VOAL- Të hënën, më 3 nëntor, në Bernë, Presidentja e Konfederatës Karin Keller-Sutter, në takimin tradicional vjetor të kreut të shtetit zviceran me APES, Shoqatën e Gazetarëve të Huaj në Zvicër dhe Lihtenshtajn, anëtarë aktivë të së cilës prej mbi dy dekadash janë edhe editorët e Voal.ch, trajtoi në fjalën e saj dhe në përgjigjet ndaj pyetjeve të shumta nga gazetarët, shumë probleme që kanë të bëjnë drejtpërdrejt me zhvillimet e brendshme zvicerane gjatë vitit 2025, si dhe me zhvillimet më të rëndësishme aktuale të kontinentit dhe të botës. Më poshtë po ju sjellim fjalën e zonjës Presidente para gazetarëve. Pas konferencës për shtyp, si traditë u shtrua dreka presidenciale, ku e ftuara e nderit ishte Presidentja e Konfederatës Karin Keller-Sutter. Takimi u mbajt në Hotel Schweizerhof Bern.

Fjala e presidentes së Konfederatës Zvicerane Karin Keller-Sutter në takimin vjetor me APES në Bernë:

Zonja, zotërinj,

Është kënaqësi të jem me ju sot. Do të doja të shfrytëzoja këtë mundësi për të diskutuar disa çështje kyçe.

Një temë që rishfaqet rregullisht në lajmet zvicerane, si dhe në median ndërkombëtare, është sektori financiar zviceran. Kriza që rrëzoi Credit Suisse në mars 2023 nxori në pah mangësitë në rregulloret zvicerane që duhen adresuar.

Më shumë se dy vjet më vonë, ndërsa shumë gjëra kanë ndodhur si këtu ashtu edhe në mbarë botën, situata bankare vazhdon të jetë një shqetësim për autoritetet, ekonominë, gjyqësorin dhe në fund të fundit, publikun zviceran. Dhe mendoj se disa prej jush janë gjithashtu thellësisht të shqetësuar për këtë.

Amendamentet në Aktin Bankar dhe urdhëresat zbatuese janë aktualisht duke u hartuar ose janë në fazë konsultimi. Qëllimi është që bankat përkatëse të sistemit të themeluara në Zvicër të kërkojnë që të mbulojnë të gjitha zotërimet e tyre në degët e huaja me kapital aksionar.

Por ne gjithashtu po planifikojmë masa të mëtejshme në lidhje me likuiditetin dhe sistemin e llogaridhënies për drejtuesit e bankave.

Ne duam të zvogëlojmë rreziqet për shtetin zviceran, taksapaguesit dhe ekonominë. Në fund të fundit, do të jetë në dorë të Parlamentit të vendosë, dhe ndoshta edhe të popullit nëse kërkohet referendumi. Siç e dini, procedurat zvicerane mund të zgjasin shumë, por ky lloj ngadalësie shpesh bën të mundur vënien në zbatim të planeve të menduara mirë.

Megjithatë, ka shenja shqetësuese të tregjeve të aksioneve në botë. Këto janë kohët kur ngadalësia e Zvicrës mund të shkaktojë dridhje…

Zonja dhe zotërinj,

Gjatë këtij viti presidencial, kam takuar shumë krerë shtetesh dhe unë kemi vërejtur një konvergjencë shqetësimesh të rrallë më parë.

Paqëndrueshmëria e situatës ekonomike dhe politike ishte tema kryesore gjatë shumë diskutimeve. Pati një marrëveshje pothuajse unanime: tregtia e lirë dhe multilaterizmi po testohen në mënyrë të ndryshme. E megjithatë, tregtia e lirë e mallrave dhe shërbimeve ka ulur varfërinë në shumë pjesë të botës.

Zvicra nuk është anëtare e asnjë aleance të madhe politike ose tregtare. Prandaj, është thelbësore për ne të mbajmë marrëdhënie të hapura me vendet e tjera – para së gjithash me Bashkimin Evropian, ose partnerin kryesor tregtar. Prandaj, Këshilli Federal ka negociuar një paketë marrëveshjesh për të stabilizuar dhe zhvilluar marrëdhëniet tona me BE-në.

Procedura e konsultimit sapo ka përfunduar dhe tani do të analizojmë pozicionin e palëve të interesuara përpara se ta dërgojmë dosjen në Parlament. Një votim popullor ka të ngjarë të mbahet në vitin 2027.

Mendoj se kjo do t’ju mbajë të zënë për një kohë… dhe ndoshta do të keni mundësinë t’u shpjegoni lexuesve ose dëgjuesve tuaj hollësitë e modelit tonë demokratik, me llojet e ndryshme të shumicës.

Stabiliteti Financiar

Prosperiteti i Zvicrës është ndërtuar mbi marrëdhëniet e saj të forta tregtare me partnerët e saj, por jo vetëm. Faktorë të tjerë kanë kontribuar, dhe po mendoj në veçanti për lirinë dhe stabilitetin – politik, social, ligjor dhe financiar.

Jam plotësisht i bindur se financat e shëndosha publike janë thelbësore, veçanërisht në kohë paqëndrueshmërie gjeopolitike dhe ekonomike. Financat e shëndosha e bëjnë shtetin të fortë dhe rezistent ndaj krizave, dhe i lejojnë atij të investojë në arsim dhe infrastrukturë, si dhe në siguri.

Shikoni se si Evropa po forcon mbrojtjen e saj. Dhe Zvicra po ndjek të njëjtën rrugë: kufiri i shpenzimeve për ushtrinë do të rritet në 1% të PBB-së deri në vitin 2032. Kjo do të arrijë në shpenzime prej afërsisht 10 miliardë frangash në vit, duke përfaqësuar një rritje mesatare vjetore prej 8% midis tani dhe atëherë.

Për të mobilizuar shuma të tilla shpejt, është mirë të keni një buxhet të fortë. Për më tepër, financimi për rritjet e planifikuara duhet të sigurohet ende.

Programi i Ndihmës Buxhetore

Kjo është edhe arsyeja pse Këshilli Federal ka zhvilluar një program lehtësimi buxhetor që synon frenimin e rritjes së shpenzimeve dhe rivendosjen e ekuilibrit në financat federale. Debatet e ardhshme në Parlament premtojnë të jenë të gjalla. Megjithatë, siç thashë, aftësia jonë për t’u përballur me krizat ndërsa investojmë në sektorë thelbësorë varet nga kjo.

Larg qoftë nga unë ndërhyrja në punët e vendeve fqinje, por duke pasur parasysh borxhin e madh të disave, nuk mund të mos shqetësohemi për stabilitetin e kontinentit.

Masat e Brendshme

Ne gjithashtu duam të forcojmë pozicionin ekonomik të Zvicrës. Këshilli Federal aktualisht po zhvillon një sërë masash që, në afat të shkurtër, do të zvogëlojnë barrën administrative mbi bizneset tona.

Këto masa do të paraqiten së shpejti. Përveç kësaj, Këshilli Federal ka zgjatur kohëzgjatjen maksimale të kompensimit për punë me kohë të shkurtër në 24 muaj. Ky sistem, i njohur si kompensim për orë pune të reduktuara, synon kryesisht mbrojtjen e vendeve të punës në sektorët dhe kompanitë zvicerane të orientuara drejt eksportit.

Marrëveshjet e Tregtisë së Lirë

Sektorët tanë të eksportit po kërkojnë të zgjerohen në tregje të reja. Kjo është arsyeja pse po punojmë shumë për të përfunduar marrëveshje të reja të tregtisë së lirë dhe për të modernizuar ato ekzistuese për të garantuar aksesin në treg për kompanitë zvicerane.

Këtë vit kemi nënshkruar marrëveshje të reja me Tajlandën, Kosovën, Malajzinë dhe Mercosurin, ndërsa marrëveshja me Ukrainën është modernizuar. Dhe marrëveshja me Indinë ka qenë në fuqi që nga tetori. Marrëveshje të tjera ekzistuese të tregtisë së lirë po përditësohen aktualisht, jo vetëm me Kinën, Mbretërinë e Bashkuar, Meksikën dhe Bashkimin Doganor të Afrikës së Jugut.

Në fakt, Presidenti i Afrikës së Jugut, Cyril Ramaphosa, bëri një vizitë në Zvicër vetëm javën e kaluar. Jam i bindur se kjo do të ndihmojë gjithashtu në fillimin e diskutimeve të vazhdueshme për të modernizuar marrëveshjen tonë të tregtisë së lirë.

Ja ku e keni, një vlerësim subjektiv të situatës në Zvicër dy muaj para përfundimit të këtij viti të trazuar. Një vit që ka treguar edhe një herë se forca e vendit tonë qëndron në aftësinë e tij për të mbetur i bashkuar përballë vështirësive. Fatkeqësia që goditi fshatin Blatten në Valais në fund të majit ishte një ngjarje e dhimbshme që megjithatë na kujtoi se përballë vështirësive, zviceranët janë të bashkuar dhe të vendosur.

APES

Shoqata e Shtypit të Huaj në Zvicër dhe Lihtenshtajn – L’Association de la Presse Etrangère en Suisse et au Liechtenstein, e njohur me akronimin francez APES, u themelua në Gjenevë në vitin 1928 dhe anëtarësia e saj përfaqëson mediat nga çdo kontinent. Shumica e anëtarëve janë të vendosur në dhe përreth Gjenevës në Zvicrën frëngjishtfolëse, ku ndodhen Kombet e Bashkuara dhe shumë agjenci të tjera ndërkombëtare. Gazetarë të APES punojnë edhe në Zyrihun gjermanishtfolës, qendrën tregtare të Zvicrës, me një degëzim në Bernë, kryeqytetin zviceran, dhe në Bazel, një qendër e madhe kulturore. Përveç përfaqësimit të interesave profesionale të anëtarëve të saj, APES lehtëson punën e tyre përmes kontakteve të saj me autoritetet federale dhe kantonale zvicerane, organizatat dhe ndërmarrjet që përfshijnë të gjitha aspektet e jetës zvicerane, duke përfshirë politikën, biznesin, financat, shkencën dhe kulturën. Përmes këtyre kontakteve,  organizon një program të larmishëm aktivitetesh për anëtarët, duke përfshirë çdo vit dhe një darkë ose drekë me Presidentin zviceran si mysafir nderi, në të cilën ftohen edhe shumë zviceranë të tjerë të shquar. Shoqata e Shtypit të Huaj në Zvicër dhe Lihtenshtajn gjithashtu nderon figurat e shquara të Konfereratës Helvetike si laureatë të çmimit APES,