Nëse zgjedhjet në Podgoricë do të ndikojnë në stabilitetin e Qeverisë së Malit të Zi, do të varet nga aleancat paszgjedhore, thotë për Radion Evropa e Lirë analistja politike, Nikolleta Gjukanoviq.

Zgjedhjet në Podgoricë janë një lloj testi për forcat politike në këtë vend, duke qenë se një e treta e popullsisë së Malit të Zi jeton në kryeqytet.

Gjukanoviq vlerëson se, aktualisht, është e paqartë se kush do ta formojë qeverinë e re në Podgoricë.

Sipas saj, gjithçka varet nga ajo se me kë do të bashkohet lista e presidentit të Malit të Zi, Jakov Millatoviq, dhe e ish-kryeministrit Dritan Abazoviq, e cila fitoi gjashtë mandate.

“Ata sigurisht se kanë pritur shumë më shumë vota, por besoj se do të jenë të kënaqur me qëndrimin e partisë, pa të cilën do ta kenë të pamundur ta formojnë qeverinë”, thotë Gjukanoviq.

Zgjedhjet e jashtëzakonshme në Podgoricë u mbajtën më 29 shtator.

Partia Demokratike e Socialistëve (DPS) në opozitë fitoi më së shumti vota – rreth 30 për qind – dhe 19 mandate.

Pjesa tjetër e opozitës fitoi shtatë mandate.

Pas DPS-së, koalicionet që përbëjnë pushtetin në nivel lokal dhe shtetëror, fituan më shumë mandate – Lëvizja Evropa Tani (PES) dhe Demokratët 14, ndërsa partitë e Frontit Demokratik pro-rus (DF) 13 mandate.

Marrë parasysh se Kuvendi i Podgoricës i ka 59 vende, për të formuar qeverinë nevojiten 30 mandate.

Kjo do të thotë se si Qeveria malazeze, ashtu edhe opozita do të duhet të kërkojnë partnerë koalicioni.

Se si do të ndikojnë rezultatet në situatën politike në Mal të Zi, do të varet nga bisedimet paszgjedhore, thotë Gjukanoviq.

“Nëse qeveria formohet me DPS-në, kjo mund të reflektohet shumë mirë edhe në nivel kombëtar. Nëse qeveria formohet midis partive që deri vonë kanë pasur pushtetin në Podgoricë (PES, Demokratët dhe DF), do të kemi përsëritje të një qeverie jofunksionale ose zgjedhje të reja”, thotë ajo.

Pas shpalljes së fitores në Podgoricë, DPS-ja opozitare tha se duhen zgjedhje të jashtëzakonshme parlamentare, sepse “Qeveria ka rënë”, duke vënë në dukje faktin se partitë që përbëjnë Qeverinë, nuk kanë marrë shumicën në Podgoricë.

Si erdhi deri te zgjedhjet?

Këto ishin zgjedhjet e dyta në Podgoricë në dy vjetët e fundit.

Zgjedhjet e mëparshme u mbajtën në tetor të vitit 2022, kur qeverisja e DPS-së u zëvendësua pas një çerek shekulli.

Pushtetin atëkohë e morën PES-i i kryeministrit Millojko Spajiq, Demokratët, DF-ja dhe URA.

Zgjedhjet e parakohshme, pastaj, u zhvilluan pas një konflikti në shumicën qeverisëse, kryesisht për shkak të një ndarjeje në lëvizjen PES, e cila kishte më shumë këshilltarë në Kuvendin e Podgoricës.

PES u themelua në qershor të vitit 2022 nga Spajiq dhe Millatoviq.

Me largimin e Millatoviqit nga partia, PES-i humbi një numër këshilltarësh në Kuvendin e Podgoricës.

Në mes të korrikut, rryma e Millatoviqit, me ndihmën e URA-s dhe opozitës, shkurtoi mandatin e Parlamentit lokal, ndërsa Millatoviq, nga pozita e presidentit, shpalli zgjedhjet.

Kush mund të jetë i kënaqur dhe kush jo?

Gjukanoviq thotë se shumë parti mund të jenë të kënaqura me rezultatet e zgjedhjeve të 29 shtatorit.

Edhe pse partitë në pushtet i shfrytëzuan maksimalisht qëndrimet e tyre për këto zgjedhje, jo të gjitha dolën aq mirë, sipas saj.

“PES-i – i cili ka një infrastrukturë aq të madhe, të gjitha resurset kombëtare dhe lokale që i përdori gjatë fushatës, të gjitha masat dhe politikat në nivel kombëtar që i vuri në funksion të zgjedhjeve lokale – nuk dha rezultate dukshëm më të mira”, thotë Gjukanoviq.

Para zgjedhjeve, kryeministri prezantoi disa projekte për Podgoricën, vlera e të cilave llogaritej në më shumë se 500 milionë euro.

Premtimet u mbështetën me video-animacione dhe u prezantuan në konferencat për shtyp të kryeministrit dhe ministrave të tij.

Në anën tjetër, koalicioni i partive të DF-së, thotë Gjukanoviq, i ka shfrytëzuar “me shumë zgjuarsi” të gjitha përfitimet e Qeverisë.

“Dhe, me ndihmën e madhe të Beogradit, Kishës Ortodokse Serbe dhe politikave retrograde, që një pjesë e konsiderueshme e qytetarëve duket se ka qejf t’i dëgjojë, arriti ta ruante veten si një strukturë e rëndësishme politike”, thotë Gjukanoviq.

Udhëheqësit e DF-së e gëzojnë mbështetjen e Beogradit zyrtar, përkatësisht të presidentit serb, Aleksandar Vuçiq, si dhe të Kishës Ortodokse Serbe.

DF, mes tjerash, kundërshton pavarësinë e Kosovës, kundërshton anëtarësinë e Malit të Zi në NATO dhe mbron heqjen e sanksioneve kundër Rusisë.

Kur bëhet fjalë për DPS-në, rezultati i kësaj partie është befasi e madhe për Gjukanoviqin, sepse ka arritur të mbajë pjesën më të madhe të elektoratit të saj nga zgjedhjet e mëparshme.

“Besoj se edhe teoria, edhe praktika kanë pritur një rënie më të madhe të partisë, pas rënies së saj në vitin 2020 dhe pas ndarjes partiake”, thotë ajo.

DPS-ja e Millo Gjukanoviqit e humbi pushtetin në Mal të Zi në gusht të vitit 2020, pas tri dekadash në pushtet. Kjo u pasua me disfata edhe në zgjedhjet e Podgoricës dhe ato presidenciale.

Ndërkohë, kryeministri i fundit nga DPS-ja, Dushko Markoviq, u largua nga partia dhe themeloi Partinë e Progresit Evropian (SEP), e cila fitoi dy mandate në zgjedhjet e fundit në Podgoricë.

Pjesëmarrje e ulët

Në Kuvendin e Podgoricës, përveç partisë së Markoviqit, mandate morën edhe Lëvizja për Ndryshim e aktivistit qytetar, Sërgjan Periq, dhe Aleanca Evropiane, e cila bashkon parti socialdemokrate dhe liberale.

Ajo që e shqetëson më shumë Gjukanoviqin, është pjesëmarrja e ulët në zgjedhje, e cila ishte në nivelin më të ulët në dekadën e fundit.

“Unë mendoj se qytetarët nuk i besojnë procesit zgjedhor. Problemi nuk është se zgjedhjet janë shumë të shpeshta, por që politikanët kanë bërë gjithçka me keqpërdorime dhe qytetarët kanë besim shumë të ulët në procesin zgjedhor”, thotë Gjukanoviq.

Pjesëmarrja ishte pothuajse 15 për qind më e ulët se në vitin 2014, ose 12 për qind më e ulët se në zgjedhjet e fundit lokale, dy vjet më parë.

Përgatiti: Valona Tela

Analisti malazez Ljubomir Filipoviç ka ndezur një debat në Malin e Zi pasi publikoi rezultatet e testit të tij gjenetik, që tregojnë lidhje të forta me origjinën shqiptare. Pasi bëri testin e ADN-së “23andMe”, Filipoviç zbuloi se nga linja e tij atërore mban gjenet më të përhapura tek shqiptarët e veriut të Shqipërisë dhe Kosovës, ndërsa nga ana amtare ka prejardhje greke.

“Duket sikur jam një përzierje 100% ballkanike me prejardhje ilire, trake dhe greke, pa asnjë gjurmë të origjinës sllave,” shprehet Filipoviç. Ai shton se ky fakt tregon se kombet dhe identitetet janë konstruksione sociale dhe jo biologjike.

Deklarata e Plotë e Filipoviçit:

“Prej thjesht kurioziteti, bëra një test ’23andMe’ dhe nuk pati surpriza. Nga ana atërore, mbaj gjenin që haset më shumë tek shqiptarët e veriut të Shqipërisë dhe Kosovës. Duke pasur parasysh origjinën e diskutuar të paraardhësit mitologjik të fisit tim, Bijeli Pavle (Pal Bardhi), nga rajoni i Dukagjinit në Kosovë, gjithçka ka kuptim. Nga ana amtare, jam me origjinë greke, diçka që familja serbe e nënës sime e ka ditur gjithmonë.”

Filipoviç theksoi se analiza gjenetike tregon se kombësia dhe përkatësia etnike nuk lidhen me gjakun. “Nëse gjenetika do të ishte faktori përcaktues i përkatësisë etnike, unë nuk do të kisha një emër sllav apo të flisja një gjuhë sllave. Paraardhësit e mi, si ata të shumë të tjerëve, kanë kaluar nëpër valë të asimilimit dhe zhvendosjeve.”

Në fund, ai e përmbylli duke thënë: “Kombet nuk kanë të bëjnë me gjakun apo me tokën; ato kanë gjithçka të bëjnë me ndjenjën e përkatësisë.” sn

Donald Trump Jr., djali i kandidatit republikan për president të Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka organizuar një darkë pune me biznesmenë nga Serbia më 23 shtator në Beograd, është konfirmuar për Radion Evropa e Lirë.

Sllavko Cariq, ish-kryetari i bordit ekzekutiv të Erste Bank, konfirmoi për Radion Evropa e Lirë se ka marrë pjesë në darkë, ku, sipas tij, temë ishin “investimet dhe atraktiviteti i mjedisit të biznesit në rajon dhe në Serbi nga perspektiva e investitorëve nga Shtetet e Bashkuara”.

Sipas tij, u diskutua lidhur me atë se “cilat janë ngjashmëritë dhe dallimet e investimit në rajonin e Evropës Juglindore dhe në SHBA, cilat janë avantazhet e këtij rajoni dhe si të realizohet potenciali i plotë në bashkëpunimin e ndërsjellë biznesor”.

Partnerja e Donald Trumpit Jr, Kimberly Guilfoyle, publikoi në Instagram një fotografi të tyre nga darka në Beograd.

Trump Jr., është nënkryetar ekzekutiv në Trump Organization.

Në këtë kompani përfshihen qindra firma dhe partneritete që zotërojnë ose menaxhojnë ndërtesa biznesi, hotele, kulla rezidenciale, klube golfi, të drejta të markës, marrëveshje të licencimit dhe pasuri të tjera në mbarë botën.

Trump Jr. gjithashtu merr pjesë dhe mbështet babanë e tij në fushatën presidenciale për zgjedhjet e nëntorit.

Ai dëshmoi në një gjykim më 2023 kur familja Trump u akuzua për vepra penale të lidhura me tatimet. Akuzat përfshijnë edhe mashtrimin tatimor dhe falsifikimin e dokumenteve të biznesit.

“Trump Organization”, sipas aktakuzës, kishte ekzagjeruar pasurinë e tij dhe ka falsifikuar të dhënat e biznesit.

Në gjykim, Trump Jr. tha se nuk kishte punuar në raportet financiare të fushatës, ka raportuar BBC.

Djali më i madh i Donald Trumpit kishte marrë pjesë edhe në fushatën presidenciale të babait të tij më 2016.

Ai u mor në pyetje nga Senati amerikan lidhur me hetimin e përfshirjes së supozuar të Rusisë në zgjedhjet presidenciale të vitit 2016.

Trump Jr. u takua në qershor të vitit 2016 me avokaten ruse, Natalia Veselnitskaya, pasi iu tha se ajo mund t’i ofronte informacione komprometuese për kundërshtaren e atëhershme të babait të tij, Hillary Clinton. REL

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha në Nju Jork se do të dekorojë përfaqësuesit e shteteve “që ishin në anën e Beogradit” gjatë miratimit të Rezolutës për Srebrenicën në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në maj.

“E shoh se disa po çmenden sepse ne po dekorojmë njerëzit që mbrojtën ligjin ndërkombëtar dhe mbrojtën Serbinë. Kjo është çështje e brendshme e jona”, tha Vuçiq për gazetarët në Nju Jork më 23 shtator, në prag të sesionit të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së.

Disa media në Beograd paraprakisht kishin raportuar se Vuçiq do t’i ndajë dekoratë ambasadorit rus në OKB, Vasily Nebenzya.

“Ka, sigurisht, rusë dhe kinezë, nga Nikaragua dhe Meksika, Brazili, India, Emiratet e Bashkuara Arabe, Kongo, varet nga niveli i mbështetjes”, shtoi Vuçiq.

Në maj, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së miratoi rezolutën e cila shpalli 11 korrikun si Ditë Ndërkombëtare të Përkujtimit të Gjenocidit në Srebrenicë.

Gjenocidi në Srebrenicë, i kryer në korrik të vitit 1995 nga pjesëtarët e Ushtrisë së Republikës Sërpka, la të vrarë të paktën 8.372 boshnjakë.

Tetëdhjetë e katër shtete votuan për rezolutën, 19 ishin kundër, përfshirë Rusinë dhe Kinën, ndërkaq 68 shtete abstenuan.

Rezoluta, veç tjerash, dënon mohimin e gjenocidit dhe madhërimin e kriminelëve të luftës.

Krimi në Srebrenicë më 2007 nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë në Hagë u njoh si gjenocid i kryer nga Ushtria e Republikës Sërpska. Srebrenica në korrik të vitit 1995 ishte zonë e mbrojtur e OKB-së.

Gjykata e njëjtë gjeti Serbinë fajtore për mosparandalimin e gjenocidit. Gjykata po ashtu tha se Serbia ka shkelur obligimin për të ndëshkuar kryesit e gjenocidit.

Para këtij vendimi, disa gjykata kanë dënuar më shumë se 50 persona me mbi 700 vjet burgim për gjenocid dhe krime lufte në Srebrenicë.

Në mesin e tyre janë edhe ish-presidenti i Republikës Sërpska, Radovan Karaxhiq, dhe komandanti i përgjithshëm i ushtrisë së atëhershme serbe, Ratko Mlladiq. Të dy janë dënuar me burgim të përjetshëm. REL

Komisioni i ri Europian po merr jetë mes polemikave dhe kundërshtive të forta. Ursula von der Leyen, që do të mbajë rolin e presidentes dhe për 5 vite të tjera, prezantoi emrat e nominuar për kabinetin e saj të dytë që do të përbëhet nga 6 nënpresidentë ekzekutivë dhe 20 komisionerë.

Zgjerimi, që prek drejtpërdrejtë jo vetëm Shqipërinë, por mbarë Ballkanin Perëndimor, është dikasteri që ka trazuar disi ujërat në Europë.

“Duhet theksuar se Qeveria e Sllovenisë ka sugjeruar Marta Kos si anëtare të Kolegjit. Procedura e emërimit e cila përfshin konsultimin e Parlamentit kombëtar për një opinion jodetyrues është në vazhdim. Ajo do të jetë Komisionere për Zgjerimin – gjithashtu përgjegjëse për fqinjësinë tonë lindore. Ajo do të punojë në mbështetjen e Ukrainës – dhe vazhdimin e punës për rindërtimin dhe mbështetjen e vendeve kandidate për t’i përgatitur për anëtarësim”, tha Ursula von der Leyen, presidente e Komisionit Europian.

Opozita në Slloveni nuk mbështetë emrin e zonjës Kos dhe nuk pranon që të zhvillojë një seancë dëgjimore në komisionin përkatës parlamentar. Kjo vjen pasi Lubjana ndërroi në çastet e fundit kandidatin e tyre, për t’i mundësuar gjermanes Von der Leyen, që të arrinte kuotën e barazisë gjinore në Komision.

Kundërshtia e fortë e opozitës ndaj emrit të Marta Kos, lidhet edhe me dyshimet se ajo ka qenë bashkëpunëtore e shërbimit sekret komunist të ish-Jugosllavisë.

Kaja Kallas konfirmohet si shefe e Bashkimit Europian për politiëk të jashtme dhe siguri, ndërsa për herë të parë, Brukseli do të ketë dhe në komisioner për Mbrojtjen dhe Hapësirën. Andrius Kubilius, siç njoftoi presidentja von der Leyen, do të punojë në zhvillimin e ushtrisë europiane dhe kapaciteteve investuese në industrinë e mbrojtjes.sn

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e cila është zgjedhur në krye të këtij institucioni edhe për një mandat të ri pesëvjeçar, do t’i mbledhë udhëheqësit e vendeve të Ballkanit Perëndimor në një drekë pune në Bruksel, më 19 shtator.

Me këtë takim, ajo do që të dëshmojë se edhe në mandatin e ri, do t’i kushtojë kujdes të veçantë këtij rajoni dhe në përgjithësi procesit të zgjerimit të BE-së.

Megjithatë, qëllim kryesor i këtij takimi është diskutimi për “agjendat e reformave dhe rritjes”, të cilat gati të gjitha vendet e rajonit të Ballkanit Perëndimor i kanë dorëzuar në Komisionin Evropian, si parakusht për të pranuar pagesat e para nga Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor, i miratuar nga BE-ja në maj të këtij viti.

Von der Leyen ka qenë personalisht e angazhuar në promovimin e këtij plani, ndërsa atë e ka mbështetur edhe Parlamenti Evropian dhe vendet anëtare në Këshillin e BE-së.

Sipas burimeve në BE, takimi i von der Leyenit me udhëheqësit e vendeve të Ballkanit Perëndimor do të jetë një rast i mirë për të parë se ku kanë arritur këto vende me përgatitjet e tyre për t’i realizuar qëllimet e këtij plani.

Secili vend është dashur ta përgatisë një agjendë reformash, të bazuar në rekomandimet paraprake të trupave të BE-së.

Këtë e kanë bërë tashmë pesë vende të rajonit, ndërsa Bosnje e Hercegovina është e vetmja, e cila, për shkaqe të brendshme politike, nuk e ka bërë ende.

Kosova, ndërkaq, ka qenë ndër vendet e para që e ka dorëzuar planin e saj në Komisionin Evropian.

Pritjet në BE kanë qenë që, në mes të shtatorit, Komisioni Evropian t’i miratonte këto agjenda të vendeve të rajonit. Pritej që kjo të ndodhte edhe para takimit të 19 shtatorit, por procesi është shtyrë për muajin tetor.

Si arsye jozyrtare përmendet fakti se Bosnje e Hercegovina nuk e ka dorëzuar ende planin e saj. Dhe, marrë parasysh se në këtë vend së shpejti do të zhvillohen edhe zgjedhjet lokale, këtë nuk pritet ta bëjë deri në tetor.

Këto vonesa mund të ndikojnë, pastaj, që të mos realizohet qëllimi i Presidencës hungareze të BE-së, që pagesat e para për vendet më të avancuara, të bëhen para fundit të këtij viti.

Sipas një përllogaritjeje jozyrtare, Kosova do të mund të përfitojë mbi 880 milionë euro nga Plani i Rritjes. Mbi 250 milionë, Kosovës do t’i ndahen si para pa kthim, ndërsa pjesa tjetër në formën e kredive të volitshme.

Llogaritja për shumën financiare që do t’i takojë secilit vend, është bërë në bazë të Bruto Prodhimit Vendor (GDP), numrit të banorëve dhe disa kritereve të tjera.

Por, gjatë prezantimit të këtij plani, vendeve të rajonit u është thënë qartë se nëse nuk i kryejnë reformat pas një apo dy vjetësh, atëherë shuma do t’u shpërndahet vendeve tjera.

Përmes Planit të Rritjes për Ballkanin Perëndimor, Bashkimi Evropian planifikon të ndajë rreth 6 miliardë euro për vendet e këtij rajoni në periudhën prej vitit 2024 deri në vitin 2027.

Prej kësaj shume, dy miliardë do të jenë grante nga BE-ja pa kthim, ndërsa pjesa tjetër në formën e kredive të favorshme.

Qëllimi është që të ndihmohet rritja ekonomike dhe, në këtë mënyrë, të përshpejtohet edhe procesi i integrimit evropian të këtij rajoni.

Përfituese të këtyre mjeteve janë të gjitha vendet e rajonit: Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi, Bosnje e Hercegovina dhe Serbia.

Plani ka po ashtu qëllim të nxisë bashkëpunimin rajonal dhe zhvillimin e tregut të përbashkët në rajon, i cili gradualisht do të integrohej në tregun e përbashkët të Bashkimit Evropian.

Ky plan, sipas zyrtarëve të BE-së, nuk e ka në asnjë mënyrë qëllim që të krijojë një alternativë të zgjerimit të BE-së, por ta bëjë anëtarësimin e këtyre vendeve në BE më të lehtë.

Në BE vazhdojnë të rikujtojnë se për shfrytëzimin e mjeteve financiare nga Plani i Rritjes, vendet e rajonit duhet t’i përmbushin disa kushte, prej të cilave ato kryesoret kanë të bëjnë me sundimin e ligjit dhe sigurimin e procedurave për kontrollin financiar sipas standardeve evropiane.

Për Kosovën dhe Serbinë, si kusht specifik përmendet edhe përparimi në rrugën drejt normalizimit të raporteve – gjë që përfshin angazhimin e tyre konstruktiv në zbatimin e të gjitha marrëveshjeve të arritura në dialogun e ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian.

Nëse nuk do të ketë përparim në normalizimin e raporteve, sipas diplomatëve në BE, vendet që do të identifikohen si jokonstruktive, do të mund të kenë pasoja edhe përmes bllokimit të pagesave nga Plani i Rritjes.

Kosova, aktualisht, është nën disa masa ndëshkuese të BE-së – për shkak të tensioneve në pjesën veriore, të banuar me shumicë serbe – të cilat përfshijnë ndaljen e pagesave nga Instrumentet e Para- Anëtarësimit të BE-së (IPA).

Plani i Rritjes është i veçantë dhe nuk është i përfshirë në IPA.

Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor, si paketë prej 6 miliardë eurosh, është konsideruar si plani më ambicioz i saj për këtë rajon.

Shuma prej afro 900 milionë eurosh për Kosovën do të jetë, po ashtu, shuma më e madhe që ajo përfiton nga BE-ja në një paketë të veçantë.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, u takua me ambasadorin e Bashkimit Evropian në Serbi, Emanuele Giaufret, ku ka kërkuar që shtetet e bllokut të “kundërshtojnë arbitraritetin e Prishtinës”.

“I bëra thirrje BE-së dhe shteteve anëtare që në mënyrë urgjente, përmes angazhimit konkret, të kundërshtojnë arbitraritetin e Prishtinës, që kërcënon sigurinë e popullit serb dhe stabilitetit në mbarë rajonin”, shkroi Vuçiq në llogarinë e tij në Instagram.

Zyrtarët në Serbi kanë akuzuar Qeverinë e Kosovës, të udhëhequr nga Albin Kurti, për “sulme ndaj serbëve” në katër komunat në veri të Kosovës, të banuara me shumicë serbe. Vuçiq ka deklaruar se për situatën e serbëve kërkohet reagim nga komuniteti ndërkombëtar.

Tensionet mes Kosovës dhe Serbisë u ngritën pasi autoritetet kosovare në fund të gushtit mbyllën pesë institucione paralele serbe, të cilat Prishtina i konsideron të paligjshme dhe jokushtetuese.

Serbia i ka cilësuar këto veprime si “akte kriminale” që synojnë “persekutimin e serbëve”.

Bashkimi Evropian, Shtetet e Bashkuara, Franca, Mbretëria e Bashkuar dhe Gjermania kanë thënë se veprimet e Kosovës në veri janë të njëanshme dhe të pakoordinuara.

Në Kosovë ekzistojnë komuna, sipërmarrje publike, kopshte fëmijësh, shkolla fillore e të mesme, dhe universitete publike që financohen drejtpërdrejt prej Qeverisë së Serbisë, dhe gjenden nëpër qytetet ku jetojnë serbët.

Sipas ligjeve të Kosovës, këto institucione janë ilegale.

Kosova dhe Serbia kanë marrëveshje për mbyllje të strukturave paralele serbe prej vitit 2013, mirëpo ajo nuk është zbatuar plotësisht. REL

Zëvendëskryeministri i Serbisë, Aleksandar Vulin, u takua më 9 shtator në Moskë me sekretarin e Këshillit të Sigurisë të Federatës Ruse, Sergei Shoigu, njoftoi Qeveria e Serbisë.

Sipas njoftimit, Vulin e falenderoi Shoigun për ftesën për pjesëmarrje në takimin e anëtarëve të BRICS-it dhe vendeve partnere, që do të mbahet në Shën Petersburg, nën organizimin e Këshillit të Sigurisë të Rusië.

Samiti i vendeve të BRICS-it (Brazil, Rusi, Indi, Kinë, Republika e Afrikës së Jugut) mbahet nga 22 deri më 24 tetor në qytetin rus të Kazanit.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, deklaroi ditë më parë se do të marrë vendimin për ftesën e dërguar nga homologu i tij rus, Vladimir Putin, për pjesëmarrje në samitin e BRICS-it më 10 ose 15 tetor.

Në takimin midis Vulinit dhe Shoigut, sipas njoftimit, u diskutua për “një gamë të gjerë temash me interes të përbashkët për Serbinë dhe Federatën Ruse”.

Një nga temat ishte edhe situata në Kosovë, dhe Vulin tha në takim se ajo është “në prag të konfliktit”, duke falenderuar Rusinë për respektimin e integritetit territorial të Serbisë.

Javën e kaluar, disa pika kufitare mes Kosovës dhe Serbisë u mbyllën për shkak të bllokadave të vendosura në anën serbe të kufirit. Bllokadat u organizuan fillimisht si përgjigje ndaj vendimeve të Qeverisë së Kosovës për të mbyllur institucionet paralele serbe në veri të Kosovës. Por, më 7 shtator pikat kufitare u hapën.

Vulin u takua më 4 shtator me presidentin e Rusisë, Vladimir Putin, në margjinat e Forumit Ekonomik Lindor (EEF) në Vlladivostok.

Para këtij takimi, Bashkimi Evropian tha për mediat në Serbi se “mbajtja e lidhjeve me Rusinë në kohën e luftës së saj të agresionit kundër Ukrainës nuk është në përputhje me vlerat e BE-së dhe procesin e anëtarësimit”.

Vulin në deklarimet e tij shpesh kritikon Perëndimin dhe konsiderohet si një nga mbështetësit më të fortë të Kremlinit në mesin e elitës qeverisëse serbe.

Departamenti Amerikan i Shtetit e ka futur atë në listën e sanksioneve në mes të vitit 2023 për shkak të lidhjeve të tij me Rusinë dhe nën dyshime për korrupsion kur ishte në krye të agjencisë së inteligjencës serbe, BIA.

Vulin u emërua zëvendëskryeministër në Qeverinë serbe në fillim të majit.

Serbia është një nga vendet e pakta në Evropë që refuzon t’iu bashkohet me sanksionet ndërkombëtare kundër Kremlinit, pas nisjes së pushtimit rus të Ukrainës./REL