SHPIRTRAT TANË TË SHPËRNDARË

Poetit Hamit Aliaj, in memoriam

Gjithçka u shprish : jetët dhe vdekjet tona
Fjalët dhe heshtjet tona Gjithçka u shprish
Hidhërimet dhe zitë tona edhe shpirtrat tanë
U bënë copë-copë nga një shtrëngatë
Që i shtyu të fluturojnë mbi dete dhe kontinente
Si trumba zogjsh shtegtarë

Më thuaj poet a do ta njohin njëri-tjetrin
Shpirtrat tanë që një ditë ose një natë
Mund të takohen diku
Në këtë botë të paanë?

Paris, 18.3.2023

JETA NJERËZORE ËSHTË NJË TEKST

Jeta njerëzore është një tekst
Që kurrë nuk mund ta rishkruajmë
Veç ajo që hedhim në letër së pari ka vlerë

Teksti që quhet jetë njerëzore
Shkruhet medoemos nga dy duar
Si disa krijime të syrealistëve

Përbri dorës sonë që mban penën
Ose prek tastierën e kompjuterit
Është e pranishme dora e padukshme e Fatit

Duam s’duam ai imponohet si bashkautor
Shton radhë dhe kapituj
Të paparashikuara dhe të papërfytyrueshme nga ne

Ne jemi të detyruar të marrim parasysh
Stilin e tekstit që zgjedh bashkautori ynë
Strukturën dhe gjatësinë e këtij teksti

Nganjëherë është Fati ose një tjetër bashkautor
Që shkruan epilogun ose frazën e fundit
Që vë pikën në mbarim të tekstit

Gjithçka që do të përpiqen t’i shtojnë
Këtij teksti që quhet jetë njerëzore
Nuk do të jetë gjë tjetër veç një hors-texte…

PO TË NDODHË TË VDES NË PARIS

Vdekja do të vijë dhe do të ketë sytë e tu
Cesare Pavese

Po të ndodhë që të vdes në Paris
Vdekja do të ketë sytë e ëndrrës sime
Të ëndrrës sime që ka ëndërruar të shohë Parisin
T’i mbushë sytë me bukurinë e Parisit
T’i mbushë mushkëritë me ajrin e Parisit
Ta mbushë shpirtin me shpirtin e Parisit
Me shpirtin e poetëve të mëdhenj të Parisit

Fjalët që sapo i hodha në letër
Mund të tingëllojnë si shprehje naive
Në veshët e atij që nuk ka ëndërruar një jetë të tërë
Të shkojë së paku një herë të vetme në Paris
Të dehet me kaltërinë e qiellit të tij
Të dehet me verën e kuqe të dritave të tij
Me verën e kuqe të dritave të shekujve të tij
Të rrezatuara nga gurët nga statujat nga librat

Po të ndodhë që të vdes në Paris
Vdekja do të ketë sytë e ëndrrës sime
Një ëndërr e magjepsur nga magjia e Parisit
Ajo do të ketë fustanin e bardhë të një dite me diell
Koka e saj so të mbajë një diademë vezulluese
Të zbukuaruar me gurët e çmuar të netëve të tij
Ajo do të shoqërohet nga muzika gregoriane
E kumbimit të kambanave të Parisit…

KUMBULLA E LULËZUAR

Po të vdisja këtë pranverë
Do të ndieja keqardhje për shumë gjëra

Bie fjala do të ndieja keqardhje për një kumbull të lulëzuar
Në cepin e një parku të Parisit
Që m’i mbushte sytë dhe shpirtin
Me bardhësinë e saj të ndritshme dhe me kundërmimin e saj

Kjo kumbull që kishte çelur lule
Ishte një nga poemat më të bukura të pranverës
Të botuar në antologjinë e kësaj stine
Që e lexonin me dëshirë të zjarrtë sytë e kalimtarëve
Kur shëtitnin ndanë saj

Poemën e kësaj kumbulle të lulëzuar
E lexonin edhe erërat që vinin nga larg
Dhe i murmuritnin vargjet e saj me druajtje
Ndërsa gishtat e lagur të shirave
E preknin si një fshatar që lagte majën e gishtit
Për të shfletuar një libër

Po të vdisja në një nga këto ditë
Jam i sigurt se kjo kumbull e lulëzuar
Në cep të një parku të Parisit
Do të trishtohej në mënyrën e saj për humbjen time

Petalet saj të rrëzuara përdhé
Do të ishin lotët më të çiltër
Që janë derdhur ndonjëherë…

I KAPUR PAS AKREPAVE TË KOHËS

I kapur pas akrepave të kohës që rrotullohen
E ndiej veten të varur
Mbi një humnerë pa fund

I shtrëngoj fort deri në gjak
Me duat e mia të lënduara
Akrepat e paepur

Kur ndiej se po më shteren fuqitë
I shtrëngoj edhe me duart e vështrimeve
E të mendimeve të mia

Pak rëndësi ka që ta di
Se rënia në humnerën pa fund
Është e pashmangshme

I kapur pas akepave të kohës që rrotullohen
Unë jetoj sikur humnera poshtë këmbëve të mia
Të mos ekzistonte…

GJURMA

Kushtrimi e kishte gjetur një malësor të ri
Duke lëruar arën

Ai i kishte lëshuar nga zgjedha qetë
Pastaj kishte marrë pushkën
E kishte përqafuar nënën dhe ishte ndarë prej saj
Për t’u bashkuar me luftëtarët e krahinës

Gjatë luftimeve kundër pushtuesve
Ai kishte rënë në fushën e nderit
Ku ishte varrosur nga bashkëluftëtarët

E tronditur nga vdekja e djalit të vetëm
Nëna ishte veshur me të zeza
Dhe kishte derdhur lot
Sa një pemë në rrebesh

Ajo e kishte rrethuar me gardh
Një gjurmë të këmbës së djalit të saj
Që e kishte gjetur në arën e lëruar

Ajo e kishte ruajtur atë gjurmë si gjë të shenjtë
Deri në ditën e fundit të jetës

Pas vdekjes së nënës dhe kalbjes së gardhit
Gjurma që ishte zhdukur në arë
Kishte mbijetuar në kujtesën e njerëzve

NDARJE

Një jetë të tërë vrapova pas ëndrrës sime
Pa mundur ta arrija

Nëse unë kisha këmbë prej mishi dhe ashti
Ajo kishte këmbë të hekurta
Këmbë të palodhshme që nuk mund t’i cenonin
Plagët dhe sëmundjet

Kur m’u prenë fuqitë dhe fryma
Unë u ndala në mes të udhës
Me një lëmsh në zemër me gojën të hidhur
E tunda dorën në drejtim të saj
Në shenjë lamtumire

E befasuar nga ndalesa ime
Ëndrra ime erdhi pranë meje
Më ndihmoi të ngrihesha nga guri ku isha ulur
Më mori për krahu
Por unë nuk munda të ecja përbri saj
Të shkoja më larg

Atëherë edhe ajo më la lamtumirën
Fshiu një pikë loti në cep të syrit
Pastaj u nis prapë për udhë

E vështrova siluetën e saj sesi largohej
Duke u zvogëluar gjithnjë e më tepër
Derisa u zhduk në horizont

Ajo që më ndihmoi t’i bëja ballë dëshpërimit
Dhe madje ta ndieja veten të lumtur
Qe ideja se një pjesë e vetes sime
E shoqëronte ende ëndrrën time tek ecte përpara
Në udhën e pafundme…

RETË

A e dinë retë se quhen « re » ?

A e dinë retë se kush i ka krijuar ?

A e dinë retë se nga vijnë dhe drejt cilit horizont shkojnë ?

Kush i ka mësuar retë të farkëtojnë rrufé ?

A janë vetëtimat të shkrepura të qeshuri apo shpërthime zemërimi të reve ?

Bubullimat a shkaktohen nga goditjet me sëpatë të reve kundër mburojës metalike të qiellit ?

Ylberët a mos janë epitafe të reve ?

Retë a i zgjedhin vetë format konturet dhe ngjyrat e tyre ?

Retë a mos janë instalacione të një artisti të panjohur të ekspozuara në qiell?

Retë a i lëshojnë vetë shiun breshrin dhe borën ?

Retë a e ndiejnë veten fajtore për përmbytjet që shkaktojnë shirat që bien me rrëshekë ?

Retë a i duan apo i urrejnë erërat që i fshikullojnë me shufra apo i kafshojnë me nofullat e tyre të akullta ?

Retë a e kanë lexuar poemën e Hans Magnus Enzensberger-it të titulluar « Retë » ?

A u pëlqejnë reve metaforat e sajuara me retë ?

A trishtohen retë ngaqë e dinë se janë jetëshkurtra ?

A kanë dëshirë retë të rrojnë po aq gjatë sa shkëmbinjtë ?

Retë a shohin makthe ku një ditë planetit tonë do t’ia heqë skalpin e reve një luftëtar kozmik ?

A u duket reve e arrirë poema ime për retë ?

ÇFARË ËSHTË POEZIA ?

Pyetjes : Çfarë është poezia ?
Që më ka ndjekur pas gjithë jetën
Besova se ia gjeta përgjigjen e duhur
Një ditë që kisha hipur në një anije turistike
E cila lundronte në Senë

Disa njerëz të panjohur
Që ishin ulur në stola apo ecnin në molo
I tundën duart
Për të na përshëndetur miqësisht

Edhe turma e turistëve
I përshëndeti me të njëjtin gjest

Ky komunikim nga larg
Më shtyu të mendoj
Se edhe poezia ishte një përshëndetje miqësore
Që disa njerëz të panjohur
Të hipur në anijen e kohës
U drejtojnë përmes hapësirave dhe shekujve
Disa njerëzve të tjerë të panjohur
Që janë ulur ose ecin në një breg të këtij planeti…

CIGARJA-FETISH

Në një anije të mbushur me turistë
Ishin ulur pranë meje
Një djalë dhe një vajzë që thithin me radhë
Një cigare të ndezur

Ata kishin gjetur një mënyrë
Për t’u puthur në mes të turmës
Duke ruajur intimitetin

Ishte një puthje
E dhënë me prokurë
Falë ndërmejtësisë së një cigareje të ndezur
Bartëse e dëshirës së tyre të zjarrtë
E lagur nga buzët tyre

Unë që nuk pija duhan
Këtë herë nuk u bezdisa
Nga tymi i cigares së ndezur
Që era e shtynte
Drejt meje

Këtë herë ndjeva keqardhje
Që nuk pija duhan dhe nuk mund të përdorja
Ndërmejtësinë e një cigareje të ndezur
Të shndërruar në një objekt-fetish
Të ngarkuar me magjinë
E buzëve të dy të dashuruarve…

Senë, 29.3.2023

Marrë nga Nacional