janë mbyllur edhe Posta e Serbisë në veri, Banka Postare Kursimorë, Thesari i Bankës Kombëtare, Drejtoria e Fondit për Sigurimin Pensional dhe Invalidor, Rrethi Administrativ i Mitrovicës së Kosovës dhe të tjera. Kryesisht kanë vazhduar të funksionojnë vetëm institucionet arsimore dhe shëndetësore, të cilat në zonat serbe gjithashtu punojnë në sistemin serb.

Serbët në veriun e Kosovës gëzojnë mbështetjen e Beogradit, i cili ka financuar strukturat paralele atje, por edhe ka mbështetur qytetarët serbë përmes pensioneve apo edhe shtesave të tjera.

Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian kanë kundërshtuar shumë nga veprimet e Prishtinës në veriun e Kosovës, sikurse edhe Bashkimi Evropian, duke i vlerësuar si veprime të paakordinuara.

Blloku evropian u ka bërë thirrje Kosovës dhe Serbisë që të normalizojnë raportet në kuadër të dialogut të Brukselit, duke thënë se normalizimi është kusht për avancimin e shteteve drejt integrimeve evropiane. REL

Forcat rezervë shtesë arrijnë në mbështetje të KFOR-it

Sot trupat italiane nga rezervat e KFOR-it përfunduan ardhjen e tyre në mbështetje të misionit të udhëhequr nga NATO, duke përforcuar praninë e tyre në Kosovë.

Në një komunikatë për media të KFOR-it thuhet se vendosja e trupave italiane në Kosovë është e përkohshme.

“Në muajt në vijim, më shumë se 200 ushtarë nga brigada e mekanizuar e këmbësorisë italiane “Sassari” do të kryejnë një sërë aktivitetesh, së bashku me trupat e KFOR-it dhe do të dislokohen në përgjigje të çdo zhvillimi të rëndësishëm në situatën e sigurisë, përfshirë edhe periudhën e zgjedhjeve”.

KFOR-i vazhdon të zbatojë mandatin e tij duke kontribuar në një mjedis të sigurt për të gjithë njerëzit dhe komunitetet në Kosovë, në çdo kohë dhe në mënyrë të paanshme, në koordinim me Policinë e Kosovës dhe EULEX-in. /Kosovapress/

Peter Sorensen pritet të jetë pasardhësi i Lajçakut për dialogun Kosovë-Serbi

Përfaqësuesja e lartë e Bashkimit Evropian për politikë të jashtme dhe siguri, Kaja Kallas, ka vendosur që diplomati nga Danimarka, Peter Sorensen, të jetë përfaqësues i posaçëm për dialogun mes Kosovës dhe Serbisë.

Këtë post aktualisht e mban Mirosllav Lajçak.

Radio Evropa e Lirë ka mësuar nga burime diplomatike në BE se emri i Sorensenit është dërguar për miratim edhe te vendet anëtare të bllokut.

Kandidatura e tij do të jetë në rend dite në takimin e Komitetit politikë dhe të sigurisë së BE-së (PSC) ku janë përfaqësuesit e të gjitha vendeve anëtare.

Burimet diplomatike thanë se sipas praktikës nga e kaluara, konfirmimi i Sorensenit nga vendet anëtare do të jetë vetëm procedurë formale, pasi tashmë Kallas e ka zgjedhur atë si të dërguar të posaçëm për dialogun./ REL.

Kandidatja për deputete krahasoi Kurtin me Hitlerin, LDK gjobitet me 20 mijë euro

Lidhja Demokratike e Kosovës është gjobitur me 20 mijë euro nga Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa, pasi një nga kandidatet për deputete të kësaj force politike e ka krahasuar kryeministrin Albin Kurti me liderin nazist të Gjermanisë, Adolf Hitler.

“PZAP ka pranuar një ankesë nga Lëvizja Vetëvendosje (LVV) ndaj Lidhjes Demokratike të Kosovës në të cilën thuhet se një kandidate e LDK-së ka shpërndarë një video përmes së cilës ka krahasuar Albin Kurtin me Adolf Hitlerin”, thuhet në njoftim.

Sipas vendimit të publikuar në PZAP, LDK ka 15 ditë afat që ta paguajë gjobën.

Feride Rushiti dhe QKRMT-ja nominohen për Çmimin Nobel për Paqe

Feride Rushiti dhe Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) janë nominuar për Çmimin Nobel për Paqe për vitin 2025.

Nominimin e ka bërë deputeti i Parlamentit suedez, Magnus Jacobsson, i cili në letrën dërguar Komitetit të Institutit norvegjez të Nobelit, ka thënë se këtë vendim e ka ndërmarrë për të njohur “kontributet e jashtëzakonshme” të Rushitit dhe QKRMT-së “në avancimin e të drejtave të njeriut, dinjitetit të të mbijetuarve dhe shërimit të plagëve të luftës të komuniteteve”.

“Çmimi Nobel për Paqe synon të vlerësojë individët, puna e së cilëve nxit paqen, drejtësinë dhe pajtimin. Feride Rushiti dhe QKRM-ja i mishërojnë këto ideale përmes përkushtimit të tyre të përjetshëm për të mbështetur njerëzit më të cenueshëm, duke shëruar plagët e konfliktit dhe duke ndërtuar një bazë për paqe të qëndrueshme në Kosovë dhe përtej”, shkroi ai.

Pas publikimit të letrës nga deputeti suedez, Rushiti tha se është e nderuar dhe shprehu mirënjohje për këtë nominim.

“Ky moment është një arritje e madhe për mua, ekipin e jashtëzakonshëm të QKRMT-së, dhe mbi të gjitha, për të mbijetuarit që kemi privilegjin t’u shërbejmë tash e 25 vjet”, shkroi ajo në Facebook.

Nominimi, tha Rushiti, tha se është frymëzim për përpjekjet kolektive, “duke avokuar globalisht dhe ndarë praktikat e mira të Kosovës, për të trajtuar këtë plagë të rëndë dhe për të kontribuar në parandalimin e dhunës seksuale në konflikt, si dhe në arritjen e drejtësisë për të mbijetuarit”.

Në letrën drejtuar Institutit norvegjez të Nobelit, Jacobsson tha se Rushiti ia ka dedikuar karrierën e saj adresimit të efekteve shkatërruese të torturës, dhunës seksuale dhe mizorive të tjera të luftës.

QKRM-ja, sipas tij, ka ofruar ndihmë kritike mjekësore, psikologjike dhe mbështetje ligjore për mijëra të mbijetuar “duke u siguruar që zërat e tyre të dëgjohen dhe nevojat e tyre të përmbushen”.

“Avokimi novator i Rushitit në njohjen e të mbijetuarve të dhunës seksuale gjatë luftës ka transformuar diskursin kombëtar në Kosovë. Përpjekjet e saj të pareshtura kanë çuar në krijimin e kornizës ligjore në njohjen e këtyre të mbijetuarve si viktima civile të luftës, duke iu mundësuar atyre qasje në reparacione. Kjo arritje historike, e arritur më 2017, ka sjell dinjitet dhe mbështetje financiare për shumë të mbijetuar dhe është shpresë për drejtësinë e pasluftës në mbarë botën”.

Ai po ashtu tha se Rushiti, përveç punës së saj me të mbijetuarit e dhunës seksuale, ka arritje të mëdha edhe në trajtimin e të burgosurve dhe të ndaluarve, duke avancuar standardet ligjore dhe etike në sistemin e drejtësisë në Kosovë.

Më 2018, Rushiti, që udhëheq QKRM-të, ishte nderuar me Çmimin për Guximin e Gruas, të ndarë nga sekretari amerikan i Shtetit. Çmimi iu dha për të nderuar ndikimin e punës së saj në jetën e të mbijetuarve dhe për rolin e saj si udhëheqëse në botë për avokimin për të drejtat e njeriut.

Feride Rushiti ka themeluar QKRM-në më 1999 me misionin për të ofruar trajtim dhe rehabilitim për viktimat e torturës në Kosovë. Kjo qendër po ashtu promovon respektimin e të drejtave të njeriut për të gjitha etnitë që jetojnë në Kosovë dhe të parandalimit dhe çrrënjosjen e torturës dhe të gjitha formave të keqtrajtimit.

Ndryshe, deputeti suedez Magnus Jacobsson, më 2020 kishte nominuar për Çmimin Nobel për Paqe Kosovën, Serbinë dhe Shtetet e Bashkuara lidhur me përpjekjet për arritjen e një marrëveshjeje për paqe mes Kosovës dhe Serbisë.

Për këtë çmim, më 1996 ishte nominuar edhe presidenti i ndjerë i Kosovës, Ibrahim Rugova. Ndërkaq, më 2013, u nominuan udhëheqësit e Kosovës, Serbisë dhe Bashkimit Evropian.

Kush mund të bëjë nominime për Çmimin Nobel për Paqe?

Sipas statutit të Fondacionit të Nobelit, nominimin për Çmimin për Paqe mund ta bëjnë anëtarë të parlamenteve dhe qeverive kombëtare të shteteve sovrane dhe presidentët, anëtarët e Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë dhe Gjykatës së Përhershme të Arbitrazhit në Hagë.

Po ashtu, nominime mund të bëjnë edhe anëtarët e institutit Ndërkombëtar de Droit, profesorë universitarë, laureatë të Çmimit Nobel për Paqe, anëtarët aktual të Komitetit norvegjez të Nobelit dhe ish-këshilltarët e këtij Komiteti.

Më pas, Komiteti bënë përzgjedhjen e kandidatëve të kualifikuar dhe zgjedh fituesin.

Ky çmim ndahet çdo vit në muajin dhjetor. REL

SHBA-ja dhe BE-ja kundërshtojnë mbylljen e institucioneve serbe në Kosovë

Shtetet e Bashkuara, Bashkimi Evropian dhe Gjermania e kanë kundërshtuar të mërkurën vendimin e autoriteteve të Kosovës për mbylljen e institucioneve paralele serbe në vend, duke thënë se ato ndikojnë në synimet e Kosovës për t’iu bashkuar komunitetit euroatlantik.

Disa komuna paralele të Serbisë, ashtu si edhe zyra postare dhe tatimore të saj u mbyllën të mërkurën në dhjetë komuna të Kosovës, në anën jugore të lumit Ibër.

Ambasada amerikane në Prishtinë tha në një deklaratë për Radion Evropa e Lirë se mbyllja e institucioneve të drejtuara nga Serbia “ndikon drejtpërdrejt dhe negativisht te qytetarët e Kosovës – serbët etnikë dhe komunitetet tjera – dhe mund t’i minojë aspiratat e Kosovës për t’iu bashkuar komunitetit euroatlantik”.

“Këto veprime, në kundërshtim me këshillat tona më të mira, e dobësojnë besimin në marrëdhënie dhe kufizojnë aftësinë tonë për ta ndihmuar Kosovën që të sigurojë një të ardhme më të mirë dhe më të ndritshme për të gjithë qytetarët e saj”, sipas një zëdhënës të Ambasadës amerikane në Kosovë.

Në një deklaratë të postuar në ueb-faqen e saj, Ambasada amerikane në Prishtinë i cilësoi veprimet e Kosovës si të pakoordinuara tha se ato “e dobësojnë besimin në marrëdhënie” dhe “e kufizojnë aftësinë tonë për ta ndihmuar Kosovën që të sigurojë të ardhme më të mirë dhe më të ndritshme për të gjithë njerëzit e saj”.

Në një reagim, Bashkimi Evropian tha se veprimet e Kosovës përmbylljen e strukturave të mbështetura nga Serbia – në një kohë fushate zgjedhore për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit – janë në kundërshtim me detyrimet e saj në rrugën drejt Bashkimit Evropian në kuadër të procesit të normalizimit.

Ambasadori gjerman në Kosovë, Jorn Rohde, e shpërndau komunikatën e BE-së në X, duke shtuar se pajtohet plotësisht me reagimin e saj ndaj vendimit të autoriteteve kosovare.

“Dhe, më lejoni të jem i qartë: Ne pajtohemi në parim se strukturat e tilla paralele duhet të shuhen. Por, mënyra për ta bërë këtë duhet të jetë gjithëpërfshirëse. Me veprime sikurse këto sot, ju nuk i fitoni zemrat e njerëzve të prekur nga kjo”, tha Rohde.

BE-ja e përsëriti se çështja e strukturave të mbështetura nga Serbia “parashihet të zgjidhet në dialogun e lehtësuar nga Bashkimi Evropian”.

Kosova dhe Serbia kishin arritur një marrëveshje për shuarjen e institucioneve paralele më 2013 në dialogun për normalizimin e raporteve në Bruksel, por ende kjo marrëveshje nuk është zbatuar plotësisht.

BE-ja gjithashtu i paralajmëroi autoritetet kosovare se vendimi i së mërkurës mund të ndikojë në vendimin e saj për të mos i hequr masat ndëshkuese ndaj Kosovës.

Blloku evropian vendosi masa ndëshkuese ndaj Kosovës më 2023, pas rritjes së tensioneve në veri të vendit. BE-ja pati vlerësuar se Qeveria e Kosovës nuk ka bërë mjaftueshëm për shtensionim.

“Ndërsa, siç theksohet në konkluzionet e Këshillit për zgjerimin për vitin 2024, BE-ja do t’i heqë gradualisht masat ndaj Kosovës paralelisht me hapat e shtesë të ndërmarrë nga Kosova për t’i ulur tensionet në veri, këto veprime i dëmtojnë këtë qëllim”, tha blloku të mërkurën.

Derisa Prokuroria në Prishtinë tha se nuk e autorizoi aksionin e së mërkurës, Policia e Kosovës tha se operacioni u krye me kërkesën e Ministrisë së Administrimit të Pushtetit Lokal, dhe se qëllimi i tij ishte ndërprerja e “shërbimeve të jashtëligjshme” të Serbisë në Kosovë.

Autoritetet në Kosovë thonë se puna e këtyre institucioneve serbe, që ishin në funksion që nga paslufta më 1999, është “e paligjshme”, dhe nisën mbylljen e tyre qysh në fillim të vitit të kaluar.

Në Serbi, kryeministri Millosh Vuçeviq tha se “zhvillimi i situatës” në Kosovë po ndiqet me kujdes.

“Do t’i ndërmarrim të gjitha masat për ta mbrojtur popullsinë serbe nga sulmet e reja të Albin Kurtit [kryeministër i Kosovës], i cili, mesa duket, fushatën e tij parazgjedhore e ka shndërruar në vazhdim të keqtrajtimit të popullit tonë”, tha Vuçeviq.

Mbyllja e institucioneve serbe në 10 komuna të mërkurën – Lipjan, Obiliq, Prishtinë, Fushë Kosovë, Vushtrri, Novobërdë, Kamenicë, Viti, Rahovec dhe Skënderaj – vjen disa ditë pasi policia mbylli më 8 janar Administratën Tatimore serbe në Mitrovicën e Veriut dhe kompaninë e sigurimeve nga Serbia “Dunav Osiguranj”.

Kosova nisi mbylljen e institucioneve serbe qysh në janar të vitit 2024, duke ua vënë fillimisht drynin organeve të përkohshme komunale të Dragashit, Suharekës, Prizrenit dhe Rahovecit, të cilat gjendeshin në jug të lumit Ibër.

Pastaj u mbyllën organet e përkohshme komunale të Pejës, Istogut, Klinës, Skenderajt, si dhe ato në komunat në veri: Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq.

Ndërkohë u mbyllën edhe degët e Postës së Serbisë në veri të Kosovës, kasaforta e Bankës Popullore të Serbisë në Leposaviq, Banka Kursimorja e Postës, Zyra për Kosovën e Qeverisë së Serbisë, Drejtoria e Fondit për Sigurimin Pensional dhe Invalidor, Qarku Administrativ Kosovë-Mitrovicë dhe Qendra për Punë Sociale në Vushtrri.

Të gjitha këto institucione me mijëra punëtorë funksiononin në sistemin e Serbisë. REL

Ngrihet aktakuzë për vrasjen e Liridona Ademajt

Konferenca e Prokurorisë Themelore në Prishtinë për rastin e vrasjes së Liridona Ademajt. Prishtinë, 15 janar 2025.

 

Prokuroria Themelore në Prishtinë ka bërë të ditur se ka ngritur aktakuzë ndaj katër personave për vrasjen e 30-vjeçares Liridona Ademaj në nëntor të vitit 2023, pas përfundimit të hetimeve.

Fillimisht, rasti ishte raportuar si “grabitje me pasoja të vrasjes”, por, dy ditë më vonë, Policia e Kosovës njoftoi se lidhur me rastin ka arrestuar dy persona. Në mesin e tyre ishte edhe bashkëshorti i Liridonës, Naim Murseli.

Murseli, me të cilin Liridona jetonte në Suedi dhe kishte dy fëmijë, është në mesin e të akuzuarve për vrasjen e saj. Tre të akuzuarit e tjerë janë Kushtrim Kokalla, Granit Plava dhe një person i katërt, emri i të cilit nuk u bë i ditur gjatë konferencës së Prokurorisë Themelore të Prishtinës.

Prokurorja e rastit, Javorka Përlinçeviq, tha se nuk mund të japë shumë detaje rreth aktakuzës, por shtoi se, gjatë kohës që jetonin në Suedi, Liridona dhe Naimi kishin “marrëdhënie të trazuara martesore”, si pasojë e të cilave erdhën edhe problemet pronësore.

“Arsyet e tjera që kishte Naimi për të planifikuar dhe kryer këtë vrasje mund t’i mësoni në gjykatë kur të fillojë seanca kryesore”, tha Përlinçeviq, e cila tha se gjetja e motivit të vrasjes kishte bërë që procesi i ngritjes së aktakuzës të merrte më shumë kohë.

Ndërkohë, në konferencën e mbajtur për këtë rast, kryeprokurori i Prokurorisë Themelore në Prishtinë, Zejnullah Gashi, tha rasti ka qenë jashtëzakonisht i ndjeshëm dhe se janë zhvilluar hetime në shumë dimensione.

“Kjo vepër penale është vepra penale e vrasjes së rëndë e kryer nga anëtari i familjes dhe e kryer në mënyrë dinake, andaj si e tillë presim nga Gjykata një dënim kapital”, tha Gashi.

Pas konferencës, vëllai i Liridonës, Leonard Ademaj, tha se ende nuk e kanë lexuar aktakuzën, por se shpreson që “sa më shpejt drejtësia të vijë në vendin e vet”.

Liridona Ademaj ishte vrarë në moshën 30-vjeçare, më 29 nëntor të 2023-tës, në rrugën “Dalip Alshiqi” në Prishtinë.

Prokurorja e rastit tha gjatë konferencës së 15 janarit se Naim Murseli ka “planifikuar gjithçka”, ndërsa i quajti Murselin, Kokallën dhe Plavën “ekzekutues të drejtpërdrejtë” të Liridonës.

“Sa i përket ekzekutuesit të katërt, mendoj se nuk është etike të përmendet emri i tij, pasi ai nuk ka qenë i përfshirë drejtpërdrejt në kryerjen e veprës penale. Ai është përfshirë në këtë aktakuzë në një mënyrë të tërthortë dhe jo drejtpërdrejt në kryerjen e veprës penale”, tha Përlinçeviq.

Gjykata Themelore në Prishtinë ua ka vazhduar disa herë masën e paraburgimit tre të dyshuarve për vrasjen e saj, Naim Murselit, Kushtrim Kokallës dhe Granit Plavës – për herë të fundit më 27 dhjetor të vitit të kaluar.

Ndërsa, të akuzuarit të katërt në këtë rast, Gjykata Supreme ia kishte ndërprerë masën e paraburgimit, duke ia mundësuar të mbrohet në liri. Ai ishte arrestuar më 9 dhjetor, nën dyshimin se ia kishte shitur armën dorasit.

Familja e Liridonës kishte kërkuar rivarrosjen e trupit të saj në pranë varrezave të prindërve të saj, ndërsa aktivistët për të drejtat e grave kanë kërkuar që Liridona të mos identifikohej më me mbiemrin e bashkëshortit, por me atë të familjes së saj, Ademaj.

Zemërim të madh kishte shkaktur edhe fakti që burri i saj kishte qenë pjesë e ceremonisë së varimit.

Rasti i vrasjes së 30-vjeçares, nënë e dy fëmijëve, është dënuar rëndë në Kosovë dhe liderët politikë të vendit kanë kërkuar drejtësi për rastin e saj.

Nga viti 2010 deri më tani në Kosovë janë vrarë rreth 60 gra. Në të shumtën e rasteve, autorë të vrasjeve kanë qenë bashkëshortët.

Sipas organizatave që merren me të drejtat e grave, mesazhe “trimëruese” dorasëve është duke u dërguar sistemi i drejtësisë në Kosovë me, siç thuhet, “dënimet e lehta”.

Në Kosovë, rastet e dhunës në familje mund të raportohen në numrin 0800 19 999.

Linja telefonike e Mbrojtësve të Viktimave është 0800 11 112.

Numri i Policisë së Kosovës është 192.

REL

Sveçla: Sot u mbyll përfundimisht kapitulli i institucioneve paralele

Ministri i Brendshëm i Kosovës, Xhelal Sveçla, dhe ai i administratës së pushtetit lokal, Elbert Krasniqi, kanë njoftuar nga fshati Banjë se ditën e sotme janë mbyllur edhe institucionet e fundit paralele të Serbisë në territorin e Kosovës.

“Me aksion të përbashkët mes MPB e PK si dhe MINT e MAPL, përfundon epoka e komunave dhe institucioneve paralele e kriminale të Serbisë në Republikën e Kosovës. Sot janë mbyllur Komunat paralele të Serbisë në Lipjan, Obiliq, Prishtinë, Fushë Kosovë, Vushtrri, Novobërdë, Kamenicë, Viti, Rahovec, Skënderaj si dhe posta e zyre tatimore ilegale”, njoftoi Sveçla përmes një postimi në Facebook.

Sveçla nënvizon se siç qeveria Kurti është zotuar në vazhdim “nuk do të lejohet asnjë paralelizëm e aq më tepër kriminal i Serbisë që të cenoje Kushtetutën e ligjshmërinë” e Kosovës.

“Qytetarë të nderuar nga sot kapitulli i institucioneve paralele, ilegale të Serbisë në Republikën e Kosovës mbyllet në Banjë e gjithandej në pjesët e tjerë të Republikës së Kosovës. Objektet komunale, postat, zyrat tatimore, të gjitha mbetjet e institucioneve paralele përfundojnë”, u shpreh Sveçla në videon e postuar në rrjetet sociale.

Ndërkaq, ministri Krasniqi deklaroi: “Nga sot të 28 komunat paralele, kriminale të Serbisë në Kosovë dhe 5 qarqet e tyre mbyllen përfundimisht. Nga sot këto institucione paralele nuk kanë vend në Republikën e Kosovës”. sn


Send this to a friend