Presidenti i Kinës, Xi Jinping, të mërkurën e përgëzoi presidentin e zgjedhur amerikan, Joe Biden për fitoren e tij në zgjedhje, njoftoi media shtetërore kineze.

Në telegramin e tij, Xi tha se të dyja vendet nuk duhet “të përfshihen në asnjë konflikt ose konfrontim, por në respekt të ndërsjellë, dhe në frymën e bashkëpunimit fitimprurës dypalësh, në mënyrë që të promovojnë paqen dhe zhvillimin në botë”.

Presidenti kinez i dërgoi mesazhin e urimit Bidenit dy javë më vonë se disa vende të tjera të mëdha.

Marrëdhëniet SHBA-Kinë kanë arritur nivelet më të këqija në muajt e fundit, pasi dy superfuqitë kanë shkëmbyer akuza mbi një sërë çështjesh përfshirë luftën tregtare, akuzat e spiunazhit, të drejtat e njeriut, liritë e medias dhe rivalitetin në fushën e teknologjisë.

Të dyja vendet kanë sulmuar në mënyrë të përsëritur njëra-tjetrën për trajtimin e pandemisë vdekjeprurëse të koronavirusit. Uashingtoni fajëson mungesën e transparencës së Kinës gjatë shpërthimit fillestar të epidemisë në Vuhan në fund të vitit të kaluar.

Xi në mesazhin e tij shtoi se “zhvillimi i shëndetshëm dhe i qëndrueshëm i marrëdhënieve SHBA-Kinë përputhet me interesat themelore të të dy popujve”.

Nënpresidenti kinez, Wang Qishan, gjithashtu i dërgoi një mesazh urimi, Kamala Harris, për zgjedhjen e saj si nënpresidente e SHBA-së, njoftoi agjencia e lajmeve Xinhua. rel

Gjenevë

Moskë

Bruksel

Superkompjuteri i prodhimit japonez “Fugaku” sërish është shpallur kompjuteri më i shpejtë në botë në listën e TOP500 me 442.010 teraflop në sekondë, raporton Anadolu Agency (AA).

Në listën TOP500, zgjedhja e superkompjuterëve më të shpejtë në botë, e cila azhurnohet dy herë në vit, Fugaku i Japonisë fitoi vendin e parë në qershor, ndërsa e ruajti pozitën në nëntor.

Në një listë të përgatitur me një vështrim në treguesit e shpejtësisë Top Performance LinPack (HPL), i cili arriti një shpejtësi prej 415 teraflop në qershor, Fugaku rriti shpejtësinë në 442.010 teraflops për sekondë.

Me këtë shpejtësi dhe më shumë se 422 transaksione kuadrilion në sekondë, Fugaku mbajti epërsinë në kategorinë më të shpejtë të transaksioneve me 3 herë më shumë llogaritje sesa konkurrenti i saj më i afërt Summit i SHBA-së.

Fugaku në japonisht do të thotë “maja e pasur”.

Samiti i Partneritetit Ekonomik Gjithëpërfshirës Rajonal (RCEP).

Pesëmbëdhjetë vende kanë formuar bllokun më të madh tregtar në botë, duke mbuluar gati një të tretën e ekonomisë globale. Partneriteti Ekonomik Gjithëpërfshirës Rajonal (RCEP) përbëhet nga 10 vende të Azisë Juglindore, si dhe Koreja e Jugut, Kina, Japonia, Australia dhe Zelanda e Re.

Pakti shihet si një zgjerim i ndikimit të Kinës në rajon.

Marrëveshja përjashton Shtetet e Bashkuara, e cila u tërhoq nga një pakt rival tregtar Azi-Paqësor më 2017. Presidenti amerikan, Donald Trump tërhoqi vendin e tij nga Partneriteti Trans-Paqësor (TPP) menjëherë pasi mori detyrën.

Marrëveshja do të përfshinte 12 vende dhe u mbështet nga paraardhësi i tij, Barack Obama, si një mënyrë për të kundërshtuar ndikimin e Kinës në rajon.

Negociatat mbi RCEP filluan më 2012. Marrëveshja u nënshkrua të dielën në kuadër të një samiti të organizuar nga Vietnami.

“Unë jam i kënaqur të them se pas tetë vjet pune të vështirë, që nga sot, ne kemi sjellë zyrtarisht negociatat RCEP në një përfundim”, tha kryeministri i Vietnamit Nguyen Xuan Phuc.

Pastaj, zyrtarët me radhë nënshkruanin kopjet e marrëveshjes dhe i tregonin ato në kamera në samitin virtual. Udhëheqësit shpresojnë se marrëveshja do të ndihmojë në nxitjen e rimëkëmbjes nga pandemia e koronavirusit.

“Nën rrethanat aktuale globale, fakti që RCEP është nënshkruar pas tetë vjet negociatash sjell një rreze drite dhe shprese”, tha kryeministri kinez, Li Keqiang. Ai e përshkroi marrëveshjen si “një fitore të multilateralizmit dhe tregtisë së lirë”.

India ishte gjithashtu pjesë e negociatave, por ajo u tërhoq vitin e kaluar për shkak të shqetësimeve se tarifat më të ulëta mund të dëmtonin prodhuesit vendas.

Nënshkruesit e marrëveshjes thanë se India mund t’i bashkohet paktit në të ardhmen. Anëtarët e RCEP përbëjnë gati një të tretën e popullsisë së botës dhe përbëjnë 29% të prodhimit të brendshëm bruto.

Blloku i ri i tregtisë së lirë do të jetë më i madh se marrëveshja SHBA-Meksikë-Kanada dhe Bashkimi Evropian. rel

Armenia do të fillojë t’ia dorëzojë pjesë të territorit Azerbajxhanit, më 15 nëntor, si pjesë e një marrëveshjeje paqeje që i dha fund një lufte gjashtë-javore mbi rajonin e shkëputur të Nagorno Karabakut.

Banorët e rrethit Kalbacar në Azerbajxhan (i njohur si Karvaçar në armenisht), i cili kontrollohej për dekada nga armenët etnikë, filluan të linin shtëpitë e tyre më 14 nëntor. Disa prej tyre u vunë flakën shtëpive, njoftoi Shërbimi Armen i Radios Evropa e Lirë.

Kalbacar ka qenë i populluar kryesisht nga azerbajxhanët etnikë, para se ata të dëboheshin nga armenët në luftën e viteve 1990, pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik, dhe shumica e shtëpive që u braktisën u përkisnin më parë armenëve.

Përpara se të transferoheshin në Azerbajxhan, armenët shkuan në manastirin e Dadivankit për një vizitë të fundit. Paqeruajtësit rusë u pozicionuan pranë manastirit më 14 nëntor.

Kremlini tha se presidenti rus, Vladimir Putin, i tha presidentit të Azerbajxhanit, Ilham Aliyev më 14 nëntor që të mbrojë vendet e shenjta të krishtera në pjesët e Nagorno Karabakut, të cilat do të jenë nën kontrollin e Azerbajxhanit, një komb me shumicë myslimane.

Aliyev u zotua se do të mbrojë tempujt e krishterë, u tha një deklaratë të lëshuar nga shërbimi i tij për media.

Një pjesë kryesore e marrëveshjes së paqes, të ndërmjetësuar nga Rusia, përfshin kthimin nga ana e Armenisë të Kalbacar dhe dy rretheve të tjera gjatë 2 javëve të ardhshme. Ashtu si Kalbacar, edhe ato rrethe janë mbajtur nga separatistët armenë, që nga një luftë e cila përfundoi më 1994.

Marrëveshja i dha fund luftimeve që lanë të vrarë deri në 5,000 ushtarë dhe civilë nga të dyja palët. Ajo u shpall më 10 nëntor, por u refuzua nga shumë armenë sepse lejon Azerbajxhanin të mbajë një pjesë të konsiderueshme të Nagorno Karabakut, së bashku me zonat përreth të okupuara gjatë luftimeve.

Marrëveshja përfshin vendosjen e 2,000 paqeruajtësve rusë në rajon.

Armenia dhe Azerbajxhani shkëmbyen trupat e një numri të paspecifikuar të ushtarëve të vdekur më 14 nëntor pas mbërritjes së trupave ruse.

Nagorno Karabahu njihet si pjesë e Azerbajxhanit, por shumica e popullsisë së saj armene ka qeverisur me rajonin që kur trupat azerbajxhanase dhe civilët azerbajxhanas u dëbuan nga rajoni në luftën e viteve 1990.

Luftimet më të fundit shpërthyen në fund të shtatorit. Njoftimi për arritjen e marrëveshjes së paqes nxiti festime në Azerbajxhan dhe një krizë politike në Armeni, ku protestuesit e zemëruar sulmuan ndërtesat qeveritare dhe parlamentin. Më 11 nëntor, 10 figura të shquara të opozitës u arrestuan dhe u akuzuan për “organizimin e paligjshëm dhe të dhunshëm të protestave”.

Arrestimet u denoncuan nga opozita si të paligjshme ndërsa pjesëtarët e opozitës u lanë të lirë dy ditë më vonë. rel

Kina lançoi satelitin e komunikimit celular të gjeneratës së re, Tiantong-1, transmeton Anadolu Agency (AA).

Sipas agjencisë zyrtare të lajmeve të vendit, Xinhua, sateliti me anë të raketës Long March-3B është lançuar nga Qendra e Lançimeve të Satelitit Xichang në perëndim të vendit.

Kina me të gjithë satelitët që i ka prodhuar me mundësitë e saj, synon të sigurojë një infrastrukturë të besueshme të komunikimit celular që mund të funksionojë në të gjitha kushtet e motit.

Me shërbimin e rrjeteve celulara përveç Kinës dhe vendeve tjera përreth synohet të përfshihen edhe Mesdheu Lindor, Afrika, Paqësori dhe Oqeani Indian.

Kreu i Kishës Katolike, Papa Françesku uroi të enjten presidentin e sapozgjedhur të SHBA-së, Joe Biden për fitoren në zgjedhjet presidenciale të vitit 2020, transmeton Anadolu Agency (AA).

Biden falënderoi Papën për “bekimet dhe urimet si dhe theksoi vlerësimin e tij për udhëheqjen e Shenjtërisë së Tij në promovimin e paqes, pajtimit dhe lidhjeve të përbashkëta të njerëzimit në të gjithë botën”, thuhet në një deklaratë nga kampi i Biden-it.

“Presidenti i sapozgjedhur shprehu dëshirën e tij që të punojmë së bashku në bazë të një besimi të përbashkët në dinjitet dhe barazi të të gjithë njerëzimit në çështje si kujdesi për të margjinalizuarit dhe të varfërit, adresimi i krizës së ndryshimeve klimatike, mirëpritja dhe integrimi i emigrantëve dhe refugjatëve në komunitetet tona”, thuhet në deklaratë.

Biden do të bëhet presidenti i dytë katolik pas John Kennedy-t, i cili u ul në Shtëpinë e Bardhë nga viti 1961 deri në vrasjen e tij në vitin 1963.

Disa nga premtimet e Biden-it, si rimëkëmja e SHBA-së, uniteti dhe mjedisi janë në përputhje me Papa Françeskun.

Që kur papati i tij filloi në mars 2013, Françesku është përpjekur të vendosë lidhje midis Kishës Katolike dhe feve të tjera, por këto përpjekje nuk ishin në përputhje me politikat e presidentit amerikan, Donald Trump mbi imigracionin dhe ndryshimet klimatike.

Kina ka uruar presidentin e zgjedhur të Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, një javë pasi Biden u shpall fitues i zgjedhjeve presidenciale amerikane.

“Ne respektojmë zgjedhjen e popullit amerikan. I shprehim fitore zotit Biden dhe zonjës (Kamala) Harris”, tha zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze, Wang Wenbin gjatë një konference për media më 13 nëntor.

“Ne e kuptojmë që rezultati i zgjedhjeve amerikane do të përcaktohet sipas ligjeve dhe rregullave të SHBA-së”, shtoi ai.

Kina ishte në mesin e disa vendeve të mëdha – përfshirë Rusinë dhe Meksikën – që deri më tani nuk kishin uruar Bidenin. Pekini më herët kishte theksuar se “ishte në dijeni që Biden ka deklaruar se ai është fituesi” i zgjedhjeve të 3 nëntorit, gjë që ai e bëri pasi mediat kryesore amerikane thanë se ai është fituesi i garës për Shtëpinë e Bardhë.

Presidenti aktual amerikan, Donald Trump, ende nuk e ka pranuar humbjen. Ai pretendon se ai do të ishte fituesi po që se nuk do të numëroheshin “votat ilegale” në disa shtete ku ai humbi. Por, Trump dhe aleatët e tij nuk kanë dhënë asnjë dëshmi për këto pretendime dhe kanë nisur beteja ligjore me qëllim që të përmbysin rezultatin zgjedhor.

Tensionet ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Kinës u intensifikuan gjatë administratës Trump, veçanërisht në fushën e tregtisë, sigurisë së teknologjisë dhe koronavirusit, që për herë të parë u shfaq në Kinë.

Media shtetërore kineze, më 9 nëntor publikoi editoriale ku thuhej se marrëdhëniet mund të rregullohen dhe se përmirësimi i tyre mund të nisë me fushën e tregtisë nën administratën Biden.

Përderisa kanë pranuar se ka pak gjasa që SHBA-ja të ulë presionin ndaj Kinën për çështjet si Xinjiang dhe Hong Kongu, media e mbështetur nga shteti, Global Times tha se Pekini duhet të punojë që të komunikojë me ekipin e Bidenit sa më mirë që të mundet.

Në anën tjetër, zëdhënësi i Kremlinit, Dimitry Peskov gjatë një interviste dhënë për RT-Russia më 13 nëntor, tha se Rusia do të presë për rezultatet zyrtare të zgjedhjeve amerikane para se të urojë fituesin.

“Kjo është një shenjë e mirësjelljes. Ne nuk do të themi asgjë për zgjedhjet dhe as për situatën aktuale. Ne do të presim për amerikanët, nuk do të presim mediat amerikane. Por, do të presim amerikanët që të emërojnë presidentin e tyre”, tha ai.

Që prej viteve 1800, mediat amerikane projektojnë se kush është fituesi i zgjedhjeve dhe më pas fituesi shpall fitoren dhe humbësi e pranon atë. rel

Ankara