VOAL- Filip Artur Larkin (Eng. Philip Arthur Larkin, 9 gusht 1922, Coventry – 2 dhjetor 1985, Kingston upon Hull) – poet, shkrimtar dhe kritik britanik i xhazit.

Biografia dhe vepra

Lindi në familjen e një zyrtari. Gjatë studimeve në Oksford (1940-43) u miqësua me Kingsley Amis, i cili u bë shoku i tij në shoqatën letrare “Lëvizja”. Ai punoi gjithë jetën si bibliotekar universitar, fillimisht në Belfast dhe nga viti 1955 në Universitetin e Hull-it.

Në vitin 1945, Larkin botoi me kursimet e tij përmbledhjen e tij debutuese me poezi, Anija e Veriut, e shënuar nga ndikimi i Thomas Hardy. Tashmë këtu u përshkruan temat kryesore të poezisë së tij – “humbjet, vetmia, vuajtjet e njerëzve të cenuar nga jeta”.

Gjatë viteve të tij në Oksford, me pseudonimin Brunette Coleman, ai shkroi dy tregime duke parodizuar romane për vajza dhe të shënuara nga motive homoerotike (botuar në 2002). Përshtypjet e viteve të tij studentore u pasqyruan në romanin e tij Jill (1946).

Rëndësi kombëtare i solli Larkin-it nga koleksioni i vitit 1955 “Më pak të mashtruar”, i perceptuar si një manifest i poetëve pentekostal, duke mohuar si mbivendosjet emocionale të poetëve të viteve 1940, ashtu edhe paragjykimet politike të poezisë së dekadës së paraluftës.

Mënyra poetike e Larkin karakterizohet nga heshtja, ndrydhja, copëzimi. Heroi i tij lirik është “një i vetmuar i humbur në jetën e qytetit, i aftë të zbulojë natyrën iluzore të ekzistencës, por jo i prirur të kërkojë dikë për të fajësuar”. Ironia e poetit synon të shkatërrojë themelet e thella të botëkuptimit romantik. Romantizmin ai e konsideroi një pikëpamje reaksionare, të vjetëruar të botës, katastrofike për shoqërinë moderne.

Larkin ishte një njohës i muzikës, më 1961-1971 ai drejtoi departamentin e muzikës xhaz në gazetën The Daily Telegraph. Ai ishte gjithashtu një nga kritikët letrarë më të respektuar të kohës së tij. Bashkëkohës të tillë si, për shembull, Barbara Pym ia detyrojnë mbështetjen e tyre rritjes së famës së tyre. Artikujt e Larkin tërhoqën vëmendjen te poezia e Thomas Hardy dhe ndihmuan ta kthenin atë nga harresa relative.

Në vitet 1970, puna e Larkin gjeti rrugën e saj në tekstet shkollore universitare dhe fitoi popullaritet të gjerë, pavarësisht nga qëndrimi disi skeptik i mjedisit akademik. Revista sovjetike “Literary Review” në 1975 deklaroi se “Philip Larkin mund të konsiderohet poeti më i njohur dhe më me ndikim në Angli”.

Larkin vdiq nga kanceri i ezofagut në moshën 63-vjeçare. Publikimi në vitin 1992 i korrespondencës së tij tronditi establishmentin britanik me gjykime raciste, humor të turpshëm, gjuhë të turpshme dhe varësi të pa maskuar ndaj pornografisë. Siç shkruan një kritik, shumë nga fansat e Larkin ishin “plotësisht të tronditur kur ishin të vetëdijshëm për detajet e jetës së tij intime”.

Për meritat e tij letrare iu dha Urdhri i Kalorësve të Lavdisë dhe Urdhri i Perandorisë Britanike.

Në vitin 2003, Society of Poetry Book e quajti Larkin poetin më të dashur britanik të pasluftës nga lexuesit, më 2008 gazeta The Times e quajti atë shkrimtarin më të mirë britanik të epokës së pasluftës (Tolkien, për shembull, zuri vetëm vendin e 6-të në këtë listë).

Në vitin 1984, Larkinit iu ofrua titulli i nderit Poet Laureat, të cilin ai e refuzoi.

Disa drama janë shkruar dhe vënë në skenë për jetën e tij, me Tom Courtenay dhe Hugh Bonneville në rolin e Larkin.

Mori Medaljen e Artë të Mbretëreshës për Poezinë. Ka një monument për të në Hull.

Alexander Göhr, Robin Holloway, Thomas Ades, Donald Hagen dhe të tjerë shkruan muzikë mbi poezitë e Larkin.

Publikimet

The North Ship (1945)
XX Poems (1951)
The Less Deceived (1955)
The Whitsun Weddings (1964)
High Windows (1974)
Collected Poems (1988)

Wikipedia/Elida Buçpapaj