Transparenca e përdorimit të fondeve mungon në të gjitha aspektet

Vetëm nga uji i pijshëm, dëmi ekonomik, 35-40 milionë të vjetra në vit

Fillimisht po përmendim investimin me të cilin kryebashkiaku i Kolonjës, Erion Isai, mburret me “lumin” që krijoi në ish-rrugën e Rehovës nga lokal Almedi deri tek Kalçeto me gjatësi 270-300 metra linear me vlerë investimi 420 milionë me TVSH (të vjetra), por uji që rrjedh aty është i pijshëm, prej të cilit Bashkisë së Kolonjës i krijohet një dëm ekonomik prej 35-40 milionë të vjetra, në vit. (Deri tani që po shkruajmë, dëmi ekonomik ka shkuar në 120 milionë lekë të vjetra. Gjithashtu, prej disa fshatrave, si: Vodica, Bejkova, Halemasi etj, vijnë ankesa të mëdha sepse u mungon uji pijshëm, kur nga kryebashkiaku Isai u deklarua: “Problemi u zgjidh dhe uji nuk do t’ju mungojë”. Madje këtë zgjidhje e trumbetoi me të madhe, por edhe sot e kësaj dite banorët e fshatrave vijojnë të ankohen për mungesën e ujit.

Bëmat e kryebashkiakut Erion Isai po i numërojmë një e nga një:

1. Në gjëmat e kryetarit të Bashkisë Kolonjë bën pjesë edhe rruga e hapur mbi Taçin Lart, në Malin e Gramozit, me gjatësi rreth 1500 metra. Kjo rrugë nuk solli asnjë të mirë, as për komunitetin, as për barinjtë të cilët shrytëzojnë kullotën e Gramozit me tufat e tyre të dhënëve, sepse hapja e kësaj rruge prishi rreth 5,500 – 6,000 metra katrorë kullotë, dhe jo vetëm kaq, tashmë kjo rrugë po paraqet rrezikshmëri të lartë për bagëtinë e imtë sepse aktualisht rruga nuk ekziston më sepse është shndërruar në kanal. Investimi i cituar më sipër, nuk bëri gjë tjetër veçse solli një dëm tjetër ekonomik, pasi aty punoi prej një muaj një ekskavator i madh tip “Volvo” i cili harxhoi karburant, amortizim dhe pagesa rrogash të drejtuesit të mjetit.

2. Veç sa më sipër, kryebashkiaku në fjalë, nuk mbështet idetë e propozuara nga kolonjarët dhe nuk i përmbush kërkesat e tyre. Madje sërish doli kundër banorëve të Ersekës edhe për ngritjen e barakave të rregullta me blloqe betoni kundrejt një takse mujore për sipërfaqen e zënë për vendosjen e druve të zjarrit, që ato të mosvendosen poshtë shkallëve dhe korridoreve, të pallatave ku jetojnë banorve të qytetit.

3. Gjithashtu, në këtë projekt të implementuar kanë mbetur shumë zëra të parealizuara, si: muret e ndërtesave nga të dy krahët të cilat do të bëheshin me fugaturë; gjithashtu hyrja në këtë rrugë nuk do të bllokohej me gurë të mëdhenjë pasi do të bëheshin me tubo metalike dhe do të komandoheshin me pult. Por me këtë fond ai mund të rregullonte shumë mirë lagjen nr. 1, lagjen nr. 6 apo dhe lagje të tjera të cilat janë në ditë të hallit, pasi jetojnë në kushte mjaft të vështira: pa infrastrukturë, me rrugë të ngushta që nuk mund të hysh dot as në raste emergjencash si zjarre, sëmundje etj.

4. Te projekti i rrugës Ersekë – Rehovë, me urdhër të kryebashkiakut Isai u mbollën 175 fidanë, të cilët u shkulën në zonën pyjore të Shelegurit, por të gjithë fidanët e mbjellë u thanë. Sipas specialistëve nuk do të kishte ndodhur kështu nëse fidanët do të ishin blerë në firma të licensuara të cilat japin garanci të plotë për mbjelljen e tyre, sepse në preventivin që ka firma e mbjelljes nuk përmban në asnjë rast që fidanët të shkulen në pyje dhe të mbillen aty (në një vend tjetër), kjo u bë thjesht për abuzim dhe përfitim fondesh. (Disponojmë materiale filmike ku janë shkulur dhe ku u mbollën). Në lidhje me këtë ngjarje, kryebashkiaku Isai sapo i ra në dorë gazeta që bënte denoncimin ndaj tij, thirri menjëherë firmën për t’i zëvëndësuar sepse ishin tharë të gjitha (175 fidanë), dhe përsëri gënjeu duke mbjellë vetëm 50 fidanë të certifikuar dhe të saktë nga 175 që ka rruga Ersekë – Rehovë. Frika e tij është denoncimi në shtyp.

5. Kryebashkiaku në fjalë, hoqi edhe lapidarin e 3 dëshmorëve në fshatin Rehovë. Dhe aty mbolli 125 fidanë, ku vetëm 3 prej tyre rezistuan. Mos themi edhe më shumë, që edhe kalldremi i bërë me cilësi të dobët nga firma është denoncuar edhe nga banorët e Rehovës. Ky ishte një investim prej 250 milionë lekë të vjetra. Hyrja e Rehovës u pagëzua me emrin “Porta e Rehovës”.

6. Vetë kryetari Erion (Çuçka, kështu njihet ndryshe ai), bleu edhe një shtëpi në fshat, shtëpinë e një bariu joautokton të fshatit në zonën e mbrojtur, me vlerë 27 milionë lekë të vjetra, pa përmendur shtëpitë te “Kodra e Diellit” me mijëra euro të blerë, siç është thënë edhe nga mediat. Me këtë rast po kujtojmë një thënie të Honore Balzak: “Nëse doni të hetoni vjedhjet, vraponi pas pasurisë. Pas çdo pasurie të madhe ka hajdutllëqe të llahtarshme”.

7. Mungesa e transparences është totale. As sot nuk dihet sa para janë shpenzuar për rrugën Rehovë – Shën Pjetër për ta shtruar me çakëll. Dhe për të mbuluar gjithçka, siç e kanë zakon llustraxhinjtë, – thonë rehovarët, – rishtroi dhe bëri me trotuar rrugën Rehovë – Ersekë.

8. Në fshatin Rehovë thuhet që për çdo investim është konsultuar me kryeplakun e fshatit, por pa komunikuar asnjëherë me banorët e tij, mesa kuptohet ndodh kështu sepse tashmë në këto zona mungojnë të rinjtë dhe intelektualët, shumë prej tyre kanë emigruar. “Kemi për të shkruar e për të thënë”,- shprehen banorët e Kolonjës, – por ende nuk ia kemi dalë për të mësuar të vërtetat e kësaj qeverisje jotransparente.

9. Nuk dihet sa para janë shpenzuar për rrugën Rehovë – Shën Pjetër për ta shtruar me çakëll. Dhe për të mbuluar gjithçka, – thonë rehovarët, – rishtroi dhe bëri me trotuar rrugën Rehovë – Ersekë. Në tabelën e vënë në fillim të rrugës Ersekë –Rehovë është vënë një tabelë me vlerën 1.8 miliardë lekë të vjetra duke futur këtu edhe fshatra të tjerë (rreth 5 fshatra) nga qarku i Korçës. Kjo tabelë, për mendimin tonë është vënë për të fshehur vlerën reale të kësaj rruge me qëllime abuzimi.

10. Nuk dihet kush i merr paratë e kullotës së Gramozit, të cilën fshati dikur e shiste me qindra napolona flori (500-600 napolona në vit), me të cilat u urbanizua fshati qysh në vitet 1930. Çuçka (kështu e thërrasin kryebashkiakun e Kolonjës, Erion Isai), nuk ka bërë asnjë transparencë për shpenzimet.

11. Jo vetëm banorët e fshatit Rehovë, por edhe nga intelektualët e këtij fshati është kërkuar të pastrohen portat nga gëlqerja me qëllim dalja në dritë e gdhendjeve shumë të bukura në gur, por deri më sot Bashkia e Kolonjës ka qëndruar e heshtur, madje as nuk e kanë vënë ujin në zjarr.

12. Po kështu u investua edhe për rrjetin e ujit të pijshëm, për kalldrëmet dhe për një shkallë që prishi arkitekturën e qendrës së fshatit etj, ndërsa punimet janë kryer pa cilësi, madje për më shumë, nuk dihet ende sa ka qenë fondi i investimit. I përfolur mbetet edhe investimi për rrjetin ujor dhe elektrik.

13. Ambasda zviceriane dhe austriake investoi për ngritjen e një porte e cila u pagëzua me emrin “Porta e Rehovës”, sepse ky fshat bën pjesë ndër 100 fshatrat e traditës, por edhe sot e kësaj dite nuk dihet sa është fondi i investimit, gjë që bashkia duhej ta kishte deklaruar që në krye të herës.

14. Mungon transparenca e përdorimit të fondeve, nuk dihet sa shpenzohet dhe si shpenzohen

15. Jo vetëm banorët e fshatit Rehovë, por edhe nga intelektualët e këtij fshati është kërkuar të pastrohen portat nga gëlqerja me qëllim dalja në dritë e gdhendjeve shumë të bukura në gur, por deri më sot Bashkia e Kolonjës ka qëndruar e heshtur, madje as nuk e kanë vënë ujin në zjarr.

16. Nuk mbështet idetë e hedhura nga kolonjarët dhe nuk i përmbush kërkesat e tyre. Madje sërish doli kundër banorëve të Ersekës për ngritjen e barakave të rregullta me sistem dhe material (blloqe betoni) për vendosjen e druve të zjarrit sepse Erseka ka 6-7 muaj dimër.

17. Pas denoncimit në shtyp reagimi i rehovarëve (banorë të fshatit Rehovë) ishte ky: “Lexuam me shumë vëmendje shkrimin për kryetarin e Bashkisë Kolonjë z. Erion (Çuçka) Isai, që tregon paaftësinë dhe arogancën e këtij njeriu dhe që po turpëron çdo ditë Kolonjën me mendjemadhësinë e tij.

18. U kryen investime për rrjetin e ujit të pijshëm, për kalldremet dhe rrejtin ujor elektrik, por cilësia e tyre rezultoi tejet e dobët, ndërse nga ana e Bashkisë Kolonjë nuk pati asnjë transparencë.

19. Gjithashtu kryebashkiaku Erion Isai shiti shkollën e vjetër të fshatit Rehovë të ndërtuar në vitin 1938, dhe nuk dihet pse e shiti dhe sa e shiti. Ndërkohë kryebashkiaku Erion Isai bleu shtëpinë e një bariu në Rehovë.

20. Javën e fundit u nisi njoftime qytetarëve të Esekës për heqjen e barakave të bëra me blloqe dhe të rregullta, të ndërtuara me dijeninë e Bashkisë nga ish-kryetarët para kryebashkiakut të sotëm dhe ish-Këshillit të Bashkisë. Vërtet u quajt një nismë e mirë që kishte si qëllim pastrimin e qytetit nga barangat prej druri dhe të amortizuara, por edhe kjo nismë u ndërpre, sepse Erion Isa ndërroi mendje. Asgjë nuk është e sigurtë nga idetë dhe projektet e hedhura prej tij.

21. Këtu nuk do të lëmë pa shtuar dhe inatçorin “ÇUÇKA” (me këtë emër njihet ndryshe kryebashkiaku), i cili priti dt. 15 prill, afatin që e kishte shtyrë vetë për mosprishjen e stallës më 12 shkurt të këtij viti, kur ai vetë kishte nxjerrë urdhërin e prishjes për këtë datë. (Pështyu dhe lëpiu mbi vendimin që kishte marrë). Dërgoi IMTV-në për t’i vënë firmës gjobë 5 milionë lekë të vjetra pronarit të dhenve, kur firma kishte mbi dy javë që po punonte dhe kishte çmontuar 85% të stallës Për të vërtetuar inatçorin, me këtë veprim që bëri duke vendosur gjobë, tregoi se punon me dy standarde kur ka stalla të tjera identike si kjo që përmendëm dhe u ka dhënë afate më të favorshme. Këtu shfaqen hapur inatet dhe ndihma e tij që u jep blegtorëve duke u vendosur gjoba.

22. Nga materialet që disponojmë do të vijojmë të shkruajmë për investimet në ndërtesën e Bashkisë, në ndërtesën e ish-komitetit të partisë, në ujësjellësa të shumë fshatrave të Bashkisë
Kolonjë etj sesi janë realizuar në cilësi dhe me ç’punëtorë firmash ka kryer këto punime, pasi  nga këto do të dalin shumë abuzime dhe përfitime nga krerët e Bashkisë. Për të gjitha këto kemi
dokumente, foto, video të cilat tregojnë më së miri abuzimet.

23. Më 5 maj 2024, e diel, ditën e dëshmorëve, ku shkoi për të nderuar dëshmorët atdheut  përsëri nuk e vuri shiritin kuq e zi, simbolin e flamurit kombëtar, nuk e dimë pse ndodh kështu me të vetmin kryebashkiak në republikë, (në 61 kryetarë bashkish të republikës), kur vendosja e  shirit është detyrim ligjor. Edhe pjesëmarrja në këtë ditë të shënuar ishte e dobët mbase kjo
shkatohet edhe nga mosrespektimi i kryebashkiakut i cili nuk denjon as të vendosë shiritin e flamurit.

24. Si mundet që një kryetar bashkie si Erion Isai, të drejtojë Bashkinë e Kolonjës me gjithë këto të meta dhe kusure të cilat po i përmendim si më poshtë:

Bëmat shtesë të kryebashkiakut:

a). Frekuentimi shumë i dobët në Bashki, kur që nga viti i parë e deri me sot që po hyn në vitin e
gjashtë, ka ardhur në Bashki 43% PO dhe 57% JO. Vjen një ditë ose dy dhe pastaj merret më punë të tjera.
b) Respektimi i rregullave dhe ligjeve nga ana e tij u shkelën që ditën e parë të punës në Bashki.
c). Projektet që implementohen në Bashki, në asnjë rast nuk kanë qenë të plota, ka patur vetëm abuzime në tendera etj.
d). Nga ana e kryebashkiakut harxhohen fonde për makinat e tij që i ndërron shpesh, dhe u ndërron vetëm targën. (AA 099 ZU).
e). Nuk dëgjon dhe nuk respekton as specialistët e Bashkisë dhe as komunitetin.
f). Sjellja e tij është arrogante dhe inatçore kur e kundërshtojnë
g). Ka ndërruar 9 nënkryetarë bashkish dhe ka hequr specialistë më statusin e nëpunësit civil
h). Në pasurinë që ka vënë është e dyshimtë sepse ka abuzuar në shumë tendera dhe projekte, të cilat janë favorizuar në fitues të tyre dhe në mosrealizim të saktë të projekteve të implementura në bashkinë Kolonjë (si në ndërtes, trotuare, në ujësjellësa etj).
I). Nuk respekton simbolet që janë të dëtyrueshme me ligj. Besojmë se me gjithë këto bëma dhe gjëma të tij, Çuçka duhet të japë dorëheqjen, ne do të vijojmë të shkruajmë materiale të tjera kompromentuese për të.

Po e mbyllim me një thënie të Fan Nolit: “Shiko se po t’u mërzit kolonjari, punët e qeverisjes vendore nuk janë hiç mirë.”

Drejtori i News24, Aleksandër Çipa me podcastin e tij “Çështja është” ka patur të ftuar gazetarin e njohur italian, Stefano Marcelli.

Vite më parë, Marcelli me një angazhim prej më shumë se 40 vitesh në gazetari, vendosi të lërë vendin e tij, Italinë.

Papritur ai zgjodhi Shqipërinë dhe Tiranën për të jetuar.

Gazetari italian shprehet se shqiptarë e kanë pritur mire dhe se është i kënaqur me Tiranën.

Ai thotë se Shqipëria është një vend me shumë pasuri dhe si italian ushqen ndjenjë faji për Shqipërinë, pasi marrëdhëni me Italinë kanë qenë të dendura dhe se shqiptarët janë trajtuar keq e kjo është diçka që duhet pranuar.

Stefano Marcelli:

Gjëja më e mirë është ndryshimi që po ndodh në Shqipëri. Unë ndjehem mirë këtu. Një italian ndjehet shumë mirë në Shqipëri. Unë kam një mendim të mirë për shqiptarët. Erdha 30-vite më parë për një reportazh në këtë vend dhe u dashurova me një shqipare. Unë njoh miqtë e saj, familjen e saj dhe për mua Shqipria ëshë një atdhe i dytë. Më pëlqen jetesa në Tiranë. Italia dhe Shqipëria kanë pasur një marrëdhënie të dendur, por duhet pranuar se shqiptarët janë trajtuar keq, ashtu si një vëlla i varfër.

Shqipëria Lindje apo Perëndim? 

Stefano Marcelli: 

Dilema e shqiptarëve në Lindje apo Perëndim është shekullore, por e padobishme. Ju jeni pak orient dhe pak perëndim. Jeni pjesa Lindore e Europës dhe jeni pjesa më perëndimore e Lindjes së Mesme. Kjo është ajo tërheqja e madhe për këtë vend, kjo është krenaria për vendin tuaj.

Në podcastin ‘’Çështja është”  e drejtorit të News24 Aleksandër Çipa ku i ftuar ishte gazetari i njohur italian Stefano Marcelli përveç qëndrimit të tij në Shqipëri dhe rrugëtimit 30-vjeçar Marcelli ka folur në lidhje me situatën e krimit në vend.

Ai u shpreh se si një njohës i mirë i vendit tonë prej gati 30 vitesh ka parë se mafia është e lidhur ngushtë me politikën.

Duke krahasuar zhvillimet mes shqipërisë e Italisë ai u shpreh se në Itali ka parë gjithmonë dikë pra një gazetar, një polic, një punonjës administrate apo politikan që ka luftuar krimin ai pranon se po ka pasur edhe të vrarë.

Ndërkohë tregon përshtypjet e tij se në Shqipëri këtë gjë e ka parë shumë pak dhe se Shqipëria duhet patjetër të luftojë krimin e mafien dhe këtë ta sinjalizojë.

Stefano Marcelli: Që të jemi të qartë probemi quhet mafie, dhe nuk ka dyshim që Italia ka një histori pranie mafioze shumë të madhe dhe te rradikuar me rrënjë të shtrira e marrëdhënie e fuqishme me politiken por ka një diferencë mes raportit mafia Itali dhe Shqipëri.

Në Itali ka qenë gjithmonë dikush pjesë e shtetit, magjistrat, polic, gazetar e ata janë vrarë sepse kanë luftuar e hetuar mafien e krimin, ndërsa në Shqipëri nuk e shoh këtë.

Shoh që luftohet shumë pak.

Shqipëria duhet të luftojë mafien dhe ta tregojë këtë ta sinjalizojë. Unë e them se e dua Shqipërinë dhe nuk dua që të identifikohet si mafia.

Sundimi i Vuçiqit e ktheu Serbinë në epokën e feudalizmit, sepse ai dhe feudalët e tij janë me origjinë kriminale . Priftërinjët janë bërë partia e vërtetë politike e Aleksander Vuqiqit, të cilët po ndërhyjnë në në jetën politike.Ata janë qmendur deri në pikën, sa ata duan ta kthejnë paqën në luftë të shfarosur ndaj popujve të tjerë në Ballkan.Edhe kjo qeveri e Vuqiqit, është e rrezikshme sikur ajo e Millosheviqit të viteve të 90-ta të shekullit të kaluar, e cila shkaktojë gjakëderdhjën më të madhe të pas Luftës së Dytë Botërore, në ish-Jugosllavi.Kisha Ortodokse Serbe përmës popëve më mjekrra të gjata dhe të veshura më të zeza, e shpirt katran, po kërkojnë që më luftë të formojnë Serbinë e Madhe, që nuk ju kishte lejuar Millosheviqit nga NATO.Këta po lëshojnë zëra qjerrës dhe mjegullnaja për të ashtuquajturën “Kosova Juresalemi serb”.Prap popët serb po bartin reliktet e Princ Lazarit, e kriminelëve të luftës në çdo qytetet në Serbi, në Mal të Zi, Bosnje, dhe në veri të Kosovës, duke i ndezuar pasionet e qmendura ultranacionaliste për luftë .Kisha është në radhët e para të organizimeve të ndryshme politike dhe fetare, për të nxitur urrejte patologjike ndaj qdo gjëje shqiptare.Ata tashmë kan krijuar fiksion në kokat e tyre mesjetare për një llojë të botës serbe.Kjo logjikë fashiste po bartët edhe në qdo aktivitet sportiv në Serbi, edhe jashtë vendit, si motivim dhe helmim për luftë të gjeneratës se re.Në këtë kontest e kemi edhe deklaratën provokuese ndaj Kosovës të gjeneralit serb, Zoran Stojkoviq, i cili është drejtor i Agjencisë së Inteligjencës Ushtarake në Serbi , së “Nuk ka vend në shërbimin tonë për ata që nuk e mbajnë Kosovën në zemër dhe që nuk jetojnë për ditën kur trengjyrëshi serb do të fluturojë në gjithë krahinën tonë jugore- Kosovën”.Provokime të tilla për pushtim të Kosovës kemi çdo ditë nga kreu i Kishës, Porfirije të cilt nuk ju lejua këtyre ditëve hyrja në Kosoëv për të vizituar Patrikanën e Pejës.Pasi që Serbia nuk u dënua për gjenocid në Bosnje dhe në Kosovë nga TPI-ja në Hagë, regjimet pasmillosheviqiane, harruan mijëra të vrarë dhe të masakruar në Bosnje, dhe vrasjët masive dhe largimet e 1 milon shqiptarëve nga Kosova nga Millosheviqi, Shesheli, Karagjiqi,Mlladiqi e kriminelet e tjerë serb, të cilat po rehabilitohen nga regjimi po ashtu i një krimineli të luftës siq është presidenti , Aleksander Vuqiq, dhe kryepopët serb. Natyrishte së e keqja e pa ndëshkuar kthehet dhe kryen edhe më shumë krime.Protagonistët politikë të luftës në Serbi ,ishin dhe po mbesin në pushtet, pse ashtu po mendon Kisha Ortodokse Serbe, me krypopët, që nga Pavle deri të Porfirije, por edhe më herët. NATO, do të duhej edhe një herë të bëjë më dije Serbinë e Vuqiqit, së nuk do të lejohet të realizohet miti mesjetar i Kishës Ortodokse Serbe, për “popullin qiellor serb’, dhe idenë të “gjithë serbët në një shtet”, që janë shëndrruar në ide psikopatike, e sociopatologjike…

Një dhelpër u end nëpër Evropë. Apo ishte një ujk? Udhëtimi i ditëve të shkuara të Xi Jingpinit ndërmjet Parisit, Beogradit e Budapestit u quajt nga shumë vëzhgues si shumë dhelparak. Vitin e kaluar, Emmanuel Macron kishte shkuar në Pekin e zhurmshëm kishte mbajtur qëndrim kundër amerikanëve mbi mbrojtjen e Taivanit dhe tani i a ka shpërblyer: për pak muaj nuk do t’i verë taksa të tepruara mbi importimet e konjakut në Kinë. Pastaj qe më bujar në dy vizitat miqve (të tij e të Putinit), njëri në Sërbi e një tjetër në Hungari: i pari jashtë BE e NATO-s, i dyti në një që bën pjesë në të dyja organizatat por i pengon nga brenda. Me gjasë, në Pekin udhëtimi vazhdon të shihet kështu: diplomaci shumë e hollë. E në Perëndim gjithashtu: tek neve evropianët qeveritarët kinezë gjithmonë janë parë si të aftë e dinakë, dhelpra.

Të qetësuara valët e ngritura nga rrugëtimi i çuditshëm i njeriut të fuqishëm të Pekinit, mund të kërkohet të jepet një gjykim i ftohtë mbi strategjinë e mbi taktikën e tij. E para është shqetësuese, e dyta nuk duket aq gjeniale dhe aq e hollë.

Strategjia ishte e njohur por java evropiane e Xi qe e vrullëshme, jo e shtirë, e pothuaj luftarake si asnjëherë: për mënyrën në të cilën Pekini e ka planifikuar udhëtimin, për përmbajtjen e bisedimeve dhe të deklaratave, për paratë që udhëheqësi kinez ka premtuar të dërgojë në arkat e qeverive të Aleksandar Vuçiçit dhe Viktor Orbanit.

Synimi i pafshehur i drejtuesve konfucian-komunistë kinezë është ai i ndarjes së evropianëve, si në BE ashtu edhe në NATO, e për të futur një pykë (për sa të jetë e mundur) në marrëdhëniet ndëratllantike.

Investimet që Kina ka lajmëruar për në Sërbi e Hungari, kanë një anë tregtare në të parin e Vendeve, të ndërtojnë infrastruktura për të shpënë n’Evropën qëndër-lindore mallrat e veta të shkarkuar në portin grek të Pireut ( në pjesën më të mirë i mbarështuar nga kinezët); në të dytin për të instauluar fabrika në një territor të BE për të shmangur taksat e mundëshme që Brukseli do të verë mbi importimet nga Kina të automobilëve elektrikë e prodhimeve të tjerë për kalesën klimatike. Ana politike është ende më e rëndësishme.

Xi dhe delegacioni që e ndiqte kanë shoqëruar investimet me një akt diplomatik të fuqishëm: kanë ngritur marrëdhëniet e Pekinit me Budapestin në një rang miqësie e afërsie të kaluar vetëm nga Pakistani dhe Rusia. Udhëheqësi kinez ka lavdëruar politikën e jashtëmë “të pavarur “ të Orbanit dhe sfidën e tij politikave të fuqisë së madhe: me këtë kuptohen bojkotimet e politikave të BE dhe pengesat që shpesh Budapesti i ve NATO-s (Hungaria , ndërmjet të tjerash do të ketë kryesinë e rradhës së bashkimit evropian nga 1 korriku, gjatë gjashtë muajve pasuese të votimeve për Parlamentin evropian).

Mesazhi: kush shkëputet në ndonjë farë mënyre nga Brukseli dhe NATO do të shpërblehet me miqësinë e Kinës e veçanërisht me investimet e saj. Njoftime tashmë të regjistruar nga të tjerë veshë të ndijshëm: kryeministri sllovak Robert Fico i ka valixhet gati për një vizitë zyrtare në Pekin në qershorin e ardhshëm.

Suksese taktike të lehta, si përfundim në Beograd e Budapest. Takimi më i rëndësishëm, ai me Macronin, qe gjithçka por jo një trumf për Xi. Premtimi për të pezulluar vendosjen e taksave ndaj konjakut i jep kënaqësi Parisit, por objektivisht është anësor. Veçanërisht për një president francez, që ka ndryshuar rrënjësisht përimtimin mbi Kinën (e jo vetëm) në krahasim me udhëtimin në Pekin të 2023.

Nëse për një periudhë në Perëndim janë gënjyer se Kina mund të ishte një ndërmjetës në Ukrainë, sot është e qartë se jo vetëm gjigandi aziatik nuk është i barazlarguar nga Moska e Kievi, por ajo mbështet aktivisht Kremlinin e do të vazhdojë ta bëjë. Për Xi është qenësore që Putini mos të humbë: ajo do t’i jepte një goditje të fuqishme teorisë së tij qëndrore, simbas së cilës Perëndimi është në një rënie të pakthyeshme. Aleanca ndërmjet Kinës e Rusisë do të dilte e dobësuar dhe synimi kinez për të “rishikuar” rendin ndërkombëtar do të largohej me vite, me gjasë shumë për Xi. Prandaj Pekini ka shtuar në mënyrë të jashtzakonshme furnizimet dual-use (si civilet si ushtaraket) kundrejt Moskës nga marsi i vitit të shkuar kur udhëheqësi kinez vizitoi një Kremlin që i ndruhej kundërsulmit ukrainas. Edhe se në fillim Macroni e shihte me sy të mirë Kinën, ai e kuptoi gjëndjen.

Biseda me Xi në veshjen e ujkut ka qenë e pamundur.

Përfundimi i udhëtimit kurreshtar evropian të drejtuesit kinez është vërtetimi i dëshirës së tij për të ndarë BE dhe Nato-n e largimin e Evropës nga Shtetet e Bashkuar. Është vërtetimi i mbështetjes së tij agresionit rus në Ukrainë: nuk është një shpërthim të thuhet se nuk është Perëndimi ai që përdor Kievin për të sulmuar Rusinë, siç pohon dikush, por është Pekini që përdor Moskën për të dobësuar Perëndimin. Nga ana tjetër, është në kulturën politike e ushtarake kineze të mendojë se një luftë, edhe e rastit, fitohet më parë se të fillojë: të raskapitet kundërshtari deri sa të vihet në kushte dorëzimi. Kjo është pamja shqetësuese e udhëtimit të Xi. Në rrafshin praktik , ai ka shpërndarë çmime në Beograd e Budapest, por agresiviteti i tij i papritur dhe i shfaqur ka ngritur lajmërimet e rrezikut në Paris e në të gjithë Evropën, që ndoshta tashti janë më të vetëdijshëm se më parë për prurjen e belegut kinez. Jo gjithmonë është një dhelpër ajo që vjen nga Pekini.

“Corriere della Sera”, 14 maj 2024 Përktheu Eugjen Merlika

1.
Qëmoti s’kishte ndodhur në Europë.

Ndaj, mendoja se i përkisnin një kohe e miljeu tjetër, tashmë të arkivuar në kujtesë.

Të fundmit e atentuar që njohim nga krye guvernash ishin Aldo Moro, Olaf Palme, Luis Karero Blanko apo Zoran Xhinxhiq i Serbisë.

Në fakt ky i mbrami, ndryshe nga të parët që vinin nga demokraci libertare, do të humbte jetën në një milje të zymtë ballkanik. Dhe të ndotur nga kënetë e krimit akoma sot.

Por njëj dite të qetë si qielli pa ré, në Bratislavë rikthehet atentati në kufij të vdekjes.

Ishim mësuar që autorë përpjekjesh, me efekt fatal ose në tentativë, të ishin njerëz politike, vrasës me pagesë, madje përplasje mafiozësh që shtrinin degnajën deri në kupolat e epërme regjimore.

Por, kësaj radhe (që dhe nëse s’është i pari nga ata që tashmë kanë mbetur në harresë), ishte Juraj Çintula, një poet i njohur sllovak.

Natyrisht, armëzjarri është i huaj për rendin e lirisë, anipse Neruda fliste me peshë misionari se poetët parathonë gjithçka…Sigurisht që dashnori i vargut të Andeve, e tepronte. Por, sidoqoftë, shpirti i poetit zbërthehet përherë vështirë…

Tani fantazia konspirative do të përndizet si flakët e një zjarri të papritur. Teoritë do të ngjizin rrëmujshëm ide prapaskenash të errëta.

Veçse justifikimi i tij nuk ishte aspak fjalëmadh: historia, kombi, armiku…Ishte, thjeshtë, përditësia e jetës së paslënë që bezdis njeriun e vogël sllovak.

Kur lexoja Princin, mrekullohesha nga mendimi i urtë politik i Niccollos. Por, njëkohësisht, përfundoja beftas në trishtim: panorama e grindjeve princërore ishte shpesh aq e përgjakur. E tillë, ajo çonte, jo vetëm në marrje haku ndaj njërit dinjitar të shtet-familjes rivale. Por shuhej i gjithë fisi armik, i madh e i vogël, që t’mos mbetej kush për revanshin e një kohe të dytë.

Kështu ishte etabluar aherë kultura politike e pushtetit, armiqësive dhe ekspanzionit të Fuqisë.

Ndër mote më pas, atentati sofistikohet pak. Goditet vetëm titullari i një rangu apo ideologjie, ikja e të cilit, rëndom, mbyllte një epokë politike.

Mirëpo si ftillohej përligjja e atentatit politik në histori?

Një libër i Alexander Demandt, rreket t’i gjej fijen e hollë në skenat e mëdha oborrtare.

2.
Rezoni shtetëror…

Në Hotel Saint-Pol, të Pallatit mbretëror, kishin mbërritur të gjithë: dukët, princërit, grofët, fisnikët, klerikët dhe, i pamunguari në të tilla ngjarje madhore, rektori i Universitetit parisien.

I fundit do të mbërrinte Johanni, duka i Burgonjëve. Kshte veshur mantelin e gjatë të kuq që, kur ngrinte dorën të njatjetonte, i shihej këmisha e hekurt e frikës dhe sigurisë…

Pati një kohë që midis tij dhe Luit, Dukës së Orléansit, i cili udhëhiqte Monarkinë pas rënjes n’shtratvdekje të të vëllait defrimtar, mbretit Karl i IV, vlonte një rivalitet i ashpër. Dyzimi konceptual i tyre përcyste zhvillime që do të çonin shpesh Francën e viteve 1400 në pragluftë civile…

Por nyjën e vështirë shtetprishëse u ngut ta prente Duka i Burgonjëve. Tashmë kundërshtari i tij ishte nën dhé. E Asambleja e madhe duhej të justifikonte pikërisht fundin e kësaj drame.

Ftillimin e tezës nuk mund t’a bënte kush tjetër përpos Normann Jean-Petit, teolog i shquar e armik idhnak i dukës së vrarë. I diplomuar në t’gjithë shtatë artet e lira, ai përfaqësonte tipikisht miljeun e atëmotshëm universitar.

Ndaj, në përplasjet politike do të merrte anë e do t’vënte dijet e tij në shërbim të Burgonjëve. Dhe këtë e bënte me t’vetmin instrument të kohës: logjikën aristoteljane!

Silogjizmi i tij përbëhej nga dy premisa përligjëse: “Është e lejuar dhe, njëkohësisht, meritore të vrasësh një tiran të vërtetë e trathtar”!

E pra: tiran e trathtar!

A s’ishin dy të këqija të mjafta që t’a vdisnin legjitimisht dukën e Orléansit..?

Që aherë, mbytja e tiranëve dhe, përgjithësisht, atentati politik për interesa të lartë shtetërorë, do rrekej të siguronte statusin e doktrinës.

3.
Kohë e moral tjetër

Ndërkaq, gjatë historisë së vonë politike, në shumëllojsinë e gjithëçkaje, bota do të njohë dhe shfaqje tiranish të fshehta që vijnë e krimbërojnë në ditët tona.

Porse, tashmë jashtë tipologjisë së diktaturave klasike, ato gjallojnë e zvarriten si shfaqje rudimentare kohe a rendi tjetër atipik.

Të kësillojta ngjajnë sepse, këtej botës së lirë, formalisht janë tirani e shpallur elektorale, por, sërish, si çelës i sojit, ushtrojnë vesin autokratik që flijon interesat kombëtarë…

Po ja, thotë Ana Magdalena Bach (Markezi “Shihemi në gusht”) dhe unë s’bëja tjetër përveçse ndiqja kurvëritë e varrezës. Ashtu si ajo një tjetri më parë, i shkoja nënës tek varri për lule dhe, më pas, përfundoja në trathti…

A s’kanë dhe monokratët e këtij miljeu varrezat e “Nënave”, amzën kulturore të tyre, ku, pas luleve dhe përshpirtjes, ndjekin po atë shteg përvers trathtie?

Ndaj dhe, kudhedi, për t’i lënë pas regjimet e liga drejt një epoke të re, kushedi, mbase dikush mund të evokojë për frymëzim frëngun Jean-Petit dhe doktrinën e tij të bekuar…

R. K.

Vëllai i madh i Olsit, Edi Rama, është i lumtur për rihapjen e dosjes “Xibraka”, po aq sa ishte Erion Veliaj kur doli pas 8 orëve nga SPAK!

Përpjekja e tij e dëshpëruar për të diskretituar SPAK, duke e urdhëruar nga TV se çfarë duhet të bëjë dhe sesi duhet ta trajtojë këtë çështje, është tregues i formimit të tij prej analfabeti ligjor që mendon se institucionet e drejtësisë janë zyra propagande qeveritare.

Në mëngjes, vëllai i vogël ripërsërit të njëjtën kërkesë në SPAK që është rrëzuar më parë, me shpresën se do t’i japë oksigjen për gënjeshtrën ditore të darkës – vëllait të madh, që i ikën të vërtetës prej më shumë se 2 muajsh.

Boll u fshehe pas letrave pa vlerë të vëllait më të vogël!

Na trego çfarë bënte yt vëlla me makinën që përdorte grupi i kokainës me targa AA 653 DM.

Sado të përdridhesh nuk e fsheh dot të vërtetën dhe as makinën e kartelit të drogës me targë AA 653 DM, e përdorur nga Olsi Rama!