(Federata Pan-Shqiptare e Amerikës Vatra organizoi promovimin e librit të Ambasador William G. Walker — “Reçak – Historia e një krimi lufte”, ditën e Shtunë më 19 Prill 2025 ora 11 Am në Selinë Qëndrore në Bronx, Nju Jork)

Ambasador Walker, ju përshëndes zotëri – është vërtetë kënaqësi, ashtu si gjithmonë, që shihemi sot këtu në Vatër. Mua, duke qenë në praninë e Ambasadorit Walker, më bën të ndihem se për sa ka njerëz si z. Walker — në këtë botë të trazuar tonën — ka shpresë për njerëzimin. Të qenit në praninë e tij më rikthen besimin tek njerëzimi! Jemi të nderuar dhe të privilegjuar që ju kemi sot këtu me ne, ambasador Walker.

Zonja dhe zotërinj! Jemi këtu sot, për të promovuar një libër të mikut të madh të Kosovës dhe të kombit shqiptar, ambasadorit William Walker. Një libër që duhet lexuar nga çdo shqiptar, kudo. Një dëshmi e dorës së parë nga një diplomat amerikan — i cili i tregoi botës për krimet serbe kundër njerëzimit në një fshat të vogël të quajtur Reçak të Kosovës. Por, ne jemi këtu edhe për të shprehur mirënjohjen tonë për ambasadorin Walker.

Për ta falënderuar atë për vendimin e guximshëm që të shkonte në Reçak atë ditë të ftohtë janari, ku zbuloi masakrën e 15 janarit 1999, e ku forcat terroriste serbe kishin masakruar 45 civilë shqiptarë dhe më pas, përmes një konference për shtyp për shtypin vendas dhe botëror, Z. Walker denoncoi para botës atë që kishte parë me sytë e tij në Reçak, një “masakër” dhe “krim kundër njerëzimit”. Ambasadori Walker do të na thotë se vajtja e tij në Reçak atë ditë, ishte një ditë që jo vetëm ndryshoi jetën e tij, por ndryshoi përgjithmonë edhe të ardhmen e Kosovës dhe të Ballkanit.
Tani, për ata që dinë diçka se si vepron burokracia qeveritare, dijmë se William Walker, i cili udhëhoqi Misionin Verifikues të OSBE-së në Kosovë në atë kohë, pritej që të kishte kërkuar leje nga lart për të mbajtur konferencën për shtyp në Prishtinë, me qëllim për t’i treguar botës se çfarë pa në Reçak. Falënderës Zotit, ambasadori Walker nuk i kërkoi askujt leje për të mbajtur konferencën për shtyp pas kthimit të tij në Prishtinë nga Reçaku, ndërsa kishte vendosur t’i tregonte botës për masakrën e Reçakut — masakrën më të rëndë që kur forcat serbe kishin nisur goditjet e tyre masive terroriste kundër civilëve shqiptarë. Për besimtarët, shkuarja e Ambasadorit Walker në Reçak mund të duket si një ndërhyrje hyjnore për të shpëtuar një popull nga zhdukja.

Merrni me mend për një sekondë, nëse do të kishte qenë dikush tjetër në vend të Z. Walker si Shef i Misionit Verifikues në Kosovë, në atë kohë. Dikush, i cili për çfarëdo arsye, nuk do të kishte shkuar në Reçak. Vetëm imagjinoni! Bota nuk do të kishte mësuar kurrë për masakrën në Reçak dhe si rrjedhojë, Zoti e di se cila do të ishte e ardhmja e Kosovës sot.

Por, fatbardhësisht, ishte ambasadori Walker ai që vendosi të shkonte në Reçak dhe personi që i tregoi botës të vërtetën e madhe për çfarë kishte ndodhur në atë vend dhe për atë që po ndodhte anë e mbanë Kosovës: Ndaj deklaratave të Ambasadorit Walker, reagimi ishte shumë i shpejtë në Uashington. Ndaj asaj që z. Walker po raportonte për mizoritë e forcave serbe në mbarë Kosovën kundër shqiptarëve civilë e të pa armatosur. Si rrjedhim, e gjithë qeveria e SHBA-së po mobilizohej për t’u marrë me situatën — në përpjekje për të ndalur masakrat e mëtejshme në Kosovë.

Mbaj mend se si konferenca për shtyp e Zotit Walker — kur ai ka denoncuar masakrën e Reçakut — pat tronditur Uashingtonin zyrtar por dhe botën.

Si Drejtor i Divizionit Evropian të Zërit të Amerikës në atë kohë, kam marrë pjesë pothuajse çdo ditë në takime ndër-institucionale të qeverisë federale amerikane mbi gjëndjen e krijuar në Kosovë, në përpjekje për të bashkrenduar aktivitetet midis agjencive qeveritare të SHBA-së si dhe me aleatët e SHBA-së në Evropë dhe në mbarë botën, me qëllim për të ndalur gjakderdhjen e mëtejshme në Kosovë. Në atë kohë nuk kishte dyshim se vrasja masive në Reçak do të bëhej një pikë kthesë në krizën e Kosovës.

Por, ja ku jemi sot 26 vite më vonë… Në janar të vitit 1999, ambasadori Walker njoftoi botën për krimet serbe kundër njerëzimit në Kosovë. Masakra e Reçakut – një pikë kthese tragjike për njerëzimin që e nxiti botën të vepronte për të ndaluar krime të mëtejshme kundër njerëzimit nga forcat terroriste serbe në Kosovë. Po, masakra në Reçak ishte një ngjarje tragjike, por edhe një pikëkthesë që çoi në çlirimin dhe pavarësinë e Republikës së Kosovës dhe në një miqësi dhe aleancë të përhershme me Shtetet e Bashkuara – në një përkushtim të përbashkët të dy vendeve aleate, për të vërtetën dhe drejtësinë.

Nëse më lejoni të bëj një sugjerim ose më mirë një thirrje… Libri i ambasadorit Walker, “Reçak: Historia e një krimi lufte” është një dokument për zbulimin dhe denoncimin e krimeve kundër njerëzimit në Kosovë. Çdo familje shqiptaro-amerikane dhe në mbarë trojet shqiptare në Ballkan dhe më gjerë duhet ta ketë këtë libër në bibliotekën private. Kjo është më e pakta që mund të bëjmë sot: të shprehim mirënjohjen, falënderimet dhe admirimin tonë për gjithçka që miku ynë i madh Ambasadori William Walker ka bërë dhe vazhdon të bëjë për popullin tonë! Duke të uruar shëndet dhe jetë të gjatë të falënderojmë përgjithmonë, përzemërsisht!

Frank Shkreli

William Walker pays homage in front of Recak/Racak massacre memorial on January 15, 2025. Photo: BIRN