Mëngjes. Fytyra të zbehta shtyhen në radhë. Tek dera e fundit e autobuzit janë mësuesit e gjimnazit. Pas atij të frëngjishtes dhe historisë është ngjitur sekretari i partisë shkollës. Historiani elozhon sekretarin.
“Është fat që na udhëheq një njeri i përgatitur si ju” dhe i luan syrin mësuesit pranë. Sekretari në dorë mban një pako të vogël të mbështjellë me gazetën Zëri i Popullit. Në anë ka njollë vaji. Mësuesi i frëngjishtes ngre zërin që ta dëgjojnë edhe të tjerët përreth.
“Shkenca e sekretarit është brenda pakos, dy feta buke dhe një vezë e fërguar”. Qeshin nën zë mësuesit pranë.
Pasdite. Shi. Këpucë lagur futet në klasë. Zhurmë, të qeshura, e thërrasin në emër. Disa qëndrojnë ende në këmbë. Klasë vajzash, maturante. Ora e fundit. Kastriot Balili, mësuesi i frëngjishtes i gjimnazit të Cerrikut ka kërkuar që të ndryshohet orari.
“Nxënësit janë të lodhur, është gjuhë e huaj, kërkon përqëndrim”, ka argumentuar ai.
“Na intereson përgatitja fizike më shumë”, ka ardhur përgjigja e prerë.
“Si në rrethim”, i është kthyer atyre Kaçi.
Zhurma vazhdon, bisedojnë me zë të lartë, dy prej vajzave, më të gjatat, afrohen, në duar mbajnë trëndafilë artificialë.
“Për ty mësues”, i thonë dhe shkrihen së qeshuri.
“Të dashura lopë”, i drejtohet Kaçi klasës, “a po fillojmë të pëllasim frëngjisht”? Tunden xhamat nga e qeshura.
Kaçi ishte i apasionuar pas gjuhëve të huaja, frëngjishten e kishte për zemër, gjithnjë student i mirë. Shtat shkurtër, gjimnast, i fortë si hekuri, por më shumë në karakter, familje luftëtarësh që nga kohë e Kastriotit. Gjatë luftës vëllavrasëse kishte humbur dy anëtarë të familjes që Neroni i quante dëshmorë. Miqësinë me mua e ruante të palëkundur edhe kur më penguan të vazhdoja shkollën, apo kur më përjashtuan nga universiteti. Ai më qëndroi pranë. Kaçi nuk e njihte frikën.
“Borgjez”, thoshte me të qeshur, “nuk je edhe aq i keq sa thotë partia”.
Zagushi. Avulli i asfaltit të le shije të hidhur në gojë. Tavolina nën pishë, në anën tjetër të turizmit është e zënë nga mësuesit e gjuhëve të huaja. Mungon Kaçi.
“Hajde këtu Balil”, e fton Namiku. “Përse ulesh atje”?
Kaçi ma bën me shenjë të shkoj tek tavolina e tij. Nuk ja prish.
“Më porosit dy ingranazhe me sheqer, kam tre ditë pa ngrënë”, thotë i tërhequr në fytyrë. “Kanë një javë që më bëjnë hetuesi në degë. Ndoshta ky do të jetë takimi ynë i fundit. Do të më kalbin në burg”.
Muzg, terr e frikë, njerëz të lodhur kthehen nga turni, autobuzi prodhim vendi, llamarinat vetëm. Kapur pas brekëve të grisura që lidhin dy pjesët e tij janë djem të rinj, të lodhur, fytyrë gri. Tymi i bën edhe më gri. Mësuesit rrinë në fund, mjekët pranë shoferit, lëkundjet e çdo grope apo kthese nuk i bëjnë përshtypje askujt. Ylli Mehja, mësuesi i fizikës, e quan lëvizje kinetike e trupave pa jetë. Eh Ylli, antikomunisti besnik. Zbresim tek pallati i sportit, Ylli merr nga posta qendrore, unë në drejtimin e kundërt. Në anë të turizmit takoj me Shefqet Shytin. Çetin, mikun tim të ngushtë, e shoqëron një mesoburrë i gjatë, i hollë, me xhaketë të huaj. Pa u prezantuar më buzëqesh.
“Rexh Ahmeti nga Kosova”, thotë e vazhdon të buzëqeshë. “A shkojmë në turizëm për një gotë konjak”?
“Është vonë”, i them e bëj të largohem.
“Mos ma prish mor burr”, ngul këmbë kosovari. “Jemi vëllezër, lashë Kosovën për nënën Shqipëri të lirë”.
“Është mësuesi i histotisë, jemi kolegë”, ndërhyn Çeti.
Ngjisim shkallët e turizmit. Rexha tregon pa e pyetur për Kosovën, qytetin e tij të lindjes, qesh me dashuri vëllazërore, karakter impresiv. Salla në katin e dytë është plot, kamarieret luftojnë të shërbejnë kafetë e shtrydhura disa herë. Tym duhani, zhurmë, ankesa, thirrje, avuj alkoli.
“Ikim”, them unë.
“Jo mor burrë prit, ja po na e bën me dorë ai atje”.
Rexha mësyn përpara. Tavolina pranë banakut lirohet. Katër fytyra që sjellin veç vdekje ngrihen, ai me kostumin gri përshëndetet me Rexhën. Pa u ulur mirë, Rexh historiani fillon të krahësojë Shqipërinë me Kosovën.
“Kafenetë tona janë si në Evropë, shërbimi është i shpejtë, kamariere të bukura…, hej Kosovë”!
Çeti nuk flet. Historiani anon kokën nga unë.
“Kur të vish në Kosovë… shiko çfarë fytyre ka, burri” dhe bën me gisht nga Tasha, kamarieria. “ Veç femër nuk është, në Kosovë janë bukuria vetë”.
“Kosova është e mbuluar në gjak”, i them me zë të fortë.
Menjëherë një ulërimë ujku shkund tavolinën.
“Shefkeeet, ky është vëlla e mik i vërtetë, ta mbash shok për jetë”…
Në këmbë i vetëm përshkoj rrugën për tek Banesat, errësira përzier me ulërimën e ujkut më ndjek si hije ogurzezë.
Pranverë. Mimozat zbukurojnë rrugët e qytetit tim. Lulja e tyre simbol shprese. Feston Elbasani Ditën e Verës në liri. Kanë dalë jashtë telave me gjemba ajka e kombit. Hienat kanë marrë arratinë. Nën hijen e pishës, në anën tjetër të turizmit ma bën me dorë një i panjohur. Flokë rënë, i zbardhur, është Kaç Balili, miku im i vjetër. Sapo është kthyer nga Gulagu Spaç. Pasi e kanë torturuar muaj të tërë dhe eksperimentuar metoda aziatike mbi trupin a tij të njomë, hienat i janë kthyer inkuizicionit Stalinist.
“Në mesnatë në qeli një bluzë bardhë më injektonte në majën e gishtërinjve lëng që më shkaktonte dridhje të forta”…
Kaçin e dënuan për tentim arratisje pa bërë asnjë hap drejt kufirit.
“E besova si vëlla”, thith cigaren.
“I vetmi shok që nuk më tradhëtoi kurrë edhe në ferr”, thotë për cigaren dhe ledhaton paktën në tavolinë.
“Ai më ftoi të shkoja në Kosovë, në shtëpinë e tij, si vëlla dhe fshehurazi me inçizoi po në shtëpinë e tij, por këtu në Shqipëri. Rexh Ahmeti”…
Komentet