Më 20 shtator 2020 ish Kongresmeni Joe DioGuardi festoi 80 vjetorin e lindjes.

Ndërsa komuniteti shqiptaro-amerikan heshti. Heshtën kudo, Shqipëri, Kosovë, Maqedoninë e Veriut!

Heshtën për të treguar se sa poshtë kanë rënë.

Prej vdekjes së Ibrahim Rugovës, por sidomos prej 2008, Komuniteti Shqiptaro-Amerikan  është tjetërsuar, ka dalë nga roli, ka humbur identitetin, ka humbur vitalitetin, nuk ka emra, nuk ka përfaqësues, ka pseudopërfaqësues dhe e ulëta është se ata që pretendojnë se janë kokat kanë mbajtur komunitetin larg nga ish-Kongresmeni Joe DioGuardi!

Për të keqen e kujt? Gjejeni vetë!

Normalisht Komuniteti Shqiptaro-Amerikan mund të organizonte të paktën një Simpozium shkencor me rastin e ditëlindjes së Joe DioGuardit, Skënderbeut të sotshëm të shqiptarëve, të shqiptarëve që tashmë nuk dinë se kush janë dhe janë kthyer në marioneta të Hashim Thaçit, kandidat për Hagë si dhe Edi Ramës, që ka uzurpuar të gjitha pushtetet duke e kthyer Shqipërinë në diktaturë.

Joe DioGuardi prej 1984 si anëtar i Kongresit Amerikan dhe prej 1989 si President i Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane bëri të pamundurën, për ta kthyer çështjen shqiptare nga më të panjohurën në metropolin kryesor të politikës, që mbizotërohej nga ndikimi serb, në gjithmonë të pranishme në Kongresin dhe Senatin Amerikan.

Në këto 30 vjet nuk ka asnjë shqiptar që të ketë ndikuar në ndryshimin e rrjedhave të historisë për faktorizimin e shqiptarëve si Kongresmeni Joe DioGuardi.

Nuk ka asnjë shqiptar që t’i jetë përkushtuar çështjes shqiptare, që të ketë luftuar për liritë e të drejtat e njeriut dhe lirinë e shqiptarëve, që të ketë denoncuar krimet serbe të kohës të Milosheviçit, segregacionin antishqiptar në Maqedoni, që të jetë angazhuar për të drejtat legjitime të shqiptarëve në Malin e Zi; nuk ka burrë shteti shqiptar si Joe DioGuardi që t’i ketë ndjekur shqiptarët hap pas hapi, nga koha e pushtimit dhe respresionit, konflikteve deri tek sendërtimi i demokracisë dhe lirive me standart Perëndimor!

Askush nuk mund të kishte atë fuqi si Joe DioGuardi për t’i bërë bashkë shqiptarët e prezantuar në Washington D.C; askush nuk mund të kishte shpirtin arbëresh si ish-Kongresmeni Joe DioGuardi  për të sensibilizuar Washongtin DC se çfarë po ndodh në Kosovë, Maqedoni, Malin e Zit; askush dhe asnjë veç Joe DioGuardi ka patur si mbështetje emrat më të shkëlqyer të Administratave Amerikane prej Presidentit George W.H.Bush e me rradhë; vetëm Joe DioGuardi ka patur atë ndikim tek përfaqësuesit më të lartë të popullit Amerikan që ta donin Kosovën dhe shqiptarët sikur i do Joe DioGuardi.

Nuk ka shqiptar në mbi njëqind vjet histori të Komunitetit Shqiptaro-Amerikan në SHBA që të ketë bashkëpunuar me ligjvënës të SHBA për çështje themelore të shqiptarëve sikur Joe DioGuardi që ka bashkëpunuar me kongresmenët Tom Lantos, Ben Gilman, Henry Hyde, Dana Rohrabacher, Ileana Ros-Lehtinen, senatorët Charles Schumer, John McCain , Joe Biden, Bob Dole, Claiborne Pell me gjeneralin Wesley Clark në periudhat më kritike që kalonte kombi, në kriza dhe konflikte në Kosovë, Maqedoni, Malin e Zi, Luginën e Preshevës etj.

Ish-kongresmeni Joe DioGuardi hyri në kontakt menjëherë me gjithë elitën në Kosovë, Shqipëri, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi, Luginën e Preshevës që e paraqiti në administratën Amerikane.

Joe DiGuardi bashkëpunoi ngushtë me Ibrahim Rugovën, Sali Berishën, Arbër Xhaferin, Zekeria Canën, Zenun Celajn, Bajram Kelmendin, Imzot Mark Sopin, Rexhep Qosjen, Adem Demaçin, Ramush Haradinajn, Fadil Sulejmanin, Iliaz Halmin, Gjerg Gjokajn, Riza Halimin etj etj.etj.

Askush si Joe DioGuardi nuk ka arritur të mbledhë përpara Shtëpisë të Bardhë e OKB deri në mbi dhjetë mijë veta nga komuniteti shqiptar në praninë e Kongresmenëve dhe Senatorëve Amerikanë ku kërkoheshin të drejtat e Kosovës.

Duhen ekipe historianësh të tregojnë 35 vjet histori me protagonist Joe DioGuardi.

Joe DioGuardi bashkë me bashkëshorten e tij Shirley Cloyes DioGuardi, eksperte e Ballkanit  nuk ndalen dhe ndjekin hap pas hapi fatin e shqiptarëve në rajon, duke u bërë Avokatët Mbrojtës të tyre.

DioGuardi ka qenë gjithmonë me shqiptarët kudo: në Prishtinë, Gjakovë, Tiranë, Tetovë, Bruksel, Gjenevë, Romë, New York, Washington DC. Ai ishte i pranishëm në varrimin e Enver Hadrit, ishte i pranishëm me Shirley Cloyes kur inagurohet Universiteti i Tetovës; ishte në Hagë kur dëshmon në gjyqin e Milosheviçit dhe nuk ndalet asnjë çast. Ka një sukses dhe ndikim të padiskutueshëm në sajë të kredibilitetit që gëzon. Tom Lantos u kujtonte shqiptarëve gjithmonë t’i ishin mirënjohës JoeDioGuardit!

Nuk ka ndodhur kurrë që në Kongresin dhe Senatin e SHBA në një hark kohor prej 30 vitesh të ketë patur dëshmi, seanca dëgjimore dhe Rezoluta në mbrojtje të shqiptarëve sa këto të votuara e sponsorizuara nga LQSHA me në krye Joe DioGuardi. Zor të besoj se ka patur përpara!

Joe DioGuardi ka krijuar lidhje shumë të forta me Lobin Hebre në SHBA. Kongresmenët Tom Lanos, Ben Gilman ishin hebrej që e respektonin dhe e çmonin pa fund. Me Lobin Hebre ka bashkërenduar aktivite, ekspozita, filma; ka sensibilizuar për rolin që patën shqiptarët gjatë Holokasutit, duke ngritur në piedestal “Besën” dhe tolerancën shqiptare e duke sjellë në SHBA familjarë të shqiptarëve që kishin shpëtuar hebrejtë.

Joe DioGuardi gjithmonë u ka dalë në mbrojtje shqiptarëve, sikur Skënderbeu.

Ishte Joe DioGuardi që në një seancë dëgjimi në Kongres mbrojti UÇK-në pas deklaratës të Ambasadorit Rober Gelbard sipas të cilës UÇK ishte një “Grup terrorist”.

Joe DioGuardi bashkë me Shirley Cloyes dhe LQSHA kanë afër katër dekada që u kanë dalë në mbrojtje shqiptarëve.

Ndërsa shqiptarët nuk e kujtojnë as më 20 shtator, kur mbush 80 vjet!

Joe DioGuardi u krenohet hebrejve për “Besën” shqiptare ndërsa shqiptarët e kanë humbur edhe besën edhe veten se cilët janë.

Sa dekorata janë ndarë në Komunitetin shqiptaro-amerikan nga presidentët e Shqipërisë?

Sa tonelata metal do të bëheshin?

Ndërsa Joe DioGuardi, Shirley Cloyes DioGuardi dhe LQSHA nuk kanë marrë asnjë nder e respekt nga shtetet që ata dhanë kontributin e tyre këto shtete të bëheshin.

Vetëm një dekoratë ka nga koha kur ishte Rugova gjallë.

Lajmi tjetër i trishtë është se Joe DioGuardi ka mbi dhjetë vjet që nuk e viziton Kosovën!

JoeDioGuardi që e vizitonte Kosovën në kohë pushtimi, lufte, krizash ka mbi dhjetë vjet që nuk shkon në Kosovë!

A e pyesni veten se përse ? A e gjetët përgjigjen ?

Më në fund!

E vërteta është se Joe DioGuardi nuk e ka pranuar erën e Thaçizmit dhe politikanëve që kanë kapur shtetin; ai ka denoncuar keqqeverisjen, korrupsionin dhe papërgjegjshmërinë e liderëve shqiptarë për të vënë në rrezik sovranitetin shtetëror.

Po Komuniteti Shqiptaro-Amerikan çfarë ka ? Që dallohet për organizimin e ballove e mbrëmjeve gala, pse bën sikur e harron Joe DioGuardi-n? Se Joe DioGuardi nuk harrohet!

Joe DioGuardi është aty në New York ! Të harruar janë kush mbjell harresën për Figurat si Joe DioGuardi që i lindin kombit një herë në 100 vjet !

Konferencat shkencore për Skënderbeun e Krujës janë vetëm demagogji, sepse po të ishte gjallë Kalorësi i Krishtërimit, do të silleshin sikur me Skënderbeun e ditëve të sotme, Joe DioGuardin.

Në fund të këtij shkrimi, më duhet të them, se kemi rreth 30 vjet që bashkëpunojmë me DioGuardët, kjo është në nderin tonë.

Joe DioGuardit dhe Shirley i uroj mbi 100 vjet, ndërsa shqiptarëve u dëshiroj që të zgjohen e të dalin nga ky makth kombëtar!

Kur i bëmë urimin direkt Joe-s, ai na u përgjigj tekstualisht:

“Të dashur Elida dhe Skënder. SHUMË FALENDERIME për urimet tuaja dhe vlerësimin tuaj për punën time për GJITHË Shqiptarët. Dhe, Elida, unë e lexova shkrimin tuaj të mrekullueshëm dhe ju vlerësoj të gjithë ju që zbardhni të vërtetën e Çështjes Kombëtare Shqiptare, sikur do të vazhdoj të bëj me Shirley. Puna ime nuk ka përfunduar ende, edhe nëse i kam mbushur 80 vjeç dje. Nëna ime jetoi deri 95 vjeçe, unë kam genet e forta shqiptare DHE italiane për të vazhduar me Shirley (që mbush 70 vjeç në tetor). Përshëndetje të ngrohta, Joe”

Nuk ka shqiptar e bir shqiptari që të mos i urojë Joe DioGuardit, Skënderbeut të sodit, të ketë gjithmonë pranë Zotin e të mos ndalen bashkë me Shirley duke dhënë kontributin te jashtëzakonshëm për të mirën e Çështjes Kombëtare Shqiptare, që do të fitojë kur shqiptarët të udhëhiqen nga shtete të së drejtës dhe politikanë të përgjegjshëm. U bëfshin mbi 100 vjeç dhe Shqiptarët t’i nderojnë sikur u takon!

(Tridhjetë vite historie shqiptare)

“Demokraci do tw thotw shumw mw tepwr se sa qeveri popullore e zotwrim i shumicws”

1. F. KENNEDY

Kohët e fundit është diskutuar shumë për një ligj të miratuar nga Këshilli i ministrave mbi një amnisti fiskale për kapitalet shqiptare që aktualisht janë jashtë shtetit. Praktikisht bëhet fjalë për një ligjësim të shumave të mëdha të parave që nuk janë të regjistruara n’asnjë bankë, apo janë në banka fantazma që i shërbejnë veprimtarisë mafioze. Kjo mbulohet me një vello “bamirësie”, për t’i ardhur në ndihmë shumë shqiptarëve që kanë “kursyer” gjatë jetës së tyre e tani duan të vijnë të investojnë në Shqipëri. Po t’ishte i vërtetë ky motiv nuk do të kishte nevojë për një amnisti, mbasi paratë e fituara me punë të ndershme, janë të depozituara në banka dhe i janë nënështruar taksimit në Vendin ku kanë punuar. Pra shteti shqiptar nuk ka të drejtë tjetër t’i taksojë ato e prandaj nuk ka kuptim të shpallë një amnisti, mbasi është e drejtë e tyre e ligjëshme t’i sjellin nëse dëshirojnë. Kështjella e amnistimit si një përkrahje nga ana e tij për qytetarët e tij që jetojnë jashtë është e ngritur mbi rërë.

E vërteta është se demokratura është e interesuar jo për kursimet e shumicës, të cilët janë simbolike, po të mbahen parasysh kërkesat e familjeve për jetesën e rritjen e shkollimin e fëmijëve. Të gjithë ata që, në këto tridhjetë vite, kanë jetuar e punuar ndershmërisht jashtë Shqipërisë, kudo qoftë, e dinë mirë se sa e vështirë e me sa shumë flijime ka qënë e mundur të vihen kapitale, më së shumti kanë kursyer diçka për të mos i shtrirë dorën bijve të tyre në pleqërinë që ndoshta e ëndërrojnë t’a kalojnë në Vendin ku kanë lindur për mall, për t’u varrosur aty apo për leverdi ekonomike.

Ligji i ri, i miratuar nga qeveria, ka hasur në kundërshtimin e organizmave ekonomikë ndërkombëtarë, që e dijnë mirë se çfarë fshihet mbas tij. Hartuesit e tij mund të thonë, me të drejtë, se veprime të këtilla nuk janë dukuri vetëm shqiptare, se ndodhin edhe gjetkë e janë mënyra të ligjëshme të shtetit për të pasuruar thesarin e tij, nëpërmjet faljes së parregullsisë së disa individëve në këmbim të një takse të kripur që duhet të paguajnë ata. Sidoqoftë janë lëvizje parash, frute të shmangies së pagimit të taksave, e si të tilla, ligjërisht të diskutueshme. Mbas përvojave të financiareve e të parave të drogës masive të kanabizimit, besoj se nuk kemi nevojë për një ligj të mbytjes së tregut financiar shqiptar me kapitale të paligjëshme. Gjithmonë pasojat e këtyre dukurive bien mbi qytetarët e thjeshtë, mbasi ata që i gatuajnë e hedhin vaun pa u lagur. Ndoshta ky ligj synon të verë rregull në paratë që investohen me lehtësi vetëm në Shqipëri, ku mbyllen sy e veshë përsa i përket prejardhjes së tyre. Me siguri nuk është kjo rruga m’e mirë për përparimin e mirëqënien e shqiptarëve.

Zhvillimi i një Vendi arrihet nëpërmjet shfrytëzimit më t’arsyeshëm të mundësive ekonomike që ai premton. Çuditërisht, në gjithë këto vite, pasuritë nëntokësore që dikur ishin nga bazat më të sigurta të ekonomisë, edhe në sajë të punës së papaguar të të dënuarve politikë e jo, janë kthyer në problematika shtetërore e shoqërore, me dukuri të tilla si mungesa e t’ardhurave shtetërore nga taksat e veprimtarive të tyre ekonomike e aq më keq mungesa e pagesave të rrogave të vetë punonjësve, që detyrohen të ushtrojnë trysni mbi shtetin, për të ndërhyrë tek ndërmarrjet konçesionare duke ju kujtuar atyre se duhen paguar rrogat e punonjësve. Është e pakonceptueshme që të ketë konçesione për nxjerrjen e naftës apo mineraleve, që nuk paguajnë asnjë taksë prej 15 vjetësh. Bujari e lashtë e demokraturës shqiptare! Kjo dukuri është tregues i një politike ekonomike krejtësisht të dështuar në dhënien e konçesioneve për shfrytëzimin e pasurive nëntokësore, që mund të kenë luhatjet e veta, por është e papranueshme që të tkurren në zero përsa i përket përfitimit të veprimtarisë ekonomike. Është shëmbull domethënës i papërgjegjshmërisë së klasës drejtuese të demokraturës, në të gjithë përbërëset e saj dhe i trajtimit të pasurisë së përbashkët si pasuri që nuk i përket askujt e në të cilën mund të verë dorë kushdo. Është tregues i diletantizmit marramendës me të cilin mbarështohet ekonomia, e përfaqësuar në organet e saj drejtuese nga njerëz krejtësisht jashtë fushës e kompetencave. Janë dëshmi të kësaj keq-qeverisjeje faktet e heqjes e tani të rivendosjes së kazinove, të marrjes së vendimeve që mbas ankimimeve në organizmat e Drejtësisë evropiane e detyrojnë shtetin shqiptar të paguajë dhjetra  miliona euro si dëmshpërblim për ndërmarrjet apo individët e goditur, faktet e panumurta të dhënies së tënderave për ndërtime rrugësh apo objektesh të tjera shtetërore me një farë çmimi të përcaktuar me marrëveshje e më pas të miratohen çuditërisht të tjera shtesa financiare, krejtësisht të paligjësuara. Të gjitha këto parregullsi që i kushtojnë humbje shtetit e qytetarëve, kalojnë në heshtje ose shumë shumë shkaktojnë ndonjë ndrrim vendi apo shkarkim të ndonjë ministri, pa shpjeguar asnjëherë se ku qëndron e vërteta e shkarkimit e sa janë përgjegjës n’atë të vërtetë kryeministri apo zëvendësi i tij. Në këtë drejtim demokratura përcjell shëmbujt që vijnë nga diktatura, përsa i përket shpërndarjes së përgjegjësisë, edhe se nuk zbaton kriterin e saj sa i takon dënimit të njerëzve.

Sot i gjithë synimi i strategjisë së zhvillimit të Vendit përqëndrohet te turizmi. Është një synim i arsyeshëm, sepse mbështetet në nismat vetiake e familjare, duke mobilizuar në sendërtimin e tij një sasi banorësh, të cilët me punën e tyre mund t’i japin një vlerë të shtuar vetë përfytyresës së Shqipërisë në fushën e turizmit. Por ky zotim nuk përjashton edhe investimin e kapitalit të madh në destinacione luksoze që mbeten objekte pushimi e dëfrimi të mjerëzve të pasur, të huaj apo vendës, tepër larg nivelit mesatar të përgjithshëm të shoqërisë. Duket se demokratura është mjaft e ndjeshme ndaj kësaj veprimtarie, duke e ndihmuar në të gjitha mënyrat e mundëshme e duke e quajtur një përparësi të zhvillimit, ndoshta dhe t’interesave të saj lëndore. Kjo fushë e re duhet të synojë t’a kthejë Vendin në një objekt të stërmadh turistik që të jetë tërheqës në të gjitha stinat e vitit, falë shumllojshmërisë së mjediseve natyrore që janë të pranishëm në Shqipëri.

Por turizmi duhet të ketë edhe bazën e furnizimit me produkte ushqimore të kultivuara në vend (agroturizëm) që të vlerësojnë traditën tonë të lashtë, sa i përket larmisë së ushqimeve e të gatimit të tyre, të cilat janë nga përbërësit më të rëndësishëm të vetë veprimtarisë turistike. Ky lidhet me bujqësinë e gjëndjen aspak të kënaqëshme, në të cilën ajo është zhytur në këta tre dhjetëvjeçarë. Ka nisma vetiake të lëvdueshme e përfundime shpresandjellëse n’atë drejtim, por nuk ka një strategji shtetërore që të ndihmojë investitorët dhe punonjësit e bujqësisë në punën e tyre.

Nga komunizmi trashëguam një bujqësi jo shumë të përparuar, por t’organizuar në ndërmarrje shtetërore e kooperativa bujqësore. Krahas tyre plotësonin kuadrin ndërmarrjet e ujitjes e të bonifikimit, të mekanikave bujqësore e të grumbullimeve të prodhimeve. Në sajë të bashkërendimit të veprimtarive të këtyre formave të organizimit shtetëror, bujqësia ishte njëra nga përbërëset më të rëndësishme të vetë ekonomisë. Nxjerrja jashtë veprimit apo shkrirja e plotë e tyre krijoi një zbrazësirë që ende sot nuk po mbyllet e që nuk po gjen asnjë alternativë të vlefshme për zëvëndësimin e funksionit të tyre në dobi të gjithë ekonomisë bujqësore. Bujqësia bashkëkohore, e aftë të përballohej me tregjet e huaja, mbeti një ëndërr të cilën edhe mbas tridhjetë vitesh po e shohim me sy hapur.

Është për t’ardhur keq, por demokratura shqiptare nuk pati asnjë ide të qartë për të ndihmuar zhvillimin e kësaj pjese t’ekonomisë që, në shekuj, ka qenë baza e jetesës së shqiptarëve. Kjo mungesë idesh vazhdon edhe sot. Është e vërtetë se tjetërsimi i sistemit detyronte kthimin e pronës në duart e fshatarëve, por atyre askush nuk i tha se në fazën e re të marrjes së tokave në zotërim, ishte i domosdoshëm një organizim mbi baza vullnetare të miqësive a të lidhjeve familjare, për të krijuar ekonomi më të mëdha që do t’ishin në gjëndje të ishin, për shumë arsye, konkuruese në treg. Si pasojë e këtij organizimi të ri do të kishte më shumë prodhim, më shumë pasuri për vetë punonjësit e tokës, më pak toka djerrë e më pak njerëz të papunë.

Nëse sot ka në Shqipëri ekonomi bujqësore, blegtorale a të pemtarisë, që janë vepruese e rentabël, kjo i detyrohet krejtësisht nismave të lëvdueshme të vetë fshatarëve shqiptarë, e deri diku edhe përvojës së fituar jashtë, kryesisht në Itali e Greqi, Vëndeve ku më së shumti mërguan shqiptarët, duke përsëritur dukuri të shekujve të shkuar, të viteve të para të pushtimit osman. Por nëse nismave të individëve apo familjeve do t’i ishte përgjigjur një strategji krijuese e bashkëkohore e klasës drejtuese, përfundimet do të kishin qënë shumë më të mira në shumë drejtime. Madje jo vetëm kjo strategji është e paqënë, por në të kundërt ka tregues që dëshmojnë mungesën e plotë të organeve qeveritare në gjithë këto vite, për t’i ardhur në ndihmë kësaj dege të rëndësishme t’ekonomisë. Është i paligjërueshëm fakti i çmimeve shumë të larta të naftës që zbatohen në Shqipëri. Nafta është një nga përbërësit kryesorë të kostos së një veprimtarie ekonomike, për më tepër bujqësore. Dihet se çmimi  i shitjes të saj, më shumë se sa vlera e blerjes varet nga sasia e taksave që ngrenë në qiell atë. Janë demagogji e pastër premtimet e ndryshme të kastave drejtuese për të ulur taksat nëse nuk ndërhyhet në ato të tërthortat, që janë TVSH apo taksat e naftës.

Shtator 2020                                                VIJON

Viti 2020 shënon 50-vjetë nga vdekja e një prej figurave më të dalluara të diasporës shqiptare të shekullit të kaluar, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Prof. Nexhat Peshkëpisë.  Prof. Peshkëpia ishte dhe vazhdon të mbahet mend në komunitetin tonë këtu në Amerikë si një ndër kampionët dhe mbrojtësit e pazevëndësueshëm të lirisë dhe të demokracisë.

Prof. Nexhat Peshkëpia ishte një anëtar shumë aktiv i Komitetit Shqipëria e Lirë me qëndër në Nju Jork, që drejtohej nga Dr. Rexhep Krasniqi – organizatë kjo që mbështetej financiarisht nga Departamenti Amerikan i Shtetit. Ishte anëtar ekzekutiv i Komitetit due njëkohësisht edhe redaktor i gazetës “Shqiptari i Lirë”.  Komiteti Shqipëria e Lirë gëzonte njohjen dhe legjitimitetin si një ent i sanksionuar nga qeveria amerikane, si përfaques i komunitetit anti-komunist shqiptar në Shtetet e Bashkuara gjatë luftës së ftohtë dhe, njëherazi, përfaqësonte Shqipërinë në komitetin e Përgjithëshëm të Asamblesë së Vendeve të Robëruara Evropiane, organiazatë umbrellë kjo,  që si objektiv të veprimtarisë së saj kishte, përmbysjen e komunizmit në vendet e bllokut sovjetik të Evropës Lindore dhe Qendrore.

Nexhat Peshskëpia kryer shkollën e mesme dhe të lartë në Itali dhe Belgjikë. Më të këthyer në Shqipëri pas shkollimit jashtë, Nexhati qe emëruar mësues i matematikës dhe fizikës në Shkollën Teknike të Tiranës.  Me pushtimin italian të Shqipërisë në vitin 1939, Prof. Peshkëpia iu bashkua forcave të rezistencës dhe ishte një prej organizatorëve të Ballit Kombëtar dhe një prej ideologëve të programit të kësaj partie. Me daljen e lëvizjes komuniste në skenën politike shqiptare dhe që ra nën ndikimin e shpejt të komunistëve jugosllavë, Nexhat Peshkëpia iu bashkua edhe luftës kundër komunizmit, duke shërbyer si redaktor i shtypit anti-komunist dhe anti-fashist.

Ndonëse, fatkeqësisht, nuk ia kam mbërrijtur ta takoja sa ishte gjallë këtu në Amerikë po e kujtoj Nexhat Peshkëpinë me rastin e 50-vjetorit të kalimit në amshim – me fjalët e një prej miqëve të tij më të ngushtë, Karl Gurakuqit, i cili në një shkrim me rastin e vdekjes në vitin 1970, e ka kujtuar kështu mikun e tij Nexhatin: “Ishte Shqiptar i mirë Nexhati.  Atdhetar i kulluet, shembull për të rijt, njeri i ndermë; i kjante zemra kur vrente përçamje e mosmarrëveshje në mes bashkëatdhetarëve, bij të nji gjaku.  Predikonte vëllaznim; për ‘të mjaftonte të ishe Shqiptar, prej çdo krahine dhe menjiherë e afronte dhe me të kjante hallet. Kur ia paten vra vëllain në Tiranë, Manushin e mjerë, më vjen keq më tha sepse nuk e kishte meritue, ka qenë shqiptar i pastër, e ka dashtë Shqipninë, do të kishte dhanë jetën për ‘të.  E pra, u vra e u pushkatua, e për më tepër prej dorës së Shqiptarit”, i ka shkruar Nexhati, mikut të vet Karl Gurakuqit në lidhje me pushkatimin e vëllait të tij, Manush Peshkepisë ditën e 27 shkurtit, 1951, së bashku me 21 intelektualë të tjerë të pafajshëm, që i hodhën në një gropë të përbashkët pranë Urës së Beshirit, në fshatin Mënik të Tiranës, të akuzuar për incidentin e bombës në Ambasadën Sovjetike.

“Si njëni vëlla ashtu tjetri, si Nexhati ashtu edhe Manushi ishin burra të padjallëzuem”, shkruan Karl Gurakuqi dhe vazhdon: “Të dy predikojshin dashuni ndërmjet vëllazënve shqiptarë, bashkim dhe njisi. Ishin gati tu shtrijshin dorën edhe kundërshtarëve, mjaftonte që veprimet e këtyre të përkojshin me idealet e kombësisë dhe të atdhedashunisë”, ka shkruar Karl Gurakuqi, albanologu, gjuhëtari, përkthyesi, dramaturgu, historiani dhe bashkpuntori më i ngusht i revistes Shejzat të Ernest Koliqit. “Ishte përnjimend Shqiptar Nexhati, me të gjitha virtytet, me të tana vetitë e bukura të racës”, ka kujtuar Karl Gurakuqi 50-vjet më pare, mikun e tij Nexhat Peshkepinë, me rastin e kalimit të tij në amshim.

Nexhat Peshkepia, shkrimtar e poet, në disa prej shkrimeve dhe poezive të tija, shihet se sa mall e kishte Atdheun, se sa shumë vuante në mërgim për Atdheun e tij të largët:

“O ti që vjen nga larg,

Nga vendi i lindjes

Më thuaj: Kur vjen vera

Atje në kopshtin tonë?

Te shtëpia në atë vend të mjerë,

Kumbulla dhe qershija

Çelin gjithmonë lule

Si njiherë?….”

Në çdo shkrim  që lexoj për Nexhat Peshkepinë, ajo që dallon është fakti se ai e donte me gjithë shpirt Atdheun dhe i donte shqiptarët pa dallim feje, krahine a ideologjie, për derisa ata të ndanin me të, “Idealet e Kombësisë dhe të Atdhedashunisë”:  Le të nisemi së bashku, e jo nji nga nji, i porosiste shqiptarët  Nexhat Peshkepia sa ishte gjallë. Edhe sot 50-vjet pas vdekjes dhe 30-vjet pas shembjes së Murit të Berlinit, ai ka të njëjtën porosi për brezat e sotëm të shqiptarëve, si në trojet shqiptare ashtu edhe në diasporë!  Lexoni më poshtë, “Le të nisemi së bashku”, nga Nexhat Peshkepia:

Një thirrje nga Nexhat Peshkepia, megjithse e botuar në kulmin e luftës së ftohtë në gazetën e Nju Jorkut, Shqiptari i Lirë, organ i Komitetit Shqipëria e Lirë, në vitin 1970 — është gjithmonë një thirrje aktuale për shqiptarët kudo, që në kohë krize të bashkohen rreth interesave të Atdheut due të shqiptarëve — jo një nga një –por të gjithë së bashku!

Eh, medet!  T’i kishte sot Kombi Shqiptar vetëm 5 Nexhat Peshkepia, anë e mbanë trojeve shqiptare, besoj se ndryshe do të ishin punët e shqiptarëve!

Nexhat Peshkëpia ka lindur në Vlorë më 15 mars 1908 dhe ka ndërruar jetë më 8 shkurt 1970 në Dearborn të shtetit Miçigan, ku kishte shkuar nga Nju Jorku, ku edhe banonte, për të vizituar një kushëri të tijin që jetonte atje.

Frank Shkreli

Nexhat Peshkepia i pari nga e djathta, në Romë për të marrë pjesë në ceremonitë me rastin e 500-vjetorit të Gjergj Kastritoit -Skenderbeut (Shejzat)

Prof. Nexhat Peshkëpia ulur midis Mons Dr. Zef Oroshit dhe Inxhinjer Vasil Germenjit

Nexhat Peshkëpia

Nga Kujto.al

Manush Peshkëpia

Financier, poet, publicist, anëtar i Ballit Kombëtar, delegat i Ballit Kombëtar në Kuvendin e Mukjes. Lindi në vitin 1910, në Vlorë. Punoi si financier në Bankën Kombëtare. Pas pushtimit italian të Shqipërisë, bashkë me të vëllanë, Nexhat Peshkëpinë, u transferua në Elbasan. Gjatë luftës qe redaktori kryesor i gazetës «Flamuri». Më 1944 drejtoi emisionin letrar të Radio Tiranës. U arrestua më 1945 dhe, më 13 prill të po atij viti, Gjykata Speciale e Tiranës e dënoi me 5 vjet burg dhe punë të detyruar si «armik të popullit». U lirua pas katër vjetësh. U arrestua sërish më 20 shkurt të vitit 1951, për incidentin e bombës në Ambasadën Sovjetike dhe, pas një jave torturash, duke u gdhirë 27  shkurti, u pushkatua pa gjyq së bashku me 21 intelektualë të tjerë të pafajshëm, që i hodhën në një gropë të përbashkët pranë Urës së Beshirit, në fshatin Mënik të Tiranës.

Më 3 shtator, një ditë përpara se Presidenti i SHBA Donald Trump të zhvillonte takimin mes dy delegacioneve të Kosovës dhe Serbisë, unë u përpoqa të imagjinoj me trurin e magjistarëve dhe iluzionistëve më të famshëm të njerëzimit me fuqi supernatyrale, spiritualistë, mistikë nga ata që bëjnë trike, fakeçudira tek ata që bëjnë mrekullira prej Ali Babës, personazhi i Një mijë e një netëve, Magjistari Oz tek David Copperfield se çfarë mund të ndodhte në Zyrën Ovale një ditë më pas.

Ishte një dyshim që lidhej me ata që do të priste Presidenti i SHBA, Donald Trump.

Nuk prisja që Presidenti serb Aleksandër Vuçiç të çlirohej nga klishetë dhe mitomania e kohës kur ishte ministër i propagandës për ta pranuar Kosovën e 4 shtatorit 2020 sipas tre datave  të sanksionuara:

Në 9 qershor 1999, data kur u nënshkrua Marrëveshja e Kumanovës që e detyronte Milosheviçin si humbës të largonte nga Kosova ushtrinë pushtuese dhe makinerinë e luftës që kishte shkaktuar mijra viktima të civilëve të pafajshëm dhe kishte spastruar etnikisht rreth 1 milionë shqiptarë;

Në 17 shkurt 2008, ditën e shpalljes së pavarësisë së Kosovës, të njohur sot nga 116 shtete prej 192 sa janë anëtare të OKB;

Në 22 korrik 2010, dita e vendimit të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë që e njohu si legjitim aktin e shpalljen së pavarësisë të shtetit të Kosovës.

Kanë kaluar mbi 21 vjet nga përfundimi i konfliktit të fundit në ish-Jugosllavi dhe paranoja mitomane ndaj Kosovës e mban gjithë rajonin peng të Serbisë, e cila ka angazhuar gjithë makinerinë shtetërore dhe diplomatike që shtetet të cilat e kanë njohur Kosovën, ta çnjohin, dhe ato që nuk e kanë njohur të vazhdojnë të mos e njohin. Serbia synon kështu që ta kthejë Kosovën mbrapsht nga shekulli XXI në shekullin XX, më të ziun për kujtesën e njerëzimit, që dallohet nga dy Luftra Botërore, nga Holokausti, nga Srebrenica, nga diktaturat totalitare gjakatare naziste dhe staliniste që kanë shkaktuar mbi 200 milionë viktima!

9 qershori 1999, 17 shkurti 2008 dhe 22 qershori 2010 janë vija demarkacioni që ndajnë të shkuarën e përgjakur nga çmenduritë e Milosheviçit me të ardhmen e përbashkët demokratike të gjithë rajonit, të cilën e mban peng Serbia e Vuçiçit dhe kasta e politikanëve shqiptarë të skaduar, që kishin sjellë në Washington DC në Shtëpinë e Bardhë tek Presidenti i SHBA përfaqësuesit e tyre, por jo përfaqësuesit e qytetarëve të Kosovës.

Natyrisht që shqiptarët i kanë ata që përfaqësojnë me dinjitet. Më i shquari është ish Kongresmeni arbëresho-amerikan Joe DioGuardi, me të njëjtën origjinë si Regis Philbi, miku i Presidentit Donald Trump. Joe DioGuardi është Skënderbeu i kohëve moderne. Prej mbi tre dekada ai ka bashkëpunuar ngushtë me figurat me të shkëlqyera të Senatit e Kongresit Amerikan po ashtu edhe me lobin hebre në SHBA! Joe DioGuardi meritonte i pari të ishte pjesë e delegacionit të Kosovës në Shtëpinë e Bardhë dhe të jetë ndërmjetës midis shqiptarëve dhe Presidentit Donald Trump.

Por megjithë situatën e 4 shtatorit 2020 në dukje e pashpresë dhe mediokre, Presidenti Donald Trump i la me gojë hapur të madh e të vogël, shqiptarë e serbë, Prishtinën e Beogradin, Brukselin, Strasbourg-n, Berlinin, Parisin, thinktank-ët, diplomatët e politologët e të gjitha ngjyrave dhe niveleve. Këtë efekt pati njohja që kryeministri i Izraelit Benjamin Netanyahu i bëri shtetit të Kosovës, që ishte e papritura madhështore e pritur prej 12 vitesh të bëhej realitet, e lobuar nga të gjitha administratat pararendëse të SHBA por e arritur direkt prej Presidentit të 45-të të SHBA.

Njohja që Izraeli i bëri shtetit të Kosovës i shkon për shtat sloganit MAGA – Make America Great Again.

SHBA fituan menjëherë vemendje pozitive nga bota që me Marrëveshjen në shërbim të paqes në Lindjen e Mesme, e nënshkruar midis Izraelit dhe Emirateve të Bashkuara Arabe, e arritur po përmes rolit të Trump. Po ashtu edhe njohja e Kosovës nga Izraeli ka një ndikim shumë të fuqishëm për paqen në Ballkan. Si reagim ndaj arrogancës serbe, sepse presidenti serb, Aleksandër Vuçiç e shkeli pikēn e 15 të Marrëveshjes nënshkruar në Zyrën Ovale, sapo u kthye në Beograd, duke iu shprehur palestinezëve, në takimin me ambasadorin e tyre, mirënjohjen që nuk e kanë njohur shtetin e pavarur të Kosovës.

Tash shqiptarët ëndërrojnë që Presidenti Trump t’ia mbushi mendjen Papa Françeskut që edhe Vatikani ta njohë pavarësinë e Kosovës! Përse të mos e njohë Vatikani shtetin e pavarur të Kosovës?! Paqja nuk vjen vetëm me lutje por edhe me veprime!

SHBA janë si një Melting Pot gjigand. Shtetasit amerikanë me origjinë migratore janë nga të gjitha shtetet e globit. Kjo e mban të lidhur pazgjidhshmërisht Amerikën me fatet e njerëzimit. Mua më mahnit Ura e Bruklinit e dizajnuar nga një amerikano-gjerman me mendje të ndritur si John Augustus Roebling, por më ka mahnitur edhe më tepër ura e Korridorit Ajror të Berlinit Airlift ( 26 qershor 1948 – 30 shtator 1949), kur Amerikanët hanin nga një racion mish më pak për t’iu dërguar ushqime dhe qymyr për ngrohje e çka u nevojitej qytetareve gjermanë në Berlinin Perëndimor, ku forcat aleate me në krye SHBA përballuan një nga krizat më kritike të Luftës së Ftohtë duke e mbuluar këtë urë korridor me rreth 280 mijē fluturime që mposhti më në fund bllokadën dhe rrethimin e Berlinit Perëndimor nga BRSS.

Në fund të shekullit XX SHBA me aleatët e NATO-n ndalën një Holokaust të ri ndaj shqiptarëve të Kosovës që janë trashëgimtarët e Skënderbeut, Nënë Terezës dhe i vetmi vend që u kanë dhënë hebrejve strehë e mbrojtje, kur Europa i dorëzonte në Kampet e Përqendrimit në Auschwitz, Mauthausen e Treblinka.

Johanna Neumann, një zonjë hebreje që e kishte provuar mikpritjen e thjeshtë shqiptare me “bukë e kripë e zemër” përsëriste se “Moralin e Europës e shpëtuan shqiptarët”. Nuk ndodhi kurrë dhe nuk ka asnjë hebre të dorëzuar tek gjermanët nga shqiptarët, duke pasur parasysh se Shqipëria ishte nën pushtimin nazist. Johanna Neumann, për t’i shpëtuar Shoah, u largua nga Hamburgu kur ishte 10 vjeçe bashkë me nënën dhe babain e saj. Familja me tre anëtarë, sikur shumë hebrej që u vendosēn aty, jetuan në Shqipëri 5 vjet dhe me mbarimin e luftës gjetën strehë në SHBA. Zonja Johanna ka tre vjet që është larguar nga kjo botë, por nuk ka asnjë dyshim se prej Parajse ajo, një nga Ëngjëjt Mbrojtës të Shqiptarëve, e ka përshëndetur njohjen e Kosovës nga Izraeli me ndërmjetësinë e Presidentit të SHBA.

Të mos diskutohet pastaj mirënjohja e shqiptarëve ndaj Presidentit Trump për këtë njohje kaq të rëndësishme.

Por ndërkohë shqiptarët e Kosovës janë duke përjetuar hutimin dhe ngërçin më të madh që nga vdekja e Ibrahim Rugovës. Në vend të faktorizimit dhe integrimit, janë të defaktorizuar dhe të dezintegruar. Nga lufta në Kosovë dolën të plagosur, por u kthyen në shtëpitë e tyre, ndërsa ranë në fatkeqësinë e sundimit nga kasta politike e korruptuar dhe inkriminuar. E njëjta kastë si në Kosovë, është edhe në Shqipëri e Maqedoninë e Veriut, që ka uzurpuar pushtetin përt të qenë e përjetëshme si Llukashenko dhe miliardere si Silvio Berlusconi apo Donald Trump, pa trashëguar asgjë e pa derdhur asnjë pikë djerse, vetëm duke vjedhur pasuritë e vendit në stanjacion të plotë ekonomik.

Kastat dhe regjimet e korruptuara politike përbëjnë rrezik për paqen dhe stabilitetin e rajonit njëlloj si regjimet totalitariste.

Nuk ka stabilitet nën regjimet e kastave. Ka diktatura mafioze, regjime hibride, ndërsa stabiliteti është fake.

Po ashtu nuk ka as shpresë për zhvillim ekonomik në regjimin e kastave, sepse shpërdorin pushtetin dhe shkelin ligjin, i cili është far udhëheqës në ekonominë e tregut. Nuk mund të ketë ekonomi të lirë tregu në Kosovën ku shteti është i kapur nga politikanë të konsumuar shtershēm, të korruptuar dhe të komprometuar përfundimisht si përçudnues të demokracisë dhe votës së popullit.

Por shpresë për Kosovën ka. Populli i Kosovës është vetë shpresa që e ka nxjerrë jashtë loje këtë kastë politike.

Njohja e Kosovës nga Izraeli në Zyrën Ovale të Presidentit Trump ishte një shkundje për të gjithë Perëndimin, sepse vetizolimi nga Covid e ka futur të gjithin në një kafaz izolacionist, sipas sloganit seicili për vete e Zoti për të gjithë! Presidenti Donald Trump doli nga kafazi izolacionist!

A do ta njihte Izraeli shtetin e Kosovës?

Normalisht do të duhej të ishte nga shtetet e para, sikur e njohën SHBA dhe vendet kryesore të BE, por u deshën 12 vjet nga administratat e presidentëve George W.Bush, Barak Obama deri tek Presidenti Donald Trump.

Ndikimi direkt i Presidentit Trump për njohjen e shtetit të Kosovës nga Izraeli iu dha fund gjithashtu edhe teorive konspirative dhe i shkundi shqiptarët nga dyshimet dhe apatia.

Prandaj ishte historik takimi i 4 shtatorit 2020 në Zyrën Ovale!

Shqiptarët do të donin që me abrakadabra Presidenti Donald Trump, Kancelarja Merkel, Presidenti Macron me aleatë të bëhen bashkë e t’i shpëtojnë edhe prej kronizmit, favoritivizmit, nepotizmit, klientelizmit, të kastës së korruptuar e të inkriminuar që ka si aleate nëntokën e krimit dhe për pushtet e kall rishtas Ballkanin në flakë.

Natyrisht që SHBA me aleatë duhet të marrin në dorë fatin e demokracisë në Ballkan, të rrezikuar seriozisht nga kjo kastë e bashkërenduar me krimin e nëntokës që janë duke krijuar rendin e ri mafioz, e cila  harxhon para të majme për ta falimentuar sistemin demokratik duke korruptuar dhe komprometuar zyrtarë të lartë të institucioneve Perëndimore ! Fatin e tyre duhet ta marrin në dorë edhe vetë shqiptarët, duke mbledhur forcat për të krijuar një dialog të denjë me Perëndimin, me përfaqësuesit e duhur si dhe për të të mbrojtur vlerën e shenjtë që ka vota e popullit.

Paragraf i shkëputr nga libri im “Elitat e Mohuara, Krenari Kombëtare”(fq.428-435)

Me rastin e 80 vjetorit të lindjes së Zotit Joseph DioGuardi i uroj jetë të gjatë, të lumtur dhe të sukseshme me familjen e tij të bukur!

   Bashkë me urimin, e falënderoj për gjithësa ka bërë dhe bën për kombin shqiptar!

Me konsideratë  të lartë!

                                      Autorja

   Xhozef  DioGuardi lindi më 20 shtator 1940, një Elitë politike bashkëkohore. Hon.DioGuardi është një personalitet dhe individualitet i veçantë për ShBA dhe për kombin shqiptar,  për Shqipërinë dhe Kosovën. Është me karrierë politike dhe diplomatike të ndritur, Senator i Kongresit Amerikan, avokat i çështjes shqiptare.  Drejtor Financiar për çdo repart dhe çdo agjenci të qeverisë amerikane dhe aktualisht President i organizatës”Lidhja Qytetare Shqiptaro-Amerikane”     (Albanian American Civic League). Si specialist  i  zoti shquhet në këto fusha: Kontabilitet, buxhetim, mjaft i aftë në  politikat fiskale, financim, kurse fjalimi( oratoria) është cilësi kryesore e virtytit të tij. Është mbrojtës i të drejtave të njeriut…

  Joseph J. DioGuardi lindi në Nju Jork më, 20 shtator, 1940. Babai i tij kishte lindur në Kalabri, ishte arbëresh, i cili emigroi në ShBA. Vendlindja e të atit ishte Bashkia arbëreshe në provincën e Avellinos,  i vetmi katund arbëresh në Provincën e Campanjës. Gruaja e Dioguardit, Shirley Cloyes Dioguardi – Shirli Kloyes Dioguardi ka qenë konsulente e biznesit dhe bashkëpunëtore e  Lidhja  Shqiptaro-Amerikane. Familja DioGuardi jeton në Nju Jork. Kanë vetëm një vajzë  Cara DioGuardi, kompozitore dhe këngëtare.
Joseph DioGuardi ka qenë  kongresmen në Kongresin e Shteteve Bashkuara të Amerikës. Aderon në Partinë Republikane. Shqiptarët nga të huajtë njihen si ushtarakë të zotët.

  Sipas DioGuardit ai vjen nga një familje e ushtarëve të  Skënderbeut të cilët ndihmuan Mbretërinë e Napolit në luftën e vitit 1461. Si shumë ushtarakë të tjerë shqiptarë të kohës së Skënderbeut, edhe të parët e tij ngelën në Itali. Joseph DioGuardi i takon gjeneratës së parë amerikane, është diplomuar në vitin 1958 në shkollën Prepartory të Fordham dhe në vitin 1962 është diplomuar shkëlqyer në Universitetin Fordham. Kurse më 1971 përfundoi një studim trevjeçar për t’u bërë një AQP (Agjencia Qëndrore e Prokurimit),  është organ qëndror, person juridik funksionon e pavarur dhe është jashtë kompetencave të ministrit. AQP në bashkëpunim me organizatat buxhetore cakton kushtet, kërkesat dhe obligimet për ta shpallur tenderin, pra siç shihet asnjë procedurë apo veprim nuk merret dhe nuk kërkohet nga ministri i Financave, qeverisja qëndrore dhe vendore.

Dioguardi ka arritur statusin e partnerit në moshën 31 vjeç, pasi ka punuar 22 vjet me kompaninë. Ai, si specialist në taksat federale e shtetërore, kishte përgjegjësi të madhe për organizatat jofitimprurëse. Në nëntor 1984, ai u zgjodh në Kongresin Amerikan. U rizgjodh në vitin 1986, duke qenë kështu anëtar i Kongresit në periudhën 1985-1989. Paraardhësi i DioGuardit ishte Richard Ottinger dhe pasardhës i tij ishte Nita Lowey.

Joseph DioGuardi, është politikan amerikan me origjinë arbëresheshqiptare. Anëtar i Dhomës së përfaqësuesve – Nju Jork, distrikti nr.20, mandat që e mbajti nga 3 janari vitit 1985, – 3 janar, të vitit 1989. Më 1986, së bashku me Kongresmenin Demokrat Mickey Leland, DioGuardi inicioi legjislacionin për t’i dhënë Medaljen e Nderit heronjve ushtarakë zezakë të Luftës së Parë dhe të Dytë Botërore, gjë që u ishte mohuar për arsye raciale. DioGuardi është avokat i çështjes shqiptare. Pasi la Kongresin, në vitin 1989,  Ai ka bërë të paktën 20 vizita në  Shqipëri, Kosovë dhe  Maqedoni, pra në tojt etnike shqiptare. Si president i organizatës  “Lidhja Qytetare Shqiptaro-Amerikane”  (Albanian American Civic League), Ai dhe Kongresmeni Tom Lantosh në maj 1990 bënë një vizitë historike në Kosovë dhe në Shqipërinë që akoma nuk kishte dalë nga komunizmi. Gjatë takimit me presidentin e atëhershëm Ramiz Alia, i cili i dorëzoi Tom Lantosh-it një dosje të trashë me dokumente që vërtetojnë se shqiptarët shpëtuan qindra hebrenjë gjatë luftës së Dytë Botërore. Tom Lantosh, me origjinë hebraike dhe DioGuardi me origjinë arbëreshe, i dërguan dokumentet në Izrael, ku u çertifikua vërtetësia e tyre. Dhjetëra shqiptarë kanë marrë titullin Righteous Among the Nations (të drejtat e kombeve) nga shteti Izraelit që u jepet atyre që shpëtuan hebrenjtë gjatë Luftës së Dytë Botërore. Fal këtyre dokumenteve faktik për shqiptarët që shpëtuan hebrenjtë është realizuar nga Norman Gershman një film dokumentar. Në gusht, të vitit 1990, DioGuardi ishte iniciatori i vizitës së Bob Doll (Bob Dole), (kandidat për President i SHBA në 1996) dhe gjashtë senatorëve të tjerë të senatit të ShBA në Kosovë. Në qershor  1997, DioGuardi kryesoi një delegacion për monitorimin e zgjedhjeve në Shqipëri. Me kërkesë të Kongresmenit Dana Rohrabacher, në gusht 1998, Joseph  DioGuardi udhëtoi në viset veriore të Shqipërisë për të vlerësuar krizën humanitare, si rezultat i luftës në Kosovë.. DioGuardi, më 1979,  është vlerësuar me Urdhrin “Kalorës i Urdhrit të Maltës”  Joseph J. DioGuardi pas mbarimit të mandatit, ishte dhe vazhdon të jetë president i “Lidhjes Qytetare Shqiptaro-Amerikane”. Karriera politike e Dio Guardit është e ngjeshur: Në nëntor të vitit 1984, DioGuardi u zgjodh në Kongres, i pari i regjistruar në sallën e Dhomës së Përfaqësuesve. Ka qenë senator (Qarku 20 i Kongresit të Nju Jorkut, Dhoma e Përfaqësuesve të Shteteve të Bashkuara (në 3 janar 1985 – janar 1989), 4 vjet e 1 muaj. Joseph DioGuardi, mbërriti në Capitol Hill në vitin 1985, me axhendën e tij të deklaruar personalisht: për Revel( ahengjet apo festat); për të rregulluar praktikat mashtruese financiare të Kongresit; për të rivendosur përgjegjësinë fiskale dhe përgjegjësinë publike ndaj taksapaguesve. Karriera kongresuale e Joseph DioGuardit: Në Kongres, DioGuardi ka pasur detyrën e Drejtorit financiar, i cili ka qenë i ngarkuar me shumë detyra të një CFO (Chief Financial Officer.) Drejtor Financiar për çdo repart dhe çdo agjenci të qeverisë amerikane. Meqë DioGuardi, ishte i vetëm në zyrën e tij për dy vjet radhë, për ta lehtësuar disi atë, çështjen e kaluan në Kongres me aprovimi dhe nënshkrimin nga presidenti Xhorxh H. W. Bush, në vitin 1990. Në vitin 1986, me anëtarin e Kongresit Demokratik Michael Leland, DioGuardi projektoi një legjislacion për të dhënë Medaljen e Nderit, shoqëruar me shpërblim monetar për forcat Militare pjesëmarrëse në Luftën e Dytë Botërore. Pas legjislacionit si Kongresmen në vitin 1989, DioGuardi themeloi një fondacion të quajtur “Verità al Governo”(E vërteta për qeverinë), i cili mbrojti reformat e taksave dhe ato federale. Në të njëjtin vit bashkë me anëtarin e kongresit Tom Lantosh, bëri një vizitë në Shqipëri, duke i dhënë vendit tonë ndihmën e tij kundër komunizmit,që ndërkohë ishte në grahmën e fundit. Në gusht 1990, Dioguardi dhe Bob Dole, pasi përshkuan disa shtete amerikane, më pas e vazhduan udhëtimin për të vizituar disa qytete shqiptare në Kosovë. Në shtator të vitit 1996, u kthye sërish në Shqipëri, së bashku me Ben Gilman, u takua me presidentin shqiptar Sali Berisha për të diskutuar mbi sigurinë dhe të drejtat e qytetarëve grekë të Shqipërisë së Jugut. Në qershor, të vitit 1997, Dioguardi ngriti një delegacion për të shqyrtuar zgjedhjet kombëtare në Shqipëri dhe në muajin gusht, të vitit, 1998 u rikthye përsëri në vendin tonë për të vlerësuar krizën humanitare të shkaktuar nga lufta në Kosovë, me kërkesën e anëtarit të Kongresit Dana Rohrabacher. DioGuardi shërbeu për 22 vjet, nga të cilët 12 vjet si partner me Arthur Andersen LLP (Limited liability partnership (Partneritet me përgjegjësi të kufizuar), i cili ishte vetëm 22 vjeç (1962 – 1984). DioGuardi ishte një nga avokatët e parë publikë të politikës fiskale qeveritare. Në janar 1985, ai solli përvojën e tij të gjerë profesionale dhe vullnetare në Kongres. Ai u bë i pari CPA (Cassa Previdenza Avvocati – Avokat i Parashikimit të çështjeve), pra u zgjodh në krye të dhomës së avokatëve për parashikimin e çështjeve të ndryshme. Detyra e tij ishte një praktikë e vështirë, por me vlerë për të shërbyer në Shtëpinë e Përfaqësuesve të SHBA. DioGuardi mori rolin udhëheqës në thirrjen për të vërtetën në buxhetimin, kontabilitetin dhe raportimin federal dhe në sjelljen e llogaridhënies financiare në Kapitol Hill. Si President për organizatën “E Vërteta në Qeveri”, 1989, – qëndroi 29 vjet. E vërteta në qeverinë e inkorporuar është një organizatë jofitimprurëse që informon qytetarët për nevojën e transparencës dhe praktikave të përmirësuara në buxhetimin dhe shpenzimet në Kongres.

Vo:www. truthingovernment.org. Pas mandatit të Kongresit në vitin 1989, DioGuardi krijoi disa organizata jo partiake, duke përfshirë edhe organizatën “E Vërteta në Qeveri”. DioGuardi, është folës(oratori) kryesor i vendit, pasi ka folur në konferencën e Shoqatës për Kontabilistë të Qeverisë në NY, Shoqata Amerikane e Kontabilitetit dhe Instituti i Kontabilistëve të Menaxhimit në Uashington. Joseph DioGuardi gjithashtu është një aktivist i komunitetit dhe i të drejtave të njeriut që formon Ligat Qytetare Amerikane Amerikane, Fondacionin Shqiptar dhe Komitetin Amerikan të Çështjeve Amerikane. Është specialist në këto fusha: Kontabilitet, buxhet, mjaft i aftë në politikat fiskale, financim, kurse fjalimi( oratoria), është cilësi virtyti kryesor i tij. Senatori DioGuardi dhe çështja kombëtare në trojet arbërore, veçanërisht në Kosovë e Maqedoni. Nëse Abdyl Frashhëri ishte një shqiptar me mision kombëtar, DioGuardi pas një shekulli, është një misionar i çështjes kombëtare shqiptare në kohë moderne.

vo: TV. Iliria, 27.1.2015 “Joseph DioGuardi,misionar i shqiptarisë”, 432 PB Artur Vrekaj, Voal-Zvicër: “Për shqiptarët e Amerikës DioGuardi ngjason me Abdyl Frashërin.” -shprehet autori Vrekaj me të drejtë,pasi për analogji, them: “Rrënjët e Lidhjes së Prizrenit u mbollën në Janinë nga Abdyl Frashëri dhe hodhën shtat në Prizren. Kurse tani, Pavarësia e Kosovës, rrënjët i mbolli Senatori J.DioGuardi në ShBA dhe shtati i lirisë u rrit në Kosovë.”

Shqiptarët, kudo që kanë shkuar, anekënd botës, i ka tërhequr aroma e tokës mëmë dhe gjaku i të parëve pallazgo-iliro-arbër. Pikërisht rrënjët e kombit më të lashtë në botë ngjallën interesin e Joseph DioGuardit. Për cilindo Ai është  një misonar i vërtetë i shqiptarisë në Amerikë. Nga viti1986, deri tani, ai jeton mes trevave shqiptare të Ballkanit dhe Amerikës. Për të mbrojtur çështjen kombëtare shqiptare, DioGuardi ka shkuar: në Beograd, Stamboll, Australi, Londër, Paris, Luxembourg, Vienë, Prishtinë, Ulqin, Bajram Curri, Tiranë, Tetovë, Toronto e gjetkë. Kur fitoi mandatin e kongresmenit,  është çuditur, sepse nga 535 anëtarë të Kongresit, vetëm 12 prej tyre dinin diçka për gjendjen e rëndë në Kosovë dhe nuk dinin se shumica e banorëve të kësaj treve ishin autokton shqiptarë. Këtë fakt tronditës ai e dëshmon me shqetësim në një intervistë të vitit 2000 te gaz. “Zëri”.

Vo: A.Vrekaj:  1-Me DioGuardin anëtar të Kongresit Amerikan fillon një etapë e re e historisë së shqiptarëve të Amerikës për të sensibilizuar qeverinë dhe legjislativin amerikan për të prezantuar, përfaqësuar e ndihmuar në zgjidhjen e çështjes kombëtare shqiptare në Ballkan.”

2. Aktiviteti i ngjeshur, i pandërprerë diplomatik, politik dhe humanitar prej Atdhetari e Shqiptari të madh, DioGuardi, krijoi ura miqësie mes kombit shqiptar me atij amerikan. Përkrahja e shqiptarëve në Amerikë, sidomos roli i veçantë në Lirinë dhe Pavarësinë e Kosovës, i përket humanizmit të Joseph DioGuardit. Për këtë arsye lobi shqiptar i New Yorkut e përkrahu në elektoratë dhe Dioguardi u rizgjodh Senator për të dytën herë në nëtor,1986. DioGuardi në mandatin e dytë si kongresmen, i dha përparësi të madhe çështjes së Kosovës, se nxiti median amerikane dhe fitoi mbështetje në Kongres e Senat për të dalë e vërteta e shqiptarëve në shesh
3. Cilido mund të pyes : -Pse?! Le të shohim ç’ka bërë DioGuardi: vo: Admin: 27.01.2015: “Joseph DioGuardi-Misionar i Shqiptarisë! –Qershor, 1986: i paraqiti Kongresit Amerikan rezolutën për mbrojtjen e të drejtave njerëzore të shqiptarëve në Jugosllavi. -Pas një dite, Senatori Bob Dole, prezantoi në Senatin Amerikan rezolutën me të njëjtën Ngritja e çështjes shqiptare në ShBA,ishte një Rilindje e Dytë për shqiptarët e Amerikës. –Qershor, 1987 me 57 Kongresmenë Ai prezantoi Rezolutën(162) me kërkesa më të detajuara për drejtësinë e shqiptarëve në Kosovë. Të njëjtat kërkesa bëri dhe Senatori Bob Dole. -1987, ardhja e Millosheviçit në fuqi, rriti më tepër luftën e mbështetësve të serbëve në Uashington, në Departamentin e shtetit, në Kongres e Senat. Kjo nxiti kunder DioGuardit ish-qeveritarë, Senatorë dhe Kongresmenë, të paguar nga serbë, grekë dhe rusë që mbronin interesat serbe kundër çështjes shqiptare në Kosovë. Milosheviç i quante shqiptarët armiqte e Jugosllavisë –Nëntor 1989, Dioguradi takon Millosheviçin në Beograd ku i kërkon Liri për Kosovën me një letër të firmosur nga 13 senatorë amerikanë. -Intervistoi para Grand Hotel, Prishtinë para tankeve e ushtrise serbe, konfirmoi faktin konkret të pakundërshtueshëm të militaritzmit serb në Kosovë. –Shkurt 1990, DioGuardi dhe Lantosh në Kosovë. Më 1990– Ai solli në Beograd përfaqësinë e Komisionit të të drejtave të Njeriut të Kongresit Amerikan për represionin serb karshi shqiptareve të Kosovës. –Prill 1990, ai mbështet delegacionin e parë nga Kosova për në Amerikë, për të folur në një séancë dëgjimore kundër pushtimit serb të Kosovës, si akt Historik për Kongresin Amerikan. –Shkurt 1991 DioGuradi bën publike kërkesën për Pavaresinë e Kosovës në Senatin Amerikan, ku Millosheviçin e quajti (Hitleri i Ri dhe Sadam i Serbisë… –Janar 1992, Lantos paraqet rezolutën(264) ku kërkohet Njohja e Pavarësisë së Kosovës.   –Shtator 1993, në krye të delegacionit të Kongresit Amerikan shkon në Shqipëri e Maqedoni për të treguar mbështetjen amerikane për anëtarësimin e tyre në NATO. -Nëntor 1993, Tiranë (Konferenca e parë ndërkombëtare për Investime në Shqipëri), ai thekson se potenciali i shqiptarëve nuk janë vetëm resurset natyrore, por milionat e shqiptarëve të Diasporës në botë. -Shkurt 1994, prezanton Rugovën e Bukoshin te presidenti Clinton, për ta bërë të njohur gjendjen e Kosoves nën sundimin serb. –Prill 1994, udhëheq një protestë paqësore para Selisë se Kombeve të Bashkuara ku bën kërkese për dërgimin e trupave amerikane në Kosovë.  -Maj 1994,kongresmeni Gilman paraqet rezolutën(251), për të pyetur presidentin Clinton për mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve në Kosovë dhe mundesinë e një bashkëpunimi nd/kombëtar me Këshillin e Sigurimit të OKB dhe BE. –Shkurt 1995, shkon me Shirley Cloyes (gruaja e tij, njëkohësh misionare e Lidhjes Qytetare Shqiptaro Amerikane për problemin e shqiptarëve të Ballkanit).Në Maqedoni ndihmon për hapjen e Univ.të Tetovës si dhe udhëheq protestën ndaj dhunës qeveritare maqedone deri në mbyllje të këtij institucioni të dijes dhe shkencës. –Gusht 1995, me Kongresmanin Gilman vjen në Shqiperi në një vizitë zyrtare në kabinetin qeveritar te Berishës per sigurinë në Ballkan, për Sh.B.A dhe për Shqipërinë. –Janar 1996, Kongresi Amerikan nëpërmjet Gilman prezanton rezoluten (103) që garanton të drejtat e shqiptarëve te Maqedonisë dhe njohjen zyrtare te Universitetit te Tetovës.  –Tetor 1997 Lidhja qytetare shpërndan 10 mijë kopje të një broshure që bënte fjalë për shpëtimin e popullit hebre nga shqiptarët dhe Shqipëria gjatë Luftës së Dytë Botërore. –Shkurt 1998, me deklaratën,“në mbrojtje të Çështjes Kombëtare Shqiptare mbështet Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës”. –Mars 1998, i shpjegon Kongresit Amerikan se UÇK nuk është organizatë terroriste –Mars 1999, Cloyes DioGuardi dëshmon para Kongresit mbështetjen e ndërhyrjes së trupave amerikane në Kosovë. –Gusht 1999, Dioguradi viziton Kosovën e lirë dhe raporton Kongresin Amerikan për gjendjen e pasluftës në Kosovë. –Shkurt 2002, Millosheviçi nga Tribunali i Hagës sulmon Lidhjen Qytetare dhe DioGuardin për mbështetjen që i jep “terrorizmit shqiptar dhe separatizmit” në Kosovë. –Qershor 2003, nëpërmjet Gilman e Lantos, u paraqit rezoluta (467) në Kongresin amerikan në mbështetje të Pavarësisë se Kosovës në ndihmë të statusit final. –Janar 2004, DioGuardi ndikues i riprezantimit të rezolutës (28) që mbështet Pavarësinë e Kosovës në Kongres. -Shkurt 2007,po me këtë përmbajtje Lantos referoi se, “Çështja shqiptare ende e pazgjidhur”. –Korrik 2008, DioGuardi në një Konferencë me Inteligjencën, në Uashington, nënvizon se Sh.B.A-s duhet të sigurojnë kontrollin e plotë te territorit të Kosoves dhe parandalimin e ndarjes në veri të saj.

Është fat i madh që kemi përkrahjen e Joseph DioGuardit, një personalitet me gene shqiptar, i cili me vullnet e bëri çështjen kombëtare shqiptare më të dëgjuarën në Amerikë e në botë dhe Lidhjen Qytetare Shqiptaro Amerikane një organizatë të Pavarur, me vlera kombëtare në të mirën e shqiptarisë. Me të drejtë ne krenohemi për një potencial intelektual dhe një individualitet të tillë diplomatik e politik me përmasa botërore.

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, me siguri nuk e ka lexuar librin tim “Çështja e paqenë e detit: Një intrigë greke apo shqiptare?”, i vetmi libër që trajton bisedimet diplomatike detare 2008-2018 midis dy vendeve.

Shtëpia botuese “Alsar” ia dërgoi atij posaçërisht rekomande në prag të ngjarjes së madhe politiko-fetare të njoftuar nga autoritetet shqiptare se në ditën e Pashkëve ortodokse në Korçë në 9 prill 2018 katër çiftet ortodokse të qeverisë shqiptare dhe greke do të mbyllnin marrëveshjen e re të detit midis dy qeverive.

Nuk e ka lexuar as librin, por nuk ka shfletuar as dosjen e MPJ për bisedimet e detit, ku do të gjente edhe një memo nja pesë faqe timen të vitit 2015 lidhur me sugjerimin grek për ta dërguar çështjen e detit në Gjykatën Ndërkombëtare.

Nuk i ka lexuar, sepse ndryshe nuk do të dilte në 16 shtator 2020, pas darkës së ngushtë me kryeministrin grek, me pretendimin e madh se “Unë kam një ide shumë të thjeshtë, ne mund ta zgjidhim çështjen më mirë nëpërmjet gjykatave ndërkombëtare”. Nuk do të dilte me apoteozën tipike ballkaniko-bizantine “unë kam idenë”; në librin për çështjen e detit botuar në mars 2018 trajtohet alternativa e gjykatës ndërkombëtare, e propozuar diplomacisë shqiptare nga diplomacia greke si zgjidhje.

Mirë librin dhe dosjen zyrtare të bisedimeve nuk i ka lexuar, sepse koha e penelit e mbyt kohën e librave, por pse shtiret sikur shqiptarët dhe grekët nuk e kanë lexuar dhe as dëgjuar se në 16 shtator përpara kryeministrit shqiptar në tryezën e rrumbullakët të organizuar në Athinë nga revista britanike “The Economist” ish-ministrja e jashtme greke Dora Bakojanis duke folur për marrëveshjen e detit deklaroi “t’i drejtohemi gjykatës ndërkombëtare për këtë çështje”.

Bakojanis, që është firmëtarja e marrëveshjes së zezë të detit të vitit 2009 midis dy vendeve, nuk tha që është “idea ime”, sepse ajo e din që është ide e vjetër diplomatike greke.

Shihni djallëzinë greke: I thotë Shqipërisë për ta çuar në gjykatë ndërkombëtare, por vetë Bakojanis si ministre e jashtme dhe gjithë qeveritë greke që nga 2009 e deri tani nuk e kanë dërguar në gjykatë ndërkombëtare marrëveshjen e detit të anuluar me të drejtë nga Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë.

Nuk e dërgon Athina, sepse nuk ka çështje për t’u dërguar. Greqia nuk ka dërguar në gjykatë ndërkombëtare çështjen e caktimit të zonave ekonomike detare me Italinë, ku bisedimet zgjatën 43 vjet. Nuk ka dërguar çështjen e kufijve detarë dhe të zonave ekonomike ekskluzive me Turqinë, që ka nisur bisedimet që në 1973, pra 47 vjet më parë.

Dhe me dinakërinë diplomatike greke ia hodhën kurthin e gjykatës ndërkombëtare qeverisë shqiptare. Athina po e nxit diplomacinë dhe qeverinë shqiptare të bëjnë autogolin e madhe të gjykatës ndërkombëtare, autogol që tani e shpall me krenari se ta gjuajë personalisht vetë kryeministri i Shqipërisë.

Nuk janë të qarta arsyet dhe rrethanat, që e detyruan kryeministrin shqiptar të dalë në 16 shtator 2020 me një ide të vjetër greke dhe t’ia servirë opinionit shqiptar si ide të tij diplomatike.

Përse nuk duhet Shqipëria t’i drejtohet një gjykate ndërkombëtare për të ashtuquajturën çështje e detit me Greqinë, për të cilën unë argumentoj në librin tim se është një çështje e paqenë:

Së pari, Shqipëria nuk ka konflikt me Greqinë për detin, sepse t’i drejtohesh Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë don të thotë që ekziston një konflikt për kufijtë territorialë detarë. Kufijtë detarë të Shqipërisë janë të përcaktuar dhe të njohur ndërkombëtarisht dhe nuk japin asnjë shkas për rihapjen e çeshtjes në një gjykatë ndërkombëtare.

Vetë kryeministri Edi Rama, në padinë e Partisë Socialiste të firmosur prej tij dhe dërguar Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë në datën 6 dhjetor 2009 kundër marrëveshjes për detin të qeverive shqiptare dhe greke të 27 prillit 2009, konfirmon me forcë:

“Është thënë vazhdimisht nga anëtarët e delegacionit (shqiptar në bisedimet me Greqinë), por edhe nga politikanë të ndryshëm se nuk ka pasur kufij të përcaktuar midis Shqipërisë dhe Greqisë në zonën detare. Kjo nuk është e vërtetë, përkundrazi është një mashtrim. Kufiri ka ekzistuar. Pra kufiri detar shqiptaro-grek ishte i njohur, i përcaktuar edhe me koordinata, dhe i respektuar nga të dyja palët. Asnjëherë Greqia nuk e ka kundërshtuar këtë vijë të kufirit detar, përkundrazi e ka respektuar”.

Së dyti, Greqia nuk ka shpallur ndonjë konflikt për kufijtë detarë me Shqipërinë. Nëse Athina do të kishte pasur baza juridike për pretendimet e saj ndaj kufijve detarë nuk do të kishte pritur 80 vjet, por do t’u ishte drejtuar me kohë gjykatave ndërkombëtare.

Greqia i ka duart e lidhura nga aktet ndërkombëtare për kufijtë e Shqipërisë me të. Këtë e pranoi edhe ministri i jashtëm grek Kocias në vitin 2018, kur u kujtoi kolegëve të tij të qeverisë se ka një akt ndërkombëtar të delimitimit përfundimtar të kufijve grekë me Shqipërinë të fuqive të mëdha në Paris në vitit 1926.

Së treti, çfarë mendon qeveria e sotme shqiptare se duhet të çojë në gjykatën ndërkombëtare, që ta ndërmarrë këtë hap juridik: Marrëveshjen e anuluar të detit, çështjen e kufijve detarë kufijve, që janë të padiskutueshëm dhe nuk mund të bëhen objekt tratativash, apo çështjen e zonave ekonomike ekskluzive për të cilat nuk ka konflikt?

Nuk dihet pse ka një ngutje nga qeveria shqiptare për ta dërguar çështjen e detit në një gjykatë ndërkombëtare. Është një ngutje që të kujton nxitimin me të cilin qeveritë shqiptare në 2008 dhe në 2018 negociuan marrëveshjen e detit me Greqinë. Çdo hap i mundshëm i duhet lënë palës greke dhe ajo, nëse ka rivendikime për kufijtë detarë, le ta dërgojë në gjykatën ndërkombëtare.

Propozimi për adresimin e çështjes së detit midis Shqipërisë dhe Greqisë në gjykatën ndërkombëtare i është ofruar diplomacisë shqiptare nga pala greke në vjeshtën e vitit 2014 si rrugë e zgjidhjes së një çështje problematike në marrëdhëniet dypalëshe.

Propozimi grek adresonte në mënyrë të gabuar lëndën e paraqitjes së tij kur e përcakton si çështje e kufirit detar me palën greke. Nuk ka çështje të kufirit detar me palën greke. Edhe nëse ka për qeverinë greke, nuk ka për Shqipërinë.

Së pari, kufijtë detarë dhe tokësorë të Shqipërisë me Greqinë janë përcaktuar me kohë me një Traktat Ndërkombëtar me emrin Protokolli i Firences në 1925 dhe vulosur nga fuqitë e mëdha me “Aktin përfundimtar të delimitimit të kufijve të Shqipërisë” të 30 korrikut 1926 në Paris, të pranuar dhe të firmosur edhe nga qeveritë e Greqisë, Jugosllavisë dhe Shqipërisë.

Së dyti, ligjshmëria dhe vlefshmëria e kufirit detar të Shqipërisë me Greqinë sanksionohet edhe me vendimin historik të Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë, e cila përjashton diskutimin e kufirit detar nga objekti i bisedimeve me Greqinë. Vendimi i Gjykatës Kushtetuese me të drejtë e quan të mbyllur dhe të pavlefshme çdo përpjekje diskutimi për kufirin detar.

Që kufiri detar ka qenë dhe është i përcaktuar e ka pasur të qartë edhe Athina, dhe kryeministri grek, Kostandin Micotaqis, gjatë vizitës së tij në Shqipëri në janar 1991 në bisedimet zyrtare midis dy qeverive deklaroi: “Në marrëdhëniet greko-shqiptare nuk ka asnjë mosmarrëveshje kufitare”.

Çeshtja kardinale është se çfarë mendon se do të ngrejë apo do të kërkojë qeveria shqiptare në një gjykatë ndërkombëtare?

1- Do të kërkoje arbitrazh për një marrëveshje të re të detit, apo

2- Do të kërkojë arbitrazh për kufijtë tanë detarë?

Një nga argumentet e ekspertëve shqiptarë filogrekë në Tiranë, ithtarë të gjykatës ndërkombëtare, është se duke dërguar çështjen e detit në gjykatë ndërkombëtare Shqipëria ka për të humbur më pak se çfarë ka humbur me marrëveshjen e anuluar të 2009.

Është një alibi e mjerë për të hapur rrugën e rinegociimit të së njëjtës marrëveshje dëmtuese të vitit 2009. Adresimi në një gjykatë ndërkombëtare bëhet kur janë zhvilluar bisedime midis dy palëve për një territor të diskutueshëm tokësor apo detar, për vijëzimin e të cilit nuk ka dokumente ndërkombëtare, siç ka për kufijtë tanë detarë me Greqinë.

Shqipëria nuk ka asnjë arsye dhe bazë juridike, diplomatike, politike dhe historike t’i drejtohet gjykatës ndërkombëtare. Për Shqipërinë kufijtë kanë ekzistuar dhe ekzistojnë dhe do të përbënte një akt të rëndë të shkeljes së sovranitetit dhe të integritetit territorial çdo kërkesë e qeverisë shqiptare për arbitrazh ndërkombëtar të kufijve tanë.

Dërgimi nga Shqipëria në gjykatën ndërkombëtare të marrëveshjes së vdekur të detit do të krijonte precedentin e rrezikshëm të përpjekjeve të Greqisë për rivalorizimin e marrëveshjes së rrezikshme antikombëtare, të zhveftësuar në historinë e marrëdhënieve dypalëshe, si i ashtuquajturi “Protokoll i Korfuzit” i vitit 1914, i cili nuk ratifikua kurrë as nga parlamenti i Shqipërisë dhe as nga qeveria e kryeministrit Turhan Pasha, por nuk u ratifkua kurrë as nga parlamenti i Greqisë.

Një nga fatkeqësitë më të mëdha kombëtare është sëmundja e diplomacisë shqiptare të tranzicionit që gjithmonë ka paraqitur si të sajat tezat dhe qëndrimet e interesave greke. Në këtë serial hyn edhe kurthi grek i dërgimit të çështjes së detit në një gjykatë ndërkombëtare, kurth që po na vjen me çitjane shqiptare.

“Lëvdohet si mirënjohës ai që tregon për mirësinë e fituar; por më mirënjohës është ai që harron mirësinë për t’u kujtuar për bamirësin.”

            Ludwig Börne (1786 – 1837) shkrimtar politik gjerman

Në marrëveshjen Sërbi – Kosovë, të nënëshkruar më 4 gusht 2020, në të cilën çuditërisht ishin firmat e presidentit Trump e të kryeministrit të Kosovës, por jo ajo e presidentit të Sërbisë, në pikën e fundit të saj thuhet: “Kosova dhe Izraeli pajtohen të njohin njëri tjetrin”.

Është e vështirë të jepet një gjykim i saktë mbi këtë risi të dokumentit, ndoshta e vetmja risi e tij, mbasi u tha se 90 % e argumentave ishin biseduar më parë, kur nuk dihen mirë mendimet e veprimet që kanë paraprirë shpalljen e vendimit të thatë të njohjes. E parë nga jashtë, dukuria në kontekstin e takimit në Shtëpinë e Bardhë, duket më shumë si një vendim i Izraelit për të plotësuar kornizën e një ngjarjeje të rëndësishme, që ka lidhje me  një nga pikat më nevralgjike të kundërshtive në fushën ballkanike dhe evropiane, një nisme të marrë nga presidenti Trump, me synimin e hapur të një fitoreje vetiake në skenën ndërkombëtare, që do t’i vlejë në garën e pritme zgjedhore.

Në këtë kuadër presidenti amerikan, që ka vendosur një raport të ri e të mirë marrëdhëniesh me demokracinë e vetme të Lindjes së Mesme, ndryshe nga para-ardhësi i tij, Obama, besoj se i ka kërkuar qeverisë së Izraelit një nder në lidhje me marrëveshjen Kosovë – Sërbi, njohjen diplomatike të Kosovës. Veprimi më logjik e i pritshëm në këtë nismë të SHBA do të kishte qënë trysnia mbi Sërbinë për të njohur Kosovën, sepse pa njohje të drejtpërdrejtë, është e vështirë të sendërtohen me vullnet të lirë të gjitha pikat e marrëveshjes. Por ndoshta kjo gjë ka qënë e pamundur për presidentin amerikan dhe ai, që e dinte mirë se marrëveshja që i ofrohej dy Vendeve ballkanike, çalonte nga ana e Kosovës, me një lëvizje të zgjuar është munduar të shpagonte disi atë mungesë me njohjen e saj nga Izraeli. Janë truket e zakonshme diplomatike, të hershme sa bota, por që vazhdojnë të kenë dobinë e tyre. Kjo njohje u prit me ngazëllim në Kosovë e në mjediset shqiptare në botë, duke mos kujtuar një ngjarje madhore të zhvilluar rreth tetëdhjetë vite më parë në trualllin e bashkuar shqiptar.

Kujtesa historike duhet të jetë një nga pasuritë më të vyera për çdo popull. Duke e shmangur atë edhe veprimet e kohës janë të mangëta, mbasi vetë qenësia e një populli, rrugëtimi i tij në shtigjet e historisë, ka ligjet e tij që përkojnë me karakterin e tij, me veçantitë e formimit, me vlerat e trashëguara. Këto vlera shfaqen në çdo kohë, pavarësisht nga fakti se ata që e përfaqësojnë zyrtarisht një popull, mund të jenë më shumë apo më pak të prirur t’i lenë në vëndin e tyre, apo t’i mënjanojnë në emër të kundërvlerave që mund të zotërojnë në kohë të ndryshme.

Duke u kthyer me mendim n’ata vite të luftës së Dytë botërore, kur shqiptarët shkruan një faqe të rrallë në kontekstin e kohës, po rendis disa fakte të vërtetuara me dokumenta, që i përkasin asaj kohe, një numur shumë të vogël t’atyre episodeve që përcaktuan njërën nga ndodhitë më të habitëshme, atë të mos dërgimit të asnjë hebreu nga toka shqiptare në kampet naziste të vdekjes.

Shkruan Francesco Jacomoni, ish mëkëmbës i Mbretit në Shqipëri gjatë pushtimit italian: “Një shfaqje nga ana e Mustafa Krujës e asaj që ishte “burrnia” e tij, pra aftësia për të përballuar rrethanat me guxim e shpirtmadhësi, e pata pak mbas emërimit të tij në kryesinë e Këshillit të ministrave. Kishte shkuar tek ai konsulli i përgjithshëm i Gjermanisë e i kishte paraqitur një notë gojore, me të cilën qeveria naziste kërkonte dorëzimin e më shumë se treqind hebrenjsh që, të ikur nga Jugosllavia kishin gjetur strehë në Shqipëri. Komanda ushtarake gjermane në Beograd kishte dhënë lajme të sakta mbi emrat e tyre dhe mbi vëndet ku ishin strehuar në Kosovën shqiptare. Mustafa Kruja erdhi të më kërkonte lejen për t’i lënë të patrazuar në Shqipëri. Nuk kishte në të gjithë vendin ushtarë gjermanë që të mund t’i njimendësonin. Ishim të një mendimi se t’ikurit hebrenj do të shpërnguleshin shpejt për në zonën e Gjirokastrës, që kufizohej me zonën greke, të pushtuar nga trupat italiane. Ata do të pajiseshin me pashaporta shqiptare me emra të rremë e, aty ku do t’ishte e nevojshme të ndihmoheshin materialisht. Këto masa do t’i jepnin mundësi Mustafa Krujës t’i përgjigjej, mbas disa ditëve, konsullit të përgjithshëm të Gjermanisë, se të gjitha kërkimet e kryera në Kosovë përsa i përket emrave të treguar, kishin qënë të kota….”

Dekreti antihebraik i 14 majit 1939 i shpallur zyrtarisht në Itali, nuk u bë kurrë i njohur në Shqipëri, mbasi asnjë qeveri shqiptare nuk e vuri në zbatim.

Shkruan studjuesi amerikan H.Sarner, duke mbajtur parasysh marrëveshjen ndërmjet qeverisë shqiptare dhe komandës gjermane më 17 tetor 1943: “Fraza për mosndërhyrje në punët e brëndshme mori një rëndësi të posaçme për fatin e hebrenjve, kur komanda naziste i kërkoi Regjencës që të dorëzonte listat e tyre në tërë Shqipërinë” “Sedra kombëtare e ministrit Deva doli më e fortë se anti-semitizmi i tij i njohur. Ai mori përsipër të kundërshtonte kërkesën e nazistëve. Deva i a doli që t’i bindëte ata që të tërhiqeshin nga kërkesa për dorëzimin e listave të hebrenjve.”

Shkruan studjuesi Shaban Sinani, duke u mbështetur në dokumentët e Arkivit:

“Njerëzit e thjeshtë kishin në dorë t’u jepnin hebrenjve bukë, punë dhe strehë. Njerëzit e thjeshtë nuk i kishin listat e tyre. Këto lista i kishin autoritetet qeverisëse dhe nuk i dhanë. Ata arin e Shqipërisë e dhanë, por këto lista jo. Ka pasur funksionarë të qeverive bashkëpunuese që jo vetëm nuk kanë dorëzuar lista hebrenjsh, jo vetëm kanë raportuar se në juridiksionin e tyre nuk ka hebrenj, por madje kanë kërkuar prej komandës naziste të lirojë ata hebrenj që ajo i kishte kapur gjatë mërgimit nga thellësitë e Ballkanit drejt Shqipërisë (Kruja, Hurshiti, Mulleti, Korça, Çoba, Preza)”.

Përfundimi i gjithë kësaj politike, në nivelet më të larta të drejtimit shtetëror, ishte se nga 191 hebrenj që gjindeshin në Shqipëri më 1937, në fundin e vitit 1944 numëroheshin plot 2265 prej tyre me prejardhje nga shumë Vënde t’Evropës, në një kohë kur në Vendet fqinjë si Sërbia e Maqedonia nuk kishin shpëtuar as 10 % e tyre.

Kaluan shumë vite që atëherë e në fundin e viteve 90 dukuria mizore e shfarosjes ra mbi popullin e Kosovës, mbasi sërbët, me Hitlerin komunist të tyre, Millosheviçin në krye, shtrënguan nëpërmjet terrorit më shumë se gjysmën e popullsisë kosovare, të braktiste banesat e tyre në kërkim  të shpëtimit të jetëve. Erdhi një çast në të cilin vetëdija njerëzore e botës së lirë u rebelua e detyroi politikën të ndërhynte me fuqinë e saj madhore të rivendoste rendin, që nuk mund t’ishte më ai i pari. Ndërhyrja ushtarake e NATO-s i dha mundësi kosovarëve të ktheheshin në vatrat e tyre të shkatërruara.

Kalaun edhe pak vite të tjerë e me shtysën e një tjetër presidenti amerikan, Kosova shpalli pavarësinë e saj në shkurt 2007. Qe një ditë madhore për historinë e shqiptarëve. Bota e lirë, me pak përjashtime, e njohu menjëherë shtetin më të ri të kontinentit. Për çudinë e anakronizmit historik, i pari Vend që njohu Kosovën nuk ishte Izraeli, por Afganistani. Për atë që kishin bërë shqiptarët për hebrenjtë, njohja e menjëherëshme e Kosovës duhej t’ishte akti më i natyrshëm i qeverisë izraeliane. Fatkeqësisht, për turpin e tyre, shtetarët e Izraelit nuk e kthyen kokën mbrapa, për të kryer një detyrë morale e njerëzore mirënjohjeje kundrejt një populli të vogël i cili, dikur ndërmjet shumë të paktëve n’Evropë, dha një mësim universal duke respektuar vlerat e tij të trashëguara, e nuk lejoi që nga toka e tij të nisej për në kampet e vdekjes asnjë para-ardhës të popullit të sotëm t’Izraelit. Kjo ndodhte në Shqipërinë e bashkuar e të pushtuar nga trupat e huaja gjatë luftës së Dytë botërore.

Por në vitin 2007, në politikën izraeliane, përmbi vlerat e larta të mirënjohjes njerëzore zotëruan arsyet e konjukurave rajonale e botërore deri sa një tjetër president i Amerikës t’i kërkojë me forcë asaj njohjen e Kosovës. Tani, mbas kaqë vitesh qeverisjeje, kryeministri Netaniahu, në një letër që i dërgon hebrenjve në Prishtinë, me rastin e viti të ri hebraik “i shtrin dorën e miqësisë popullit të Kosovës”, duke paralajmëruar “një erë të re që do të sjellë përfitime për të dy popujt”.

Edhe po t’i marrim me mirëdashje si të sinqerta këto shprehje të kryeministrit izraelian nuk mund të mosi i themi: tepër vonë z. Kryeministër, jeni tejet i vonuar në mirësjelljen tuaj kundrejt Kosovës. Po të kishit respektuar edhe juve si komb vlerat njerëzore, siç bënë të parët tanë tetëdhjetë vite më parë, do të kishit qënë më shumë i nderuar, sepse do të kishit nderuar kujtesën tuaj historike. Në jetën e popujve ashtu si dhe n’atë të njerëzve, rrethanat e veprimet përcaktojnë herë herë edhe detyrime. Njohja e Kosovës ishte për Izraelin një detyrim moral e historik, por ai e bëri i 115-ti në botë në kushte të pasqaruara mirë. Ky akt nga një anë flet shumë por në tjetrën belbëzon. Uroj që e ardhmja të flasë më shumë, mbasi të gjithë jemi vdekëtorë të thjeshtë e mund të gabojmë herë herë në çdo hap të jetës sonë.

Shkruajtësi i këtyre rradhëve është një mik i Izraelit që vlerëson shumë vështrime të jetës së tij: përparimin e shumëllojshëm në çdo fushë, vetmohimin e qytetarëve e qytetareve të tij në mbrojtje të Vendit të tyre, demokracinë e tij në një rajon të mbushur me regjime autokratike. Si i tillë nuk mund të mos vinte në dukje një mangësi të madhe të atij shteti, për të cilën ai u tregua i pavëmendshëm, në rastin më ndjellamirë, por për të cilën shpreson në t’ardhmen të shohë qëndrime të tjera.

Shtator 2020                                                                     Eugjen Merlika    

(Tridhjetë vite historie shqiptare)

“Demokraci do tw thotw shumw mw tepwr se sa qeveri popullore e zotwrim i shumicws”

1. F. KENNEDY

Dy vite bisedime, një ditë e tërë trysnie ndërkombëtare për të mos ndryshuar asgjë, megjithëse kishte shumë për të ndryshuar. Së pari sistemi zgjedhor me lista të mbyllura, së dyti sistemi i numurimit të votave nga komisione jashtë politikës, së treti vota e të mërguarve, që priste tridhjetë vite. Por për përfaqësuesit e demokraturës asnjëra prej këtyre nuk kishte rëndësi. Nuk ishte e rëndësishme që kandidatët t’i nënështroheshin shqyrtimit vetiak nga ana e zgjedhësve e të merrnin përgjegjësinë vetiake për zonën që do të përfaqësonin, nuk kishte rëndësi depolitizimi i komisioneve zgjedhore, kthimi i tyre në organe qytetarësh si në të gjithë botën e qytetëruar, nuk ishte e rëndësishme vota e bashkëqytetarëve jashtë Vendit, sepse mund të lëvizte barazpeshat e politikës shqiptare, të ngurtësuara prej tre dhjetëvjeçarësh.

Demokratura i bën qëndresë të fuqishme edhe vetë logjikës së dukurive. Pranohet nga të gjithë se ka probleme në ecurinë e proçeseve zgjedhore të Shqipërisë, se ka dhjetëvjeçarë që vota tjetërsohet edhe se është përbërësi i parë i vlerësimit të vetë qenësisë së demokracisë e, njëkohësisht,  motori lëvizës i vetë ecjes përpara të saj. Prej një të katërt shekulli bëhen padi e kundërpadi për tjetërsimin e saj, por në vend që të gjindet një ujdi për t’a shëndoshur gjëndjen, përsosen vazhdimisht metodat e rëndimit të patologjisë.

Në këtë amulli politike e institucionale meriton një vëmëndje të veçantë Opozita kuvendore, që ka kërkuar me forcë, brënda mundësive të saj, ndryshimet që e afrojnë më shumë shtetin me nënshtetasit se sa me kastën drejtuese në pushtet apo n’Opozitë. Por, çuditërisht, ai qëndrim nuk ka patur vlerësimin e duhur, jo vetëm nga Opozita jashtëkuvendore, por edhe nga një pjesë e opinionit publik që, në një mënyrë apo në një tjetër, është e lidhur me kastën…..

Sa i përket reformave të paqena zgjedhore, besoj se meriton një vëmëndje të posaçme propozimi i Bashës për të hapur 100 % listat e kandidatëve. Po t’ishte i bindur ai dhe partia e tij në dobinë e një veprimi të tillë, do të duhej t’a kishin kërkuar me kohë në rrahjen e mendimeve biblike në Këshillin politik, gjërat do të kishin shkuar më mirë e ajo kërkesë nuk do t’i shëmbëllente sot lojës së kungulleshkave. Uroj që të jetë me të vërtetë një bindje drejt meritokracisë e PD, në të njëjtin kah me ngritjen e Komisionit vlerësues të kandidatëve për deputetë, edhe se për përbërjen e këtij të fundit mund të ketë mjaft vërejtje.

Shumë pritje e shpresa ka ngjallur në opinionin publik shqiptar  reforma në drejtësi, e marrë në mbikqyrje nga faktori ndërkombëtar.  Janë më se të ligjëshme ato pritmëri, sepse mali i shpërdorimeve, i pasurimeve të paligjëshme, i çrregullimeve të çdo tipi, në grumbullimin e tij tridhjetëvjeçar ka arritur Korabin. Organet e reja të Drejtësisë, SPAK-u apo BKH duken si Davidi para Goliathit për të arritur të shkërmoqin Korabin e prapësive të politikës shqiptare në tetëdhjetë vitet e fundit, kryesisht në çerek shekullin e mbramë. Vështirësitë objektive për të çrrënjosur të keqen nga sistemi i politikës shqiptare janë aq të mëdha e të ndryshme, sa që shtjellimi i dukurisë në përmasat e saj të vërteta të zhyt në një mosbesim të thellë, duke hequr çdo shpresë. Mosbesimi deri në mohje të plotë përligjet jo vetëm nga fakti se të gjithë “marsianët” e rinj të fushës së Drejtësisë vijnë nga strukturat e vjetra të saj e hijet që përcjell vetë proçesi i Vettingut krijojnë mëdyshje të forta në ecurinë e tij, por edhe nga faktet e pakta që, deri tani, na kanë paraqitur prokurorët e reformës.

Dosjet mbi mashtrimet zgjedhore duhej t’ishin më të parat e më të lehtat që duheshin hetuar, por heqja dorë nga SPAK-u prej tyre nuk jep asnjë siguri se ata rrogtarë drejtësie do të kenë guximin, aftësitë, mundësitë e vullnetin e mirë për t’arritur rezultatet e kolegëve të tyre të njohur kroatë e rumunë kundër korrupsionit të lartë në organet shtetërore, për të mbetur në përvojat ballkanike që shëmbëllejnë më shumë me tonat.  Shpresa se ato gra e burra të organeve të reja të dala nga Vettingu e t’emëruar nga politika, do të jenë në gjëndje të hyjnë në mekanizmin e ndërlikuar të demokraturës shqiptare e t’a zbërthejnë atë, mendoj se është një argument që le shumë për të dëshiruar.

Vjet para zgjedhjeve vendore Kryetari i shtetit mori një vendim për të pezulluar shkuarjen në kutinë e votimit, jo vetëm si pasojë e braktisjes së saj nga Opozita, por më shumë për shkakun e një rreziku “për të djegur parlamentin”, siç u shpreh ai vetë. Madje më shumë se njëri e krahasuan atë gjëndje me djegien e Reichstagut në Gjermani më 1933, pa u marrë vesh nëse ishte me ironi apo me seriozitet. Çuditërisht askush, me sa dihet, as SPAKU që duhet t’a kishte si detyrë të parë, mbasi kishte të bënte me ruajtjen e rendit demokratik, nuk hetoi për atë dukuri. Mendoj se zbardhja e saj ishte e detyrueshme n’atë kohë, apo më pas, sepse nuk mund të konceptohet një shtet normal, në të cilin kryetari flet publikisht për rrezikun e një atentati të rëndë kundër rendit dhe qeveria e organet e Drejtësisë e lënë të kalojë pa asnjë farë kundërveprimi. Apo ndoshta ata e kanë bërë punën e tyre në heshtje, por e kanë kaluar në fashikuj të sekretuar si shumë të tjerë. Besoj se shqiptarët kanë të drejtë të dijnë ku qëndron e vërteta: cilët janë “atentatorët e kuvendit”, a janë të sakta të dhënat e shërbimeve të fshehta, apo presidenti ka hamendësuar rrezikun për arsyet e tij. Nuk duhet t’ekzistojë asnjë sekret shtetëror që të mbulojë dukuri të tilla, madje kjo nuk mund të kalonte pa asgjë. Kjo mungesë tejpamejeje në veprimet e organeve shtetërore është njëra nga karakteristikat më të zakonshme të demokraturës, ndoshta ajo që e afron më shumë me diktaturën.

Jo shumë kohë më parë, drejtori i përgjithshëm i kadastrës, z. Artan Lame, pohonte në televizion se e gjithë toka shqiptare dilte se ishte pronë e ligjësuar me dokumenta. Është një lajm që nga një anë të shkakton një ndiesi kënaqësie e nga ana tjetër të shkakton habi e mosbesim. Kënaqësia rrjedh nga ideja se të gjithë ish pronarët, shtresa më e goditur nga rrebeshi gjysmë shekullor komunist, duhet të kenë marrë pronat e tyre. Është një hamendësim logjik i sendërtimit të një dukurie që duhej të kishte qënë detyrë e dorës së parë të shtetit demokratik, ajo e kthimit të pronave të grabitura padrejtësisht nga para-ardhësi i tij komunist. Kjo do të kishte qënë një arritje për t’u vënë në kornizë e për t’u trumbetuar me të madhe. Edhe në rastin e këtij hamendësimi tepër ndjellamirë ka diçka që ngec n’arsyetim: shteti në kohën e mbretërisë, kur prona vetiake e familiare ishte e mbrojtur me ligj, ishte pronari më i madh i tokave. Pra, sikur të gjithë qytetarët shqiptarë të kishin rimarrë pronat e të parëve të tyre, të vërtetuara me dokumenta noterialë apo shtetërorë, gjë që nuk është e vërtetë, mbasi i nënëshkruari ka më se dhjetë vite që kërkon rikthimin apo kompensimin e një trualli prej 1330 m.katror, pa as më të voglin rezultat, e jam i bindur se nuk është i vetmi me këtë problematikë, do të mbetej përsëri në zotërim të shtetit një sasi e madhe pronësie.

Kryetari Lame thotë se shteti i sotëm nuk zotëron asgjë. Logjika e thjeshtë të çon në përfundimin se ajo pjesë e pronës shtetërore është përvehtësuar e ndarë ndërmjet qytetarëve, ose në rastin më të mirë, u është shitur atyre. Vetëm të mendohet me mëndje të ftohtë ky pështjellim dridhen duart. Hyrja në mekanizmin e kësaj dukurie i shëmbëllen një fantazie të papërftueshme.  Por është një fakt që, në një mënyrë apo në një tjetër, tashmë e gjithë ajo pasuri është e shënuar në dokumentat shtetërorë si pronë vetiake. Me sa di un, mund të jem i gabuar, pronat e të huajve në këtë operacion marramendës, nuk janë të konsiderueshme. Shumica dërmuese i përket disa shqiptarëve që, sigurisht nuk janë njerëz të thjeshtë, të cilët kanë pak dynymë tokë bujqësore të punueshme për të mbajtur frymën gjallë. Ata përbëjnë shtresën e re të pronarëve pushtetarë apo idhtarë të politikës që demokratura, nëpërmjet alkimive të saj mafioze, ka krijuar në shtetin më të varfër t’Evropës. Asnjëherë në historinë e saj mijëvjeçare kjo tokë ku kanë pasuar njëri tjetrin pellazgë, ilirë, arbër, shqiptarë, në shekuj nënshtrimi ndaj Romës, Bizantit, Turqisë, nuk ka patur kaqë ndryshime të theksuara pasurore ndërmjet banorëve të saj. N’asnjë periudhë historike brënda tridhjetë vitesh nuk është krijuar një klasë e tillë me pasuri të pallogaritëshme si në Shqipërinë e demokraturës, ndërsa pjesa m’e madhe e popullsisë jeton duke blerë ushqimet me listë…

Mbrapa atyre pasurive të papërfytyrueshme për standartin mesatar të jetesës në Vendin tonë, në shumicën dërmuese fshihen paligjësi, trafiqe, madje edhe krime, përkrahje të politikës e të Drejtësisë, grabitje të pasurisë së shtetit e të individëve, lidhje e allishverishe të njerëzve të veshur me pushtet vendor apo qëndror me ata të krimit të zakonshëm apo t’organizuar e gjykatësve të korruptuar. Duhet një plugim qilizmë i realitetit shqiptar për të nxjerrë të vërtetën mbi korrupsionin që zotëron i patrazuar, duke i marrë frymën shoqërisë e shumicës së saj të varfër. Sepse demokratura e ndihmon haptas pasurinë e madhe, ajo i fton investuesit shumë milionerë që ngrenë hotelet me pesë yje të mos paguajnë taksa për dhjetë vite, deri sa të majmen mirë e nga dhjami i tyre të marrë pjesën e vet politika.

A do të ketë shërim kjo sëmundje e rëndë që nuk është vetëm shqiptare, por e përbotëshme, që nuk është e përkohëshme apo e kësaj kohe, por e përjetëshme e për të gjitha shoqëritë? Duke shkruar këto rradhë erdhi lajmi se Steve Bannon, ish organizator i fushatës së Trump-it më 2016, ish këshilltari për sigurinë kombëtare, është arrestuar për përfitim të një pjese të parave të dhuruara on-line nga qytetarët amerikanë për ndërtimin e murit në kufirin me Meksikën. Edhe teoricieni i “sovranizmit botëror” është joshur nga paraja, çfarë duhet të bëjnë fshatarët shqiptarë që mbjellin hashashin për të nxjerrë një kothere më shumë, duke majmur trafikantët e ata që qëndrojnë mbi ta në institucionet e shtetit?

“Mos bëni keq dhe e keqja nuk do të ekzistojë” thonte Leon Tolstoi, në një thjeshtëzim moralist të jetës, që mbetet shprehje e besimit në veprimin ripërtëritës të vlerave morale e shpirtërore të njerëzve.

“Të këqijat vijnë me fletë dhe ikin duke çaluar” thonte Voltaire, më shumë se treqind vjet të shkuara. Problemet njerëzore përsëriten edhe se në forma e në ngjyrime të ndryshme, n’epoka të ndryshme por ruajnë gjithmonë thelbin që është një luftë e gjatë e pasosur ndërmjet fuqive të së mirës e atyre të së keqes, fatkeqësisht me epërsinë e këtyre të fundit, në më të shumtën e rasteve. Tingëllon tepër keqandjellës ky pohim, mbasi ve në dyshim përparimin e botës drejt synimesh të larta, por përvoja e 80 viteve të fundit të historisë sonë nuk të frymëzon ndjellamirë. Të këqijat vijnë tek ne në krahët e pandershmërisë, të mos respektimit të rregullave morale e njerëzore, të mungesës së kontrollit të shtetit në shumë raste e në kontrollin e tepërt të tij në raste të tjera, të pajtimit të mbuluar të tij me bartësit e së keqes, të një fashitje të përgjithëshme, pasojë e lodhjes, e zhgënjimeve, e mosbesimit kundrejt politikës, e humbjes së shpresës. Kjo e fundit është më e dëmshmja, sepse çon në mosveprim, në apati, në amulli mendore, në nënështrimin kundrejt së keqes. Ndërsa neve na duhet kundërveprimi që do t’i jepte goditje së keqes e do t’a detyronte të “ikte duke çaluar”….

Shtator 2020                                               VIJON

Ditën e shtunë me 12 shtator organizata  “Albanian American dual Language and Culture” (Dy-Gjuhësia dhe Kultura Shqiptaro-Amerikane)  dhe Shkolla “Cildren of the eagle” (Fëmijtë e Shqiponjës), organizuan seminarin e tretë shkencor mbi “Metoda arritje dhe perspektiva të mësimit të gjuhës shqipe në diasporë” — këtë herë në “zoom”. Seminari organizohet nga Drita Gjongecaj.

Ky seminar për shkak të situatës pandemike këte vit është organizuar online.  Vitin e parë u realizua në mjediset e Vatrës dhe vjet në konsullatën e Kosovës.  Qëllimi është bashkērendimi i përpjekjeve dhe zgjërimi i tyre në funksion të mësimit të gjuhës shqipe, kulturës dhe historisë tonë.  Produkti i këtij seminari është i printuar në një një libër ku ndodhen te gjitha referencat dhe prezantimet e kaluara. Shpresohet që kjo përpjekje do shëndërrohet në traditë.

Më poshtë mund të lexoni një përshëndetje timen në seminarin mbi misionin e ruajtjes së kulturës dhe të gjuhës shqipe këtu në Shtetet e Bashkuara:

————————————-

Mirëmengjesi – përshëndes të gjithë pjesëmarrësit –veçanërisht organizatorët e këtij seminari me drejtuesen zonjën Drita Gjongecaj.  Falënderoj për ftesën kolegën Marjana Bulku.  E ndjej veten të nderuar dhe të privilegjuar të jem me ju sot!

Me kënaqësi e pranova ftesën për të marrë pjesë në këtë seminar për rëndësinë që ka mësimi i gjuhës shqipe dhe përhapja e kulturës shqiptare në botë e veçanërisht këtu në Shtetet e Bashkuara dhe në Evropën Perëndimore.

E pranova ftesën edhe për të shprehur respektin tim për organizatorët e këtij seminari si dhe mesueset dhe mësuesit — të cilët as virusi nuk i ndal as nuk i frikëson që të vazhdojnë misionin e tyre fisnik — për ruajtjen e gjuhës dhe kulturës shqipe në komunitetin  shqiptaro-amerikan. U lumtë!

Jam i bindur se të gjithë ne jemi të vetdijshëm për rëndësinë që ka dy-gjuhësia, sidomos në botën e sotëme të komunikimit nepërmjet internetit.  Amerika, megjithëse i prinë botës në shumë fusha të zhvillimit, nga pikëpamja e mësimit të gjuhëve të huaja dhe të dy-gjuhësisë, fatkeqësisht, është mbrapa gjithë botës.

Në këtë mjedis janë rritur e po rriten edhe fëmijt tanë, sidomos ata që kanë lindur këtu, por edhe ata që kanë ardhur në Amerikë në një moshë të re.  Jemi si një pikë uji në një oqean të madh, që të përpinë.

Misioni i juaj fisnik është që të shpëtoni sa më shumë nga këto pika uji, që të mos i përpijë krejtësisht ky oqean i madh, e aq tërheqës, që e quajmë Amerikë.

Brezi i juaj — flas për valën e emigrimit pas shembjes së komunizmit – është shumë me fat.  Fëmijt tuaj janë edhe më me fat, që komuniteti ka individë që posedojnë dijen, mundësitë dhe aftësitë si dhe vullnetin e mirë për t’i organizuar dhe për t’i mësuar, në gjuhën dhe kulturën e tyre të origjinës.

Jo se duam të krijojmë në Amerikë, republikën tonë shqiptare, por gjuha dhe kultura janë të rëndësishme sepse sa më gjatë që të jetojmë larg gjuhës, traditave dhe kulturës tonë, aq më shpejt do të humbet edhe gjuha edhe traditat, e si rrjedhim dhe përfundimisht — edhe lidhjet me Atdheun.

Për fat të keq, këtë fakt e dimë shumë mirë ne të brezit të vjetër në këtë vend.

Një fat tjetër i mirë për brezin e sotëm, është fakti se mundësitë për të vizituar Atdheun janë të shumta dhe pa pengesa, që për ne të brezit të vjetër ishte e ndaluar.  Kjo për brezin e sotëm duhet të shërbejë edhe si një nxitje tjetër për të mësuar shqipen në diasporë.

Një ënderrë e pa realizuar e intelektualëve më të dalluar shqiptaro-amerikanë të dekadave të shkuara ishte themelimi i një katedre për studime dhe kulturë shqiptare pranë një universiteti të njohur këtu në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Fatkeqësisht, një gjë e tillë nuk u realizua gjatë jetës së tyre, por ama ndodhi këtë vit kur u hap, më në fund, Katedra e Albanologjisë në Universitetin më të vjetër katolik në Amerikë, De Paul në Çikago, që sot drejtohet nga Dr. Gazmend Kapllani.

Një shkrim i imi duke njoftuar lajmin e mirë, me titull: “Historike-Themelohet e para Katedër Albanologjike në Shtetet e Bashkuara të Amerikës”, sipas disa botuesve ishte lexuar më shumë se pothuaj çdo shkrim tjetër imi, gjë që mund të jetë një tregues, sadopak, i interesimit për ruajtjen dhe konsolidimin e gjuhës dhe të kulturës shqipe në diasporë, jo vetëm në nivelin e një katedre albanologjike, por edhe në nivelin e shkollave shqipe, në përgjithësi.

Prandaj uroj në këtë 3-vjetor të seminarit Shkencoro-Arsimor që kjo nismë e juaja të vazhdojë dhe të bëhet pjesë e përhershme e jetës dhe aktivitetit të komunitetit shqiptaro-amerikan, për dekadat e ardhëshme.

Mos u çuditni nëqoftse nga këto shkolla që ju drejtoni sot, vite më vonë, të dalë një shkrimtar ose shkrimtare, si Jeronim De Rada i Arbëreshëve, i cili do të unjisonte traditat më të mirat e këtij komuniteti me ato të Atdheut të parëve tanë, si një trashëgimi brez pas brezi, që nuk do ta zhduknin as motet as shekujt. Por, falë punës suaj të përkushtuar dhe të vazhdueshme – do të lulëzojë si një shenjë e një tradite të kaluar të lumnueshme, dhe të një të ardhmje më të ndritur, për shqiptarët, jo vetëm këtu në Amerikë, por kudo.

Siç e dini, Arbëreshët e Italisë edhe sot pas më shumë se 500-vjetësh, e kanë ruajtur gjuhën e të parëve, nën rrethana shumë të vështira — me shkolla shqipe dhe me katedrat e tyre kushtuar promovimit të gjuhës, kulturës dhe traditave shqiptare.

Për këtë, shqiptarët, pa dallim, u janë mirënjohës Arbëreshve të Italisë për ruajtjen e gjuhës shqipe dhe të kulturës, rrjedhimisht, edhe për rolin që ata kanë luajtur në historinë e Shqipërisë gjatë shekujve.

Ashtu edhe sot këtu në Amerikën tonë mikpritëse, u jemi mirënjohës dhe u falënderojmë të gjithë ju për mësimin e gjuhës shqipe dhe për promovimin e kulturës shqiptare brezave të rinjë në këtë vend mikpritës, ku kemi gjetur strehimin, lirinë dhe demokracinë.

Në një botë të huaj – Ju — si misionarë të Kombit, në këtë moment të historisë — u jemi përgjithmonë, mirënjohës!  U jemi mirënjohës mësueseve dhe mësuesëve si dhe veprimtarëve të shumtë të komunitetit për punën tuaj fisnike dhe atdhetare – në baza vullnetare — ndërkohë që ju urojmë shumë suksese në vitet dhe dekadat e ardhëshme.

Ashtuqë ëndërrat e dikurshme të intelektualëve të komunitetit shqiptaro-amerikanë, si një dëshirë e parealizuar nga akademikët e njohur të këtij komuniteti, si Prof. Arshi Pipa, Prof. Stavro Skendi, Prof. Nick Pano, Prof. Sami Repishti, Prof Peter Prifti e shumë të tjerë — të realizohen më në fund — në saje të punës dhe të përkushtimit tuaj — në vitet dhe dekadat e ardhëshme – jo për një, pasi një e kemi por për më shumë katedra të albanologjisë në Shtetet e Bashkuara dhe në Evropë.

Nuk jam i sigurt se në çfarë niveli janë marrëdhëniet dhe bashkpunimi i shkollave shqipe këtu në Shtetet e Bashkuara dhe cili është bashkpunimi i ambasadave dhe konsullatave të Shqipërisë dhe Kosovës me këto shkolla. Por të gjithë e dimë se cili duhej të ishte bashkpunimi. Roli i përfaqësive diplomatike shqiptare – të Republikës së Shqipërisë dhe të Republikës së Kosovës — jo vetëm këtu në Shtetet e Bashkuara por kudo në botë — është  tepër jetik dhe i pazëvëndsueshëm në realizimin e objektivave të këtyre shkollave due në mbështetje të misionit të tyre. Kemi pritur 50-vjet që dyertë e diplomacisë shqiptare të hapeshin për ne. Tashti presim bashkpunim.

Më vjen shumë mirë që në këtë seminar marrin pjesë përfaqësues të disa shkollave shqipe në diasporë.  Nëqoftse më lejohet (do dëshiroja të bëj) një porosi: suksesi i juaj sot dhe në të ardhmen do varet shumë nga bashkpunimi i ngushtë midis të gjitha shkollave shqipe në diasporë, në realizimin e objektivave tuaja të përbashkëta për ruajtjen e gjuhës shqipe dhe promovimin e kulturës shqiptare, në dhena të huaja.

Dua të përfundoj me një paragraf nga Ernest Koliqi – i cili së bashku me Martin Camajn  mund të kenë qenë njerëzit që kanë përhapur më së shumti gjuhën dhe kulturën shqipe në diasporë,  për shiptarë e për të huaj — e që besoj se përmbledh dhe vlerëson aq bukur punën dhe rolin tuaj në përhapjen e gjuhës dhe kulturës shqiptare në dhena të huaja – drejtuar lexuesve të revistës së tij Shejzat në numrin Korrik-Shtator 1969:

“Lexues i dashtun!

Kultura ashtë shpirti i kombësisë. Kush nuk njeh historinë e vendit të vet, nuk njeh vetveten. Kush nuk ka dijeni për fytyrat e jetës shqiptare që shfaqen në vjersha, në tregime, në përshkrime e përshtypje, në syzime e studime të shkrimtarve shqiptarë nuk dinë me u dhanë zhvillim shkaseve që ndien në gjak të vet.  Kush nuk etshohet nga nevoja të dijë shka bluejnë mendet ma të ndritura të bashkgjakasëve, si e shohin dhe e paraqesin në pëlhura të tyne botën piktorët tanë, me çfarë tingujsh tregojnë valavitjet shpirtënore të veta muzikantët shqiptarë, d.m.th. ai që kurrë s’kapë në dorë një libër shqip, nuk soditë me andje nji piksim dalë nga nji dorë shqiptare, as nuk shuen mallet e veta në melodi ku shfrejnë mullajt e zemrës së madhe të kombit, ai veç se ka emnin shqiptar, por sa për të tjera mund të njihet i huej në rrethin tonë.

Lexues i dashtun, ashtu si e ushqen trupin me bukë e bylmet, ushqeje shpirtin me libra e shfaqje të arteve shqiptare.  Në një skutë të shtëpisë s’ate, mos të mungojnë libri shqip edhe libri në gjuhë të huej që flet për Shqipni.  Në lexim të tyne, gjaku i yt ka me gufue plot hare, se në të ke me ndie frymën e atdheut të adhuruem.”

Besoj se Ernest Koliqi – të cilin kam pas nderin dhe privilegjin ta njoh – për mua njëri prej shkrimtarëve të preferuar shqiptarë, ndoshta i dyti mbas At Gjergj Fishtës  – do t’a miratonte shumë punën dhe veprimtarinë tuaj – duke thenë se në punën tuaj, njeriu “ndien frymën e atdheut të adhuruem”.

U falënderoj për vëmendjen dhe u kërkoj ndjesë se e zgjata pak më shumë se ç’duhej.

Atdheu ynë gjendet në një rrezik të zhbërjes. Vazhdon nënshtrimi zvarritës i servilëve të pamoralshëm para “grekëve antik” dhe sllavizmit ortodoks. Por njerëzit tanë, duke jetuar në forma fisnore e klanore, durojnë pa kufi, nuk ngrihen sepse shiten për disa lek. Politikanët nuk mund të jenë aq të këqij sa njerëzit mund të durojnë.

***

“Edhe sa kohë do të vësh gjithë durimin tonë në provë, Catilina?”

Marcus Tullius Cicero

Kombësia: Romake

Titulli: avokat, politikan, folës dhe autor

Jetoi: 106 – 43 f.v.t.

***

Mallkimet e pasardhësve tanë ndaj bajgave të gjoja se “Akademisë së Shkencave”, historianëve të rrejshëm dhe politik-bërësve analfabetë, thënë ndryshe, tradhtarëve, hajnave, njerëzve të ndyrë e të poshtër, të pavlerë, të pakarakter dhe të pacipë, do të mbesin një monument i çuditshëm për të gjithë historinë tonë tragjike, një vend i identitetit shqiptar bazuar në vuajtje dhe vetasgjësim.

***

Prof.Dr. Eshref Ymeri: “Vendin e sundojnë banditët, sepse ata kanë në zotërim kapital të fuqishëm financiar dhe i kanë blerë pothuajse të gjitha mjetet e informimit masiv, të shkruara dhe pamore. Prandaj ato mjete i shërbejnë kastës sunduese dhe jo zgjimit të popullit nga letargjia politike”.

***

Si do ta trajtojmë këtë krizë?

Me ndihmën e së vërtetës. Ju e dini që ne jemi thyer nga brenda. Çdo jetë e vetme përmban çelësin e shkatërrimit të saj. Ata janë gënjeshtarë dhe frikacakë. E vërteta për tradhtinë e tyre me (…) do t’i ndajë nga (…) po aq me siguri si muret e burgut.

Nga një vorbull frike ngrihet shpresa në formën e një linje shpëtimi. Shpata që tradhtarët mendojnë se e mbanë mbi kokën e popullit tim, rri pezull mbi të tyren. Por nuk ka asnjë arsye për t`i njoftuar për këtë. Ata janë mahnitës. Një kope parazitësh të dalë nga ferri. Një bandë njerëzish të shkallës së dytë që kanë kaluar jetën e tyre duke vjedhur lumturinë e të tjerëve.

Pjesa më e madhe e mjerimit të botës rritet sepse njerëzit kanë frikë të veprojnë. Ata preferojnë të vuajnë. Është natyra e “homo sapiens”. Ata vuajnë përmes ferrit të pastër dhe shpresojnë se gjithçka do të ndryshojë për mirë, nëse durojnë vetëm mjaftueshëm. Por kjo nuk ndodhë kurrë. Njeriu duhet të jetë i gatshëm të rrezikoj gjithçka në çdo kohë për të mbijetuar. Dhe sa më shumë që duhet të humbasësh, aq më i gatshëm duhet të jesh për të luftuar në çastin e njoftimit të menjëhershëm .

Ajo: Nuk mund të besoj se po e shkruan këtë. Nuk ke frikë?

Unë: Për çfarë? Se do godasë rrufeja? Zoti nuk është në të vërtetë çfarë mendon ndokush. Ai është më shumë si një regjisor filmi. Ne besojmë se Ai është përgjegjës për ne, se ka një Plan, se dëshiron më të mirën për ne. Ne besojmë se kjo është arsyeja pse ekzistojmë.

Por nuk është aspak kështu. Ne ekzistojmë sepse “Zoti dëshiron një publik”. Çfarë kuptimi ka të jesh alfa dhe omega, fillimi dhe mbarimi i të gjitha gjërave, nëse nuk ka njeri që mund të duartrokasë? Asnjë që zvarritet dhe përpëlitet nga frika ose të bien në gjunjë dhe ta lusin.

Ndonjëherë Zoti rastësisht bërtet: “Dëfrim, Hashim, Edvin, Abdulla, Mustafa, Dështim(…). Ngjituni lart në qiell në një udhëtim, unë ju pres me padurim!”

Dhe, për një kohë këta zotërinj jo edhe aq të nderuar, “grek-antik” dhe sllav-jugu të shkëlqyeshëm mendojnë se janë diçka të rëndësishëm, pa të cilët tjerët nuk munden. Por Zoti është aktori i vetëm. Ky është sekreti. Ne jemi publiku. Megjithatë, ndonjëherë Zoti na thotë: “Unë kurrë nuk jam larg jush. Mos harro, ti je shumë më i fortë nga sa mendon. Ti nuk ke nevojë për askënd!”

Ju këlysh nuk e keni ndaluar përndjekjen kundër nesh. Unë ju kërkova ta bëni në një mënyrë të bukur. Nëse nuk ndaleni, do të detyrohem të hyj në lojën tuaj dhe nivelin tuaj. Unë nuk mendoj se ju do ta pëlqeni rezultatin.

Të gjithë këta delenxhinj janë plotësisht të varur në egos. Janë të gjithë njësoj. Ata duan të njëjtën gjë, shkatërrimin tonë. A e kuptoni këtë? Asnjë prej tyre nuk është më i mirë se të tjerët, ose më i keq, ndërsa së bashku ne jemi në gjendje të përballojmë gjithçka që ata besë-qen mund të shpikin, dhe t’i zvogëlojmë në asgjë. Lart si një luan dhe poshtë si një kurth lëkure, të gjithë së bashku.

***

Një miku im më tha: Pres ditën kur do të zhvishen të gjitha gënjeshtrat, propaganda dhe manovrat devijuese, pasi e vërteta që rrethon këtë situatë nuk mund të maskohet më! Ajo ditë nuk është larg!

Përgjigja ime: E vërteta nuk “zhvishet” siç ti jep përshtypjen. Ti duhet ta shikosh atë në cepin intelektual të turpit. Ka qenë gjithmonë kështu. Tregimet (mashtrimet) publike kanë qenë gjithmonë për kontrollin, shfrytëzimin dhe nënshtrimin e Kombit, jo për të vërtetën.

Megjithatë, e vërteta vjen gjithmonë për një ditë. Populli është në një situatë më të keqe se nën Enverin dhe Titon. Kriminelët ndjekin një agjendë brutale dhe njerëzit nuk ja vlejnë një mizë ne sytë e tyre. Tani shqiptarët duhet të zgjohen për t’i dhënë fund kësaj çmendurie të plotë që po ndodh në vendin tonë! Bëni tradhtarët përgjegjës për atë që kanë bërë.

Po, është koha që populli shqiptar të ZGJOHET! Nuk ka kuptim të shqetësojmë politikanët. Është zbuluar shumë dekada më parë, se ata janë armiq të popullit, servil të pushtuesve barbarë. Që dikush ende i voton këlyshët që duhet të ishin dënuar me burgim të përjetshëm, është një mister për mua.

Ju shumica e shqiptarëve ende shkoni dhe i votoni të njëjtët si budallenj (më falni për shprehjen), sepse akoma besoni tek ata që jua kanë shkatërruar ardhmërinë e pasardhësve të juaj, pas 30 vjetësh gënjeshtra, plaçkitjeje dhe terrori.

Mjerisht, pothuajse të gjithë krerët e shteteve në botën perëndimore, mbajnë këtë agjendë të tradhtarëve tanë nën krahët e tyre!

Është mirë të shohësh që ka akoma disa këtu që kanë aftësinë të mendojnë në mënyrë kritike. Nëse ka një gjë që kam provuar, ajo është që nuk duhet të besojmë verbërisht në diçka që vjen nga politikë-bërësit besë-qen, pa marrë parasysh se për çfarë bëhet fjalë. Por zakonisht, shumica e njerëzve janë më shumë se të gatshëm të gëlltisin gjithçka që mediat e blera thonë kur përshtatet në pamjen e realitetit që dikush tashmë ka formuar në kokën e tij.

Që media e korruptuar nuk boton mallra të vërtetë, vetëm konfirmon se dikush po thotë të vërtetën. Kështu trajtohen sot njerëzit e ndershëm, atdhetarët dhe intelektualët e mirëfilltë, dashamirët e Kombit dhe Vendit. Thjesht, shikoni ata që ulen në mjediset e Medias, të ashtuquajturit gazetarë, politikanë dhe pjesën më të madhe të peizazhit elitar – rrallë, nëse ndonjëherë, do të gjeni, njerëz të vërtetë. Më shumë mbeturina, më pak lule.

Ajo që do të ndodhë është që fanatikët e partive tradhtare antishqiptare, të cilët mbrojnë me çdo kusht partitë mafioze në kurriz të atdheut (vendit), në të vërtetë po gërmojnë edhe varrin e vet me këtë. Të bësh një gjë të tillë është një veprim i dëshpëruar dhe i lig i kryer nga kokëtulët.

Urrejtja ndaj vetes është saktësisht e njëjtë me egoizmin ekstrem dhe shkakton të njëjtin izolim të tmerrshëm, të njëjtin dëshpërim.

“Të kesh shumë ide nuk do të thotë se je i zgjuar, sepse edhe nëse ke shumë ushtarë, nuk do të thotë se je një gjeneral i mirë”, – gjyshi im.

*Aurel Dasareti, USA, ekspert i shkencave ushtarake-psikologjike (dasaretiaurel@yahoo.com.au)