Pas tre ditësh bisedime në Arabinë Saudite, më në fund shënohet një përparim.
Bëhet fjalë për dy tekste të veçanta që përshkruajnë marrëveshjet midis SHBA-së dhe Rusisë, dhe SHBA-së dhe Ukrainës.
Kishte disa dallime, por shumë ishin të ngjashme. Të gjitha palët ranë dakord “të sigurojnë lundrim të sigurt, të eliminojnë përdorimin e forcës dhe të parandalojnë përdorimin e anijeve tregtare për qëllime ushtarake në Detin e Zi”.
Ata ranë dakord gjithashtu “të zhvillojnë masa për zbatimin… e marrëveshjes për ndalimin e goditjeve kundër objekteve energjetike të Rusisë dhe Ukrainës”.
Presidenti Zelensky shprehu keqardhjen që nuk kishte një ndalim të qartë të sulmeve ndaj infrastrukturës civile.
Ai u tha gazetarëve se Ukraina do të zbatojë menjëherë armëpushimet e Detit të Zi dhe energjisë.
Ai gjithashtu pranoi axhendën e tij me SHBA duke thënë se do të “mbetej i përkushtuar për të ndihmuar në arritjen e shkëmbimit të robërve të luftës, lirimin e të burgosurve civilë dhe kthimin e fëmijëve ukrainas të transferuar me forcë”.
Por më pas erdhi një dokument i tretë, i publikuar nga Kremlini, i cili turbulloi ujërat.
Dokumenti vendos kushte që nuk figuronin në marrëveshjen fillestare midis SHBA-së dhe Rusisë.
Aty thuhet se armëpushimi i Detit të Zi do të hynte në fuqi vetëm kur të hiqen sanksionet ndaj bankave, kompanive të sigurimit, firmave, porteve dhe anijeve ruse.
Me fjalë të tjera, ata e panë këtë marrëveshje jo vetëm si një ringjallje të iniciativës së vjetër të Detit të Zi nga e cila u tërhoqën në vitin 2023, por edhe si një mundësi për të hequr një numër të konsiderueshëm sanksionesh ekonomike.
Megjithatë, arritja e kësaj mund të marrë pak kohë dhe kështu të vonojë çdo armëpushim detar.
Gjithashtu mund të mos jetë plotësisht në dorën e SHBA për të bërë të gjitha ndryshimet që kërkon Rusia.
Për shembull, çdo kthim në sistemin e mesazheve financiare SWIFT do të kërkonte miratimin e BE-së.
Kremlini tha gjithashtu se pauza 30-ditore e sulmeve mbi infrastrukturën energjetike duhet të niste më 18 mars dhe mund të pezullohet nëse njëra palë shkel marrëveshjen.
Me fjalë të tjera, ajo që është rënë dakord është një hap i brishtë drejt pakësimit të luftimeve në Ukrainë, por pa garanci suksesi mes një atmosfere mosbesimi reciprok.
Edhe nëse marrëveshja e sotme do të mbijetonte, ajo është ende shumë larg nga armëpushimi gjithëpërfshirës mbarëkombëtar që donte SHBA fillimisht.
Shpesh thuhet se armëpushimet janë procese, jo ngjarje. Dhe kjo është e vërtetë si kurrë më parë për këtë marrëveshje.
Ajo që ka rëndësi nuk është shpallja e ndonjë armëpushimi, por nëse, dhe si do të zbatohet.
A do ta bëjnë të dyja palët që kjo marrëveshje të funksionojë dhe më pas ta përmbushin atë? Sepse në përgjigjen e këtyre pyetjeve do të mësojmë shumë për atë që të dyja palët duan në të vërtetë.
A duan që një armëpushim të kthehet në një paqe afatgjatë? Apo ata thjesht duan të negociojnë, ndërkohë që kërkojnë avantazhin e tyre në fushën e betejës? sn