Personat që kanë vuajtur më gjatë prej COVID-19 – sëmundjes që e shkakton koronavirusi – kanë më shumë gjasa të përjetojnë dëmtim të organeve, ka treguar një studim i ri.

Incizimet mjekësore kanë treguar se kësaj kategorie të pacientëve u rriten mundësitë tri herë më shumë që të përballen me anomali në mushkëri, tru dhe veshka.

Hulumtuesit besojnë se ekziston një lidhje me periudhën e gjatë të sëmurjes.

Ka shpresa që ky studim, i publikuar në revistën shkencore Lancet, të ndihmojë në krijimin e trajtimeve më efektive për atë që njihet si “COVID i gjatë”.

Për qëllime të studimit janë analizuar 259 pacientë, të cilët janë sëmurë me koronavirus dhe më pas janë shtrirë në spital.

Pesë muaj pas lëshimit prej spitalit, incizimet kanë treguar se në organet kryesore të tyre janë vërejtur dallime të dukshme, në krahasim me një grup prej 52 personash që nuk janë infektuar asnjëherë me koronavirus.

Dallimi më i madh është vërejtur në mushkëri, ku incizimet kanë treguar 14 herë më shumë mundësi për anomali.

Profesoresha Betty Raman nga Universiteti i Oksfordit, dhe njëra prej hulumtuesve të studimit, ka thënë se është qartë që pacientët me simptoma të “COVID-it të gjatë”, kanë më shumë mundësi të përjetojnë dëmtim të organeve.

“Mosha e pacientit, shkalla e sëmurjes me COVID, si dhe fakti nëse kanë pasur ndonjë sëmundje tjetër, kanë qenë faktorë me rëndësi për identifikuar dëmtim të këtyre organeve të rëndësishme të trupit”, ka thënë ajo.

Për koronavirusin e ri është raportuar për herë të parë në dhjetor të vitit 2019 në Vuhan të Kinës.

Organizata Botërore e Shëndetësisë e pati shpallur koronavirusin si pandemi më 11 mars të vitit 2020.

Më shumë se 6.9 milionë njerëz kanë vdekur që prej shpërthimit të pandemisë në gjithë botën.

Shtetet e Bashkuara kanë regjistruar numrin më të madh të viktimave, të përcjella nga India dhe Brazili.rel

Ditë më parë, Kroacia e Sllovenia bllokuan importin e frutave nga Serbia. Kjo për shkak të konstatimit se ato kanë nivel të lartë të pesticideve, të dëmshme për organizimin e njeriut.

Kosova ndërkohë, importon produkte të tjera nga Serbia, në shifra të larta. Dyshime për sigurinë e produkteve që konsumojnë, ngrenë edhe konsumatorët.

Megjithatë, nga Dogana e Kosovës, por edhe nga Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë, shprehen të sigurt se në tregun kosovar s’ka pemë e perime nga shteti serb.

Por organizata për mbrojtjen e konsumatorëve thotë se ka produkte që hyjnë në Kosovë edhe pa iu nënshtruar kontrolleve.

Në mënyrë që shëndeti të mos u rrezikohet nga pesticidet, qytetarëve u rekomandohet që para konsumimit, t’i pastrojnë sa më mirë frutat e perimet.syri.net

Franca planifikon t’i ndalojë cigaret elektrike njëpërdorimshe, ka thënë kryeministrja e këtij vendi, Elisabeth Borne për radion RTL të dielën.

“Është çështje e rëndësishme për shëndetin publik”, ka thënë Borne, duke shtuar se Qeveria është duke hartuar programe kombëtare për luftim të cigares, e cila, sipas saj, është përgjegjëse për 75.000 vdekje brenda një viti në Francë.

Sipas kryeministres, pajisjet e ashtuquajtura “puff” mund të krijojnë shprehi te të rinjtë, të cilët më vonë mund të krijojnë varësi nga cigarja.

Megjithatë, ajo e ka përmendur se Qeveria franceze nuk planifikon t’i rrisë taksat në cigare vitin e ardhshëm, pas rritjes së këtij viti.

Presidenti francez, Emmanul Macron pati publikuar më 2021 disa plane ambicioze për luftim të cigares dhe alkoolit, duke u zotuar për krijim të më shumë hapësirave publike ku nuk pihet cigarja dhe që 20-vjeçarët që jetojnë në Francë më 2030, të mos jenë konsumues të cigares.rel

Xixëllonjat plot dritë që na sjellin ndërmend momentet më të bukura të fëmijërisë.  Është i madh malli për stinët e kaluara në natyrë, nën mantelin e qiellit plot yje dhe në praninë e xixëllonjave, të cilat me shkëlqimin e tyre shpesh e bënin natën ditë. Por kur është hera e fundit që ke parë një xixëllonjë?

Nëse nuk e mban mend, atëherë ka kaluar shumë kohë dhe nëse i ke parë rrallë problemi mbetet serioz. Çfarë po ndodh në të vërtetë?

Bletët nuk janë të vetmet specie në zhdukje, pasi edhe fluturat po hasin vështirësi. Por me xixëllonjat situata është mjaft problematike. Prej vitesh, shkencëtarët kanë paralajmëruar shuarjen e 2,000 specieve të ndryshme të xixëllonjave.

Nuk është aspak çudi. Dora e njeriut në mjedis është shkatërrimtare. Krijesa të ndryshme ‘janë pa shtëpi.” Xixëllonjat shumohen dhe jetojnë në pyje, pranë liqeneve dhe lumenjve, nëpër kopshte dhe lëndina. Por kur betoni zapton çdo hapësirë të gjelbër, xixëllonjat humbasin habitatin e tyre.

Sikur betoni të mos mjaftonte, ekzistenca e tyre ndikohet për keq edhe nga pesticidet dhe ndotjet e shkaktuara nga njeriu. Xixëllonjat rrëfejnë më së miri shëndetin e mjedisit që na rrethon.

Sipas Dokumentit Shkencor Mbi Xixëllonjat, ato po shuhen në mbarë botën si rezultat i degradimit dhe humbjes së habitatit të tyre, ndotjes së lumenjve, përdorimit në rritje të pesticideve dhe ndotjes së vazhdueshme të ndriçimit në zonat e banuara nga njerëzit.

Xixëllonjat janë pjesë e trashëgimisë së biodiversitetit. Ato janë krijesa ikonë dhe kanë luajtur një rol të rëndësishëm në shumë kultura dhe qytetërime. Këto insekte fluturuese janë si zanat e përrallave. Ato janë epitoma e mbrëmjeve më të bukura verore dhe dashuria e parë me mrekullitë e natyrës për shumë prej nesh.

Nëse humbasim xixëllonjat, do të këpusim njëherë e mirë atë fillin e hollë që na lidh me magjinë e nënës natyrë dhe botës së mrekullueshme të saj. Njeriu nuk mundet ta përballojë një humbje të tillë, sado e parëndësishme në dukje.

Ajo që ne mundemi të bëjmë është të krijojmë mundësi nëpër kopshtet tona për xixëllonjat duke:

shmangur përdorimin e kimikateve.
lejuar krimbat dhe kërmijtë të shërbejnë për ushqimin e larvave të xixëllonjave
fikur dritat e verandave apo kopshteve
krijuar bimësi të bollshme për to.

Këto hapa mund të duken të rëndomtë, por ruajtja e xixëllonjave ka shumë rëndësi. Habitatet e xixëllonjave shfrytëzohen edhe nga shumë krijesa të tjera të natyrës si zvarranikët, zogjtë, amfibët dhe shumë specie të tjera. Sa më shumë krijesa të natyrës të humbasim aq më pak do të investohemi në aspektin emocional.

Xixëllonjat janë të domosdoshme të vazhdojnë misionin e tyre si ambasadorë të magjisë së natyrës./AgroWeb

Nëse ndiheni më të lodhur dhe pa memorie, faji mund të jetë i asaj që vendosni në pjatën tuaj.

Një studim i Universitetit Uppsala në Suedi dhe i botuar në “Obesity”, zbuloi se dietat shumë të pasura me yndyrë, sheqer dhe kripë rrezikojnë cilësinë e gjumit të natës.

Në veçanti, në elektroencefalogramet e vullnetarëve që hëngrën junk food për një javë, u gjetën ndryshime në fazën e gjumit me valë të lehta dhe në fazën e gjumit të thellë, që janë rëndësishme në kujtesën dhe proceset e të mësuarit.

Në vitin e katër të pandemisë, një numër në rritje i pacientëve po përballen me probleme në zemër si pasojë e COVID 19-ës.

Sipas të dhënave të mjekësisë, ata që janë infektuar në fillimet e pandemisë, janë më të rrezikuar që të preken nga problemet si rrahjet jonormale dhe të shpejta të zemrës, mpiksja e gjakut, dhimbje gjoksi dhe madje edhe infarkt, deri një vit pas infektimit, krahasuar me ata që nuk janë infektuar.

Zjarrfikësi Mike Camilleri dikur nuk e kishte problem të mbante pajisje të rënda gjatë operacioneve të shpëtimit.

Por tani, ai po lufton me simptomat e COVID-it që ende po i vazhdojnë.

“Më ka kufizuar pothuajse çdo gjë që bëj në jetë, fizikisht dhe mendërisht. Vuaj nga ankthi, depresioni, dhimbje gjoksi, gulçimi dhe lodhja. Nuk kam dëshirë të bëj asgjë. Ka ditë që nuk dua as të ngrihem nga shtrati”, shpjegon zoti Camilleri.

Më 2020 ai u infektuarpër herë të parë, ndërsa para disa muajsh u riinfektuar me COVID. Pasojat e pandemisë i kushtuan vendin e punës, pas 20 vitesh karrierë.

“Kjo është e vetmja gjë që di të bëj. Më mungojnë miqtë e mi, të qëndroj në një qendër zjarrësikësish, me shoqërinë. Më mungon një orar pune dhe jeta normale”, thotë ai.

Fillimisht mjekët ishin të hutuar nga rasti i zotit Camilleri. Pasi provoi terapi të ndryshme, ai gjeti një ekip kardiologësh në Universitetin e Uashingtonit, që po trajtonin pacientë me probleme të ngjashme të zemrës, pas infektimit me COVID-19.

“Ky ishte lajmi më i mirë që kisha marrë për një kohë të gjatë. E kuptova se nuk kam probleme mendore, por se me të vërtetë diçka nuk është në rregull”, thotë zoti Camilleri.

Ai vazhdon të ndjekë një plan të kujdesshëm rikuperimi, ndërsa mjekët po vënë re shenja të lehta përmirësimi.

Katër vite pas identifikimit të rasteve të para me COVID-19, numri i pacientëve me probleme në zemër, si pasojë e koronavirusit po rritet, thonë ekspertët.

“Ne po shohim pasoja në zemër dhe në sistemin kardiak, që për fat të keq janë shumë më të mëdha sesa pasojat në sistemet e tjera të organeve”, thotë Dr. Susan Chenk, kardiologe në Qendrën Mjekësore Cedars-Sinai në Los Anxhelos.

Deri në një vit pas infektimit me COVID-19, pacientët janë nën rrezik të preken nga probleme kardiake, si mpiksja e gjakut, rrahjet jonormale dhe të shpejta të zemrës dhe infarkti – edhe në rastet kur rikuperimi i pacientit duke se po shkon mirë.

Sipas ekspertëve, ende nuk dihet se cilat janë kategoritë më të rrezikuara nga këto pasoja dhe nëse ato mund të parandalohen.

“Jam i shqetësuar sepse jemi pranë daljes nga kjo pandemi me më shumë probleme shëndetësore, si rezultat i pasojave të COVID-it në zemër. Për disa njerëz, këto pasoja do të jenë të përhershme. Këto simptoma do të kenë ndikim jo vetëm tek pacientët, por edhe tek familjet e tyre, sistemet shëndetësore dhe shoqërinë tonë në përgjithësi”, thotë Dr. Ziyad Al-Aly nga Universiteti i Uashingtonit.

Për të kuptuar shkallën e rrezikut nga pasojat e COVID-it në zemër, Dr. Al-Ahly ka analizuar të dhënat mjekësore në një bazë të madhe të dhënash të Administratës së Veteranëve.

Njerëzit që i mbijetuan COVID 19-ës në fillim të pandemisë ishin më të kërcënuar nga problemet në zemër, deri një vit pas infektimit, krahasuar me ata që nuk janë infektuar.

Këtu përfshihen edhe njerëzit e moshës së mesme, pa shenja të mëparshme të problemeve me zemër.

Bazuar në këto gjetje, zoti Al-Aly vlerësoi se 4 në çdo 100 pacientë kishin nevojë për trajtim, për të paktën një simptomë të zemrës, në vitin e parë pas rikuperimit nga COVID-19.

Përmasat e përhapjes së pandemisë, nënkuptojnë se miliona njerëz do të vuajnë nga problemet në zemër, thonë ekspertët.

Shkencëtarët tani po studiojnë nëse rreziku i përgjithshëm ka rënë për shkak të vaksinimeve dhe simptomave më të buta të koronavirusit.